Rode Kruis hield te Leiden
een ploegenwedstrijd
f®®
Leed onder Indische
Nederlanders
NIEUWE LEIDSCHE COUEANT 5 MAANDAG 13 APRIL 19S3
El{ korpsen deden hun best op een
moeilijke opgave
Mannen en vrouwen in de groene battledress van het Nederlandse Rode Kruis had
den Zaterdagmiddag heel wat inspannend werk te verzetten In de grote zaal van
de Burcht. Er was een wedstrijd uitgeschreven, waaraan vele korpsen deelnamen,
die alle met enthousiasme probeerden de grootste kundigheid aan de dag te leggen.
Maar de opgave viel lang niet mee en werd door verscheidene deelnemers erg
moeilyk gevonden!
Aan de wedstrijden ging een inleidend
woord vooraf van prof. dr P J. Gaillard.
voorzitter van de Leidse afdeling. Deze
sjJrak de wens uit, dat, mocht men
als winnaar de Burcht verlaten, dit juist
zou nopen tot nog meer bezieling en
betere prestaties.
Er werd deelgenomen door twaalf da-
mesploegen, elk van vier personen, en
veertien herenploegen van vijf personen.
Deze ploegen vertegenwoordigden de
korpsen van Alphen a. d. Rijn. Oude We
tering, Bodegraven, Wassenaar.
Haag, Rijswijk. Leidschendam, Haarlem.
Alkmaar. Amsterdam en IJmuiden. Iede
re ploeg kreeg twintig minuten voor de
bespreking en de uitvoering van de op
gave. Twee werklieden waren van
steiger gevallen. Van ieder werd een
knopte beschrijving van toestand
Dierenbescherming trok
conclusies uit de
watersnood
Onder voorzitterschap van de heer H.
I van Poelgeest te Leiderdorp heeft de
Ned. vdrenigine tot bescherming van
ren in het gebouw voor K. en V
Utrecht een buitengewone kaderconfe-
I rentie gehouden. Hierbij is speciaal ge
sproken over de redding van dieren in
de rampdagen van Februari. De overheid
had eerst wel wat bezwaar tegen de
I tiviteit van de vereniging, maar later
j .verd volle medewerking verleend. De t(
j redden dieren leverden soms moeilijkhe
den op, daar zij erg lastig waren. Zij kon
den echter -meestal behoorlijk onder dak
worden gebracht. Bij terugbezorging aan
de eigenaars bleek soms, dat zij niet
zo welkom waren. Aan de andere kant
was het soms makkelijker de dieren ge-
plaatst te krijgen dan ze later weer terug
te ontvangen. Wegens de grote economi
sche belangen waren bij de redding de
grotere dieren, vooral het vee, voorge-
gaan, maar er konden ook veel kleinere
dieren gered worden.
I De wènselijkhei-i van een eigen status
1 j voor de vereniging was in deze ramp-
dagen duidelijk naar voren gekomen, zo
1 werd gezegd. Men zal een kruis moeten
j gaan voeren, waarbij natuurlijk de kleur
I duidelijk verschillend zal moeten zijn
van die van het Pode Kruis.
Voor het dier nrampenfonds werd
reeds ƒ55.000 ingezameld.
De conferentie werd bijgewoond door
verschillende autoriteiten, w.o. mèvr. De
RanitzDe Brauw, echtgenote
I Utrechts burgemeester, en de heer G. J.
Ankerman, vertegenwoord; w van de
commissaris der Koningin in Zuid-Hol-
V.W.O. vergaderde 'e
Leiden
Tijdens de Zaterdag te Leiden ge
houden. algemene ledenvergadering van
het Verbond van Wetenschappelijke On
derzoekers heeft de statu- aftredende
voorz +ter, prof. dr F. L lak. als zijn
oordeel uitgesproken, dat het verbond er
in is geslaagd, door zijn gehouden con
gressen en verdere activiteit bij de over
heid en bij de wetenschappelijke instan-
I ties en zeker vertrouwen en gezag te
vestigen, zo wordt ons van de zijde van
het V.W.O. medegedeeld.
In het jaarverslag over 1952 worden
als voornaamste werkzaamheden o.a. ver-
I meld de voorbereiding in werkgroepen
van het in Mei te Utrecht gehouden con-
gres over de reorganisatie van het hoger
onderwijs en het initiatief, de weten-
schappelijke organisaties in ons land tot
j nadere samenwerking te brengen, met
j het doel de plaats van de wetenschap en
van de wetenschappelijke onderzoeker in
de maatschappij aan een nader onder-
I zoek te onderwerpen en waar nodig
j voor verbetering van deze plaats activi-
teit te ontwikkelen. Uit het verslag blijkt
bovendien, dat het bestuur diligent is ge-
weest ten aanzien van de verbetering
van de sociale positie der onderzoekers,
hetzij door het venverven van facilitei
ten voor de aangesloten leden, dan wel
door het verlenen van medewerking aan
algemene activiteit op dit gebied.
Aan de aftredende secretaris, dr A. N.
j Gerritsen uit Leiden, werd ter waar
dering van zijn werkzaamheid het ere-
lidmaatschap van het verbond verleend.
