Oatis maakt kennis met de
Tsjechische politie
Toch is het zo
Ind. oorlogsslachtoffers krijgen
185 millioen gulden
Troonrede: spijkers
met koppen
Dik tekort, hoge uitgaven en
belastingverlaging
De heer Neher stelde PTERA
in werking
DEZE KINDEREN
HEBBEN GEEN VADER
2
DINSDAG IS SEPTEMBER 1953
Eeiste indruk was gunstig
Midden in de nacht werd hij door politie
uit zijn bed gebeld
TTET WAS EEN stralende zomerdag, schrijft William N. Oatis, die 23ste
-*-1 Juni 1950 toen ik in Praag aankwam om mijn functie als hoofd van
het Praagse bureau van A.P. te aanvaarden. Als een glanzende, nieuwe
deken gleden de dichtbebouwde velden van Bohemen onder ons heen en
toen we om half vijf op het vliegveld landden, lag dat zich te koesteren in
de warme zonneschijn. Een glimlachende stewardess hielp ons. Een ge-
uniformde beambte in de douaneloods wierp slechts een enkele blik op mijn
zes koffers. Een handgebaar en ik kon doorgaan. Dat was mijn eerste vluch
tige kennismaking met Tsjecho-Slowakije, een zonnig land en glimlachende
mensen. Maar dat was slechts de oppervlakte. Daaronder bevonden zich
duistere en schrikwekkende diepten.
Daar was b.v. dat vierkante grijzi
bouw rechts van de weg. met hoge r;
als de wijd opengesperde ogen van
mens in angst. Het was een gevangenis.
Voor ik een jaar ouder was, zou ik achter
die muren zitten.
„Roezienje" heette deze geheime ge
vangenis van welks bestaan millioenen
mensen in Tsjecho-Slowakije en tiendui
zenden in Praag zelfs niet afwisten. Als
iemand thuis door agenten in burger
werd gearresteerd, hoorde men nooit,
waarom men werd weggevoerd en i
mm waarheen. De verwanten vermoed
den dan maar, dat men naar „de Pan-
krac", de gevangenis in het centrum van
Piaag was vervoerd. Dat vermoeden
leek meestal juist, want na enkele weken
kwam er een officiële briefkaart, waarin
stond, dat men geld voor sigaretten,
snaperingen e.d. voor de gearresteerde
naar Praha-Pankrac kon zenden. In wer
kelijkheid was de gevangene via he'
hoofdbureau van politie in de Bartholo-
meusstraat naar Roezienje gebracht. Daar
bleef hij, tot de autoriteiten gereed v
ren voor het proces. Dan pas dook hij
de Pankrac op, want de grote processen
van het communistisch regiem werden
wel in de Pankrac gevoerd, maar ze
ren voorbezeid in de processenfabriek
van Roezienje. Ongelukkigen van
leeftijden en standen, mannen en vi
wen, kantoormensen, boeren, politici,
beiders, priesters en politiebeambten
ren daar ingesloten als politieke gevan
genen, verdacht van verraad, spionnage
of sabotage.
Hun lot hing af, niet allereerst var
bewezen kon worden, maar van wat
hen kon laten bekennen.
Ontbering en onzekerheid
Hulpeloos en alleen liepen ze in hun
koude cellen op en neer, zich kwellend
met de vraag of de dood hun wachtte of
'i -even. Ofwel ze gingen geblinddoekt
onder strenge bewaking door donkere
stille gangen spookachtige gedaanten in
verschoten, verfomfaaide, taankleurige
gevangenisplunje om lange urer
gehele dag of tot diep in de nacht t<
i-n of te staan in Kale bureaux,
mannen met harde ogen hen aan nijp
tang-verhoren onderwierpen, mooi tegen
hen praatten of hen hoonden. Ik wist toen
nog niet, hoe zij ten slotte zo murv
maakt werden, dat zij zichzelf beschuldig
den, de consequenties aanvaardden,
bleek en geschokt naar hun cellen terug-
schuifelden.
Dat gebeurde allemaal achter de scher
men. Bij mijn eerste vluchtige blik op
Tsjechoslowakije zag ik daar nog niets
Krabben en peuteren maakt
de kwaal ateedserger. Dehel-
r—der vloeibare D.D.D. dringt
UltSlRQ diep ln d® P°riën zu'-
J vert. ontamet en geneeat de
GENEESMIDDEL TEGEN |B |i 93
i m W. W. W.
