Hervormde Maranathakerk
product van haar tijd
een
van
„Kerkzaal" zal niet maar 3 uur per week
worden gebruikt
De heer Breedeveld is niet
pessimistisch over de werving
Toonkunstleerlingen demonstreerden
verblijdende muzikaliteit
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
MAANDAG 9 MAART 1953
HET ONTWERP GEREED
Zaterdagmiddag heeft de kerkvoogdij van de Leidse Hervormde Gemeente
het ontwerp voor de aan de Lage Morsweg tegenover de Vondellaan te
bouwen Maranathakerk vrijgegeven, nadat de bouw- en restauratiecom
missie van de Hervormde Kerk haar goedkeuring aan het plan had gehecht.
Ofschoon de kerkvoogdij nooit gegevens over het ontwerp had gepubli
ceerd, was het te verwachten, dat op de nieuwe kerk het stempel van deze
tijd zou worden gezet. Niet alleen uit architectonische, maar ook uit finan
ciële overwegingen. Bij het ontwerpen heeft de utiliteitsfactor een gezag
hebbende rol gespeeld. Waarmee allerminst gezegd is, dat in de Mors een
„noodkerk" zou worden gebouwd. Maar de tijd is nu eenmaal voorbij, dat
ook de nieuwe kerk op z'n hoogst drie uur in de week wordt gebruikt. Vele
nieuwe kerken zijn er het bewijs van, dat dit een van de nuidige principes
is bij de kerkbouw. De omstandigheden opzienbarende uitbreiding der
steden, financiële nood der kerken enz. hebben ons dit opgelegd. Bij
het beschouwen van de kerk, die straks in de Mors zal worden gebouwd,
moet men met deze dingen dan ook wel rekening houden. Enerzijds was er
het ernstige zoeken naar verantwoorde vormen, anderzijds de sterke waar
schuwing om het complex economisch verantwoord te doen zijn.
We stellen ons voor, dat bij '-t betre
den van de Maranathakerk het litur
gische centrum onmiddellijk zal op
vallen en indruk zal maken. Ten op
zichte van de ruimte, waarin de Ge
meente plaats neemt, ligt dit hoog.
In het midden van het centrum be
vindt zich de preekstoel. Links er van
staat het doopvont, rechts de Avond
maalstafel en een lezenaar.
Onder het podium is een grote kelder
voor de centrale verwarming en berging
van meubilair e.a. Daar de kerk ook voor
andere bijeenkomsten dan godsdienst
oefeningen gebruikt moet worden, kan
het podium door middel van een gordijn
worden afgesloten. Dit gordijn is, als het
gebouw kérk is, niet zichtbaar.
Zal het podium ook als toneel dienst
doen? Op deze vraag kon men ons geen
definitief antwoord geven. Gaan de ge
dachten werkelijk in die richting, dan
moet het natuurlijk mogelijk zijn de
kansel te verplaatsen. Bovendien hangt
deze vraag samen met de plaatsen v
de kerkeraad. Zullen de ouderlingen
diakenen ook op stoelen zitten? Komen
er voor hen vaste banken, waar m<
die dan worden geplaatst? Vragen,
mee kerkeraad, kerkvoogdij en bouw
commissie zich nog bezig houden.
Het is in ieder geval niet de bedoeling,
de Maranathakerk maar voor allerlei
doeleinden te gebruiken. Het begrip
kerkzaal betekent in de eerste plaats,
dat het gebouw er is voor de eredienst.
Daarnaast kan het dienstig zijn voor ver
schillende activiteiten in de kerkelijke
Orgel
De commissie voor de kerkbouw
Morskwartier bestaat uit de heren Jac.
