Drie bange jaren Korea in woord en beeld E Gewapende vrededie nog vele vragen doet rijzen Leed over millioenen mensen in een onzinnig lijkende oorlog Nederlanders hielden in Korea de eer van hun land hoog nieuwe leidsche courant MAANDAG 27 JULI M nu eindelijk na ruim drie jaren in Korea een wapenstilstand is gesloten en er dus sprake is van een gewapende vrede. Het enige verblijdende van bet bestand is, dat nu geen jong bloed meer behoeft te vloeien in een oorlog die hoe onvermijdelijk ook zo onzinnig leek. Voor het overige brengt het bestand in politiek en militair op zicht slechts nadelen met zich mee. Zolang de oorlog in Korea voort duurde, was men in het Westen bereid, offers te brengen terwille van de verdediging van de vrijheid en was er op vele punten een opmerkelijke eensgezindheid tegenover het brute optreden van de communisten. Voorts rijst de vraag, of de communisten werkelijk vrede wensen, of dat zij zoals velen vrezen een bestand willen gebruiken om later met zoveel te meer succes te kunnen toeslaan. De onzekerheid over de drijfveren van de vroegere vijand vereist het in stand houdem van een grote legermacht in Zuid-Korea, die veel (Amerikaans) geld zal kosten en die wanneer zij een instru ment is in handen van ongeduldige politici als president Syngman Rhee, nog tot grote moeilijkheden aanleiding kan geven. Toch moeten we blij zijn, dat het zij het drie jaar te laat tot een wapenstilstand gekomen is. Het accoord, waarover men het nu eens is geworden, is in alle opzich ten de bekroning van het enorme werk, dat de strijdkrachten van de Ver. Naties in de afgelopen drie jaren in Korea hebben verzet. De WAPENSTILSTAND WAPENSTILSTAND en vrede is niet hetzelfde. Een wapenstil stand pleegt aan de vrede vooraf ie gaan, maar het is lang niet al- tijd zeker, dat er na een wapenstil stand ook vrede komt. Dit moeten we goed voor ogen houden, nu in Korea een bestand is getekend tus sen de opperbevelhebbers van de strijdende partijen. Het vuren wordt gestaakt, maar niemand weet. of later de strijd in nog groter hevig heid opnieuw zal oplaaien. Veel zal duidelijk worden op de politieke conferentie, die als uitvloeisel van bet accoord zal worden gehouden. Want op die conferentie zuilen alle kaarten betreffende het Verre Oos ten. waarin communistisch China geïnteresseerd is. op tafel komen. En het zijn helaas niet alleen de Westerse landen, die troefkaarten in handen hebben. flE voornaamste problemen, die samenhangen met de situatie in het Verre Oosten, zijn: de hereni ging van Korea, het al of niet toe laten van het rode China tot de Ver. Naties, de rechten, die de commu nisten doen gelden op het Chinese oil and Formosa (waar Tsjang Kai Sjek zetelt), de hulp van de Cbi- deiingen in Frans Indochina en de bedreiging van Siam en Birma, ter wijl ook de betrekkingen van het Westen met China en de positie van lapan ter sprake zullen komen. Het zijn bijna allemaal netelige kwes ties, waaraan vele voetangels en klemmen zitten. En is bet al moei lijk. met de communisten hierover tot overeenstemming te komen, bet ergste van alles zal wellicht zijn. dat de Westerse landen het tijdens de besprekingen niet met elkaar eens kunnen worden. J7R is een groot verschil tussen de Amerikaanse en Britse opvattin gen over het toelaten van rood- China tot de Ver. Naties. Engeland, dat Mao Tse Toeng al jaren geleden beeft erkend, is voorstander van toelating. In Amerika denkt men er anders over. Er is een machtige republikeinse groep in hef land, die bet de regering van Eisenhower moeilijk, zo niet onmogelijk kan maken, tot een dergelijke stap die het loslaten van Tsjang Kai Sjek met zich zou moeten brengen over te gaan. Dezelfde groep steunt de eis van president Syng man Rhee, dat Korea herenigd moet worden, desnoods met wapen geweld. Engeland, dat terdege re