Jlieuure ^ciitsrlje (flimronl
'en Haag beleefde heden weer
een stralende Prinsjesdag
Belangstellingook uit het landwas
ditmaal buitengewoon groot
"rï
Dik tekort, hoge uitgaven
en belastingverlaging
fSDAG 15 SEPTEMBER 1953
iondagss
bu
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
ZondaêJ Postrekening: 58936.
rdenkinj ABONNEMENTEN: f 6.— per kwartaal;
2.per maand; 0,47 per week,
half atf ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter.
W S I contract belangrijke korting).
Vier en dertigste jaargang No 9839
Directie: P. DIEMEH
Hooidredacteur: Dr. E. DIEMER
Chel-Red.: H. W. J. ENSER1NE
CHRISTELIIK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.flutfniUttKitcHmg
Binbtrtblf^cnspm"
Verkoopdrama
thans ten einde
't Pierement in de ochtend op de Vijverberg
Belangrijke aankondigingen
in de Troonrede
(VAN ONZE VERSLAGGEVERS)
'ET IS WEL een koude nacht geweest
voor de Oranjeklanten, die gisteravond
eeds een mooi plaatsje langs de Koninklijke
oute innamen. Het beste waren de heren
'an Zijp, uit de Lindelaan 10 te Rijswijk en
[outzager, van de Gouverneurlaan 367, te
)en Haag er aan toe. Zij hadden een shelter
ïeegenomen en sliepen heerlijk. Wel kwam
r een ijverige politieagent eens even „buur
ten", maar verder bleven zij ongestoord tot
in de vroege morgen, toen de drukte begon
van luidruchtige groepjes, die bepakt en
gezakt met klapstoeltjes en kussens zich
langs de hekken gingen installeren. Om
acht uur waren ook de chocoladeverkopers,
de mannen met oranjestrikjes en vrolijke
Volendammer muzikanten present. Van de
regeringsgebouwen wapperde de driekleur
met oranjewimpel toen al lustig. Het was
écht Prinsjesdag geworden
'OH
Pella stelt officieel
volksstemming voor
In nota aan Zuid-Slavië en
de Grote Drie
Premier Pella van Italië heeft in gelijk
luidende. zeer gematigde nota's aan Zuid-
Slavië, Amerika, Engeland en Frankrijk
officieel voorgesteld, het vraagstuk-Triëst
te regelen door het houden van een volks
stemming.
Tevens stelt Pella in zijn nota's voor,
op een neutrale plaats een bijeenkomst
te beleggen van de vijf betrokken landen
om bijzonderheden met betrekking tot de
volksstemming te bespreken.
Gezien het standpunt van Tito: „Nooit
een volksstemming", acht men het in Ge
allieerde kringen moeilijk, zo niet onmo
gelijk, het plan van Pella te
t 3'
ulde. Vijfhonderd man luchtdoelartil- i op timboten in de Hofvijver, zorgden
luchtvaarttroepen, 100 man j voor een ieder, die het lange staan toch
de Koninklijke Marine. 300 man van jte machtig werd. Een klein groepje maar
bewakingskorps Koninklijke Land- I was het detachement van de Marva
nacht en 200 man van de demonstratie- j de Milva, elk 30 vrouw sterk. Z\j stonden
ompagnie der Infanterieschool marcheer- j opgesteld tegenover het Mauritshuis by
len op om de afzetting langs de route te Ide Korte Vijverberg. Een keurige troep den bespannen. De grootmeesteres
Dan volgden de groot-officieren mr W.
C. baron Snouckaert van Schauburg, mr
J. C. baron Baud, ir F. C. C. baron van
Tuyll van Serooskerken en jhr mr'A. W.
L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer,
ook gezeten in een rijtuig met twee paar-
terwijl uit alle zijstraten
leeds de mensen in steeds grotere groe-
en kwamen aanstromen.
De erewacht van het garderegiment Ja-
ers, ter sterkte van 100 man, stond in
e mooie groene uniformen voor het Pa
lis aan het Voorhout. Voor hotel Des
ides was geen raam meer onbezet.