Wilbrink, P. J. van Hoeken, J. Stigter en
J. van Iterson. Zij heeft de laatste tijd
versoheidene nieuwe kerken bezocht om
zich zo goed mogelijk op de hoogte
stellen van de kerkelijke nieuwbouw
de bevrijding. De eigen bedoelingen zag
men daarbij niet over het hoofd,
ontwerp van de Maranathakerk legt
daarvan op wel zeer duidelijke wijze ge
tuigenis af. De kerk is bepaald
clichégebouw. Men kan zelfs a;
dat ze enig is in haar soort. De architeoi
is de heer W. Ch. Kuijper te Schevenin-
Niet alleen
Het staat nu reeds vast, dat de
Maranathakerk niet enig in haar
soort blijft. Naar aanleiding van
dit ontwerp heeft de architect, de
heer W. Ch. Kuijper te Scheve-
ningen, van de kerkvoogdij van
de Hervormde Gemeente te Den
Haag opdracht gekregen een ont
werp te maken voor kerkbouw in
de Duinoordwijk. De Duinoord-
kerk werd in de bezettingstijd
door de Duitsers verwoest. De
Haagse kerk wordt wel iets an
ders, maar de principes zullen
toch gelijk zijn aan die, welke de
architect voor het Leidse ontwerp
heeft toegepast.
gen. Hij heeft al meer kerken gebouwd.
Zeker is nu reeds, dat de Maranathakerk
niet enig in haar soort zal blijven.
Bekijken we de maquette, dan zi<
eerst, dat de hoofdingang van de kerk
aan de Lage Morsweg is geprojecteerd.
De Lage Morsweg is ter hoogte
Vondellaan men zou haast «eggen
overdadig breed, zodat het gebouw
mooi open komt te staan en het zicht
op door niets zal worden gehinderd. Dat
is wel nodig ook, want de kerk is slechts
tien meter hoog. Onder andere omstan
digheden zou er van haar representatieve
functie niet veel zijn overgebleven. Het
buiten zichtbare portaal vóór de kerk
brengt de bezoeker meteen in de kerk
ruimte. Aan de voorgevel is een klokken
stoel aangebracht,
klok komt te hangen.
Binnen
De kerkruimte is zestien meter breed
en 28Vi meter lang. Vaste banken vindt
men er niet. Alleen st oelen. Die zijn immers
gemakkelijk verplaatsbaar. En dat is de
bedoeling. In totaal zijn er 506 zitplaat
sen. Ze zijn alle op de begane grond. Een
galerij krijgt de Maranathakerk dus (ge
lukkig) niet. De stoelen vormen twee ge
sloten vakken, een breed vak en een
smal. Het tussenpad loopt uit het midden
aan de rechterzijde. Langs de muren is
ook een pad.
Marktkooplieden hadden
feestavond
Ten bate van het rampenfonds presen
teerde de centrale vereniging voor
markt-, straat, en rivieitiandel afd. Lei
den in het Antoniusclubhuis Zaterdag
een feestavond. De voorzitter, de heer P-
Verschoor, opende de avond en heette
de heer Weima, directeur van de markt
en havendienst, de heer Kooiman, ad
junct-directeur van deze dienst, enkele
marktmeesters en een lid van het hoofd
bestuur in het bijzonder welkom.
Hierna startte de non-stop-revue met
vrolijke muziek van de drie witte
kraaien en zang van Hansy Pallieter. De
hele avond was de lach niet van de lucht.
Of nu Frans Eikhof als conferencier op
het podium stond of Jan Stavast in zijn
komische parodie of dat er een schetsje
werd opgevoerd, succes oogstten alle
medewerkers.
Viscollege D.V.S.
Zaterdagmiddag hield het viscollege
D.V.S. met zün juniorleden te Oude We
tering de laatste wedstrijd in dit seizoen.
Hoewel het weer niet bijzonder gunstig
was en de vangst evenmin, ontbrak de
goede stemming niet. De uitslag was: 1.
J. Bouwman, 820 gram; 2. K. Vlasveld,
350 gram; 3. J. Velthuyzen, 165 gr.; 4.
H. W. Schuchhard. 160 gr.; 5. N. v. d.
Kaay, 140 gr.; 6. K. Brugman. 140 gr.;
7. Hamerling, 125 gr.; 8. B. Schuchhard,
115 gr. 9. K. Schuchhard, 115 gr.; 10. L.
Ligtvoet, 105 gr.; 11. L. J. Vernet, 85 gr.;
12. B. v. Dijk, 55 gr.; 13. J. de Oos, 40 gr.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Trijntje, d v D. Heems
kerk en J. van der Zeeuw; Marianne Pa
tricia, d v S. Sannes en A. Koster; Wou
ter, z v H. Teske en E. M. van der Plas;
Henk, z v F. L. Landkroon en C. A. Maar-
tense; Cornelia, d v J. B. Sloos en H. v.
