s
Brazilië biedt de emigrant
goede kansen
Toch is het zo!
«Honderd jaar Kromstaf" met
pracht en praal gevierd
Meer Zondagsrust gevraagd op
de koopvaardijvloot
2
MAANDAG 18 MEI 1953
Groepsverband noodzakelijk
Vrouwenorganisaties ingeschakeld bij
Chr. Emigratie Centrale
(Van een onzer verslaggevers)
"P1 MIGRATIE NAAR BRAZILIË, ook op massale schaal, biedt grote rao-
gelijkheden, mits aan twee voorwaarden wordt voldaan. In de eer
ste plaats moet men emigreren en koloniseren in groepsverband en in de
tweede plaats zou er een Nederlandse maatschappij moeten komen, die
zich zou belasten met de contacten op hoog niveau in Brazilië, de aankoop
van gronden enz. Tot deze conclusie kwam mr H. C. Visser uit Den Haag
Zaterdagmiddag aan het slot van de causerie over Brazilië, die hij hield
op de te Utrecht gehouden algemene ledenvergadering van de Chr. Emi
gratiecentrale.
Emigratie in groepsverband is volgens
spr. noodzakelijk, omdat een enkeling
zich onmogelijk zal kunnen aanpassen
de hem volkomen vreemde toestanden,
die hij in Brazilië zal aantreffen. In Ca
nada en Australië is die aanpassing veel
gemakkelijker. De individuele emigrant
zal in Brazilië naar alle waarschijnlijk
heid juist in de eerste drie moeilijke
jaren mislukken. Ook is het var
grootste belang, dat het contact met de
federale en de staatsoverheden evenals
dat met leveranciers en afnemers
gevoerd door een persoon, die de taal
beheerst en over een ruime ontwikkeling
op allerlei gebied beschikt. Zo lang
nog geen Nederlandse emigratiemaat
schappij naar het voorbeeld van d<
Italiaanse in Brazilië is, kan alleen eer
flinke groep een dergelijke figuur aan
Mr Visser gaf een levendige beschrij
ving van de Ver. Staten van Brazilië, die
een oppervlakte van 40000 vierkante kilo
meter beslaan. Taal en cultuur zijn niet
Spaans, maar Portugees. Dit heeft tot ge
volg, dat de verdraagzaamheid in di
roomse land veel groter is dan in andere
Zuidamerikaanse staten, want de Portu
gees is geen doordrijver, maar zoekt naai
een vergelijk. President Vargas bijv. be
wees zijn ruimheid van blik, door twee
van zijn zonen Calvijn en Luther
Betrouwbaar
In tegenstelling met wat men hier
meestal denkt, is de Braziliaan eerlijk
betrouwbaar. Corruptie en oneerlijke
practijken komen in Brazilië juist het
meeste voor bij emigranten uit andere
landen als bijv. Duitsland en Polen. Een
Nederlandse emigrant moest bijv. tijdens
de oorlog zijn bedrijf van 500 ha in
steek laten om dienst te nemen in
Irene-brigade. Bij zijn terugkomst ni
jaar vond hij alles in de beste orde
Tergende zenuwpijn
1 kon U plotseling machteloos maken.
't Is altijd makkelijk
bij U te hebben,
die helpen direct!
SEDERT de oudste tijden heeft de
mens gemeend dat de hitte van
de zon wordt veroorzaakt door een
verbrandingsproces in of van
hemellichaam. Deze opvatting
juist, tot het moment waarop de
tuur- en scheikundigen een definitie
voor het verbrandingsproces gingen
geven. Sedert dien brandt de zon niet
meer, hoewel men nog lang gemeend
heeft dat dit wèl het geval was. En,
laten we eerlijk zijn, het kost ons,
ook nu we beter weten, buitengewoon
veel moeite ons iets anders voor te
stellen.
Wat is branden elgenlyk? Volgens
de definitie mogen we er niets anders
onder verstaan dan dat de een of an
dere stof zich met zuurstof verbindt.
Volgens onze particuliere opvattingen
moet deze verbinding ook nog ge
paard gaan met vuurverschijnselen.
Gaan bijv. de kolen in de kachel een
dergelijke verbintenis met de zuur
stof uit de lucht aan, dan zeggen we
dat de kachel brandt. Maar geen on
zer zal het in zijn hoofd halen het
roesten van ijzer als branden aan te
duiden, hoewel het dit, strikt geno
men, wel is.
Maar goed, dergelijke processen, zo-
als die zich in onze kachel afspelen,
zouden zich ook in de zon kunnen
voordoen. En tot voor kort heeft men
dan ook altijd gedacht dat de zon één
grote, brandende vuurbol was.
Tot een paar heldere koppen eens
op een papiertje gingen rekenen en
tot de conclusie kwamen, dat de ener
gie die door één gram van de zonne-
rnassa vrijkomt, ongeveer een half
millioen maal zo groot is als de ener
gie die bij één van de ons bekende
stoffen wordt geproduceerd, wanneer
deze stof zich met zuurstof verbindt.
En al verder voortcyferend, deed men
de opzienbarende ontdekking dat de
zon, ook wanneer zy uitsluitend uit de
allerbeste steenkool zou bestaan en
ontstoken was by de aanvang van de
Egyptische geschiedenis, zü thans
reeds geheel tot as zou zyn verteerd.
Zóveel energie wordt door dit hemel
lichaam per tydseenheid geprodu
ceerd.
