Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | 3 juni 1953 | pagina 5

We zaten 30 meter boven het graf van
de onbekende soldaat

Onvergetelijke indrukken van de
plechtigheid in Westminster Abbey

Prins Charles zoog
op zijn duim

Gillette
apparaat

Vijf spelers candidaat voor de
vijfde plaats

Automobilisten staan voor het
Limburg-mysterie

Wel duizend mensen ter receptie
op Groot Haesebroek

De stand van het
lager onderwijs

Zondaasschoolleiders 2 dagen
in Arnhem bijeen

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

5

WOENSDAG 3 JUNI 1953

Daarom zagen we van kroning zelf niets...

(Van een onzer verslaggevers)

We zijn dan „By command of Her Majesty the Queen" (opgeroepen door
H.M. de Koningin) in de Westminster Abbey geweest, op deze historische
tweede Juni van het jaar 1953. Een dag die, naar de Engelsen hope«, aan
het begin van een nieuwe periode van welvaart en voorspoed moet
den geschreven. We behoorden tot één van de 7500 gelukkigen, die onder
de booggewelven van het grijze middenschip de kroning van Koningin
Elizabeth II bijwoonden; één van de 1000 buitenlanders, één van de vijftien
Nederlanders

Maar, behalve de processie naar het
altaar, hebben we niets van de kronings
ceremonie gezien. De hofmaarschalk met
zün duizend zorgen en problemen had
ons hoog op het triforium gezet, zeker
dertig meter boven het graf van de onbe
kende soldaat, welks zwart-gouden i
meren steen de enige onderbreking
het 70 nieter lange blauwe tapijt beneden
bleek te zijn.

Als we de enige waren geweest,
hadden we zeker ons beklag bij de hof
maarschalk ingediend, maar het tegen
overgestelde was juist het geval. Er
waren meer mensen in de Abbey aan
wezig, die het kroningsritueel en d(
handelingen niét konden zien, dan wél.
Niét meer dan 3000 van de 7500 aanwezi
gen hebben de ceremonieën, helemaal,
half of slechts voor een kwart gezien;
3500 anderen konden alleen maa
schillende processies bekijken en 1000
wel zeer ongelukkig gezetelden hebben
met uitzondering van de schitterend uit
gedoste figuren tegenover hen op de
tribune, pertinent niets kunnen zien.

Tegenover ons, op een grote achter
Gothische bogen schuilgaande tribune,
zaten drie Arabische vorsten in vol
ornaat. Ze waren ergens uit de verre
woestijn gekomen om de kroning
koningin Eüzabeth mee te maken,
ook zij moesten het met bescheiden plaat
sen doen. Mét de maharadja's uit Voor-
i Indië, de sultans uit Brits-Borneo en de
negerhoofdlieden uit Centraal-Afrika
j zaten ze vele uren lang op harde, rechte

banken, ook zonder hoop iets
kroningsplechtigheden te zien.

De invitatie

Maar of men de ceremonie wel of niet
gezien heeft, het is de uitnodiging, die
j bij gebeurtenissen als deze geldt, de uit-
I nodiging die zó is gemaakt, dat velen
haar wel zullen inlijsten en een ereplaats
boven de haard zullen geven. De invitatie
koninklijk bevel is een betere naam
is liefst 28 centimeter lang en 24 centi
meter breed. Ze draagt in een lichtblauwe
opdruk het wapen van het Engelse
koningshuis en is met een diep-gouden
rand bewerkt. De naam van de uitge-
nodigde staat er in schoonschrift op, even
als de bevelende woorden: „By command
of Her Majesty the Queen". En rechts
onderaan heeft de hofmaarschalk, dt
hertog van Norfolk, zijn forse handteke-
ning gezet en zijn kleurloze, maar monu
mentale zegel.

Laten we het echter niet te lang ovei
die uitnodigingskaart hebben. Wat er zc
bijkomt is minstens even interessant.
Ieder, die-een plaats in de Abbey gekre
gen heeft, kreeg namelijk niet minder dan
twee reusachtige enveloppen met niet
minder dan twintig documenten, brieven
en antwoordkaarten thuisgebracht Op
één zo'n kaart stond met een r
tertje te lezen: Ik zal de eer hebben het
bevel van Hare Majesteit op te volgen.
Maar op een andere kaart stond met het
zelfde gouden lettertje gedrukt: Het spijt
me, dat ik onvermijdelijk verhinderd ben,
het bevel van Hare Majesteit op te
volgen.

Zo zonder afbreuk aan het traditio
nele woordje „command" te doen
een ieder naar eigen goeddunken han
delen. Zo men kan haast va
organisatie spreken organiseren de
Engelsen hun grote plechtigheden en
feestelijkheden.

Om zes uur.

Prins Bernhard bracht
Churchill in de war

Prins Bernhard bracht gisteren op
gracieuze wijze hulde aan de grote
Britse oorlogsleider Sir Winston
Churchill. Tijdens de kronings
plechtigheid zat de prins in het
koor tegenover het altaar. Toen
Churchill statig de kerk uitliep,
maakte prins Bernhard een buiging
voor hem. De oude staatsman
raakte door dit onverwachte eer
bewijs een ogenblik in de war,
aarzelde even en boog toen terug.
Daarna schreed hij weer plechtig
verder.