HUIDAANDOENINGEN
T")E MEESTE LEZERS zullen nog
wel enige herinnering hebben aan
vroegere roeitochtjes. In hoeverre die
al dan niet romantisch waren, kan
hier buiten beschouwing blijven. In
ieder geval zullen ook z(j, die hierbij
dromerige ervaringen hebben opge
daan, nog wel weten, dat het recht
overèteken van een stromende rivier
altijd op een mislukking uitloopt,
omdat de stroom er voor zorgt dat de
boot op z'n minst enige tientallen me
ters in de stroomrichting afdrijft. De
boot is immers onderhevig aan twee
krachten, nl. één in de roeirichting
en één in de stroomrichting van de
rivier, zodat de plaats waar de boot
terecht komt, wordt bepaald door de
component daarvan.
Dit beeld van de afdrijvende boot
zouden we nog even voor Ogen wil
len houden ter verklaring van het
verschijnsel dat de treinen die zich op
ons halfrond van het Zuiden naar het
Noorden spoeden, de neiging hebben
naar rechts af te wijken. Zij drijven
gelukkig niet af, zoals dit bij een roei
boot het geval is, want de rail ver
hindert dit. Maar het gevolg van deze
neiging is toch, dat de trein tegen de
rechter rails wordt aangedrukt.
Ook bij de trein is nl. sprake van
twee bewegingen, t.w, één in Noor
delijke, en één in Oostelijke richting,
welke laatste het gevolg is van de
draaiing van de aarde. Die Oostwaarts
gerichte snelheid is het grootst aan de
evenaar en neemt naar de Polen af.
Een van het Zuiden komende trein
arriveert dus op punten waar de Oos
telijk gerichte snelheid kleiner is,
maar de trein zelf heeft die grotere
Oostwaarts gerichte snelheid behou
den en wordt dus tegen de rechter
rails aangedrukt. Op het Zuidelijk
halfrond is dit juist omgekeerd en
vindt een grotere druk op de linker
rails plaats.
Men heeft wel gemeend dat deze
neiging van de treinen om van de
Noordelijke richting af te wijken, een
grotere slijtage van de rechterrall zou
moeten veroorzaken, en sommigen
hebben ook inderdaad gedacht een
grotere slijtage te kunnen vaststellen.
Het komt ons echter voor, dat dit niet
al te serieus moet worden opgevat,
want de grotere druk op de rechter-
rail kan bij normale spoorbreedte en
bij een snelheid van 100 km per uur
reeds worden opgeheven door de
rechterrail iets méér dan een halve
millimeter te verhogen, of de spoorlijn
een kromming te geven met een straal
van bjjna 200 km. Dit zijn toch wer
kelijk geen waarden die zouden kun
nen wjjzen op een zó grote druk op de
rechterrall, dat daardoor merkbare
slijtage zou kunnen ontstaan.
Maar hoe gering de invloed van de
aardrotatie ook op de spoorrails moge
zijn, de aswenteling heeft toch in ieder
geval tot gevolg dat het in New York
zo aanzienlijk veel kouder is dan bijv.
in Oporto, dat op gelijke breedte ligt.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
Bedrich Runge, de ambtenaar van de
persdienst had me mijn erkenning als
buitenlands journalist gegeven, zwaar ge
zegeld en gestempeld en met een geldig
heidsduur van een half jaar. Schrijf niet
alleen over het slechte, dat er ook wel
zal zijn, had hij gezegd, maar vermeldt
in Uw berichten ook het goede. En geef
de machthebbers geen speldeprikken, zo
als uw voorganger deed, want dat wen-
Wel dat was ook niet ongunstig. Zonder
veel moeite kon men dat uitleggen als
objectieve berichtgeving.
Nachtelijk bezoek
De eerste kennismaking met Praag viel
dus niet tegen, maar reeds in de tweede
nacht kreeg ik een klein voorproefje van
de dingen, die me te wachten stonden.
Die nacht werd ik wakker door kloppen
op de deur van mijn hotelkamer. Toen ik
de deur open deed, drongen zes ma:
in burger naar binnen. Terwijl ik daar
in pyama stond, probeerde een van hen
mij iets aan het verstand te brengen. Hij
sprak Tsjechisch en dus begreèp ik hem
niet. Ik belde daarom de receptie. Een
piccolo die Engels kende, kwam
boven. Hij beduidde mij, dat deze lieden
poütie-ambtcnaren waren en mijn geld
wilden zien. De leider van stel cot
leerde mijn dollars en ponden met de be
dragen. die ik op de formulieren bij de
grens had ingevuld. Alles klopte. Er was
geen zwart geld bij.
De mannen vertrokken en ik kon weer
gaan slapen.
Dat was mijn eerste ontmoeting met
de Tsjechoslowaakse politie. In de ko
mende maanden zou ik me steeds meer
bewust worden van haar dreigende tegen
woordigheid.
Tien tot achttien maanden salaris voor
wederinrichting
Meer dan 185% millioen is dj rege
ring bereid te betalen ten behoeve van
de oorlogsslachtoffers van het voorma-'
lige Nederlands-Indië, terwij1 de com
missie achterstallige betalingen .(C.A.B.)
