Met negatieve maatregelen
kwam de Kerk er niet
Emigrantendominee is gedropt
als een para-trooper
VLEES
VLEES
Koerier
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
6
MAANDAG 7 SEPTEMBER 19^
Oud-Katwijk herleeft
Gezonde huwelijksvoorlichting
te lang ontbeerd
Onder de vele avondmaalsbedieningen, die sinds 1591 te Katwijk aan Zee
gehouden zijn, springt er één wel bijzonder in het oog. Dat was in het
najaar van 1714; het kerkeboek vertelt hierover: „Den 7 Octob. is het
Hoogwaardig avondmaal wederom gehouden dog met veel gerustheid kan
niet gezegd worden, dewijl men om een swaare Noordwesten storm (die
een hogen watervloed veroorsakende verscheide schuyten vlot en schaloos
maakte) des morgens onmogelijk den godsdienst kon waarnemen, soo dat
het Nagtmaal laat in de namiddag is uijtgedeelt.
Aan het Avondmaal was reeds van-
ouds ten nauwste verbonden de uitoefe^
ning van de censura momm, de beoor
deling van handel en wandel der lid
maten. Teneinde enigermate ernst hier
mede te maken, liet de kerkeraad aan
vankelijk allen, die door hun wandel
zichzelf in opspraak gebracht hadden, bij
monde van de koster bij zich ontbieden.
Zo werd in 1597 „Ian Corneliss Custer
(koster!)vermaent van syn val dat
•hij op voorleden Cursdag Kerstdag)
nyet tot het naohtmael geweest ende viel
onstichtelich is so is voorgegeven ende
heeft ter presentie der broeders beter
schap beloft." Enige lidmaten „die hen-
selve nyet al te Christelyck gedragen"
worden daarentegen door de predikant
thuis aangesproken.
Eerst in 1622 wordt het huisbezoek
het „in het particulier aanspreecken van
de broederen ende susteren" aan de
vooravond van het Avondmaal vaste
regel, waarbij ..de ongeregelde vermaent.
de trage opgewekt en elk 't gewigt van
het Avondmaal onder 't oog gebragt"
Al te grote waarde hechte men hieraan
niet; immers, in 1769 werden in vijf da
gen tijds door de predikant Wilhelmus
van Waenen en de ouderlingen Fredrik
Krijgsman, Cornells Jansz van Duijven-
boden en Klaas Hoek, alle 512 lidmaten
benevens alle niet-lidmaten bezocht,
waarbij de laatste categorie „hartelijk
werd aangespoord met de mond den Here
Jezus Christus te belijden en met 't harte
te gelooven tot zaligheid."
Ik geef het U te doen! Of die dominees
van twee eeuwen terug waren kracht
patsers vergeleken bij het tegenwoordige
predikantengeslacht, óf ze vlogen er
•maar vluchtig langs; ik geloof het laatste!
Persoonlijke kwestie
Op 30 Maart 1597 verschijnen Dirck
Willemss voor vier jaar nog tot ouder
ling gekozen, en scheepmaker van be
roep en schipper Maerten Arien Flo-
riss voor de kerkeraad, omdat ze een
persoonlijke kwestie voor de wereldlijke
rechter gebracht hadden. De scheepma
ker bleef erbij, dat hij aan Maerten
Arienss een schuit had afgeleverd, die
volgens zijn zeggen niet afbetaald was.
waarop Dirck Willemss niet geschroomd
had de goede naam van de schipper in
opspraak te brengen.
In de zitting van 29 April d.a.v. toont
Maerten zich wel bereid den scheepma
ker alle hem aangedane laster te verge
ven, maar de scheepmaker wil „hem
- voor geen broeder bekennen noch noyt
met hem versoenen tensy Maerten hem
betale."
Wanneer kort voor Kerstmis 1599 de
scheepmaker halsstarrig bij zijn eis en
bij zijn onverzoenlijke houding volhardt,
wordt hij tenslotte geëxcommuniceerd,
van het Avondmaal geweerd. Denk ech
ter niet. dat die dominees en ouderlingen
uit het begin van de reformatie het hier
bij lieten zitten! Wij leren ze, ook in
Katwijk aan Zee, kennen als ware zielen-
Wanneer de kerkeraad uitgesproken
heeft, dat ze Dirck Willemss als de meest
schuldige partij ziet, tracht ds Heyns
met een ouderling „met vele en de ver-
scheyden reyzen" de scheepmaker alsnog
tot andere gedachten te brengen. Tegen
het Kerst-avondmaal van 1601 wordt an
dermaal een vergeefs bezoek gebracht:
Dirck weigert het brood te breken met
Maerten.
coord op te stellet), dat door de scheep
maker onder pressie wordt ondertekend.
Was daarmee de vrede gewonnen
Niets van dat alles, want tegen de pre
dikant. die hem tegen Pasen komt be
zoeken. omdat de scheepmaker niet meer
ter kerke gaat, heeft Dirck Willemss
„stoutelick ende verachtelick geseydt,
dat me- gaen mochte." Waarop de ex
communicatie van Dirck gehandhaafd
wordt „ter tyt ende wylen dat hij mer
boetveerdicheyt soude betrachen"
Evangelische bewogenheid
In den brede stonden wij stil bij dit
geval een der oudst bekende van
toepassing der avondmaalstucht in Kat
wijk aan Zee, om te laten zien met hoe
veel zorg en verantwoordelijkheidsbesef,
ja evangelische bewogenheid in die vroe
ge dagen van onze Hervormde Kerk de
excommunicatie werd gehanteerd.
En waarlijk niet altijd werd het stre
ven om verzoening en orde tot stand te
brengen zo slecht beloond als in het ge-
val-Dirck Willemss. Menigmaal werden
burenruzies en huiselijke misstanden met
succes door bezoek en tucht-dreiging op
gelost; en iaat men niet steeds zoals
in het geval van zekere Jan Kornelisz
van Duivenbode, geëxcommuniceerd
wegens overtreding van het zevende ge
bod de weg terug tot wederaanneming
en wedertoelating tot het Avondmaal op
belijdenis van boetvaardigheid open....?