kening moet houden met Gemene- bestlanden als India en Pakistan, kan daarin nooit toestemmen. Te meer. daar het ook aan z'n handels belangen moet denken. Op dit punt heeft ook de Klein-Bermuda-confe- rentie geen uitkomst kunnen bren- ffOE groot de tegenstellingen bij de Westerse landen ook mogen zijn, vast staat, dat zij met de beste bedoelingen Ie werk gaan. Bij de Chinezen en Noord-Koreanen zijn we daar nog helemaal nief zo zeker van. Let maar eens op. welke voordelen de wapenstilstand voor deze landen oplevert: in do eerste plaats zet het accoord krachtige steun bij aan de vredesvoorstellen van het Kremlin, die gericht zijn op het neutraliseren van Duitsland; een enorm aantal communistische krijgsgevangenen komt weer ter be schikking van de Noord-Koteaanse en Chinese legers: het vertrouwen van de Aziatische volken in commu nistisch China is ongetwijfeld in belangrijke mate teruggekeerd; mede als gevolg daarvan zal de positie van het Westen in landen als lapan. Indonesië en India wel licht sterk achteruitgaan. En ten slotte kunnen de Noord-Koreanen. als deze buit binnen is, naderhand altijd nog (met hernieuwde krach ten) de strijd voortzetten. Zie daar de vragen, die nog rijzen rond de gewapende vrede in grote les van Korea is geweest, dat de vrije landen zich met hand en tand zullen verzetten tegen aggressie, waar ook ter wereld. Als men in Moskou had kunnen bevroeden, waartoe de rode invasie in Zuid-Korea al aanleiding zou geven, had men zich destijds wel enkele malen bedacht, alvorens opdracht te geven tot de aanval. Korea deed de gehele Westerse v. reld wakker schrikken en vervreemdde neel wat mensen, die nog wel enig heil zagen in het communisme, van de Sow- jet-Unie. Op volle kracht ging men wer ken voor de herbewapening, het Noord- Atlantisch pact kreeg inhoud, het Euro pese leger, bedoeld om West-Duitsland bij de verdediging van het Westen in te schakelen, kreeg een kans en militair-strategisch opzicht trokken de Westerse landen waardevolle conclusies uit de strijd te land.. De strijd Drie jaar geleden begon de strijd, die zoveel leed zou brengen over millioenen mensen. Een strijd, waarin ook een betrekkelijk kleine groep Nederlanders een groot aan deel had en die vaak geleverd moest worden onder omstandig heden, welke elke beschrijving tarten. Een strijd ook, waarin perioden van grote neerslachtig heid en enorm enthousiasme elkaar afwisselden, naarmate het beeld van de strijd zich wijzigde. Op elf punten trokken de Noord-Ko- reaanse communisten op 25 Juni 1950 over de bekende 38ste breedtegraad. Zii vonden slechts een klein en slecht uit gerust Zuid-Koreaans leger van onge- 25.000 man tegenover zich en slaag- er binnen enkele dagen in, de hoofdstad Seoel te bereiken. De commu- Korea Slechts een kwestie Zij hadden echter buiten de waard. president Truman, gerekend. Deze gaf onmiddellijk na het bekend worden van de aanval opdracht aan de Amerikaan se vliegtuigen en oorlogsbodems in het Verre Oosten, de verdedigers van Zuid- Korea te steunen Begin Juli werden al Amerikaanse landstrijdkrachten ingescha keld en toen op 9 Juli Generaal Douglas MacArthur werd benoemd tot opperbe velhebber van de strijdkrachten in Ko rea. leverden de Amerikanen bij Soe- won. ten Zuiden van Seoel, reeds felle gevechten met de communisten. Amerikanen en Zuid-Koreanen kon den het echter ln de haastig opgewor pen verdedigingsstellingen met bolwer ken tegen de uitstekend uitgeruste en goed voorbereide Noord-Koreanen. En nadat wekenlang tegenstand was ge boden aan een overmachtige vijand, hadden de verbonden strijdkrachten nog slechts een klein bruggenhoofd overgehouden in het Zuiden, rond Poe- san. In die weken is in feite het be langrijkste gedeelte van de Koreaan se oorlog uitgevochten. Dit werd ge leverd door een handjevol Amerika nen, meestal jonge