Tijdgeest voert naar altaar
van dirigisme
Nog steeds onrust over het
ontslag van W. Vogt
Toch is het zo
in
A.R.- en C.H.-jongeren bijeen
gezamenlijke conferentie
De moeilijkheden in de Gerei.
Gemeenten
2
MAANDAG 15 IUNI 1955 NEW
BURGERRECHT WAARSCHUWT
"I
Vrijheid van ondernemer en
van arbeider geofferd
(Van een onzer verslaggevers)
Het Comité Burgerrecht hield Zaterdag in Bloemendaal een congres, waar
in de strijd tegen dirigisme en collectivisering onderwerp van bespreking
was. De Gentse Hoogleraar Prof. Dr F. Peeters behandelde het onderwerp
De strijd van het totalitarisme tegen geestelijke, politieke en economische
vrijheid". Hy zag de totalitaire staat als een uiting van anti-religie. Zij is
messiaans, want zij beloofd de massamens een volledige verlossing van zijn
moeilijkheden door een leidersfiguur. Zij is bovendien eschatologisch, omdat
zij, op het ogenblik, dat zij de macht veroverd heeft, de definitieve regeling
van alle moeilijkheden in het vooruitzicht stelt.
Bij het begin staat de „Ungeist", de geest
die alle waarden van het leven ontkent.
Het is de zwakte van de democratie, dat
zij deze „Ungeist" dezende kansen moet
geven als andere overtuigingen.
Dat sommigen, bijv. de socialisten hal
verwege blijven staan, verandert niets
principieels aan de zaak: dat houdt al
leen verband met hun persoonlijke gees
telijke inconsequentie en politiek eco
nomische onbevoegdheid. Prof. Peeters
bepleitte tegenover de opkomende tota
litaire staat een militant christendom,
oat. in de politieke partijen doorwerkend,
daar een groter verantwoordelijkheids
gevoel kweekt. Het congres zag in onze
tijd de élite opkomen, die in de politieke
partijen de lakens uitdeelt. Als de ver
gaderingen van de kiesverenigingen beter
bezocht werdén, zou de macht van deze
élite verbroken kunnen worden cn er
verbetering kunnen optreden in de po
litieke verhoudingen.
De ondernemer gebonden
Ir H. J. Keus, directeur van de Heemaf
te Hengelo, constateerde in een referaat
..Individualisme en verantwoordelijk
heid", dat wy leven in een tijdperk
ver-ontpersoonlijking. Vrijheid en
antwoordelijkheid dreigen tijdelijk ten
onder te gaan. Daardoor is in feite een
gezagscrisis ontstaan. Een der hoofdoor
zaken is een alomverspreide strijdens-
moeheid, een te groot verlangen naai
rust, gecamoufleerd door ethische senti
mentaliteit en een algemeen gevoel var
vrees. De ontwaarding van de gulden
was de consequentie van de rust. Deze
weg van de minste weerstand heeft men
slagverbod nodig. Het laatste zal het
beidstempo aanmerkelijk versnellen. De
bestrijding van de werkloosheid is niet
inflatie maar rationalisatie van het be
drijfsleven.
Arbeiders gekneveld
De laatste spreker was dr A. Zeegers
uit Amsterdam, die over arbeider en di
rigisme sprak. Na de oorlog ontwikkelde
de vakbeweging zich in Europa
kapitalistisch. De confessionele vakbe
weging koos tegen sociale markteconomie
en voor het dirigisme. De socialist neemt
met het dirigistische stelsel genoegen
de overtuiging die volgens dr Zeegers
juist is dat dit toch slechts een stap
Is op de weg die naar socialisme en een
socialistische maatschappij zal leiden.
De arbeider heeft nu reeds zijn mede
zeggenschap inzake de vaststelling van
zijn loon goeddeels verloren. En dat in
een tijd, waarin medezeggenschap een
6lagwoord geworden is. De arbeidsvoor
waarden worden ..aan de top" vastge-
steld door werkgevers en werknemers.;
Behalve het verlies van hun recht
van werkgever te veranderen, om eigen
loon te bepalen in onderling overleg er
het verlies van het stakingsrecht, zijn ei
de sociale voorzieningen tegen wiei
dwangkarakter Prof. Fabius reeds ge'
waarschuwd heeft. Het inhouden van hel
loon der arbeiders ten behoeve van so
ciale voorzieningen houdt een belangrijk
stuk onvrijheid in. Men bindt hen aan
fondsen en wie eenmaal arbeider is, dient
dat zjjn leven lang te blyven. Daarin
steekt een gevaarlijk brok verproletari-
sering. In arbeiderskringen ziet men dit
nok wel in. Dr Zeegers haalde met in
stemming aan, wat de heer C. B. var
Baren op het Congres van de Chr. Be
drijfsgroepen Centrale onlangs in Sche
ven ingen zei.
De prijs van de welvaartsstaat langs
dirigistische weg. zal de rechtsstaat zijn.
Daarom moet het verzet tegen het di
rigisme principieel zijn. Daarnaast komt
nog de ontzaggelijke religieuze inzinking,
die wy meemaken. Het heeft iets droe
vigs. omdat het daarin gaat om het zich
onttrekken aan het gebod Gods.
maakt onze maatschappij zwak. terwijl
er moest komen het getuigenis tegen de
geest van de tijd.
