Jlieutue friterfye (ïouraiil
Koning van Indochinese staat Cambodja
vluchtte plotseling naar Siam
Oppositie van De Ommelanden
nu in het zadel
Wist U
Storingen van electrisch licht
nu practisch uitgesloten
II
Ml
iSu
MAANDAG 15 JUNI 1953
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal;
2.per maand; 0.47 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(By contract belangrijke korting)
Vier en dertigste Jaargang No 9760
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.StuliMUct Is (Mlewo
BID hert In tegfjeospoet"
Sinaasappeloogst
bij de Kaffers
Parijs in verlegenheid
Uit protest tegen Franse laksheid
-ten aanzien van autonomie
Drie Genemuider
jongens verdronken
Bij spelevaren sloeg het
oude roeibootje om
De 13-jarige G. Hoekman, de 17-jarige
T^OT GROTE VERBAZING en spijt van de Franse autoriteiten is koning
Norodom Sihanoek van Cambodja, één van de drie verbonden staten
van Indo-China, Zaterdagnacht in gezelschap van 27 leden van zijn staf
naar Siam gevlucht. De koning had vóór zijn vertrek alle bevoegdheden
overgedragen aan de premier van Cambodja, Penn Noeth. Onmiddellijk na w- J. Bentink en de 18-jarige K. Beken-
aankomst in Bankok richtte de vorst zich via de radio tot zijn volk en gat "o'™ "z^mêt Irt
een verklaring voor zijn plotselinge vlucht. „De Fransen houden hun be- andere vrienden in een klein en oud
lofte niet, dat zij Cambodja zelfbestuur zullen geven. Voorts ben ik zeer roeibootje gingen spelevaren op het
ontstemd over de devaluatie van de piaster", aldus koning Sihanoek, die j Dril "wisiln
verklaarde, in Siam te zullen blijven tot een deugdelijk verdrag met Frank- I zich zwemmende te redden. Een vierde
rijk was gesloten.
De koning merkte in zijn verklaring
nog op, dat zyn land zich niet uit de
Franse Unie wil terugtrekken, doch d^
het hierin een positie wil innemen, zoals
India en Pakistan in het Britse Gemene
best. „Bewaar Uw kalmte, volk
Cambodja", zo besloot de vorst zijn toe-
spraak.
Koning Sihanoek heeft eigenlijk steeds
stelling genomen tegen de Franse po'.i
tiek in Cambodja. Toen de koning on
langs in Amerika vertoefde, zei hij op
een persconferentie, dat zijn bijna vier
millioen onderdanen zich mogelijk bij de
communistische legers zouden aanslui
ten, indien Frankrijk de nationale aspi
raties van zijn land bleef verwaarlozen.
In Parijs zijn de vorige maand bespre
kingen gevoerd over het zelfbestuur van
Cambodja. De koning noemde destijds
de resultaten van deze besprekingen
„onvoldoende", omdat drie der Franse
voorstellen niet in het belang van Cam
bodja waren, n.l.: 1. Het grootste deel
van Cambodja's leger moet onder Franse
leiding blijven. 2. Franse burgers vallen
niet onder de jurisdictie van Cambodja,
en 3. Parijs moet zeggenschap houden
over de import- en expoxtpolitiek van
de staat.
In Parijs zit men met de vlucht van
de koning danig verlegen. Politieke waar
nemers zijn van mening, dat de vlucht
van de koning op een voor Parijs wel
zeer ongelegen ogenblik komt, doch voor
Cambodja en zelfs ook voor de andere
staten Vietnam en Laos. van groot be
lang is. Koning Sihanoek dwingt de
Fransen door zijn vlucht, hun betrek
kingen met de Indochinese staten spoe
dig te 'hei-zien.