De verschijning van Churchill
maakte op alle aanwezigen diepe
indrtik. Eén van hen merkte op:
„Wat ziet hij er prachtig uit. Even
indrukwekkend als een oud schip
dat met volle zeilen ten oorlog
vaart."

Zelfs Sowjet-ambassadeur Jacob
Malik glimlachte toen Churchill
hem passeerde.

Koningin Juliana volgde met
enkele leden van de hofhouding de
kroning van Elizabeth op het
televisiescherm in het paleis te
Soestdijk,

Familieberichten uit andere
bladen

i 3. Verdoom,
R. W. Shuel,

R. van Ingen

erhoef, Oegstgeest; P. C. Moes t

W. C. Ponning, v

ven: G. de Graaf, m. 69 j. Weesperkarspel;
E. G. Pieper, m. arts, 40 j. Apeldoorn: F.
H. J. Hugas. m. 56 j. A'dam: A. J. Lafeber,

uitzicht op het schip van de kerk be
neden ons. Provoosten in officiële hof-
kleding: zwart fluwelen kuitbroek, dito
jasjes, zilverkleurige schoengespen,
knopen en degens, hadden ons langs
smal kronkelpad naar boven geleid
hier in de nok van de kerk, waar
en spinrag zo goed en zo kwaad als het
ging waren weggepoetst kregen
een eerste gezicht op het machtige
interieur van de abdij. En wat een ge
zicht! We schrokken er bijna van. De
kerk, die we goed kennen, was zó onher
kenbaar, dat we moeite hadden er een
vóór- en achterstuk in te ontdekken. De
standbeelden en praalgraven, welke
Westminster Abbey tot een nationaal
monument hebben gemaakt, waren geheel
onder de tribunes verdwenen. Stoelen er
banken waren er niet meer: wat w«
zagen waren niets anders dan stellages er
nog eens stellages.

Midden in het schip van de kerk, tus
sen de hoge grijze pilaren, was een lang
blauw kleed gelegd. In het koor en
het altaar lag een goud-geel karpet en
het platform, waarop de koningin
hulde van haar leenheren in ontvangst
nemen, was met dezelfde kleur stof
bedekt.

In de zijbeuken stonden de stoelen der
Peers, alle zetels met blauwe zitting en
rug, en goudkleurige poten. Alle decora
ties waren precies gelijk. Langs allé tri
bunes waren lichtblauwe doeken gespij
kerd, die een kroon en de bloemen-
emblemen van het Verenigd Koninkrijk
tot patroon hadden. De roos van Enge
land, de distel van Schotland en het kla
verblad van Ierland.

Zeven uur

Om zeven uur was de Abbey al voor de
helft met genodigden gevuld en een uur
later leek er geen mens meer bij te kun-
i. Alle tribunes en stoelen zaten dicht-
gepakt met uitverkorenen. Dames in
kostbare toiletten en flonkerende diade
men, de heren in de meest fantastische
gala-uniformen of in stemmige morgen-
of avondkleding.

haast ondoenlijk, het kleurrijke i ^5.
.iel onder woorden te brengen. I zacme-
We zagen rode, blauwe en groene mantels
in alle mogelijke schakeringen: rood
scheen de boventoon te voeren, niet het
minst door de wijde gewaden, waarmee
honderden graven, baronnen en hertogen
met hun echtgenoten een zijbeuk geheel
schenen te vullen.

Een orkest, dat met een koor op een
verdieping in het midden van de kerk was
gezeten, begon zachtjes te spelen. Nog
twee en een half uur zouden de genodig
den op de koninklijke processie moeten
wachten. Met een kijker zochten we de
tribunes aan de overkant af. Ons oog viel

was van een boom, die de hofmaarschalk
op één van zijn landgoederen had laten
vellen. Een waardiger aandenken aan
deze kroning had deze luitenant-kolonel
zich niet kunnen denken.

Trompetten schalden, de mensen op de
tribunes gingen rinkelend van de medail
les staan. De eerste hoge vertegenwoordi
gers schreden langzaam binnen. Eerst de
koloniale heersers in hun exotische ge
waden, toen de representanten van vreem
de mogendheden onder wie de prins der
Nederlanden. Vervolgens de Engelse ko
ninklijke prinsessen en tenslotte de ko
ningin-moeder Elizabeth en prinses Mar-

Van boven, van het triforium af. zag
dit hele kleurrijke tafereel er uit als
poppenspel. Men kon deze mannen
vrouwen met hun lange, door pages ge
dragen sleep, met kleurige insecten
gelijken, die langzaam over de grond
schenen te kruipen. Gezichten konden w«
niet onderscheiden, maar wel kleuren:
purper, paars, grijs, alles door elkaar.

