Dr Bruins Slot: Sport op Zondag
erger dan pantoffelparade
niet
Wrak van Faustus verdween
in de zeebodem
Naar 'n nieuwe Aprilbeweging
voor opbouw kerkelijk leven
P OPENT°00DT «*1™ 7tuJs
(Scherpe Wind 1
s
VRIJDAG 20 MAARI 19S»
Dehat over Zondagswet voortgezet
S.G.P. veroordeelt wetsontwerp wegens
„elk wat wils"-karakter
(Van onze Parlementsredacteur)
HET IS GEEN TOEVAL, dat de zware overstromingsramp ons juist op
Zondag, 1 Februari, heeft getroffen. Want op Zondag wordt het meest
gezondigd. Aldus constateerde gistermiddag ds Zandt (S.G.P.) in de Tweede
Kamer bij de voortzetting van de behandeling van de nieuwe Zondagswet.
Hij noemde dit wetsontwerp zeer teleurstellend, omdat het een revolution-
nair en in zekere opzichten rooms karakter draagt, het beginsel van „elk
wat wils" huldigt, terwijl de regering had behoren uit te gaan van haar
plicht, de heiliging van de Dag des Heren af te dwingen. Hij sprak er zijn
droefheid over uit, dat de Wet Gods ondergeschikt wordt gemaakt aan de
volkswil.
Me1, narfte bestreed ds Zandt het anti-
revolutionnaire standpunt, als zou de
overheid zich niet hebben in te laten met
de heiliging van de Zondag omdat God
vrijwillige gehoorzaamheid eist. Wie ont
ken'. dat de Zondagsrust haar grondslag
vindt dn het vierde gebod, gaa: in tegen
de lering van de oude Christelijke Kerk.
Er is geen sprake van, da', in de Nieuw-
Testamentisahe bedeling daar verande
ring in is geQcwnen. De overheid heeft de
plicht, de Zondag te doen heiligen door
haar onderdanen, eeuwen lang uitge
voerd. Thans heef', zij een vijgeblad ge-
zooht: afdwingen zou niet meer kunnen,
daarmee haar onmacht belijdende. Dit
vijgeblad is echter zo doorzichtig, dat
zelfs het mensenoog er doorheen kan
dringen. Ds Zandt meende dan ook, dat
de regering het.wetsontwerp moet intrek
ken en vervangen door een voorstel, ge
baseerd op de uitdrukkelijke Wet Gods.
(Advertei
Wat ben jij in je voordeel I
veranderd! Zo zie Je
echt keurig uit, Joop!
Ja, dat komt
doordat ik
tegenwoor.
dig over
hemden met
„Trubenija"
boorden
dtaag.
Die zitten even correct als stijve en
net zo gemakkelijk als slappe boorden.
Een „Trubenys" boord ls gemakkelijk
te wassen en te striken en behoeft
niet gesteven te worden, omdat hty
permanent balf-stijf ls. Let op het
merk in elke boord.
boorden
Toch is het zo
"Pvoor het kweken van pelsdieren is
In Canada de bontproductie veel
minder afhankelijk geworden van
verschillende schommelingen in de
natuur dan vroeger. Het feit. dat in
deze eeuw nog slechts 7 pet van het
aantal vossenvellen in Canada door
de jacht werd verkregen, spreekt in
dit opzicht voor zichzelf. In vroeger
jaren waren de schommelingen in de
aanvoer van bont echter bijzonder
sterk, hetgeen tot uitdrukking kwam
in de statistieken die de Hudson Bay
Cy sedert het midden van de vorige
eeuw heeft aangelegd. Uit die nauw
keurig bijgehouden cijfers bleek
voorts een achteraf zeer begrijpe
lijke samenhahg te bestaan tussen
de schommelingen van de ene bont
soort en die van andere.
Wanneer het sneeuwhoen-konijn
b.v. een vruchtbaar jaar had. kwam
dit het volgend jaar tot uitdrukking
si de veel grotere aantallen waarin
de lynx werd aangetroffen, welk dier
immers voornamelijk van 't sneeuw
hoen-konijn leeft. En omgekeerd had
een schaars konijnenjaar tot gevolg
dat een jaar later de lynx zich weinig
liet zien. Een soortgelijke samenhang
tussen goede en slechte jaren bleek
eveneens te bestaan tussen de lem
ming en de poolvos.
