Aangezicht van ons volk is te veel binnen waarts gekeerd Druk uit Eerste Kamer om bepalingen nogmaals te herzien Toch is het zo Studiebeurzen zijn nodig, maar een lapmiddel NU LENTE IN KLEIN BESTEK BANDEN Het lied der aethergolven 2 WOENSDAG 20 MEI 1953 Buitenlands beleid in de giondwet (Van onze Parlementsredacteur) HET WAS DEZE MAAND juist een jaar geleden, dat de Eerste Kamer in eerste lezing behandelde de grondwetsherziening inzake de bepa lingen betreffende de buitenlandse betrekkingen. Om precies te zijn: op 7 Mei 1952 werd het regeringsvoorstel aanvaard me-t 44 tegen 5 setmmen. De tegenstemmers werden gevormd door de toen nog drie man sterke fractie der communisten en de heren De Vos van Steenwijk en Louwes van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. Gistermiddag begon de Eerste Kamer aan de behandeling in tweede lezing, die tot resultaat moet hebben een aanvaarden met een meerderheid van twee derden van het aantal uitgebrachte stemmen. De uitslag staat wel vast: de tweederde meerderheid wordt ruimschoots behaald. Men zal zich herinneren, dat deze grondwetsherziening tweeërlei beoogt. In de eerste plaats de bevordering van de ontwikkeling der internationale rechts orde, Welke met nadruk tot staatszorg wordt verheven, met het oog waarop in de grondwet enkele voorschriften worden opgenomen aangaande de verhouding tussen de nationale en de internationale rechtsorde ('het zgn. „openhakken van de grondwet" ten behoeve van de interna tionale rechtsorde). In de tweede plaats geeft de wijziging éen nadere regeling van de samenwer king tussen regering en Staten-Generaal op het stuk van het beleid inzake de bui tenlandse betrekkingen. Hiervoor is ge kozen de vorm van stilzwijgende goed keuring van alle soorten internationale TjET Demologisch Instituut houdt zich bezig met het verzamelen van feiten aangaande de medische, psychologische, sociologische, enz. toestanden van het Nederlandse volk, in het bijzonder zoals deze kunnen worden afgeleid uit de keuringen voor de militaire dienst. In een publi catie van dit Instituut wordt verteldi dat de gemiddelde intelligentie in Nederland het hoogst is in het Wes- een mededeling die de bewoners deze streken een plezierig gevoel moeten schenken, temeer, omdat de onderzoekingen van vóór de ooi-log ook reeds in die richting wezen. Slechts een nurks zou hierop een zuur commentaar willen leveren; dus tot zover gaat alles goed. Bij het prycbologisCh onderzoek waaraan de recruten worden onder worpen zo lezen wij in een cou rantenverslag worden zoveel mo gelijk de invloeden van milieu en schoolopleiding buiten beschouwing gelaten om de aangeboren intel ligentie te meten/Zoals we de vorige maalhebben uiteengezet, geschiedt deze meting door vaststelling van het intelligentiequotiënt, kortweg I.Q. ge naamd, dateigenlijk niet andere weergeeft dan een verhouding Van "de,1 behaalde resultaten. 'Over de intelligentie zelf kan het I.Q. .weinig uitsluitsel geven, en over "de aange boren intelligentie mag dus eigenlijk helemaal nog niet worden gerept. Maar dit terzijde. Het is een bekend feit, dat mensen uit welgestelde milieu's gemiddeld met hogere I.Q.'s voor de dag komen dan degenen die toe de lagere inko mens-klassen behoren. Toen - het enthousiasme voor het I.Q. nog vrij algemeen was, leek dit verband, heel begrijpelijk, want zo redeneerde men de intelligente! weten het in de wereld nu eenmaal verder te schop pen dan de dommen, dus is het lo gisch dat bij de kapitaalkrachtigen méér bollebozen worden aangetrof fen dan bij de misdeelden. Bekijken we de statistieken, dan blijken in wel varende streken in het algemeen ook de hoogste gemiddelde I.Q.'s te wor den aangetroffen. U ziet, het sluit dus allemaal als een bus. Tot d'r Skeels in Iowa (V.S.) eens een, onderzoek ging instellen naar de ouders van geadopteerde kinderen. Behalve andere belangwekkende za ken, kwam bij de honderden onder zochte gevallen aan het licht, dat ouders die hun kinderen ter opvoe ding aan anderen meestal welge- steiden hadden afgestaan, voor een groot deel éen I.Q. hadden dat vró beneden het normale lag. Het zou dus voor de hand hebben gelegen, dat de kinderen dier ouders eveneens niet al te hoog moesten worden aangesla gen. Het