Eerste examen handenarbeid
voor jeugdleiders
Veel opofferingen, maar toch
een goede geest
Een deel ran de wereld gezien
Medische zomercursus gisteren
begonnen
Mevr. Koomen niet schuldig bevonden
aan overtreding kampeerverordening
en veel geleerd
Set hart der nieuwe
stadswijk
BLOUSES
Na.uWfc LEIDSCHE COURANT
3
DINSDAG 30 JUNI 1953
Leiden tweede in Nederland
Groot enthousiasme bij
De vrije-tijdsbesteding is een zeer belangrijk deel van de opvoeding. Zij
kan, mits in goede banen geleid, een tegenwicht vormen van eentonige of
schoolse arbeid in fabriek of werkplaats, kantoor, school of huishouding.
Zij kan een gelegenheid bieden om de persoonlijkheid te ontplooien, de
fantasie te stimuleren, de creativiteit te ontwikkelen. Nergens is de mens
zo vrij als temidden van eigen scheppingen. Daartoe moet de gebondenheid,
die de mens van deze tijd kenmerkt wat zijn eigen uitingen betreft, worden
afgeschud. Daardoor treedt het individu meer onbevangen naar voren. En
dit kan het beste geschieden in een samenwerken met anderen in aesthe-
tisch-expressieve zin.
Aan dit alles kan de jeugdleider een
belangrijk aandeel hebben. Het groeiende
jeugdwerk hier te lande heeft de behoef
te doen gevoelen aan een opleiding in
handenarbeid voor jeugdleiders. In ver
schillende plaatsen bestaan reeds cur
sussen. die deze mensen practisch voor
bereiden voor hun taak in clubhuis en
In Leiden hebben de Vereniging voor
Handenarbeid en de Stichting Leidse
Jeugd Actie een cursus in handenarbeid
georganiseerd, waaraan een groep (aan
staande) jeugdleiders (sters) sinds het
vorig jaar heeft deelgenomen.
Van de tijdens deze cursus vervaardig
de werkstukken hebben cursisten en
leraar een kleine expositie ingericht om
een indruk te geven van wat moderne
handenarbeid kan brengen: knipsels,
fleurig en origineel; zelf gebonden boe-
Ven; maskers in allerlei materiaal, zelfs
van schaafkrullen; eigen druk op textiel;
beestjes van verschillend materiaal; hou
ten speelgoed naar eigen ontwerp: weef-
en boetseerwerk. Voorts in groepsver
band opgebouwd een kermis, een markt,
een heksendans naar fantasie of sprook
je. Mooi werk en veel mogelijkheden om
op voort te bouwen.
1 de Vereniging
Handenarbeid zal
Indrukken
Enkele cursisten, organisatoren er
raren hebben wij gevraagd, hun indruk
ken van deze cursus in het kort onder
woorden te brengen.
Zy' zeiden het zo:
Een bezoldigd jeugdleidster: ,.Ik ben
enthousiast. Voor jeugdleiders is deze
cursus onmisbaar, maar van tijdsduur te
kort".
Een fondsbode: „Het leert je, op
antwoorde wijze, de vreugde van
scheppend werken met je handen ken-
Een lerares tekenen: „Deze winter heb
ben we in prettige sfeer samengewerkt
op de jeugdleiders-handenarbeidcursus,
waar de poging om het technische en
aesthetische te combineren geslaagd mag
heten en zeker ook voor mijn vak
vullend werkt".
Een analyste: „Een cursus die de vrije
expressie zeer ten goede komt".
Een vrouwelijke edelsmid uit Dene
marken: „Det har vaeret maegtig
terssant".
Een timmerman: „Een cursus waar je
veel leert en nader tot elkander komt"
Tot zover de jeugdleiders-cursisten.
Tweede plaats
De heer J. G. Wilterdink, voorzitter
van de afdeling Leiden van de Vereni
ging voor Handenarbeid: „Het grote nut
van een goede jeugdleiders-cursus inzien
de, heeft ons bestuur kosten noch moeite
gespaard, deze cursus te doen slagen.
Leiden is de tweede plaats in den lande
waar dit officiële examen voor het jeugd
leidersdiploma wordt afgenomen. We
zijn blij met het verkregen resultaat,
doch zullen ons inspannen om nog meer
deren voor deze cursus warm te maken.
Het afdelingsbestuur zal ook in de toe
komst alle mogelijke medewerking
De heer H. van Duijne namens de
Leidse Jeugd Actie: „De handenarbeid
zeer belangrijk onderdeel van h
programma, dat in vele jeugdclubs
wordt uitgevoerd. Het ligt dus vooi
hand. dat wy de leiders en leidsters
die clubs steeds weer opwekken om zich
terdege te bekwamen in dat vak.
jaar is er voor 't eerst de mogelijkheid
deel te nemen aan een landelijk opgezet
en ter verkrijging van het „jeugd
leidersbrevet voor handenarbeid v
toe deze cursus heeft opgeleid. In het
seizoen 1953—1954 zal deze cursus zeker
opnieuw worden gehouden en wel
„vakcursus voor handenarbeidleiders
(sters)" naast een algemeen vormende
jeugdleiderscursus, die de LJA zal geven
en waarbij o.a. de handenarbeid als mede
vormend onderdeel in een aantal lessen
behandeld zal worden. Maar daarover
-•el eens een andere keer".