En weer latere onderzoekingen
brachten het vreemdsoortige feit aan
het licht, dat de zon te heet is om te
branden! Dit klinkt wat tegenstrijdig,
doch wanneer u zich herinnert wat de
vorige maal over de toestand in het
Inwendige van de zon werd verteld,
nl. dat door de druk van milliarden
atmosferen en de hitte van tientallen
millloenen graden niet alleen de mole
culen, maar zelfs de electronenwolken
om de atoomkernen zyn verbrijzeld,
dan zal het u duidelijk zyn, dat nor
male chemische verbrandingsproces
sen, zoals wy die op de aarde kennen,
in het inwendige van de zon volko
men uitgesloten zyn. Zoals het uitge
sloten is dat wy een huis bouwen van
stenen, planken en spykers die tot fün
stof zyn vermalen, zo is het in de zon
onmogeiyk chemische verbindingen te
maken van elementen, waarvan de
atomen zyn verbrijzeld.
Men ós dan ook tot de slotsom ge
komen dat de hitte van de zon af
komstig moet zyn van kernreacties,
welke zich op reusachtige schaal af
spelen. We zullen daar voorlopig niet
dieper op Ingaan, omdat dit een wel
bözonder moeliyk onderwerp is, zo
dat we maar yiings moeten overstap
pen op een ander onderwerp. Wat
zoudt u er van zeggen, als we eens
een praatje gingen houden over het
intelligentiequotiënt van de bevolking
in West-Nederland?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
prima onderhouden, terwijl de gemaakte
winst op zijn bankrekening was gestort.
Behulpzame Brazilianen hadden er voor
gezorgd.
De mogelijkheden in dit ontzaglijke
land zijn onbegrensd, aldus spr. In het
bedrijfsleven wordt een winst van 100 pet
van het geïnvesteerde kapitaal slecht ge
noemd en winsten van 200 tot 300 pet
komen regelmatig voor. Dit geldt echter
niet voor het agrarische bedrijf, hoewel
de boeren in de Nederlandse koloniën
zeer goed bestaan hebben. De protestanse
kerken ontvangen Nederlandse geloofsge
noten met open armen, maar in kleine
plaatsen zün deze kerken helaas niet aan-
Ook vrouwen
Als gast was op de vergadering ds Dis
selkoen uit Winnipeg, een steunpilaar van
de C.E.C. Deze vertelde iets over zijn in
drukken van Nederland, dat hy voor het
eerst van zijn leven bezocht, en van zyn
werk in Canada.
Tydens het hulshoudeiyk gedeelte van
de vergadering werden de gewijzigde sta
tuten vastgesteld. Krachtens deze statu
ten zullen voortaan ook de Ned. Christel.
Vrouwenbond en de Chr. Bond van Boe
rinnen, Boerendochters en anderë Platte
landsvrouwen en -meisjes het recht heb
ben een lid in het hoofdbestuur aan te
De voorzitter, de heer A. Warnaar te
Waddinxveen, deelde mee, dat het hoofd
bestuur besloten had een vrouw aan te
stellen, die tot taak zou krijgen in nauwe
samenwerking met de Chr. vrouwenorga
nisaties voorlichting te geven aan de
a.s. emigranten.
De eerste minister van Tasmanië, de heer Robert Cosgrove, heeft
Zaterdagmiddag in Lutjesgast (Gr.) een gedenkplaat onthuld voor
Abel Tasman, die in dit plaatsje werd geboren en tijdens een van zijn
zeereizen het eiland Tasmanië bij Australië ontdekte. Op de foto:
Premier Cosgrove met zijn echtgenote en drie nazaten van Abel Tas
man, dr A. Tasman en twee zoons uit Zeist.
Abel Tasman geëerd
in Lutjegast
Premier van Tasmanië onthulde
plaquette voor zeevaarder
De eerste-minister van Tasmanië, de
heer R. Cosgrove, heeft Zaterdagmiddag
te Lutjegast (Gr.) een plaquette onthuld
ter nagedachtenis aan de zeevaarder
Abel Tasman, die in 1605 te Lutjegast
werd geboren en in November 1642 Tas
manië heeft ontdekt. De gedenkplaat is
aangeboden door de regering van Tas
manië. Zy draagt een inscriptie in de
Nederlandse en Engelse taal en is aan-
gebraoht in de voormuur van de Ned.
Herv. kerk te Lutjegast.
De heer Cosgrove hield een toespraak,
waarin hy deze plechtigheid schetste als
een uiting van dankbaarheid van Tas
manië jegens de geboorteplaats van Abel dienstregeling.
Tasman. Namens de gemeente bracht de
burgemeester van Grootegast de dank
over van de bevolking van deze plaats.
By de plechtigheid was onder meer aan
wezig de Australische ambassadeur in
Den Haag, de heer Sterling meit zyn
echtgenote.
Pinksterverlof voor
militairen
Ter gelegenheid van Pinksteren zyn
voor de Koninklyke Landmacht en de
Koninklyke Luchtmacht regels vastge
steld in zake verlof. Deze regelen gelden
niet voor die scholen en onderdelen
waarvoor een afzonderlijke regeling
vastgesteld en evenmin voor de parate
onderdelen waarvoor een nadere i
ling zal worden getroffen.
In het algemeen kan, met inachtneming
van o.a. het bovenstaande, voor zover
de diemst het toelaat, algemeen- of bui
tengewoon verlof worden verleend van
Zaterdag 23 Mei tot Dinsdag 26 Mei
eerste reisgelegenheid na 6.59 uur.
vertrek met verlof mag in de morgen
van 23 Mei pas plaats hebben zodra kan
worden gereisd volgens de militaire
De jaarvergadering van de Prot.
Ohr. Ver. van Kosters in Nederland wordt
op 23 Juni in Bussum gehouden.
Commissioner John J. Allan zal om
gezondheidsredenen in Juli aftreden als
internationaal chef van de staf van het
Leger des Heils. Hij 'keert naar de Ver.
Staten terug als byzonder gedelegeerde
generaal Orsborn.