onderzoek wese echter in een geheel andere richting, want het I.Q. der geadopteerde kinderen lag aan zienlijk boven het normale! Dat gaf te 'denken, maar dit verschijnsel be hoefde nog niet te pleiten tegen het I.Q. a)s zodanig. Maar de nekslag hfteraan toe gebracht door een proef met 700 weeskinderen, waarvan een deel een opvoeding ontving, gelijk "aan die van welgestelde kinderen,, terwijl het andere deel der weeskin deren zeer sobertjes werd groot ge bracht. Wat bleek nu? Dat de royaal opgevoede kinderen gemiddeld 5 pun ten aan hun I.Q. hadden toegevoegd, terwijl de armelijk opgevoede wees kinderen evenveel punten hadden in geboet. Hieruit blijkt ten eerste, dat het I. Q. niet de aangeboren intelligen tie wèergeeft. Het is, zoals wij al zei den, een verhoudingscijfer en geeft bovendien slechts een momentopna me, die naarmate de omstandigheden veranderen, ook andere kan uitval len. De tweede conclusie, welke uit bovengenoemde proef kan worden getrokken, is dat de welvaart invloed op. dit verhoudingscijfer blijkt uit te oefenen. Het moge dan waar zijn, dat verstandelijk begaafden invloed op de welvaart uitoefenen, maar omgekeerd is het eveneens waar, dat welvarende omstandigheden tot betere verstan delijke prestaties leiden. Er is dus sprako van een wisselwerking. De gevolgtrekking moet dan ook luiden, dat met het uit tests verkre- gert intelligentiequotiënt uiterst voor zichtig moet. worden omgesprongen, omdat dit cijfer, zoder een begelei dend onderzoek van een psyóho- diagnosticus (inplaats van een psy- dhotechnicus) vrijwel waardeloos is, en in ieder geval mogen hierop nim mer voorspellingen omtrent school opleiding of beroep worden gebaseerd. Zulks in tegenstelling tot de charleta- nerie welke door vele instituten in den lande tot op de huidige dag wordt bedreven. De goede niet te na ge sproken. Tot morgen, wanneer we het stand punt zullen verdedigen dat niet de aarde om dezon draait, maar de de zon om de aarde wentelt. overeenkomsten, tenzij een der beide Kamers binnen dertig dagen verklaart, goedkeuring bij de wet te verlangen. Het debat werd geopend door mr Pol- lema, namens de fractie van de Christe lijk Historische Unie. Deze wees er op, dat de regering van weinig deferentie jegens de Staten-Generaal had getuigd door een minimale Memorie van Toe lichting te geven, daar zij slechts ver wees naar de gewisselde stukken bij de behandeling in eerste lezing. Met andere woorden, de regering was van oordeel, „dat de Kamer het zelf maar uit moest zoeken", Misschien was het ook wel een kwestie van politieke realiteit: ons volk bij de jongste Kamerverkiezingen, waarbij het ook ging om de grondwets herzieningen. niet warm gelopen voor deze wijziging in 's lands voornaamste wet. Die verkiezingen werden veel méér beheerst door binnenlandse aangelegen heden. De heer Pollema herhaalde zijn vroegere klacht, dat ons volk zich niet bewust is van, de tekenen des tijds en dat het aangezicht te veel naar binnen is gekeerd. De C-H.-fractie bestaat niet uit illusio nisten. maar uit realisten en als zodanig zou zij voorstemmen, maar uitdrukkelijk waarschuwde mr Pollema deze en komende regeringen tegen, het misbruik maken van verleende volmachten: er moet steeds open kaart worden gespeeld en nimmer mogen onze souvereiniteit" rakende beslissingen worden genomen zonder medeweten van de Staten-Gene raal. Vooral in dit opzicht moet de rege ring zich bewust zijn van haar verant woordelijkheid. Geen monument Ook de heer Sassen (KVP) stelde zich op het standimmt van het realisme. Even als de heer Van Walsum (PvdA) vond hij het voorstel geen monument van grond wetgeving, maar het is nu eenmaal harde Nederlandse noodzaak, de internationale integratie, vooral op economisch terrein, te bevorderen. Hij was echter van oor deel, dat bij de aanvankelijke opzet meer met schoon idealisme rekening gehouden dan met de harde realiteit. De heer Pollema had hierover ook reeds gespro- en wel naar aanleiding van opmer en van de heer Burger (PvdA) in de Tweede Kamer. Hij oonstateerde, dat „dez?..sleijhte. schipper in territoriale wa- teren zich graag een ervaren kapitein"in open zee toont". De heer Sassen was van oordeel, dat de regering er bëter in geslaagd was de verinnigde