Toen. een half uur voordat de koningin
in plechtige processie zou binnenschrij
den, steeg er plotseling een gelach op.
Het kwam uit de hoek van het koor, doch
hoewel we onze hals rekten, konden we
niets onderscheiden. Maar niet lang daar
na konden we ook meelachen. Tien
schoonmaaksters, in nieuwe witte jassen,
veegden met enorme snelheid de zeventig
meter lange blauwe loper aan, onder
zicht van een man

Een groot ogenblik

Een flauw gejuich drong van buiten
tot de Abbey door. Dit was het moment,
waarop iedereen gewacht had; het ogen
blik was aangebroken. Een lange pro
cessie bewoog zich door het schip van de
kerk. Geestelijken, wapenkoningen, stan
daarddragers, de in paarse mantel gehulde
Sir Winston Churchill, de hertog van
Edinburgh in een karmozijnrode mantel,
omringd door de krijgshaftige „gentle-
men-at-arms" en gevolgd door zijn page.
zeecadet Reece. Daarachter de regalia, de
koninklijke standaarddrager Montgomery
en de Bijbel. En eindelijk de koningin,
het hoofd fier opgericht, de handen ge
vouwen. de voeten licht. De bijna vijftien
meter lange sleep van haar rode staatsie
gewaad werd gedragen door acht
dames. Van haar gezicht of haar kronings
japon konden we weinig zien,
de flonkerende tiara.

Vijf minuten nadat het juichende
„Vivat, vivat" van de koorknapen was
weggestorven, begon het kroningsritueel:
onzichtbaar voor ons en ook onzichtbaar
die sultans, die sheiks en die hon
derden officieren en diplomaten tegen-
Maar via accoustisch uitstekend
opgestelde luidsprekers was al het ge
sprokene duidelijk te volgen. Tijdens de
erkenning, het eerste onderdeel
ceremonie, donderde vier keer het „God
the Queen" door de Abbey. De
niettemin klare stem

schouwspel onder woorden te brengen.I -

Wo -7=,««r, Ki-,1.1.,0 «0,0 de koningin was tijdens de eedsaflegging

duidelijk te horen en tijdens het meest
verheven moment, de zalving, klonken
de woorden van de aartsbisschop
Canterbury zo hard door de kerk heen.
dat we nauwelijks konden geloven dat
we de dienst eigenlijk slechts op
afstand bijwoonden.

Perfecte organisatie

Onze kopij stroomde inmiddels via
Fleetstreet naar Nederland. De provoos
ten brachten onze pennevruchten naar
uitgang van de Abbey en padvinders
in glanzende zijde gestoken"Chi- i motor-ordonnansen zorgden voor de r
hoogwaardigheidsbekleder, die juist Wat de communicatiemiddelen betreft
stuk kauwgum in de mond stak en-was de organisatie zó perfect, dat geen
even later hadden we drie naast elkaarkopijjongen op de krant het zijn schitte-
gezeten vorsten uit Brits Borneo in het]rend geüniformeerde „collega's" had
met zijn kris aankunnen verbeteren.

Nog één keer zagen we de processie

van de koningin door de kerk gaan. Dit
was na de kroning en na het ontroerende
huldebetoon, waarbij de vierjarige prins
Charles zijn vader grootmoedig voor
moeder zag knielen.

Ey om vier uur tien uren nadat we
de Abbey waren binnengegaan, betraden
we voor het eerst weer de straat. De
Abbey met zijn millioenen gekost heb
bende verbouwing lag verlaten achter
ons. De kleuren van het décor waren
bleekt, want de met zoveel zorg voorbe
reide kroning van koningin Elizabeth
verleden geworden.

het knoeien was. Het gouden heft scheen
te hebben losgelaten, want lachend liet
hij het mes en een blinkend stuk metaal
aan zijn vrienden zien en borg beide ver
volgens in de zoom van zijn groen zijden
kleed.

Aandenken

Een provoost, een luitenant-kolonel van
de Horse Guards, kwam naast ons staan
en al gauw concentreerde het gesprek zich
op de gouden staf, die hij cn zijn 400 col
lega's als teken van hun waardigheid in
de hand hielden. De stok was van ce
derhout gemaakt, dat weer afkomstig

(Van onze correspondent.)

TTOE HEEFT DE KLEINE PRINS
Charles zich in de Westminster Abbey
gedragen? Wel. hij zoog op zijn duim,
maar op het grote ogenblik, waarvoor hij
ook voorbestemd is, heeft hij zich ge
dragen als een echte koninklijke prins.
Zün moeder kan trots op hem zpn. want
hü is een brave jongen geweest. Hü was
gezeten tussen zün tante, prinses Mar
garet, en zijn grootmoeder, de moeder
van koningin Elizabeth. Opgewonden
wendde hij zich tot zün grootmoeder,
toen hij zijn vader, de hertog van Edin-
burg, voor de koningin zag knielen
haar eer te bewijzen. Kort daarop werd
hij rusteloos en spraakzaam en zün tante
en grootmoeder overlegden kennelijk, of
het niet beter was. dat hij weer vertrok.
Maar Charles mocht blüven. Even later
ging hy weer rustig zitten
van de ceremonie te volgen. Maar lang
hield de vierjarige troonopvolger het
niet uit.