Na 1750 vindt de avondmaalstucht
mede door de groei der Gemeente
steeds ruimer toepassing; onder de zes
personen, die in Maart 1777 zich dienen
te onthouden van het Avondmaal, signa
leren wij zelfs de burgemeester Huber-
tus Fries, die bij het huisbezoek „onbe-
quaem door dronkenschap" werd aange
troffen
Straiier tucht
Dat in de vorige eeuw de avondmaals
tucht nog wat straffer werd toegepast,
blijkt onomwonden uit het feit. dat en
kele lidmaten, die getwist hadden met
elkaar, ondanks de tot stand gekomen
verzoening van het Avondmaal geweerd
werden (1856), alsmede uit een kerke-
raadsbesluit van 14 Januari 1853 dat be
paalde. „dat voortaan elke lidmaat, aan
ontucht schuldig, schoon ook verloofd of
in ondertrouw, het gebruik van het H.
Avondmaal zal worden ontzegd"; daar
naast verwijzen we naar wat wij reeds
schreven over het voorstel-Van Loenen
(1870) en het besluit van 1898.
En andermaal vragen we ons af: heeft
het geholpen? Was de preventieve strek
king doorslaggevend? En dan moet ons
van het hart. dat de Kerk als kind
van haar tijd weliswaar het kwaad
zelden bij de wortel heeft aangetast en
verzuimde om een gezonde voorlichting
te brengen op de weg naar een gelukkig
huwelijk.
Met negatieve maatregelen kwam de
Kerk er niet en komt zij er niet; met on
barmhartig uitvarende strafredenen, ge
lijk die van ds Antoón Piper (18741877)
„als de duinen eens spreken konden.
evenmin. Met een positief aankweken
van Christelijke verantwoordelijkheid,
geboren uit oprechte ontferming en lief
de jegens zijn naaste, zou men stellig
verder gekomen zijn en komen, ook al
verhelen we niet, dat een Gemeente van
zondaren de kerkelijke tucht nimmer
geheel zal kunnen missen.
Uit de kerkelijke pers
Aldus ds Geursen (voorheen te Leiden)
De predikant van een wijkgemeente ergens in Nederland schreef in de
kerkbode een boos stukje over een gemeentelid, dat hem om een attest had
gevraagd om zijn kind buiten de grenzen van de eigen wijk te laten dopen.
Daarover schrijft ds F. J. Pop in zijn Notities in Woord en Dienst.
De wijkpreddkarat noemde de houding de gemeente als lichaam van Christus tot
Nieuwe pijl
Intussen kreeg de kerkeraad
we pijl op zijn boog. door de bevestiging
van de scheepmakerszoon Willem Die-
ricksz tot ouderling, na Nieuwjaar 1602.
Hem vraagt de predikant, „dat hy het
beste daer in wilde doen, 't welck hij
oock willig angenomen ende daer in zyn
beste gedaen heeft tot verscheyden rey
zen. gelyck aen d'ander zijde zijn huis
vrouw (nl. van de scheepmaker), Mac'ntelt
Pauwels haer daer in zeer gequeten
heeft, dewelcke dese gantsche hande-
linge gedurende tot groot genoegen der
Gemeynte. maer tegen haers mans danck,
het brood'met de Gemeynte Gods gebro
ken heeft".
Tenslotte wordt niet anders bereikt,
dan dat ook Maerte omdat men blijk
baar niet ten volle van zijn onschuld
overtuigd was de toegang tot het
avondmaal ontzegd wordt.
De Rijnsburgse ds Carolus Agricola
beproeft eveneens bij een bezoek aan
Katwijk aan Zee tevergeefs zijn krach
ten op dit. geschil! En zelfs „d'aflijvicheijd
van zijnen zone" kan den scheepmaker
niet tot andere gedachten brengen.
Maar ziet, in 1603 slaagt ds Heyns er
tenslotte in „na groete moeyte ende
door tussöhen spreken van Machtelt
Pauwels syne huysvrouwe" een ac-
R1JNSBURG
Groene-Kruisverloting
Op de bazar voor het Groene Kruis-
gebouw is Zaterdagavond nog braaf ge
sjoeld en geschoten, voor men tot de
trekking van de verloting overging. De
heer H. van Iterson nam de microfoon
ter hand, om op de hem eigen wijze de
goederen aan een eigenaar te helpen.
Mej. J. van Duiven had geraden, dat de
pop op 26 Augustus jarig was. Mej. A.
van Iterson mag wethouder Van der
Vijver wel dankbaar zijn, want hij haalde
lot 4315 uit de bus, zodat de hoofdprijs,
een fiets, haar eigendom werd.
Dokter Van der Laan, de voorzitter van
de vereniging, dankte alle medewerken
den, het bestuur en personeel van Flora,
en vooral niet te vergeten de heren Hoog
straten en Van Rijn uit Katwijk voor het
vele werk.
De buurtvereniging Het Moleneind, die
zichzelf had geliquideerd, stortte het batig
saldo van f87 ook in de kas van de
Groene Kruisvereniging. Als de gemeen
teraad nu spoedig de grond beschikbaar
stelt kan over een jaar het gebouw er
Cursus bloemschikken
Voor de op 15 September weer begin
nende cursus bloemschikken en -binden,
georganiseerd door de vereniging van
kleinhandelaren, kan men zich wenden
tot de heren J. Schild, Noordeinde 9 en
B. de Mooij, Vliet N.Z. 62.
het gemeenjtelid helemaal fout:
wijkgemeente heeft U nodig, Uw mede
leven en Uw meedoen. Die wijkgemeente
worstelt om een klein beetje gemeen
schap te worden, een congregatie, eer
kudde.Maar nu zijn er van die eigen
wijze schapen, die maanden en jaren na
hun verhuizing nog altijd naar hun oude
stal gaan en zach tussen hun oude kudde
mengen. Dit nu noemt de predikant
geestelijk en onchristelijk" en hij zegt tot
deze eigenwijze schapen het volgende:
1. Gij zijt dwalende schapen;
2. Omdat ik over uw schaapaohtigheöd
en uw trouw aan de kudde helemaal men
oordelen kan, zal ik geen emigraitierap-
j porten of andere testimonia voor u in-
3. Doopconsenten worden alleen ver
strekt. wanneer er dringende redenen
voor de doopsbeddening elders zijn. deze
dringendheid te mijner beoordeling;