Hoekse redders we: den onder
scheiden
Manifestatie van Nederlanderschap
Prof. RogierOns volk is gegroeid naar de
geest van de oecumene
Zaterdag en Zondag zijn te Utrecht de
feesten van „Honderd jaar Kromstaf"
gevierd, de herdenking van het herstel
der bisschoppelyke regering van de R.K.
Kerk in Nederland. Tien ministers en
vele andere wereldiyke autoriteiten, en
na hen drie kardinalen, de pauselijke
internuntius, twintig bisschoppen, tien
abten en een zeer groot gevolg schreden
Zaterdagavond het Utrechtse stadion
binnen, waar vele duizenden Rooms-
Katholieken uit alle delen des lands,
onder wie 6000 medewerkenken, byeen-
gekomen waren voor een „manifestatie
van het Nederlanderschap".
Het was een zeer kleurrijk schouw
spel, een demonstratie van de wel
bewustheid waarmee de Roomsen thans,
na een eeuw waarin hun kerk bloeide
en op vele terreinen macht en invloed
won, dit feest kunnen vieren. Ver
tegenwoordigers uit de elf provincies,
elk in eigen klederdracht en uitbeel-
vissers, gildebroeders, schutters er
dansers en grote groepen represen
tanten van maatschappeiyke, sociale
culturele organisaties, traden op het
veld, dat een vlaggen- en bloemenzee
was geworden. De jeugd (drommen
vinders, gymnasten enz.) bood by monde
Slachtoffers van de
watersnood
Het informatiebureau van het
Nederlandse Rode Kruis heeft de
83e Jyst van geborgen en geïden
tificeerde slachtoffers van de wa
tersnood uitgegeven.
Nieuwerkcrk
Van Mourik, Sara, geb. 1.10.1938.
Laatste adres: Provincialeweg 2.
Sies, Antonia, geb. 17.9.1959.
Laatste adres: Molenstraat 141.
Oude-Tonge
Koole, Beye, geb. 14.10.1940.
Laatste adres: Julianastraat 8.
Ouwcrkerk
Schoenmaker, Eduard Eliza Cor-
nelis, geb. 29.9.1951. Laatste adres:
no. 175.
Vijverberg, Willem Adrlaan. geb.
11.1.1908. Laatste adres: Zuid
straat 84.
van een jongeman uit elk bisdom bood
schappen aan.
„Een goed Katholiek is een goed
Nederlander", plegen de Roomsen te
zeggen. Aan deze liefde voor Vorsten
huis en Vaderland werd in vele
men uiting gegeven. Het „Domine,
salvum fac regem nostrum", kerkelijk
gezongen gebed voor de koningin,
ruiste ook door dit stadion. De binnen
gedragen kroon (de stem door de luid
spreker herinnerde daarby aan de
Vader des Vaderlands) werd met veel
applaus begroet, evenals het telegram
aan en (later) van H.M. de Koningin.
Het Wilhelmus klonk uit vele duizen
den monden en ook in de toespraken
werd gewaagd van dankbaarheid voor
het Huis van Oranje.
De feestelijkheden wérden namens de
Paus voorgezeten door zyn byzondere
afgevaardigde, kardinaal Van Roey, uit
Mechelen. Dankbaarheid voor de trouw
van de Nederlandse R.-Katholieken was
de grondtoon van zyn toespraak, waar
in hy opwekte tot eenheid rondom de
bisschoppen. Kardinaal De Jong, door
zyn zwakke gezondheid verhinderd in
het stadion te zyn, werd in menig
woord hartelyk gehuldigd en op zijn
korte radiotoespraak, 's avonds om elf
uur, volgde een ovatie. Sohaepmans
„Aan U, o Koning der eeuwen" werd
aangeheven na voorlezing van een tele
gram aan dé Paus (die tydens de
plechtigheden op Zondag via de radio
R.K. Nederland heeft toegesproken).
R.K. Kerk en Nederland
In hotel America werden Zaterdagmid
dag de bemanningsleden van de redding
boot „Pres. Jan Leis" gehuldigd voor het
redden van schipbreukelingen van de
Faustus en de Annam. Zij werden toege
sproken door de president-directeur van
de Kon Zuidhollandse Mij, de heer M.
Leis. Hy reikte de bemanningsleden de
medaille van de Mij uit met de gesp. De
bemanning bestaat uit schipper W. v.
Seters, le machinist Benard, 2e mach. F.
de Weers, stuurman Troost en de matro
zen H. de Weers, S. Visser en S. Bezuijen.
Namens het gemeentebestuur en de wijk
raad van Hoek van Holland werd ge
sproken door de heer D. v. d. Burg. De
loodscommissaris, de heer De Houndt,
dankte namens de onderscheiden beman-
ningsleden.
Noorse Grondwetsdag in
Nederland
Zondag is de grote Nationale feestdag
an Noorwegen ook door de Noren in
Nederland met vreugde herdacht De 17e
is nl „Grondwetsdag". In de Noorse
zeeliedenkerk te Rotterdam werd gister,
morgen een dankdienst gehouden, terwyl
de griffier van het Internationaal Ge
rechtshof dr E. Hambro des avonds er
een rede hield. Mevrouw Hambro bracht
Noorse liederen ten gehore.
De Noorse gezant ontving ten zijne
hebben deze grootse Noorse feestdag te
huize vele gasten.
Burgemeester en mevrouw Schokking
Oslo bij kunnen wonen. Des morgens
zagen zy een kinderoptocht, die langs het
Koninklijk Paleis trok, des avonds'bezich
tigden zij het nieuwe Raadhuis van Öslo.
Prof. dr L. J. Rogier hield in het
stadion een toespraak over de beteke
nis van het herstel der bisschoppelyke
hiërarchie voor geheel Nederland,
noemde Servaas en Willibrord bis
schoppen door Rome gezonden dt
doopheffers van de vaderlandse bescha
ving. Hy sprak ook over de Refor
matie en de houding der Protestanten
tegenover de R.-Katholieken.