Als voorzitter en secretaris werden ge
kozen prof. dr K. C. Winkler en dr P. G.
de Haan, beiden uit Utrecht.
C. J. Snelderwaard trok
zich terug
De voorzitter van de Leidse KAB, de
heer C. J. Snelderwaard, heeft zich we
gens drukke werkzaamheden terug ge-
i trokken als candidaat voor de a.s. ge
meenteraadsverkiezingen. Bij de gros
lijststemming was de heer Snelderwaard
van de derde lats (adviescommissie)
naar de achtste plaats verhuisd. Op hem
volgde de heer K. de Bree, die dus nu
op de achtste plaats is gekomen. De KVP
is met acht leden in de gemeenteraad
vertegenwoordigd, zodat de heer De Bree
verkiesbaar is. Ook hij vertegenwoordigt
76 de RK. arbeiders.
Aangehouden
Familieberichten uit andere
bladen
BEVALLEN: mevr. Box-van der WUllk. d,
Alkmaar: mevr. André de la Porte, z. Mary
land U S.A.
OVERLEDEN: M Koekoek-van Bever, d. 83
3,. A'dam; G H Bührmann, z. 73 j. Overveen;
G A Sonr.enberg-Bueters, v.. 73 Deventer:
L Westerhuis-De Cock-Rouaan v. 94 j. Am
sterdam: W J Hofman-Calker. v. 80 A'dam
klachten gegeven. De jury bestond
maar liefst veertien dokters. Niet-deel-
nemende leden van de mededingende
korpsen waren als belangstellend toe
schouwer aanwezig, zodat het in de zaal
verre van leeg was.
Prijswinnaars zijn tenslotte geworden:
van de damesploegen Amsterdam met 144
(leidster 39). Rijswijk met 142 (leidster
38). Den Haag met 134, Oude Wetering
met 132 en Bodegraven met 123 punten:
van de herenploegen was Alkmaar
eerste met 149, Wassenaar de tweede
148 en Alphen a.d Rijn derde met 144
punten de beste leid - s van'deze cate
gorie waren die van Beverwijk met 45
van Alkmaar met 42 punten.
Namens het hoofdbestuur was majoor
W. P Roodenburg uit Den Haag aan
wezig. In aansluiting op deze wedstrijden
had de Leidse afdeling 's avonds eer
zellig samenzijn in de Jacobazaal.
Het witte Legioen" werd opgevoerd door
de reciteerclub „Ons Genoegen" uit Lei
derdorp.
Vijftien jaar woonarken
Vandaag vóór vyftien jaar trok mej.
Corrie de Wekker, in Leiden welbekend.
;n woonark, die ligplaats had in de
Zijlsingel. Zij werd hiermee een van de
eerste woonarkbewoonsters hier ter
stede en haar keurige, drijvende huisje
w-as vijftien jaar lang een plezier voor
het oog van velen, due hun Zondagse
wandeling langs het water van de Leidse
singels maakten. Thans ligt het arkje
Adinda niet meer alleen aan de groene
grasrand. Er zijn hele „straten" van woon-
arkjes ontstaan, de een al aantrekke
lijker dan de ander. Maar Adinda slaat
nog altijd een goed figuur en mej. Corrie
de Wekker onderhoudt met haar buren
de beste betrekkingen.
De aanvoerder van het winnende senioren-elftal, het Chr. Lyceum te
Leiden, ontvangt hier van wethouder J. C. van Schaik, de wisselbeker.
De jeugd wilde deze gebeurtenis natuurlijk onder geen beding missen.
Foto N. van der Horst
De Paascollecte. in de Hervormde Ge
meente van Leiden gehouden voor
algemene werk der kerk. heeft tot dus
verre f 3770,79 opgebracht.
Negrospirituals
Volgende week Zondagavond wordt
in de Pieterskerk een bijzondere' dienst
gehouden, uitgaande van de co
voor het Bijzondere Kerkewerk
Leidse Hervormde Gemeente, wa;
mannen-dubbelkwartet Inter Nos, onder
leiding van de heer L. van Wijngaarden,
Negro-spirituals hoopt te zingen.
Orgel Maranathakerk
De Hervormde wijkgemeente
Morskwartier hoopt eind volgend jaar
f 20.000 bijeen te hebben voor het orgel
in de te bouwen Maranathakerk. Dit be
drag zou er dan in vier jaar gekomen
zijn. In het fonds is reeds een bedrag
ruim f 12.000.
Gezelschap Roland Wagter voor K. en O.
.Radiostadbrengt U wat'
De inschrijvers uit de bedrijven, die Zaterdagavond de Gehoorzaal geheel
vulden, hebben stellig geen spijt gehad, dat zij naar het gezelschap van
Roland Wagter zijn gaan luisteren en kijken, en het bestuur van K. en O.
zeker ook niet. Het gezelschap Wagter heeft in Leiden voor K. en O. al
enige avonden verzorgd en ook voor deze avond hebben we veel lof. De
personen, waaruit deze groep was samengesteld, dwongen stuk voor stuk.
ieder op zijn terrein, grote bewondering af.