4. Bekeert u.
Ds Pop kan de stemming van deze pre
dikant best begrijpen, maar vraagt hem
toch: Vriend, is uw toorn billijk ontsto
ken? En hij vervolgt:
Wamt er zijn in elke wijk gemeente
leden, die zich niet in onze organisatie-
schema's laten wringen. Zij komen uit
een andere wijk, waar zij zich thuis voel
den en hun relaties hadden opgebouwd
en nu hebben zij na hun verhuizing geen
lust meer. helemaal opnieuw te begin
nen. Zo goed en zo kwaad dat gaat, blij
ven zij meeleven met de oude. vertrouw
de kring.
Dat de wijkgemeente hen nodig heeft,
weten zij wel, maar dat behoort niet tot
hun gewone leven. De geografische gren
zen zeggen hun niets. In geen geval zien
zij in, dat zij dwalende schapen zijn en
zich moeten bekeren. Als zij het stukje
van hun wijkpredikant lezen, zullen zij
verbaasd opkijken en zeggen, dat zij
toch wel sohapen van de goede Herder
kunnen zijn zonder zich naar hun wijk
predikant en de zeer menselijke, geo
grafisch bepaalde wijkindelinig te voegen.
Ik kan ze niet helemaal ongelijk geven.
Geen visite
In De Wekker (Ghr. Geref.) wijst
prof. G. Wisse in zijn „Pastorale brieven"
op het belang, om in allerlei plaatsen
waar nog geen gemeenten bestaat, doch
waar wel gepreekt wordt, tot kerkstich
ting over te gaan. Deze plaatsen noemt
men wel „stations".
Op zulk een station komt dan van tijd
tot tijd een dominee preken; of men
komt er wekelijks samen om een preek
van een onzer predikanten voor te lezen
Dat is op zichzelf zeker geen kwaad
werk. Toch moet het daar niet bij blij-
Geruime tijd geleden ontving ik van
een plaats (waar geen Chr. Geref. Kerk
was) een verzoek om eens te komen pre
ken. Ik vroeg, wat de bedoeling was: om
de waarheid daar eens een avond op
„visite" te hebben of om te trachten uit
eindelijk voor de waarheid een blijvend
„onderdak" te verkrijgen, dus kerkstich
ting; neen, dat laatste was niet het ge
val. Mijn antwoord was: houd mij ten
goede, maar dan is het eigenlijke doel
van preken (let wel preken) niet aan
wezig. Wie nl. aangename godsdienstige
samenkomsten wil beleggen, om een
preek voor te lezen, maar verder ook niet.
die geeft blijk niet te begrijpen, van welk
gewicht het is. kerkformaitie te onder
is nl. op zo'n plaats de waarheid kerke
lijk al georganiseerd, dan heeft hert geen
zin om dan nog een apartje te groeperen.
En is de waarheid daar nog niet met een
officieel kerkelijk adres, dan dient men
doelbewust het daarheen te sturen. Al
tijd en nimmer anders (bijv. een avond
je in de week), saam te komen, om een
preekje te horen voorlezen of uit te spre
ken; en dam weer naar huis. en dan ver
der alles weer leeg en feitelijkon
gedaan^ te maken, dat is gans im strijd
met de waarde en betekenis, de eer en
de bedoeling van de waarheid zelf.
Prof. Wisse herinnert aan de zendings
reizen van Paulus, die zoveel mogelijk
overal de ambten instelde, en meent diat
vooral waar een burgerlijke gemeente is.
ook een adres van de Kerk moet komen.
„De genade bedoelt het organisme, De
persoonlijke bekering c.a. wordt eerst in
completering gebracht". En hij besluit
met de opmerking, dat er nog wel twin
tig nieuwe Chr. Geref. kerken konden
worden geïnstitueerd.
De Kerk op zee
Ds J. C. J. Kuiper van Den Haag-West
heeft een emigrantenreis naar Zuid-
Afrika meegemaakt en schrijft in het
Centraal Weekblad van zijn er
varingen als dominee-aan-boord.
W-at doet nu die Kerk op zee? De pre
dikant laat zich maar zien. Dat is het
begin. Hij schuift bij aan een tafeltje,
waar men koffie zit te drinken. Hij strijkt
neer bij een eenzame op een bank op het
dek; op het kinderdek schiet hij
vader en moeder aan én maakt
beitje over hun spelende kinderenOp
deze manier bereik je nog niet iedereen,
want er zijn ongeveer 300 mensen aan
boord, maar het is gauw bekend: de Kerk
is er. Dat laat je verder merken door
lectuurverspreiding.
Maar er is een zekere geestelijke
luiheid aan boord. Geestelijk hier niet
genomen in religieuze zin. Daar is veel
van te begrijpen. De meesten hebben ont
zaglijk vermoeiende weken achter de rug.
Ze nemen de moeite niet de dominee op
te zoeken. Zitten da-gen lang naar de fcee
te staren.
Verreweg de meesten zitten maar te
zitten en te praten over hert verleden.
Sterke verhalen vaak, niet het minst over
de oorlog. En speculeren over de toe
komst Daar tussendoor gaat de domi
nee. Iets van de Kerk, dde zich buiten
al deze bespiegelingen en speculaties nief
houden kan, omdat het Evangelie tijd
loos is en alle vragen daarmee geconfron
teerd moeten worden. En nu komt de
moeilijkheid. Slechts weinigen hebben
daar gevoel voor.