De legatie van Cambodja te Bangkok
heeft vanmorgen een communiqué uit
gegeven, waarin het volgende wordt
Censuur op nieuws
De Verbondenen
trekken terug op Korea
Zwitserland is nu officieel
bereid tot bemiddeling
De hevige gevechten op Korea, waa
van wij de vorige week melding maak
ten, duren nog steeds voort. Na verbeten
gevechten van man tegen man waren de
Geallieerden gisteravond gedwongen, de
Kapitoolbeuvel prijs te geven. Deze heu-
vel sluit de weg naar Seoel af en is du*
strategisch zeer belangrijk. Op vier an
dere plaatsen moesten de Verbondenen
eveneens het veld ruimen.
Intussen zal het niet lang meer duren
of het laatste schot heeft geklonken.
Vanmorgen om half tien zouden de ver-
I bindingsofficieren te Panmoendjon
bijeenkomen en om elf uur zouden de
stafofficieren van beide partijen spreken
over het uitwisselen der krijgsgevange
nen en de demarcatielijn. Soldaten en
medisoh personeel in het basiskamp van
de Ver. Naties kregen reeds opdracht,
zich gereed te houden voor onmiddellijke
hulpverlening aan vrijgelaten krygsge-
I vangenen.
Zwitserland heeft nu definitief zijn
J medewerking toegezegd. Onmiddellijk na
A het tekenen van de overeenkomst ver-
ij trekt een groep van 100 officieren en
3 manschapen naar Korea. Zestig dagen na
5 een bestand zal nog een tweede Zwit-
3* serse missie naar het vroegere front ver-
Q trekken.
w De Zuidkoreaanse politie heeft be-
g paald. dat gedurende twee dagen geen
L demonstraties mogen worden gehouden,
g na de onrust te Seoel, waarvan wy Za-
O terdag melding maakten. Gisteren wer
den alle militaire verloven van het Zuid-
I'koreaanse leger ingetrokken. De militai
ren hebben opdracht, op hun basis te
biyven „in verband met de ernstige toe-
M stand", waarmee wordt gedoeld op een
U spoedige ondertekening van de bestands-
J overeenkomst.
q (Het Amerikaanse leger heeft vanmor-
g gen onverwacht censuur ingesteld op
J3 alle berichten over de situatie aan het
3
„En, wat zegt de Bilt?"
klaard: Koning Sihanoek zal zeer bin
nenkort naar Frankrijk vertrekken om
•te Parijs besprekingen te voeren over
volledige onafhankelijkheid van Cam
bodja. Mochten deze besprekingen op
niets uitlopen, dan zal de koning Siam
verzoeken, de kwestie-Cambodja aan de
Ver. Naties voor te leggen.
jongen kon ook zwemmen, doch werd
vastgehouden door de beide anderen,
die de zwemkunst niet machtig waren.
Op het Amelandse strand is dezer
dagen aangespoeld het stoffelijk
schot van de Zweedse kapitein Karl
Gusta Torn uit Rosunde. Hij was op 23
Mei j.l. tussen Haaks- en de Terschel-
lingerbank overboord geslagen en
dronken.
Toen H.M. de Koningin Zaterdag te Ruurlo het folkloristisch festival bij
woonde, werd Haar een Achterhoekse krentenstoete aangeboden, die tra
ditiegetrouw dadelijk werd aangesneden en uitgedeeld.
Bemiddelingspoging mislukt
Nieuw bestuur wil ex-directeur F. de Boer
weer terug
IN EEN ZATERDAG gehouden en door de oppositie uitgeschreven
algemene ledenvergadering van de coöperatieve zuivelfabriek De
Ommelanden te Groningen is besloten, de twee oude bestuursleden en- vier
oude commissarissen van hun functies te ontheffen. Zij hebben moeten af
treden. Het inmiddels nieuw gevormde bestuur stelt zich ten doel de ex-
directeur, de heer F. de Boer, als directeur terug te nemen, zo spoedig zich
daarvoor de gelegenheid voordoet.