Als slappe lappen-poppen gingen Brook
- Rasfield over het toneel. Het
derlijkste was, dat ze nog staan bleven
Uit de meest onwaarschijnlijke instru
menten wist men nog geluid te halen, ja
zelfs muziek. Wat dit laatste betreft: een
pluim op de hoed van Cor van Veen,
niet alleen een betrouwbaar pianist
maar oók een uitstekende accor
deonist.
Jan Oradi, als conferencier minder ge-
aagd, is een voortreffelijk imitator. Er
vertrokken treinen in de zaal of het een
station was; we hoorden bekende radio
verslaggevers en -sprek-rs, of ze zo maar
ior ons stonden.
Dit laatste vonden we het gevaarlijke
puntje. Wanneer Oradi zijn kunst en dus
ook zijn succes zuiver houdt, d.w.z. zich
alleen bepaalt tot het imiteren van de
geen gevaar, maar een enkel
gebaar, een beetje mimiek, en de zuiver
heid dreigt verloren te gaan.
Met het imiteren van personen is men
op glad ijs en in een zaal met duizend
m niet doen of men in een
kamer bij een kopje koffie zit.
Joop de Knegt heeft een goede stem en
had veel succes. We hopen voor deze
jonge man, dat de bekendheid, die hij
heeft, hem er niet van zal weerhouden,
hard te werken, wanneer hij tenminste
als zanger het leven door wil. Aan de
voordracht zal hij veel aandacht moeten
Familie van mijn vrouw
Toneelavond van I.F.S.
et was met „De familie van mijn
uw", een toneelstuk, Zaterdagavond
door de toneelvereniging van Smits
apparatenfabriek in het Antoniusclubhuis
gegeven, een wonderlijke geschiedenis.
Hal Stephens en Harry B. Linton hebben
n dit blijspel in drie bedrijven ge
schreven. Zij zullen er zelf veel plezier
hebben gehad. Wie echter zijn ge
dachten na de voorstelling nog eens over
de intrige laat gaan, bedenkt, dat deze
geheel steunt op eindeloos langs elkaar
praten van mensen, die elkaar om
des schrijvers wil niet mogen begrijpen.
De I.F.S.-toneelclub heeft er een aan-
vaardbafe opvoering van gegeven, zon
der werkelijk opvallend spel. zij het min
eer met uitzondering van mevr. M.
Vermeulen, die een goede typering gaf
een onaardige schoonmoeder. Men
slaagde er over het algemeen in, de aan
wezigen van de geestigheden, die het
stuk ontegenzeggelijk rijk is. te laten
genieten.
Naast mevr. Vermeulen viel de heer
Limburg wel op in de rol van de on
derdanige pantoffelheld. De rest van de
spelers speelde verdienstelijk echter zon
der veel uitdrukking. Met de rolverde
ling waren we het voor wat de toewij
zing van de rollen Irma Nagg (adspirant-
toneliste) en Dolly White (actrice) aan
resp. mej. S. R. Zuyderduin en mej. M.
Warnaar niet eens. Op de regie van de
heer P. I. A. Wijnbeek was op enkele
kleinigheden na weinig aan te merken.
Het décor was uitstekend verzorgd.
De avond werd geopend door de vice-
voorzitter van de vereniging, de heer H.
Vermeulen. Deze heette o.a. de voltal
lige directie met de dames welkom. Met
minuut stilte werd het in het afge
lopen jaar overleden personeelslid mej.
Van Es herdacht.
besteden, want die is nog zeer beperkt.
Jan Tromp zal waarschijnlijk de jongste
wel zijn; hij is de kunstfluiter van het
gezelschap. We vonden wat hij liet horen
erg knap. maar ook heel schel en hard
Hij moet proberen een mooiere toon te
produceren. Het succes is hem van harte
gegund.
Keurige ui/voering van
Ons Eiland
De vijfde uitvoering van de speeltuin
vereniging „Ons Eiland", die Zaterdag
avond in de Leidse schouwburg werd
gehouden, mag een succes Worden ge
noemd. Wat bij deze vereniging zo pret
tig aandoet is. dat juist ook bij een der
gelijke avond het kind favoriet blijft,
zowel voor als achter het voetlicht. Ën
hoe! Er moet wel serieus zijn gestudeerd
om zulke resultaten te bereiken. Ook
aan kleding en décor was veel zorg be
steed.
Eén ding moet o
hart: het optreden
„De Eilanders" wa.
overigens soms
vergde dan wat te
echter wel van het
an de accordeonclub
hoe verdienstelijk
vel wat te lang en
veel van spelers zo
wel als van de aanwezigen. Het optreden
van de dansclub „Door rhybhme lenig"
was keurig, wat met nog meer nadruk
gezegd kan worden» van de toneelclub
„De vrolijke kabouters". Het eerste be
drijf van „De ganzenhoedster" was nog
niet begonnen, of men had de volle aan
dacht van de zaal. wie had direct al geen
medelijden met de zo geplaagde Griet?
„Ons Eiland" heeft werkelijk haar best
gedaan.
De voorzitter, de heer B. Broers, kon
o.a. wethouder J. C. van Schaik. de heer
D. Vylbrief als vertegenwoordiger van
de N.U.S.O. en afgevaardigden van de
bonden te Amsterdam en Alphen aan den
Rijn welkom heten. Tevens liet hij een
verheugend geluid horen over een eigen
clubhuis.