Maar goed, zoals gezegd worden
deze schommelingen thans groten
deels ondervangen door het kweken
van pelsdieren, waardoor in het alge
meen gesproken een veel gelijkmati
ger pelsmarkt is verkregen. Bij het
eekhorentjesbont, waarvan Siberië
de voornaamste leverancier is, kun
nen echter nog verrassingen optre
den, omdat dit diertje niet in kwe
kerijen wordt opgefokt, waardoor
zijn wederwaardigheden nog volko
men door de natuur worden gedic
teerd. Toch kunnen de Siberische
jagers ons reeds te voren inlichten
over de omvang van de te verwach
ten buit aan eekhorentjesvellen.
Wat immers is het geval? De Sibe
rische eekhoren voedt zich voorna
melijk met een bepaald soort nootjes
van een boom die niet elk jaar vruch
ten draagt. Er kunnen zich dus grote
verschillen in de vruchtenoogst voor
doen. welke schommelingen van in
vloed zijn op de aantallen eekhoren
tjes. Nu is het de jager in de Siberi
sche wouden niet mogelijk vast te
stellen of de notenoogst al dan niet
overvloedig zal zijn, doch hij heeft
geleerd zich in dit opzicht te verla
ten op een meerkol. Deze vogel zoekt
n.l. uit de door eekhorentjes aange
legde voorraden de nootjes op en
wanneer hij daarin onvoldoende aan
tallen aantreft, emigreert hij. met het
oog op de toekomst, naar méér belo
vende streken. Uit het vertrek en uit
de vlucht van deze meerkol weet de
jager dus dat het een slecht noten-
Jaar is en dat hij als gevolg daarvan
niet op een ruime oogst aan eek
horentjesvellen behoeft te rekenen.
Het eekhorenbont zal in de toekomst
dan schaars en c'uur worden, zodat u
er goed aan doet bij de schoonmaak
wat extra aandacht te besteden aan
het bergen van uw\ bontjas.
Over schoonmaak gesproken, weet
u dat in een kamer, die zo juist een
grote beurt heeft gehad, nog een
pond stof aanwezig is? Dat is een
enorme hoeveelheid!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
Hij s'elde de Engelse Zondagswet ten
vooriseeld.
In het wetsvoorstel wordt de schending
van de rust bevorderd en in sommige
gevallen zelfs gesanctionneerd. Sport en
spel en andere vermakelijkheden worden
niet alleen toegestaan, maar zelfs gewet
tigd. Ds Zandt toonde dit aan aan de hand
van de arükelen. Met name vond bij het
ergerlijk, da', de Zondag in tweeën wordt
geknipt, dat allerlei beperkingen aan de
plaatselijke overheden worden opgelegd,
terwijl door ontheffingsmogelijkheden de
gehele Zondagsrust illusoir gemaakt kan
worden. Ook verklaarde ds Zand; (die
overigens ditmaal door vele leden van
nabij beluisterd werd, terwijl minister
Beel achter de regeringstafel vandaan een
plaatsje dichterbij had gezocht om beter
te kunnen luisteren) bezwaar ie hebben
tegen gelijkstelling van Christelijke feest
dagen met de Zondag
Alleen publiek sieei
Dr Bruins Slot (AR), die na ds Zandt
sprak, betoogde tegenover diens stand
punt. dat de Wet Gods inderdaad een
dwingend karakter heef., maar dat de
overheid zich uitsluitend bemoeien kan
met de publieke sfeer. Die beperking is
in de Goddelijke instelling van de over
heid begrepen De gereformeerde geloofs
leer t.a.v. de Zondag is neergelegd in
Zondag 38 van de Heidelberger Catechis
mus. Als men zegt, dat de overheid de
heiliging moet afdwingen, moe', men ook
•kunnen antwoorden op de vraag, hoe
aij moet dwingen, naar de kerk te
gaan, de sacramenten te gebruiken. God
aan te roepen, armen Christelijke hand
reiking te doen. alle dagen te rusten van
"de boze werken, dat de Here door Zijn
Geest in ons werk', en dat voor ons de
eeuwige Sabbath aanvange. Het is vol
strek; onmogelijk, zulks in het positieve
recht te verwerken. He', moet ook niet
in dat recht worden verwerkt, omdat het
de overheid in beginsel niet raakt, hoe
de burger de Zondag doorbrengt. Het gaat
cm een vrijwillige gehoorzaamheid.
V/ie dit binnen de politieke sfeer
'wal halen streeft, zonder het misschien
te willen, naar een totalitaire staat, waar
in de christelijke vrijheid in het gedrang
komt. Dr Bruins Slot verklaarde een
tegenstander te zijn van bepalingen, die
de 'burgers voorschriften zoitden geven
voor hun- private -sfeer. Hij achtte
algeheel verbod van spor'. op Zondag
aanvaardbaar, omdat daarvoor geen juist
criterium kan worden toegepast. Per
soonlijk achtte hij sport op Zondag niet
erger dan een pantoffelparade op die dag
of het rondlumimelen van jongens. Geen
van deze vormen -wilde hij verdedigen,
maar niemand zal er aan denken, dat
paraderen of lummelen te verbieden.