De cursusleider, de heer H. Kors: „Met
groot plezier gewerkt. De resultaten doen
curs verwac^en voor de volgende
Examenavond
Na het examen, dat gisteravond ir
prettige sfeer en met succes door de
candidaten werd afgelegd in de school
de Maresingel. sprak de wethouder
onderwijs, de heer J. C. van Schaik.
Wat ik op de expositie zag. heeft
'buitengewoon verrast, zo zei hij. Toen
1956 een cursus voor handenarbeid
begon te draaien, bekommerde zich
wel niemand, noch op de scholen, noch
op de verenigingen, om dit werk.
Sindsdien nam de handenarbeid
grote vlucht. Als men zo doorgaat, èn op
de scholen èn op de jeugdverenigingen,
zal de aesthetische vorming van de jeugd
;n behoorlijk peil komen te staan.
Spr. hoopte, dat de Leidse afdeling
Bij de landmacht in Nieuw Guinea (111)
Sluiting avondverzorging
Dr Van Voorthuijsensckool
Openluchtbijeenkomst in
romantische sfeer
De slotbijeenkomst tevens contact
avond der avondschool van d«
Dr Van Voorthuijsenschool aan de Cae-
ciliastraat was gisteravond belegd op het
mooie binnenplein, waar in de bomen
slingers van rood-wit-blauwe lichtjes
hingen en de schijnwerpers gericht
ren op een klein podium, vlak voo
met oude wapens versierde poort,
dat podium trad het Ambtenarencabaret.
o.l.v. de heer J. S. Tielenburg voor de
genodigden op: oud-leerlingen en h
ouders en nogal was belangstellenden.
Aan het begin van de avond sprak
dokter J. G. Bazuin, voorzitter van de
stichting voor de nazorg, de aanwezigen
toe. Spr. liet het werk van de nazorg
nog eens de revue passeren en weès er
op, dat dit gegroeid is uit de behoefte
van deze jongens en meisjes aan
zogenaamd derde milieu. Hier worden
hun de prikkels gegeven voor de verrij
king van geest en gemoed, waaraan zij
zo'n behoefte hebben en zonder welke
zjj evenals trouwens vele leerlingen
van de gewone lagere scholen ver
vlakken en blijven staan op een niveau,
dat weinig uitzicht op levensvervulling
biedt.
De aanwezigen vermaakten zich ver
volgens uitstekend met het programma.
Vooral de gooohelaar Anverdi en de
zanger Chris van Woerkom werden bui
tengewoon gewaardeerd. En naarmate
de zomeravond vorderde, werd de stem
ming romantischer.
Later op de avond werden nog enkele
sportdiploma's uitgereikt en voerden
oud-leerlingen een schimmenspel op.
Dokter Bazuin sprak het slotwoord er
vroeg de aanwezigen om financiële be
langstelling. De jongens wenste hij veel
genoegen op het schoolreisje, dat hun
binnen enkele uren te wachten stond.
Uitstapje van verpleegden
oudeliedenhuis
Verpleegden van het oudeliedenhuis
aan de Herengracht hebben met directie
en personeel weer een autótocht gemaakt.
In Gouda werd de prachtige Sint Jans-
kerk bezichtigd, waarna daar tevens een
kopje koffie werd gedronken. Het mid
dagmaal werd genuttigd in Leersum er
ya een prachtige tooht langs Amerongen,
Rhenen, Wageningen en Arnhem, v
in het park Sonsbeek thee werd ged:
ken. keerde men weer voldaan terug
naar Leiden, waar men om zeven uur
arriveerde. Dankbaar voor alles, wat het
college van regenten en de directie
Mtattarend hadden voorbereid!
Nadat hij de heer H. Kors, de leider
in de cursus, had bedankt voor het
werk, dat hij deze winter deed, felici
teerde dc heer Van Schalk de geslaagden
het gemeentebestuur. De ge
slaagden zijn: mej. T. Buurman, mej. I.
Alting, mej. J. van Dijke, mej. F. Filippo,
mej. J. Molyn, mej. A. Mosselman, mej.
Zelfde, mej. Kirsten Baatrup,
mej. A Lit, mej. T. Slegtenhorst en de
heren H. v. d. Bosch, J G, W. Scholten
d. Tuyn
Jaarverslag legermuseum
Generaal Hoefer
Het jaarverslag van het Nederlands
legermuseum „Generaal Hoefer" begint
met een „In Memoriam" voor de op 8
Febr. jl. overleden directeur van het
kolonel b.d. M. C. van Houten.
Ruim dertien jaren heeft kolonel Van
Houten zijn krachten in dienst van I
museum gesteld. Het legermuseum
Leiden heeft zich na de bevrijding onder
zijn leiding zeer voorspoedig ontwikkeld.
Op 23 Februari werd de onderdirecteur,
kol. der artillerie b.d. C. A. Hartmans,
tot directeur benoemd. Luitenant-gene
raal M. R. H. Calmeyer werd op 27 April
tot voorzitter van het bestuur gekozen.
Het jaar 1952 is volgens het verslag
ongekend voorspoedig geweest, wat de
toename van het museumbezit betreft.