AVRO-voorzitter De Clercq weerlegt bezwaren
In de -Haagse Dierentuin is Zaterdag
middag een bijeenkomst gehouden van
A.V.R.O.-leden met het gewestelijk be
stuur van Zuid-Holland dezer omroep
vereniging. De vergadering werd o.m. bij
gewoond door de A.V.R.O.-voorzitter, de
heer G. de Clercq, die talrijke vragen be
treffende het ontslag van de heer W.
Vogt, en zijn gedrag op de dag van de
stormramp, de le Februari jl. had te -be-
antiwoorden. Enige leden brachten hulde
r het programma of voor enkele pun-
de oorlog steeds meer gevolgd, ten van het programma van de A.V.R.O..
Het is een weg die de ondernemer niet anderen uitten woorden van afkeuring,
kan en mag gaan. Zonder zelfstandigheid De heer De Clercq sprak in antwoord op
is er geen kracht. Keus wil de conse- deze vragen o.m. over de culturele en op-
ouentie van de zelfstandigheid dragen, voedende taak van de omroep, waarbij
Ais het moet wil hij ondergaan aan zyn hij opmerkte, dat het programma zeker
eigen fouten, niet aan die van heren niet wordt afgestemd naar de smaak van
Holtrop van de Nederlandse Bank of van het publiek, want, aldus de A.V.R.O.-
Prof. Tin-bergen van het Centraal Plan- voorzitter, 95 pet van de brieven, die wij
bureau. Hij bepleitte een vrije loonvor- ontvangen, tonen aan, dat schrijvers er-
ming en bestreed de opvatting van hen, van „lol" willen hebben. Spr. deelde
die de P.B.O. willen aanvaarden als te- voorts mede. dat in het komende winter-
gelijkertijd een stakingsverbod wordt af- programma de zangavonden die voor de
gekondigd- Die vrijheid, die individua- oorlog door Jacob Hamel werden gehou-
lisme en verantwoordelijkheid raakt, den. zijn opgenomen
moet men arbeider èn ondernemer laten. Een groot aantal vragen behelsde het
Wel achtte hij opheffing van het ont- ontslag van de heer Vogt. Op a-1 deze
vragen deelde de heer De Clercq de gang
van zaken mede. Het bestuur van de
A.V.R.O. gaf de heer Vogt op zijn ver
zoek ontslag, omdat deze op organisato
risch gebied te kort was geschoten, zo
zeide de héér De Clercq. Spr. merkte
op, dat dagbladen en personen, die de
A.V.R.O. niet gunstig gezind zijn, tegén
deze omroepvereniging stemming had
den verwekt. Het comité van actie heeft
hierin, aldus de heer De Clercq, groot
aandeel gehad.
Enige vragenstellers kwamen met -\
stellen. Een van hen meende, dat
commissie moest worden ingesteld,
onderzoeken, of het bestuur juist had
gehandeld, zonder dat deze commissie
enige onthulling zou'mogen doen. waar
om zo was gehandeld. Een ander lid
meende, dat de rust in de vereniging zou
terugkeren, als de heer De Clercq zijn
mandaat ter beschikking zou stellen. Met
nadruk merkte de voorzitter vai
A.V.R.O. voorts op, dat er geen contro
se heeft bestaan tussen de heer Vogt
hem. Betreffende de situatie tijdens
de stormramp verklaarde de heer De
Clercq, dat de A.V.R.O. direct toen de
ramp bekend" werd, zijn programma's
heeft gewyzigd. en dat de regering geen
zendtijd had gevorderd. Ook dit misver
stand is ontstaan, aldus spr. door berich
ten in kranten, die de A.V.R.O. onwel
willend gezind zijn.
jndfen. Eeltplekken en eksterogen ver
schrompelen met wortel en al. Bevat gezui
verde wonderolie. Jodium en het pijnstillende
benzocaïne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Llkdoommlddel van f. 1.25bespaart
TJET moge dan waar zijn, dat de
duikerklok een uit Nederland
stammende vinding uit de 17de eeuw
is, het zou echter onjuist zijn hieruit
te concluderen dat duikerklokken vóór
die tijd niet hebben bestaan.
Laten we voor degeen, die met een
dergelijk apparaat niet op de hoogte
is, een kleine omschrijving mogen ge
ven. Welnu, een omgekeerd waterglas,
dat rechtstandig onder water wordt
gedompeld, is eigenlijk al een duiker
klok. Als het glas zich onder water
bevindt, verzamelt de lucht zich boven
in het glas en ieder, die beneden de
waterspiegel werkzaamheden heeft te
verrichten, behoeft slechts te zorgen
dat zijn ademhalingsorganen in deze
luchtmassa vertoeven, zodat hij voor
verstikking gespaard blijft. Het prin
cipe van de duikerklok is hieraan ge
lijk, doch de afmetingen van een der
gelijk apparaat zijn natuurlijk wel wat
groter dan die van een gewoon drink
glas.