De Kerk op zee staat,
gen, midden in de wereld. Er worden
niet alleen gesprekken gevoerd met leden
de verschillende Kerken, maar ook
met hen, die er niet toe behoren en niet
toe behoren willen. En naast het genoe
gen, dat de boordpredikant als een goede
vertrouwde vriend wordt gewaardeerd,
maak je de pijnlijke momenten mee van
de botte afwijzing van de evangelische
boodschap.
Niet zonnig
„Voor mijn part haal ik me de toorn
.an de man van „Terzijde" in „In de
Waagschaal" op mijn hals, of het hoofd
schudden van de nieuwe Utrechtse hoog
leraar", schrijft ds N. W. J. Geursen,
vroeger Herv. predikantim Leiden en
thans te Melbourne, in Woord en
Dienst.
Ds Geursen schrijft nL dat de Ned.
dominee zich nog niet al te best thuis -
voelt in de Presbyterian Church in
Australië. De Australische dominee is in
meer dan één opzicht anders dan de Ned.
In de eerste plaats heeft hij een zeer
matige theologische belangstelling. Het
enige Australische Theologische tijd-
sohrift telt zegge en schrijve 240 abon-
né's. En de vergaderingen van de endige
theologische studiegroep in Vdotoria
warden bijgewoond door minder dam een
derde van de 23 leden....
Men mist hier het apocalyptische
levensgevoel dart wij in Europa hebben
leren kennen. Onlangs wees een rond
reizende Schotse studentenpredikant nog
op ditzelfde verschijnsel: men weert niet
de aarde kan beven onder
en hoe demonisch de menselijke
werkelijkheid kan zijn.
De bibliotheken van mijn Australische
collega's zijn meestal verre beneden de
minimale eisen die aan hert instrumen
tarium van een predikant gesteld kun-
worden. De Australische predikant
die het minimum salaris heeft (en dat
hebben alle emigrantendominees) leeft
van £13 per week. Het gedevalueerde
pond is in Ned. koopkracht gelijkt be
stellen met f5.
Ds Geursen schrijft verder dart een
zendeling nog een homes-base, een thuis
front, heeft, maar een emigramtendomi-
„gedropt als een paratrooper". Hij
kan niet terug en zoals het nu is, heeft
hij slechts een zeer zwakke verbinding
met de Kerk waar hij vandaan komt. Ik
vraag mij af of dit alles toch niet een al
te zware opgave is....
ALPHEN AAN DEN RIJN
Alphens elftalOlympia
1—5
Op verzoek van de scheidsrechtersver-
eniging Leiden en om streken speelde eer
Alphens elftal Zaterdagmiddag tegen de
vierde-klasser Olympia uit Gouda
beoogde financiële winst zal niet behaald
zijn, want zoals verwacht mocht worden,
trok deze vierde-klasser weinig publiek.
Ook bij de spelers was er blijkbaar wei
nig animo en het was wel ergerlijk, dat
verscheidene aangezochte spelers zonder
meer weg bleven. Toen de wedstrijd be
ginnen moest waren er nog slechts zi
Een half uur over tijd stond eindelijk
een elftal in het veld bestaande uit
ARC-ers (welke vereniging geen blaam
treft), twee spelers van Alhpia, twee
Alphense Boys en drie van „Alphen".
Scheidsrechter Van Tuijl leidde de wed-
Olympia bleek over een prima elftal
te beschikken, met de doelman als uit
blinker. Voor de rust ging de strijd ge
lijk op, met de beste kansen aan Alphense
zijde. Uit vrije positie werd echter
kelê malen op wonderlijke wijze gefaald
en ook het houtwerk hielp de Goudse
doelman.
Eindelijk gaf Wittebol Alphen de lei
ding. In de achterhoede van het thuis-
elftal was De Graaf het grote struikel
blok. maar hij kon niet verhinderen, dat
het nog gelijk werd voor de rust.
In de tweede helft was het Alphens elf
tal nergens meer. Steeds groter werd de
druk en in het laatste half uur brachten
de Olympianen met prima doelpunten
de stand nog op 15
Piet van der Neut werd
kampioen zwemmen
Het zwemseizoen, dat dit jaar weinig
belangrijks bood in Alphen, daar de AZC
verschillende redenen zelfs met de
polo-competitie verstek moest laten gaan,
ls Zaterdag besloten met de traditionele
1 km-zwemwedstrijd in het Aarkanaal.
Piet v. d. Neut, die in October nog
16 jaar moet worden en ook me
jeugdwedstrijd mee had mogen doen.
kreeg Alphen z'n nieuwe zwemkamploen.
Twaalf heren en vier dames gingen
aor deze race te water, waarvan buiten
ledcdinging Jan Smit uit Oude-Wete-
ring, die fraai zwom en met grote voor
sprong won in de beste tijd van 15 min.
41.1 seconde. De Alphenaren achter hem
leverden onderling flink strijd. Piet
Neut en Coen v. d. Bijl zwommen lange
tijd gelijk op, met Jan Schreuder op d(
derde plaats. Op de helft van de baan
had v. d. Neut zich van een kleine
sprong verzekerd, die hij rustig
grootte. Na een knappe cinspurt werd
hij winnaar in 18 min. 8.5 sec.
Schreuders had intussen kans gezien
v. d. Bijl voorbij te komen. Hij tikte als
tweede aan in 19 min. 9 sec., gevolgd
door v. d. Bijl in 19 min. 27 se c. Als vier
de kwam binnen H. M. Huik.
Van de vier dames werd Ennia Mul
der eerste en Annie Schmal tweede.
Voor de jeugd onder de 16 jaar ging
de strijd over 500 meter tussen twaalf
meisjes en twaalf jongens. Bij de jon
gens werd. evenals vorig jaar Joel Hal-
tenecker eerste in 9 min. 34.4 sec.; 2e C.
Zijtveld 9 min. 52.4 sec.; 3. Peter
Kooten 10 min. 12.4 sec.; 4. C. v. d. Ent
10 min. 18 sec.; 5. Theo Seppen 10
34.7 sec.
