Kruisbekken doen weer
invasie in ons land
een
11
m: m
LEIDAT0
Oranjerie van Hortus 3 weken
kleurige viswereld
J?:'A
Kennis is Macht maakte weer
vele jongelui gelukkig
Walt Disney-films in het
Lidotheater
Examens en bevorderingen aan
vakschool voor meisjes
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 18 JULI 1953
Zigeuners onder de vogels
Zaden uit dennenkegels vormen
hun voedsel
In het afgelopen voorjaar had ik er bij m'n vriend al eens op gezinspeeld.
Het wordt weer een kruisbekkenjaar, had ik hem gezegd, tegelijkertijd
wijzende naar een sparrenboom vol met nog onrijpe kegels en met de we
tenschap, dat de laatste kruisbekken-invasie in de jaren 1942 tot 1944
plaats vond. Toen zo ongeveer tien jaar geleden ons land werd overstroomd
met grote aantallen kruisbekken, zijn het de lievelingsvogels van mijn
vriend Slijper en mij geworden. Dergelijke invasies blijken zo ongeveer
om de tien jaren op te treden. Helemaal gaat dat nu ook weer niet op, want
het hangt nauw samen met de al of niet gunstige oogst van sparren- en
dennenzaden, die voor een groot deel hun voedsel vormen.
voornamelijk in Maart en begin April,
ook in Januari, Februari, Mei tot Juli en
zelfs in Augustus en December. Zij zijn
dan te vinden in de uitgestrekte dennen
wouden van Noord-Siberië en Noord-
Groot was daarom zowel onze vreugde
als onze verbazing, toen er sinds de laat
ste weken, dus ongeveer van midden
Juni af, steeds meer berichten over
waarnemingen van kruisbekken in ons
land binnenkwamen, en nog steeds wor
den er overal kruisbekken gezien. Zowel
op de Waddeneilanden als in de kustpro
vincies Noord- en Zuid-Holland en Zee
land, maar ook in Utrecht en Het Gooi
worden voortdurend troepjes geobser-
Daar wij voor onze publicaties over de
vorige kruisbekken-invasie in Limosa
deze interessante vogelsoort zeer goed
hebben bestudeerd, durven wij met grote
zekerheid te voorspellen, dat men ook
in de eerstkomende maanden nog ruim
schoots in de gelegenheid zal zijn kruis
bekken op vele plaatsen waar te nemen.
Kent men eenmaal hun karakteristieke
roep: het heldere en scherpe „dsjieb-
dsjieb" of „kiep-kiep", dan is het wer
kelijk niet zo moeilijk de aanwezigheid
van kruisbekken vast te stellen. Meestal
houden ze zioh in kleine troepjes op in
dennen- en sparrenbossen, soms ook wel
in loofhout en vruchtbomen, waar zij
dan o.a. op bladluizen azen. Zij hebben
tijdens de trek weinig vrees voor vlak
land of water, zodat men ze dan ook op
plaatsen met weinig of geen bos kan aan
treffen.
Merkwaardige snavel
De vlucht is snel en golvend. Door hun
makheid zijn wij gewoonlijk in de gele
genheid de merkwaardige gekruiste sna
vel op te merken. Er zijn zowel links
als rechts-gekruiste snavels. Deze gekruis
te snavel hebben de kruisbekken wel
nodig om de zaadjes uit de harde dennen
kegels te wrikken. En profiel is de sna
vel van de kruisbek een flinke kokkerd.
Maar van voren toont hij niet veel, want
hij is sterk afgeplat. Deze afplatting
van veel belang, omdat zij hierdoor n
Kruisbek bij sparappels
Tekening H. J. Slijper
De vogel plaatst de onderkaak ee
klein beetje zijdelings ten opzichte va
de bovenkaak, waardoor hij de zaadji
met de tong naar zich toe kan halen, n;
dat de smalle spleet tussen de schubben
als het ware is opengespalkt.
Diep in die spleet liggen, twee
twee op de bovenzijde van een schub
met de vliezige vleugeltjes naar buiten
gericht, de begeerde zoetsmakende zaad
jes. Daar de zaadjes aan de bovenzijde
de kegel het rijpst blijken te zijn
worden deze het eerst uit de kegel ge-
Europa, waar hun nesten dus vaak
dik besneeuwde wouden moeten worden
gezocht.
Deze uitzonderlijke broedtijd hangt
men met de tijd waarop de dennenzaden
rijp zijn en waarmee de jongen uit de
krop kunnen worden gevoerd. In deze
richting moeten wij de oorzaak zoeken
van het feit dat deze hoog-noordelijke
broedvogels reeds in Juni, som:
Mei, maar meestal pas in Juli
zuidelijk kunnen worden gezien.
In het begin van zo'n invasie worden
gewoonlijk voor het grootste deel eerst
jonge (dus gestreepte groenachtige)
gels waargenomen. Tijdens de invasi
1942 werden de aantallen in Augustus
snel groter, waarna eind Augustus
gin September het eerste hoogtepunt
werd bereikt.