Ons Grunnegerlaand
sloot het seizoen
„Van Lauerszee tot Dollard tou" vindt
men de wieg van de Groningers. Ze
en vaak uit door heel Nederland,
toch blijft de band met Groningen
krachtig". Zo sprak de voorzitter van
Grunnegerlaand. de heer H. A.
Vriend. Zaterdagavond in de grote zaol
de Burcht tot de aanwezigen, die de
laatste toneelavond van het seizoen bij
woonden.
Spr. wees er verder in zyn openings
woord op, dat de nationale cultuur
steunt op de regionale. Er bestaat In
Nederland 'n groot sfreekbewustzUn.
Dat komt o.a. ook tot uiting In Gro
ningen, waar zopas een hoogleraar in
het Neder-Saksisch is benoemd.
Vervolgens kwam het toneelgezelschap
m Ons Grunnegerlaand aan het woord
i een toneelspel van E. Marema „Op ge.
voarlijke poadén. Het behandelt de lot
gevallen van een jongen van het land,
conservatieve vader, die in
de stad dreigt te verongelukken. Een
stadsmeisje echter redt hem door haar
opoffering en weet zich daardoor bij de
oude kastelein te doen accepteren.
ander werd zeer vlot op de
Agenda voor Leiden
Maandag
Doelen, 8 uur: Leidse amateur-foto
grafen, o.a. projectie van kleurendia'
door J. H. Kroon.
Ontspanningsgebouw Van der Heem
Den Haag, 8 uur: VOLA Leiden, lezing
en film (vertrek: 7 u. per blauwe tram).
Schouwburg, 8 uur: Spelers van St
Vincent met „Adel in livrei".
Steenschuur 6, 8 uur: De Natuurvriend.
Oegstgeest, Witte Huis, 8 uur:
zwemvereniging „Poelmeer", ledenver
gadering.
Leimui den, Geref. Kerk, 7.45 uur-
Zangersavond Ring Leiden e.o.
Dinsdag
Foyer stadsgehoorzaal, half 3 en 8 uur;
Gerzon, stoffenshow en confectie.
Oosters Instituut, Rapenburg 61, 8 uur:
afdeling Leiden CH.U., mr H. K. J.
Beernink over de raadsverkiezingen.
Burcht, half 8: feestavond Chr. gym
nastiekvereniging D.O.S.
Oegstgeest: Irene, 8 uur: Het Zon
nehuis, film „Een mens was te veel".
Oegstgeest: Patronaatsgebouw. 2
half 6 en half 811 uur: Rode-Kruis-
Woensdag
Vlies, half 1: Nijverheid en Handel, ir
J. L. Klein over de watersnood en de
aaardoor ontstane problemen (half 12:
ledenvergadering)
Vlies, 8 uur: algemene ledenvergade
ring V.V.V., met films.
Stadsgehoorzaal, 7.45 uur: „Sempre
Avanti" en „Jong en Jolig"
Vlies. 8 uur: Tuinbouw en Plantkunde,
ledenvergadering.
Het Centrum. 8 uur: Geref. Bond. ds
Boer van Gouda.
Steenschuur 21. half 8—half 9: zitting
prijzencommissie.
D e n H a a g Gemeentemuseum. 8 uur:
K. en O., bezoek aan de Van Gogh-ten-
toonstelling.
Oegstgeest: Patronaatsgebouw, 2
half 6 en half 8=11 uur: Rode-Kruis-
Nachtdienst apotheken
Apotheek Duysteri Nieuwe Rijn 18, tel.
20523, en de Doeza-apotheek, Doezastraat
31. tel. 21313.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Jacobus zh v L Gijsman
S W van der Blom; Geert J zn v A
Scherpenzeel en Th W de Jong; Martin
v C V Wind en M H Stikker: Corne-
s zn v A H van Brero en J Ciere.
OVERLEDEN: K Hoogendijk, man 51
Letterkunde in Frankrijk
TAUL ELUARD, zonnepoëzie
uit veel leed geboren
ZIJN KUNST IS ALTIJD JONG EN
VERRASSEND NIEUW
IK STA IN VOOR HET LEVEN, ik sta in voor het heden en de toe
komst", schrijft Paul Eluard in 1946. Welk een glorieuze overwinning
op de dood en de fataliteit, welk een geloof in de mogelijkheden van het
menselijk bestaan spreken uit deze woorden. Eluard's gehele werk getuigt
van de zekerheid „dat het leven volmaakt is", dat, wanneer men een on
derscheid zou willen maken tussen „goed" en „kwaad", men vroeg of laat
tot de conclusie zou komen dat men al het kwade onder het goede zou
moeten rangschikken.