Vooral de buitenlandse gasten genoten
onverwachte geluk, nu voor het
terst Hare Majesteit deze historische gang
naar de Ridderzaal uit dit paleis maakte.
Maar ook de tribunes op het Voorhout
ïn de Lange Vijverberg waren tot de
aatste plaats bezet. Wie denkt, dat het
en lange wachten een zware opgave
heeft het mis. Er was immers zoveel te
?n ente horen, want de muzïek-
orpsen lieten zich waarlijk niet onbe-
uigd.
Trommen en (rom
peffen
het paleis aan de Kneuterdijk stond
de drumband van de 901ste luchtverde
digingskring opgesteld, terwijl het trom-
Itercorps van het regiment huzaren
tl Boreel op de hoek van de Korte en
Lange Vijverberg hun koperen klanken
lieten schallen.
bereden Rijkspolitie in galatenue
galoppeerde voortdurend langs de open
gehouden rijweg en zo nu en dan steeg
hoeraatje uit het publiek, wan-
i een of andere onnaspeurlijke
reden man of paard de bijzondere sym-
de omstanders hadden ver
worven. Al mag men dan beweren (en
misschien terecht) dat de Hagenaar het
gevoel voor humor, dat de Amsterdam-
rijkelijk bezit, mist, vanmorgen
Enkele buien
Tot morgenavond verwacht
De Bilt:
v* n Overwegend zwaar bewolkt
met op de meeste plaatsen
MP enkele regenbuien, hier en
Wb daar wellicht vergezeld van
onweer. Langs de Wadden-
P" kust krachtige tot matige
Zuidoostelijke wind, elders
matige tot zwakke wind ruimend
Zuidoost naar Zuid of Zuidwest. Vrij
warm voor de tijd van het jaar.
ZON EN MAAN
Woensdag: zon 6.16 tot 18.53
maan: 15.19 tot 22.19 uur.
Woensdag E.K.
in blauw en khaki.
De gouverneur van de residentie, de
luitenant-generaal D C. Buurman van
Vreeden had het bevel over alle troepen,
ingedeeld bij de afzetting en het militaire
eerbetoon.
Op het Binnenhof
Maar op één plaats toch was het als
?t ware een concentratie van alle kleur,
alle traditie en hier was de nerveuze
spanning, die het aanrijden van de Gou
den Koets voorafgaat, het duidelijkst
rkbaar.
Wie daar een plaats veroverd had. prees
zich dubbel gelukkig Ieder jaar krijgen
de burgemeesters van een of twee pro
vincies de gelegenheid de plechtigheid
op het Binnenhof gade te slaan. Dit keer
waren de burgervaders uit Limburg en
Brabant de gelukkigen, waarbij zich aan
sloten een vijftigtal leden van de Bel
gisch-Nederlandse vereniging. Voor het
departement van Binnenlandse zaïken
stonden 75 evacué's van Schouwen en
Duivéland opgesteld. Ze hadden een
prachtig plaatsje, want juist daar tegen-
ieder jaar de ingang tot de Rid
derzaal voor de leden van het Corps Di
plomatique. En dus zagen zij de volle
pracht va- de gala-uniformen der
bassadeurs en gezanten en de smaakvolle
lange toiletten der dames.
De sfoef vol pracht
en praal
as, als ieder jaar, weer een
prachtige stoet, dié Koningin en Prins
in het paleis aan het Lange Voorhout
lar de Ridderzaal vergezelde.
Voorop gingen een rijknecht-majoor
i twee rijknechts t? paard. Dan volg-
:n een compagnie van het garderegi
ment grenadiers met het vaandel en df
Koninklijke Militaire Kapel, een deta
chement van de Koninklijke marechaus
see en een commando rijkspolitie te
Hierna kwamen de rijtuigen. Voorop
ging de ceremoniemeester jhr D. G. de
Graeff, gezeten in een rijtuig met twee
paarden bespannen. Achter hem reden
acht kamerheren, gezeten in twee rij
tuigen, elk eveneens met twee paarden
bespannen.
In het eerste rijtuig hadden plaats ge
nomen mr K. P. van der Mandele, nu
W. A. Offerhaus. H. A. A. baron Collot
d'Escury en jhr mr C. C. de Jonge.
