oy»ab VOOR öe VROUW i Koffers pakken en dan... 6 11 JULI 1953 Correspondentie en oplossingen aan de heer H. J. J. Slavekoorde. Goudreineisiraal 125. Den Haag. Van de boekentafel Jhr. A. E. van Foreest, Gedenk boek naar aanleiding van zijn 90e verjaardag op 20 Juni 1953. Uit gave van bet Huldigingscomité van de Kon. Ned. Schaakbond en verzorgd door L. G. Eggink. Ver krijgbaar door storting van 2 - Dit huldigingsboek. 80 bladzijden van flink formaat tellende, krijgt de ere plaats onder de vele boeken, welke ons de laatste tijd bereikt hebben. Wie de schaakhistorie van Nederland bestudeert en we doelen hierbij alleen maar op de laatste 80 jaar zal daarbij gedurende een lange reeks van jaren de namen der v. Foreesten tegen komen Geen wonder: beiden zijn thans de 90 gepasseerd; Jhr Arnold nog slechts weinige dagen. Jhr dr Dirk alweer meer dan een jaar. Twee krasse schaakfigu ren. die nog heden ten dage hun partijtje in clubverband schaken, die beiden teder op zijn eigen wijze tientallen jaren een ereplaats in het Nederlandse schaakleven hebben ingenomen. R.iim 6 jaar geleden verzorgde Lod. Prins ..Een hulde aan Jhr dr Dirk van Foreest'. waarmede werd voldaan aan een belofte, welke de K N S B bij het vieren van de 30-jarige vei jaardag van dr Dirk <in 1942» had afgelegd. In 1943 toen Jhr Arnold 80 jaar werd lieten de omstandigheden de viering van die dag niet meer toe Dus had Jhr Arnold nog iets van de Ned. Schaakgemeenschap tegoed en de K.N.S.B. heeft dit terdege beseft Hij heeft een goed half jaar geleden een Huldigingscomité ingesteld onder voor zitterschap van de heer L. G. Eggink. Oud-Tijdschrift-commissaris van de K.N S.B. en bekend schaakpublicist. De heer Eggink, die in zijn nog actieve tijd vermaard was om zijn ongebreidelde energie en zijn welversneden pen. heeft zich met bijzondere voortvarendheid SPIRAALWOORDRAADSEL Welk gezegde leest u in de spiraal van 46 naar 20 als is gegeven: Van 1 naar 10 Verschrikkelijk 7-12 steen kolenwagen 10-15 missen, ontberen 13-19 raam 17-24 in het voorbijgaan 22- 31 bluffer 29-36 pcreboom 34-42 vaat werk van leem of aarde 39-45 arbeider 43-47 kopharen van sommige dieren 45. 49 treurzang 49-51 bijl 51-56 rookartikel 55-61 kommervolle omstandigheden 60- 64 dekkleed 62-72 het begin van een min of meer vertrouwelijke omgang 71- 76 raadsel 75-83 jam van prima kwali teit 82-86 riviermonding 85-86 het en. sproken woord 87-91 bitterheid 90-97 rustend predikant 95-100 temidden van 99-103 eenjarig dier 101-105 kleur 105- 109 vergissing 108-111 Egyptische godin 111-117 preek 116-119 reus 118.121 pul emmer 119-123 wenden 122-130 aankle ding, omgeving 127-133 half-ronde bor st.-] aan lange steel 131-137 taaie bast 138-140 stemming 139-143 tegenvaller 142- 145 toegankelijk 144-147 einde 146-150 diabolische figuur 149-153 dierlijk vet 151-155 rij soldaten 155-157 waterkering 157-159 radio-omroep 159-161 gehoorgaan 160-163 onderscheiding 162.165 aanw. OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL 4 JULI HorisenUal: 1 Blunder 8 Ier 9 opaal 11 oever 13 stoter 14 Dr. 15 mot 17 men 18 tx-o 19 vel 21 tule 22 geluk 24 zet 25 pi 26 uk 29 pup 30 seraf 32 tros 35 nor 36 rot 37 pel 39 tel 41 ijs 42 domino 44 •melt 45 dod 47 overeen. Verticaal: 1 Bloem 2 uitstel 3 Ne. 4 droom 5 roven 6 har 7 klaroen 10 per 12 eten 14 del 16 oven 18 but 20 lupus 21 teken 23 kip 24 zus 27 mare 28 strij ken 29 pot 31 rotonde 33 ros 34 demi 37 porto 38 linde 40 laron 42 del 43 ben 46 van zijn taak gekweten. Hij heeft in een minimum van tijd niet alleen