Munsteren; Dirk Gerrit Hendrik, z v D.
G. van den Hoorn en T. Houthuizen;
Magdalena Maria, d v B. Merbis en K.
C. Brouwer; Leonardus Antonius. z v L.
EÏngei en H. C. Beerenfenger; Annigje.
d v N. Goudriaan en J. C. van Oijen;
Gesina, d v J. Bangma en L. Winia; Eli
sabeth, d v B. van der Pluijm en C. Oos-
terom.
OVERLEDEN: J. C. Blaauw, zoon, 2 jr.
Het orgel zal niet boven, maar tegen
over de kansel (boven de hoofdingang)
worden geplaatst. Zoals bekend, heeft de
wijfcgemeente Morskwartier al een tame
lijk groot bedrag voor een orgel be
schikbaar. De verwachting is dan
dat de kerk het slechts kort zonder orgei
zal moeten stellen. Ook de kerkvoogdij
streeft er naar, het complex spoedig
compleet te doen zijn. Met het oog op
de vochtigheidsgraad in een nieuwe kerk
het te enenmale ongewenst het orgel
diireot aan te brengen.
De foto toont duidelijk, hoe het dag
licht de kerk binnenkomt. Ten eerste is
de dakverlichting aan alle kanten. De
voorgevel heeft (op de hoeken) twee
smalle verticale ramen, waarvan men kan
en, dat ze van de grond tot het dak
lopen. De zijgevels hebben aan de kant
het podium ook zo'n raam, dat echter
breder is. Omtrent de avondverlichting
konden wij nog geen gegevens ontvangen.
Rest
Rechts van de kerk is het wijkgebouw
geprojecteerd. Ter hoogte van het podium
de rechter-zijmuur van de kerk een
deur, die toegang geeft tot een gang.
Eerst vindt men in het wijkgebouw een
vertrek voor de predikant (spreekuur
een kleine zaal voor catechisaties
en de toiletten. Op de foto ziet men,
dat het wijkgebouw tien ramen heeft. De
te twee (van links naar rechts) zijn
de kamer voor de predikant, de vol
gende drie van het catechisatielokaal. De
laatste vijf zijn de ramen van de grote
zaal, waar grotere bijeenkomsten kunnen
worden gehouden. Deze biedt plaats aan
ongeveer tachtig mensen. Dit aantal is
niet groot. Maar de opzet van het plan
dan ook, dat de grote vergaderingen
(zoals wijksamenkomsten) in de kerk
zelf plaats hebben.
Tenslotte toont de maquette een kos
te -swoning (geheel rechts). Tussen het
wijkgebouw en dit huis is een portaal.
Kerk, wijkgebouw en woning vormen dus
geheel. Beneden heeft het huis onder
r een grote woonkamer en een
douchecel.
Ongewoon
Opvallend zijn de platte daken van het
gehele complex. Het valt niet te ontken
dat de economische factor bij het
overwegen van de dakvorm een rol heeft
gespeeld. Maar deze factor was er niet
alleen. De Maranathakerk komt te staan
vóór de openbare lagere school Damlaan
de kleuterschool. Beide scholen zijn
hoog en hebben een schuin dak. Zou nu
de kerk dit ook hebben, dan zou er ten
opziohte van het scholencomplex te
ig verschil zijn. Vandaar dat de
architect heeft gezocht naar een afwij-|
kende vorm. Een eigenschap trouwens,
nen niet alleen aan het dak kan toe-
Het centrum in zijn totaliteit is onge-
oon. We kunnen begrijpen, dat de lezer
zich niet zonder verbazing afvraagt, of
dit nu een kerk moet worden. Leiden
heeft zoveel „échte" kerken, dat dit
complex toch wel een beetje uit de toon
zal vallen.