Het jaar sluit met een nadelig saldo
f 1830,14. De rijkssubsidie van f50.000
wordt niet meer toereikend geacht, t
al niet. wanneer het legermuseum uit
zijn isolement, tengevolge van de spoor
wegwerkzaamheden, zal worden verlost.
Een lange lijst van aanwinsten en
kopen besluit het verslag. In totaal werd
in het afgelopen jaar door
bezocht.
Ds Kloek geopereerd
In verband met maagklachten is ds P.
Kloek, Hervormd predikant alhier, enige
dagen geleden in het Diaconessenhuis op
genomen. Gisteren is hij er geopereerd.
Men deelde ons mee, dat de operatie ge
zien de toestand van ds Kloek, geslaagd
is. Al blijft ds Kloek -goed vooruit gaan,
toch zal het wel enige Weken duren voor
dat hij zyn werk kan hervatten.
Agendo voor Leiden
Dinsdag
Burcht, 8 uur: Maranatha-conferentle
„Jeruël".
Woensdag
Morspoortkazerne, 8 uur v.m.: herden
king drie-jarig bestaan Koksschool; 8.15
militaire mars door de stad; 10.30 vol
leybalwedstrijden hospitaalterrein; 2.15
voetbalwedstrijden Leidse Hout; 8 uur:
cabaretavond Antoniusclubhuis.
N.V. Zeepfabriek Sanders, 11 uur: aan
deelhoudersvergadering.
Damlaan, 3 uur: Opening openbare
kleuterschool.
Burcht, 8 uur: Maranatha-conferentle
reruël".
Hoogl. kerk. half 8: Avondstilte.
Steenschuur 21, half 8half 9: zitting
prijzencommissie.
Meloenstraat, 8 uur: Geref. evangeli
satie, openluchtsamenkomst, koor, sa
menzang, spreker.
Donderdag
Raamsteeg 2a, half 8: K. en O., avond
lijke historie.
Stadhuisplein, 8 uur: concert Werk-
ïans Wilskracht.
Langegracht 113, N.V. Machinefabriek
.h. fa J. P. Janssen, half 5: aandeelhou
dersvergadering (4 uur: preferente).
Kroningsfilro
Lido, 2.30, 7 en 9.15 uur: Een Koningin
wordt gekroond (hoofdfilm).
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor de geschiedenis der
natuurwetenschappen, Steens-raait
„1853—1953 H. A. Lorentz en H. Kamer-
line-h Onnes" (tot 30 Aueustus).
Ryksmuseum van oudheden, Rapen
burg 28: Het Romeinse Portret (105
uur. Dinsdag- en Donderdagavond 810
uur, tot 19 Juli).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdingh en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502, en apotheek Reijst,
Steenstraat 35. tel. 20136.
Sfeer in 't gezin?
De Nieuwe Leidsche" er inl
Over hart en bloedvaten
In een matig bezet groot-auditorium der Leidse universiteit is gistermid
dag de internationale zomercursus, georganiseerd door het verbond van
medische studenten-faculteiten in Nederland, geopend. Hierbij werd het
woord gevoerd door de president van het verbond, de heer L. A. H. Ho
gerhuis, de rector magnificus der Leidse universiteit, prof. dr J. J. L.
Duyvendak en de decaan der Leidse medische faculteit, prof. dr A. J. M.
Holmer.
deel van de cursisten uit het buitenland
komt: Frankrijk, Joegoslavië. Denemar
ken, Engeland en de Verenigde Staten.
Sprekend namens de gastvrouwe, de
Leidse universiteit, zei prof. Duyven
dak, dat het hem verheugde, de cursis
ten, die zich zullen bezighouden met de
studie van het hart, te kunnen verwel
komen in het hart der aloude universi
teit, het groot-auditorium. Niet alleen
inauguraties, openbare promoties en
andere plechtigheden worden in deze
gehouden alle belangrijke
congressen en cursussen, die in verband
staan met de universiteit, nemen hier
aanvang. Ook deze international»
hoewel de colleges-zelf in
de collegezalen van het Boerhaavekwar-
er worden gegeven.
Spr. wees voorts op de taak der me
dici. waarbij hij vooral stilstond bij het
belangrijkste van alles: zichzelf een
menselijk wezen te weten, arbeidend ten
bate van andere menselijke wezens.
De ministers van onderwijs, kunsten
wetenschappen en van sociale zaken
hadden een vertegenwoordiger gezoa-
Belangrijke colleges
De cursus, die tot 6 Juli zal duren, zal
zich zoals gezegd richten op de cardio
logie, dat is de wetenschap, die zich be
zighoudt met de studie van het hart
de bloedvaten. De colleges worden ln
het Engels gehouden, omdat een groot
.Aangeboren hartziekten" zullen
een embryologische, anatomische, cu-
nische en heelkundige gezichtshoek wor
den bekeken door prof. dr J. Dankmeijer,
hoogleraar in de anatomie en embryolo
gie aan de Leidse universiteit, prof. dr
A. G. Brom, hoofd van de thorax-afde-
het academisch ziekenhuis te
Leiden, en dr H. A. Snellen, hoofd van
de cardiologische afdeling van het A.Z.
privaat-docent in hart- en vaatziek-
n, eveneens te Leiden.