„Beroofd van burgerrechten, die ons
in hun eenvoud natuurlijk lyken, heb
ben de Nederlandse Katholieken in de
en 18e eeuw terdege geweten dat
hun lot minderd hard was dan dat van
dissenters in alle andere landen, Katho
lieke in Engeland, Protestante in Frank
rijk", aldus prof. Rogier. De „vernede
ring van de RK. Kerk" in die eeuwen,
noemde hy een boete voor de zonden, £weers) ten" einde
begaan in de tyd van valse schittering
lan de vooravond van de Hervorming:
.overdrijven wy bovendien dat onrecht
niet." Hy memoreerde dat tal van Pro
testanten protesteerden tegen de April
beweging van 1853, zelfs de Algemene
Synode der Ned. Herv. Kerk.
Prof. Rogier noemde het vermetel
onder Gods ogen de verstreken honderd
jaar alleen een eeuw van vooruitgang
te durven noemen: „er valt vandaag
véél te betreuren.. Maar ik geloof
ir het minst, dat één evolutie va
honderdjarig tydvak in het Boek
Levens staat: de groei van ons volk
ir de geest van de oecum
i groeien in deemoed, offerbereidheid
de Christelyke liefde, die geen kwaad
denkt en zich niet laat verbitteren. Wat
in 1853 gewoonlyk bitse polemiek moest
zijn, is nu maar een broederlijk gods
dienstig gesprek. Het kan niet met de
de Meester stroken dat wij niet
één zyn, maar twee. Met dit besef in
ons hart brengen wy op dit uur aan
alle Protestanten, ook aan alle noncon
formisten aan de peripheric van de
Christelyke gemeenschap, de vredegroet
tot het weerzien in ons aller ontmoe
tingspunt: „Christus". (Applaus).
„Blyf by ons Heer, de avond daalt"
werd gezongen en gedeclameerd terwijl
honderden jongeren met fakkels op het
veld een lichtend kruis vormden en de
lof werd uitgebeeld aan de Christus
op het kruis, aan het einde van het
veld, oprijzend achter de zetels van de
kardinalen, de andere hoge geestelyken
en de ministers. Het was reeds laat in
de avond, toen deze manifestatie (ont
werp van mr Jan Derks en Albert
Welling, geregisseerd door Anton
Hervormde Ouderlingen
Wy, als ouderlingen, kunnen verschei
dene dingen aanpakken in praeventieve
zin, door voorlichting, door het stimuleren
van verenigingen, door het opzetten var
een bibliotheek met lectuur over de pro
blemen van huwelijk en gezin, e.d. Daar.
naast moeten we ons bezinnen op de re
pressieve zorg, door het instellen bijv
van een team, dat daar. waar het scheef
is komen té liggen, helpt, de moeilyk-
heden op te heffen. De grotere gemeen
ten kunnen hierbij de kleinere helpen.
Dat moet niet geschieden in afzonderlijke
commissies, maar zo veel mogelijk in het
'consistorie zelf behandeld worden. In de
kerkeraad moet men de mensen binnen
halen, die deskundig zyn, ook op het ge
bied van de problemen van huwelijks-
en gezinsleven. We moeten bedenken, dat
gezonde gezinnen en huwelyken de leven
de cellen zijn van het organisme der Kerk.
Tot deze conclusie kwam de heer W.
E. Scheepmaker, uit Groningen, aan het
slot van zijn referaat over: ..De verant
woordelijkheid van de ouderling ten op
zichte van het huwelyks- en gezinsleven
in de gemeente", dat hij hield voor de
jaarvergadering van de Vereniging van
Ouderlingen in de Ned. Hervormde Kerk,
welke Zaterdag te Utrecht werd gehou
den.
In deze vergadering, die onder leiding
stond van Dr C. P. Gunning, van Amster
dam, werd in de eerste plaats gesproken
over de positie der vereniging, nu hel
ogenblik scheen, dat de Raad voor Her-
derlyke Zorg, welke overeenkomstig de
nieuwe Kerkorde der Ned. Herv Kerk is
ingesteld, de taak zou overnemen. In de
besprekingen, die in het afgelopen jaar
over dit punt gevoerd werden, kwam
echter vast te staan, dat het opheffen der
vereniging om meer dan één reden niet
wenselyk is, vooral niet op korte termyn.
Een samenwerking tussen de Raad en de
vereniging zal de oplossing brengen.
Reeds zyn een kadercursus en een ge-
sprekscursus het resultaat van diè samen,
werking. Mondelinge besprekingen in
kringverband liggen op de weg der ver
eniging. In de practyk zal de uitstippe-
ling van de grenzen tussen de taken van
zelf bij de uitvoering van allerlei projec
ten tot stand komen.
De Vereniging heeft haar mededelin
genblad opgeheven ten bate van de
samenwerking in „Woord en Dienst", dat
alle kerkelijke ambten bestrijkt.
De jaarverslagen van de secretaris
penningmeester, de heer F. L. Kroesen,
te Utrecht, werden vastgesteld. In de
vacatures Prof. dr Th. L. Haitjema, A.
Verkuyl, C. v. d. Hooft en S. Bijl. werden
tot bestuursleden benoemd de heren D.
ter Stege (Groningen), E. C. J. Sparen
burg (Zevenaar). G. Jonker (Middelburg)
P. J. van Amersfoort (Utrecht).
De heer Scheepmaker ging in het refe.
raat, dat wy boven reeds vermeldden, uit
van de herderlyke brief der Generale
Synode over huwelyk en gezin. Hy drong
aan op bestudering daarvan in de kerke
raden en wees op de grote taak der ouder
lingen, die niet wettisch moeten optreden,
maar moeten trachten te begrijpen en,
met grote liefde vervuld de oorzaken van
de moeilijkheden moeten opsporen en
bestrijden. Zowel voor de jongeren, de
verloofden, de gehuwden, als de gezinnen,
waar de kinderen al uitgevlogen zijn,
hebben zy een taak
In het Rampenfonds nu
111,8 millioen
In het Nationaal Rampenfonds is tot
Zaterdag in totaal f 111.8 millioen bij
eengebracht. Dat is f 1 millioen meer dan
Vrijdag.