kerels, die als le den van de bezettingstroepen in Ja pan een vrij aangename tijd hadden meegemaakt en helemaal niet wisten, wat nu eigenlijk oorlog was. Hulde voor deze mensen, van wie er velen werden gedood, vermoord, gewond of gevangen genomen. Kentering Wat bijna niemand meer durfde ho pen gebeurde. De VN-strijdkrachten kon den het bruggenhoofd rond Poesan be houden in een op- en neergolvende strijd, die nu weer voor de ene en dan weer voor de andere party succes op leverde. Maar de vesting bleef onaan tastbaar en het was duidelijk, dat er iets ,.in de lucht' zat. Het kon zo niet blijven. Eerst kwamen de communisten SYNGMAN RHEE opzetten. Op 3 September openden zij een offensief om te trachten, de geal lieerden in zee te drijven. Na bijna twee weken waren ze daar nog steeds niet in geslaagd en ze zouden er ook 4= Het is dan toch eindelijk zo ver, dat in Korea een wapen stilstand gesloten is. De par tijen, die nu, tot overeenstem ming gekomen zijn, hehhen ons geduld wel lang op de proef gesteld, want ruim een maand geleden waren wij al gereed met onze toebereidse len voor deze pagina. En er is zelfs nog een periode ge weest, dat we dachten, al het werk voor niets te hebben gedaan.... nooit in slagen want toen voerden de geallieerden onder de bezielende leiding van generaal MacArthur een gecombi neerde landing van vloot en luchtmacht uit. bij Seoel. Op die middag in September kregen we een klein en onschuldig uitziend telegram op ons bureau, waarin stond, „luchtstrijdkrachten van de Ver. Naties bij het vliegveld Kimpo in dt omgeving van Seoel waren geland.' Bij Intsjon gingen mariniers aan land :o was het beeld van de strijd Korea plotseling geheel gewijzigd. Het was een prachtig geslaagde landing die dank zij de prestaties van on verschrokken mariniers en parachu tisten in de militaire geschied schrijving zeker een belangrijke plaats zal blijven innemen. Na de landing bij Seoel braken de geallieerden van het Zuiden uit door naar het Noorden. Binnen enkele ken was de Noord-Koreaanse weerstand in het Zuiden zo goed als gebroken snel rukten zij voorwaarts, naar 38ste breedtegraad. Daar stonden de Ver. Naties voor een groot probleem: Moesten de VN-strijdkrachten Noord- Korea militair verslaan en dus bezet- of was de taak van de Ver. Naties afgelopen bij die 38ste breedtegraad, de grens tussen Noord- en Zuid-Korea? Po litiek bezien was het laatste het geval, Militair bekeken moest het eerste ge beuren. MacArthur moest beslissen er nam dan ook het besluit, dat later zul ke betreurenswaardige gevolgen zou heb ben: op mars naar de Mandsjoerijse Mis... De Mandsjoerijse grens werd bereikt: eerst door de Zuid-Koreanen en later ook door de Amerikanen. Maar lang hebben ze daar niet vertoefd, want de Chinese communisten blijkbaar be vreesd voor een omsingeling meng den zich in de strijd. Van MacArthur's belofte, dat de soldaten met Kerstmis weer thuis zouden zijn. kon niets te recht komen. Aan het eind van November dreven de Chinezen een wig tussen het Achtste Amerikaanse leger in het Westen en het Tiende legercorps in het Oosten. De soldaten, die bij duizenden werden singeld konden niets anders doen. dan zich haastig terugtrekken en door de omsingeling heen te breken. Een ge weldige prestatie werd geleverd door de ontruiming van Hoengnam. waar niet minder dan 205.000 manschappen, anders in handen van de communisten gevallen zouden zijn. op het nippertje Zuid-Korea door hei rodefftoorden aangevallen r«vf *>e, 'V. 10' atoombor».:»dtra gehouden in overw%,<> genomen Voor militairen en burgers is de strijd voorbij. Althans, zo hopen zij. Want het zijn vooral de burgers, die beseffen, dat er van een werkelijke vrede nog geen sprake is. Zij houden nog altijd rekening met de mogelijk heid, dat op een kwade dag de ellende opnieuw begint. werden