samenwerking tussen Staten- Generaal en regering op het gebied van het buitenlands beleid in de grondwet neer tc leggen dan een sluitend geheel te vinden voor de bevordering van de inter nationale rechtsorde. Evenals de heer Van Walsum (PvdA) en ook de heer De Vos van Steenwijk (WD) stelde hij aller lei procedure-vragen en alle drie stonden er op, van minister Beel de toezegging te ontvangen, dat de gehele materie, niet alleen wat tekst en systematiek betreft, maar ook met het oog op de wezenlijke" inhoud, opnieuw aan de grondwetsher zieningscommissie zal worden voorgelegd. De heer Van Walsum wees er in dit verband speciaal op, dat het nieuwe arti kel, dat in bepaalde gevallen afwijking van de grondwet mogelijk maakt in het belang van de internationale rechtsorde, geïnspireerd is door het E.D.G.-verdrag. Maar datzelfde artikel legt nu juist op de regering de 'bewijslast t.a.v. de vraag, of dat verdrag inderdaad gevorderd wordt met betrekking tot de internationale rechtsorde. Geen eenstemmigheid De heer de Vos van Steenwijk (WD) 'bleef zijn oude standpunt getrouw. Hij had onoverkomelijke bezwaren tegen de mogelijkheid tot afwijking van de grond wet en tegen het zgn. toetsingsrecht voor de rechter van nationale wetten aan in ternationale overeenkomsten. Ook ni weer verklaarde hij, dat op dit punt ir zijn fractie geen eenstemmigheid heerste. Van communistische zijde was men ook het oude standpunt blijven huldigen: de grondwet is veel <te eerbiedwaardig om er een kladboek van Jantje van te maken, waar men van alles kan bijschrijven en wegschrappen, aldus de heer Geugjes. Hij meende zelfs, dat de regering het E.D.G.- verdrag had gesloten in strijd met de grondwet en dat de ministers deswege oor het gerecht moeten worden gesleept. De kortste redevoering werd gehouden door prof. Anema (AiR): deze verklaarde sléchts er nog net zo over te denken als bij de behandeling in eerste lezing en dat ook de wijziging dn de samenstelling van de fractie geen invloed had op het anti-revolutionnaire standpunt: allen zou den gaarne voorstemmen. De verbluffende kortheid deed een ge lach opklinken, tot groot ongenoegen van de andere communistische afgevaardigde, de heer Brandenburg, die apart als hek kensluiter ten katheder ging om de nes tor der Eerste Kamer de les te lezen, om dat deze zich van een zo ernstige zaak met éefi „Jantje van Leiden" had afge maakt, en dat terwijl de professor anders toch zo gedegen redevoeringen placht te houden Minister Beel antwoordde vanmórgen. Vóór de Eerste Kamer met de grond wetsherziening begon nam zij een negen tal naturalisatièwetsontwerpen. en enigè begrotingswijzigingen aan. Van het erf van School en Kerk Ook Spierpijn Geen reisvergunning meer voor Haamstede Vrijwillige dijkwachten op Goeree Voor de gemeenten Haamstede, Burgh en Renesse zijn geen inreisvergunningen meer nodigvAlléen het .betreden van het gedeelte van de gemeente Haamstede, dat overstroomd is blijft voorlopig ver boden. Hiervoor is een speciale vergun ning noodzakelijk. De hotel- en pension- bedrijven ên ook de kampeercentra z(jn weer geopend. Burgemeester D. Rijnders van Middel- harnis heeft gisteren in de gemeenteraad het gerucht tegengesproken als zo bevolking van Goeree en Overflakkee dit najaar opnieuw worden geëvacueerd. Dezer dagen zal een oproep worden ge daan voor een vrijwillige organisatie dijkwachten. Deze vrijwilligers dienen in een eventueel geval van hoog water paraat te zijn, vooral gedurende de weekends, wanneer de dijkwerkers naar hui6 zijn. Matrozen sloegen korporaal hersenschudding Wegens het mishandelen van eén kor poraal werden de monteur le klas 'P. W. A. van O. uit Oosterhout en de matroos A.J. G. v. E- gistermorgen ieder tot een jaar m.a-. veroordeeld. Van O. bovendien verlaagd tot monteur 3e klasse. Beiden hadden, na een bezoek aan een bier brouwerij, waar zij het nodige te drin ken hadden gehad, een korporaal zo „af getuigd",. dat deze een hersenschudding en een gebroken neusbeen opliep. De eis was resp. 1 jaar en drie maanden en tegen Van E. 9 maanden. Tweede Kamer over nota-Cals Studenten moeten ook niet al te erg in de watten worden gelegd (Van een onzer verslaggevers) De student, met zijn financiële en sociale moeilijkheden, was gistermiddag