een voor treffelijk gedenkboek tot stand weten te brengen, doch ook schakend Neder land er toe weten te bewegen hem daartoe de nodige midcfelen te verschaf fen. zowel in contanten als in de vorm van bijdragen voor het huldigingsboc-k Het boek is vlot geschreven. De luch tige toon en de humor hebben een ruime plaats gekregen. Onder de medewerkers vinden wij de namen van dr Euwe. mr Spanjaard, mr Fontein, ir Van Steenis, Van Oosterwijk Bruyn en Eggink. In de diverse bijdragen verwerkt en er tussrr door vinden we niet minder dan 44 par tijen van de jubilaris. Waarlijk, dit boek is een waardig monument, opgericht ter ere van een der belangrijkste Neder landse schaakfiguren. Wij hopen zeer. dat dit boekje het onthaal zal vinden dat het verdient Boeken van dit soort zijn althans in Nederland, zeldzaam. Daarom zullen schakers met een zeker historisch besef dit boek zeker in hun bezit willen hebben. Er zij op gewezen, dat het, in vergelijking met andere schaakboeken, bijna lachwekkend goedkoop is. Hier hebben de schaakliefhebbers dus nu eens de gelegenheid voor weinig geld een goed en bijzonder boek van eigen bodem aan te schaffen, waardoor zij tevens een met kennis van zaken geschreven stuk Nederlandse schaakgeschiedenis in hun bezit krijgen. De volgende partij ontlenen wü met de aantekeningen van de z.wart- speler aan het zo juist besproken huldigingsboek. Jhr A. E. v. Foreest J. J. v. Oosterwijk Bruyn Middengambiet 1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. dl exd4 4. Lel Pf6 5. 0—0 Pxel 6. Tfel d5 7. Lxd5 I)xd3 8. Pc3 Tot zover allemaal theorie van een stokoude variant. Als zwart het goed doet. is de kans groot, dat het regel recht remise wordt. Maar als zwart het niet goed doet het bord en verklaarde met sten- (hetgeen de voorzitter, die in •tij gewikkeld ,t ontlok' :ien. miji vroeger combineerden". Stelling d4, maar ook andere zetten helpen niet veel 12DgS 13. Pxe6 fxe6 14. Lg3 Th7 Dreigt Td7 en 0—0—0. maar zover komt het niet. 15. Dd3'.e5 16. Pd6j (Sterker dan Pt6 i DxdG 17. Dxh7 0 0 18. Df51 Kb8 19. Lxe5 Dd5 26. c4! Alweer het beste Zwart hoopte te profiteren van de penning van Le5. maar wit laat hem de kans niet. 20. Da5 21. g4 Lb4 22. Te2 Db6 23. a3 Tdf8 Hierop was zwarts spel gebaseerd. hief de hand dreigend bo- abcdefgb 24. Ld6!en zwart capituleerde. Waarom? Ziet U dat zelf maar! Jhr. Arnold zag het binnen twee minuten! Het middenspel, door Dr M. Euwe en H. Kramer. Deel 2. Centrumformaties. 72 bladz. 1.75. Deel 3. Diverse pion formaties. 100 bladz., 2.25. Uitgaven van G. B. van Goor Zonen's Uitgeversmaatschappij te 's Gravenhage. Nadat wij enige tijd geleden de nieu- hebbcn aangekondigd, daarbij opmerken de dat nu de brug tussen ..De schaak openingen" en ..Het eindspel" door de nieuwe serie ..Het middenspel" geslagen was. mogen wij thans wel met een be scheidener vermelding volstaan. De beide nu verschenen delen hande len over pionnen-formaties Wij geven een opsomming van de hoofdstukken der beide delen. Deel 2: Symmetrische centrumforma ties; positioneel overwicht in het cen trum; materieel overwicht in het een- Deel 3: Gesloten formaties; open for maties; half-open formaties. Beide delen zijn gevuld met een keur van illustratie-materiaal, dat. mede door de voortreffelijke toelichtingen hierop, voor vele schaakspelers van groot belang kan zijn om hun kennis van het midden spel te verrijken en te verdiepen. Wij ontlenen aan deel 3 een fragment, dat voorkomt in het eerste hoofdstuk en als ondertitel draagt: Het ontzenu wen van de opmars f7f5 