Een tweede top konden wij toen
half October tot in de eerste helft
November constateren. Na November had
een gestadige vermindering plaats, die
zich in de maanden December en Januari
voortzette. In Februari en Maart
enkele plaatsen van een vermeerdering
sprake, vermoedelijk veroorzaakt door
enige terugtrek naar het Noorden.
In het voorjaar van 1943 werd
voor het eerst met zekerheid het broe
den van de kruisbek in ons land vastge
steld te Bilthoven. Sommigen menen, da
er toen hier en daar nog wel meer ïr
ons land hebben gebroed. Né 1944 zijn
er eigenlijk, op enkele uitzonderingen
na, geen kruisbekken meer in ons land
Twee nauwverwante soorten, de grote
kruisbek en de veel kleinere wit-band-
kruisbek, zijn slechts een enkele maal
met zekerheid in ons land geconstateerd.
Waarom invasies
nervogels uit het hoge Noorden kunnen
slechts gissen. Wel is bekend, dat de
aantallen van een vogelsoort elk jaar
wisselvallig zijn. De zwaluwen bij
voorbeeld, die in dit broedseizoen in ons
land zo'n zware klap kregen, zijn dit ook
s na jaren weer geheel te boven.
Vermoedelijk heeft de kruisbek
dus z(P ongeveer om de tien jaren
een zeer gunstig jaar, waardoor er
voldoende voedsel aanwezig was,
meer jongeil dan gewoonlijk zijn
grootgebracht en de laatste jaren
minder sterfte onder de oude vogels
is geweest. Wellicht verlaten zij dan,
gedekt door voldoende voedsel, de
broedgebieden om expansie te zoe
ken in Zuidwestelijke richting. Hier
door komen ze ook in West-Europa
terecht.
Vaak komt het voor, dat zo'n invasie
zich het volgend jaar en soms ook nog
het jaar daarop, in veel mindere mate
herhaalt. Vermoedelijk zijn dit dus vo
gels, die hun overwinteringsgebied heb
ben onthouden en het daarop volgende
seizoen daar terugkeren.
Evenals bij de vorige invasies worden
eerst de Waddeneilanden en onze kust
streken bevolkt door dit gevleugelde
nomadenvolkje. Later in het najaar wor
den zij dan ook in groter aantal in het
Midden en Oosten van ons land waarge
nomen. Opvallend grote invasies hebben
in de jaren 1909—1910—1911, 1927, 1929—
'30, 1935, 1942—43 en 1944 plaats gehad.
Onheilsboden
In het „volksgeloof" wordt het plotse
linge veelvuldig optreden van de kruis
bek. evenals van de pestvogel, als on
heilsbode gezien. Troepen van 40 tot 50
stuks, zelfs 200 stuks tegelijk, worden dan
wel eens waargenomen, maar meestal
ziet men troepjes van 10 tot 20 stuks
De stuwing, die de zuidwestelijke ge
richte trek aan de zeekust doet ontstaan,
is de oorzaak, dat wij juist in de kust
provincies het eerst op deze interessante
vogels attent worden gemaakt. Later zul
len zij ongetwijfeld ook meer in de den
nenbossen op de Veluwe, in Noord-Bra
bant, Utrecht, Drenthe, Achterhoek en
Het Gooi verschijnen. Op verscheidene
plaatsen zagen wij ze daar ook al!
Om evenals in vroeger jaren tot een zo
volledig mogelijk overzicht van deze in
vasie te komen, zal ik toezending van
waarnemingen van kruisbekken met op
gave van data, plaats, aantal en zo mo
gelijk andere gegevens, zoals ouderdom,
geslacht, voedsel en trekrichting, gaarne
van onze lezers ontvangen. Hierover zal
t.z.t. een publicatie verschijnen in een der
ornithologische tijdschriften.
Agenda voor Leiden
Zondag
Koetshuis Oud-Poelgeest. 8 uur: Leid-
oecumenische spelgroep.
Woensdag
Hoogl. kerk, half 8: Avondstilte.
Steenschuur 21, half 8half 9: Zitting
prijzen-commissie.
Wassenaar, Raaphorst, half elf:
zendingsdag Chr. Geref. Kerken.
Tentoonstellingen
Steenstraat IA: „18531953 H. A. Lo-
rentz en H. Kamerlingh Onnes" (tot 30
Augustus).
Boerhaavezaal, 25 en 79 uur: schil
derijen en gouaches van Lucia Steinbach
(t.m. 26 Juli).
Kunsthandel Van Spaandonk: schilde'
rijen van Jan Rijlaarsdam.
De Burcht: schilderijen van B. C. var
Ettinger.
Turk: schilderijen en grafisch werk
van Bob Brobbel (tot 1 Augustus).
Oranjerie Hortus, 922 uur: aquarium
en terrarium (tot 7 Augustus).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Kok, Rapenburg 9, en
theek „Tot hulp der menschheid", Hooi
gracht 48.
Leidse Industrie-, Detail- en
Ambachfstentoonsfelling
Teneinde een overzicht te krijgen omtrent
indeling van standruimte en standbouw,
alsmede verzorging reclame is er gelegen
heid voor adspirant-deelnemers hun ideeën
hierover Maandagavond 20 Juli a.s. en
Woensdagavond 22 Juli a.s., des avonds
van 810 uur met het Leidato-Comité te
bespreken in de bovenzaal van „IN DEN
VERGULDEN TURK".