Bij de meisjes was Suzap v. d. Berg
eerste in de tijd van 10 min. 50 se-
Maartje Haasbeek 11 min. 49 sec.; 3.
Bets Vergeer 12 min. 2T sec.; 4. Ria v
Egmond; 5. A. Schouten.
Mede dank zij het uitstekende weei
volgde velen dit altijd weer interessante
schouwspel.
Zilveren metaaldraaier
Zaterdag vierde de heer C. R.
Zee zijn zilveren jubileum als metaal
draaier bij de motorenfabriek De Indu
strie der firma D. en Joh. Boot. De ju
bilaris werd thuis bezocht door de heer
D- Boot. één der directeuren, die zijn
waardering uitsprak over de plichtsbe
trachting en het collegiale optreden van
de heer V. d. Zee. die van hem een enve
loppe met inhoud ontving. Ook de col
lega's lieten zich niet onbetuigd, zodat
het een bijzonder gezellige dag is ge
worden voor de zilveren jubilaris-
Paard en wagen te water
Zaterdagmorgen omstreeks half tien is
can het Rietveldse pad een mestwagen
met paard en al in het water terecht
gekomen, doordat de bestuurder, de heer
D. v. d. A., de bocht te ruim nam. Zelf
kon hij bijtijds van de wagen springen.
Nadat het tuig was losgesneden, slaag
de men er met „mankracht" in het paard
op het droge te brengen. Het dier bleek
enkele ernstige verwondingen aan het
been te hebben opgelopen; onder meer
was een slagader geraakt, die door één
der aanwezige politie-agenten werd af
gebonden. De heer M. Karssemcijer.
directeur van de vee- en vleeskeurings
dienst in de Rijnstreek, heeft het dier
daarna onder zijn hoede genomen.
HAZERSWOUDE
Chr. Oranjevereniging
In het gymnastieklokaal wordt morgen
avond om half 8 een feestelijke bijeen
komst belegd door de Chr. Oranjevereni
ging. Onder meer wordt het historische
stuk „De vlag op de toren" opgevoerd.
Succes voor „De Kievit"
De wandelsportvereniging „De Kievit"
deed Zaterdag mee aan een mars van
twintig kilometer, uitgeschreven door
D.G.T. te Gouda. Behalve de groeps-
medaille behaalde „De Kievit" een
lauwerkrans als tweede prijs met 403
punten.
OUDE WETERING
Chr. Vrouwenbond
De eerste vergadering in het nieuwe
eizoen van de Christen-vrouwenbond
wordt Woensdag om kwart voor acht in
het lokaal achter de Hervormde kerk ge
houden. Dr G. P. van Itterzon van Den
Haag zal spreken over zijn reis naar
Palestina.
S.V.O.W.-korfbalnieuws
S.V.O.W. is in de eerste competitie
wedstrijden goed voor de dag gekomen.
Het tweede twaalftal won van Velocitas
IV, dat uit jonge spelers en speelsters be
stond, met 81. Het junioren-team bleek
nog niet op elkaar ingesteld te zijn. Men
stelde zich vaak niet goed en de jeugd
Velocitas wist dan ook met 1—2 te
winnen.
Fusie Van Amerongen-
Albert Heijn
Ongeveer zeventig zaken van de N.V.
'an Amerongen, hoofdzakelijk gevestigd
te Amsterdam, zullen op 17 September
a.s. overgaan naar de N.V. Albert Heijn,
dien verstande, dat de naam Van
Amerongen vervangen wordt door die
in Albert Heijn.
In feite v.-as de N.V. Albert rieijn na
melijk reed3 eigenaresse van leze zaken.
Door deze transactie is het akntal win
kelbedrijven, dat de naam Albert Heijn
zal dragen, gestegen tot 360. Voor een
groot deel zijn deze filialen in het Wes-
het land gevestigd.
ARSENAL, met groots verleden,
doet 't niet zo best
Het gaat slecht met de
Arsenal" Uit vijf wed
strijden slechts twee goals.
Dit wijst wel op een vol
komen uit vorm zijn van
de voorhoede en het is een
vreemd gezicht om het ge
vreesde „Arsenal" met
twee punten uit twee ge
lijke spelen ergens onder
aan de ranglijst te
Want er is geen club, die
kan oogen op zo'n succes
vol bestaan ah „Arsenal".
Men kan inderdaad zeg
gen, dat een seizoen waar
in de Arsenalniet tot de
een of andere buitenge
wone verrichting kwam,
tot de uitzonderingen be
hoort. Zeven maal kam
pioen van de eerste divisie
en drie maal F.A. cup win-
oorlog niet inbegrepen)
spreekt duidelijke taal.
„Arsenal" is niet alleen
in Londen de meest ge
ziene club, waar haar
thuiswedstrijden 50.000 d
60.000 toeschouwers trek
ken, maar over geheel En
geland, want waar de
„Arsenal" ook komt stro
men de liefhebbers naar
de velden en zij worden
dan ook meestal beloond
met uitstekend geschoold
voetbal.
De geschiedenis
.Arsenal" is interessant
genoeg om er even in U
duiken. Het zal velen ver
wonderen, dat er in Ne
derland clubs zijn die
ouder zijn, daar de oprich
ting dateert van 1SS6, toen
eenvoudige werklieden van
het „Woolwich Arsenal"
overgingen tot het oprich
ten van de „Royal Arsenal
Football Club".
Zij waren de eersten die
beroepsspelers engageer-
eerste Zuidelijke club di
onder de naam „Woolwich
Arsenal" in de tweede di
visie uitkwam. In 1904
volgde promotie naaf
eerste divisie. In 1913 volg
de echter weer degradatie.