Naast de heer De Boer zou iemand
komen, die speciaal belast wordt met per
soneelszaken en rechtstreeks verantwoor
delijk is tegenover het bestuur. De heer
De Boer zal. zo werd verklaard, de be
perkingen die hem speciaal op het gebied
van het personeelsbeleid worden opge
legd, aanvaarden.
Onder degenen die hebben moeten af
treden, bevindt zich ook de heer J. Th.
Wierenga. de waarnemend beheerder van
de fabriek. Als gevolg van de uitspraak
arrondissementsrechtbank blijft
hij in deze functie, maar het bestuur zal
zich beraden, hoelang deze verlenging
og van kracht kan zijn.
Kort na het begin van de vergadering,
die vijf uren duurde, werd getracht de
nieuwe bestuursleden met de twee oude
en de enige nieuwe met de vier oude
commissarissen tot overeenstemming te
laten komen, hetgeen niet gelukte. Bij
stemming bleek vervolgens, dat de oppo
sitiegroep met 296 tegen 247 stemmen in
de meerderheid was. Later is nog ge
poogd een bemiddelingspoging te onder
nemen, maar deze bleef vruchteloos, om
dat de standpunten van beide richtingen
uiteenlopen.
Vordering van A.N.A.B.
thans f 1.273.000
De heer S. van der Ploeg heeft namens
de A.N.A.B. enkele uitlatingen gedaan
naar aanleiding van de nieuwe ontwik
keling bij De Ommelanden. „Wij hebben,"
lijkheden moesten hierbij niet worden on
derschat, ook al omdat vertrouwen stellen
in dit nieuwe bestuur volgens hem niet
zo zonder meer kan volgen, gezien de
houding van enkele teruggekeerde leden.
De heer Van der Ploeg merkte verder
op, dat de positie van de arbeiders, die
voordien hebben gestaakt, op 't ogenblik
aanmerkelijk was vooruit gegaan. Tevens
vertelde hij, dat de hoogte der vordering
van de A.N.A.B. op 't ogenblik 1.273.000
bedraagt, onder aftrek van de 42.000 die
dezer dagen zijn toegewezen.
Haring, rijst en bollen
voor Duitsland
De Westduitse invoercommissie heeft
volgens D.P.A. de invoer toegestaan van
452.500 aan gezouten haring, f 1.4 mil
lioen aan ryst en f 13,6 min aan bloem
bollen en knollen uit Nederland.
Met caisson van 33 meter
Ringdijk bij Kruiningen
gesloten
Dijkval bij Haamstede
Met een caisson van 38 meter lengte
is Zaterdagochtend een ringdijk gesloten
achter het derde dijkgat in de zeedijk
van het waterschap Kruiningen.
De ringdijk, d(e achter het 200 meter
brede en 10 meter diepe gat is klaarge
komen. is 600 meter lang.
Nu moet het geweldige gat aan dc
Veerhaven nog worden gedicht. Als dit
men hoopt voor Augustus ook ge
sloten zal zijn, kan het 1495 ha grote
waterschap Kruiningen worden leegge-
Zaterdag is nabij De Plompe Toren on
der de gemeente Haamstede een dijkval
voorgekomen, waardoor de buitenkant
van de zeedijk ter plaatse over een af
stand van ongeveer tachtig meter voor de
helft in de Oosterschelde is verdwenen.
De toestand is .niet hopeloos, omdat
men direct begonnen is zand in het gat
te- storten met zogenaamde onderlossers.
terwijl ook onmiddellijk een buisleiding
naar het gat werd gelegd. Door deze lei
ding zal een zandzuiger het gat vol
spuiten.
Koningin in Den Bosch
en Ruurlo
Jubilerend Zangersverbond
en vaandelhulde
H.M. de Koningin heeft Zaterdagmid
dag een gedeelte van het middagcon
cert bijgewoond van het Kon. Ned. Zan
gersverbond te 's-Hertogenbosch, waar
van zij beschermvrouwe is. Het oudste
koor van het "jubilerende zangersver
bond, de Kon. Liedetafel „Zang en
Vriendschap uit Haarlem bracht het
volkslied ten gehore.