Aanmeldingsformulieren zijn aldaar ver
krijgbaar en bij de heer van der KLOOT,
Pïeterskerkstraat 6 a.
Erepenning voor W. den Hartog
In de aula van het gymnasium aan de Fniinlaan werden gisteravond diploma's
uitgereikt aan geslaagden van Kennis is Macht. Voor het departement Leiden
•an de Ned. My voor Nijverheid en Handel was aanwezig de heer J. G. J. Verhey
an Wijk, die aan de leerling W. den Hartog een erepenning aanbood in verband
met bijzondere prestaties.
Archiefverzorgster
Mej. J. M. Weyermans, ambtenares bij
le Leidse gemeentewerken, is geslaagd
/oor het examen archiefverzorging A.
Waarheid en fantasie in sprookjessfeer
de
De waarheid van het afgezaagde gezegde: Amerika is het land vai
onbegrensde mogelijkheden, komt duidelijk aan het licht in de films
Walt Disney, die deze week in het Lido-theater draaien.
Wanneer beelden voortreffelijk van I woord heeft de fantasie, waardoor het
kleur en tekening, zonder enige overgang I slot een'stuk film te zien geeft zo pr
plaats maken voor een plaatje van een i als film maar zijn kan. Iedere binding
prentbriefkaart van tien voor een dub- losgevallen: hier kreeg de film doel
beitje, kan men dat naar onze mening zichzelf. Een knap stuk montage!
niet afdoende verklaren uit gebrek
- - - ~l nei
Muziekschool Toonkunst
i Bommel en P. Kur-
Warmond, Juli 1953.
Jaap Taapken
stijl of smaak of sfeer, net zoals men het
noemen wil. Het is veeleer de sfeer van
het sprookje, waarin ook dingen van ver
schillend gehalte en differente waarden
elkaar in bonte sohakering opvolgen.
Van bekende volksverhalen, liedjes en
melodietjes is in Melody Time een film
gemaakt, die een illustratie is. van al deze
gegevens. Soms doet ze denken aan Fan
tasia, maar ze is veel minder groots en
niet zo heel dikwijls wordt een grote
hoogte bereikt De beelden blijven te veel
Walt Disney-cliché's, waarbij dadelijk zij
toegevoegd, dat deze de moeite nog steeds
waard zijn en een fantasierijk spel van
kleur en lijn bieden.
Bij het zien van deze film moet men
wel bedenken, dat de verhalen volksver-
De heren C. va
pershoek hebben,
jarenlang deze functie te hebben vervuld,
ontslag genomen als leraar piano aan de
muziekschool voor Toonkunst.
De directeur van Kennis is Macht, de
heer F. J. J van Makkelenberg. wees er
n toespraak op, dat voor velen deze
avond een vreugderijke was, voor een
gering aantal een van teleurstelling. De
teleurgestelden moeter. zich echter ndet
laten ontmoedigen, zei hij. Volharding
komt niet alleen de kennis ten goede,
maar ook het karakter. Voor het eerst
werd het rijksdiploma vijf-jarige cursus
uitgereikt, alsmede het diploma Duitse
stenografie-
De geslaagden zijn:
Rijksdiploma 5 j. cursus: M J Horsman.
H van Houten. G. v. d. Jagt, M M de Kei
zer, A J M Klein, A M Koelewijn. J B
Ndeuwenhuis, J. F Owel, J J Timmer-
Rijksdiploma 3 j. cursus: J Bey, L E
Burggraaf, J C M Kok, G N de Koning,
J C Kukler, W F Neuteboom, J vd Ploeg,
J Pouw, K Sanders, J Slingerland, J Vis,
J G Wisse.
Nederlandse handelscorrespondentie: A
Duindam, W den Hartog, C Horsman
(met lof), tP v d Kwaak. A de Moed, D
J Nijenhuis, R Rijsdam, E J Segijn., G B
Spruit, A F van Vliet, A Zandbergen.
Franse handelscorrespondentie: P v
Kwaak, W Sjardin.
Duitse handelscorrespondentie: J t
Moed.
Engelse handelscorrespondentie
Duindam, J A Guley, W den Hartog, P
d Kwaak, D J Meijer, A de Moed. P Rijs
dam, E Schipper, L J Snijders, W F Taf
fijn, A F v Viliet (met lof), A Zandber
gen,
Boekhouden: P Chaudron, L van Dijk,
W H Faas, P J Groenendijk, A de Jong
(met lof), J Krijgsman, N Lat er veer, A
Segijn, E J Segijn, J J v d Steen (met
lof). C P L Westgeest.
Aan de vakschool voor meisjes, Rapen. I v. Dam, Oude Wetering, H v. Duyn, Kat.
burg 23. kregen een getuigschrift voor: wyk, P. F. Gemier, Lisse, M. v. Haarlem,
halen zijn en dus pnimitief. Dan blijven] de vormingsklas: M. W. Andreae, H. M.j E. v. 't Hoog, Warmond, A, J Moes. Lisse,
er nog wel dingen, die ons vreemd aan-iBuyten. Oegstgeest, L S. Bijlsma, Voor-: J. v. d. Reijden, A. v. Rij, C Schel linger-
doen, maar toch niet vreemder dan
middeleeuwse verhalen.