20014 millioen had voorgesteld. Verder
wil de regering niet gaan, aangezien zij
hogere betalingen niet verantwoord acht
meent, dat maaregelen van wijdere
strekking dan ie voorgestelde onaan
vaardbare lasten op de schatkist zouden
leggen. Zij erkent slechts morele ver
plichtingen en acht zich juridisch niet
gebonden. Van betaling der totale ach
terstallige salarissen wil zij niet horen.
In grote trekken worden de volgende
betalingen voorgesteld, waarbij de
stellen der C.A.B. tussen haakjes
gevoegd: rehabilitatie 81% (100) min,
backpay pensioenen ƒ4,5 (4,5) min, dele
gatieschulden ƒ:9 (18) min, tegemoet
koming wederinrichting ƒ80 (77%) min
i materiële oorlogsschade ƒ1 min.
Van de rehabilitaties is f IV* (1) min
Meubelen van ijzer
thans het nieuwste
Warenhuis toonde vele
nieuwe artikelen
Het herfstseizoen voor grootwinkel
bedrijven en detaillisten in artikelen van
uiteenlopende aard is thans begonnen.
De directie van een der grote waren
huizen heeft in haar huis te Amsterdam
de gelegenheid aangegrepen om onsj
ouwe en verbeterde artikelen te laten
Op het gebied van baby-kleding is i
veel veranderd. Wij zagen hemdjes met]
anti-huilbui-halsje" en niet
armsgaten. Een Amerikaanse
draagzak is stellig de droom van elke
jonge moeder. Voor de voeding kan men
busjes van 25 cents kopen voor één
„maaltijd", die evenals zo vele andere
benodigheden voor de baby door dok
toren worden aanbevolen.
Wat de jongens- en meisjeskleding
betreft, het matrozenpakje en de kan
tenjurk hebben afgedaan. Er zijn nu an
dere, kleurrijke modellen, waarin de
jonge jeugd zich gemakkelijk kan be
wegen en ten bewijze traden enige man
nequins van zes jaar op auto-peds bin-
„de eentonigheid van het hout
voor meubelen te breken" werden ijze-
:n meubelen ter bezichtiging gesteld in
Ier kleuren.
Verder waren plastic schorten uit Ita-
en een combinatie schort-met-japon,.
ils er gebeld wordt" en de huisvrouw
dan toch netjes voor de dag kan komen.
Standbeeld van mgr dr Poels
in Venray onthuld
Ter nagedachtenis aan de bekende
bestemd voor particuliere werknemers,
'die geen betaling van de werkgevers
kregen, (49) min voor overheids
dienaren, 30 (35) min voor ouderdoms
voorziening 5 (10) min voor zelfstan
digen, terwijl andere groepen pro m:mo-
rie w""Ien opgebracht min). De re
gering wil zo spoedig mogelijk tot de
uitkeringen overgaan door voorrang te
geven aan de rehabilitatie, de backpay-
pensioenen en de delegatieschulden, doch
met de eriële oorlogsschade en andere
vorderingen zal enige tijd gemoeid zijn
voordat de gedragslijn volkomen vast
gesteld is. De regeling geldt voor per
die op het ogenblik der souve-
reiniteitsoverdracht Nederlanders waren,
dus ook voor hen. die voor het Indone
sische staatsburgerschap hebben geop-
De regering maakt zich los van de
werkelijk geleden oorlogsschade, die niet
meer is vast te stellen, doch bepaalt zich
tde kosten van wederinrichting, waar
bij verband gelegd wordt tussen het
vooroorlog: inkomen en de waarde van
het huisraad. De regering acht in het
algemeen een vergoei uiteenlopende
10 tc' 18 maanden salaris, afhanke
lijk V" de inkomstenklasse, een rede
lijke basis bij de bepaling van te
gemoetkoming. Hierbij wordt niet gere
kend met de grootte van het gezin.
Al deze uitkeringen behalve de
backpav-pensioenen blijven buiten
aanmerking van'enigerlei belasting naar
het inkomen. Voor de backpay-pensioe-
nen zal men een zo gunstig mogelijke
regeling toepassen.
(Vervolg van pag. 1)
Van de Troonrede van vandaag willen
wij gaarne zeggen, dat zij al zijn nog
niet alle wensen vervuld aan de drie
hierboven opgesomde voorwaarden op
redelijke wijze beantwoordt.
T~\IT dan voor wat betreft de algemene
inhoud, waarvan hierbij overigens
nog niets gezegd is. Trouwens, men leze
het stuk zelf. Toegegeven: het is lang.