Hetzelfde jaar vond
naamsverandering plaats
(.Arsenal") en werd ver
huisd van Plumstead naar
haar tegenwoordig tehuis
Highbury, m wn Ook Sunderland
de .Arsenal juist niet tn
merking voor promotie. Het begin van de con
doch toen na de lste we- petitie heeft be talve voi
reldoorlog de competitie Arsenalook voor andei
werd hervat en van 20 tot clubs verrassingen ge-
22 clubs werd uitgebreid, bracht. „Sunderland''
had „Arsenal" geluk
werd het weer tot de t
ste divisie toegelaten.
Voetbalnieuws
uit Engeland
Eerst in 1926 onder ma
nager Mr Herbert Chap
man begint de club aan
haar beroemde periode
Na enige aoede seizoenen
werd in 1930 de „F.A. Cuprichtte
gewonnen c.i in 1931 het I tegei
kampioenschap met een I
totaal van 66 punten uit
42 wedstrijden (nog steeds dit
eerste divisie-record)
haar kostbaar elftal is het
b.v. nog niet gelukt
winningen t; boeken,
toch komen zij wel
want goals worden er
doende gescoord en
neer de spelers eenmaal
beter aan elkaar gewend
raken, zullen nog vele
kampioenscandidaten f
zand bijten.
„Chelsea" heeft dit
zoen blijkbaar goede i
nemens. Het begin is
stekend en de ama
Jim Lewis „Walthamstow
Avenue") als middenvoor,
doet het best. Zelfs ver-
de hattrick
louth".
Ook „Spurs" heeft bij de
ondgekeken
speelt de
internationaal
MARKT- EN V1SSERIJBERICHTEN
KATWIJK AAN DEN RIJN WeekovJ
icht groenteveiling In strijd mi
ïrd worden. De
ihonen eineen voor f 43 om einde A
c tot f 60 per 100 kg te gaan. Ook vj
>onen kon een betere priis. tot f 43 5
100 kg op. Ook i
100 kg. Pronkbonen gi
st. notering en de kl
verkocht voor f 8.50 t
f 9,40 per 100.
Het kampioenschap tuerdl George Robb van „Finch-
behaald in 1933, 1934 en ley" als leroepsspeler op
1935, een staaltje dat uoor- de linksbuitenplaats bij
dien alleen door Hudders- Tottenham-HotspurHij
field" werd uitgehaald, j voldoet prima. Robb, die
Het jaar daarop, in 1936. schoolmeester is, vindt be
was het weer eens del roepsvoetbal 'zakelijk: .Als
..F.A Cup" die in de wacht amateur speelde ik alleen KW ]44_^
«rd gesleept en in 19381 voetbal voor m'n genoe-'
Sept. Aan Oak
vtat
kantjes; KW 43—171 k KW 159
—315 k KW 123488 k KW 39—513 k KW f
—421 k KW 67—102 k KW 83—243 k KW 80irffl
362 k KW 175—402 k YM 285—170 k PriizeT
maatjesharing28—29.10; volle haring 33.3oLft(
KW 173—15 k KW 50;
W 130—50 k KW 163«ar
30 k KW 3-6 k KW 14—12 k KW 147-607°
KW 32—2 k; gee
de „Freemason'i
•den behaald,! Tavern" in Great Queen
n.l. in 1948 en 1953 en de Street te Londen.
„F.A. Cup" werd voor de De feestwedstrijd wordt,
derde maal in 1950 gewon- zoals men weet, gespeeld
ven door een 20 ouer-i op Woensdag 21 October
winning op Liverpoola.s. tegen het elftal van
Velen van de spelersde FJ.FA.
die „Arsenal" in de natio-' Op Woensdag 25 Novem-
nale ploeg vertegenwoor- ber heeft Engeland weer
dioden waren geen onbe- een zware thuiswedstrijd,
kenden in Nederlandb.u. n.l tegen Hongarije en het
Eddy Hapgood, Ted Drake, zou dit keer wel eens de
Clif Bastin, David Jack, eerste maal kunnen zijn
Alex James en vele\ dat het op eigen veld
anderen. 1 wordt verslagen.
Boekbespreking
Advent in Rusland, door
Edzard Schaper. Uitg.
J. J Romen en Zonen,
Roermond.
Deze roman is van de tot tweemaal toe
ter dood veroordeelde Duits-Baltische ro
manschrijver Edzard Schaper. Het geeft
een beschrijving van de angst en de be
nauwenis onder het communistische re-
We komen in contact met de diaken
Sabbas, die na de ineenstorting van de
kerk in het geheim in Rusland de ziel
zorg uitoefent. Via een gelovig meisje
komt hij in aanraking met een jonge
communist, de zoon van zijn vroegere
pope- Deze wordt door de persoonlijkheid
van de diaken getroffen en gaat de
kleine gemeente beschermen. Beiden wor
den ze gearresteerd. In de gevangenis
blijven ze hun eigen leven, dat ze als de
laatste advent beschouwen, leven. Ze
worden niet gebroken (277 blz.)
Acnes Sllgb Turn buil Het heilig
aad (Sijthoffs UM Leiden)
Tussen de v
leze tijd i
roddeld wordt z
t in elke Nederlandse
'aar ook spoedig ver
arte! De heerlijkheid
ïslagen krijgt te i
G. i
emend. (387 pag.).
Emigranten passagierden
op Curasao
De Nederlandse emigranten die aan
boord van de Waterman op weg zijn
Australië en ^leuw-Zeelamd, pas
sagierden gisteren in Willemstad op
Curagao. Zij hebben een goede reis
achter de rug.
Vergoeding Indische
slachtoffers
Regering aanvaardt voor
stellen van C.A.B.
De minister zonder portefeuille heeft
de Tweede Kamer medegedeeld, dat de
regenng besloten heeft im grote lijnen
ten volle uitvoering te geven aar
Commissie Achterstallige Betalingen
haar rapport gedane voorstellen ten bate.
van de Indische oorlogsslachtoffers. De
aan de Kamer over dit onderwerp toe.
gezegde nota zai thans zeei spoedig wor
den aangeboden. Bij de aanbieding var
de nota zal de regering dan tevens he
rapport der commissie bekend maken.