Men mag echter niet voorbijzien,
dat iedere tijd zijn eigen vormen
heeft, dat die vormen hun eigen
waarde hebben en dat in moeilijke
tijden vaak speciale vormen nodig
zijn. Ds Van Achterberg schrijft bij
dit artikel, dat we nu eenmaal moe
ten roeien met de riemen, die we
hebben. Nu, die riemen zijn niet zo
sterk als we wel willen. Maar ze zijn
er! En we roeien! De Maranathakerk
is een product van haar tijd. Zoals
de Pieterskerk een product van haar
eigen tijd is. Dat moet men kunnen
waarderen.
men mag zich óók wel eens afvra
gen, wélk product in de practijk van h
kerkelijke leven in déze tijd als béter
te merken! Het Maranathacomplex
biedt in ieder geval mogelijkheden
het groeien van een hechte wijkgemeen-
schap, waarbü kerk, zaal, kleinere zalen
en wat er nog meer bij mag komen, af
zonderlijk èn als geheel een voorname
functie hebben. Moge dit kerk- en werk
centrum altijd aan zün doel beant
woorden.
Wanneer
Men hoopt, dat de aanbesteding v«
bouw over enkele maanden kan worden
gehouden. Het gehele complex wordt
opgetrokken van baksteen. De ingebruik
neming zal in 1954 plaats vinden. Men
zal zich tenslotte herinneren, dat de
Hervormde Gemeente de Geref. Kerk
enige tüd geleden een overeenkomst heb
ben gesloten voor gemeenschappelijk ge
bruik van de kerk. De Hervormden
maken dan in de toekomst gebruik
de in het Haagwegkwartier te bouwen
Geref. kerk. Deze overeenkomst geldt
alleen voor de kerken.
Ds Van Achteibeig:
We moeten roeien met de riemen,
die we hebben
In 1936 begonnen de kerkdiensten in de
gymnastiekzaal
Wij vonden ds H. J. van Achterberg, gedurende de oorlogsjaren en de eerste
jaren nadien de arbeid voortgezet. In zijn
ambtsperiode werd een begm gemaakt
met de inzameling van gelden voor de
..Morskapel". Duizenden guldens werden
bijeengebracht. Want het Morskwartier
is een afgesloten geheel en leent zich bü
uitstek voor de vorming van een paroch
De kerkdiensten in de gymnastiekzaal
bleken in een behoefte te voorzien er
waren steeds goed bezocht, niettegen
staande het feü. dat veel Morsbewoners
een van de grote stadskerken prefereer
den boven een benauwde volle zaal.
Maar men begreep, dat men niet tot de
jongste dag in een gymnastiekzaal kon
blijven kerkdienst houden. Vandaar dat
de opdracht voor de opvolger van ds
Touw (die naar Utrecht ging) vanzelf
sprekend mede zou omvatten: de voort
zetting en stimulering van de arbeid om
te komen tot kerkbouw.
Kerkbouw alleen kon echter niet vol
doende geacht worden. Voor het wijk-
werk kan men ook niet steeds in een
school huizen. Een wijkcentrum was
minstens even noodzakelijk als een wük-
kerk. Immers is dit werk nu over vier
gebouwen verdeeld: 1. de catechisaties in
de personeelskamer en een klasselokaal
(iedere week een 190 catechisanten), 2
het Maranathazangkoor in de kleuter
school, 3. Hervormde vrouwengroep,
Jonge Kerk en jeugdclubs in een zaaltje
van het voormalige militaire tehuis aan
de Morsweg. 4. vergaderingen wijkbestuu-
en wijkkerkeraad in het gebouw Noma-
teg. Des Zondags worden de kerkdienst
en de Zondagsschool in het schoolgebouw
gehouden (gymnastieklokaal).
Niet veel armslag
De wü'kgemeente. geholpen door de
stadsgemeente, heeft door bazars en
andere financiële activiteiten voor het te
bouwen complex in de loop der jaren een
bedrag van vijftig a zestigduizend gulden
bij elkaar weten te brengen. Dit is mis
schien juist voldoende om de grond te
kopen. Echter zal de centrale Gemeente
de grote stoot moeten opvangen. Wan!
wij zün in het Morskwartier „niet vele
machtigen, niet vele edelen".