Hoewel Eluard's poëzie een te sterk
lyrisch karakter draagt, te zeer
persoonlijk leven gebonden Is, dan dat
men haar als „moraliserend" zou kunnen
betitelen, igt er toch wel degelijk aan
grondslag de opvatting dat de dichter
morele taak heeft in de wereld. Hoe vaak
zegt hij niet dat zijn gedichten niet alleen
„evocaties" zijn, maar tot doel hebben
anderen te Inspireren; de dichter moet
de anderen leren zien (een van zijn bun
dels heet Donner a voir) dat wat zij,
verblind door de gewoonte, door onver
schilligheid, niet-weten, of een teveel aan
of geluk, niet of niet meer zien;
•erk moet een „poëzie voor allen"
zijn. Daarom gebruikt Eluard ook de
meest alledaagse woorden, die door zijn
groot dichterschap een diepere, rijkere,
of intensere betekenis krijgen die er
allang niet meer in konden vinden. Laten
bij het lezen van zijn poëzie niet
misleiden door de schijnbare eenvoud
sommige verzen als:
„Je dis ce que je sais
Ce que je vois
Ce qui est vrai"
ant dan zou het nieuwe universum, dat
hierachter verborgen ligt, zich niet
kunnen openbaren. Laten we echter
ook niet terugschrikken voor de schijn
baar te ingewikkelde symboliek van an
dere gedichten: er zal een ogenblik ko
len waarop we, misschien geheel onver
dachts, de sleutel ervan vinden, er een
innerlijke gemeenschap mee voelen,
aarop we de dichter dus ontmoeten. En
dan zullen we elk van deze kostbare wer
ken als een wonder beleven.
Er is inderdaad een miraculeuze zijde
in Eluard's dichterschap. Weinigen heb
ben als hij het vermogen alle wezens en
alle dingen te metamorphoseren: om van
ens een vogel te maken, dronken
ryheid, of een rots, een vlakte, om
hem identiek te maken met het verslin
dende licht, met een spiegel die de zon
weerkaatst; het aansteken van een vuur
hem een daad van vriendschap;
de ogen der geliefde bergen de ontelbare
'onderen der aarde in zich. Vrijheid,
licht, spiegel, zon, vuur, ogen, al deze
symbolen en nog andere, z«als edelste-
er, sneeuw, sterren, vinden wij
verspreid door heel het oeuvre van Paul
Eluard. Zij geven er een byzondere
en verraden ons de liefde die
de dichter al wat schoonheid en zuiver
heid is, toedraagt. Steeds ontlast het
glanzende visioen hem weer van het ge
wicht van de smart, zoals de hoop hem
altijd bevrijdt van de angst en hij de haat
als tijdelijke ervaart en de liefde als
•lgdurend: „le mal doit être mis
bien".
Uit leed geb oren
"[^JATUURLIJK is deze „zonnepoëzie" uit
onnoemelijk veel leed geboren, leed
door ziekte, door het verlies Van gelief
den, om de twee oorlogen waarin zijn
volk gestort wordt.
Op 16-jarige leef tijmoet Eluard zijn
studie onderbreken om in Zwitserland
tuberculose te genezen. Ontslagen,
VISSERIJGOLFJES
Het accent van
Vlaggetjesdag valt op
Scheveningen
Deze week wordt beslist op welke da
tum Vlaggetjesdag zal worden gehouden.
accent zal dit jaar op Scheveningen
vallen. De bedrijfswimpel zal op de
Sch. 233 worden gehesen.
Weer 15.000 a 20.000 vaten
haring naar Rusland
Tussen de Sowjet-unie en de reders
vereniging van de Nederlandse haring-
viseerij zijn thans opnieuw enige con
tracten tot het leveren van 15.000 a 20.000
vaten haring, teelt 1952 gesloten. Zoals
men weet, werd enige weken geleden
een contract voor 20.000 vaten gesloten.
Minder makreel
Dank zy het feit dat de makreel
vangsten teruglopen, stijgen de kansen op
wat meer variatie in de rondvis voor de
komende dagen. Dit symptoom was Za
terdag al in de markt merkbaar. De Post
Boy zette tenminste behalve 525 kisten
bla-uwpijpjes, 400 kisten bijvis in de markt
waaronder 150 schelvis en piepers en bo-
endien 150 stijve kabeljauwen. De elf-
daagse reis werd dies bekroond met het
niet onaardige bedrag van f 20.000. De
Bloemendaal loste 540 kisten makreel
125 bijvis plus 385 uitleggers en een fikse
eur. Het sdhip maakte voor een even-
rns elfd&agse reis f 14.900.
Kaviaar voor de Bels
De steur van de Bloemendaal is grif
aar België verkocht voor f 4.20 per kilo.
Het visje woog 49 kilo.
Dure Wironschol
De WLronkotter maakte Zaterdag voor
zijn Noordsohol het zachte prijsje van f 80
per kist; de uitleggers brachten omstreeks
planken gezet. Speciaal de heer en n
Smit, die de rollen van kastelein Van
Oosten en zijn vrouw vertolkten, verdie-
vermelding. De dames kregen
afloop een bloemetje aangeboden.
Verlate hulp
de f 65 op en de kisten kabeljauw deden
ongeveer ƒ75 per kist.
De piepers waren klein van stuk
golden 30; voor de wijting werd on
streeks f 23 neergeteld en de koolv
handhaafde zich op f 63.
Twee Noord loggers
Het duo Noordloggers van de Zater-
dagmarkt besomde per schip f 7300. dank
zij de goede prijzen voor schol, tarbot,
tongschar en de stijve kabeljauwen.