De dirigent van dit koor werd
Vorstin voorgesteld,
heer C. H. Honig uit Rotterdam
handigde de Koningin het eerste in
kunstleer gebonden exemplaar
documenatieboek van het Kon. Ned.
Zangersverbond, uitgegeven bij het hon
derdjarig bestaan.
Zaterdagavond heeft de Koningin in
Ruurlo de opening bijgewoond
internationaal folkloristisch festival, dat
Ln de directe omgeving van het middel
eeuws kasteel Het Huis te Ruurlo is ge
houden. Door vele duizenden werd de
Landsvrouwe hartelijk ontvangen. Haar
werd een vaandelhulde gebracht en
dansgroepen uit acht landen gaven de
monstraties. Tijdens de pauze werd H.M.
een Achterhoejcse krentenstoet aange
boden. Ook ontving .zij een herinnerings-
album van het bezoek, dat Z.K.H. prins
Bernhard in 1948 aan het Graafschap
Lijmers hééft gebracht.
Kanavond zekerheid?
Andre Marie wacht even
met formateurschap
André Marie, de man op wie de ogen
der-gehele Westerse wereld zijn gericht,
heeft nog steeds niet laten weten, of hij
een poging zal wagen, een nieuw kabi
net samen te stellen.
Nadat Marie op een congres van zijn
radicaal-socialistische partij volledige
steun had gekregen, gaf hij te kennen,
het formateurschap pas te zullen aan
vaarden als de Kamerfracties het eens
zijn geworden over een gezamenlijk pro
gramma. Marie begrijpt heel goed, dat
verdeelde Kamer hem weinig kans
tot slagen biedt.
Marie zelf is vol vertrouwen en neemt
in, de benodigde 314 stemmen te zul
len krijgen.
Niet vóór vanavond wordt een defi
nitieve beslissing van Marie verwacht.
Een Russisch matroos en een vrouwelijk lid der Britse marine schijnen het
erg gezellig met elkaar te hébben op het tuinfeest dat te Portsmouth werd
gegeven voor de bemanningen van de schepen, die deelnemen aan de vloot-
schouw. Het stortregende en beleefd hield de Rus zijn parapluie bescher
mend boven zijn vrouwelijke collega, Cynthia Batsen, die later verklaarde:
„Hij lachte niet één keer tegen me en wilde zelfs zijn naam niet zeggen. Ik
geloof, dat hij verlegen was.De matroos behoorde tot de bemanning
van de Russische kruiser Swerdlof, die eveneens aan de vlootschouw
deelneemt.
Dit bewakingscentrum heeft tot taak
de coördinatie van de productie van elec-
trische energie in Nederland, de bewa
king van de samenwerking tussen de Ne
derlandse electrische centrales via
landelyk koppelnet en de regeling vs
- en uitvoer van electrische energie.
In verband hiermede heeft prof. Ir
G. de Zoeten uit Arnhem, die met prof.
J. C. van Staveren, eveneens uit
Arnhem, de directie vormt van de S.E.P.
n persbijeenkomst de ontwikkelings
gang geschetst van de Nederlandse elec-
triciteitsvoorziening van de aanvang tot
't Begon met streek-
bedrijijes
De electriciteitsvoorziening werd ii
land van onder af opgezet. Het begon
met blokcentrales en streekbedryfjes.
Daarna trok de gemeente Rotterdam als
eerste in den lande (in 1895) de zorg
voor de electriciteitsvoorziening van haar
In fraaie stijl neemt Prinses Irene hier met Atalanta een hindernis tijdens
het jeugd-springconcours dat Zaterdagmiddag te Amersfoort werd
gehouden.