De prins was gekleed in een wit pakje.
Zün haar zat onberispelijk in de schei
ding. Telkens grepen twee kleine handjes
de balustrade voor de koninklijke zetel
vast om goed al de wonderlijke dingen te
kunnen zien. welke zich voor zijn ogen
ontrolden, enkele minuten later gaf groot
moeder hem iets om op te staanen de
prins kon nu beter de wel zeer tot zün
verbeelding sprekende herauten zien en
al die andere dingen, die toch ook de
ouderen in hun ban hielden.

Tussen al die oudere mensen werd de
kleine prins het levendigste persoontje
op de koninklijke zetels. Hü had heel wat
té zéggen en prinses Margaret moest
veel overredingskracht gebruiken om de
jongen in het gareel te houden. Het pro
bleem, dat Charles eerst boeide, was de
zakdoek, die hü in zijn linkermouw ont
dekte, daarna ging hij zijn handen aan
dachtig bestuderen. Vervolgens staarde
hij bedachtzaam naar de duim. welke zijn
mond gevonden had. En het leek, alsof
hij tenslotte door alles om zich heen uit
het veld geslagen was. Maar hü ontdekte
weer wat nieuws. Het waren de kleine
pages, die gevaarlük dicht bü hem waren,
om er zün ervaringen mee uit te wisse
len. Het kritieke uur was toen gekomen.
En toen zün moeder aan het einde van
de communie naar de troon teruggeleid
werd, moest Charles naar huis. Niet

Neem. de proef op de som!

Koop een Gillette acbeerapparatt no. 32 voor F. 1,10
(incl. 2 mesjes ter waarde van 30 ct.) Reeds na de
eerste keer scheren zult U bemerken dat U zich
dan inderdaad beter en sneller scheert en dat een
Gillette schecrapparaat en Blauwe Gillette mesjes de
ideale combinatie vormen!

BLAUWE GILLETTE MESJES IN EEN

VORMEN EEN fDEAAL PAAR

Een „goeie morgen" begint met Gillette

dat hü zich niet behoorlijk gedragen had,
maar omdat van tevoren was vastgesteld,
hoe lang de jongen ln de kerk mocht blüven
Precies op tüd arriveerde een in rood
geklede lakei, die hem naar bulten
bracht. Op Buckingham Palace wachtten
zün vriendjes met ijsjes, gebakjes
televisietoestel, waarop hü zün moeder
tüdens haar zegetocht door Londen kon
gadeslaan.

Charles was de enige, die zonder een
repetitie in de Abbey kwam. Hü heeft
zich dan ook keurig gedragen. Het viel
overigens op. dat zün ogen één en al be
wondering waren, toen de kroon van St
Edward op het hoofd van zün moeder
werd geplaatst.

voor de toeschouwers was het duide-
lÜk. dat koningin Elizabeth steun vond
in de aanwezigheid van de kleine jongen,
die haar met zulke verheerlükte ogen
gadesloeg

Spanjaard en Orbaan hebben goede kansen
op plaatsing

(Van onze schaakmedewerker)

AMSTERDAM, 2 Juni. De zevende ronde van het candidatentournooi
bracht in zoverre geen verandering in de situatie, dat Cortlever en v. d.
Berg ongenaakbaar en onbedreigd de leiding behouden. Hierin kon het
feit, dat v. d. Berg heden tegen Spanjaard remise maakte geen verande
ring brengen. Het is toch wel duidelijk, dat Cortlever en v. d. Berg bijna
een klasse beter zijn dan de overige deelnemers. De partij tussen Cortlever
en Vinken bewees dit weer eens. Weliswaar had Cortlever een pion ge
wonnen, doch Vinken manoeuvreerde toch wel zo handig, dat in een eind
spel, waarin beide partijen nog een toren en een paard plus enkele pion
nen hadden, niet duidelijk was hoe Cortlever zou moeten winnen. Tegen
1- een gelijkwaardige tegenstander zou hem dit ook niet gelukt zijn. Vinken
'evenwel was zo vriendelijk om zijn paard te laten afruilen: Kort daarna
was het afgelopen.

Indien Van Doesburgh, De Jong en
Vinken er in slagen hun hangpartüen

(resp. tegen Scheffer, Karper en v Does
burgh) te winnen en het ziet
uit dat dit gebeuren zal dan zal de
rangschikking na 7 ronden aldus luiden:
Cortlever 6^, v. d. Berg 6. Orbaan
Spanjaard 4t4. Van Doesburgh. De Jong.
Karper en Visser ieder 3^, Vinken 2V2
Crabbendam en Van Steenis lVz, Schef
fer 1.