In het tweede rijtuig W. A. A. J baron
Schimmelpenninck van der Oye, jhr mr
J. Th. M. Smits van Oyen van Eckhart,
douairière F. W. baron van Tuyll
Serooskerken, geb. jonkvrouwe Boreel en
de Dame du Palais mevrouw A. J. L.
baronesse de Smeth, geboren baronesse
Pallandt, gezeten in een rijtuig met
twee paarden bespannen, de oppercere-
moniemeester mr G. C. D. baron van
Hardenbroek, gezeten in een rijtuig met
twee paarden bespannen. Naast de por
tieren dezer rijtuigen liepen lakeien.
Deze rijtuigen gingen de gouden koets,
aarin H.M. de Koningin en Z.K.H. de
Prins der Nederlanden waren gezeten,
vooraf. De staatsiekoets was bespannen
acht paarden. Naast elk paard ging
koetsier en aan elke zijde van de
koets liepen vier lakeien. Een adjudant,
kolonel jhr D. J. A. A. van Lawick van
Pabst, reed ter rechterzijde van de staat-
iekoets en een adjudant, luitenant-kolo
nel C. C. Geertsema. ter linkerzijde. Een
adjudant, majoor-vlieger mr R. J. E. M.
Zinnicq Bergmann, reed rechts achter
de gouden koets en een adjudant, majoor
J. J. L. baron van Lynden, links er
achter. Een commando rijkspolitie te
paard slopt de stoet.
Koningin in stemmig
grijs. Prins in groot
tenue
H.M. de Koningin was gekleed ln
een lange grijze robe, gegarneerd
met witte kant. Zij droeg een
kleine grijze hoed met aigrettes en
grijze (metaalkleurige) schoenen,
met bijpassende tas. Prins Bern-
hard droeg het groot tenue van
vlce-admiraal.
Duitse dankbaarheid jegens
onze Koningin
„Intelbaar veel Duitsers zijn er Konin
gin Juliana oprecht dankbaar voor,
zij al herhaaldelijk van zo'n innig mede
gevoel voor het trieste lot van de ont
heemden heeft blijk gegeven". Dit
klaarde Waldemer Kraft, de voorzitter
van de in 1950 opgerichte Vluchtelingen-
party, die bij de jongste verkiezingen in
West-Duitsland niet minder dan 27 zetels
veroverde.
Bulgarije straft vluchten
met de dood
Communistisch Bulgarije heeft de
doodstraf afgekondigd voor hen die
trachten, illegaal het land te verlaten
„om in het Westen vrijheid te zoeken".
Verzachting Joon- en inkomstenbelasting.
Compensatie voor rijksgepensionneerden.
Jaarlijkse bouw van 65.000 woningen.
In Nieuw-Guinea aanmoediging van particulier
initiatiel.
Verbod van iabrieksarbeid van meisjes beneden
de 15 jaar.
Wetsontwerp inzake concurrentie.
Binnenkort indiening televisieplannen.
Spoedig wetsontwerpen over Benelux.
Weldra besprekingen met Suriname en Neder
landse Antillen.
Export zal worden gestimuleerd.
Spoedige behandeling van wetsontwerp schade
regeling-watersnood.
Nota over de middenstand.
Instelling van bedrijtslichamen.
Maatregelen tot verbetering van de toestand in
de zeevisserij.
Nieuwe Woningwet en Ruimtewet.
Onderzoek wijziging loonpolitiek.
Ontwerp-Politiewet op komst.
Standpunt Friese taal en rechtsleven.
Wetsvoorstellen school- en collegegelden.
Wijziging nijverheidsonderwijswet.
(Voor de letterlijke tekst zie men elders in dit blad)
De millioenennota-1954
Dividendbeperking wordt niet nog eens
verlengd, ondanks advies S.E.R.