'door f2f3. Wit: Van Scheltinga. - Zwart: Zvelkeff. (Hilversum 1947». Na de zetten 1. d4 Pf6 2. c4 g6 3 Pc3 Lg7 4 e4 dt> 5. g3 00 6. Lg2 e5 7. d5 Sjiekte van ^^Bechterew (Van onze medische medewerker) ER zijn tegenwoordig enkele ziek ten, die als modern bestempeld kunnen worden. Niet omdat ze sinds kort door de medische wetenschap ontdekt zijn, maar omdat zij door verschillende omstandigheden in het centrum van de belangstelling geko men zijn en de leek ook kennis gaat krijgen van de verschijnselen, oor zaak en behandelingsmethoden. Een van deze moderne ziekten is de ziekte van Bechterew, een Rus sisch neuroloog, wiens naam hier in Holland uitgesproken wordt als ..bjegterjef" met de klemtoon op de eerste lettergreep. Vóór hem had reeds een Duits ge neesheer en na hem heeft een Frans arts speciaal aandacht op de ziekte gevestigd, waaraan men de naam van Bechterew verbonden heeft, maar men kan zeggen, dat de be treffende aandoening omstreeks 1890 bekendheid verworven heeft. Alhoewel men helemaal niet met een zeldzaam voorkomende ziekte te maken heeft, werd de diagnose vóór 1930 zelden gesteld. Hieraan was me de schuldig het feit, dat in de me dische leerboeken in hoofdzaak de eindstadia der ziekte beschreven wer den, zodat de pas afgestudeerde arts geen notie had van de allereerste verschijnselen der ziekte, die juist van eminent belang zijn. niet alleen voor het tijdig herkennen der ziekte, maar vooral voor het instellen van een vroege behandeling, waardoor volslagen en levenslange invaliditeit voorkomen kan worden. De eerste verschijnselen ontstaan bij jonge mensen mees-tal man nen tussen de 25 en 30 jaar en wel als pijn en stijfheid in de len denstreek of nog lager in de rug. Soms is er een ischiasachtige pijn, die langs de achterzijde van het bo venbeen naar beneden trekt. Deze klachten treden vooral op bij bukken en weer overeind komen. Het kenmerkende van deze pijnen is. dat zij door rust erger worden. Patiënten met de ziekte van Bech terew worden dan ook in de nacht vaak wakker van de pijn. 's Mor gens kan hij haast niet overeind ko men: hij rolt meer uit zijn bed dan dat hij opstaat. De klachten kunnen tijdelijk verminderen, maar worden daarna weer gevolgd door perioden van verergering. Tot de eerste verschijnselen be hoort ook hardnekkige pijn in een hiel. Motorfietsrijden, het rijden op een schokkende en stotende vracht auto of boerenwagen veroorzaakt vaak pijn in de rug. Deze eerste verschijnselen kunnen betrekkelijk kort, doch soms zelfs jaren duren. De stijfheid in het on derste deel van de wervelkolom neemt steeds toe. De bewegingsbe perking blijkt het duidelijkst als men het lichaam zijwaarts laat bui gen. Vaak ziet men, dat de hiel op gelicht wordt als men het boven lichaam naar de tegenovergestelde kant laat buigen. De spieren in de lendenstreek bevinden zich min of meer in een kramptoestand. Daarna trekt de pijn hoger: tussen de schou derbladen, in de hartstreek, soms in maag- of galblaasstreek zonder dat deze organen aangedaan zijn. De ademhaling wordt bemoeilijkt door verstijving van de borstkas, oryidat de gewrichtjes tussen ribben en wervelkolom, evenals die tussen de wervels onderling en tussen heup en heiligbeen verbenen. Ook de ge wrichten tussen borst- en sleutelbeen deren worden aangedaan. Er ont staan pijnen in de halswervels en in het achterhoofd. De patiënt krijgt een voorover gebogen houding met stijve nek. Ten slotte gaan schou der- en heupgewrichten ook mee doen. Het bandenapparaat van di verse gewrichten verbeent