het zorgenkind dat zich in de belang stelling van de Tweede Kamer mocht verheugen. Alle sprekers betreurden het echter, dat slechts de moeilijkheden van de studentenmaatschappij ter sprake kon den komen, en dat er niet nader kon wor den ingegaan op de soortgelijke proble men die zich bij het onderwijs aan M.T.S., ambachts- en kweekscholen voordeden. Maar nu de nota van minister Cals (O..K.W.), die slechts bedoeld was om een oriënterend debat uit te lokken, alleen maar over de studentenzorg handelde, moest men zich hiertoe wel beperken. Deze zaak is aan het rollen gebracht door mevr. Fortanier-De Wit (V.V.D.), die 26 Februari j.l. bij de debatten over een niéuw op te richten tweede tech nische hogeschool, een motie indiende over de financiële steun aan studenten bij het technisch hoger onderwijs. Op voorstel van de hëer Schouten (A.R.) werd de behandeling van deze motie uit gesteld om de gelegenheid te openen tot een algemeen debat over het verstrekken van rijksbeurzen voor hoger onderwij: Gistermiddag was deze zaak aan orde. Namens de onderwijscommissie r de Kamer had voorzitter Kortenhorst de minister verzocht een nota te willen in dienen, die basis voor de debatten zot kunnen zijn. „Deze nota wil .niet meei zijn dan een basis voor discussie, waar aan de ondergetekende voür het uitwer ken zijner plannen en voor het opstellen van de begroting voor het dienstjaar 1954, waardevolle suggestieshoopt te ontle nen," aldus de minister in zijn nota. Te gen deze zinsnede kwam de heer Tilanus (C.H.) in het geweer. In het algemeen had deze spreker al bezwaren tegen „oriënterende" debatten over nota's die hij als „slagen in de lucht" betitelde, maar in het bijzonder meende hij hier een Slachtoffers van de watersnood (Het informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis heeft de 85e lijst van geborgen en geïden tificeerde slachtoffers van de watersnood uitgegeven, Niemverkerk De jonge, Kuintje, Johanna, geb. 27.11.1885 te Vlissingen. Laatste adres: Meidoornstraat <4. - Van der Weijde, Jacob Maarten, geb. 7.6.1946 te Zierikzee., Laatste, adres: Stationsstraat A 368. Oude-Tonge StassenJansen, Janna, geb. 9.11.1923 te Hellevoetsluis: Laatste adres: Jozefdreef 13. Keus uit 3 soorten Castella r Wat is het beste voor Uw huid en Uw beurs? Een stukje lente in kléin bestek, dat is de nieuwe Bloemenzeep van Castella Onverpakt in de winkel te krijgen, zodat U direct de verukkelijke rozen geur kunt ruiken. Castella Bloemen zeep wordt in vier beschaafde kleuren geleverd. De prijs? Slechts 20 cent. Nu kan werkelijk IEDERE vrouw mooi zijn! Iedere vrouw kan nu immers de zeep kiezen; die voor haar huid en haar beurs het beste !is. Heeft U een tere. gevoelige huid, dan neemt U Castella Spécial, die een koesterende laag roomdik schuim over handen gelaat legt (32 cent). Natuurlijk blijft ook de zo geliefde .Castella Schoon- heidszeep (32 cent) alom verkrijgbaar. Tijdelijk levert Uw winkelier U thans twee stukken van deze heerlijke schoon- heidszeep voor 50 cent. U projiteert toch ook van dat aanbod? Maar mocht U zich voor een gering bedrag willen hullen in de geur van prille rozen, laat .dan Uw keus vallen op de nieuwe Castella Bloemenzeep voor slechts 20 cent!. Een kras of een gat? GUPA maaki 'i weer glad KNEEDBAAR HOUT Beroepin gsweik Ned. Herv. Kerk roepen te Zwijndrecht (vac. J. Godthèlp) L. Emmerzaal te Dubbeldam, dankt voor Amsterdam (vac. W. Limburgh) A. Oskamp te Heem- stèdè. Geref. Kerken p e n te Monster ds S. v. Bek- kum té Glessèn-Oude ert Nieuwekêrk. i k tvoor Wijhè C. Goeman to Schipluiden. Geref. kerkdiensten in een Roomse school Mede dank zij de. bemoeienis van pastoor Geerts van de Kerk van de Mar telaren van Gorkurh heeft de R.K. Chr. Boerenbond tc Hoogerheide het over blijflokaal van de Lagere Landbouw school beschikbaar gesteld aan de Geref. Kerk van Bergen op Zoom, om daar Zon dagsdiensten te houden voor de ver strooide Protestanten, die geen kerkelijk thuis hebben, ongeveer honderd in getal. Militairen uit Ossendrecht en Woens- drecht kunnen nu ook gemakkelijker naar de kérk (toen in 1945 de kerk van pastoor Geerts verwoest werd kon hij in de Geref. kerk van Bergen op Zoom diensten houden). Inmiddels zijn de Ge reformeerden doende in