Persoonlijk vond hij het de juiste levens
houding, wanneer de Zondag besteed
wordt in kerk en gezin en hij zou willen,
dat allen zulks deden.
Dr Bruins Slot constateerde, dat er een
recht is op Zondagsrust en geen recht
om lawaai te maken. Daarom mogen er
wel voorschriften gegeven worden ter
bescherming van die rust. Maar een grote
moeilijkheid is, dat er over die rust zo
verschillend wordt gedacht. Helaas komt
het voor. dat kerkdiensten hinder van
sportevenementen ondervinden (vlieg-
feesten. carnavalsoptochten). Ook het
wetsontwerp biedt hier geen oplossing.
Compromis
Er is gezocht naar
sen wat behoorlijk c
maar, zo zeide dr Br
de regering toch niet
Hij had bezwaar tegen het
knippen van de Zondag, tegen de mo
gelijkheid van ontheffing en tegen het
ophangen van de Zondagsrust aan het
wankele begrip „openbare vermakelijk
heid Liever zou hij in de wet scherp
omlijnd opgenomen zien, welke open
bare vermakelijkheden niet op Zondag
toegelaten worden, nl- zulke, op straat
of op openbare terreinen, die een grote
toeloop of veel gerucht veroorzaken.
compromis tus-
wat mogelijk is,
is Slot, hierbij is
r genoeg gegaan.
Dan behoeft de overheid zich niet te
bemoeien met openbare vermakelijk
heden binnen vier muren. Namens de
AR.-fractie verklaarde dr Bruins Slot
tegen art. 1 te zullen stemmen, omdat
hij het gelijkstellen van de Zondag (een
instelling Gods) met erkende christelijke
feestdagen (vrome gebruiken van men
sen) onaanvaardbaar vond.
Ook de heer Schmal 'C.H.) stelde zich
tegenover ds Zandt. Deze had gezegd,
dat wij hier staan als mensen met be
perkt verstand, waaruit volgt, dat men
moet oppassen, eigen interpretatie te
vereenzelvigen met het Woord Gods.
Uit de mening van ds Fokkema (A.R
dat er steeds verschillen van opvatting
zijn geweest, concludeerde hij, dat men
ook nu zijn eigen mening niet al te
absoluut moet voordragen. Hij was var.
oordeel, dat ds Zandt deze risico's niet
in alle opzichten was ontgaan. De theolo
gen van professie in de Kamer ried hij aan
ook de opvattingen van wat hy noemde
„de grootste gereformeerde polemist"
van de laatste tijd, Karl Barth, te be
studeren. Hij herinnerde voorts aan de
uitspraak van een theoloog van honderd
jaar geleden (lang genoeg om ook door
ds Zandt te worden gewaardeerd): „Maai
niet waar de vrucht niet rijp,is." In grote
lijnen was van deze materie niet meer
te maken dan de regering er van ge
maakt heeft. Hij zou (met enkele wijzi
gingen) het wetsontwerp dan ook steu-
Beperkte oilers
De heer Stufkens (PvdA) sprak ge
deeltelijk voor zichzelf. toen hij o a
zeide, persoonlijk op het standpunt te
staan, dat de Zondag een Godsgave van
buitengewone betekenis is. De overheid
past reserve en soberheid in dit opzicht:
het gaat bij de Zondagsheiliging in de
eerste plaats om kerkelijke en geestelijke
beslissingen.
Bij het compromis der meningen moet
men er van uitgaan, dat een zeer groot
deel van ons volk de Zondag viert als de
Dag des Heren De anderen moeten daar
voor beperkte offers brengen, want deze
omstandigheid vraagt ruimte en erken
ning. Wel vond hij jammer, dat wel voor
overleg is gepleegd met de kerken en niet
met niet-kerkelijke levensbeschouwelijke
organisaties. Ook had hij graag gezien,
dat de sportorganisaties in het overleg
waren, betrokken.
Een onderscheid, als door AR en SGP
gemaakt tussen Zondag en kerkelijke
feestdagen achtte hij onnodig. Blij wa
met de inperking van de gemeentelijke
bevoegdheden. Ook hij had eigenlijk
liever in de wet zelf bepaald gezien, dat
duidelijk verboden zouden zijn openbare
vermakelijkheden tengevolge waarvan
de Zondagsviering en de Zondagsrust hin
der zouden ondervinden. Bezwaar had hij
tegen het openen van de m o g e 1 ij k-
h e i d, bij algemene maatregel van be
stuur te bepalen, welke vermakelijk
heden niet onder de wet zullen vallen.