Het rapport bevat voorstellen tot uit-
ring van f 200 min, waarvan f 14 min
reeds als voorschot is verstrekt. Van
dit bedrag is f 100 millioen bestemd voor
rehabilitatieregelingen, f 77% millioen
voor vergoeding van materiële
logsschade, f 4,5 millioen voor betaling
achterstallige pensioenen en f 18 min
voor delegaties.
Theodor Blank kreeg
hartaanval
Op verkiezingsbijeenkomst
te Bocholt
Theodor Blank, de Westduitse verdedi-
gings-commissaris, heeft Vrijdagavond op
een verkiezingsbijeenkomst te Bocholt,
nadat hij twee minuten aan het woord
was geweest, een hartaanval gekregen.
Zijn toestand gaf volgens medisch rap
port geen reden tot bezorgdheid.
Grote Braziliaanse order
bij Fokker
De Braziliaanse luchtmacht, die na
proeven met andere vliegtuigtypen, voor
het moderniseren van haar vliegeroplei
ding, besloot de nieuwste Fokker-les-
vliegtuigen te kiezen, heeft thans de
vennootschap belast met de licentièbouw
van 100 Fokker S. 11 en 50 S. 12 Instruc-
tor-lesvliegtuigen, alsmede van 50 Fokker
S. 14 Mach-Trainers, opleidingsvliegtui-
gen voor straaljagerpiloten.
c YM 74-
J KW 23 KWC47Twaf16
werd het kampioenschap gen en nu speel ik het nogi KW trawlvisserij: KW 8535 k KW 37, i
vmr de vijfde maal be- steeds voor mijn genoegen, 50 k KW 70—25 k KW 168—20 k KW 29IIUI
haald. j maar kri.jg bovendien 151 "wk Tr
De m-oorloose periode P" °P k°°P KW k k7iKTÏ £w «_,5
zal meer bekend zijn. Mr- Dit jaar is het wel een
T0m Whittaker is nu de bijzonder jaar voor het
manager en de ChairmanEngelse voetbal. Namelijk
(voorzitter) is Sir Brace-1 90 jaar geleden, op 26
well Smith, eenmaal Lord October 1863, vormden af-
Mayor van Londen en nog gevaardigden van elf clubs
steeds vice-president van de „Football Association".
He Football Association. De samenkomst vond
kampioen-1 plaats
YM 75—25 1
leet- cn trawlviss
enen Vlaardingen
36 '-antjes.
SCHEVENINGEN. 7 Sept. -
,,«j - gch ]g. Za,'erdag
||i 254—0 k Sch 341-0 k S
- Vangstber
Sch 246 -10IL..
342—0 k Sch 402—7 k Sch 412—50 k Sch J
Zat 22 k Sch 159 Zat 52 k Sch 229 Zat
50 k Sch 2
30 k
50 k Sch 53 Zat 25 k Sch 104 L_.
332—60 k h vl Sch 264—5 k Sch 4
57—20 k Sch 181—1 k Sch 199—12 k Sch i
Z t i^°ik Seh 40—40 k Sch 10 k sch tten
t ,k Sch 51—25 k Sch 99—6 k Sch 1
k -h 133 Zat 43 k Sch 189-9 k S„
233 Zat w ,g Sch 262—25 k Sch 285 ndOpt
90 r Sch 9 Zat 27 k Sch 2-80 k nog
netten Sch 15—15 k Sch 25—2 k Sch 3C
Sch 35—17 k Sch 37—70 k Sch 45 Zat
Sc.i 69—0 k Sch 34—6 k Sch 210—0 k Sch 2
294—4 k Sch 297—15 k Sch 3
f 22Jtijd
Sch 36 Zat 1
353-0 k Sch 20l-25 k Sch' 2J3—0* k 'sc hUU1
'7 k ",RS—12 k Sch 284—0 k Sch 361—20(bljl
n 1 -w 20 k Sch 61 Zat 120 k Sch 63 Zs „Drl
n v cu ppg k Ech 72 Zat 50 ,eer
|h 81—32 k Sch 89—3 dik
h 73 Zat w
Sch 103—2 k
50 k Sch 123 Z;
:h 116 Zat 15 k
Inig Sch 180—3 k Sc! 6°
'h 47 1 I enfi
5 k Sch 14—0 k
39—5 last Sch 21—27 1
Sch 5—37 lad
M last Sch 79-
19—10 la.t Sch 3^
Jr en 400 kabeljauw Sch 24- VOC
1 333—15niastrScheS"-?5k,la^nciT» bei
s en makreel Sch 201—28 last e. f
1 verse en makreel Sch 104—30 lad de
ten vis en m»kr«- Sch 200—31 lad °P1
u en makreel ?-h 97—2t zar
00 kist Sch 10535 last en 100 kis) de
1 makreel Sch 50—18 last 1 m.
ere—ie harine 51—63; steurharinJ
les 1 7 33-34: alles oer kantje- 1
9*j2.60^middeltone 1 76—1.39 klei. bei
ke; kabeljai
19.50—24.50 r
ia uw I 15—20
3.80 schelvis 13.80—14
abenauw 27 50 kab-lJ
uw II 13 kabeljauw Hl
1.50 schelvis II 9-0 fi'.
slvis 12 schol n 29.50
sommingen
'5 400 YM
IJMUIDEN. '7 Sent -
1 tra"'er—25.300: YM
YM r" 1930 KW 59—3290 h
89-4140 KW 114—3770 KW 69—3730 KW 15J
—4470 KW 28—3220 KW 38-^880 KW IRfiJ
125—r"3" KW 196—2570 KW 107—
2221 .W 109—1810 KW 34-2130 KW 178-6S4
l?39 KW 73-1100 KW 3°-340 KW
64—:2t,3 K 26—3520 K'" 162—3720 KW 16-
?W 2,-1190 KW 53-2ROO KW
TtTT3!!™ 2'—1670 KW 77—1550 KW .30-
98—28C3 KW 133-9890 VM
YM 299—?ORO wff
87—5370.