Minder tong
Doordat de tongvangsten aanmerkelijk
tegenvallen, loopt de prijs weer
lappen brachten het dientengevolge tot
f 2.70, terwijl de grootmiddeltong met
f 2.50 ging strijken en de kleinmiddel
f 2.60 opbracht. De slips haalden de
orbitante prijs van f 2.20 en de „en
deden om dc rijksdaalder.
Commandowisseling
Vandaag is de Eveline weer naar
vertrokken, zij het dan onder een andere
schipper: Albert Groot voert deze reis
het bevel.
Bijvis vandaag
Ook vanmorgen was er wat meer vari-
ie in de markt door de grotere vang
sten bijvis: Sumatra. Limburgia en Pol
derman hebben evenals de Haarlem a
dig wat rondvis buitgemaakt. Er wai
vanmorgen 20 loggers en 20 kotters.
Snurrevaad
Verscheidene kotters van de Urker
vloot hebben de trawl van boord ge
haald om hem te rullen voor het snurre-
^aad-net. In de maanden Mei, Juni en
Juli is de scholvisserij volgens deze me
thode het best.
Zondagsrulter
Zaterdagavond tegen zessen voer de
Vrolijk-logger Cornelia Maria nog de vis
sershaven uit naar de Noordzee. Het
komt niet vaak voor, dat schepen voor
de trawlvisserij nog zo laat op Zaterdag
de haven verlaten.
Tubantia uitgediend
Het staat nu wel vast. dat de Tubantia
(IJM 37) niet meer op de visserij te zien
zal zijn. Nadat het schip al eerder van
alle vistuig ontdaan was en de lanen van
naar de wal verhuisden, is nu
ook de winch van boord gehaald. Daar-
verdwijnt weer een oude getrouwe
uit het IJmuidense havenbeeld: de vis
serij met deze trawler was niet langer
lonend.
OpknaptUd
De jaarlij-kse opknaptijd voor de
trawlers is, blijkens de vele schepen, die
de kant blijven, weer gekomen. Op
het moment liggen aan -de Zuidzij de
trawlers Vikingbank. Norma Maria,
Claesje. Hoop. Bergen. Petten en Abra
ham. terwijl binnenkort ook de Tionne
zijn 9urvey toe is. De Dirkje ligt in
Vlaardingen op non-actief.
Vlaardingrn naar IJmuiden
Tijdens het afgelopen weekeinde Lagen
r drie Vlaardingse loggers voor de Zuid
zij: schepen, die „verse vis varen" en de
IJmuidense afslag prefereren boven de
thuishaven.
moet hij in dienst: van het sanatorium
naar het front. Zijn eerste gedichten,
in 1917 gepubliceerd, getuigen van zijn
grote gevoeligheid: ook komen wij er
reeds in tegen, in een nog broze vorm,
de hoop, die later een der hoofdmotieven
van zijn levenskunst zal worden, naast de
tederheid, de striemende hartstocht, de
behoefte aan eenzame overdenking en
het verlangen naar het totale deelnemen
aan al wat des mensen is, de strijd voor
de persoonlijkheid van het individu en
het plichtsbesef jegens de naaste.
In de jaren tussen de beide wereld
oorlogen speelt de surrealistische bewe
ging een grote rol in zijn leven. Het
Surrealisme biedt een mogel'jkheid tot
vernieuwing van de wereld aan de ont
moedigde. van hun as losgeslagen jonge
kunstenaars en zo vindt een ware artis
tieke explosie plaats waarin dichters en
schilders meegjesleept worden. De Sur
realisten beogen een systematisch onder
zoek van al die gebieden, die niet tot de
tastbare realiteit behoren, de droom, de
hallucinatie, het visioen en het onderbe
wustzijn. In zijn „Surrealistisch Manifest"
drukt André Breton het aldus uit: „Alles
bréngt ons ertoe te geloven dat t
paald punt bestaat waarop leven en dood,
realiteit en verbeelding, verleden en
komst, niet meer als tegenstellingen
den gezien" en dit punt nu wense
surrealisten te bereiken. In geestelijke zin
alleen al betekent dit een totale revolutie
jdit is ook wat zij wensen: de per
soonlijkheid te bevrijden van alle confor
misme, tradities en conventies, zowel als
de alleenheerschappij van de Rede
is begrijpelijk dat bij velen
(zo ook bij Eluard) deze revolutionnaire
drang zich ook op politiek gebied mani
festeert, n.l. door hun toetreden tot het
communisme.
Eluard's houding tegenover de Sur
realistische beweging is er een van onge
limiteerde activiteit, waarin altijd de
Kunst de eerste plaats inneem'
andere morele of politieke tendenties
leidt en inspireert. Daarin onderscheidt
hy zich van de theoreticus Breton
Aragon, de dichter voor het volk, dat hij
altijd lyricus blijft. En daardoor juist
blyft zijn werk zuiver poëzie.