Hij wilde imperatief voorgeschreven zien,
dat die AMVB er komt. Ook betuigde hij
zijn tevredenheid over het feit, dat sport-
béöèfenirigi dief n-ïet het karakter van
openbare vermakelijkheid draagt, door
een gemeentelijk verbod niét zal kunnen
worden getroffen
Principiële bedenkingen echter koester
de hij tegen artikel 5, waarin politieke
optochten en openluchtbijeenkomsten
vóór één uur worden verboden. In de
PvdA-fractie heerst geen eenstemmigheid
over de noodzaak van het verbieden vóór
1 uur, maar het onoverkomelijke be
zwaar gaat tegen de door niets gemoti
veerde discriminatie van de politiek. Het
verwekken van enthousiasme voor staat
kundige denkbeelden mag niet ten ach
ter gesteld worden bij optochten van
schuttersgilden e.d., aldus de heer Stuf
kens. Hij gaf de indruk, dat het stemmen
vóór de Zondagswet feitelijk afhankelijk
gesteld zal worden van het wegnemen
van dit bezwaar.
Tenslotte de heer Haken (comm.), die
overigens gistermiddag over dit onder
werp de eerste spreker was. Hij noemde
bet wetsontwerp reactionnair en anti
democratisch, dwaas en helemaal niet on
schuldig of sober. In ons land behoeven
de godsdienstoefeningen niet beschermd
te worden,*omdat niemand er aan denkt,
ze te verstoren. Het zwaartepunt zag hij
in het openen van de mogelijkheid, alle
politieke en culturele activiteit op Zon
dag onmogelijk te makeh. Hij meende
dan ook, dat de wet het staatsblad niet
moet bereiken, omdat gepoogd wordt, ons
volk een levenshouding op te dringen, die
het reeds lang heeft afgewezen. De les
van Hardenberg moet worden geleerd en
het geld moet voor sportvelden worden
gebruikt in plaats van voor defensie
doeleinden.
Vanmiddag zou minister Beel ant
woorden.
Taak van Ahoy geëindigd
Totaal veroorzaakte schade bedraagt
anderhalf millioen gulden
HET IS GEDAAN MET DE FAUSTUS. Dezer dagen zal de zandzuiger
Ahoy het werk in de monding van de Nieuwe Waterweg beëindigen
en Zondagmiddag loopt officieel het contract tussen de Rijkswaterstaat
de N.V. Öosterw'ijk's Aannemingsbedrijf af. Slechts de voorsteven van
Faustus zal dan nog niet geheel op veertien méter beneden overeengekomen
laagwater zijn gebracht, daar dit deel van het wrak op een hechte kleilaag
rust. Voorts is door het kantelen van het wrak de brug enigszins omhoog
gekomen. Men zal dit deel van het wrak door middel van springstoffen
verwijderen.
Zoals men weet is de lange lijdensweg zeven meter lengte te bevestigen,
de Faustus begonnen op 5 November
van het vorige jaar. Wat na het laten
springen van de brug nog moet geschie
den, is het verwijderen van de wrak
boeien, het afpeilen van het gehele ge
bied en ten slotte het „drijven" van de
omgeving van het wrak. Dit wordt ge
daan door onder een schip een rail van
In vogelvlucht
De predikantenconferentie van de Vrije
Evang: Gemeenten zal op 14 en 15 April
te Nijverdal worden gehouden Behandeld
zullen worden de onderwerpen: Hoe leeft
de toekomstverwachting in onze gemeen
ten, de ambten, de Christen en de oorlog,
de crematie.
De Lutherse werkgroep voor kerk
muziek houdt van 7 t/m 11 April as. een
studieweek op het Luthers buiten centrum
kasteel Hoekelum te Bennekom.
op verschillende diepten de gehele bodem
op eventueel achtergebleven obstakels
wordt onderzocht.
In totaal heeft de Faustus aan schade
een bedrag van f 1.500.000 veroorzaakt.
Hier zijn ook inbegrepen de kosten
het herstel van de Noorderpier, w
mede men dezer dagen practisch gereed
is gekomen.
De eerste jaren zal men voortdurend
de plaats van het wrak door middel
peilingen nauwkeurig in het oog houden.
Modeiamen van Hervormde Synode
Geen anti-Roomse acties, maar trouwe
dagelijkse omgang met de Bijbel
VAN HARTE HOPEN WIJ, dat deze overwegingen uw ernstige aandacht
zullen hebben en u mogen leiden tot een nieuwe Aprilbeweging; tot
een Aprilbeweging nu echter, die zich niet op de bestrijding van het Rooms-
Katholicisme, maar op de opbouw van ons Hervormd kerkelijk leven richt.