Dr A. G. Verdonk, eveneens cardioloog
in het academische ziekenhuis, zal col
lege geven over „Electrocardiografie'
de wetenschap, die zich bezighoudt
met het langs electrische weg registre-
in van de gedragingen van het hart.
Dr W. Renssen zal de cursisten bepa
len by periphere vaatziekten en dr Snel-
n en prof. Brom zullen de klepgebre-
ïn van het hart behandelen.
Tot slot zal dr W. Goslings spreken
per ontsteking van het binnenbekleed-
;1 van het hart.
De opening werd gisteren ook bijge
woond door de staatssecretaris voc
volksgezondheid, dr P. Muntendam.
Kantongerecht Leiden
Noordwijks bekende kampeerterrein
houdster mevr. J. J. KoomenHuls
bosch heeft gistermiddag voor de zo
veelste maal terecht gestaan voor de
kantonrechter te Leiden. Zij moest op
nieuw verantwoording afleggen voor een
overtreding van de Noordwijkse kam
peerverordening.
De zaak kreeg een abrupt einde toen
de plaatsvervangend kantonrechter, mr
De Koning, bij de uitspraak verklaarde,
dat hij het tenlastegelegde niet bewezen
achtte en dat hy daarom mevr. Koomen
vrijsprak. Waarna mevr. Koomen en haar
raadsman, mr Schaper, de zaal voldaan
verlieten.
Mr Schaper had betoogd, dat het in
HOLLANDIA-HAVEN, Juni.
UIT HETGEEN IK U REEDS VERTELDE, zult u zich enigszins een
beeld hebben kunnen vormen van het leven hier en begrepen heb
ben, hoe gemakkelijk men hier met een verkeerde voorstelling van zaken
komt en dan is vaak Leiden in last. Het leven is hard en zwaar, maar
niet onoverkomelijk. Men moet de tanden opeen kunnen zetten, dan kan
er iets van maken. Zulke kerels zullen niet alleen maar de dagen
tellen om terug te gaan (hoe sterk dat verlangen ook zijn mag naar allen,
die men daar achterliet) om als ze eenmaal weer thuis in Holland
zijn hier nooit meer over te reppen o neen, zij keren een ervaring rijker
naar huis terug en dikwijls zullen hun gedachten nog weer uitgaan naar
dit land, ja zelfs zal het verlangen rijzen, toch nog eens terug te keren.
elkander. Dat gevaar is er in onze dagen
toch al zo sterk. Het heeft niets te maken
stille of drukke omgeving: op
de volste pleinen van de wereldstad kan
„alleen" zijn, hoeveel te meer hier!
dienst leeft men nu eenmaal
gedwongen gemeenschap. Het is
niet altijd een gezelschap naar eigen
i bent. Men moet
samenleven in dezelfde kamer, barak of
kampement met mensen, die je zelf niet
als kameraad hebt uitgezocht.
Dat is natuurlijk in het gehele mili
taire leven zó, maar in Holland komt
ah.w. telkens weer uit. 's Avonds
n ergens heen, in de meeste gar-
1 voldoende tegenwicht en
kan vrij regelmatig naar
huis. Zijn er niet velen, die vrijwel elk
weekend thuis zijn? Een treintje, de bus
maar dat kent men hier niet.
Er gaat wel een ondeugend verhaal,
at in een der offi
ciële rapporten in Ne
derland eens geklaagd
werd, dat men m Nw-
Guinea zo van die
dure vliegtuigen ge
bruik maakte, 't was
toch veel voordeliger
om met de trein te
gaan.
Ja, daar kan mer
even om glimlachen
maar het typeert tege
lijk de toestand hier
spaarzamenlyk kom
men er eens uit mei
een jeep als men mer
k^n liften, of andere
met een Powerwager.
Van hier uit kar
men dan nog eens naa:
Ifar gaan, wat iet.'
hoger ligt en waar ir.
het militair tehuis ge
legenheid is, het week
end door te brengen
waarvan regelmatig'
gebruik gemaak'
wordt- Wel hebben wr
hier ook een militai:
tehuis, maar dat lig
wat ver af.
Hier moet men hf
dus feitelijk geher
vinden in de eiger
kleine gemeenscha»
En hoezeer het sorr
daveren kan van c1
lacht, toch dreigt hif
het gevaar van c'
eenzaamheid, van h
je - helemaal - in-jr
zelf-op6luiten, zonde
open te staan voor
Er iets van maken
Bevorderlijk voor de goede geest
allereerst een gezonde zelfcritiek. In de
regel komt men er gemakkelijker toe
een ander te becritiseren dan zichzelf.
Maar hier kan men aan die zelfcritiek
ik heb een stuk van de
wereld gezien en veel geleerd!" Ds
Gerritsen stapt in zijn jeep in een
militair kamp op Nieuw-Guinea
zeker niet ontkomen, want de vraag
moet telkens weer zijn: wat doe il om
geest hoog te houden? Steeds maar
mieren met „als" als ze dit en als ze
dat brengt een mens geen stap verder,
wèl echter de poging om met het be
staander er wat goeds van te maken.
En dat is tenslotte toch nog heel wat.