VANDAAG HEEFT minister Van de Kieft voor de tweede maal in zijn
leven de begrotingsstukken, saamgebonden met een oranje lint, uit
het traditionele koffertje gehaald en gedeponeerd op de tafel van de voor
zitter Vein de Tweede Kamer. Bij deze stukken bevindt zich ook de mil-
lioenennota, een staatsstuk, waarin een samenvatting wordt gegeven van
het gehele begrotingsbeeld voor 1954. Hieruit blijkt, dat er een totaal tekort
is geraamd van bijna één milliard gulden (om precies te zijn; f 995 mil-
lioen), terwijl er rekening mee gehouden dient te worden, dat er nog een
kwart millioen by komt wegens uitgaven, voortvloeiende uit wetsontwer
pen, die nog niet bij de Staten-Generaal aanhangig zijn gemaakt.
Zoals men wet, valt de begroting in len ontvangsten van aflopend
twee delen uiteen: de lopende uitgaven karakter)
en de kapitaalsuitgaven. Nu worden de. Uitgaven 1.052
lopende uitgaven weer gesplitst in de! Middelen
Gewone Dienst (normale staatsuitgaven), j
de Buitengewone Dienst I (aflopende bui-1 Nadelig saldo
tenpwone "its*"» oorlogs- enL„db<)11„..E„, ,»üe,0„d,
watersnoodschade) en het Landbouw-. Naripli_ ,ri
Egalisatiefonds (uit welks inkomsten de Gewone 8 6i,„st. Buitengewone"
subsidies op bepaalde levensmiddelen
enz. worden betaald).
De begroting-1954 geeft nu het volgen
de beeld te zien:
in millioenen
guldens
Gewone Dienst
Uitgaven 4.309
Middelen 4.762
Voordelig saldo 453
Buitengewone Dienst I (Uitgaven
„Alles goed en wel", vonden
deze deelneemsters aan
Prinsjesdag, „maar een mens
kan geen uren ledig zitten".
Dus namen zij haar breiwerk
mee en lieten de pennen tikken.
Ook een geregelde proviande
ring is van belang en heel huis
moederlijk wordt er voor eten
en drinken terdege gezorgd
Dienst I en Landbouw-Egalisatie-
Nadelig saldo 401
Buitengewone Dienst II (Kapi
taalsuitgaven en -ontvangsten
Uitgaven 1.051
Middelen
Nadelig saldo 594
Gehele Dienst
Uitgaven (inclusief nadilg saldo
(Zie vervolg pag. 2).
Kanon reed op mensen
intwee doden
Een militaire vrachtauto met een
zwaar stuk geschut is gistermiddag
omstreeks vijf uur te Volkel (gemeente
Uden) ingereden op een groepje per
sonen, dat naar de kermis stond te
kijken. Tengevolge hiervan is een drie
en een half jarig kind op slag gedood.
Haar moeder, de weduwe Verwegen uit
Volkel, werd zwaar gewond cn een toe
schouwster, mevr. Ermers uit Wanroy,
eveneens. De ernstig gewonden zijn naar
het ziekenhuis te Veghel gebracht, waai
mevr. Ermers kort daarna is overleden.
De wegzwaaiende loop van het kanon
maaide een snoepkraam meters ver weg.
De wagen met het stuk geschut maakte
deel uit van een colonne militaire voer
tuigen. De militairen, afkomstig uit de
kazerne in Mill, reden een oefenrit ter
controle van het materieel. Zij zouden
voor herhalingsoefeningen naar Duitsland
gaan.
In het nachtelijk duister is de ruim
50-jarige J. de V. in de Dijkgracht te Enk
huizen verdronken. Hij en enige mak
kers verkeerden onder invloed van alco
hol. De kameraden bleken onmachtig
hulp te verlenen en haalden de politie.
Toen deze arriveerde, was De V. al over
leden.
Luchtpostpakketten uit Canada
nu ook goedkoper
Met Ingang van vandaag kunnen ook
uit Canada naar Nederland luchtpost
pakketten worden verzonden tegen een
aanmerkelijk lager tarief dan voor lucht
postbrieven geldt.
Troonrede: spijkers
met koppen
'"TOEN vorig jaar onze regering zich
A zette tot het gereedmaken van de
Troonrede, was het kabinet nog slechts
enkele weken oud. Dat moest voor ons
allen reeds een reden zijn, in de aan dit
stuk te stellen eisen bescheidenheid te
betonen. Positieve denkbeelden immers
mochten onder die omstandigheden eerst
erwacht worden bij dc begrotingshoofd
stukken en dan nog eigenlijk pas bij de
memories van antwoord. Dit in aanmer
king genomen, viel de Troonrede van
vorig jaar nog in het geheel niet tegen;
zij bevatte zelf reeds heel wat aan plan
nen en beloften.