DAT 29 Ierse landbouw- en veeteelt
consulenten. onder leiding van Patrick
P. J. Conolly een door het département
van Landbouw op initiatief van de MSA
georganiseerde 10-daagse studiereis door
Nederland hebben gemaakt, en eind Juli
12 Ierse tuinbouwconsulenten naar ons
aldus de heer Van der Ploeg, „er belang j land komen,
bij, dat de fabriek blijft draaien, al was' DAT de douanerecherchedienst te Am-
lzek^e-kHniïen sterdam een onderzoek instelt naar de
smokkel van honderden, waarschijnlijk
het slechts om de bot
stellen. Tot beslaglegging zullen wij dan
jk zeker niet overgaan."
De heer Van der Ploeg had begrepen,
dat het nieuwe bestuur zou trachten de
:aak draaiende te houden, doch de moei-
Straaljager in Markelo
neergestort
Op de Herlkerberg te Markelo (Ov.) Is
en straaljager neergestort. De piloot is
verongelukt.
Het toestel is neergestort tussen Mar
kelo en Goor. De straaljager, een Gloster
Meteoor, was afkomstig van de vlieg
basis Twennthe. Een commissie van on
derzoek van het vliegveld is onmiddel-
laar de plaats van het ongeluk ver
trokken.
Italië afkomstige, vulpennen, slechte
imitaties van de Parker 51.
DAT de Vereniging van onderofficie
ren bij dc K.L. (vorig jaar ontstaan
door de fusie v^p Ons Belang en Ons
Aller Belang) thans 5862 leden telt en
de algemene vergadering op 18 en 19
Juni te Haarlem wordt gehouden.
DAT Harold Holt, de Australische mi
nister van emigratie, op 23 Juni a.s in
ons land aankomt en besprekingen zal
voeren o.a. met minister Suurhoff.
DAT de echtgenote van de Zuidafri-
kaanse ambassadeur, mevr. Hoogenhout,
Zaterdag door het onthullen van een
gedenkplaat het Rachel Steynhuis van
de Stichting Kindertehuizen Wees een
Zegen te Overveen opende.
DAT de Noorse gezant in Nederland,
de heer L. Jorstad, voor een vaca
verblijf van twee maanden naar Noor
wegen is vertrokken en de heer F. Sand-
berg zolang als zaakgelastigde optreedt.
DAT mevr. Högland, echtgenote van
de directeur van de rederij A. B. Nord-
fart te Mariehamn (Finland) Zaterdag
de doopplechtigheid verrichtte bij de te
waterlating van de in opdracht van deze
rederij op de werven van de N.V. Zaan-
landsche Scheepsbouw Maatschappij te
Zaandam gebouwde kustvaarder Ciena.
DAT 10.168 cursisten vorig jaar de
zeven volkshogescholen (te Bakkeveer.,
Markelo, Bergen, Havelte, Uithuizen,
Rockanje cn Eerbeek) bezochten, 2260
vreemdelingen werden ontvangen ter
wijl het ledental van de Vereniging tot
stichting van Volkshogescholen thans
9060 bedraagt.
DAT Gedeputeerde Staten van Lim
burg hebben voorgesteld de provinciale
vlag te doen bestaan uit een gele onder
grond, in de breedte doorsneden door
een blauwe balk, terwijl aan de linker
zijde een klimmende leeuw is aange
bracht.
DAT het Britse opleidingsschip van de
marine-reserve Hr Ms Montrose van
1719 Juni een bezoek brengt aan Vlis-
cingen.