Veel armslag zullen we in het te bou-
en complex niet krijgen. Maar we i
m nu eenmaal roeien met de rie:
ie we hebben.
predikant van de wijkgemeente Mors
kwartier. bereid een stukje aan ons arti
kel toe te voegen over de geschiedenis
van de Hervormde gemeenschap in de
Mors. We laten het hier volgen.
Omstreeks 1933 werd het stadsgedeelte,
buiten de Morspoort, dat kerkelijk tot
Oegstgeest behoorde, bij de Ned. Her
vormde Gemeente van Leiden getrok
ken. Dr J. C. S. Locher kreeg dit gedeelte
toegewezen ter geestehjke verzorging.
Officieel kwam dit nieuwe stuk van de
Hervormde Gemeente van Leiden bekend
te staan onder de naam wük II.
In 1936 begonnen de kerkdiensten in
het gymnastieklokaal van de ChristeUjke
school aan de Hoge Morweg. Dat is dus
nu zeventien jaar geleden. Aanvankelijk
werden deze preekbeurten niet opgeno
men in de rooster van de dienstdoende
predikanten. De wijk nodigde predikan
ten van elders uit en verzorgde finan
cieel zelf deze beurten.
In 1937 werd een wükvereniging opge
richt. waarvan voor de eerste maal als
bestuurslid optraden dr J C S Locher, C
Bloot J.Gzn., W v d Berg, P A Lefeber.
dr G Brouwer, P Sanders, Y Tymstra, F
van Alewijk, A Blauw, K Klarenberg. A
P van Diggele, G S van Druten en J A
van Zanten.
In die jaren heeft de heer Bloot van
de Jacob Catslaan met niet aflatende
Uver in dit gedeelte van 's Heren wy'n-
gaard gearbeid. Ook nu. lang na zyn
sterven, vindt men overal nog de sporen
van zün werkzaamheid.
Morskapel
Een maquette van het Maranatha
complex van de Hervormde Ge-
>nte, dat aan de Lage Morsweg
tegenover de Vondellaan zal u
den gebouwd. Met de bouw wordt
dit jaar begonnen. Rechts van
kerk is het wijkgebouw, geheel
rechts de kosterswoning. Het com
plex is bijna geheel door groen
omgeven. Er zijn groenstroken
de Lage Morsweg en de Damlaan
t achter het wijkgebouw bevindt
zich nog een tuin.
Demping van Langebrug
en Papengracht
In de hedenmiddag gehouden raads
vergadering werden door B. en W. voor
stellen gedaan om in het kader van de
bestrijding van de conjunctuurwerklooe-
held over te gaan tot de verbetering van
de vaarweg naar de terreinen van de
stedelüke lichtfabrieken aan de Ma re-
singelgracht, om deze geschikt te maken
voor schepen van 1000 ton, en de over-
wulfde grachten Langebrug en Papen
gracht te dempen en van riolering en
bestrating te voorzien.
By openstelling van de Langebrug en
de Papengracht voor alle verkeer zün
de voor parkeerruimte geschikte of ge
schikt te maken straten in de omgeving
beter als zodanig te gebruiken, wat een
ontlasting van de Breestraat betekent.
De door Ged. Staten ingestelde provin
ciale commissie voor de werkgelegenheid
heeft de rüksbüdragen in de kosten van
deze werken vastgesteld op 75%, wat
voor de vaarwegverbetering, die 440.000
zou gaan kosten, een büdrage van
330.000 betekent en voor de riolering
van Langebrug en Papengracht, die
188.000 zou vragen een büdrage van
141.000.
Aan de verlening van deze büdrage is
de consequentie verbonden, dat, met het
oog op de budgetaire positie van de ge
meente, de ten laste van de gemeente
resterende bedragen niet ten laste van
de gewone dienst worden gedekt, maar
door de saldi-reserve van de gemeente.
Het innerlijke leven
van Beethoven
In het Volkshuis sprak de heer D-
Buys Zaterdagmiddag over de grote
Beethoven. Het was er spreker nie
zeer om te doen een volledige levensbe-
schrüving van deze componist te ge
hü wilde meer de nadruk leggen op het
innerlijke leven van Beethoven, op alles,
wat hü doorleefd en doorworsteld heeft,
daar men alleen op deze manier zün mu
ziek zal kunnen begrijpen.