Een dergelijke duikerklok wordt
eveneens vervaardigd door de water
spin, die tussen waterplanten van fijne
draden een klok construeert. Het dier
is bekleed met een harige vacht, waar
in zich lucht verzamelt als zij zich" bo
ven water bevindt. Deze lucht-pak-
ketjes worden nu in de duikerklok af
gezet door herhaaldelijk de réis naar
de oppervlakte van het water te on
dernemen. En omgekeerd, wanneer het
zuurstofgehalte van de lucht in de klok
te laag is geworden, wordt deze afge
werkte lucht door vele reizen naar de
oppervlakte gebracht en vervolgens
wordt op de terugweg verse lucht mee
gebracht.
In deze duikerklok loert de water
spin op voorbijschietende watermotten
of op insécténlarven, maar tevens moet
deze stulp beschouwd worden als een
huis, waarin de eieren tot ontwikke
ling worden gebracht. Zo ver is het
echter nog niet, want de a.s. papa is
oveneens in het bezit van een derge
lijke klokwoning, en hoe moeten nu
deze twee tezamen komen?
De oplossing is even gezellig als
eenvoudig. Want de beide duikerklok
ken worden door een tunnelachtig web
onder water met elkaar verbonden, zo
dat de belde echtelieden zich door
deze gang naar eikaars woning kun
nen begeven, ten einde wederzijdse
hulp te verlenen, hetzij bij de verwer
ving en bereiding der maaltijden, het
zij bij al dat andere wat tot bevor
dering en instandhouding van een nor
maal watèrspinnenhuishouden kan die
nen. Bovendien wordt papa na de hu
welijksvoltrekking niet tot een smake
lijk schoteltje verwerkt, van welk feit
velen onzer ongetwijfeld met genoegen
zullen kennis nemen.
We zouden nu nog even aandacht
kunnen schenken aan de dansen en
capriolen, die vele mannelijke dieren
in de bruidstijd ten beste geven en
waarvan de populaire verklaring luidt,
dat zij op deze wijze trachten het
wijfje te bevallen en haar gunsten te
winnen. Maar door deze poëtische
voorstelling wordt het dier wellicht te
veel vermenselijkt.
Daarover morgen-
(Nadruk verboden).
Verbeterd contact tussen
Moskou en Belgrado
Maarschalk Tito heeft te Pazin, 'dicht
bij de Italiaanse grens voor ongeveer
80.000 toehoorders een réde gehouden.
•in hij meedeelde, dat Zuid-Slavië
Sowjet-Rusland weer ambassadeurs zul
len uitwisselen. Sinds 1948. toen de
bassadeurs werden teruggeroepen, zijn de
diplomatieke betrekkingen onderhouden
door zaakgelastigden. Tito had steeds
male diplomatieke betrekkingen gewenst
daarom had hij aan het verzoek
Rusland, weer ambassadeurs aaan te stel
len, direct gehoor gegegven. Het besluit
betekent volgens Tito allerminst, dat de
situatie tussen beide landen verbeterd
zou zijn, „want" zo zei de maarschalk, „de
grensincidenten brengen geen verbete
ring in de toestand, dat kan alleen door
daden geschieden".
Zuid-Slavië's houding t.a.v. het Westen
>u niet veranderen en niemand zou,
verklaarde Tito, het Balkanpact tussen
Zuid-Slavië, Griekenland en Turkije kun-
verbreken.
„Historische zitting"
Verhouding tussen beide groepen besproken
(Van een bijzondere medewerker)
de eerste maal, dat AR- en CH-jongeren bijeen zijn op een gezamen
lijk belegde conferentie". Met deze woorden verwelkomde de heer T. Rade
maker te Rotterdam, voorzitter van de Federatie van CH-Jongerengroepen,
de deelnemers aan de door Arjos en CHJG beide uitgeschreven conferentie.
In het Geref. Zendingscentrum te Baarn waren enkele tientallen vooraan
staande leden uit beide organisaties bijeen om zich onderling te beraden
over de verhouding tussen ARP en CHU. Vrijdagavond stond de conferentie
onder leiding van de heer Rademaker en Zaterdag onder die van dr A.
Veerman te Rijswijk, voorzitter van de Arjos. Twee sprekers, één CH en
één AR legden met hun referaten de grondslagen voor de discussie.
De eerste spreker was mr J. W.
Gelder te Nieuwer-Amstel, die een
stekend betoog hield over: „Positiebe
paling t.a.v. de ARP".
Art. 1 van het Beginselprogram der
ARP, aldus mr van Gelder, spreekt van
Antirevolutionnaire óf Christelijk-Histo-
rische richtingDe AP. hebben zich
deze naam ook eigen gemaakt. De naam
„Christelijk-Historisch" schijnt dus niet
alles te zeggen, want er bestaan twee
verschillende partijen met zeer wezenlijke
verschillen. Enkele daarvan duidde mr
in Gelder aan.
Daar is. zo stelde spr., het verschil
ï.v. de antithese, aangeduid met de
imen van Kuypér en Hoedemaker. Bei
den wilden het volk opvoeden tot een
Christelijk volk, dat daar ook naar
lééft. Waar echter niet het gehele volk
Christus' Koningschap erkent, stonden
twee wegen open om het doel te be
reiken: nl. van de delen naar het gehéél
cn anderzijds: van het geheel naar
délen.
Hoedemaker koos de laatste weg.
gens hem moest in alle volks- en staats
instellingen plaats zijn voor Christus.