Het Comité Lepeltjesactie te Utrecht
heeft f40.000 aan het Rampenfonds doen
toekomen. Eerder werd reeds f50.000
afgedragen aan de radio-actie „Beurzen
open, dijken dicht."
Opoe Verschoor (101 jaar)
in Hilversum overleden
Hilversums oudste inwoonster, die in
Februari jl. de leeftijd van 101 jaar be
reikte. is overleden. Het is opoe Aaltje
Verschoor, die tot voor enkele jaren in
haar winkel aan de Veerstraat nog zelf
de kanten bediende. De oudste
van Hilversum is thans 98 jaar.
Het apostolaat van de Christen-zeeman
De Nederlandse Christen Zeeliedenver
eniging, die niet de materiële, maar uit
sluitend de geestelijke belangen van zee
lteden behartigt, heeft Zaterdagmiddag
haar jaarvergadering te Amsterdam ge
houden.
Deze organisatie beoogt de verbreiding
van de Bijbel op de koopvaardijvloot
onderlinge hulp in strijd tegen zonde
verzoeking en tegen alles wat kan leiden
tot verachtering in het geloof en ver
vreemding van de Christelijke Kerk.
In verband hiermee zeide de voor
zitter van de afd. Amsterdam, de heer
A. J C. de Groot, in zyn welkomst
woord, dat het uitdragen van de Chris
telijke overtuiging aan boord 30 a 40
jaar geleden reden gaf tot bespotting co
In dit opzicht kan echter grote veran
dering cn verbetering worden geconsta
teerd. Daardoor kan de Christen-zeeman
beter het apostolaat uitoefenen, zeide
spr., die vervolgens pleitte voor bescher
ming van de jeugd op de koopvaardy-
schepen. Er is een mystieke kracht, die
jongelieden naar de schepen trekt, waar
God ieder zyn plaats aanwyst. Er moet
een sfeer van vrede aan boord zijn. De
jonge mensen mogen geen slachtoffer*
van het communisme worden.
Verder wees de heer De Groot er op.
dat de mannen vaak te lang wegblyven,
waardoor de vrouwen alleen de zorgen
voor het gezin moeten dragen. Wel is
waar kende men vroeger verlofvaarders
van 6 a 8 jaar. maar in deze tyd moet
het varen uiterlyk aangenamer worden
en de Zondagsrust bevorderd.
De heer E. Draaisma uit Pijnacker
deelde als secretaris in zyn jaarverslag
mede, dat de vereniging 950 leden telt.
Vóór de oorlog was zy nog maar een
kleine groep. De vereniging moet meer
contact krijgen met koopvaardy. kust
vaart en visserij, alsook met de mensen
„achter de mast", de lagere schepelin
gen. Christenen uit de midscheeps
gezagvoerders, stuurlieden, machinisten
enz. moeten zich met dé mindere
rangen inlaten.
Legerpredikanten naar de
Ver. Staten
Op verzoek van het hoofd der Ameri
kaanse geestelijke verzorgers in het leger
zullen afgevaardigden uit verschillende
landen, ook uit Nederland, in Washing
ton voor besprekingen samenkomen. Van
Nederlandse zijde zullen deelnemen: de
hoofdlegerpredikant kol. ds A. T. W. de
Kluis en de stafpredikant Kon. Lucht
macht majoor ds A. C. J. v. d. Poel. en
de hoofdlegeraalmoezenier Mgr. kol H. J.
J. M. van Straelen alsook de stafaalmoe-
t Kon. Luchtmacht, luit.-kol. R. H.
M. Verhoeven.
De Nederlandse deelnemers vertrokken
Zaterdag naar Parijs om vandaar
te steken. Waarschijnlyk keren zij begin
Juni terug.
Confessionele Vereniging
Op de conferentie van de Confessionele
Vereniging op 3 en 4 Juni op de Ernst
Si-ilemhoeve te Lage Virursche zal prof.
dr Th. L. Haitjema u>it Groningen spreken
over: „Spanningen onder de 'huidige con
fessionelen", dr A. Steen'beek uit Amers
foort over: „De nood der prediking" en
dr L. D. Teniae k Poot over „Sacramenta-
Meisjesdag in Amsterdam
De Bond van Ned. Herv. Jonge Meisjes-
verenigingen op Geref. grondslag zal op
27 Mei te Amsterdam de meisjesdag hou
den. In de Nieuwe Kerk (aanvang half
elf) spreekt ds H. Jonker te Amsterdam
over: „Mei9jesroeping". Mej. G. van Gin-
kel te Neerlangbroek vertelt een verhaal,
verder is er samenzang, declamatie en
zang door Barneveldse meisjes, 's middags
wordt na een boottocht de dag in een
park gesloten. De leiding berust bij de
Het lied der aethergolven
DINSDAG 19 MEI
Hilversum I. 402 m. KRO: 7.00 Nieuws
ram. 7.15 Kinderkoren 7.45 Morgengebed
8.00 Nieuws 8.15 Gram. 9.00 Voor de huis-
v 9,40 Gram. 10.00 Voor de kleuters
Gev. muziek 10.45 Gram. 11.00 Voor de
1130 Schoolradio 12.03 Metropole-
orkest en solist 12.55 Z
25 Amusementsmui
•kest 3 00 Schoolradio. 3.00 „Ben je zestig?"