Maar dat hangt weer samen met de ge
dachte. dat. als men dan ook met het ver
melden van onderwerpen begint, straffe
loos niets kan worden weggelaten. De
lengte van het stuk is daarnaast het ken
merk van het huidige regeringsbeleid, dat
in een brede reeks van departementen
weinig onaangeroerd laat.
Een lange Troonrede dus. Maar ook
daarvoor wat ditmaal toch wel bijzondere
aanleiding. De ramp van de watersnood
behoorde in dit stuk te worden vermeld
en dat het bij een simpele vermelding in
enkele weinige woorden niet is gebleven,
moet ieder goed doen, in het bijzonder
de velen, die er, van dichtbij of meei
verre, bij betrokken waren.
En naast de watersnood is het -
nog andere onderwerpen Nieuw-Gui-
nea, dat ditmaal wel bijzondere vermel
ding in de Troonrede verdient en geluk
kig ook krijgt. Dat daarbij genoemd wordt
de belangrijke taak, weggelegd voor Zen
ding en Missie, moet al evenzeer tot vol
doening stemmen.
"\/"AN de opgesomde beloften willen we
dan nog enkele hier uitdrukkelijk
teren. Daar is de aangekondigde j;
lijkse bouw van 65.000 woningen. Vergis
sen wij ons, wanneer wij op dit punt
uit de bewoordingen van de Troonrede
de indruk hebben gekregen, dat hierbij
gedacht is aan een min of meer continu
programma? In elk geval js het een be
duidende vooruitgang na de vorige Troon
rede, die nog het cijfer van 55.000 bevatte.
Dan de aangekondigde Politiewet. Over
dit onderwerp bestaat óf mogen we
zeggen: bestónd? tussen de er bij be
trokken departementen (Binnenlandse
Zaken en Justitie) nogal verschil vai
zicht. Uit de aankondiging van de Politie
wet zou men kunnen afleiden, dat de
„tegenstanders" elkaar-nu gevonden heb
ben. We willen het hopen.
Genoeg echter wat de aankondigingen
betreft. Want begint men daaraan, dan
is het eind nog niet in zicht. Nogmaals:
men leze voor dit alles het stuk zelf. Het
laat zich ditmaal ook wel lezen.
Onder het lezen zal men in elk geval
tot de overtuiging komen, dat er ook dit
jaar van regering en volksvertegenwoor
diging veel zal worden gevraagd. De bede
om wijsheid en sterkte is waarlijk niet
misplaatst. Want ook in het nationale
leven is aan 's Heren zegen alles gelegen.
Rotterdams kustvaartuig
aan de grond
Het 258 brt metende kustvaartuig At
lantis van de rederij N.V. Nederlands
Transport Bureau te Rotterdam, dat
ballast onderweg was van Warnemunde
naar Rudkoeping, is op ongeveer 1(
van de haven van Marstal op vlak strand
aan de grond gelopen. Het schip liep geen
schade op en maakte ook geen water.
Gezagvoerder van het schip is kapitein
C. Spaans.
sociale schrijver in de mijnstreek, mgr
dr H. Paels, ge'joren te Venray, is gis-
op de aldaar gehouden Limburgs
Credo-Pugno-dag een standbeeld onthuld, onderwijs,
(Vervolg van pag. 1).
Zoals gezegd, moet er rekening
worden, gehouden, dat bij dit tekort
bijna 1 milliard gulden nog eens
kwart milliard komt. Ongeveer drie
de hiervan zal moeten worden besteed
aan uitkeringen aan Nederlanders, die
gedurende de Japanse bezetting van
voormalige Neaerlandsch-Indië zijn
interneerd geweest (overeenkomstig het
rapport van de Commissie Achterstallige
betalingen)
Daarnaast is geld nodig voor een tijde
lijke bijslag op bepaalde Indonesische
pensioenen, voor extra-kosten noodvoor
ziening ouden van dagen wegens vrijstel
ling van een tweede bedrag .van f 100 aan
eigen inkomsten van de inkomensaftrek,
voor kosten, voortvloeiende uit de wijzi
ging van de Wet buitengewoon pensioen
19401945, voor compensaties aan ge
meenten, en provincies in verband met de
voorgestelde verlaging van de personele
belasting en aan gemeenten en schoolbe-
erband met de afschaffing van
het schoolgeld voor het lager onderwijs,
huurverhoging van door het Rijk
gehuurde panden, voor uitgaven, voort
vloeiende uit de regeling van het kleuter-
r rente en aflossing i
band met lening Koopvaardij-pensioen-
fonds en tenslotte voor rente over de
reserve van het Gemeentefonds.