Hoedemaker ging uit van héél de kerk
en héél hét volk. Daarom ook distan-
cieerde hij zich van de Vrije Universiteit,
omdat hij daarin een stuk antithese zag.
Kuyper daarentegen ging uit vat
délen: de organisatie van het Christelijk
volksdeel. Vandaar wilde hij werken
het geheel. Doleantie en Vrije Universi-
iit waren er o.a. het gevolg van.
Dit verschil in aènpak heeft verwijde-
Wat het weekblad „De Saambinder"
hierover schrijft
Dt Saambinder", het weekblad der
Geref. Gemeenten, bevat thans het offi
ciële verslag van de dezer dagen m
Utrecht gehóuden Generale Synode.
Daarin vonden wij een bevestiging van
hetgeen wij deze week berichtten om
trent een drietal predikanten van cut
kerkverband.
Wij ontlenen aan dit officiële verslag
bet volgende:
,Een vraag van ds v. d. Berg naar de
wijze van docéren en de verhouding tus
sen docent en studenten, gaf aanleiding
tot het uiten van sterke protesten op on
waardige wijze. Besloten wordt over te
gaan in een besloten zitting. Bij de her
vatting van de vergadering moest wor-
denvastgesteld dat de afgevaardigden:
ds D. L. Aangeenbrug, ds F. Mallan, ds
M v. d. Ketterij en de ouderlingen D.
Hage en H. Bas. zich onttrekkende aan
de orde. toen besloten werd om te stem
men over de handhaving van dr Steen
blok als docent, de vergadering hadden
verlaten. Medegedeeld wordt dat in de
besloten zitting dr Steenblok ontheven
is van het docentschap: om zijn eenzij
digheid in het onderwijs en niet wegens
onrechtzinnigheid in zijn leer. Besloten
wordt de vertrokken afgevaardigden te
vermanen terug te keren om de curato
ren bij stemming te benoemen, alsmede
om twee docenten te verkiezen...."
Het blad bevat voorts de mededeling
van het moderamen. waarin gezegd
wordt dat de vijf bedoelden door hun
onbetamelijk optreden op de Generale
Synode een breuk hebben geslagen
de Geref. Gemeenten.
„Na herhaald verzoek om met betuiging
van leedwezen tot ons weder te keren
zich te conformeren met de besluiten
de Generale Synode, hebben zij gewei
gerd weder te keren en de wettig ge
nomen besluiten te aanvaarden en daar
door de breuk volkomen gemaakt. Daar
geconstateerd werd dat kerkeraads- én
ledenvergaderingen werden gehouden
om stemming te wekken tegen de Gene
rale Synode, moest het moderamen
bruik maken van de door de Generale
Synode verstrek ie volmacht, om te han
delen naar dat de omstandigheden ver
eisten. Het moderamen ziet zich daarom
genoodzaakt mede te delen, dat genoemde
broeders na met hen gehouden bespre
kingen blijk te hebben gegeven zich bui
ten het verband der gemeenten te heb
ben gesteld en daarom geen recht meer
hebben om de ambtelijke arbeid in
gemeenten voort te zetten
Aan het synodeverslag ontlenen wij
nog, dat in het curatorium van de Theól
School zijp gekozen: ds H. Ligtenbèrg,
Rotterdam-W., ds A. de Blois, Rotter*
dam-Zds A. van Stuijvenberg, Nun-
speet; ds A. Verhagen, Kampen; ds F. J.
Dieleman, Yerseke; ds P. Honkoop,
Rijssen, en de ouderlingen J. de Kok,
A. Versteeg, J. Hardenberg, en A. M
Doudeijns, terwijl ouderling Van Bochove
gehandhaafd bleef.
De synode, die ds A. Verhagen van
Kampen tot praeses koos en op 22 en 23
Juni zal worden voortgezet, besloot nog
de commissie tot stichting van een eigen
sanatorium op te heffen, omdat de on
mogelijkheid daarvan onder de huidige
omstandigheden is gebleken.
ring gebracht, die ook nu nog van
lang is. De CHU betoont zich immers
volgeling van Hoedemaker, zoals onder
meer blijkt uit artikel 1. van het Beginsel
program: „Bij de uitoefening van
gezag in de staat behoort richtsnoer
toetssteen te zijn. hetgeen in de Heilige
Schrift wordt geopenbaard, ongeacht de
personen, die met enig overheidsgezag
zijn bekleed.
Met zijn grote talenten heeft Kuyper
de ARP strak georganiseerd en scherp
omlijnd. De CHU heeft dat niet. Haar
wordingsgeschiedenis is ook geheel
anders: een Unie, gegroeid uit de fusie
drie partijen, de Vrij Anti-Revolu-
tionnairen (Lohman), de CH Kiezersbond
(De Visser) en de Fries Chr. Historischen
(Schokking).
Zekere angst voor
absoluut
Aan de hand van een uitspraak
de heer Smeenk, toonde mr Van Gelder
aan. dat de AR menen, door logische af
leiding uit de Bijbel te kunnen komen
tot het opstellen van absolute beginselen.
In CH-kringen bestaat daarentegen een
zekere angst om iets „absoluut" te stellen.