4.00 Voor de zieken 4 30 Ziekenlof 5.00 Voor
de Jeugd 5 45 Regeringsuitzending: dr ir L.
J. Vroon: Exportgewassen in groot, en klein
bedrijf in Suriname 6.00 Hammondorgel 6.20
Sportpraatje 6.30 ..Dit is leven" 6 45 Gram.
6.52 Reportage 7 00 Nieuws 7.10 Gram. 7.15
Uit het Boek der Boeken 7 30 Gram. 8.2S
De gewone man 8.30 Omroeporkest en so
liste 925 Reportage 9.55 Altviool en piano
1020 Koorconcert 'M&J
37.
Opeens geeft Pizatro het teken. De musket-
kwam er nooit op bezoek. Alleen vrienden. Toen eerst roept hij Joris bij zich. „Aan jou blijf ik
de kleine Pizarro geboren werd, was de moeder denken. Ik ga grote dingen ondernemen. Jij moet
volstrekt niet blij. En toen hij enige weken oud met me mee."
ren knallen, de pylen zoemen door de lucht, de was gebeurde het, dat van een zeug, die bigge- „Waarom ik?"
poetknechten springen op en stormen onder luid tjes had de meeste stierven. Toen heeft zij de „Ik moet flinke jonge kerels hebben. Jy bent
geschreeuw het kamp binnen. kleine jongen bij het varken gelegd. Hij heeft er een van. Wij vinden elkaar terug, dat verze-
De verwarring is groot Kanonniers hollen naar zwijnenmelk gezogen, zo is hij groot geworden." ker ik je."
Aun stelling en vuren drie kanonnen af. Twee „Dat kan niet. Dat is onmogelijk. Het is las- Joris is blij, dat hij weer rustig bij zijn zwie-
schoten vliegen over de hoofden, maar het der- terpraat." rige meester is. Die Pizarro mag al geen zwijn
de velt drie mannen van Pizarro's troepje. De „Mijn ouders waren geen lasteraars. Hij is een wezen, een vreemde snoeshaan is hij beslist,
overigen stormen verder, ze maaien de bedie- zwijn." Het versterkte leger trekt op met grote snel-
jungvan de kanonnen weg. De commandant van Daar doet Joris het zwijgen toe. De wereld is heid en neemt bloedig wraak. Het bereikt de tem-
het kamp krijgt een schot in zijn oog en moeilijk en gevaarlijk,
schreeuwt dat hij zich overgeeft.
Pizarro steekt zijn degen recht omhoog en al
ien staan stil, de strijd is beslist. Joris staat
vlak naast hem, geen ogenblik week hij af. „Jij
bent een dappere kerel", zegt Pizarro, „en jul
lie, mannen, allemaal, je hebt je dapper en flink
gedragen."
De overwonnenen worden ontwapend. Men zal
een paar dagen nemen om alles te regelen, dan
een dag rusten en daarna opbreken voor afmars
naar de hoofdtroep. Pizarro houdt Joris bij zich.
„Jij moet dat laffe baantje van lijftrawant la-
-Het-
Goudland gevonden
DOOR K. JONKHEID
pel, waar de gevangenen geofferd zijn. Alle mu
ren en voorwerpen zijn dik bespat en bespren
keld met bloed. Op een offertafel ligt nog de
deftige Vlaamse vilthoed van een der Hidalgo's,
eveneens ten offer gebracht aan de nooit te be
vredigen gruwelgoden.
Koning Montezuma, verschrikt door de onweer
staanbare macht en de bovenaardse wapenen van
donder, vuur en paarden, waarover de vreemde
lingen beschikken, zendt gezanten met een kara
vaan geschenken van ontzaglijke waarde, en ver-
Cortez ontvangt zijn gevangen landgenoten voor- zoekt hen, hiermee tevreden te zijn en het land
komend en vriendelijk, „Ik beschouw u niet als te verlaten. Tevens doet hij een voorstel tot slui
ten varen en een flink soldaat worden", zegt hij. gevangenen, maar als broeders. Ik ben bereid, ten van een bondgenootschap.
„Ik ben geen soldaat, ik ben zeeman." u deelgenoot te maken in mijn onderneming. Maar Cortez ziet hierin een bewijs van vrees
„Wat je niet bent, kun je worden." Plaatst u onder mijn bevelen. Roem en buit en zwakheid en eist volkomen ondewerping. Hij
Een dag daarna wordt Joris aangesproken door wachten u. Wij staan onder bescherming van de trekt verder, bezet steden en dorpen en nadert
een musketier. „Wees op je hoede voor die Pi- grote koning Karei, de machtigste vorst der aar- de Merenstad.
zarro, hij is een zwijnenjong. Iets goed heeft hij de. Wij zullen overwinnen en heel dit rijke land Opnieuw zendt Montezuma gezanten met ge-
nooit geleerd. Opgegroeid bij de varkens. Hij met al zijn schatten zal ons in handen vallen." schenken, nog groter in aantal en waardij be-
kan alleen maar roven en vechten en vloeken De gevangenen staan verbluft. Juichend stem- looft onderwerping en jaarlijkse cijnsplicht. Maar
en vreten." men zij toe. Cortez is niet te vermurwen, hij eist een glorie-
„Hoe weet je dat? Voor Cortez is het een aanwinst. Een paar hon- volle intocht in de hoofdstad.
„Hij is geboren in de streek, waar mijn ouders derd man verse troepen, enige kanonnen en een Montezuma roept zijn raadslieden,
woonden. Een vader Jieeft hij niet gehad. Zijn respectabele hoeveelheid wapentuig, voedsel en Intussen installeren zich de Spanjaarden in de
huizen van een welvarend dorp. Ze rusten en
de achtergrond. Maar wachten op de beslissing.