„De Natuurvriend" op haar best
De kwaliteiten van de voor-film Water-wijk, J. Veenstra, A. W. Verschoor, Was-
vogels ook een Walt Disney-flim, vindensenaar, S E. Westmaas, Woubrugge, A. J.
we veel beter. Deze film is in de natuur Westra. Afgewezen: geen.
opgenomen en laat ons gedeelten uit het; fcinderverzorgster: B. C. van Dam,
leven van verschillende watervogels zien.i Oegstgeest, A. v. Duin, Noordwijk, J. de
Prachtige opnamen, mooi van kleur enjHeijer. Rijosbung, T. G. Hubregtse, A. F.
toon. j v- Leeuwen, J. v. Nieuwkoop, Sassenheim,
Slechts zelden is er een opdringerige M. A. Ringelbeng, Lisse. M. v. Staveren,
kleur, die door de beperktheid van deOude Wetering
camera4ens niet in de ruimte vervloeit.; assistente i/d. huishouding: M. C. Bins,
Natuurlijk is met alleen natuuropna- i Voorschoten. M. A. v. d Broek, Voor
de film niet afgelopen. Het laatste schoten. C. T Bruin, Oegstgeest. F. v. d.
Burg, L H. Burlage, Oegstgeest, S. Dou-
wes (Pr N'wijk, E. I. Dijk, Leiderdorp,
C. H. Felix, Boskoop, C. G. v. d. Hak,
Voorschoten. J. L, v. d. Hoeven, Leider
dorp, E. B. Muller (Pr.) Hillegom, E. Pel
grim en L. Pelgrim, Voorhout. Herexa-
Zandvoort. Oegstgeest. Afgewezen: geen.
Tweejarige voorbereidende dagoplei
ding: F. Barendse, J, P Bink. M C. Boe-
zaard, G. Bronsgeest, H. Fakkel, A. M.
de Graaf, M. Koenen, Oegstgeesit, j. C.
Koet, J. A. M. de Koning, M Kooij. Voor
schoten, C. E. Kwestro, A. C. Lagraauw,
Oegstgeest, W. Olman, C. Rijsdam, Oegst
geest. A_ Se gaar, Voorschoten. H. A Sin-
teur, G. Sira. G. Verschoor, Voorschoten,
J. J. Vijlbrief, J. M. v. d. Water, E. J.
v. Westrienen. C. D S v. Zomeren, Oegst
geest. E. v. Zonneveld. Afgewezen: 1.
C. A. Bernard, G. de Bes, Noordwijk,
M. B Bouwmeester, N'wijk, G. v. Delft,
Oegstgeest, S. Duindam Noordwijk, A.
L. de Groot, Oegstgeest, M. Leugening, B.
v, d. Niet. N'wijk, J. S. Nieuwenhuis,
Lisse, C. v Oosten en B. A. Schild,
Noordwijk. M. C. D, v. d. Werf, N'wijk,
S. C. Zandvliet, N'wijkerhout. Afgewe-
F. A. O. Advocaat, C. E. Be ij, P. Dijks
hoorn. Woubrugge, E. Kazenaar. Rijns
burg, M. J. Kluivers, A. M. de Kooki
Schoon geheel van aquaria
en terraria
M. Bakkenes en J, Bossaent, Voorscho
ten, A H. Brugmans, Rijnsburg, M. v. d.
Eykel. C. E. Lemmen en D. E. V. v. d.
Mee, allen Voorschoten, H. J. Oosthoek,
Rijnsburg, E. Rooyakkens, J. C. Slootweg,
Hazerswoude, M. J. C. Staring, Sassen
heim, A M A v Staveren, Oude Wete- i Lisse, F. Limbung, Sassenheim. E Maas!
ring. M. A W Valkenburg, Voorschoten,1 M. A. de Niet, I J. Ouwehand. Warmond
H. E. J v. Vliet, L. E. C. v. Woerden, j E. C v. d Reijden, J M. Roest, War-
Lisse, A. D. Zwaan, Katwijk. Afgewezen: j mond. D. Taverne. S Tuinhof de Moed,
geen. j G. Varkevisser, Zoeterwoude. Afgewe-
Costuumnaaister: J. H v. d. Bosch, Lei-F. J. W. v. Berk, M. Boer, M. Braggaar
derdorp, M C. Meijers, W. de Mooij, Her- j zen 3.
C. M. v. Egmond, J. M. v Es, J, Holswil-
der, J. S. S. Hoogstad, N. Houweling, A.