Er is alle aanleiding om, gezien de voortgaande saecularisatie (verwereld
lijking) van ons volksleven, hier met grote voortvarendheid bezig te zijn;
tonen wij ons dan goede en getrouwe dienstknechten, woekerende met de
ons toevertrouwde talenten in de dienst des Heren".
Met deze woorden besluit het moderamen van de generale synode der
Ned. Hervormde Kerk een rondschrijven aan de kerkeraden en predikan
ten, in verband met het eeuwfeest van de invoering der Rooms-Katholieke
hiërarchie in Nederland.
Het aanvankelijke plan om een kan-
selboodschap over deze zaak te doen uit
gaan, heeft men opgegeven na de
watersnoodramp, die een nieuwe nadruk
op de nationale saamhorigheid heeft ge
legd en de plannen der eeuwfeestviering
hebben versoberd: „in de gegeven om
standigheden". aldus het moderamen van
de Hervormde synode, „komt het ons niet
gewenst voor op deze wijze (n.l. door
middel van een kanselboodschap) dat
gene. wat ons als Nederlanders nog altijd
zo diep verdeeld houdt, zo nadrukkelijk
aan de orde te stellen". In de plaats
daarvan schrijft het moderamen thans
aan de kerkeraden een aantal overwe
gingen. waarvan men naar eigen inzicht
gebruik moge maken.
Interne R.K. zaak
Het moderamen begint dan met er op
te wijzen dat de invoering van de bis
schoppelijke hiërarchie in 1853 de Her
vormden maar zeer betrekkelijk aangaat;
het is in de allereerste plaats een interne
R.K. aangelegenheid, anders dan wan
neer er een nieuw R K. dogma wordt af
gekondigd; het gold hier de aanpassing
van een deel van dë R.K. kerk aan de
Ieders gebruikelijke R K. bestuursinrich
ting, al is die als zodanig dan ook door
de Reformatie afgewezen
Dit laatste illustreert het moderamen
met gegeyens uit de Heilige Schrift en de
belijdenisgeschriften, en het schrijft dat
er aanleiding is deze dingen in de predi
king en de onderwijzing der kerk op
nieuw naar voren te brengen. Doch de
invoering van dë bisschoppelijke hiërar
chie stelt de Hervormden voor vragen die
hen ook direct aangaan, zo vervolgt de
brief, en het moderamen doelt hierbij
op de z.g. Aprilbeweging, het omvang
rijke Protestantse protest van 1853.
„Wie zich met deze Aprilbeweging be
zig houdt, kan daarin de ontwaking van
Protestants bewustzijn wel waarderen,
maar zal toch tegenover veel, wat in die
dagen gezegd en gedaan is, niet dan met
de grootste reserve kunnen staan. Al te
gemakkelijk heeft men immers in die
dagen van wettelijke maatregelen ter be
scherming van het Protestantisme en ter
btlemming van de R.K. kerk heil ver
wacht, al te veel heeft men over het
hoofd gezien, dat de toen reeds beginnen
de opbloei van het R.-Katholicisme
slechts passend beantwoord zou kunnen
worden door een kj-achtig.Reformatorisch
leven in onze eigen kerk".
Bezorgdheid
„De bezorgdheid, waaruit de Aprilbe
weging is voortgekomen, verdient 'echter
zeer zeker onze aandacht", zo vervolgt
•het moderamen der Hervormde synode.
„In 1853 wezen de bevreesden op ver
schillende symptomen in de R.-K. landen
die het totalitaire karakter van de R-K.
kerk maar al te duidelijk maakten. Wij
kunnen in 1953 helaas niet zeggen, dat
deze uitingen thans geheel tot het ver
leden behoren."
„Uitspraken als van kardinaal Schuster
te Milaan, en van kardinaal Segura te
Sevilla, gevoegd bij praktijken in landen
als Spanje en de laatse tijd ook Columbia,
doen deze vragen nog altijd actueel zijn.
Het is bovendien bekend, dat de R.-K.
kerk in haar hoogste leiding noch deze
spraken, noch deze praktijken ooit
heeft willen desavoueren en dat een on
dubbelzinnige aanvaarding van gods
dienst- en gewetensvrijheid nog steeds
op zich laat wachten."