1 15 Reportage 11.30—12.00 Cembalo-
ha
Hilversum II. 298 m. AVRO: 7.00 Nieuw»
7.10 Gram. 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram
VPRO: 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nieuw»
8.15 Gram. 9.00 Morgenwijding 9.25 Voor de
vrouw 9.30 Gram. 10.50 Voor de kleuter»
11.00 Voor de zieken 1130 Bas-bariton en
piano 12.00 Lichte muziek 12.33 Voor het plat.
teland 12.40 Pianospel 1.00 Nieuws 1.20 Pro
menade-orkest 2.00 Zeg eens, Amerika 2 30
Gram. 2.40 Schoolradio 3.00 Gram. 3 15 Voor
de vrouw 3 45 Gram. 4.30 Voor de jeugd 5 30
Gram. 5.50 Militaire causerie 6 00 Nieuw»
6.15 Pianospel 6.30 Lichte muziek 650 Pari»
vous parle 6.55 Harmonie-orkest 7.20 Cau
serie over Bescherming Burgerbevolking 7 30
Instrumentaal kwintet 8 00 Nieuws 8.05 Gev.
programma 9 15 Lichte muziek 9 35 Konink
lijk bezoek aan Denemarken 9 55 Tiroler mu.
ziek 10.30 Buitenlands overzicht 10.45 Gram
11.00 Nieuws 11.15 New York calling 11.20—
12 00 Gramofoonmuziek
Engeland. BBC. 330 m. 12 00 Orgelspel 12 25
Voor de arbeider» 1.00 Nieuws 110 Gi
1 55 Sport 2.00 Voor de scholen 3.00 Ves
3 45 Causerie 4.00 Concert 5 00 Voor de kin
deren 6 00 Nieuws 6.15 Sport 6 20 Gram. 7.0C
Gev muziek 7 30 Klankbeeld 9.00 Nieuws 9.15
Causerie 9 30 Gev programma 10 00 Causeri»
10.15 Viool en piano 10 46 Parlcmentsover-
zicht 11.00—11.03 Nieuw*.
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12 00 Par.
12.15 Concert 1.00 Sport-
2 00 Voor de vrouw 3.00 Sportuitslagen 3.
Pianospel 3 45 Llohte muziek 4.15 Mrs Dali
30 Orgelspel 5.00 Militair ork«
dagboek
5 45 Sportuitslagen 6 00 Verzoekpi
6.45 Hoorspel 7.00 Nieuws 7.25 Spöi
Hoorspel 8.00 Gev. programma 9.00 Gev. pro-
10 00 Nieuws 10.20 Gev. muziek U.f"
m 50—12.(
Voordracht 11.20 Lichte
Frankrijk. Nat. Progr. 347 m. 12.30 Concert
00 Nieuws 1.55 Gram. 2.00 Nieuws 2 05
'ianorecltal 6.30 Amerikaanse uitzending 7 00
ïram. 8 02 Kamermuziek 10.20 Hoorspel 11.20
iram. 11.45—12.00 Nieuws
Brussel. 324 m. 11.46 Gram, 1.00 Nieuws
.15 Symphonie-orkest en soliste 2 00 School
radio 3.30 Gram. 5 00 Nieuws 5.10 Gram. 5 15
de kleuters 5.30 Gram. 5 50 Boekbe
spreking 6 00 Voor de jeugd 6.30 Voor de
Nleuws 740 Gram 7 50 Cau_
roeporkest en sol. 9.00 „Wat is
dat?" 9.30 Gram. 10.00 Nieuw» 1015 Gram
1.55—11.00 Nieuws.
Brussel. 484
leuws 1.10 Gi
ieuws 515 Gram. 5.30 Viool-recital 5.50
ram. 6 30 Mannenkoor en plano 7 00 Gram.
7.36 Gram. 7 46 Nieuws 8.00 Gram. 10 00
Nieuw» 1010 Klassieke gram 10.50 Nieuw»
Engeland BBC. Uitzendingen voor Neder
land: 10.00—10 30 n.m Nieuws en vraagge
sprek; Boekbespreking (op 224 en 49 m
Loplk D|ngdag AVRO: 20.15—
Weerpraatje; „Koningin
Met waardering maakte de secretaris
gewag van de goede samenwerking met
de koopvaardij-predikanten vanwege de
Raad voor de Varende Gemeente dw
Ned. Herv. Kerk, de deputaten van de
Geref. Kerken en met de Nederlandse
Zeemanscentrale.
Naar aanleiding van ddt verslag vroeg
de heer J. A. Nap, uit Rotterdam, aan
dacht voor geestelyke bunkerstations,
zoals daar ter stede er een gevestigd Is.
Binnenkomende varenslieden kunnen zo
geestelijk weer op hun verhaal komen.
Een dergelijk instituut wenste hy ook
te Amsterdam en te Delfzijl.
De heer W. E. van Popta. uit 's-Gra-
venhage, achtte het nodig dat men op zee
meer contact zoekt teneinde gezamenlijk
de Bijbel te lezen en te bespreken.
In aansluiting hierop juichte de heer
A. J. C. de Groot toe het optreden van
gezagvoerders als leiders der godsdienst
oefeningen aan boord.
De voorzitter, de heer J. W. Hatenboer,
uit Schiedam, wees er nog op, dat de
rederyen meer Zondagsrust zullen moe
ten toestaan als de opvarenden dit be-
De vergadering keurde het verslag
hierna goed, alsmede dat van de pen
ningmeester, de heer J C. van Wezel, te
Amsterdam, die van financiële vooruit
gang kon gewagen.
Op voorstel van het bestuur besloot de
vergadering het bestuur met twee va
rende leden uit te breiden teneinde meer
contact met deze groep te onderhouden.