Morgen een mijlpaal bereikt
Bewakingscentrum zorgt er voor, dat er
altijd stroom is
Morgen bereikt de Nederlandse electriciteitsvoorziening een symbolische
mijlpaal. Op die dag zal in Arnhem, zoals gemeld, het Nationale bewakings
centrum van de N.V. Samenwerkende Electriciteits-productiebedrijven
(S.E.P.) officieel in dienst worden gesteld door de minister van Econo
mische Zaken, prof. dr J. Zijlstra.-
gebied tot zich. Haarlem en Groningen
(1902) volgden, waarna ln de jaren tót
1910 in vrijwel alle belangrijke gemeen
ten van Nederland gemeentelijke elec-
triciteitsbedryven ontstonden. Het is be
grijpelijk, dat deze gemeentelijke bedrij
ven ook aan omliggende gemeenten
stroom begonnen te leveren en dat daar
nevens particuliere streekbedryven zich
ontwikkelden. Natuurlijk trok dit de aan
dacht van de provinciale overheid en het
waren de provincies Noord-Brabant en
Groningen, die de voorziening met elee-
triciteit van haar gebied het eerst tot
zich trokken en tot de oprichting van
Crovinciale electriciteitsbedryven beslo-
;n. Andere gewesten volgden en zo ont
stonden er deels zuivere overheidsbedrij
ven en deels naamloze vennootschappen
waarvan in het algemeen de aandelen
uitsluitend in handen van de provinciën
zijn. In Utrecht is het productiebedrijf
echter in handen van provincie en ge
meente Utrecht samen. Op 1 Januari 1950
verdween het laatste particuliere streek-
bedryf: het Twents Centraal Station vooi
electrische stroomlevering. In Zuid-Hol
land bevinden zich de centrales in han
den van zes der grotere gemeenten, maar
deze worden gecoördineerd door de N.V.
Electriciteitsbedrijf Zuid-Holland.
Thans heeft Nederland tien centrales
of groepen van centrales in de elf pro
vincies (Drenthe heeft geen provinciaal
bedryf).
Reeds voor de oorlog kwam
verbinding van enkele netten tot stand,
nl. tussen Utrecht en Gelderland (Ede-
Veenendaal), tussen Gelderland er
Noord-Brabant (Tiel-Den Bosch), tussen
Friesland en Groningen en tussen de
centrales Amsterdam. Haarlem
Velsen.
Net van f 200 millioen
In November 1948 werd de S.E.P. op
gericht en werd begonnen met de aan
leg van een landelijk koppelnet, waarvan
de kosten rond f 200 millioen bedragen.
Thans zijn de tien centrales onderling
reeds verbonden, hoewel de ring nog
niet helemaal gesloten is. Daar ontbreekt
nog het traject Nijmegen—Venlo aan.
Als een der centralen nu uitvalt, kunnen
de andere bijspringen.
Het te openen bewakingsccntrum is
opgericht op de terreinen van de N.V.
Kcma. Het is rechtstreeks telefonisch
aangesloten met de tien centrales
Ter gelegenheid van de ingebruik
neming komt in Arnhem de internatio
nale organisatie büëen, die de eleetrici-
teitsuitwisseling tussen de Westeuropese
landen regelt.
Afschaffing Duitse visa
wordt Vrijdag beslist
Naar de Nieuwe Leldsche Crl
'erneemt zal Vrijdag dc beslissing val
len of Duitsland de visa voor reizigers
it Nederland afschaft.
Het is nl. zo. dat de Bondsdag het be
sluit genomen heeft om de visa af tc
schaffen, doch dit nog door de Bonds
raad goedgekeurd moet worden. De
Bondsraad heeft deze beslissing voor 19
Juli op de agenda staan. Verwacht wordt,
dat de uitspraak positief zal zijn.
Geen schatkistbiljetten
tot midden Juli
Met ingang van heden zal het agent
schap van het ministerie van Financiën
te Amsterdam geen schatkistbiljetten
meer afgeven. Men wil omstreeks mid
den Juli een inschrijving op schatkist
promessen en biljetten openen. Nadere
bijzonderheden zullen in de Staatscourant
worden bekend gemaakt.
DAT J. N. J. Schöttelndreier is be
vorderd tot hoofdstationschef van he
goederenstation Rotterdam Zuid en ir
diens plaats tot hoofdstationschef tt
Eindhoven is benoemd J. F. Kalfsvel,
adjunct-hoofdstationschef te Utrecht.