Hoogerheide een noodkerkje te bouwen. Onderdak gevraagd voor Ned. kinderen uit Duitsland Het comité Cosa verzoekt medewer king om de uitzending van Nederlandse kinderen uit Duitsland naar ons land mogelijk te. maken. Het is de bedoeling dat de kinderen (jongens en meisjes tus sen 8 en 15 jaar) van 5 tot 26 Augustus I naar Nederland komen. Adspirant-pleeg- ouders kunnen zich aanmelden bij het secretariaat van de Cosa: Bovenbrugstr. j 9, Arnhem, tel. 25830. Het gironummer j s: 275987. Wensen voor synode der Chr. Geref. Kerken De classis Amsterdam der Chr. Geref. Kerken zal een instructie doorzenden de particuliere synode afkomstig de kerk van Bussum, waarin de werl-i selij'tóheid wordt uitgesproken om de: Generale Synode in het vervolig eens in! de twee jaar te doen vergaderen (thans eens in de 3 jaar) in een centraal gelegen! plaats, bijv. Utrecht. merkwaardige staatsrechtelijke nieuwig heid te constateren. „Wie stelt er nu dt begroting op,, de minister of de Kamer?" vroeg de heer Tilanus zich af. De minis- heeft zich niet te richten naar d< suggesties van de Kamer, maar hij stelt zelfstandig een begroting op daarna kan de Kamer op- en aanmerkin gen maken. Deze gedachténgang was ook e redenen waarom de heer Tilanus de tegen de nieuwe motie vai Fortanier-De Wit te moeten waarin de Kamer a.a. gevraagd werd, als haar oordeel uit te spreken, dat het aantal en het bedrag van de rijksbeurzen, waarvan terugbetaling niet wordt ver wacht, verhoogd diende te worden. Mevr. Fortanier-De Wit (V.V.D.) had aan het begin der vergadering haar motie van. 26 Febr. ingetrokken en een nieuwe, ruimere ingediend. Zij staat een algehele afschaffing voor van 't. systeem der ren teloze voorschotten, die naderhand terug betaald moeten worden en wil deze ver vangen zien door de verstrekking van beurzen fonds perdu. Lapmiddel Alle sprekers waren het er echter over eens, dat financiële steun voor studie eigenlijk maar een lapmiddel was. Sala risverhoging en belastingverlaging voor die bevolkingsgroepen, waaruit de meeste studenten garecruteerd worden, achten zij de aangewezen weg. De ouders zelf moe ten weer in staat gesteld worden het onderwijs van hun kinderen te bekosti gen. In deze geest spraken ook de heren Stokman (K.V.P.), Roosjen (A.R.) en Le- maire (K.N.P.). Daar deze verbetering van de financiële positie der ouders in de naaste toekomst niet te verwachten is, moet men wel zijn toevlucht nemen tot steun aan de studenten. Over de .wijze waarop, dit. dient te geschieden, liepen de meningen nogal uiteen, terwijl vooral de normen, volgens welke de studenten voor financiële steun in aanmerking kun nen komen, een bijkans onoplosbaar vraagstuk vormden. Het huidige selectie systeem kon weinig genade vinden in de ogen der Kamerleden, maar een veran dering die een afdoende verbetering be tekende, kon men de minister toch ook niet aan de hand doen. Studieloon Het meest opvallend waren de ideeën van de heer Van Sleen (P.v.d.A.). Deze wilde niets meer of minder dan een stu dieloon vooralle studenten, ongeacht of "de ouders ald^n. niet ip; staat;zijn' de studie zelf té bekostigen. De opleiding van 'intéllèctüëieri ls eén'" nationaal "bel'èng 'de andere fracties weinig weerklank. De het is daarom volkomen gewettigd dat Pinkaterconferentie van de V.C.J.C. De Vrijzinnig Chr. Jeugdcentrale (VCJC), die 25 jaar bestaat, houdt met Pinksteren te Ommen haar 5-jaarlijkse conferentie, waaraan 2500 jongeren van 12 tot 30 jaar zullen deelnemen. Op de ze conferentie, die gehouden wordt op het kampeerterrein De Besthmenerberg, zal ds N. v. Gelder, Rem. predikant te Utrecht, in de Pinksterdienst voorgaan. Op Eerste Pinksterdag wordt des avonds het spel „Niemandsland" van ds Jan Wit, Waals predikant te Nijmegen, opgevoerd onder regie van Ben Albach. Ds E. A. Groenewegen 50 jaar predikant Ds E. A. Groenewegen te Bennebroek, em. predikant van de Geref. Kerk van /Halfweg, gedenkt op 7 Juni a.s. dat hij 50 jaar geleden het ambt aanvaardde. De jubilaris werd 11 Juni 1879 te Thesinge geboren. Van 19031909 diende hij de gemeente van Wtstmaas, daarna tot 1913 die van Nijverdal c.a. en tenslotte tot zijn emeritaat op 1 Oct. 1943 die van Half weg. Hij heeft zich aan ale hulde ont trokken en zal op 7 