De voorzitter herdacht het overleden
bestuurslid, de heer Weltevreden, uit
Maassluis.
Na toelichting van de bestuurstafel be
sloot de vergadering een adres tot het
verkrijgen van meer Zondagsrust te rich
ten tot do Nederlandse rederijen. Onder
de aandacht van de directies wordt hierin
gebracht, dat de meeste schepen op Za
terdagavond of op Zondag overdag ver
trekken. Ook in buitenlandse havens is
meestal geen sprake van Zondagsrust.
Daarom vraagt de vereniging, dat op het
schip en eventueel aan de wal gelegen
heid worde geopend voor kerkdiensten^
Bybellezen en gezamenlijk gebed. Ook
keurt zij af, dat vergunningen tot Zon-
dagsarbeid in verschillende havens veel
te gemakkelyk worden gegeven. Van
noodzaak hiervoor is soms geen spoor te
ontdekken.
Wij zyn van oordeel, besluit het adres,
dat het gebod Gods betreffende de Zon
dagsviering niet dan tot schade voor
mens en maatschappij wordt genegeerd.
De vergadering werd bygewoond door
ds K. S. G. Zylstra. Geref. koopvaardy-
predikant te Rotterdam en door dr L. D.
Terlaak Poot. voorzitter van de Herv.
Raad voor de Varende Gemeente. Laatst
genoemde heeft de vergadering met een
wydingswoord besloten.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Haarlem (vac. W. J. van
Elden, toez.) J. de Groot te Apeldoorn.
Aangenomen: naar Voorburg ds A D
Bakker te Nyland bij Sneek.
Geref. Kerken
Beroepen: te Koudekerk aan den
Ryn, ds A. J. Janssens te Koudum (Fr.).
Geref. Kerken Art. 31 K.O.
Bedankt: voor Diever Smilde H. Schol,
ten te Berkum.
Baptistengemeenten.
Aangenomen: naar Noordbergum (Fr.)
cand. B. Posthumus te Utrecht.
Herv. synode beveelt
Zondagsschool aan
De Generale Synode der Ned. Herv.
Kerk heeft in een rondschrijven aan de
kerkeraden de aandacht gevestigd op het
belang van het Zondagsschoolwerk.
De Synode geeft de kerkeraden in over.
weging: 1. dit werk krachtig te steunen,
o.a. door te zorgen dat goede lokaliteiten
beschikbaar zijn en de noodzakelyke
keermiddelen en handleidingen kunnen
worden aangeschaft: 2. een jeugd-ouder-
ling speciaal te belasten voor een nauwer
contact met het Zondagsschoolwerk. In
gemeenten waar een plaatselijke Her
vormde Jeugdraad bestaat, behoort deze
jeugd-ouderling qualitate qua lid van de
Jeugdraad te zyn. In de plaatselyke
Jeugdraad behoren de diverse modalitei
ten van het Zondagsschoolwerk vertegen-*
woordigd te zyn, zodat de betrokken
jeugd-ouderling ook daar van het werk
der versohillende Zondagsscholen op de
hoogte kan worden gehouden.
Theologie en natuur
wetenschap
Op een vergadering van de Christelyke
Vereniging van Natuur- en Geneeskun
digen, Zaterdag in Utrecht gehouden,
heeft dr W. J. A. Schouten uit Arnhem
een voordracht gehouden over „Het ge
sprek tussen theologie en natuurweten
schap".
De verhouding Christendom-natuur-
wetensohap is een oud probleem, aldus
dr Schouten. De laatste tyd zijn het voor
al de grote veranderingen in het wereld
beeld (sterrenkundig, natuurkundig en
geologisch) die spanningen oproepen bij
hen die in de Heilige Schrift geloven. In
ons land doen de kerken weinig voor de
intellectuelen en hun moeilijkheden. In
West-Duitsland is dit anders, aldus dr
Schouten. Belangrijk werk verricht o.a.
de Evangelische Akademie Christophorus.
Stift te Hemer, waar besprekingen wer
den gevoerd tussen theologen en natuur
filosofen.
De strijd van dit Stift gaat vooral tegen
de secularisering van de wetenschap. Ook
in Engeland verschenen belangrijke boe
ken over dit onderwerp. In ons land zijn
te noemen de geschriften van Kohnstamm
en Van der Hulst. Spr. noemde voorts
het memorandum van de „Utrechtse
Kring" en het standpunt van Dippel. By
het confessioneel gebonden middelbaar
en voorbereidend hoger onderwys heb
ben, zo zei spr., de problemen een eigen
karakter. Ook daar bestaat gevaar voor
secularisatie en dualisme. Daarom is ook
in die kring een vernieuwd gesprek tus-
theologie en natuurwetenschap drin
gend nodig.
WONDEROLIE
"•I jntt onhandige llkdoornrtngen en ga-
in idde£VoxCACORN "neem"de pUn°webgfn
60 seconden. Eeltplekken en ekaterogen ver
schrompelen met wortel en al. Bevat gezui
verde wonderolie. Jodium en het pijnstillende
benzocalne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van f. 1.35 bespaart
U veel ellende. y
le ged.: mevr. D T Slulter-v t
Groningen, mej. H G Wind te Leeuwarde
J Miedema te Groningen. Bevorderd to
s F H Oswald te Groningen. R Relnalda t
•uwarden en G J Talsma te Zwolle.
AMSTERDAM 16 Mei. VU Geslaagd voo
Ned iettercn mej M H Schen)ce
laude, Alkmaar:
doet.
iv kA.u n!!1'.,"1 Weerpraatje: „Koningin theologie D N Habermehl. Amsterdam R
Elisabeth n film; Pauze; Gev. programma. Reitsma (Ee, Fr.). R J KooUtra, Leeuwarden.