Intussen vinden wij voor het zittende
kabinet de Troonrede van vandaag toch
nog belangrijker. Mogen wij het algemene
beeld schetsen, dan kunnen we zeggen,
dat na de voorlopige terreinverkenning
in de vorige Troonrede het staatsstuk van
vandaag behoorlijk spijkers met koppen
Dit oordeel geven we des te liever, aan
gezien er ook naar onze overtuiging nau
welijks een ondankbaarder werk is dan
het gereedmaken van een Troonrede.
"W/AT verwacht men van dit stuk?
Eigenlijk van alles. Het is in de eer
ste plaats een situatietekening. Zoals be
kend is, geeft juist minister-president
dr Drees aan de Troonrede gaarne dit
karakter. Maar daarnaast verwacht men
er méér van. Men wil er toch ook graag
lets in lezen van concrete voorstellen en
van wat men zoal te wachten heeft op
het gebied van beleid en wetgeving.
Nu is men er wel weer van overtuigd,
dat men dit laatste niet te vèr kan drij
ven. Een Troonrede toch mag geen cata
logus van wetsvoorstellen worden. Hoe
zeer men zich dat bewust is en die cata
logus ook zeker niet wenst, begaat ieder
onzer weer gemakkelijk de inconsequen
tie. dat men gemakkelijk en al te licht
vaardig allerlei sombere gedachten ver
bindt aan het feit, dat een of ander onder
werp nu eensniet ln de rede wordt
vermeld.
"E^EN situatietekening dus wil men cn
A-' daarnaast enkele concrete aanwijzin
gen met betrekking tot het regeringsbe
leid. Maar nóg is men dan niet voldaan.
Want men wil in de Troonrede ook graag
enige bezielende klanken beluisteren. Ook
dat is weer begrijpelijk.
De Troonrede immers is iets, dat niet
maar wordt uitgesproken tot de volksver
tegenwoordiging; zij spreekt heel ons
volk aan. En ons volk wil ook wel luis
teren. Is er unieker gelegenheid denkbaar
om dat volk te doen stilstaan bij de waar
de van ons staatsbestel, om zijn belang
stelling en aandacht te vragen voor din
gen, die de belangstelling Inderdaad
waard zijn?
(Voor vervolg tie pag. 2).
Minister Van de Kieft terug
uit de V.S.
Minister Van de Kieft, die op 28 Aug.
per boot naar Amerika vertrok om da
jaarvergadering van het Internationale
Monetaire Fonds bij te wonen, is gister
middag per vliegtuig op Schiphol terug-
Drieling in Den Bosch
Mevr- Lelyveld-Swagemakers in Den
Bosch, reeds moeder van vier kinderen,
heeft het leven geschonken aan een
drieling, 3 meisjes, die het evenals de
moeder uitstekend maakt.
Ernstige critiek op de
regering-Eisenhower
Tijdens democratisch congres
te Chicago
Op de eerste dag van het grote demo
cratische congres te Chicago, hebben ex-
president Truman en de vroegere demo
cratische candidaat voor het president
schap van de Ver. Staten, Adlai Steven
son, een reeks felle aanvallen gericht
op de republikeinse regering-Eisenhower,
die „een ondermijnende en afbrekend®
politiek" voert en „alles maar uitstelt".
Zo, hier ben ik! Als een kuiken i
het ei. Mag ik me gelijk even vo<
stellen:
ABONNE WELTEVREE
sinds tientallen jaren een trouw lexer j1)
van de Nieuwe Leidschc. .k
I
Vanaf deze plaats zal ik avond aan
avond in mijn eigen styl U enkele
welgemeende volzinnen „blakende"
loeilingeren. i
ik
Ah, daar is dat „blakende" v
heb het wel voorspeld. Mas
U niet af: Waarom, waarvai
door blaakt Weltevree? Morgen kom
ik van mijn voetstuk en dan zult U
het horen
-