Van buiten af is er de machtige factor
an de post: dat is immers het contact
met thuis, daar is de brief van je vr
het nieuws over de kinderen, of Jantje
nu al lopen kan en hoe het met Manetji
gaat, nu ze voor het eerst naar school
is gegaan. Dat zijn die duizend kleine
dingen van het leven, die toch zo zeer
de moeite waard zijn. Want daarover
gaat immers ook zo vaak het gesprek
tussen man en vrouw? En ook omge
keerd, wat doet het goed, als je hoort,
hoe sommigen elke avond een stukje
schrijven aan hun brief.
Kunt ge u eigenlijk wel de opoffering
voorstellen van hen, die op de buiten
posten zitten, waar men geen regelmatige
wekelykse verbinding met Holland heeft?
Er is zelfs een enkele, waar slechts
maal per zes weken de boot komt, die
dan de post meebrengt.
Zelf maakte ik het in Merauke
(waar het vliegtuig met de post oi
veertien dagen komt), dat in een kort
tijdsbestek de „pjane" eerst een week
wegbleef en later weer vier dagen. Dat
is funest, want het zet een domper op
het hele kampement: geen post.
Ik heb me wel eens afgevraagd of dit
nu niet anders kan, zodat er bijvoorbeeld
om de andere week droppings plaatsheb
ben. Het mag toch feitelijk in onze tijd
niet meer voorkomen, dat men zes weken
op post moet wachten!
strijd was met alle gezonde rechtsopvat
tingen, als aan mevr. Koomen verboden
werd. individuele kampeerders op haar
in toe te laten. Zij moet van
kampeerbedrijf leven. Bovendien had de
gemeente wel haar vergunning ingetrok-
maar mevr. Koomen is daarvan
tijdig in beroep gegaan. Deswege achtte
Schaper het onfatsoenlijk, dat tegen
'T. Koomen een rechtsvervolging
werd ingesteld, terwijl het Haagse ge
rechtshof over het al dan niet gerecht
vaardigd zijn van het intrekken van de
vergunning nog niet eens een beslissing
heeft genomen.
Bovendien moet het Gerechtshof nog
uitmaken, of de bestaande kampeerver
ordening wel ruimte laat voor de
de gemeente Noordwijk jegens r
Koomen toegepaste discriminatie. Mr
Schaper besloot met de felle woorden,
dat zowel het Noordwijkse gemeente
bestuur als de Noordwijkse politie de
verordening met voeten treden. Hij vroeg
klem vrijspraak. Er ontstond nog
scherpe woordenwisseling tussen de
officier van justitie en de verdediger.
De officier vorderde tenslotte f 40 boete
subs. 20 dagen hechtenis.
Vonnis wijzend, zei mr De Koning, dat
evr. Koomen op 9 Mei toegang heeft
verleend aan kampeerders, terwijl de
'ergunning op 10 Mei werd ingetrokkfn.
Daarom sprak hij verdachte vrij van het
laste gelegde.
Prof. dr J. H. Oort curator
van het K.N.M.I.
Bij K. B. is te rekenen van 6 Juni 1953
benoemd tot lid van het college van cura
toren van het Kon. Ned. Meteorologisch
Instituut prof. dr J. H. Oort, hoogleraar
-in de Leidse universiteit en directeur
in de Sterrenwacht te Leiden.
Garnizoenscommandant
bevorderd
Majoor H. W. Gerth vah Wijk, garni
zoenscommandant te Leiden, is per 1 Juli
bevorderd tot luitenant-kolonel.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Jacqueline P A, d v J
d Meer en A v d Linden: Gerardus C W,
z v G M J Oppelaar en C Pet: Wilhelmina
J, d v J Mark en C M de Jongh; Jacobus,
z v C v Berge Henegouwen en L de
Wolf; Arend, z v A Vianen enMCv
Meij: Nicolaas A, z v E Friedhoff en
A Edelaar; Ettje H, dvB Neuteboom
E J Gertenaar; Theodorus J, z v I Boom
en M A Overdijk; Cornelia, d v C Ver
does en W de Mooij; Leendert, z
Kikkert en G A Smolders; Wilhelm;
v M Keyzer en J C d Bruin; Jan Dirk,
z v W Verzaal enWvd Zwan; Arie,
F Crama en Bvd Ster; Gerard M B,
B M van Tienhoven en E Reijngoud;
Elza A Y, d v T Huijser en H Hilarius;
Paul E, z v L P Vioen en P Veldhuijzen.
OVERLEDEN: R B Hoogwerf! Kroon,
zn. 20 jr; J H Mulder, man, 72 jr; J. Fak
kel. man. 84 jr: N. Vogelenzang, man,
66 jr; C A van Zuijdam, man. 50 jr,
GEHUWD: P van Duuren en J Velt-
huijzen; T H van Kuijk en M J v d Zee;
W van Rooijen en J W van Kooperen;
J P de Jong en E Zwart
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
SOMMIGE nieuwe stadswijken verto
nen bijkans het karakter van satel
liet-steden. Wanneer er eenmaal aange
plakt wordt, rijzen ze snel als uit de
grond op en ze stellen ook de kerken
>or zware problemen, welke heel snel
n een oplossing roepen.