,De algemene beginselen der R.-K. kerk
op dit punt wijzen helaas in een geheel
andere richting. Het moge waar zijn, dat
de toepassing van deze beginselen in
sterke mate van de plaatselijke en lan
delijke omstandigheden afhankelijk wordt
gesteld, zoals in 1853 België en in 1953
Ierland kunnen bewijzen. Zo is dan ook
niet te verwachten dat bij het berei-
van een meerderheid in de volks-
tegenwoordiging waarbij wij ge
heel afzien van de vraag of een zodanige
■derheid binnen afzienbare tijd tot
mogelijkheden moet worden gere
kend de in 1853 reeds gevreesde ver
volgingen, zullen beginnen."
De bezorgdheid, waaruit de Aprilbe-
Vrijheid
„Het vrije recht tot uitoefening van
godsdienstoefeningen zal wel in stand
blijven, maar de mogelijkheden tot evan
gelisatie onzerzijds, tot overgang van
R.-Katholieken naar onze kerk hunner
zijds zullen zeer dubieus worden. Daar
naast moet worden verwacht, dat de
thans reeds hier en daar optredende be
voogding van het openbare leven door
Rooms-Katholieken in overheidsfuncties
(wij denken bv. aan bepalingen in zake
openbare leeszalen, niet minder aan het
verleden jaar te Venlo voorgevallene)
steeds meer tot regel zal worden."
Het moderamen wil hiermede niet op
wekken tot anti-Roomse activiteiten: „de
onvruchtvaarheid der Aprilbeweging van
moge ons tot waarschuwend voor
beeld zijn."
De opvoeding van de gemeente tot het
aan in het apostolaat vormt het beste
anbwoord dat de Hervormden tegenover
het opdringend Rooms-Katholicisme fcun-
geven. Géén hol activisme, maar
leven bij een dagelijkse trouwe omgang
met de Heilige Schrift. Met name het
verslappen van dit leven met de Bijbel
kan met zorg vervullen. Komt het tot
nieuwe bloei, dan mag ook nieuwe toe
nadering van de zo verdeelde Reforma
torische kerken tot elkander worden ver
wacht.
Het lied der aethergolven
Digestif Rennies -
om Zuurbrand te blussen;
óók om zuurbrand te voorkomen I
hand blijft U iedere brand de baas
blust U de pijn bij voorbaat. Vraag Ren-1
nies bij Uw apotheker of drogist. I
ZATERDAG 21 MAART
Hilversum I 402 m. VARA: 7.00 Nieuws
7.13 Gram. 7.30 Idem 8.00 Nieuws 8.18 Gram.
8.37 Idem 8 55 Voor de huisvrouw 9.00 Gram.
VPRO: 10.00 „Tijdelijk uitgeschakeld" 10.05
Morgenwijding. VARA: 10.20 Voor de arbei
ders in de continubedrijven 11.35 Kamermu
ziek 12.00 Gram. 12.33 Orgelspel 1.00 Nieuws
1.20 Dansmuziek 1.55 Weckjoumaal 2.20 Ge
mengd koor 2.45 Boekbespreking 3.00 Roe
meens orkest 3.30 „Van de wieg tot het
graf" 3.45 Gram. 4:15 Sportpraatje 4.30 uur
Radio Philh. orkest en solist 5.15 Voor d
Jeugd 6.00 Nieuws 6.20 Lichte muziek 6.5
Draaiorgelmuziek 7.00 Artistieke staalkaar
VPRO: 7.30 ..Passepartout" 7.40 „Het Oud
Testament in deze tijd" 7.55 „Deze week'
VARA: 8.00 Nieuws 8.05 Gram. 8.15 „Beur
zen Openl Dijken Dicht!" 10.00 Socialistisc
commentaar 10.15 Lichte muziek 10.40 „On
e pannen", hoorspel 11.00 Nieuws 11.1
Verzoekprogr.
i II 298 m. KRO: 7.00 Niet
Gymnastiek 7.30 Gewijde
8.15 Sympho-
nette orkest en solist 8.55 Gram 9.00 Vooi
de huisvrouw 9.35 Gram 10.00 Voor de zie
ken 11.45 Gram 12.03 Promenade orkest er
soliste 12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws 1.21
Lunchconcert 1.50 Gram 2.00 Boekbesprekini
2 10 Voor de jeugd 2 20 Engelse les 2.40 Ama
kuns
j Resider
solist
(Advertentie)
Er nu
4Q de lijder. Bezorgd. Want de stem klonk zó „Ja Béthory is overleden", antwoordde Aczél.
zwak... Aan dek werd een ogenblik overlegd toen
de eerste ^®rsjdaÊ aangebroken. „Hoe gaat het, broeder?" vroeg hij. klommen een paar opzichters in het scheepshol af.