volledig, zodat de patiënt ten slotte zo stijf is als een staak en volkomen invalide zijn verdere levensweg moet vervol gen Juist deze invaliditeit is te voor komen door vroege roentgenologi- sche diagnostiek en doeltreffende be handeling. Uit de grote vergaar bak die men als rheumatick pleegt aan te duiden, is deze ernstige aan doening van de wervelkolom de laatste jaren steeds duidelijker naar voren getreden als een ziekte, die met succes te behandelen is mits men in een vroeg stadium de juiste aandacht er aan schenkt en haar niet laat voortbestaan als zich her halende spit van de rug of ischias. Wit heeft zich zodanig opgesteld, dat hij het veld f4 goed onder controle heeft, zodat zwart dus de opmars f7f5f4 niet zo gemakkelijk zal kunnen door- 10. 12—f3. Mogelijk is 10. Dc2 nauw keuriger, maar de tekstzet laat in elk geval aan duidelijkheid niets te wensen over: Wit wil op de koningsvleugel al leen maar standhouden om op de andere zijde zijn slag te kunnen slaan. 10Pf6e8. Na 10Ph5 11. Le3 f5 komt een andere pointe van Wits strategie naar voren: hij speelt dan 12. LC2'. en beantwoordt 12 f4 met 13. g4! Aldus wordt het zwart vrijwel onmogelijk gemaakt een toren- lijn te openen. 11. Lel—e3 f7—f5 12. Ddl—c2 b7—b6? 13. a2a3! Profiteert van zwarts nala tigheid: na 12Ld7 was de tekstzet niet direct mogelijk geweest wegens 13a4! 13Pe8—f6. 13. a4? 14. Lxc5 benevens 15 Pxa4 kost een pion. 14. b2—M a5*b4 15. aSxM Ta8x*l 16. Tflxal Pc5a6 17. Dc2—b3. Met 17. Da4! kon wit zich een zet besparen, maar wit speculeert op een eventueel aftrekschaak na c4c5, d6xc5. 17f5xe4 18. Pc3xe4 Pf6xe4 l'J. f3xe4 Lc8g4 20. Pe2—c3 Dd8—c8 21. Db3a4 Pa6—b8 22. c4—c5! Alles verloopt volgens de plannen. 22. d6xc5 23. b4xo5 Pb8—d7. 24. h2b3 Lg4f3. Op 24Pxc5 25. Lxc5 Ld7 volgt 26. Lxf8! Lxa4 27. Lxg7 Kxg7 28. Txa4 en wit bevindt zich met toren plus twee lichte stukken tegen de dame in het voordeel. 25. c5c6! De pointe van de vorige zet. Het zwarte paard kan nu niet naar f6. terwijl de terugtocht naar b8 nau welijks in aanmerking komt, aangezien dit stuk daar nooit meer vandaan kan 25.C Pd7—cS 26. Le3xc5 b6xc5 27. D»4c4 KgS—h8 28. Dc4xc5 Lf3xg2 29. Kglxg2 Dc8d8 30. Tal—Om 30. Df6 met 31. TB te beantwoor den. Wit heeft nu een gezonde pluspion en van Scheltinga wikkelde in de nu volgende technische phase van de partij onberispelijk af. Er volgde nog: 30Lf6 31. Tf2 Le7 32. TxfSt Lxf8 33. Df2 Kg7 34. h4 Lb4 35. Pe2 De7 36. Pel Lc5 37. Df3 Ld4 38. Pe2 Lb6 39. Kh3 La5 40 g4 Lel 41. g5 Lb4 42. Pg3 Ld6 43. Pfl Df7 44. Dxf7t Kxf7 45. Pe3 Lf8 46. Pc4 Ke7 47. Pxe5 Kd6 48. Pd7 Le7 49. Kg4 Ld8 50. Kf4 en zwart gaf het op. De oplossingen Partijs telling: Wit speelde 9. axb4! en na Dxal verloor zwart door 19. Pb3! de dame. Eindspelstadie van P. Heuacker: Zwart kan een gevaarlijke winstpoging ondernemen: 1. Pf41 Kg4 2. Pxe6 Pc7t 3. Pxc7 f4. Wat nu? Op 4. Pe6 f3 5. Pd4 (2 6. Pc2 volgt Kf4! en zwart wint. Hieruit leert men dat het witte paard naar c4 en niet naar c2 gebracht moet worden. Dus: 4. Pa8U (de verbluffende pointe» f3 5. Pb6 f2 6. Pc4! Kf4 (flD 7. Pe3t» 7. Pd? remise. Op 1 Pf4t Kh4 (i.p.v. Kg4i 2 Pxe6 Pc71 3 Pxc7 f4 volgt 4. Pe6 f3 5. Pd4 £2 0. Pf3t en 7. Pd2 Onze opgaven Ditmaal twee problemen: een driezet en een vierzet. Aantrekkelijke stellingen. Niet te moeilijk, doch ook niet te een voudig. Probleem van F. Brunner S* m m m m i llB£iA W B m B: m «ba ÜAÜA m ZONDAGSBLH) 11 flttf Ï8S"" fjOEVELEN onzer zijn daar in deze weken druk mee bezig, of zetten zich daartoe. Laten we nu eens afspre ken, dat we dit gezellig werkje niet al zuchtende doen. 