Hoe het beslist niet moet, weten we.
Niet zoals bij de snelle uitgroei van de
grote werkstad na het midden van de
19de eeuw, toen de woonwijken niet stijl
vol werden opgebouwd. Daaraan danken
wij verscheidene grauwe wijken, zonder
groen, zonder gelegenheid tot recreatie;
zonder de nodige gebouwen voor sociale
doeleinden
Maar hoe dan wel? Hierover ls al heel
at geschreven. Sociografie en sociolo
gie verheugen zich in klimmende belang
stelling, ook in kerkelijke kringen. Daar
om zal het bij Voorhoeve ln Den Haag
verschenen boekje van de bekwame
hand van de Delftse hoogleraar Van
Beusekom zeker de belangstelling vinden,
dat het verdient. In weinig bladzijden
wordt op duidelijke wyze ingegaan op
de vraag: „Hoe krijgt de nieuwe stads
wijk een hart?" In ieder geval gaat het
om het hart. dat de stadswijk moet heb
ben. De nieuwe, doordat bij het bouw
plan de kerken actief zyn om tijdig de
nodige gronden te laten reserveren; de
oude, doordat Indien ook maar enigs
zins mogelijk gezocht wordt naar
mogelijkheden om alsnog kerkelijke
centra te verkrijgen, waar ze helaas ont
breken. Hier ligt een taak voor de wijk
raden samen met de kerken. Dit is
nodig, opdat de geestelijke chaos, die er
reeds is, doeltreffend bestreden zal
worden.
Prof. Van Beusekom is, hoezeer hij de
gevaren van urbanisatie en massifice-
rtng niet onderschat, niet zo pessimis
tisch gestemd als velen, die alleen maar
de schaduwzijden van het stadsleven
weten te noemen. De ontbindende fac
toren van het grotestadsleven acht hij
niet voort te vloeien uit het karakter
van de grote stad als zodanig, doch ziet
deze als gevolg van de plotselinge inwer
king van het stadsleven op de levens
omstandigheden van een mens, die op
het platteland gewend was.
„Wat wij de ontworteling noemen, is
et een grotestadsprobleem. Het kan
zich voordoen in grote en kleine ge
meenten, in steden en dorpen, die een
snelle maatschappelijke verandering on
dergaan of waar een snelle toestroming
van bevolking plaats heeft". Deze toe
stromende bevolking mag niet eerst aan
zichzelf worden overgelaten, zodat het
jaren duurt, voordat de nodige kerken
en wijkcentra er eindelijk eens komen.
Want dan kon de ontworteling wel eens
chronisch geworden zijn!
(Advertentie)
VERRASSEND
LAGE PRIJZEN
DONKERS TEEG I - Verkoop le etage - LEIDEN
Kameraadschap
En dato de kameraadschap: het v<
elkaar wat over hebben en het leren
wat van ieder gevraagd wordt de
der te verdragen. We zijn nu eenmaal
r.iet aUemaal eender, gelukkig i
Doch we zijn wel op elkander aangewe
zen. Over het algemeen is de geest in
le meeste kamers dan ook uitstekend en
veet men elkaar te waarderen en te res-
Vooral dat laatste is van eminent be-
ang, want telkens weer blijkt, hoe mer
.ver veel innerlyke kracht moet beschik-
;en om jezelf te blijven, om dus
ingemerkt een beetje af te zakken. On-
lewust vaak ondergaat men een nivel-
arende invloed.
Ik denk hierbij aan het grote probleem
an de vrije-tijds-besteding. Voor
neesten is de dienst om één uur 'smid-
iags afgelopen. Een beetje middagrust
can geen kwaad, maar daar moet niet de
rest van de dag mee gevuld worden. Er
zijn vele manieren om z'n vrije tijd te
benutten, als men maar niet op z'n tcm-
patje blijft liggen.
Behalve voor dc Welzijnszorg ligt hier
vooral ook een taak voor de geestelijke
verzorging.
Het is zo mooi en vaak dring ik
hiej; op aan als men een liefhebberij
heeft of anders een hobby gaat zoeken.
Men kan hier vlinders verzamelen of
schelpen, fotogi aftren of lezen, sport
doen of handenarbeid, als men maar iets
doet. Natuurlijk ook studeren of een cur
sus volg°n.
Voor de meesie van deze dingen zorgt
1e sectie Welzijnszorg, die o.m. twee film-
ivonden per week organiseert, die altijd
.veer trekken. Daarnaast zorgt ze voor
bijzondere avonden, zoal6 bij ons een tijd
iang hersengymnastiek, en verschaft zy
materiaal voor sport, muziek en sp
Voor ons als geestelijke verzorgers is
de arbeid niet gemakkelijk. Oppervlak
kig gezien lijkt het, dat de kansen voor
het grijpen liggen, maar ook telkens weer
frappeert het, hoe weinig echte belang
stelling er is. Zoals iemand het een6 ka
rakteriseerde: „als je je niet aanpast, ben
je hier in korte tijd duf, muf en suf".
De mentaliteit van de Indische jongen
is zo anders dan die van de Hollandse
en toch zijn ze beiden voor ons gelijk.
Hoe kan men hen benaderen?