DAT de suikerfabriek Wittouck te
Breda Zaterdag haar 80-j bestaan vierde
en de directeur, ir C. J. Asselbergs, t.g.v.
zijn 25-j. jubileum benoemd werd tot of
ficier ui de orde van Oranje-Nassau.
DAT de Belgische algemeen rijks
archivaris H Tihon te Brussel benoemd
is tot g/ootofficier in de orde
Oranje-Nassau.
DAT in 1952 213 patiënten in
Volkssanatorium Hellendoorn werden
werden behandeld en 95 pet van de in
dat jaar ontslagen patiënten genezing of
verbetering verkregen.
DAT het Algemeen Nederlands Ver
bond blijkens het jaarverslag-1952 con
tact zoekt met geëmigreerden in Canada.
Australië, Nieuw-Zeeland, Brqzilië, Ar
gentinië, Bolivia, Venezuela en Midden-
Afrika.
DAT het ledental van de vereniging
Het Grondbezit op 1 Januari j.l. 1358 be
droeg en er plannen bestaan tot de stich
ting van een Federatie van Landeigena
ren met een hoofdbestuur en een cen
traal bureau.
Waarom daalt de
New Yorkse beurs?
OMDAT de conjunctuur in de V. S. min
of meer bepalend is voor die in
Europa is het ook voor hen. die niet
rechtstreeks bij de New-Yorkse beurs
zijn betrokken, interessant, kennis te ne
men van de niet onbelangrijke koers
daling, welke zich daar de laatste tijd
heeft voltrokken.
De hoogste indexcijfers voor indus-
tri61e aandelen, spoorwegaandelen en
aandelen van openbare nutsbedrijven
waren tot dusver voor 1953 resp. 293.97.
112.21 en 54.45; op 8 dezer waren ze ge
daald tot resp. 263.39. 99.58 en 48.44. dat
is met resp. 30.58, 12.63 en 6.01 punten.
Berekent men deze daling in-procenten
van het hoogste niveau, dan blijkt dat in
dustriële aandelen met 10.4 pet. spoor
wegaandelen met 11.3 pet en aandelen
van openbaarnutsbedryven met 11.4 pet.
zyn gedaald.
Dit is wel een merkwaardig en teleur
stellend verlodb. wanneer men let op de
berichten, welke uit het bedrijfsleven
binnenkomen. Want dit bedrijfsleven be
weegt zich. blijkens een overzicht van het
Amerikaanse ministerie van Handel, noe
steeds in stijgende lijn; bovendien houden
de nieuwe bestellingen, welke bij de fa
brikanten worden ontvangen, getijke tred
met de hoge omzetten in de handel.
De productie van kapitaalgoederen ton
behoeve van de verdediging en de fa
brieken was in het eerste kwartaal van
dit jaar 5 pet. hoger dan in het vierde
kwartaal van 1952 en 12 pet. hoger dan
een jaar geleden. Er zijn wel enkele
maatschappijen, die over 1952 met een
lagere winst uitkomen (Shell Union».
Anaconda), maar van alle maatschan-
pijen van 1953 de winsten na aftrek van
de belastingen weer ca. 100 pet. meer
dan in het laatste kwartaal van 1953.
De kwartaalraoportei. van een 60t3l
ondernemingen wijzen uit. dat hun
winst, vergeleken bij dezelfde periode
van 1952. van 1318 tot 1454 millioen dol
lar is gestegen.