Een morele depressie jaagt hem in 1924
uit Frankryk weg; hij trekt de halve
reld rond: Australië, de Oost-Indische
Archipel, Brits-Indië. Na zijn terugkeer
in Paf ijs publiceert hij Capita
D o u 1 e u r, een van zijn ontroerendste
werken, dat een helder beeld geeft
zijn tijd èn van zijn eigen innerlijke toe
stand van ontreddering. Vele dichtbun
dels volgen; steeds blyft Eluard vol ai
dacht de gebeurtenissen om hem heen
in zyn eigen leven gadeslaan. In L
immédiate (hoe welsprekend zijn al
deze titels) vinden wij treffende regels
over zijn eerste grote liefde, die vecht
voor eigen behoud maar dan toch
loren gaat. Enige tijd later geeft Eluard
aldus uiting aan zijn gevoel een volkomen
échec te hebben geleden: „Wat blijft
over van al wat ik over mijzelve gezegd
Op fluistertoon gelezen
TAAN komt in 1936. in Les Yeux fei
tiles, een nieuwe liefde, een niem
gezicht, „figure p&le et lumlneuse"; daar
is alles juichtoon, vertrouwen, rust. Maar
ikele jaren daarna, in 1939. komt op
nieuw de oorlog, met de bezetting. Zoals
le andere dichters, mengt Eluard zich
in de verzetsbeweging. Vele belangrijke
geschriften gedichten en pamfletten
ien in deze jaren het licht, worden
met levensgevaar verspreid, op fluister
toon gelezen rondom tafeltjes van Pariji
café's; Eluard houdt zich een jaar lang
schuil in een krankzinnigengesticht dat
centrum van het verzet is. Vermom-
mingen, reizen, het verzamelen van tek
sten, het moed en hoop inblazen aan an
deren, het overal aanwezig zijn met zijn
enthousiasme, zijn opgewekte rust die
van die tijd en niet van die wereld
schijnen te zijn, dit alles behoort tot
Eluard's veelvuldige taak.
De jaren na de oorlog brengen hem
;n nieuwe teleurstelling: de verdeeld
heid keert weer onder zijn volk terug,
onrecht en onwaarheid heersen weer als
rer. Eluard wendt zich van de z.g.
gelegenheidspoëzie af en schrijft weer
alleen liefdesgedichten. Wéér ls het het
wonder van de liefde tot die éne vrouw
dat hij steeds opnieuw ontdekt en steeds
opnieuw moet bezingen. Zo blijkt zijn
poëzie in haar diepste wezen altijd aan
zichzelve gelijk te blijven, maar ook altijd
jong en verrassend-nieuw te zijn.
Naast doorzichtige, gewichtloze verzen
vinden we bij Eluard zowel forso con
structies als korte, felle schetsen; overal
heerst die merkwaardige schittering
tot zelfh in de meest dromerige, fantasie
rijke. of smartelijke van zijn gedichten
die wel één van de treffendste kenmer
ken van zijn kunst is. Eluards grote in
telligentie zou de lezer ertoe kunnen
brengen deze poëzie als „cerebraal" te
betitelen: hem zou dan ontgaan dc fijne,
npiJDENS de Ronde Tafel Conferentie.
-*-in 1949 in Den Haag gehouden, zyn
er vele ongelukken gebeurd. .Als men
met alle geweld een wereldrijk in en
kele weken wil ontbinden, zou men toch
minstens mogen verwachten dat dit zou
gebeuren met enige aandacht en met
enige deskundigheid voor de problemen,
die zich daarbij voordoen.
Het lijkt echter wel, of van Neder
landse zijde zowel de belangstelling als
de deskundigheid hebben ontbroken.
Men heeft maar in het wilde weg over
eenkomsten getekend en men heeft eind
December 1949 de souvereiniteit overge
dragen over verreweg het grootste deel
van het grondgebied van het Koninkrijk
zonder te bedenken, dat men daarbij
duizenden Nederlanders op een haast
onherstelbare manier heeft getroffen.
Zo werden dan ook overgedragen de
vorderingen die de Nederlandse rege
ring (of de N - ierlands-Indische rege
ring) had. terwijl anderzijds de Indone
sische regering de verplichtingen tegen
over Nederlanders op zich nam. In het
algemeen is Indonesië deze verplichtin
gen, in de betaling van pensioenen e.d..
tot dusverre wel nagekomen, al hebben
zich ook hierbij reeds tal van pijnlijke
gevallen voorgedaan. En of Indonesië
deze verplichtingen blijft nakomen, is
een open vraag.
TN ieder geval is de Indonesische rege-
-®-ring zeer snel begonnen met het incas
seren van de vorderingen op Nederlan
ders. Dat is op zichzelf volkomen be
grijpelijk; iedereen incasseert liever
rekeningen dan dat hij ze betaalt
Maar hoe dan ook. evacuatie-voor
schotten en delegatie-voorschotten wor
den thans door de Indonesische regering
op een nogal rigoureuze wyze geïnd; op
een zo rigoureuze wijze dat veel Neder
landers uit Indonesië daardoor in de
grootste moeilijkheden zijn gekomen of
nog zullen komen.
Voorzover het betaling van pensioenen
betreft, heeft de Indonesische regering
het bijzonder gemakkelijk. Zij betaalt de
pensioenen uit, en houdt daarvan een
bepaald percentage in voor de aflossing
van delegatieschulden en evacuatievoor
schotten. Voor de betrokkenen betekent
dit vaak. dat juist de grens waarop men
niet meer kan leven wordt gepasseerd.