I Huisnaaister: A. Ciere, Noordwijk, M.
besteding bezorgt. Moge deze ten-
nogenjK gewaaraeerae uiuiig van cc.i' toonstelling bewerken, dat velen
i aC£V vooSitteSrlnvan08Dee'Natuurvriendworden getrokken tot liefde voor de
purende het laatste halfjaar geschreven over de voor- en een afgevaar-j schoonheid van een klein deel van
bereidingen, die de Leidse aquarium- en terrariumvereniging „De Natuur- idigde van de Nederlandse bond Aqua qq^s Schepping
vriend" trof voor een grote tentoonstelling. Gisteravond was het dan zover, j Terra apart welkom. Hij dankte pro-
j i i j- tt fessor Van den Honert en het curato- Namens de Nederlandse bond Aqua
dat deze tentoonstelling, die in de Oranjerie van de Hortus wordt gehou- van de Universiteit voor het be- - -
Veel hebberi
den, werd geopend. Met een zekere trots, die zeer zeker op zijn plaats was,
leidde de voorzitter van de vereniging ons rond door de Oranjerie.
De zaal is in 'n lustoord omgeschapen,gaat daarom geregeld door ijsfilters. In
waar ongeveer veertig aquaria en zeven! die bakken zijn krabben, anemonen,
terraria een plaats hebben gevonden. Bij kreeften, een pijlstaartrog, tarbot, zee'
het binnenkomen wordt het oog onmid- egels en heremiet-krabben te zien. Ook i!
dellijk getrokken door een rotsvijver,er een tropisch zeewater-aquarium te be-
watervalletje neerklatert. I kijken, waarin zich twee koraalvisjes en
De tentoonstelling laat allereerst een drie zeepaardjes bevinden. In de terraria
aantal gezelschapsbakken zien, dat zijn
bakken, waarin verschillende soorten v
en, die elkaar verdragen. Het
eenvoudig om deze bakken
peuterd. De onderste zaden o.qven te„ d verschlllende visSoOTte„
meestal onaangeroerd, evenals afgeval-
len kegels op de grond. Bij het leegden^ m°et?n k,e" Pharmoniëren
draaien de kruisblkken de kegel oi een ml "dwonlMid van het aquarium mat
daarvoor uitgekozen gemakkïlijke zit- verstoord worden Ook de plantengroei
plaats om en om, om de lengte-as 11S m zulke bakken belangrijk ook al met
|het oog op de harmonie van het geheel.
Goede klimmers °P de tentoonstelling zijn enkele bakken
te zien, die in dit opzicht alleszins ge-
Ze hebben papegaaiachtige allures en siaagd genoemd mogen worden,
worden daarom in de volksmond ook wel: Er 2yn 3 aquaria, die door het zoölo
gisch laboratorium beschikbaar zijn ge
steld. Hierin bevinden zich vissen van
de Cichliden-groep, voorkomend in het
Amazone-stroomgehied. Deze vissen zijn
bijzonder door de eigenaardige broedzorg
In het bodemzand maken ze flinke nest-
kuilen, waarin eieren gelegd worden.
Na zes dagen komen deze
zwemmen er 300 400 jongen in een hoek
van het aquarium. Het ouderpaar legt
een bijzondere zorg voor hen aan d«
en houdt ze bij elkaar.
Nog meer aquaria met speciale
soorten zijn er te bezichtigen. Naast de
bakken met barbussoorten, kleine zalm
soorten en karperzalmen, noemen wc
vooral het aquarium met de prachtige
rood en blauw lichtgevende neonvisjes
Ze zwemmen tegen een donkere achter
grond boven een ondergrond van turf
molm. Verder ziet men nog bakken met
een jongbroed van goudkleurige barbeel-
tjes, met maanvissen, met speciaal levend
barende vissen, met danio's, kegelvlek-
barbeeltjes en talloze andere soorten me'
namen, die slechts hem, die al jarenlang
liefhebber is. de tong niet doen breken.
De Congo-zalmen, die men op de ten
toonstelling aantreft, zijn van een heel
mooie soort, die men nog maar weinig
in ons land kan zien. Ook een visje uit de
Mexicaanse wateren, de Piranha, is di
moeite van het vermelden waard, al L
het alleen maar om zijn geweldige roof
zucht. Ze zwemmen in grote scholen
elk levend wezen, dat ze aantreffen in
het water (ook mensen), wordt
ogenblik tot op het skelet kaal gevreten.
zijn allerlei hagedissoorten, slangetji
andere dieren.
Deze tentoonstelling is de zesde in het
3-jarig bestaan van de vereniging. Het
irrangement stond onder leiding van de
heer D. Piket. Het metselwerk werd door
de leden van de vereniging zelf gedaan.
dennenpapegaai, kruiskanarie of kruis-
vink genoemd. De vogels kunnen verba
zend goed klimmen en in allerlei onmo
gelijke houdingen de zaadjes uit de nog
hangende dennenkegels peuteren. Vaak
ook bijten zij de kegels af en vliegen er
mee naar een horizontaal liggende tak,
waar zij de kegel beter kunnen bewer
ken. Eenmaal zagen wij een kruisbek
vliegen met een dennenikegel groter
dan z'n eigen lichaam en tijdens de
vludht hield de vogel de appel recht
voor zich uit. Zij moeten dan ook wel
krachtige spieren in die dikke kopjes
hebben! Soms moeten dode kruisbekken,
door het vele hars, waarmee hun lichaam
in de loop van de tijd is doordrenkt, als
mummies verdrogen, in plaats van dat
zij geheel verteren.