Het is wel duidelyk. dat Orbaan
Spanjaard aardig op weg zün op de 3e
4e plaats beslag te gaan leggen, al m
Orbaan nog zowel Cortlever als Van den
Berg ontmoeten. Maar op hen volgt
peloton van 5 man, die er voorlopig ge
noegen mee zullen moeten

te vechten. Vinken, als laatsie

In de tweede 24-uursrit Scheveningen-Luxemburg-
Scheveningen van 1113 Juni

Ondanks striemende regen

H.M. de Koningin bij diner in Britse Ambassade

(Van een onzèr verslaggevers)

,Règen gèldt in hét Oosten als een
goed voorteken", zei ons de heer Oh. J.
I. M. Weltèr op dé kroningsreceptie op
Groot Haesebroek,. bet buiten van de
Cajiadese ambassadeur te Wassenaar.

Dat moge dan de troost zyn van de
vele honderden damés, die met een
grootse gardenparty in het vooruitzicht,
zich luehtigé toiletten en grote tulen en
ien hoeden hadden aangeschaft.

Want de grote grasvelden van Groot
Haesebroek waren niet te betreden en
leég bleven de gezellige oranje-zitjes en
de tennisbanen. Wel was er een grote
legertent opgesteld, die via het over
dekt terras vanuit de bibliotheek van
Groot Haesebroek te bereiken was. Ver
waren alle salons en de grofe hal
het buiten gevuld met honderden
gasten. Het is niet mógelijk om namen
te noemen. Uit geheel Nederland waren
autoriteiten en leden van het Britse we
reldrijk büeen gekomen om aan de hoof-
'an de diplomatieke missies van het
Gemenebest hun gelukwensen aan te

Om precies zes uur liet de Marine
kapel, die zo nu en dan een vrolijk wys-
je ten beste had gegèvén, het „God save
the Queen" horen, wéanmede de receptie
beëindigd was. Juist op tü'd om de am
bassadeurs en hun echtgenoten de ge
legenheid te geven zich in groot gala te stellen.

steken voor het diner in de Britse am
bassade te Den Haag, waar ook H.M. de
Koningin aanzat.

Uitvoering reisbesluit
wordt gewijzigd

Vergoeding van dienstreizen
voor rijksambtenaren

Minister Van de Kieft heeft reeds bü
de voorzitter van de centrale commissie
voor georganiseerd overleg een eerste
voorstel aan de orde gesteld tot wijziging
van het veel gecritiseerde Reisbesluit
1952 (de regeling der vergoeding van
kosten, verbonden aan dienstreizen van
rüksambtenaren). De voorzitter van de
centrale commissie heeft een subcom
missie ingesteld om de moeilijkheden van
meer algemene aard te bezien, bü het
nog ontbreken van dienstcommissies voor
georganiseerd overleg de dienstgewyze
uitvoering van het Reisbesluit te bespre
ken en de coördinatie der uitvoerings
voorschriften bü de verscnillende onder
delen van de rijksdienst te bevorderen.
Dit heeft minister Van de Kieft geant
woord op schriftelijke vragen van het
Tweede Kamerlid Droesen (K.V.P.).

De minister voelt er niet voor, het ge
heel verouderde vervallen Reisbesluit
gedeeltelük in werking te

Door de R.A.C.-West wordt op 11. 12

1 13 Juni ter gelegenheid van de ope
ning van het seizoen te Scheveningen
de 2e 24-uursrit ScheveningenLuxem
burgScheveningen gehouden. Donder
dagavond 11 Juni wordt om 19.45 uur de
eerste deelnemer aan deze wedstrijd,
•voor ruim 180 lnschrüvingen, waar
van 17 uit Luxemburg, zün binnengeko
men, gestart. De rit over circa 1000 km
gaat door de mooiste delen van Neder
land, België en Luxemburg en bestaat
uit de volgende gedeelten:

A. traject van ca 330 km van Scheve
ningen naar de Nederland-Belgische
grens;

B. een Belgisch-Luxemburgs traject
van ca 180 km van de Nederlands-Bel
gische grens naar Colmarberg in Luxem
burg;

C. traject Colmarberg-Nederlandse
gréns van ca 280 km.

D. traject van ca 250 km van de Bel
gisch-Nederlandse grens tot de finish
te Scheveningen.

Op Zaterdag 13 Juni wordt te Sche
veningen een klassementsproef gehouden,
waar ca 40 pet van het aantal deelnemers
en in ieder geval zü. die zonder straf-
punten de finish bereiken, aan deel zul
len nemen. Voor deze klasementsproef
zullen de toerwagens worden verdeeld in
de volgende klasse: tot 850 cc, van 850—
1150 cc. van 1150—1400 cc. van 1400—1600
cc. van 16002400 cc en wagens met
cylinderinhoud boven 2400 cc; tenslotte
twee klassen sportwagens, tot 1800
boven 1800 cc. De klassementsproef

Het Haagse elftal tegen
Legnano

Het Haagse voetbalelftal, dat Woen
dagavond 10 Juni op het HBS-terre
(aanvang 7.15 uur) tegen de Italiaan
club Legnano speelt, is als volgt samci
gesteld: Doel: Kok (Ado); achter: I
Jong (Ado) en Van Rosmalen (Ado)
midden: Van Beek (Ado), Van Geest
(DHC) en R. Goldman (HBS); voor: Var
der Borg (DHC); Kuneman (HBS). Lan
gelaan (HBS), Clavan (Ado) en Rijnvis
(Ado). Rerserves: Van Schaik (DHC)
C. Goldman (HBS). Huegenin (VUC)
Van der Harst (Ado).