Als men ƒ250 pensioeen heeft en de
Indonesische regering houdt 10 pet af,
dan kan die ƒ25 verschil juist beteke
nen. dat men niet meer rondkomt.
TTET wordt natuurlijk voor de Indo-
nesische regering moeilijk als het
gaat om particulieren. Niettemin is het
Hoge Commissariaat bezig ook deze
groep aan te pakken. Een relatie van
schrijver dezes kreeg bericht, dat hij
de Nederlandse organisatie, die in
1946 hulp verleende aan uit Indonesië
terugkerende Nederlanders (D.B.V.O.).
in de periode Januari 1946 tot Juli 1946
een evacuatievoorschot ontving (ƒ2520)
en of dit voorschot maar aan de repu
bliek Indonesia kan worden terugbe
taald.
De laatste zin van dit schrijven van
het Hoge Commissariaat luidde „Uw
aandacht wordt erop gevestigd, dat, in
dien na ommekomst van de hierboven
gestelde tefmyn geen bericht van U zal
zijn ontvangen, dezerzijds zal worden
vergegaan tot invordering van het
totaal-t tdrag in dit schrijven genoemd."
Wel. en daar zit men dan dus. En of
:en maar even aan de R.I. ruim 2Vi
mille wil betalen. Dat is dan de manier
aarop de Nederlandse regering haar
onderdanen, die voor de zaak der vrij
heid in Indonesië hebben geleden, be
handelt
salaris
regeling
voor geleden oorlogsschade. In Indo
nesië: voor de Nederlanders die daar
woonden en werkten, géén regeling voor
geleden oorlogsschade en slechts enkele
maanden salaris, die lang niet altijd zyn
uitbetaald en dan vaak nog in een ver
houding van 1 op 3.
Dit is in een tijd. waarin men dage
lijks van de zijde van de Regering kan
horen praten over sociale rechtvaardig
heid en dit soort mooie onderwerpen,
welhaast verbijsterend.
Er is misschien een kans dat de eom-
issie achterstallige betalingen eindelijk
met voorstellen komt die de Indische
Nederlanders voor een deel schadeloos
zullen stellen. Wij denken daarbij niet
het feit dat het sterftecijfer in de
Japanse kampen ongeveer 25 pet heeft
bedragen. Dit soort verliezen is niet in
gelei uit te drukken. Maar de overleven-
althans een enigszins be
hoorlijke behandeling kunnen geven.
Geen betere behandeling dan de Ne
derlanders in Nederland, maar een ge
lijke behandeling.
jVfEN begrijpe ons goed: onze bezwaren
1?J- richten zich in dit geval niet tot de
Republik Indonesia. Zij heeft het volste
recht haar vorderingen te incasseren.
Onze bezwaren richten zich tegen de
regering van Nederland. Zy heeft ver
plichtingen en vorderingen aan de R.I.
ergedragen zonder te bedenken, welke
consequenties dit zou kunnen hebben.
Die consequenties zyn, dat duizenden
Indische Nederlanders in Nederland op
nieuw grote moeilijkheden krijgen, ter
wijl zij het over het» algemeen al moei
lijk genoeg hebben. En wij zijn bijzon
der benieuwd, te vernemen, of de Rege
ring eindelijk iets zal doen om de lasten
an dezr mensen te verlichten.
Doet zij dat niet, dan kweekt zy wel
bewust een groep van enkele honderd
duizenden verbitterden, die niet meer
eten hoe zy rond moeten komen en die
lie vertrouwen in de Nederlandse re
gering verliezen.
Het huidige kabinet heeft wellicht wat
eer besef van het leed, dat in de krin
gen der Indische Nederlanders wordt
peleden. dan vorige. Het wachten is op
de eerste daad.
Gouverneur Baal vertrekt 19 April
Gouverneur dr J. van Baal van Ne
derlands Nieuw Guinea zal Zondag 19
dezer om 21 uur 30 van Schiphol naar
Nieuw Guinea vertrekken. Hij hoopt
23 dezer te Biak te komen, daar te over
nachten en 24 dezer te Hollandla zij a
ambt te aanvaaruen,
Molotof zoekt 1 Mei
„zonnetje" in Berlijn
Molotoi, de Russische minister van
Buit. Zaken, zal op 1 Mei de communis
tische demonstraties in Oost-Berltfn bij.
wonen. Aldus een mededeling van West-
duitse vakverbond te Berlijn.
Intense en onophoudelijke trilling
van de emotie, die door dit gehele oeuvre
heenvaart. Het heldere water van deze
kunst is nooit rimpelloos, maar altijd ba-
ogen. door een lichte wind of door een
heftige onderstroom.
Zóveel licht brengt ons Eluard'a werk
zóveel liefde heeft hij ons als mens
geschonken, dat zijn naar de mens ge-
sproken te vroege, véél te vroege heen
gaan, voor allen die van hem en van zijn
werk gehouden hebben, een nimmer t«
heretellen verlies betekent.
Elisabeth Lurt.