Ook hier ligt een belangrijk verschil. Bij
de opstelling van een beginselprogram
gaat de CHU niet verder dan het hier
Uitvoerig ging mr van Gelder in op
het probleem van de neutrale of Christe
lijke staat, eveneens een belangrijk
schilpunt. Hoedemaker verzette zich
reeds tegen Kuypers onderscheiding
bijzondere en algemene openbaring. In
onze tijd doen dat bijv. prof. van Niftrik
en prof. van Ruler. Zij stellen, dat de
reformatorische theologie geen bijzon
dere genadeleer kent, waarmee dan ook
de gedachte van de neutrale staat
valt. Kan men bijv., zoals Art. 3 vat
AR-program, spreken van de consciëntie
der Overheid? Met dr Schmal meende
spr. dit te moeten ontkennen.
Factoren op het politieke vlak hebben,
na de aanvankelijke toenadering, niet
gunstig gewerkt op de verhouding tussen
AR en CH. zo besloot mr van Gelder zijn
bouwstenen-leverantie. Gezien de huidige
situatie, gezien de geestelijke achter
gronden. zou het niet verstandig zijn orr
de samenwerking te forceren. Zal, zc
vroeg mr van Gelder zich af, hereniging
Kerk en School
Geheel andere zaak
Na een korte pauze verkreeg dr J. J.
de Jong uit Utrecht het woord om te
refereren over: „Positiebepaling t.a.v. de
CHU" Op instructieve wijze slaagde deze
spreker er in om het probleem van een
geheel andere zijde te belichten, daarby
de nadruk leggend op sociologische as
pecten.
Onder de jongeren, maar ook onder
de Christen-vrouwen, had spr. de laat
ste jaren een sterke drang naar een
wording op politiek terrein onder de
Prot. Christenen opgemerkt. Na verschil
lende voordelen van samenwerking te
hebben aangeduid, ging dr de Jong de
ontwikkeling van af 1946 na.
Hoewel aanvankelijk besloten werd
tot een federatieve samenwerking tussen
CH en AR, is daarvan niets terecht ge
komen. Dr A. A. van Rhijn c.s. vonden
zelfs in de voorbereidingen reeds reden
om zó fel te protesteren, dat zij uit de
CHU traden. Ook in Friesland rees onder
de CH sterk verzet.
Uit de gang van zaken constateerde dr
de Jong twee dingen: 1. Het initiatief
van de ARP tot samenwerking is vast
gelopen door de tegenstand der CHU,
en 2. Zelfs contact ging de CHJ nog te
Alle argumenten tegen de
king kunnen samengevat worden onder
deze noemer: De CHU is een volkomen
andere zaak dan de ARP. We. hebben
hier te doen met twee verschillende
partijtypen. Zo is de AR-organisatie beter
uitgerust en fijner vertakt dan die der
CHU. Dr de Jong wilde hier ze.lfs uit de
school klappen door te zeggen, dat bij
aanvaarding van het voorstel der reorga
nisatie-commissie dit verschil nog veel
groter zal worden.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk cetwi
-o epen: te Houten (U) (2e maL.,pp(:.t
J. T. Doornenbal te Ocne; te H8("eei'1
selt (toez.) B. EySsenga te Barneveld„tuin
m d: tot predikant voor buite^g^,
gewone werkzaamheden (Pro. Kerk
W.-Indonesië) B. T. Salverda. voorhe#"3^
predikant bij de Prot. Kerk van Indjjnoeil
nesië, woonachtig te Hoofddorp. jreker
Geref. Kerken
n: te Elim (Dr) A. M. Li^cy,00i
deboom te" Kantens. flen gl
Geref. Gemeenten gehete
e n: te Dordrecht J. W. Keelde
ten te Genemuiden. jPiH r
-ank
De Unie van Baptisten Gemeente hej^as h
op zijn laatstgehouden algemene vergMn
doring besloten tot aansluiting bij 1
Europese Baptisten Federatie. Tot led We'
de Unie-commissie werden gekoz ',elifn
ds F. E. Huizinga en ds S. J. Zijnst j1""-
de broeders L. van Dam. ModdermP.
en Vis. De vergadering oordeelde o a. d r jn
bij Bapt. radio-uitzendingen zoveel m vges
gelijk uit de eigen bundel lofzangen .£estu
gebeden moet worden gezonden. fc-aari
een d
13 Juni Geslaa
Engels:
Koning-zijn
Zowel de CH als de AR aanvaarden
Zondag 12 van de Catechismus, w;
de drieledige functie van de Christen
wordt uiteen gezet. Als profeet verstaat
hij Gods Wet. als priester werkt hij in
Gods Schepping, als koning regeert hij
samen met God over de schepping.
Voor de gemiddelde AR-man ligt op
politiek terrein de nadruk op het koning
zijn. Voor de CH-man geldt deze nadruk
niet. Het koning-zijn der gelovigen zou
den vele CH-mensen liefst vergeten. Dit
verschil geeft een verklaring voor ta'
CH-bezwaren tegen de ARP. zoals strakke
lijn, strenge discipline, grote actielijnen.
Voor de AR-man is dit alles echter be
langrijk: hij moet weten, waar hy a
toe is.
Uit een onderzoek is gebleken, dat v
de 12 leden van de ARP in de Kamer
5 door Ned. Hervormde kiezers worden
gekozen. In de organisatie komt dit grote
aandeel echter niet zo tot uitdrukking.