Tegelijk met de min of meer som
bere cijfers met betrekking tot de
begroting-1954, waarin immers het
niveau der rijksuitgaven schrikba
rend hoog is (hoewel dit mede ver
oorzaakt is door de bijzondere uit
gaven in verband met de watersnood)
en waarin een tekort tot uiting komt
als in de Nederlandse geschiedenis
nog niet is voorgekomen, is er echter
ook zeer verheugend nieuws: de re
gering heeft kunnen besluiten tot een
niet onbelangrijke verlaging van de
inkomsten- en loonbelasting. Boven
dien is de regering tot de slotsom ge
komen, dat het niet gewenst is, de
dividendbeperking nogmaals te ver
lengen. Elders vinden onze lezers
zowel over de rijksbegroting als over
deze belastingvoorstellen nadere ge-
Robots schakelen menselijke activiteit niet uit
De Haagse hoogleraar prof. da- Fred
Schuh, befaamd rekenaar, zat gistermid
dag tegenover de automatische electrom-
sche rekenmachine van de PTT, PTERA,
zo juist door de directeur-generaal van
de PTT. de heer L. Neher in gebruik ge
steld. Hij stelde diepzinnige en intelligen
te vragen over het mechanisch wonder,
dat, in luttele seconden tot in de zoveel-
macht berekeningen had gemaakt.
Maair zoveel bleek toch wel bij die on
dervraging van de bouwers van het won
der. de heren dr ir L. Kosten en ir W. L.
der Poel, dat de activiteit van de
Voor luchtrace 60.000
speciale enveloppen
Postzegel-enthousiasten tonen
veel belangstelling
Tot dusver zijn reeds 60.000 speciale
enveloppen verkocht die tijdens de Lon-
don-Christchurch race met de KLM-
Liftmaster worden meegegeven. Daar
van zyn er 35.000 retour-enveloppen, ter
wijl de overige 25.000 in Nieuw-Zeeland
een zegel zullen worden voorzien en
worden teruggestuurd.
De pakjesactie in Nieuw-Zeeland loopt
hard en het enthousiasme onder de 13.000
Nederlandse emigranten daar is zeer
groot. Zeer velen hebben hun vacantie-
plannen gericht op Christchurch en de
hotels zijn er voor de data der aankom
sten reeds volgeboekt.
De bemanning van de Ldftmaster hoopt
de terugreis van Nieuw-Zeeland naar
Schiphol in drie a vier dagen te volbren
gen, zodat met de uit- en thuisreis on
geveer 10 a 11 dagen gemoeid zullen zijn.
Zo zeer leeft de vroegere Melbourne-
•lucht nog in de herinnering, dat de KLM
onlangs een brief ontving die geadres
seerd was „Aan de Melbournevlucht naar
Christchurch"
Dr Ph. J. Idenburg
De Nederlander Ph. J. Idenburg, direc
teur-generaal van het C.B.S. is gekozen
tot secretaris-generaal van het Interna
tionaal Bureau voor de Statistiek te
Rome.
robot wordt ingetoomd en geleid door
het brein van wie de machine bedienen.
En zo zagen de vele Delftse- en Leidse
hoogleraren, die gistermiddag de inge
bruikneming van de machine meemaak
ten, hun bestaan geenszins bedreigd. In
tegendeel er is een nieuw vak geboren:
de beoefening van de PTERA-taal .d.w.z.
de mogelijkheid om deze rekenmachine
opdrachten te geven en haar geheugen
te scherpen.
De heer Neher had ook reeds op die
kant van het „karakter" van de" robot'
gewezen". Het is en blijft een machine
wij dienen ons ervoor te
technocraten worden. De vrees dat- de
mens door de bouw en de ontwikkeling
van robots zou worden uitgeschakeld u
ongegrond, aldus spr. Een dergelijk ap
paraat kan zelf nooit constructief den
ken. alleen uitvoeren, wat hem door de
mens wordt opgelegd.
Een van degenen, die de taal van de
PTERA reeds goed spreken is de dr G.
van der Mey uit Lisse, die, blind en dool
deze bijeenkomst ook bijwoonde.
Beioepingsweik
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Lage Vuursche, J,
Abbringh te Oosterwolde.
Aangenomen: naar Mijnshe
land H. K. Stauttener, cand. te 's-Grai
hage; de ben. tot pred. v, buitenge?
werkzaamheden: (vlootpred. te R'di
G. Julius cand. en voorg. Herv. Evi
te Nijbeets.
Bedankt: voor Zalk en Veeca
H. K. Stauttener. cand. te -'s-Gr&venb
Geref. Keri en
Beroepen: te Surhuisterveen,
Zwanenburg te Schoonebeek; te Boz
D W. Dondorp, cand. te Heemstede.
Beroepen: te Bennebroeck (v,
Spilker) cand. C. Klapwijk te Den Hi
Bedankt: voor Oenkerk.