Vanzelfsprekend z\jn er geregeld kerk
diensten, gecombineerd met de Marine
er de burgers, zodat ook de vlootprediker
en de burgerpredikant hier regelmatig
voorgaan. Op vaste tijden worden er ca
techisaties gegeven. Vantijd tot tijd
wordt een contactavond gegeven of een
bijzondere instuif in het militair tehuis.
Nu pas is men begonnen met de bij
reglement voorgeschreven bijeenkomsten
tijdens de diensturen: het in Nederland
bekende uurtje geestelijke verzorging.
Dat zal waarschijnlijk vooral voor de
wat slappere broeders een ruggesteun
zijn. Ik kan er nog niet over oordelen,
want ze zyn tot heden toe niet gehouden.
Maar dan bovenal het persoonlijke con
tact, moeilijk maar nodig; hoe benadert
meri de mens? De mens in uniform, met
strepen of sterren of zonder, maar altijd
de mens. In huis? Daar is hij vrijwel
nooit alleen, doch steeds met anderen.
Aankomen bij de legerpredikant? Och.
dat doet hij niet. Tijdens de rust op een
schietoefening of 's nachts als je de
wichten eens langs gaat? Of als hij z'n
straf opknapt of op de ziekenzaal is op
genomen?
Men weet het niet; het is er soms on
gedacht en onverwaohts. Het gaat er om
dat we de mens benaderen, de mens in
z'n nood. want in wezen is elke mens in
nood. Hoe vinden we de weg naar zijn
hart?.
Want achter dat masker, die onver
schilligheid, dat gewild vrolijke is iets
anders verborgen. En soms wijst God
ons opeens de weg.
Zo ga je als legerpredikant je weg
door deze aparte maatschappij. Soms mét
kwinkslag, een grap, maar toch al
tijd zoekend hoe men z'n jongens dienen
kan.
Geen eenvoudige taak. maar nodig en
We nem^n in deze artikelen U eens
even mee om u iets te laten zien var
militaire leven hier. In vele opzichten
niet anders dan in Nederland, in andere
weer sterk afwijkend. Vooral op dat laat
ste legden we de nadruk, want „theorie
stengun" is tenslotte overal hetzelfde.
Maar om te leren tevreden te zijn met
wat er geboden wordt en daarvan te ma
ken wat er van te maken valt, dat is
van waarae voor het leven.
Wie zó hier vertoeft en er door ge
schoold wordt, kan straks bij z'n terug
keer zeggen: „H Was heel anders dan ik
mij had voorgesteld, maar ik heb een
stuk van de wereld gezien en véél ge
leerd!"
En dat betekent innerlijke verrijking.
Majoor ds Joh. Gerrlteea Jr.
Toelatingsexamen H.B.S.
voor meisjes
Aan de gemeentelijke H.B.S. voor meis
jes met 5- en 6-jarige cursus zijn toege
laten tot de eerste klasse: W. H. Andela,
J. van Atten, W. E. J. Bakema, E. Barrau,
H. I. Bedeaux, C. C. v. d. Berg, H. J. Berg
man. A. M. A. Boeke, J. J. C. Brandt, M.
A. Broekhuizen, C. M. Bruin. C. M.
Swaan, B. J. van Diest, A. C. van Dijk.
an Dijl. E. F. Dwars. F. H. E. Eel-
singh, D. B. Engels, E. J. T. Fanoy, J. R.
A. E. van Gennep. G. A. de Graaff. A.
Groenhart, E. Groenhuijzen, S. de Groot,
S. Hagemans, J. C. Hofstra, C. M. Hueting,
G. Huigens, R. G. S. Jongsma, K. J. Key,
T. H. C. C. Knottnerus, H. M. Kooy, A.
Korthals, H. L. A, Koster, Maritza Koxsis,
Margit Koxsis, A. L. Marck, C. M. Meer-
poel, J. M. E. Niel, F. M. Ooms, S.
d. Pompe, M. H. Prenen, L. I. van Roijen.
Schaick. G. A. Schill, J. F. Schill,
E. Schmohl, E. M. L. Slangen, G. J.
Sluys, Y. Smit, W. J. Spier, G. C. C.
Splinter. L. v. d. Staay, E. F. Stolte, M. E.
Tappenbeck, E. v. d. Veer, M. E. Veer-
L. v. d. Vliet, G. J. Vogelaar, O. M,
Vogelenzang. S. Walenkamp. M. Warns,
G. J. Westerveld, A. M. M. Wljbenga, M.
J. v. d. Zee. J. Zeldenrust. N. M. Zorg
drager. Afgewezen: 7
Eindexamens gymnasium
Van de groep BUI van de eindexamen-
candidaten van het gymnasium slaagden:
mej. Maria J. van Nes te Sassenheim
de heren F. ELkerbout te Katwijk
Zee, H. F. P. Knaap te Leiden, L. Schou.
ten te Leiden en J. van Veen te Oegst-
geest. Met óén candidaat wordt het
examen voortgezet. Van de groep BII
slaagden nog de heren: M. P. P. Blind
J. M. van Dongen, beiden te Oegstgeest.
O EGSTGEEST
Aanbesteding
In het Witte Huis werd op last i
n W. aanbesteed het leggen van afvoer-
riolen in de Rhijngeesterstraatweg. Hoog
ste inschrijver was de firma Roest
terdam met 221.106 en laagste de firma
Stuifzand te Lelden met 174.000. De
gunning is aangehouden.
en mogen hier wel om bidden. Want
moet gebouwd worden op heel v
planteen. Voor de nieuwe wijken geldt
„Het gaat voornamelijk om de
gangsjareza. Het kerkelijk centrum moet
gebouwd worden tegelijk met de wonin
gen, en d&n is de gemeente -r nog niet
en de predikant nog niet En dan moet
het geld op tafel liggen".