Dientengevolge, aldus dr de Jong, heerst
er in de AR Kiesver. met in meerderheid
Geref. leden, een ander klimaat dan in
de CHU.
Over een fusie tussen twee zo .verschil
lende partijtypen moet men niet gering
denken, zo zei spreker. Dit betekent ech
ter niet, dat we nu maar moeten be
rusten. Tezamen en in eigen verband
zullen we ons moeten bezinnen op onze
taak in dezen. We zullen moeten leren
om elkaar te herkennen en te waarderen.
We zullen dat zeer bewust moeten willen.
Als deze wil er is, zo beëindigde dr de
Jong zijn rede, zal zo God het wil
ook de vorm gevonden kunnen worden,
waarin de samenwerking kan worden
verwezenlijkt.
Vrijdagavond en Zaterdag is over deze
referaten druk gediscussieerd.
Het lied der aethergolven
7.15 Meisjes-
jongenskoor, 7.45 Morgen-
i, 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.. 9.00 Voor de
vrouw. 9.40 „Lichtbaken". 10.00 Voor de
kleuters. 10.15 Concertgebouw orkest. 10.45
Gram., 11.00 Voor de vrouw, 11.30 School
radio, 12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws, 1.25
Lunchconcert, 2.00 Gevar. muziek, 2.35
Kamerorkest en solist. 3.30 „Ben je zestig?".
4.00 Voor de zieken. 4.30 Zickenlof. 5.00 Voor
de jeugd, 5.15 Felicitaties voor de jeugd.
5.45 Regcrlnguitz.: J. J. v. d. Laan: Argen
tinië. 6.00 Voor de jeugd, 6.20 Sportpraatje.
6.30 RVU: Dr A. L. Constandse: „Rond de
oude Wereldzee: Het Arabis
7.00 Ni
Grar
7.10 Act.. 7.15 Uit
50 Gram.. 8.10 De gc\
Holland Festival li
solist (in de pauze,
n.. 10.20 Cembalogez
:t Boek der
ie man. 8.15
Residentie
adiodokter),
10.45
re. 11.15—12.00 Grs
60.
De Inca zit, prachtig gekleed, op één kostbaar
kussen, omgeven door edelen en officiëren van
zijn krijgsmacht. Zijn figuur is krachtig, zijn ge
laat energiek, zijn ogen vurig, zijn houding trots
en hoog.
Statig treden de Spanjaarden nader met afge
meten tred en Spaanse grandiosa, zé groeten eer
biedig. De Inca beantwoordt de groet met een
nederbuigend hoogmoedig gebaar.
Plechtig begint Pizarro's broer te sprekén. „Ik
ben de broeder van de veldheer, afgezant van de
machtigste heerser der aarde, gekomen van de
andere zijde der grote wereldzee".
De Inca vertrekt geen spier, gunt de spreker
geen blik, kijkt onverschillig voor zich. Ook de
paarden, monsterwezens, die hij nog nooit zag,
imponeren hem geen zier.
De spreker gaat voort. Hij verzoekt de Inca
persoonlijk te komen kennis maken met zijn
veldheer.
De Inca zwygt. Zijn houding is, alsof dit alles
hem niet aangaat, niet de moeite waard er eni
ge aandacht aan te besteden. Het wordt pijn
lijk, het begint te lijken op een opzettelijk grie
vende bejegening. Een der hovelingen antwoordt
nonchalant: „Goed".
Een triomfantelijk lachje glimt over het gelaat
van de Inca en hij antwoordt: „Uw veldheer kan
met zijn soldaten de gebouwen betrekken rond
om het plein van de stad. Zeg hem, dat ik mor
gen om deze tijd met mijn hof daar zal komen
en alles ordenen".
Mét deze boodschap komen de gezanten thuis.
Pizarro beseft de ernst van zijn positie. Wat kan
hij beginnen met een paar honderd man? Hij
voelt zich als een rat omsingeld door duizenden
katten. Voert de Inca iets in zijn schild? Goed,
dan zal hij hem voor zijn!
Met zijn staf beraadslaagt hij tot diep in de
nacht. De geestelijken, meegebracht om de hei
dense wilden te bekeren, worden er bij geroe
pen. Zi) verzekeren hem de gunst en de bijstand
des hemels. Terwijl vervolgens de offcieren de
-Het-
Goudland gevonden
DOOR K JONKHEID
beraamde aanslag technisch uitwerken en voor
bereiden, hanteren zij hun rozenkrans.
Tegen de middag van de volgende dag is het
aangewezen kwartier betrokken. Alles staat strijd
vaardig opgesteld. In de ruime hallen met bre
de deuren rondom het plein staat de ruiterij, de
paarden gezadeld, de mannen er naast. De voet
knechten in de omringende straten en huizen, de
drie kanonnen op de achtergrond.
Maar er komt een bode met de melding, dat
de Inca zijn bezoek uitstelt tot de volgende dag.
Dit strookt niet met Pizarro's plannen. Hij ge
tuigt van zijn groot verlangen, de Inca te mogen
ontmoeten, hij vermenigvuldigt zijn betuigingen
van trouw en eerbied en achting en aanhanke
lijkheid en van zijn grote vereerdhed met het
vorstelijk bezoek.