weggehaald door de vloot. Zo waren binnen luttele maanden de kansen radicaal gekeerd. Seoel viel weei in handen van de communisten. Mac Arthur vroeg vergeefs om toestemming voor het bombarderen van de Chinese bases in Mandsjoerije en de geallieer de militairen kregen opdracht, zoveel mogelijk communisten te doden omdat dit de enige manier was om de mili taire kracht van de communisten te verzwakken, In Februari 1951 slaagde men er in. de rode troepen een halt toe te roepen. Dit was voor een belangrijk deel te danken aan de voortvarendheid van het Nederlandse Korea-detachement. dat in die dagen in de omgeving van Hoeng- song was gelegerd. Het was in die pe riode, dat bij een verraderlijke overval de commandant van het Nederlandse detachement, Overste Den Ouden legerpredikant ds. Timens om het leven kwamen. Nadat Seoel weer bevrijd was en de communisten over de 38ste breed tegraad waren teruggeworpen, kon Mac Arthur verklaren, dat de bevrijding van Zuid-Korea voltooid was en bespre kingen konden beginnen over het beëin digen van de oorlog. MacArthur Toen de communisten niet c MarArtlm, hoopt dat al zijn soldlten het Kerstfeest thuis zuilen viere- - an5C «oepen Wlseien J Amet*»» 5!,„ van K°iea ,4 ijzige koude .s»' - """""""4 4.%-ove' - Chinese A. xV* deNo w ,<N^ *2, MacArthur wenst bases in China C'C4/r le doen bombarderen Viel ontheven *e' Vf ommani I 4 Sterke t^'^S5fi>de Korea tf' Russische trouw Vrede waarop de strijd moest worden •oortgezet (blokkade van China en bom barderen van Mandsjoeryse bases). Tru man getroostte zich veel moeite om het geschil bij te leggen en reisde zelfs naar het eiland Wake in de Stille Oce an om MacArthur op te zoeken. Het baatte echter niet en op 11 AmU 1951 verraste ons het bericht, dat Tru man MacArthur van al diens functies had ontheven. MacArthur was voortaan slechts een ambteloos burger. werd opgevolgd door generaal Ridway, wiens plaats aan het front werd ingenomen door Van Fleet, die toen al met succes de communisten uit Griekenland had verdreven. Bij de ge vechten, die in de maanden daarna nog werden geleverd, boekten de geallieer den nog terreinwinst, die voornamelijk strategisch voordeel opleverde. Op 24 Juni 1951 stelde de Russische afgevaardigde bij de Ver. Naties, Jacob Malik, voor, de strijd in Korea te staken. Als gevolg hiervan begonnen in Kaesong in het niemandsland van Ko rea bestandsbesprekingen, die later in Panmoendjon werden gehouden. Meer dan twee jaar hebben deze onderhan delingen met grote tussenpozen geduurd. Eind November werden de de legaties het eens over een demarcatie lijn. Enkele weken later werden lijsten met de namen van krijgsgevangenen uitgewisseld, maar de onderhandelingen werden afgebroken, omdat de geallieer den er niets voor voelden, krijgsgevan genen naar China of Noord-Korea terug te zenden, die weigeren terug te keren. Eisenhower In October 1952, kort voor de Ame rikaanse presidentsverkiezingen, be loofde Eisenhower een eind aan de Koreaanse oorlog te zullen maken, als hij tot president gekozen zou worden. In December bracht hij een bezoek aan het front en liet daar uitdrukke lijk weten, dat hij niets voelde voor een aanval op communistisch China of voor uitbreiding van de oorlog. Voordat Eisenhower op 20 Januari 1953 aan het bewind kwam, verwier pen de communisten het Indiase vredesvoorstel, dat zij thans in grote trekken hebben aanvaard. De vooruit zichten waren somber en niet zonder bezorgdheid vroeg men zich af, wat Eisenhower onder de druk van extreme republikeinen als Taft c.s., zou doen. Totdat Stalin overleed Malenkof, die na Stalin's dood aan de macht kwam, verklaarde in z'n eerste redevoering, dat alle onopgeloste vraag stukken tussen Oost en West door on derhandelingen geregeld konden worden Enkele weken later aanvaardden de communisten een VN-voorstel