Juni niet thuis zijn. Ds G. v. Duinen naar Aruba Deputaten van de Generale Synode der Geref. Kerken voor het Caraibische bekken hebben ds G. v. Duinen te Was senaar-Zuid verzocht of 'hij naar Aruba wil vertrekken, teneinde daar het predi- kantswerk te verrichten nu ds B. G. Mees ten Oever uit Kamerik, die vooi werk uitgeleend was. naar zijn gemeente zal terugkeren. Zowel ds v. Duinen als de meerderheid van diens kerkeraad staan niet afkerig tegenover het verzoek. Op een gemeentevergadering op 26 Mei a.s. zal de zaak definitief haar beslag krijgen. iedereen een belasting betaalt zorgenvrije studie mogelijk te maken." De universiteit sta open voor een ieder die aan bepaalde eisen van karakter en intellect voldoet," aldus de heer Van Sleen. Mocht bij de selectie blijken, dat men niet over voldoende van deze kwa liteiten beschikt, dan zal geen studieloon Worden betaald. Wie in dat geval toch wil studeren, moet dit voor eigen reke ning' doen. Dergelijke luxueuze plannen vonden bij heer Tilanus vreesde niet ten onrechte, dat al te veel verzorging een verslap pende invloed op de studenten zou heb ben. Er zijn moeilijkheden, vele en grote, en daar moet geholpen worden. Maar men moet ook wat aan vindingrijkheid, wils kracht en doorzettingsvermogen van de student durven overlaten. Dit kan zijn vorming voor de harde maatschappij slechts ten goede komen. Vanmiddag zou de heer Gortzak (Com.) nog het zijne er van zeggen, nister Cals de sprekers zou beantwoorden. RIJWIEL MOTOR Gra Morger DONDERDAG 21 MEI m I 402 m. KRO: 7.00 I Morgenget i 8.00 Nii 9.00 Voor dé huisvrouw 9.40 School- i NCRV: 10.00 Gewijde muziek 10.30 uur nst. KRO: 11.00 Voor de zieken 11.45 Gram. 11.50 „Als de ziele luistert" 12.03 lunchconcert 12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws .20 Bariton en piano 1.45 Indonesische mu il ek. NCRV: 2.00 Promenade orkest en solist :.45 Voor de vrouw 3,15 Gram. 3.30 Strijktrio 1.00 Bijbellezing 4.30 Gram. 5.00 Voor de jeugd 5.30. Gram 5.40 Voordracht 6.00 Lichte nuziek 6.15 Gram 6.35 Op de stelling 6.45 ,eger des Heilskwartiér 7.00 Nieuws 7.10 u. .cVerisvragen van allerlei aard. 7.30 Gram. i.OO Radiokrant 8.20 Gevar. programma 9.45 Vragen aan voorbljgangors 10.15 Voordracht met muziek 10.35 Gram. 10.45 Avondoverden king 11.00 Nieuws 11.15—12.00 Gram. OQ welen van glas- omhangen, maar twee hovelin- stóf is verschillend. Er zijn zalen van zwart mar- gen schieten haastig toe, om te beletten dat de mer, zo glad gepolijst als een- spiegel. Anderen Nu komt de" spanning. Zal de vorst der Azte- heilige persoon des konings wordt aangeraakt, van doorschijnende witte steen, een" soort albast, ken zijn hoofdstad verdedigen of vrede vragen? Montezuma beantwoordt deze beleefdheid met Plafonds en sommige wanden zijn van fijne hopt- Hij is besluiteloos^ De dagen verlopen. De Span- het schenken van een kostbaar parelsnoer. De soorten, ceder, cypres en palm en beslagen met jaarden jvachten in gewapende werkeloosheid, Azteken kennen het glas niet en geloven de ver- sieraden van goud en zilver. De bidkapel des kijken uit en versterken hun positie's. Eindelijk zekering der Spanjaarden, dat het een zeer kost- konings is vijftig meter lang en zeventien meter gaat er iets gebeuren. Een voornaam gezel- bare en zeldzame stof is. breed. De wanden bestaan uit platen van goud schap, onder leiding van een der vorsten van officieren ontvangen een der -prachtige pa- en zilver ter dikte van een vinger en bezet met Montezuma, begeeft zich naarde legerplaats leizen ter bewoning, de manschappen worden smaragden, robijnen en topazen, 's Konings ont- en nodigt Cortez tot een bezoek aan het Hof. De ondergebracht in een geheel gereed gemaakt vangzaal kan drieduizend mensen bevatten. Er nodiging gaat vergezeld van prachtige, geschên- kampement ken. Met wapperende vaandels, onder tromgeroffel en trompetgeschal trekt Cortez tot een bezoek aan het hoofd van zijn leger van vierhonderd Spanjaarden en zesduizend Tlascala in de rich ting van de stad, om deze over de grootste der drie dammen binnen te rukken. De tussen liggende strook, die ze passeren, lijkt een droom land. Te midden 'van uitgestrekte meren zien ze dorpen, drijvende rozentuinen, prachtige hui zen, opgetrokken van