Hun grootte varieert ongeveer tussen
die van een huismus en een spreeuw. Het
-zijn kleurige vogels. Het volwassen
netje is van boven prachtig rood tot don
kerrood. onderzijde lichtrood, doch buik
en onderstaartdekveren zijn grauwwit.
Buitenzijde van de vleugels en staart zijn
bruinzwart.
Dergelijk prachtig uitgekleurde
'netjes komen wij weinig tegen, meestal
'Is het rood onregelmatig onderbroken
door goudgele tinten. Wijfjes zijn geel-
tot grauwgroen getekend met donker
bruine vlekken. Rug en stuit zijn helder
groen-geel. Verder zo ongeveer als het
mannetje. Elk kleed vertoont echter in-
dividuële afwijkingen. Allerlei overgan
gen zijn mogelijk en elk voorkomend
kleed is dan ook niet te beschrijven.
Jonge vogels zijn aan de kop, hals. bo
ven- en onderdelen op een isabel onder
grond sterk donkerbruin gestreept. Aan
de stuit schemert het geel-groen al door.
Naar gelang zij meer het volwassen kleed
krijgen komen de groene, gele en rode
kleuren meer door.
De broedtijd van deze vogels is merk
waardigerwijs het gehele jaar door, maar
Zorgenkinderen
De zeewateraquaria, die op de tentoon
stelling te zien zijn, zijn zorgenkinderen.
De moeilijkheid is het water koel te
houden (ongeveer 15 graden). Het water
De opening
De opening van de tentoonstelling
vond gisteravond plaats in de filmzaal
in de academie.
Dr W. K. H. Karstens, waarnemend
schikbaarstellen van de Oranjerie. Ook
dankte hij het vivarium Stol, dat veel
bijzondere vissoorten en reptielen be
schikbaar stelde.
Groot respect had hij voor het feit,
dat veel leden hun vrije tijd voor de
opbouw van de tentoonstelling op
offerden. Het aquarium is niet alleen
maar een liefhebberij, maar de vele
problemen die het met zich mee
brengt, vragen veel studie, die de
liefhebber een aangename vrije-tijds-
Een fraaie hoek op de aquari
umtentoonstelling in de Oran
jeriedie voor deze gelegenheid
in een tuin werd herschapen.
Foto N. van der Horst
Terra sprak de heer Bot. De heer C.
Slegtenhorst voerde het woord namens
de vereniging „De natuur in huis".
Tenslotte sprak de burgemeester Jhr
mr F. H. van Kinschot. De hortus, die
zo'n grote plaats bij ons inneemt, is een
bijzonder passende omgeving voor deze
tentoonstelling, aldus spr. Hij sprak met
bewondering over de opbouw en de or
ganisatie er van. Velen hebben in hun
vrije tijd iets gemaakt, waar alle Leide-
naars trots op mogen zijn, zo zei hij.
Als erelid bood hij de voorzitter
een geëmailleerde tegel aan met de
opdracht, die te overhandigen aan de
houder van het aquarium, dat bij de
aanstaande huiskeuring het best uit
de bus komt.
Met de wens
groot iH HH
burgemeester haar
De tentoonstelling L
bezichtigen, dagelijks
geopend.
tot 7 Augustus te
9 tot 22 uur.
Jongbloed, Zoeterwoude, Y. de Ko
ning. E. Meijers, J. J. v. d. Nieuwendijk,
M. E Oosrtendorp, W. v d. Reijden, W.
M. Swaanenburg, J Arnold us. Afgewe-
:n: geen.
M. A. den Ambtman, Voorschoten, E
Bleijie, Leiderdorp. L J. M Chaudron, E.
Drillenburg. Voorschoten, G. M. Grooten-
dorst. L. Hulsbos. Zoeterwoude, S. M.
Kooijman, L Lindenburg, Leiderdorp. C.
A. C. Segaar, Voorschoten. E. v. d Stel,
M. de Vogel. J. Vollen-ga, M. C. v. Waard
huizen. Leiderdorp, A. L v. d. Water, W.
Zirkzee. Afgewezen: 1.
Aikte nuttige handwerken: J. Blok, A.
d Broek. Voorschoten. L. v. d. Drift,
A Mak, Voorschoten. R. Roman. E Trap,
L. Verdegaal, N'wij.kenhout
Middagopleiding naaien: J Araoidus, N.
Benjamins, T. v. Egmond, Rijnsburg, A.
Reewijk de Kaag. Afgewezen: geen.
Bevorderingen
Bevorderd tot de 2e klas Huisnaaisters:
L. Filippo, B. v. d Haak. N'wijk. T. Kop.
L. v. Manen, H. Moes, Lisse, L Owel, G.
Pennenbung, R. Piket. R Rietbergen, J.
de Ruy-ter. Oegstgeest. R Stikkelorum.
L. v. d. Wiel. N'wijk, S. v. 't Zelfde. Niet
bevorderd: geen.
Tot de 2e klas Assistente i/d. huishou
ding: H, Barnard. Oegstgeest. C. Barn-
hoorn en L Bamihoorn, Noordwijk, G.