uit 1951 voor het uitwisselen van zieke en ge wonde krijgsgevangenen en op 30 Maart zag het er naar uit, dat ook de ande re kwesties, verband houdende met de oorlog in Korea, geregeld zouden wor den. Het duurde echter nog tot 7 Mei voordat de communisten met een voorstel kwamen ter regeling van de krijgsge- vangenenkwestie en tot 8 Juni j.l., voor dat op dit punt algehele overeenstem ming was bereikt. Het moeilijkste van alles staat nu voor de deur: een politieke regeling van het Koreaanse con flict. Wat daar allemaal aan vast zit, kan men elders op deze pagina lezen. „Geef ons duizenden van die Hollander^ en we zullen het houden QEEF ons duizenden van die Hol- landers en we zullen het houden", zo riepen Amerikaanse commandanten wanhopig uit in de spannende eerste weken van 1951, toen de geallieerde troepen waren teruggeslagen Chinese grens tot ver beneden de 38ste breedtegraad. Maar die duizenden Nederlanders waren er niet. Er zijn zelfs nog nooit tegelijk duizend Ne derlandse militairen in Korea geweest Het was telkens een handjevol man nen, dat van zich deed spreken de bewondering van vriend en vijand afdwong. En het was geen wonder, dat de Nederlanders voortdurend uit gekozen werden, om de aftocht te dek ken van Amerikanen, die helemaal niet op een oorlog, als die in Korea waren ingesteld. Wat dat „aftocht dékken" wel betekent, hébben de „Dutchies" vooral in het begin van 1951 aan den lijve ondervonden. TRAGISCH was het einde van Over ste Den Ouden op 12 Februari 1951. De oorlogscorrespondent Wim Dussel, die juist op die dag van een kort bezoek aart Tokio aan het front was teruggekeerd schrijft hierover in z'n boek „Tjot": „lk belde het regi ment op, maar kon geen verbinding krijgen. Het was ingesloten. Ik bleef bellen en eindelijk om half twee in de nacht hoorde ik een Hollandse stem. Het was een korporaal. „Blijf waar u bent", zei hij. „U kunt hier toch niet komen en het dient nergens toe. De Overste is dood, alle staf officieren zijn dood of gewond en het bataljon is uit elkaar geslagen. Ik weet niet meer, wie er nog wel en wie er niet meer leett. Maar we komen naar het vliegveld toe. Probeer ons op te vangen. Dat is het enige wat u doen kunt". Opeens werd alles zwart voor m'n ogen J7N1GE TIJD daarna moesten de uit geputte en toegetakelde Nederlan ders een heuvel „nemen", waarvan het behoud beslissend was voor het jan een gehele divisie. De eerste keer, voetje voor voetje, bracht de troep het niet verder dan 50 meterj van de top. Toch gingen ze de tweef* keer. Op 35 meter van de top, schrijft Wim Dussel, moesten ze echt 'J weer opgeven. De majoor Eékhm n die overste Den Ouden was opgevolg 11 gaf toen de moeilijkste opdracht 1 z'n leven: „Ga opnieuw en probe J! het. We kunnen hier niet wijken". Ii ,0 handjevol, met lichtgewonden er ging toen onder aanvoering van officieren naar boven. Er was 1 mand, die verwachtte, er nog levend van terug te zien. Want in stadium vecht iemand zich dood. D gooit hij z'n geweer weg, grijpt ei bajonet en vliegt naar boven. Zei voelt hij z'n vermoeidheid niet mei Zo hebben ze toen die top bereikt ie, En de naam van Nederland hoog g houden. Flitsen uit strijd1 in Korea Op deze pagina vindt men eeii een plaat met flitsende koppen boven meer dan drie jaar nieuws over de Koreaanse oor log. Uiteraard hebben slechts een greep kunnen doen uit de grote hoeveelheid mate riaal, die ons hierbij ter be- o schikking stond. Men kan er uit lezen de grote tegenslagen, waarmee de troepen van de Ver. Naties te kampen haddena de grote vreugde toen er een ommekeer kwam en de ter- p; neer geslagenheid, toen de VN troepen, bij de Mandsjoerijse grens gekomen, tot benedena de 38ste breedtegraad werden* teruggeslagen. De tragedie van o MacArthur werd niet vergeten....

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 6