De Kikvorsenploeg voor
11 Juni

Het zevental van de Kikvorsen, het
officieuze Nederlands waterpoloteam, dat
11 Juni te Haarlem tüdens de selectie'
wedstrijden tegen het Haarlems zeventai
speelt, is als volgt samengesteld:

Doel: van Gelder (HZPC); achter:
Luchs (Robben), Korevaar (Merwede) en
Bülsma (Haarlem); Voor: Cabout (GZC
Van Feggelen (Meeuwen) en Smol
HZPC).

Daarvoor maak
te Ferd'nand
graag toilet

vormt dit jaar, in tegenstelling tot 1952,
een deel van de 24-uursrit.

De heer P. J. Nortier, die mede met
de organisatie van deze prestatierit
belast, heeft de deelnemers voor aardige
puzzles geplaatst, zo een „verrassingstra-
ject", t.w. „het Limburgmysterie", ver
der „de Ardennen-puzzle" en tenslotte
de „Brabant-surprise".

Bij de aankomst te Scheveningen zul
len de deelnemers in de gelegenheid
worden gesteld kennis te maken met
„Hollandse nieuwe", terwül zü tot slot
officieel door het gemeentebestuur van
's-Gravenhage zullen worden ontvangen.

Fausto Coppi winnaar
van de Giro

Wim van Est eindigde op de
13e plaats

Dank zij zün grote overwinning in d-
voorlaatste etappe van de Ronde van
Italië, is de Italiaan Fausto Coppi er toch
nog in geslaagd de Zwitser Koblet, die
18 etappes lang de renners heeft aange
voerd. de eindzege te ontnemen. Coppi
verdedigde zün voorsprong in de 20e
etappe en werd zodoende winnaèr (voor
de 5e maal) van de Giro.

Het klassement van de 20e en laatste
etappe, van Bormio naar Milaan (220 km)
luidt: 1. Magni (It) 6.36.21; 2. Maggini
(It); 3. Baroni (It); 4. Piazza (It); 5.
Bini (It); 6. E. Brasola (It); 7. Rivola
(It); 8. Van Est (Ned.); 9. Monti (It);
10. Ockers (B) allen zelfde tüd. Voor
het gehele peloton behalve L. Bobèt
(Fr.). Blanco (Sp). Corrleri (It) en Bo-
nini (It), die hebben opgegeven werd
dezelfde tüd als voor Magni genoteerd.

Het eindklassement luidt. 1. Fausto
Coppi (It) 118.37.26; 2. Koblet (Zwits:
118.38.55; 3. Fornara (It) 110.44.21 4
Bartali (It) 118.51.34; 5. Conterno (It)
118.58.17; 6. Ockers (B) 119.01.40; 7. Roma
(It) 119.02.01; 8. De Santi (It) 119 02 32'
9. Magni (It) 119 03.05; 10. V. Rossello (It)
119 03.47; 11. Giudici (It) 119.06.28; 12
Defilippis (It) 11906.52; 13. Wim van
Est (Ned) 119.07.23.

29 Bernardo Ruiz (Sp) 119.31.43; 30
Geminiani (Fr.) 119.31.54: 43. Van Steen
bergen (B) 120.01.14; 50. Roks (Ned.)
12016.08; 70. Suykerbuyck (Ned.) 121.39.
28; 72 Van Breenen (Ned.) 121.42.50.

Ook V.S. nu accoord

Tegenwaardegelden
voor rampschade

Ook met de regering der Verenigde
staten is nu, evenals reeds eerder met het
Bureau voor wederzüdse Beveiliging
(M.S.A.), principiële overeenstemming be
reikt over de besteding van de nog ter
beschikking staande gelden op de tegen-
waarderekéning bij de Nederlandse Bank.
Van de ruim 900 millioen. waaraan tot
dusver nog geen bestemming was gegeven,
zal f 400 millioen worden gebruikt voor
dekking van rijksuitgaven in verband met
de watersnood, f 200 millioen voor dekking
reeds in de rijksbegroting opge-
n posten, voorzover daarop nog geen
uitgaven zyn verricht, en f300 millioen
voor de financiering van militaire pro
jecten.

De bekende Ned. Alpinist en
Karakorum-reiziger dr Ph. C. Visser
spreekt vanavond van kwart voor elf tot
elf uur voor de V.A.R.A.-mierofoon over
de beklimming van de Mount Everest.

N. Samsom N.V. (Doeltreffende ad
ministratie cn organisatie) te Alphen aan
den Rün heeft het eerste nummer uitge
geven van Stimulans een huisorgaan ter
voorlichting van zakenrelaties. 1

man van dit peloton, staat weliswaar een
punt bij zyn naaste rivalen ten achter,
doch hü' heeft nog een betrekkelijk licht
programma voör dè boèg en kan dus nog
niet kansloos geacht worden. Daaren
tegen moeten de drie laagstgeplaatsten
nu wél kansloos geacht worden.