Er komt weer een bode. De Inca zal ten be
wijze van zijn vreedzame en vriendschappelijke
bedoelingen, diezelfde middag komen met zijn
ganse Hof en legerleiding, doch allen ongewa
pend. En hij wil de nacht in de stad doorbren
gen.
Nu wordt het spannend. Een van de verrader-
lijkste daden van geweld die de wereldgeschie
denis kent, staat op het punt te worden voltrok
ken.
In een korte toespraak keert zich Pizarro tot
zijn troep. „Blijft slagvaardig, blijft moedig, ver
trouwt op God, op de heiligen in de hemel, op
uw veldheer en op uw eigen waarde. Eén Span
jaard in de strijd is meer dan vijfhonderd wil
den!"
Joris begrijpt daar niets van. Wat gaat er ge
beuren?
De voorhoede van de Inca nadert, mannen in
bonte kledij, die de weg moeten vrij houden, daar
achter zangers en dansers in luchtiger kleding,
vervolgens enige soldaten van het Incaleger, de
hoge officieren in pantsers en helmen van goud,
de lagere in zilver, doch zonder wapenen.
Op een groot platform, onder een troonhemel,
versierd met goud, zilver en pauwenveren, ge
dragen door zestig edelen, zit de Inca.
De zangers zwijgen, de dansers staan stil, de
stoet schaart zich op het plein, de Inca in haar
midden. Een monnik uit Pizarro's gevolg treedt
naar voren, een gebedenboek in de ene en een
kruisbeeld in de andere hand. Hij begroet de In
ca in de naam van God en van de ganse Chris
tenheid. „Wees ons een vriend, wij zijn ook de
uwe. God heeft ons hierheen gezonden. Ik breng
u zijn boodschap, geschreven in dit heilige boek"
7.10 Gram., 7. 15 Gym.. 7.30 Gram.. VPRO
7.50 Dagopening, AVRO: 8.00 Niei
Gram.. 8.45 Idem, 9.00 Morgenwijding. 9.15
Liederen. 9.25 Voor de vrouw, 9.30 Gram.,
10.50 Voor de kleuters. 11,00 Voor dc zieken,
11.30 Pianorecital, 12.00 Lichte muziek,
V. h. platteland. 12.40 Een bliksembezoek
aan Luzcrn. 1.00 Nieuws, 1.20 Amus. .muz..
2.00 Amerikaanse muziek-kalcldoscoop. 2.30
„De Nationale Reserve". 2.35 Gram.. 2.40
Schoolradio. 3.00 Gram., 3.15 Voor de vrouw
3.45 Gram., 4.30 Voor de jeugd. 5.30 Licht<
muziek, 5.50 Militaire caus.. 6.00 Nieuws
6.15 Pianospel. 6.30 Reportage of gram., 6.35
Gram., 6.50 Pai
6.55 Fanfi
en wij onze huisdi
os de vacantie?". 7.28 Omroep ork. olv
(ord Robinson, 8.00 Nieuws. 8.05 Ween!
r.. 8.55 „Ellen Nelson's Dilemmi
progr.. 10.10 Lichte muziek.
12.25 V. d.
1.10 Gram..
3.00 Vespers
12.00 Orgelspel.
3.45 Critieken. 4.30 Con<
"d. kind.. 5.55 Weerber.. 6.00 Nws.
6.15 Sport. 6.20 Gram.. 7.00 Hoor
Recital.. 8.00 Klankb.. 9.00 Nws. 9.1
9.30 Gevar. muziek. 10.00 Caus.. 10.20 Récital.
10.45 Pari. overzicht. 11.00—11.03 Nws.
Engeland, BBC, 1500 cn 247 m: 11.45 Con
cert. 12.30 Test Match. 1.35 Gram.. 1.45 V. d.
kind.. 2.00 V. d. vrouw. 3.00 Test M:
3.40 Sport. 3.55 Lichte muz.. 4.15 Mrs Dale'»
Dagboek. 4.30 Orgelspel, 5.00 Verz. prógr..
5.30 Tes- --
7.00 Nw
10.15 Test Match. 10.20 Lichte muz.. 11.05
Voordr.. 11.20 Lichte muz.. 11.56—1200 N>
Frankrijk, Nat. Progr.. 347 m: 12.30 Con-
Nws. 2.05
.00 Nws,
I .anorecital. 6.30 Kro
7.00 Gram., 8.02 Kami
10.50 Grain.. 11.45—12.1
Brussel. 324 m: 11.45 Gra
Vèr. Naties.
12.30 Weerbei
,00 Nws, 1.10 Tuinbi
ilradio. 3.30. 4.00.
5.10 Gram., 5.15
1.15 Gram.. 2.00
en 4.45 Gram.
V. d. kleuters. 5.30 Gram 5.50 Boekbei
6.00 V. d. jeugd. 6.30 V. d. sold., 7.00 Nws.
ggfHfir - - 8.00 Con<
„Wat is dat?".
Brussel, 324 m: 11.45 en 12.10 Gram..
Nws. 1.10. 2.00 en 3.00 Gram., 4.00 Llc
muziek. 5.00 Nws. 5.15 Gram.. 5.30 Vlooi
5.50. 6.30. 7.00 en 7.35 Gram.. 7.45 Nws.