Vries te Sellingen; voor Zuid-Beyerli
Universitaire examens
Utrecht, 12 Sept. Geslaagd voor hel
arts-examen: mej. S. C. Bartlenia te Büs-
sum, A. J. F. A. van Straajen te Utrecht,
H. W. van Bruggen te Valburg en B. M.
de Mars te Zeist.
Amsterdam, 14 Sept. Geslaagd voor
net examen Hoogduits, tolk'vertaler de
heren A. B. Mastenbroek (Naarden), H.
F. W. Stokkermans (Rotterdam) en mevr.
M. J. Ommering (Den Haag).
Ruim j 100.000 schade
bij brand in schuur
Een grote brand heeft gistermiddag
gewoed in de schuur van de landbouwer
P. A. Sturm aan de Tussenweg te Mid-
denmeer (gemeente Wieringermeer). De
brandweren van Middenmeer en Wie-
ringerwerf slaagden er in, het aangren
zende woonhuis en de wagenschuur te
behouden. De met vlas, tarwe, gerst en
aardappelen gevulde schuur werd echter
een prooi der vlammen. De schade wordt
op f 115.000 geraamd.
Het lied der aethergolven
9.30 Voor de vr<
dienst 11.00 Gi
Land- en tuinbt
12.59 Klokgelui 1.00 N'ieu'
kerkelijk Thi
l 7.30 Gl
g 8.00 Nieuws 8.18 Ge-
9.00 V<
11.00 Gram. 12.00 Hawaiianmuziek 12.30
Land- cn tuinbouwmededelingen 12.33 Voor
platteland 12.38 Gi ------
'lingsag<
9.35 Gr
12.00 Pi
lededelingc
10.30 Morgen-
it 1.20 Am
.50 „Bori:
eugd 5.20 Orgelspel
1.15 Prot. Inter-
Gram. 7.00 Nie
i. 7.30 Bui
8.00 Radiokranl
1. 9.45 Har
Hilversum 11. 298
3 Gram. 8.00 Niet
huisvrouw 9.00 G
ouw 9.10 Gram. 9.40 Oi
Schoolradio VARA; 10.:
mondorgel 10.00 „In het land
au", reportage 10.10 Kam
m. 10.45 Avondoverdenk
.15—12.00 Gramofoonmuzi
VARA; 7.00 Niei
73.
Rick bóog. Hij voelde zich op eens volkomen
gerustgesteld, toen hij zijn hoogste chef in de
vriendelijke ogen zag, die een wonderlijke
tegenstrijdigheid vormden met de bijna strenge
lijnen om de mond. En terwijl hij plaats nam in
de hem aangewezen club, stond het voor hem
vast, dat geen woord gelogen kon zijn van al
het goede, dat over deze man verteld werd on
der het personeel: streng maar beslist recht
vaardig. Een mens, geen godheid.
Herwaarden liet hem geen tijd voor uitge
breide beschouwingen. Hij streek even over het
door een breed litteken geschonden voorhoofd en
begon: „Mijn secretaris, de heer Winters, heeft
me gezegd, dat u het contract „Z.K.D." ver
taald hebt."
Rick boog toestemmend, dacht: dus tóch! Zijn
onrust keerde terug, nu de zakelijke toon de
vriendelijkheid had vervangen. Hij had beter
gedaan met dat briefje niet bij te voegen.
ik weten, hoe u de fout in dat contract
ontdekte?"
„Ik weet niet of het een fout was, meneer Her
waarden. Zoals de omschrijving van de uitvoe
ring nu luidde, was ze voor tweeërlei uitleg vat
baar en ik meende, dat dit misschien het secre
tariaat ontgaan was. U kunt er zich echter van
overtuigd houden, dat ik mijn gedachte niet heb
illen opdringen.
Herwaarden glimlachte. „Ik ben u zeer dank
baar voor uw opmerking. Het is voor het eerst,
dat vertalers zich met een technische aangele
genheid hebben bemoeid. Maar die eerste maal
is raak ook. Weet u, dat hiermee een heel be
drag aan schade is opgevangen?"
„Ik vermoedde het alleen maar, meneer."
„Uw vermoeden is dan juist. Wij hebben het
contract overeenkomstig uw voorstel gewijzigd
i interesseren, dat wij zojuist het bericht ont
vingen, dat men hiermee volkomen accoord gaat onderzoek. Lijkt het u?'
het vervolg elk contract aan een precizie-
binnen enkele maanden een nieuwe op
dracht zal geven."
Rick zuchtte opgelucht. „Van harte geluk ge
wenst, meneer Herwaarden."