Van den Berg en Spanjaard maakten
in de 7e ronde reeds na 16 zetten remise.
Orbaan en Visser maakten van een
Spaanse party een loopgravengevecht.
dat wellicht iets te vroeg remise werd
gegeven. Crabbendam en Van Steenis
soeelden een avontuurlyke party (Caro-
Kann), waarin de kansen enige ma
keerden Crabbendam beging echter
hevige tijdnood de laatste blunder
hielp aldus Van Steenis aan zyn eerste
overwinning. Van Doesburgh beant
woordde Scheffers d4-opening met de
zelden gespeelde Fajarowicz-variant; hij
er wel bij. won een pion en heeft
gunstig staand eindspel over. Fel-
streden Karper en De Jong in een on
regelmatige e4-opening. Tot diep in het
eindspel stonden de partijen gelijk. Toen
beging Karper in tüdnood een fout. wel
ke hem na de hervatting wel eens op
verlies zou kunnen komen te staan.

De party tussen Kamer en Crabben
dam is niet, gelijk gemeld is. door Crab,
bendam gewonnen, doch door Karper. Ze
heeft ruim 8 uur geduurd.

oude gebouwen en de inmiddels ee-
steaen totale bevolking een actieve scho-
lenhouwpolitiek voorshands noodzakelijk
Om op grond van dezelfde feiten de
vooruitgang van het openbaar onderwijs
te kunnen verklaren, moeten wij iets
diener graven.

Constateren we daartoe in de eerste
plaats, dat het geboortecyfer Is verkre
gen uit cüfers. die naar beroeD. woon
plaats en godsdienst aanzienlijk uiteen-
lonen. Dit blükt bijv. uit de navolgende
eiifers, welke aangeven het aantal ee-
boorten in 1935 per duizend gehuwde
vrouwen beneden 50 jaar bü de verschil
lende kerkelbke gezindten („De Econo
mist" no 1. 1949):

Rooms-Katholiek 209

Gereformeerd 168

Hervormd 131

Doopsgezind 73

Onkerkelijk 69

Remonstrant 60

Aanmerkelijke verschillen dus. En wat
blijkt nu bü een vergelüking van de naar
kerkelijke gezindte gesnlitste geboorte
cijfers van een jaar vóór de oorlog en
1946? Daarover morgen.

1.

pvNS lager onderwys geeft de laatste
jaren enige merkwaardige verschui
vingen te zien, opvallend genoeg om niet
aan de algemene aandacht te ont
snappen.

Daar is in de eerste plaats de sterk ge
stegen aanmelding voor de eerste klasse
in 1952. Zó groot was de stüging vele
tientallen percenten dat de overheid
zich genoodzaakt zag enkele büzondere
maatregelen te nemen.

Het aantal scholen en localltelten
onderging een uitbreiding, terwijl voorts
door het toepasser, van enige spreiding
bü de toelating de top der styging min
of meer werd afgevlakt.

Deze laatste maatregel was noodzake-
lük, enerzüds omdat een grote uitbrei
ding van schoolruimte op korte termün
niet te verwezenlüken was, anderzüds
omdat de aanmelding in latere jaren
weer een dalende lün zal gaan vertonen,
al zullen de aantallen zioh in het komen
de decennium boven het vooroorlogse
peil blyven bewegen.

Hoe de toestand zich in de verre toe
komst zal ontwikkelen, laat zich slechts
gissen. Op dit punt kan uiteraard nie
mand zekerheid verschaffen. Het ware
dus zeer onverstandig geweest de school
ruimte aan de huidige behoefte aan te
passen, ook al zou dit technisch er. finan
cieel uitvoerbaar zün geweest.
DEN tweede opmerkelyk feit is de
ontwikkeling van de verhouding tus
sen büzonder en openbaar lager onder-
wüs.

Wij waren gewend aan en vertrouwd
met het beeld, dat het büzonder onder
wys percentsgewijs zij het in een
uiterst langzaam tempo aan de win
nende hand was. Zo waren in 1938 de
percentages van het byzonder onderwys
m.o. resp. 69 en 51, in
1948: 73 en 55. Sinds kort zün evenwél
het lager onderwys de rollen om-
gedraald.

Het loont de moeite de oorzaken van
bovenvermelde verschünseler. op te spo
ren. Het valt dan allereerst op, dat de
oorzaken, waarvan wij zojuist 6praken.
ln hoofdzaak blyken samen te vallen
gemeenschappelüke oorzaak, t.w.
de sterk toegenomen geboorte kort na
de oorlog.

Terwül voor de tweede wereldoorlog
het geboortecyfer (aantal levend gebore
nen per 1000 inwoners) langzaam daalde
(1915: 26. 1940: 20,6 steeg het cijfer sinds
1941 enigszins, om ten slotte in 1946 een
formidr.bele top te bereiken (30.6). Men
moet teruggaan tot 1906 om een dergelijk
hoog cüfer te vinden.