Als een bijzondere gunst had de bevelhebber van duurde even, eer antwoord kwam. Toen Eén van hen keek naar de gestorvene. Ja. de man
de galei laten bekendmaken, dat de slaven die |jWam het bijna onverstaanbaar. was dood.
,,.«i heb... het eind... bereikt... De verlossing „Leg hem daar in dia hoek", beval de op
is daar." zichter kort. De drie Hongaren namen het
Geen van de mannen zei een woord: in eer- lichaam van Bathory en legden het op de plek
biedige huivering wachtten ze. Luisterden, die was aangewezen
dag onder geleide naar de wal mochten,
om in de Roomse kerk de mis bij te wonen. Ze
hadden het allemaal graag aanvaard, dat verlof
Allemaal ook de roeiers, die om kerk en
Kerstfeest, om God en godsdienst niets meer ga
ven. Het was immers een gewenste afwisseling-
ze kwamen weer eens aan de wal; ze konden
weer eens als gewone mensen in een kerkbank
zitten. Alleen de vier predikanten hadden ge
weigerd. Naar de mis, voor hen één van de erg
ste dwalingen waaraan de Roomse kerk schul
dig stond, wilden ze niet.
„Dan ook niet aan dek", had de commandant
bevolen, toen hij van de weigering hoorde. „Laat
die ketters dan maar in het scheepshol, als ze
liever in het donker zitten dan in de kerk."
Zo waren ze in het scheepshol gebleven, in het
donkere scheepshol. Doch al was het donker om
hen heen, in hun harten was het licht. Want
Egn zucht... dan stilte.
»E HONGAARSE
GALEISLAAF
door H. TE MEK WE
„Zo. dan zullen we morgen wel verder zien.
Vannacht kan-ie wel hier blijven liggen. Hij
heeft wel vaker met jullie hier gelegen", en de
kerel lachte ruw om wat hij een grap vond.
Die nacht terwijl de meesten lagen te sla
pen en te snorken, zat Aczél wakend bij het do
de lichaam van zijn vriend. In gedachten. In smar
telijke gedachten Hij herinnerde zich het laatste
Kerstfeest, met zijn broer. Het lijden was wél
gekomen.... Het bittere lijdenDat Bathory
de dood had gebracht.
Wat zou het hém brengen?
Toen verhieven zich zijn gedachten. Wat dat
HOOFDSTUK XV.
DE SLAG.
De strijd was uitgestreden: de overwinning be- lijden brengen mocht ééns zou het eindigen.
Kerstfeest was het: het feest, waarop ze de ge- haald Zoals het voor Bathory geëindigd whs.
boorte van hun Heiland gedenken mochten. En Er kwamen stappen aan dek vele stappen. Tot heerlijkheid,
over die Heiland spraken ze. Spraken ze óók De bemanning die naar de wal, naar de mis
met Bathory Achterover lag die, lang uitge- was geweest, kwam.
strekt op de harde planken van het donkere Het luik werd open getrokken licht viel
ruim. Hijgend ging zijn ademhaling: hij was ten naar beneden Een man zette de voet op de
dode toe uitgeput. Maar zijn ogen glansden. Im- ladder en wilde afdalen. dg „San Jago" had na de Kerstdagen niet lang
mers: de Heiland was geboren! Zijn Heiland! Toen stond Aczl op, liep naar hem toe. meer in Palermo gelegen: met dertien andere
En stil luisterde hij naar wat de anderen, naar .Er is hier een dode", zei hij. De voet die op de roeischepen en éen oorlogsschip was ze oostwaarts
wat zijn broeders in het geloof en het lijden spra- ladder was geplaatst, werd teruggetrokken gevaren.
ken. even later boog zich een gezicht naar beneden. Op de roeibank werd de plaats naast Tibor
„Op Hem is mijn hoop", fluisterde hij, toen ze Het gezicht van één der opzichters. Aczél nu ingenomen door iemand, die uit de ge-
een ogenblik zwegen. „Hij is mijn heil" „Die Hongaar zeker?" vroeg hij, hard en onver- vangenis van Palermo was gehaald een norse,
Aczél hoorde de woorden hy boog zich over scbillig. „Heette de vent niet Bathory?" in-zichzelf-gekeerde kerel.