Wanneer men het sigarettenverbruik
als een symptoom van welstand mag be
schouwen. is het belangwekkend te ver-
sn. dat vier grote sigarettenfabrie-
in Amerika in het eerste kwartaal
1953 hun omzet tot $650 millioen
hebben zien stijgen tegen 624 millioen
diezelfde periode van 1952. Hoezeer
het gebruik van sigaretten in de V.S. is
toegenomen blijkt wel hieruit, dat bijv.
in 1940 180 milliard stuks de lucht wer
den ingeblazen, maar in 1952 weinig
ipder dan 400 milliard, wat volgens
:n cijferaar wel zeggen, dat iedere Ame
rikaanse man en vrouw zeker een pakje
sigaretten per dag rookt.
TV,TA AR hier wilden we het nu niet over
hebben. De vraag dringt zich name
lijk op, wat de reden is, dat de New-
Yorkse beurs, ondanks bemoedigende be
richten over het bedrijfsleven, nog steeds
neiging tot dalen dan tot stijgen
toont.
Dat het enkel de „dreigende" vrede in
Korea is. valt niftt aan 4e nemen. Er is
ln de wereld nog onrust genoeg om de
regering van de V.S. terug te houden
van een snelle en aanmerkelijke vermin
dering van de verdedigingsuitgaven. al
zullen ze dan worden beperkt.
Waarschijnlijker is. dat de sterke uit
eenzetting van het consumentencrediet
(tot $26 milliard!) velen verontrust en
ook de regering tot maatregelen noopt,
die mogelijk naar een vermindering van
de bedrijvigheid kunnen leiden.
Evenals in ons land. heeft men in de
V.S. de laatste jaren onder Truman een
goedkoopgeld-politiek gevolgd, welke
een inflationistisch karakter droeg en
waartegen de Republikeinse partij zich
heeft verzet. Het was een geleide econo
mie, een stuk staatssocialisme, waarbij
met subsidies vlot werd omgesprongen,
zodat bijv. de scheepsbouwers een sub
sidie hadden, dat 50 pet van de bouw
kosten uitmaakte.
De regering van Eisenhower wil hier
van af. heeft reeds blijk gegeven, dat zij
het gewenst acht de rentestand te doen
stijgen, teneinde op die wijze geleidelijk
de credietgeving in te krimpen. Dat is
dus een politiek, waartoe ook de Ne
derlandse regering een paar jaar geleden
is overgegaan met het oog op de beta
lingsbalans en de budgetaire tekorten.
Deze tekorten dreigen thans ook voor
de V.S., en Eisenhower schijnt bezig te
zijn het roer om te gooien, ook al omdat
hij bij de verkiezingen zulks heeft be
loofd. Minister van Financiën, Hum
phrey heeft dezer dagen gezegd, dat ge
durende de laatste twintig jaar een on
gezonde politiek is gevoerd, die de in
flatie bevorderde en de dollar in waar
de deed dalen. In deze periode werd
kunstmatig met de rentevoet gemanipu
leerd en ihans zal een andere politiek
moeten worden gevoerd.
(Zie vervolg pagina 5)
HET WEER IN EUROPA
Z^ï
i2 *2
Helsinki
Stockh.
regen
Z 3
N 3
16 14
25 0
onbew.
regen
zw a
Z 8
21 0
18 5
Edlnb.
NO 2
12 4
Parijs
rw.'bew"
geh. bew.
zzw 4
zw 5
20 1
19 0
21 1
Bordeaux
Grenoble
Nice
motregen
ew. bew.
licht bew.
NW 3
windsUl
NNW 2
20 6
22 0
21 0
Zürich
windstil
O 2
16 7
22 OS
Fra-lcfort
München
nevel
wzw 2
w 2
24 0
18 3
Rome"UClt
licht bew.
windstil
windsUl
22 1
25 0
WEERBERICHT
Opnieuw enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Over het algemeen veel be
wolking met op de meeste
plaatsen enkele buien en
kans op onweer. Overwe
gend matige wind lussen
Zuid en West. Weinig ver
andering in temperatuur.
(Opgemaakt te tien uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag: Zon van 4 19 tot 21.02 uur;
maan van 9.23 tot 23.50 uur. Op 19 Juni