„Dank u." Een glimlachje gleed over het fijn
besneden gelaat van de jonge aristocraat. Men
senkenner als hij was, had hij heel goed gezien,
dat die reus danig in de war had gezeten. Hij
door
CAREL VAN DER HOEK
-J
vervolgde echter rustig: Hiermee zou de zaak
afgedaan zijn, wanneer niet alweer gebleken was,
dat het secretariaat niet alle addertjes onder het
gras kan opmerken. Zowel Dr. Winters als zijn
adjuncten zijn daarvoor te zeer bezet. Ook uw
uitnemende vertaling zou geen baat gebracht heb
ben, wanneer u de technische mogelijkheden
niet had overwogen. Zoals de zaken nu stonden
had de uitvoerder de betrokken regering en ons
voor meer dan een half millioen kunnen bena
delen zonder dat wij er iets aan hadden kun
nen doen"
Herwaarden zweeg even, maar zijn koolzwar
te ogen lieten Rick niet los. Toen vervolgde
hij: „Ik heb besloten u op dit zwakke punt te
aan de betrokken regering voorgelegd en het zal werk te stellen, meneer Tornberg. U onderwerpt
Rick streek zich door de haren. Dit vertrou
wen was te groot, te onverdiend. Hij antwoord
de: „Ik vrees, dat u mijn capaciteiten te hoog
aanslaat. Mijn talenkennis is maar heel gering.
Op mijn afdeling zijn anderen aan te wijzen,
die.
„Met al hun kennis toch niet op uw idee zou
den gekomen zijn. U bezit initiatief en daar komt
het op aan."
„Maar in dit geval kende ik de taal, waarin
het stuk gesteld moest worden. Hoe zou dat moe
ten, wanneer het ging om Maleis of Japans?
Dan moet ik vertrouwen op de vertaling, die
me wordt voorgelegd."
Herwaarden wenkte ongeduldig met de hand.
„Om het even. Mensen als u moeten de moge
lijkheden vinden. U kent de beste krachten van
uw afdeling, ze staan u ten dienste."
„Een contract is een technisch stuk, meneer
En technische kennis bezit ik in het geheel
niet."
De directeur lachte. „Hebt u ooit zo'n sparte-
laar gezien, meneer Verkuyle? Ieder ander zou
deze gelegenheid om vooruit te komen met twee
handen aanpakken en deze heer doet alle moei
te rustig op zijn afdeling te blijven."
„Met uw verlof", viel Rick haastig in, „uw
aanbod acht ik vererend, maar tevens onver
diend. Ik heb inderdaad geen technische kennis."
„Aangenomen", antwoordde Herwaarden. „U
studeert rustig uw talen. Maar van nu af steekt
u daarnaast zo veel mogelijk techniek op. Voor
u bestaan op geen van de fabrieksterreinen de
bordjes verboden toegang meer. U laat zich in
lichten door arbeiders, ingenieurs en werkmees
ters overal waar u dat nodig acht. U krijgt in
alles de vrije hand. Hebt u nog meer bezwaren?"
Rick schudde het hoofd. „Het zal u tegenval
len", waagde hij nog.
■WH .00 Ni<
Tentoonstellingsagenda 1.18 Instrumentaal
kwintet 1.45 Gram. 2.00 ,,De weg omhoog"
2.15 Omroeporkest 3.00 Voor de kinderen
4.00 Kamermuziek 4.10 Voor de jeugd
Voor de zieken 5.15 Gram. 5.50 Rr
uitzending: mr W .G. A. de Meester: ..De
Nederlandse Rijnvaarder. vrachtvaarder van
West-Europa" 6.00 Nieuws 6.20 Actualiteiten
--- -'"aarheid en ver-
VARA; 8.00
10.00 Lichte muziek 10.25 „Cultuur en aard-
appelen" 10.40 Koorconcert 11.00 Nieuws
11.15 Socialistisch nieuws in Esperanto 11.20
—12.00 Graniofoonmuzlek.
Engeland. BBC. 330 m. 12.00 Gram. 12.25
Voor
i 6.00 f
5.00
Orgelspel 6.45 C;
muziek 7.30 Symphonle-orkest. Koor en s
10.00 Gev. muziek 10.30 Causerie 10.45 Pian
recital 11.00—11.03 Nieuws.
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12.00 Am
Sementsmuziek 12.45 ConcerUorkest 1.45
Voor de kinderen 2.00 Voor de vrouw 3.00
:iek 3.30 Orgelspel 3.45 Lich-
igboek
hoeden, dat wij J' M' Vlaminï te Echten.
Gcref. Kerken art. 31
Tweetal: te Rotterdam-Charl
G. Koenekqop te Gouda en J. v. d. V
lens te Warffum.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Sneek. G. Bilkes)
Mussel.