't Is een heel karwei voor die huismoeders, die met het hele gezin b.v. ergens een huisje huren, lakens, dekens en een halve keuken-inventaris meeslepen en bo vendien haar eigen huis nog keurig moeten achterlaten, omdat dót. ge durende die vacantie-weken, andere bewoners krijgt. Wie als een berg tegen al die drukte opzietverzuchtingen slaakt als: „O mens, ik ben bèk-af eer we weggaan en keer honds-moe van alle soesah terug", wie m deze dagen telkens haar handen demonstratief m haar rug steunt, opdat echtgenoot en knderen toch maar goed zullen beseffen, hoe zwaar Moeder het heeft met dat kof fers-pakken, blijve rustig thuis. Zulke tirouwen kunnen zo'n miniatuur land verhuizing niet dan en zien er daar door óók het bekoorlijke niet van Voor haar, die dit w I zien. i s het niet zo'n heksentoer. Zeker geldt hic» dat organisatie het halve werk is. li gaat een paar weken voor de grote uittocht eens rustig er bij zitten, neemt een blanco vel papier voor u en schrijft daarop alles wat u mee moet nemen, i>an de beddelakens af, tot de fles-opener toe. Oók hoeveel stuks van £k da X knipt Zomerjurkje Zo'n simpel zomerjurkje kunnen we er eigenlijk altijd wel bij gebrui ken. Het is niet kostbaar, maar bui tengewoon flatteus en biedt bovendien gelegenheid tot tal van variaties, alles. Telkens als u iets te binnen schiet, schrijft u er dat bij. Als dun de koffers of kisten beneden worden neergezet en Moeder begint haar lijstje af te werken, vaart door het hele ge zin, dat wonder-blije gevoel van voor pret. Houd dit zelf onder het pakken goed vast. Wat ingepakt is, schrapt u dóór op uw lijst. Neem zo min moge lijk „mooie" kleren mee. Wie naar de bossen gaat, trekke het lieve kroost donker- of khaki-kleurige pakjes blouses enz aan, zodat u ginds een minimum aan wasgoed hebt. Bad- en zonnepakjes voor warme, maar óók een wollen trui voor koude dagen in ons wisselvallig klimaat. Vergeet ook de boeken en spelletjes voor regen dagen niet. Wij kunnen er zoveel vreugde aan beleven, aan dit inpakkeii van de boel. Ik geloof zelfs, dat wc dit móéten, omdat het een grote zegen is, te kunnen en te mogen uit gaan, eens een poosje uit onze dage lijks omgeving wég te zijn. Hier ligt nog een brief voor me. die mevr. C. IV. te Z. mij het vorige jaar in September schreef, toaarin zij dit vacantie-houden van vele mensen een pure overdrijving vindt. De mensen zijn nooit tevreden schrijft zij. Zelf is deze vrouw Moeder van kinderen, niet sterk en zij is nog nooit langer dan twee nachtjes van huis geweest. Als zakenmensen kunnen zij ook nooit allemaal tegelijk weg, maar vinden dat niet erg. ,ji.ls een mens gezond is en een gezin heeft en een man om voor te zorgen, wat moet je dan nog meer? Mijn ouders met elf kinderen en enkele harde guldens in de week dachten zelfs nooit aan uitgaan, maar zijn de mensen nu ze het beter hebben, zoveel dankbaarder?" Ik vond dit een mooie brief, een die ons allen wel iets te zeggen heeft, die ons opmaken om met vacantie te gaan. Een vrouw, die de zegeningen ziet, die God haar in man en kinderen geeft en daarnaast niet méér verlangt. Hoe sporadisch treffen tuij in onze tijd, waarin men naar steeds meer en steeds sterker prikkels zoekt, een eenvoudig, dankbaar mens aan. Maar mevr. W., nu moet u één ding niet vergeten. U woont op het platte land en daar gaat het leven een iets rustiger gang dan in de steden. De tijd, waarin uw ouders leefden was ten eerste niet zo dynamisch en zenuw slopend als de onze én ten tweede waren de