I BU
IJMUIDEN
II 1.41—1,30 tarbot I 2
kLf.c.h$ 7 40—30 kl schol II 2750—3 schar'
20—14 bot 20—11 verse haring 16—12 makreel'
17—10 gr schelvis 50 grm schelvis 38—37 kim
schelvis 36—32 kl schelvis I 31—29 kl schel-1
vis IX 24—8 wijting 23—8 gr «rul 30—23 mid
gul 24.50-20 kl eu! 20.50—12.50 kl haai 27
per 50 ke: er kabeljauw 140—62 gr koolvis'
zw 58. Totale aanvoer 3560 kisten.
NIEUWE RICHTPRIJZEN VEEKOEKEN
Met ingang van vandaag celden de vo!
gende prijzen voor veekoeken;
Lijnkoeken
Cocoskoeken
Palmpitkoeken
Kool-raapzaadkoe
38.50
40.35
38.-
37.75
32.50
35.50
37.50
35.50
26.20
26.60
26.50
24.50
ijs)
WEGENS ENORM SUCCES gaan wij door met
DRIE-DAAGSE WEEKRECLAME
MALSE BIEFSTUK van ƒ2,voor.... ƒ1.80 per 500 gr.
HAAS BIEFSTUK van 2,20 Voor 2.00 per 500 gr.
500 gram gehakt, h.o.h.
250 gram dfk rundvet
Samen 1.20
500 gram hachê vlees
250 gram dik rundvet
Samen 1.20
500 gram Reclame lappen
250 gram dik rundvet
Samen 1.20
500 gram magere lappen
250 gram dik rundvet
Samen 1.50
Dik paardenvet 35 cent per 500 gram
Onze PALING ROOKWORST 80 cent per 500 grar.i
Voor de boterham: 100 gram pekelvlees. 100 gram boter
hamworst. Samen 50 cent.
Alleen bij de bekendste adressen
B. ERADES N. ZWETSLOOT
Personeel gevraagd
Gevr. nel meisje in gezin
van 2 pers., van 8—3 uur,
voor 4 dagen of de gehele
week. Beslist zelfst. kunn.;
werken en koken. Zich aan
te melden voor 6 uur Deutz-
straat 6, Oegstgeest.
Gevr. in klein gez. (vader
met 2 kinderen) een nette
huishoudster, leeftijd 3540 j.
Br. onder No. 1510 aan agent
N.L.Crt. A. v. d. Bosch te
Rijnsburg.
0 Gevraagd nette beslist
zelfstandige, eerlijke hulp in
de huishouding. Van 35 u.
Aanmelden n-a 8 uur. Suma-
trastraat 52a. Leiden.
Werkster gevraagd voor
de Woensdag-, Donderdag
en Vrijdagochtend, van 9—
12 uur. Br. no 9438 bur. bl.
Personeel aangeb.
0 B.z.a. nette werkster voor
Dinsdag de gehele dag en
Donderdagmorgen. Te bevr.
of Br. onder No. 2540 aan
agent N.L.Crt A. v. d. Bosch
te Rijnsburg.
Te koop aangeb.
0 Haardkachel met grote
capaciteit, 2 jaar gebruikt.
Indien gewenst in ruil voor
kleiner capaciteit. Thor-
beckestfaat 32, 2x bellen.
SANATORIUM „HOOG-LAREN" vraagt
LEERLINC-VERPLEECSTERS
met dipl. Mulo of daarmee gelijkstaande opleiding.
Minimum leeftijd 18 laar. Aangeboden wordt grondige
vooropleiding in prettige sfeer en mooie omgev. van bos
en hei; vrije kost. inwoning, uniform en medische ver
zorging.
Sollicitaties aan de Adjunct-Directrice van het Sana
torium „Hoog-Laren", Blaricum, post Laren N H.
0 Een goed onderhouden
bankstel, v. Bönninghausen-
laan 32. Lisse.
0 Tegen billijke prijs een
hondenhok met vaste ren.
Kan eventueel ook direct
gebruikt worden voor het
houden van een klein aam-
tal kippen. Voorschoten,
Leidseweg 146, nabij halte
Zilverfabriek, Blauwe Tram.
0 Graszoden en ligustrum
bij grote en kleine hoeveel
heden. J. J. Philippo. Am-
bonstraat 12. Leiden. Telef.
31512. J. L. Philippo, Mar
grietstraat 5.
Te buur gevraagd
0 Dus U bent ook als zo
vele anderen! „Liever geen
jong echtpaar". U niet
Slechts 2 ongemeubileerde
of gestoffeerde kamers en
kookgelegenheid zoeken wij.
W. Verhagen, Daendelsstr.
59. Den Haag.
Plaats een
't is dè manier!
Diversen
0 Reparaties aan alle uur
werken, gouden en zilveren
voorwerpen, geschieden op
eigen werkplaatsen. Onze
jarenlange ervaring garan
deert U eerste klas vakwerk,
spoedig en billijk. „De Goed
kopere Zaak", S. v. d. Water
en Zn., Haarlemmerstraat 185
0 Raadgevend Bemidde
lingskantoor K. W. wyk,
gep. Insp. v. Pol. Rechtskui>-
dig Adviseur. Thorbeckestr.
78. Leiden. Tel. 22503, belast
zich met het opstellen van
brieven, requesten, sollici- I
tatiebrieven, verzoek- en
bezwaarschriften.
0 Kret's erkende Bondsauto-
rüschool. Nieuwste lesauto's. 1
Halen en brengen gratis.
f 4,50 per uur f 4,50. Ver
huur van auto zonder ehauf- j
feur, f 20.per dag. Gerrit
v. d. Laanstr. 4 (bij Leuven-
straat). TeL 30429.
Woningruil
0 Huis te Den Haag (Laak
kwartier), bev. 4 kamers,
ruilen voor huis te Leider
dorp. Br. No. 9437 Bur. Blad.
\tlANl lui .nivit
IS NIET TE VERVANGEN