Benjamins. T. Je Blanc, Voorschoten, L
Bomhof. I. Goedhart, Leiderdorp. M. Ha-
blous. Voorschoten, J Hazenoot, B. de
Jong, G. Jongebloed. Leidschendam. W
v. Leeuwen, Oegstgeest, A v. d Luyt, en
I. Middel, N'wijk. T. Panders, Voorscho
ten, B. v. Proosdij, J. Stouten, N'wijk, T.
Werner, Leiderdorp. Niet bevorderd: 1.
Tot de 2e klas Voorbereidende dagoplei
ding: I, Ailphenaar, A. Azier. H. Bave-
laar, S. v. Beek. T. Bekooi, W. Beraming,
G. Borgerding, L. Dekker. R. Filippo, L.
Flierman, M, Fluyt, L Hansen, A. v.
Kampen, I. Laiman, T. Segaar, A. Seriier,
J. Vankevisser, G. v. d. Voord, R. Wiel-
houwer, C. de Wolff, Niet bevorderd: 2.
N. Araiba, J. Amoldus, M. de Haas, N.
Hogenes, C, Korenhof, R. Leugering, B.
Mulder, M. v. 't Oosten, A. Singeling, J.
de Vrind, S. Stavleu, A. v. Weizen. Niet
bevorderd: 4.
J. Kranenburg, K. Lee ns va art, J. v. d.
Linden, N. Lugtigheid, A. Mark, A. Mol,
A. Ommering, W. Rijnsburger, G. Stou
ten, A. Vogelenzang. Niet bevorderd: 3,
J. Bakker en A BlijJeven, Sassenheim,
B. Braan^ Lisse, T. Constandse. A Dan-
nijs. J Drost, allen Sassenheim, A. Groen
veld. de Kaag, T. v, d Hoek, Voorscho
ten, G v. Klaveren, Sassenheim, M.
Lien. Voorschoten, W. Molema, A. Mo
lenaar en T. Oudshoom, allen Sassen
heim, J. Ra tering. Voorschoten, H. Rave-
sloot, T Rooza en R. Tukker, allen Sas
senheim. B. Vis. Lisse, R. v. d. Vüdst, Sas
senheim, H. de Vogel, Lisse. Niet bevor
derd 3.
S. Brandit (vw), J Brokaari, A. Dreef,
N. de Geest, H. Lardee. M. Meijer, J. de
Mooij. Oegstgeest, D. Mugge, Voorscho
ten. N. Onvlee. G. Passchier, Oegstgeest,
A. Pommer, L. Ravensbergen. J. Rietho
ven, R. Roman, J v. Rooijen, Oegstgeest
L. Ruseier, L. v. Rij, Oegstgeest, W. Sol-
lie. Voorschoten, W. v. d Velden. B. Ver
hoef, J. Verhoven, J. Viétor, B. Vreeken.
Niet bevorderd: 1.
A. ter Beek. Warmond, A. Heijmens.
B Hollander, A. v. Hove, A Hulsman, J.
Ju, C. v. Kampen, Stompwijk, A Kiui-
Algemene handelskennis: A Duindam.
Adr. v Duyl, G Ju, J Krijgsman, P v d
Kwaak (met lof), A de Moed, J v d
Ploeg. E. Schipper, L J Snijders, A F van
Vliet, C P J V'estgeest, A Zandbergen, L
van Dijk.
Stenografie Nederlands: G Castelein,
M Chaudron, E M Dekker, L Goutier, A
B H Hagedoorn, ACH Lamberts, G Lu-
bach, N Lubach, A v d Meij, B S de Mik.
M W E Neuteboom, H den Os, D Rol, B
G Schoneveld, L Schouten, S M A van
Vliet. I Webber, M C Weeber.
Stenografie Duits: J A Guley.
Machineschrijven: K van Beelen, D J
Bonnet, H J van Driel, P Hartevelt, H
Hensing, GAF Hogeboom, M Hoogstra
ten, A de Jong, CHvd Keur, G Lubach,
M J P F Meys, A J Neuteboom, Th. H v
Oort, J Ouwersloot, Jannetje Ouwersloot,
H Paauw, D M Passchier, E M Peeters,.
J J M Pieters, B G Schoneveld, G Schou
ten, G B Spruit, V M H Staats, J C v
Toren, J Verboon, S M A van Vliet; W
d Zeeuw.
Bij tussentijds examen in Februari j.l.
slaagden voor machineschrijven:
F Arnoldus, W Delfos, F Goutier, G J
Kok, L van Loef, N Lubach, F F v d
Mank, C J Mooten-, M W E Neuteboom, G
Sasburg, MAE Zandwijk, A Zitman, M
Zonneveld.
Vraag blijft het aanbod
overtreffen
Op 11 Juli stonden bij het arbeidsbureau
Leiden ingeschreven 856 geheel werk
lozen. terwijl daarenboven 138 personen
tewerk gesteld waren op D.U.W.-objec-
;n. Evenals in de vorige periode nam de
•erkloosheid ook gedurende deze pe
riode af 31).
Een vergelijking met de stand op het
overeenkomstige tijdstip van het vorige
jaar. nl. 1714 geheel werklozen en 192 bij
D.U.W.-objecten geplaatsten, leert dat de
werkgelegenheid zich gedurende dit jaar
el zeer gunstig heeft ontwikkeld.