reisgelegenheden niet zo veelvuldig en gemakkelijk. Het was destijds weken van tevoren een evene ment in een ganse familie, als iemand van Den Haag naar Leeuwarden reisde. Hoe is het hele wereldbeeld na twee wereid-oorlogen veranderd. Hoe aan het waanzinnige grenzende gejaagd is het tempo, met name in de stad' Vraag niet, wat alleen al het drukke verkeer van onze zenuwen vergt. Of je nu automobilist, fietser of wandelaar bent. je bent voortdurend gespannen, je aandacht mag geen moment verslap pen. Even in gedachten zitten of gaan. kan je je leven kosten. Hoeveel ge spannenheid op allerlei terrein, van de internationale politiek af. tot de pro blemen in de huiskamer toe. Dit staat niet meer los van elkaar. Ook wij vrouwen worden daarin mee betrok ken, we móéten actief mee op de bres staan voor onze beginselen c>i goede nota nemen van toat er om ons heen gebeurt, willen we man en kin deren tot een goede raadgeefster kun nen zijn. Er is zovéél, dat het beslist nodig maakt, dat wij enkele dagen of weken ons eens helemaal ontspannen, om daarna weer met frisse moed onze taak te kunnen vervullen. Het blijft een zegen, als wij en onze kinderen gezond en blv uit mógen gaan Werp over dat blije geen schaduw door te puffen, zuchten en steunen over dat koffers pakken. Onderga er de bekoring van en be denk clat duizenden vrouwen graag met u zouden willen ruilen, ook al zouden zij zich tienmaal meer moeite moeten getroosten. Laten wij dank baar zijn. MARGARITHA. verstandig gebruik ma ken van de grappige accessoires, die tegenwoordig te krijgen zijn. We kun nen het gekleed maken door zo'n rag dunne pochette of een corsage van echte bloemen, die in de zomer hele maal niet kostbaar is. Irissen cn dui zendschoon bijv. houden het bijzonder lang en kosten slechts luttele cen ten. Ook kunnen we het japonnetje bij kraag en manchetten afbiezen met een afstekende kleur. We hebben 3,75 m stof nodig van 80 of 90 cm breed. De kokerrok heeft op heuphoogte enigszins afstaande zakjes. Het kraagje is aangeknipt. Het patroon, no 144, is tot 18 Juli aan onze bureaux verkrijgbaar legen betaling van 0,40. Na ontvangst van 0.50 zenden wij het u toe. Het is voorradig in de maten 42, 44 en 40. VOOR het bedenken van een zomer- menu zal de Nederlandse huisvrouw haar hand wel niet omdraaien; wij zien immers zo'n grote keus van groenten, vlees- en vissoorten om ons heen. Ook veel broodbelegsel zullen we uit het groenten- en vruchtenrijk putten: als we even tijd hebben een lekker gemengd slaatje, anders eenvoudigweg gesneden ol geraspte groenten. Een afstekend kleurtje: peterselie bij tomaat, een blaadje sla on der de worteltjes en een kloddertje sla saus er boven op, een klein tomaatje te midden van een rozet komkommerplak- ken, maakt een groot verschil in uiter lijk. Groenten. De bladgroenten kropsla, stoofsla. pos telein en andijvie blijven ons nog trouw. Op de pic-nic nemen we komkommers cn tomaat mee. Zomerbieten. worteltjes en bloemkool zijn laag in prijs. De zo mermaanden zijn bij uitstek dc tijd voor de verse bonen (snij-, spercie- en pronk-). Doperwten, tuinbonen en peu len lopen evenwel af. De eerste rode kool behoeven we niet met spijt te be groeten hij is mals en vlug gaar een echte zomerkost Paprika cn aubergines zijn in ons land weinig bekend. Vooral de eerste verdient meer aandacht, daar hy rijk is aan vita mine C. Deze grote vrucht is niet scherp van smaak in tegenstelling tot de lange smalle pepers. Hij kan zowel rauw als gekookt worden gebruikt. Fruit. Juli en Augustus zijn dc