gehouwen steen, welrie kende houtsoorten en cederhout. Op de oevers -Het- Goudland gevonden DOOR K. JONKHEID zijn" lusthoven, boomgaarden, dierentuinen vol woest en brullend gedierte, vijvers met zeld zame vissen, zalen en kooien vol sierlijke vogels. Lange rechte gangen met kostbare vertakte zui len, waarop kleurige vogels met fijn schalm- werk geketend zitten» zien. uit op vijvers met watervogels, kaaimannen en alligators. Vruch ten worden niet gekweekt, omdat zulks „de taak van geringe lieden" is. Gruwelijk en weerzinwekkend is een van 's ko nings andere liefhebberijen. Een verzameling mensen, .bestaande uit dwergen, gedrochten, mis- v.. -x- Joris is er ook bij. Hij krijgt veel vrije tijd, maakten, in hun jeugd opzettelijk verminkt om gebouwen en paleizen met ruime binnenplaat- want de officieren worden bediend door inlands door hun wanstaltig uiterlijk, hun misvormin- sen door zonneschermen afgedekt, tuinen, bloem- personeel. Deze gunstige gelegenheid zal hij ge- gen en vergroeiing van ledematen een grof ver hoven en boomgaarden met allerlei fruit. bruiken, alles goed te bekijken, ronddolen door maak te verschaffen aan de gepolijste barbaar Gezeten in een prachtige draagstoel komt hem de stad en over de ontelbare bruggetjes, con- Montezuma, koning Montezuma met grote praal tegemoet, tact zoeken met de bewoners op de markt iets XIII GEVAAR Zijn kleding, zelfs zijn schoeisel, is bezet met leren van hun taal. IT J 4 4 versierselen van goud en edelsteen. Nabij geko- Zijn zwierige meester bestelt bij de kleerma- Het heeft de schijn, dat Cortez en Montezu- men stijgt hij uit en komt te voet nade? met kers, die de stoet vergezellen, een costuum voor ma dikke vrienden zijn. Iedere dag zijn ze sa- langzaam statige tred. Mantels en tapijten wor- zichzelf en een voor Joris. Als een verwaand men, bekijken de tempels en spelén met gouden den op de grond gespreid, opdat zijn voeten de heer loopt Joris door de vreemde stad. met ont- schijven een spelletje, dat de Azketen graag aarde niet raken. Boven zijn hoofd, gedragen zag kijken de inwoners tegen hem op en waar- spelen. Maar de Spanjaard stelt steeds nieuwe door overdadig uitgedoste mannen, een balda- deren zijn vriendelijke manieren en de beschei- eisen en de koning tracht hem te bevredigen met kijn van kunstig vederwerk met stiksels van edel- denheid van zijn optreden, waarin hij zich onder- eej. overvloed van geschenken. De Spanjaar- steen, beslag van goud en zilver en rondom be- scheidt van de Spanjaarden. Het lukt hem zelfs, den wensen geen lekkernijen van mensenvlees op hangen met lange rissen kostelijke stenen van deel te nemen aan een rondleiding door het ko- hun dis en de koning belooft, dat voortaan ook fonkelend doorschijnend groen. ninklijk paleis. op de vorstelijke tafel geen mensenvlees zal wor- Cortez stijgt van zijn paard en wil de vorst Het paleis bevat honderden vertrekken, ge- den opgediend. Maar van een algemeen verbod eigenhandig oen glinsterende halskétting met ju- bouwd rondom tientallen binnenhoven. De bouw- van mensenoffers wil hij niet weten. Hilversum II, 298 m. AVRO: 7.00 Ni< 7.10 Gram. 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram. VP RO: 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Ni 25 In 't spionnetje 12.33 Gram 12.Ï Bedrijfsleven" 1.00 Nieuws 1.20 i In het voorjaar" klankbeeld 2.00 hoorspel 2.55 Gram. 3.00 •n vijf 4.45 Voor di 5.40 Gram. 5.45 Re drs F. C, Kamma: Gezinspro- Nieuw Guinea. 6.00 Nieuws 6.15 ■tproblemen 6.25 Reportage of Gri zieken 4.00 Ti jeugd 5.30 Militairi geringsui Lichte muziek 7.00 C Engeland BBC 330 m. 12.00 Accord, muziek 12.15 Voor de boeren 12.25 Voor de arbeiders 12.55 Weerberichten 1.00 Nieuws 1.20 Film programma 1.55 Sportuitslagen 2.00 Voor de scholen 3.10 Gram. 3.30 Hoorspel 5.00 Voor de kinderen 5.55 Weerberichten 6.00 Nieuws 6 15 Sport 6.20 „A Health untó Her Majesty" 7.00 Gevar. programma 7.30 Kamermuziek 8.30 Gevar. programma 9.00 Nieuws 9.15 u. Caus. 9.45 Gevar. programma 10.15 Caus 10.30 Wetensch. overzicht 10.45 Pari. overzicht 11.00 11.03 Nieuws. Engeland BBC 1500 en 247 m. 12.00 Pari. overzicht 12.15 Lichte muziek 12.45 Concert 1.45 Voor de kinderen 2.00 Voor de vrouw 3.00 Lichte muziek 3.30 Pianospel 3.45 Lichte muziek 4.15 Mrs Dale's Dagboek 4.30 Caus. 4.45 Arbeidersorkest 5.15 Schots Variété or kest 6.00 Verzoek programma 6.45 Hoorspc 7.00 Nieuws en joum. 7.25 Sport 7.30 Gcvai programma 8.00 Twintig Vragen 8.300 Hoor spel 9.00 Gevar. programma 10.00 Nieuw 10.20 Oude Dansmuziek 11.05 Voordracht 11.2 Orgelspel 11.5812.00 Nieuws. Frankrijk, Nat. Programma 347 m. 12.30 i .La Belle Hélène", opera (le acte). 