10.50 Nws.
BBC. Uitz. voor
n.m. Nws. Vraages
9.30 Idem. 10.00 Nws, 10.10 Gram..
Nederland: 10.00—10.30
chrijver.s (op 224
TELEVISIE LOPIK
Dinsdag: AVRO: 20.15—21.45 Actualiteltei
Vcerpraatjc; Pauze: Uitz. gewijd aan Tonee
Op
Leerdamse spuitgasten*!;;
aan kop fc
r 300.0
de Prov. Zuidhollandsépee
brandweerwedstrijden huid
(Van een onzer verslaggevers)
Voor de tweede maal in korte tijd
op de terreinen aan de Gaslaan te E
Haag provinciale brandweerwedstrijdj
gehouden. Zaterdagmiddag verschenf1
:r een twaalftal vrijwillige korps
grotere Zuid-Hollandse gemeent<
hun paraatheid te tonen. De oefenil
verschilde slechts weinig -bij die van
ceek daarvoor. Ditmaal moest het vi
anaf de indrukwekkende ladderwagl
an de Haagse brandweer bestred(,
worden, zodat de spuitgasten hun wateli
stralen circa 15 meter boven de gr<
moesten richten.
Leerdam eindigde als eerste, onniidi
'lijk gevolgd door Krimpen aan de IJs.s
Deze twee korpsen zullen op de lani
lijke brandweerontmoeting, 4 en 11 Ji
te Rotterdam, mogen uitkomen. Dit w
ook toegestaan aan de ploeg uit Nieuw«->
Amstel. die in eigen provincie (N.-H'<?j
te laat inschreef, en daarom maar I'
Zuid-Holland uitkwam. Zy kwam niet-:|
de ranglijst voor, maar kreeg wel e
beoordeling, een zeer gunstige zelfs.
Brielle plaatste zich als derde. 4. Ooi
Voorne, 5. Vlaardingen en 6. Naaldwji
Rotterdam eindigde op de laatste plaal
Het betreft hier 2e klasse wedstrydej]
Een groot aantal burgemeesters, c
ie die van Den Haag. woonden
oefening bij. Het nut van dergelijke we®,
strijden heeft mr Heringa, administrated
ter Prov.-Griffie, namens de Commïi
saris van de Koningin, sprekende, naf
eens uiteengezet. De heer H. Y. vi
veen, de nieuwe commandant
Haagse brandweer, reikte de prijzen t
De burgemeester van Leiderdorp ov
handigde als secretaris van de Zuidhoï
landse provinciale brandweerorganisatjl
de wlsselprijs aan de winnende ploeg.
Enquête onder de
Ambonnezen
In de Eerste Kamer blijken soortgi
lyke opvattingen te bestaan over de ii
stelling van het nieuwe departement vj|
Maatschappelijk Werk als aan de ovel
zijde van het Binnenhof. Blijkens hl
oorlopig verslag over de eerste begri
ting van dit departement immers zi^—
vele leden van oordeel, dat zy met <i
nodige reserve tegenover deze instellinj
moeten staan. Andere leden daarentegi1
juichen die toe, maar zijn van oordi
dat minister Van Thiel veel te weinig
beheren kreeg, aangezien nog belangrijl
zaken van maatschappelijke zorg bij
clale Zaken zijn gebleven.
Deze leden stemden in met 's mi
ters plannen om het werk vooral in
zg. preventieve vlak te stimuleren,
men zich op dit terrein hoedt voor
drijving. Overdrijving toch kan het i
schappelijk werk slechts schaden. Een
ver doorgetrokken preventieve
leidt tot aantasting van het veran
delijkheidsbesef en kan een voedii
bodem gaan vormen voor parasitaire ni
gingen. i-,
Sommige leden betreurden het, dat i(j
regeling van de schadeloosstelling vois,
Indische Nederlanders zo lang uitblijf
Een ander besproken onderwerp is du
zorg voor de Ambonnezen hier te landejg
Vele leden bepleiten een instellen van eé
enquête door de Commissaris voor 4
Ambonnezenzorg naar de opvattingei-8
welke er ten aanzien van de mogelpf
terugkeer naar Indonesië heersen by 4i
Ambonnezen.
Andere leden stellen de vraag, of
waar is, dat ten departemente van M,
schappelijk Werk in voorbereiding is
regeling voor vergoeding van immal
riële schade, geleden door slaehtoffe|l
van de watersnood. Indien dit inderdai
juist is, zo vragen zy voorts, hoe hi
minister Van de Kieft by z(jn bezoek
8 Mei jl. aan de noodgebieden dan ki
nen zeggen, dat immateriële schi
(winstderving, exploitatieschade
niet van rijkswege zal worden vergoi
De „lohan" met 1100 passagiers
uit Indonesië aangekomen
Vanmorgen is de ontscheping begofl
nen van de 1100 passagiers, die met 1'
m.s. Johan van Oldenbarnevelt van
Stoomvaart Maatschappij Nederland
reis van Indonesië naar Amsterdam hélj
ben gemaakt. Onder hen bevinden
leden van de voormalige Nederland^
Militaire Missie in Indonesië met
gezinnen, in totaal 129 personen.