Vervolgens trad een scherpe daling in.
Niettemin bedroeg de geboorte in 1950
nog 22.7, waarhü tevens in het oog moet
worden gehouden, dat dit cijfer berekend
werd over een bevolking, die sinds 1940
met omstreeks een millioen was toege-

TTET aantal kinderen, dat in 1946 het
levenslicht aanschouwde, was dus
omstrèeks 50 pet groter dan de babv-
schare van 1940. m.a.w. het getal voor
het eerst leerplichtigen was in 1952 even
eens omstreeks 50 pet groter dan ln 1946.
De latere daling van het geboortecijfer
maakt een afneming van de toeloop naar
de laeere school tot zekerheid.

Toch is. tengevolge van de verwoes
ting van schnlon in de oorlogsjaren, de

Dr G. B. W. HUIZINGA. langdurige stilstand in de vervanging

Voorzitter ds J. W. van KootenOns werk zet
een bijzonder stempel op ons

(Van ai

verslaggevers)
Mooie, opgewekte dagen waren het in
Arnhem voor de honderden Zondags-
schoolleiders en -leidsters, die er de 87e
jaarvergadering van de Ned. Zondags
school-Vereniging hielden. Theorie en
practyk van hun verantwoordelüke
moeilüke en schone arbeid kregen op

echter in de organisatie steken; de kerk
orde is geen wetboek, maar een leef
regel. Er is z.i. een tendenz merkbaar,
dat men het de kerk wil laten doen en
de verenigingen maar moeten verdwü-
nen. Wie zo denkt, begrypt niets van het
wezen van een kerkorde. De kerkeraad
mro.,.. ,n scnona - aroa.a „reaen op 1'

belde dagen ruimschoots de aandacht. i e

..Zondagsschoolleiders bevorderen.

zonder enige beloning Zondag aan Zon
dag vertellen van de Here Jezus en dal
;en büzonder stempel op hen", zei
voorzitter ds J. W. van Kooten uit Am
sterdam. terecht, toen hü gisteren de
vergadering opende.

Kantor Kurt Schulz uit Leer was met
zijn prachtige koor en een aantal Zon
dagsschoolleiders uit West-Duitsland
naar Arnhem gekomen. Het zong giste-
ter inleiding van het gebed, en de:
middags leidde Kantor Schulz een zang-

Op de Zondagsschool moet ook ver
teld worden over Gods schepping. Niet
zonder reden dus sprak de heer J. Rade
maker in de ochtendvergadering over
„De wonderen van het heelal": een
boeiende causerie over de sterrenkunde.

Na het geanimeerde zanguur, sprak ds
Ter Schegget naar aanleiding van Z~~'
Nieuwe Kerkorde der Ned. Herv. kerk

de hulp van de kerkeraad ZZ
Zondagsschoolleiders en -leidsters. Het
Zondagsschoolwerk heeft zün plaats ge
vonden in de voorbereidende catechese
ligt voor de volle verantwoordelyk-
heid van de kerk. Ds Ter Schegget achtte
eer verheugend: een half millioen
kinderen van ons volk bezoekt de Zon
dagsscholen en het is van het grootste
belang dat de kerk er zich intens mee
bezig houdt. Het moderamen van de Ge
nerale Synode der Ned. Hervormde Kerk
heeft daar onlangs de kerkeraden op ge
wezen. Maar al te veel, aldus ds Ter
Schegget, blyven sommige kerkeraden

bevorderen.

Ds Ter Schegget achtte het onbegry-
pelü*. dat het Zondagsschoolwerk in de
organisatie van de jeugdraden zo wei
nig invloed kan uitoefenen. Onze schat
van ervaringen, verworven in de loop
van vele jaren, willen wü zo graag naar
voren brengen ter wille van het kind.

De eerste dag werd besloten met een
Zendingsavond, waarop drs F. C. Kam-
ma uit Oegstgeest sprak over „GrUpt
toch de kansen" en het gamelan-orkest
van het Instituut voor de Tropen Ja
vaanse muziek speelde, afgewisseld door
Javaanse dansen, beide ingeleid door de
heer B. IJzerdraad.

Opzetten bij -aanbesteding
Deventer schouwburg

Bü de aanbesteding van de bouw van
:n nieuwe schouwburg te Deventer :s
gebleken, dat de aannemers opzetten van
ƒ30.000 en zelfs van 72.000 in hun be
dragen hadden verrekend. Het werk is
niet gegund aan de laagste inschrü-
(ƒ739.250), maar aan de firma Van
Heesewyk te Best. die het laagst inge
schreven bedrag van vóór de opzet, n 1.
ƒ690.000 had berekend.

De zaak is in handen van de politie
;geven.

Voor de bouw van een nieuwe
schouwburg te Enschede was laagste in
schrijver A A. Antonissen te Amsterdam
met f 758.672 (hoogste: 858.000).