Wij xijn dankbaar voor dit boekje
rullen nog dankbaarder zijn, wanne
het hier voorgestelde ln de praktijk z
worden gebracht. En dat x enel dient
te geechieden!
T"\E kerken behoren in de nieuwe wjj-
ken de centrale plaats in te nemen.
Dit is ook een gemeentelijk belang, om
dat het aan een harmonische opbouw
de stadswijk ten goede komt. Maar
het is een levenskwestie voor de kerk
aan de kerkelijke arbeid de
centrale plaats wordt gegeven, die daar-
inze samenleving toekomt. De
kerk is het hart van de nieuwe stads
wijk". Haar arbeid „vraagt tegenwoordig
niet alleen een gewijde ruimte voor het
houden van godsdienstoefeningen, maar
overmaat van andere ruimten, voor
jeugdwerk en gemeentekringen, voor
pastoraal en diaconaal werk". Deze voor
zieningen kunnen slechts worden aange
bracht, wanneer de gehele stad rich
daarvoor verantwoordelijk weet, alsmede
de dorpen, wier bevolkingsoverschotten
de nieuwe wijken mede bevolken.
Nodig zijn eenvoudige kerkruimten
(voor ong. 600 personen), doch die dan
ook uitsluitend voor de Dienst des
Woords (alsmede voor gemeente-samen
komsten) bestemd zijn. Ook wanneer
deze door-de-weeks soms (wegens zaal-
nood) voor andere doeleinden zouden
gebruikt moeten worden, houde men in
het oog: „er zijn grenzen, die wij niet
mogen ovérschrljden". Ze betekent kerk
bouw steeds eer. offer. „Wij mogen niet
zeggen, dat een kerk, die meestentijds
leegstaat, inefficiënt is. De efficiency
rit hier ln de vele werkruimten, die in
tijd door de uitbreiding van het
kerkelijke werk in oppervlak en inhoud
de kerkruimte overtreffen. Daar voert
de kerk haar bedrijf, waarbij zij ook de
sociologie en de bedrijfswetenschap te
hulp roept. Hier moet de kerk strate
gisch en zakelijk ingesteld zijn. Maar in
de kerkruimte zwijgen deze wetenschap
pen. Daar spreken slechts Woord en
Sacrament. En om aan deze volle ruimte
te geven, daarvoor brengen wij wel
bewust het offer dat van ons gevraagd
Over de mogelijkheid ener financie-
ring worden belangrijke opmerkingen
gemaakt, evenals over de wenselijkheid,
dat de predikanten niet ln huurhuizen
soms ver bulten hun wijken wonen,
doch ln pastorieën, gelegen bij het gees
telijk centrum der wijkgemeente. Ook
de pastorie is een levend onderdeel van
het hart van de stadswijk!
'OG op een tweetal zaken willen we
hier wijzen:
De kerk dreigt de greep op het
volksleven te verliezen. We memoreerden
reeds de noodzaak, dat stad en platte-
id samenwerken. „Er is in onze tijd
geen principieel verschil meer tussen
stad en platteland, slechts een phase-
verschlL De stad ls het dorp enkele
slagen voor. En als in de komende Jaren
de stad voor de kerk verloren gaat dan
gaat ln de volgende 25 jaren ook het
platteland verloren. Er is een voort
durende wisselwerking tussen stad en
platteland. Plattelanders trekken voort
durend naar de stad en stedelingen ves
tigen zich op het platteland. Wanneer de
plattelander in de stad de band met de
kerk verliest, brengt de volgende gene
ratie de onkerkelijkheid van de stad
naar het platteland. Daarom moeten
platteland en stad samen opkomen voor
de nood van de atad".
2. Ir W. van Ommen schreef in dit
boekje een bijdrage over „De Gerefor
meerde Kerken" en wjjat op de wense
lijkheid en de mogelijkheid, dat ln een
nieuwe stadswijk de Hervormde en de
Gereformeerde Kerk elkander ln de
eerste zware tyd van opbouw, wanneer
er tijdige (en soms tijdelijke) voorzie
ningen moeten worden getroffen, kun
nen helpen. Niet eteeds ls het immers
mogelijk direct al volledig uitgebouwd#
definitieve centra te stichten. Ieders
kerk heeft het Ideaal een eigen cen
trum te verkrijgen. Doch voorlopig zou
men samen kunnen doen, hetgeen op
enkele plaatsen wel gedaan L>. Met enigs
goede wil ls er voor de Zondagse dien
sten en hst kerkewerk in ds week g*.
makkelijk een regeling te treffan.
nood drijft wel eens de ohriei».
nen tot elkaar". Ws willen het hopsa