1.00 v Nieuws 1,20 „Madame Favart", opera 2.0 angrecital 2.26 Literair muzikaal programm 5.10 Orgelconcert 6.30 Am. uitz. 7.00 Ballet muziek 7.58 Gram. 9.00 Nationaal orkest 11.3 Gram. 11.45—12.00 Nieuws. Brussel 324 m. 11.45 Gevar. muziek 12.3 Weerberichten 12.34 Gevar. muziek 1.00 uu Nieuws 1.15 Koorzang 1.45 Gram. 2.00 Engelsi les 2.15 Gram. 2.30 Franse les 2.<j Omroe] orkest, koor en sol. 3.35. 4.15 en 4.52 Gram 5.00 Nieuws 5.15 Voor de kinderen 6.15 uu Gram. 6.30 Voor de soldaten 7.00 Pol. caus 8.00 Gram. 9.00 Voor de vrouw 9.45 Verzoek programma voor de vrouw 10.00 Nieuws Planorecital 10.5511.00 Nieuws. Brussel 484 m. 12.10 Gram. 1.00 Niéuws 1.20 en 2.00 Gram. 3.00 Kamermuziek 3.30 Gram. 4,00 Lichte muzièk 5.00 Nieuws 5.15. 6.30, 7.00 en 7.40 Gram. 7.45 Nieuws 8.00 uur Hoorspel 10.00 Nieuws 10.10 Lichte muziek 10.50 Nieuws. Engeland BBC Uitz. voor Nederland. 10.00 —10.30 n.m. Nieuws. Engelse literatuurge- denis. (Óp 224 en 49 m.).' fo/yUJien Onderwijsbenoemingen Benoemd tot Ihoofd der te openen Prins Bernhardschool te DeLft C. Miog, aldaar; te Teuge K. Bakker te Warns, tot onder wijzer (es)te Bennekom (Rijnsteeg) mej, Ei de Jong te Leerbroek, aan de-Juliana- sdhool te A'dam-West irnej.- J. S>; JVIeyer te Slootdorp,- te Lemele anej. W. -H. v. d, Hul te Zeist, te Rotterdam-Zuid (Mar- nixsóhool) H. Knoop te Hoogeveen, te Breukelen (ULO) B. Burggraaf te Leer- dam. C Verhaar, In de faculteit der geneesxunae, zi openlijk te aanvaarden door het ui Rijksuniversiteit te Leiden. PROMOTIES. Aan de Gem. Universiteit van A'c bevorderd tot doctor in de letteren begeerte op proefschrift „The histor ACADEMISCHE EXAMENS. LEIDEN 20 Mei. Geslaagd doe chiedenis mevr. x. Natuurkunde di A R de Vroomen. Warmond. Gesl. dc Biologie mevr. E Jaeger-Di Gesl. Gelder-i le 1. d tl. A'dam (A) J Groenevelt, Leidschendam, de heer P J van Duin, Noordwijk, de heer J W Steketee, Den Haag. LEIDEN. Geslaagd doctoraal exs recht de heer H Kuyper, Schiedam; examen mej M M v d Klaauw. Lei heren W J- Balvert. Zoetermeer. R J P Mullei Haarlem en C J M Tonino, Delft; arts-exame de heren A A Idcma, Wassenaar. F Oey. Le den en D G Stuyfzand, Den Haag. GRONINGEN 19 Mei. Geslaagd voor can ex. rechtsgeleerdheid: N E Algra, Leeuwa den. AMSTERDAM 19 Mel. G.U. Geslaagd voi doet. ex. rechten: A Hooites Mcursing en ACM Wagenaar. Amsterdam: voor doet. e economie J A v d Lugt, Eindhoven en voi cand. ex. politieke en sociale wetenschappi (sectie A) de dames Khouw Khe Tjong, M Klinkert en N Korthout. Amsterdam. AMSTERDAM 19 Mei. V.U. Geslaagd voi dóet. ex. economie A G Hilbrink en L Goris. belden te Apeldoorn. UTRECHT 16 Mei. Geslaagd voor cand. gi schiedenls C J R v Luyt te Den Haag. Mijnwerker onder ijzeren balk gedood Qp de staatsmijn Wilihelmina winselen is gistermiddag de 26-jarlgf handlanger G. van der Sleen uit Tenvin selen.lbij het lossen van 'kabelhaspels uijgpr een wagon ernstig aan het hoofd gewon£ en later overleden. Een ijzeren t zwiepte tegen zijn hoofd, doordat van de wagon rollende haspel op de bal'^( terecht (kwam. De man was gehuwd vader van een kind. Stand Rampenfonds f 112,6 millioen Tot gistermiddag was bij 'het National,® Rampenfonds een bedrag van 112.6 milr l'iocn gulden ontvangen. Sinds Maandaa is er dus éen bedrag van f 200.000 bijgeL komen. L Nieuwzeelandse minister^ bij Ned. collega's De Nieuwzeelandse minister beid, Mijnbouw en Immigratie, de heefT W. Sullivan, dié eergisteren met zijn echtt genote in ons land arriveerde, brachtj een kort bezoek aan de minister zondeLj portefeuille, mr J. M. A. H. Lups, op hef, ministerie van Buitenlandse Zaken. Twee maal bracht hij een bezoek de minister van Sociale Zaken en Vol gezondheid, de heer J. G. Suurhoff, wa bij ook de commissaris voor de emigratie^ 'r B. Haveman, aanwezig was

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 2