Naast de grote activiteit in de bouw
nijverheid en de verruiming der werk
gelegenheid in de textielindustrie en de
metaalnijverheid, is de daling toe te
schrijven aan de ruime plaatsingsmoge
lijkheid in de seizoensbedrijven. Dit
houdt in, dat binnenkort enige stijging
van het aanbod door afvloeiing van ar
beidskrachten b.v. uit de conservenindus-
trieën is te verwachten. Thans evenwel
werken de conservenfabrieken nog op
volle toeren. Aan alle aanvragen voor de
conserven-industrie kon uit het aanbod
worden voldaan.
Voorts is het belangrijk op te merken
dat van de ruim 200 scholieren die de
ambachtsschool verlieten vrijwel allen
terstond konden worden geplaatst. Het
aantal ingeschreven jeugdigen is dan
ook gering (—13).
De vraag is nog altijd vrij aanzienlijk.
Het aantal openstaande aanvragen in hef
algemeen bleef constant en is hoofdzake
lijk gericht op vaklieden.
Het aantal werkloze vrouwen onder
ging een lichte daling en bedroeg op 11
Juli 1953 87, hetgeen hoofdzakelijk is toe
te schrijven aan plaatsingen voor gele-
gertheidswërk.
De vraag bleef constant en blijft der
halve nog steeds het aanbod in belang
rijke mate overtreffen.
Hofjesexcursies van
Oud-Leiden
De vereniging Oud-Leiden houdt
Zaterdag 25 Juli onder leiding van de
heer en mevrouw Terwen en de heren
Bicker Caarten en Van der Mark een
hofjesexcursie. De excursie wordt ner-
haald op Dinsdagavond 28 Juli.
Geveilde percelen
Ten overstaan van notaris J. Fuhri
Snethlage te Leiden.
Huis Lusthoflaan 5 in bod f 3150. Ko
per H. Niepoth Sr te Leiden q.q. voor
f 3750.
Huis Rijndijkstraat 64 in bod f 2100.
Koper J. W. Goddijn te Leiden q.q. voor
f 2100.
Eindexamen M.T.S.
De volgende stadgenoten slaagden te
Haarlem voor het eindexamen van de
M.T.S.: G. J. van Kapel (afdeling weg-
waterbouwkunde)G. F. Viets idem,
M. Kiel, P. J. van Leeuwen en A. M. van
Rooijen (allen werktuigbouwkunde).
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst artsen wordt waar
genomen door de doktoren Veldhuyzen,
Jasperse. Teeuwen, Hartman en Pleiter.
Welke apotheek
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt van Za
terdag 18 Juli 13 uur tot Zaterdag 25 Juli
waargenomen door apotheek Kok,
Rapenburg 9. tel. 24807 en apotheek „Tot
Hulp der Menschheid", Hooigracht 48,
tel. 21060.
Consumptie-uitgaven
verder gestegen
De indexcijfers van de consumptieve
uitgraven der Nederlandse bevolking zijn
in Mei verder gestegen, zo blijkt uit een
mededeling van het C.B.S. Op basis 1949
is 100, bedroeg de waarde van de totale
consumptie 129 (in April 119). De prijs
bleef onveranderd op 120. hetgeen een
stijging der hoeveelheid met 7 tot 107
tengevolge had of per hoofd der bevol
king van 95 tot 102. Ditmaal is de stij
ging het sterkst geweest in de sector van
de duurzame consumptiegoederen.
vers, T. v. Mastrigt, N'wijk, A. Oppelaar,
Lisse, N. Stammens, "Voorschoten, B Tim.
mers. Lisse, F. Verhoe les, Leiderdorp, I.
de Vogel, Warmond, T. Vos, Niet bevor
derd: 7.
A. v. Alten, Leiderdorp. W. Delfos. Zoe.
terwoude. R. v. Dijk, Leidschendam T.
Eriiks. C. Franken, Hazerswoude, S Gijs
man. T. Haijes. Leiderdorp. C. v.'d. Laan;
C. v. d. Linden, I. v. Mourik, L v.
Rooijen, N. Rijnsburger, Leiderdorp T.
Sierat. Zoeterwoude, T. Vavier, R. Ver
heul. A. Vermond, L Vermond, R. de Wit,
Leiderdorp. F. v. d. Zee, Voorschoten.
Niet bevorderd: 2.
H. v. Ammers, Noordwijk, D. Bouw
man, R. Brand, D. Gaijaard. T de Groot.
Oegstgeest, M. v. d. Hoek, Wassenaar T.
v. d. Hoonaard, Noordwijk, M. v d Horst;
C. Leeflang, J. v. d. Meulen. Noordwijk.
I. Mol, Wassenaar, A. Ouwehand cn N.
Ouwehand. Noordwijk. N. Regeer H Soe
tekouw en T. Stork. Noordwijk j"
Vooijs. Oegstgeest. L Voss, Noordwijk J.
de Vries, Noordwijk. J. Vrijenhoek. Net
bevorderd: 3. Waar niet anders vermeit^
wonen de leeriffigea io Leiden,