30 De schoonheid v;
'oor de Jeugd 6.00 Lichte muziek 6.15 Jour-
alistiek weekoverzicht 6.25 Lichte muziek
:nding: „Zoeklicht op de
Westerse Defensie" 7.00 Nieuws 7.10 Grs
7.20 Parlementsoverzicht 7.30 Gram 8.00
„Lichtbaken" 8.15 „Beurzen open dij!
dicht" 10.00 ..Veronica", hoorspel 10.45
Avondgebed 11.00 Nieuws 11.15 Nieuws
Esperanto 11.22—12.00 Radio Philh. or)
i soliste,
lelar
6.00
BBC 330 m. 12.55 Gev. progr.
erichten 2.00 Nieuws 2.10 Hoor-
Iram 3.00 Arbeidersorkesten 3.30
Sport 5.35 u.
de kindei
i 6.55
7.00 Nieuws 7.15 Sport 7 30 G<
nuziek 8.15 Interviews 8.45 Parlementsover-
ïicht 9.00 Gev. programma 10.00 Nieuws 10.15
doorspel 11.45 Meditatie 11.00—0.03 Nieuws.
Engeland, BBC 1500 en 247 m. 12.00 Orkest-
:oncert 1.00 Parlementsoverzicht 1.15 Lichte
nuziek 1.55 Sportparade 2.15 Klassieke mu-
Jek 2.45 Voor de kleuters 3.00 Lichte mu-
:iek 3.45 Volksmuziek en -gewoonten 4.15
Militair orkest 4.45 Sport 5.45 Orgelspel 6.00
-ichte muziek 6.30 Sportberichten 7.00 Jazz-
nuziek 7.45 Causerie 8.00 Nieuws 8.25 Sport
1.30 Hoorspel 9 30 Muziek voor iedereen 11.00
Mieuws 11.15 Amusementsmuziek 12.00 Gram.
0.56—1.00 Nieuws.
vs 2.17 Concertorkest 4.35 Franse
ek 5.55 Gram. 6.55 Gram. 6.58 Ame-
uitzendlng 7 28 Gram 7.30 Nieuws
muziek 8.30 Hoorspel 10.00 Piano-
ia Gram 11.25 Idem 1..45—12.00 u.
isscl 324 m. 11.45 Klassieke muziek 12.31
berichten 12.34 Gram. 1.00 Nieuws 1.1!
Klassiek muziek 2.00 Hoornkwartet 2.20 uui
tram 2.30 Hoornkwartet 2.45 Gram 3.00 Mu-
lekkroniek 4.00 Gev. muziek 4.30 Reportagi
.50 Engelse les 5.05 Nieuws 5.10 Gram 5 31
Strijkkwartet 6.00 Gram. 6.15 Idem 6.30 Vooi
Boldat
7.00 1
Nieui
i Grar
1.10
4.30 Lichte muziek 5.00 Niet
5.15 Lichte muziek 6.30 Accordeonmuz
7.00 Chansons 7.40 Gram 7.45 Nieuws
Chansons 9.00 Gram 10.00 Nieuws 10.10 i
5 Jazzmuziek 10.45 Gram. 10 50
.00 Gram. 11.55 Nieuws.
;eland, BBC i
r Neder
Advertentie
Voor vlijtige handen
in schoonmaakgetij: Hamea-Gelei
Beioepingsweik
Ncd. Herv. Kerk
Aangenomen: naar Silvolde L.
Boer te 's Heerjansland.
Beroepen: tot predikant voor bui
tengewone werkzaamheden (secretaris
van de oecumenische jeugdraad) cand.
H. van Coeverden te Utrecht, idem (gees
telijk verzorger van de stichting Meer en
Bosch te Heemstede) J. A. de Klerk, oud-
Indisch predikant aldaar.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Artesia (Californië,
old Chr. Ref. Church) C. Smits te Slie-
drecht; te St. Thomas (Ont., Canada, Old
Chr. Ref. Church) J. P. Geels te Rotter
dam-Centrum.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Dordrecht H. van
Gilst te Elspeet.
(Advertentie)
He/omilk
Uit heerlijke romige melk
Onderwijsbenoemingen
:noemd: tot onderwijzer(es): te
Putten J. v. d. Berg te Stevenkamer; te
Arnhem Roermondsplein (tijd.) A. J. van
't Leven te Zierikzee; te Hoogeveen (Jul.
v. Stolbergschool) mej. A. Hoekzema te
Wezep (Gld
men de heer C J Polak. Ou\
IJssel Gesl, cand. ex. Ned recht de
les C M Scholten. Naarden, I van Royen.
Den Haag. C J L Stlbbe, Den Haag en de
W Faber. Den Haag. H C Rijkser.. Mld-
rg. W I RUpma. Den Haag. J W Hu-
Rotterdam, A v Harinxma thoe Sloo-
Amsterdam A H Starrenburg, Rijswijk,
J H. Gerritsen. Den Haag, I de Monchy, Rot-
m en R P W Frlma. Den Haag
maakt Uw keel droog en effent de I
weg voor verkoudheden. Verzachr
en maak Uw keel vochtig met