vruchten- maanden eerst nog aardbeien, kersen en perziken, spoedig gevolgd door rode en zwarte bessen en pruimen. Als mo- locnsoorten kennen we o a. ananas-, tij ger- en netmeloenen. Voor zoetzuur ne men we een stevige soort, niet al te rijp. Verse abrikozen kunnen evenals perzi ken zowel vers als gekookt gebruikt worden. Van de vroege handappels zijn de bleek-grocne Yellow Transparant meestal smakelijker dan de mooiere ro- tijd van overvloed de zomerappels. Met de kleine kruide- nierspeertjes en de sappige Clapp's Fa vourite begint het perenassortiment. Naast de nieuwe haring komt de eer ste panharing, de ongezouten of zeer wei nig gezouten haring die nog gebakken of gekookt dient te worden. Vctse ma kreel kan men op dezelfde wijze als ha ring toebereiden. Voor de liefhebbers van magere vis zijn er wijting, schol cn bot, snoek baars en wat de hengelaars in de bin nenwateren aan groot cn kloir. grut plegen op te vissen. Verschillende ge kookte zoetwatervissen, in het bijzon der brasem, zijn erg lekker ,/anncer we ze met een scheut azijn, citroensap of tomaat laten sudderen Al Is er geen ,.r" in de maand, garnalen en mosselen zullen best smaken. Gevulde paprika. 2 paprika's. 250 g gehakt, een stukje ui. pl.m. 3 eetlepels paneermeel, boter of margarine. De paprika's doormidden snijden en de steel, het zaad en de zaad lijsten wegnemen. De paprika's in ruim water met zout 15 minuten koken. Het uitje snipperen en in de boter of margarine licht bruin bakken. Het vlees toevoegen. Een paar eetlepels paneer meel en een scheutje water toevoegen tot een vrij stevige massa. Deze op smaak afmaken met zout (en nootmuskaat). Het gehakt overdoen in de paprikabak jes. Deze in een pan of vuurvaste schotel nog een kwartiertje stoven in een wei nig boter of margarine met een bodem pje water. De paprika's kunnen ook in de oven nagestoofd worden. Via met tomaten. 300 g brasem of andere witvis der zoele wateren, al of niet van eigen vangst; 250 g tomaten, een stukje bloemkool of een paar boontjes, pl.m. 50 g boter of margarine, pe- tersclie of selderijgrocn (venkel), zout. (pepert, aardappelmeel. De vis van binnen en van buiten gron dig schoonmaken, de vinnen bijknippen. De groenten schoonmaken en in stukjes snijden. In een braadpan de boter of margarine smelten met een beetje wa ter. De vis cn de groenten er in legggen. De pan sluiten, het geheel tot aan de kook brengen en zachtjes een kwartier tje stoven. De vis van de graat ntmen. Desgewenst het kooknat binden met een papje van aardappelmeel cn water. De vis met do groenten in de saus opdie nen. Fijngesneden peterselie- of seldery- groen er over strooien. Het gerecht geven bij rijst of aardap- Beschuit met t-esaencompóte. Een kopje rode of zwarte bessen of een mengsel hiervan, pl.m. V4 dl (een half kopje) water, 40 g (2Vt eetleoel) suiker. 5 cetlejel) aardappelmeel; 4 beschuitbollen. boter of margarine, (poederlsuiker. De bessen uitzoeken, rissen en wassen. Het water met de suiker aan de kook brengen en de bessen cr in leggen. Het geheel 5 minuten tegel» dc kook aanhou den. Het aardappelmeel met een weinig water aanmengen De besscncampöte er mee binden en laten afkoelen. Zo no dig nog suiker toevoegen. De bcschuittoollen 'n boter of marga rine aan weerszijden croquant bakken. De bollen horizontaal doorsnijden. Op dc helft van de plakken een paar lepels compote leggen en de reet van de plak ken er losjes op leggen. Deze vlak voor het opdienen bestuiven met poedersui ker.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 13