Bedankt: voor Nieuwe Pekela,
op den Velde te Murmerwoude. I
Geref. Gemeente
Bedankt: voor Moercapelle, F.;
Oielejnan te Yerseke..
te muziek 4.15 Mi
kestconcert 6.00 Ai
Hoorspel 7.00 Nieuw
8.00 Gev. muziek 9.00 Gei
Nieuws 10.15 Actualiteiten 10 20 LIchti
11.05 Voordracht 11.20 Amuscmen
6.45
7.25 Sport 7.30 Quiz.
ick 11.5i
.324
.00 Nieuw
n. 11.45
.15 Grs
10.00
-orkest 4.00
1.15 Gev. muziek 5.00 Nieuws 5.10
.50 Boekbespreking 6 00 Vlaams pro-
6.30 Voor de soldaten 7.00 Nieuws
.40 Gram. 8.00 Hoorspel 9.00 Gram 9 30
j Nieuws 10.15 Kamer-
:iek 10.01
ik 10.55—11.00 Nie
issel. 484 m. 12.10 Gram
l. 5.00 Nleu'
iymphonle-orkest i
Nieuws 10.10 Jazzn
Engeland. BBC.
and. 10.00—10.30
Gordijn; Vrijbuiters
(op 224 en 49 m.).
n voor Neder-
is; Achter het
Radiodagbbek
f>&oritznsruihg<rfunjz
Baptisten Gemeenten n:
Bedankt: voor Hoogeveen-Aöl te
H. Jut te Nieuwe-Pekela. zi
IJsselmuider kerkconilii
duurt voort
Ds Wakker zit nog steeds zonder
sleutels en kas
De Vrij Hervormde Gemeente te I
selmuiden, waar, zoals b:- end n
enige tijd een kerkconflict gaande
heeft dezer dagen een ledenvergaden
gehouden, waarin besloten is "de heer
Boer, die geweigerd heeft de sleutt
de kas, enz. aan de nieuwbenoemde k<
keraad over te dragen, te ontslaan
zijn functie van secretaris-pennin
meester.
De vergadering koos ds Wakker
voorzitter van de kerkeraau. Voorts
gerde de vergadering, hangende de
hele procedure, een verzoek in te w
de oude kerkeraad om de ker
diensten zó billijk mogelijk te vi
Van de zyde van de oude kerkers
werd medegedeeld, dat een kort gedi:
(het vierde) zal worden aanhangig
maakt over de verdeling van de ker
diensten. Aan het begin van de bijee
komst had de oude kerkeraad meaeg
deeld, deze vergadering onwettig
achten en zich van stemming te zulli
onthouden.
De Wakker deelde mede, dat de he
Boer niet langer als secretaris-pennin
meester van de vereniging kon woróf
gehandhaafd, daar hij drie weken niet
de kerk was geweest en de gelden
vereniging niet in ontvangst had gej
nomen. Van de zijde vaii de oude kerk»
raad werd opgemerkt, dat door deij
steeds aan de heer Boer de collectegeldel
werden overhandigd, wanneer" hij niJ
de kerk was geweest. De nieuwe ke:*
keraad is daarvan in gebreke geblevea
Duitse Kerk beraadt ziel
over echtscheiding
Mogen gescheiden personen weer
kerkelijk trouwen?
Mogen gescheidenen weer kerkelljl
trouwen?: is de vraag, die zich di
synode der Evangelische Kerk in Duits
land, die dezer dagen bijéénkomt, heel
gesteld. Het antwoord, dat de vergade
rende Landesbischofe op deze actuèli
vraag willen geven, heeft grote deining i:
Duitsland veroorzaakt, ofschoon mis
schien wel juist omdat het nog nie
definitief door de synode is goedgekeurd
In .het aan de synode voorgelegde, ont
werp wordt de onschendbaarheid
huwelijk uitdrukkelijk erkend, e
klaard, dat elk verbreken van de huwe
lijksband een schending is van dè Godde
lijke wet. Komt het toch tot een schei
ding, dan zou de kerk niet mogen
delen, maar wel in overeenstemming mei
de H. Schrift hereniging of onthouding
van het sluiten van een hieuw huwelijk
tijdens het leven van de vroegere echt
genoot eisen.
Echter aldus het voorstel kan een
predikant onder de druk van bepaalde
geestelijke overwegingen tot de overtul-'
ging komen, dat hij het sluiten v
nieuw huwelijk van een gescheiden per
soon voor God kan verantwoorden. In dat
geval zou dit geoorloofd zijn, mits hier
door geen ergernis aan de gemeentê
wordt gegeven. De predikant moe
ren overleg plegen met de kerkelijke
overheid.
In geen enkel geval, aldus het voorstel,
mag aan de kindéren uit een tweede hu
welijk, waaraan kerkelijke bevestiging ii
onthouden, de doop worden geweigerd.
Examens
De classis Utrecht heeft praep, ge
ëxamineerd en beroepbaar verklaard da
heren A. I. de Graaf te Zeist en C. Vroon
te Utreclit, belden cand. aan de V.U.