Beethoven, die uitgesproken een spiri
tualist was, heeft het rük der klanken
gebruikt om daarin zijn zieleleven te
uiten. In het jaar 1802 maakte hij een
geweldige crisis door. Zijn kwaal, de
doofheid, was dermate verergerd, dat hü
voelde voor zün kunst volkomen verlo
te gaan. En juist na die crisis ont
staat een nieuwe soheppingsperiode.
Beethoven heeft toen hij doof was rü-
kere muziek geschreven dan toen hü
hoorde, muziek waarin zowel de wan
hoop doorklinkt als ook iets van de
vreugde, die hü vond in zün innerlüke
rust.
Enige werken werden ten gehore ge
bracht. om. de sonate pathétique en
enkele gedeelten van de negende sym-
phonie.
Wijkhoolden zeggen hun mening (111)
Toen we de heer W. Th. Breedeveld, hoofd van wijk IV, opzochten om van hem
een en ander te vernemen over zyn inzichten in de B.B., kregen we alras de over
tuiging, dat hü een gezond optimisme bezit. Hü is vol goede hoop, dat het met
de werving van vrijwilligers voor de B.B. best zal lopen.
onmiddellük bereid gevonden deze func-
op zich te nemen en met de rest zou
„De watersnood heeft de mensen
ogen geopend", aldus spr., „en ieder
voelt zich verplicht tot helpen als zulks
hem gevraagd wordt. Dat is een daad
naastenliefde, die niemand zal
zaken. Waarom zou men het dan niet
doen in het verband der B B.", aldu^de
heer Breedeveld. „waarbü vooral
rechtspositie van de betrokkene zo
stekend geregeld is".
De heer Breedeveld was er daarom van
overtuigd, dat het met de werving van
vrijwilligers zeker wel mee zou vallen.
Dit grondde hü ook op zün ervaring bü
het zoeken naar geschikte blokhoofden.
Met 'n enkel telefoontje of een briefje
heeft hü zün veertien nodige blokhoofden
Niet allen hadden last van plankenkoorts
De gang vanuit de besloten ruimte van leslokaal en huiskamer, met de ver
trouwde aanwezigheid van leraar of huisgenotennaar het concertpodium
is zwaar. Het behoeft daarbij weinig verschil te maken, of de muziekstudent
nog maar aan 't begin van de lange moeilijke weg staat of reeds vèr daarop
is gevorderd. De mate van moed en zelfvertrouwen, die hij moet opbrengen,
is iu beide gevallen even aanzienlijk.
Niet alle Toonkunstleerlingen, die Za
terdagmiddag op het podium van de
grote zaal in het gebouw Rapenburg
musiceerden, gaven tekenen van plan
kenkoorts- Er waren er. die zich rustig
concentreerden en het critische gevaar
niet achtten.
We hoorden voordrachten aan de piano
(door leerlingen van de dames E. van der
LooOlivier. E. Modderman en A. vau
Rossum en de heren H. Geirnaert en P
Kurpershoek), op de viool (leerlingen van
de heer N. Rambow) en op de fluit leer
lingen van de heer J- Geraedts). De ge
speelde werken waren, wat de graden
van moeilükheid betreft, nogal uiteen
lopend. Tussen het walsje van Grieg uit
zyn eerste bundel lyrische Stücke en het
Impromptu in Es van Schubert ligt b-v.
grote afstand Hetzelfde geldt voor
de viool- en fluitnummers.
Als een compliment voor de goede
smaak van de leraren mag gelden de op
merking, dat geen enkel muziekstuk als
minderwaardig kon worden gekwalifi
ceerd. Grote componisten, als Handel.
Corelli, Mozart. Schubert. Brahms en
Franck. voerden met elkaar de boven-
De prestaties waren büna steeds zeer
voldoende, enkele zelfs ronduit voortref-
felük. Onder meer denken we hier aan
de vertolkingen van de Sarabande e Cor-
rente (Corelli), het Impromptu in As
(Schubert), de Sonatine opus 20, nr 4
(Dussek). de Grande Valse Brillante
(Chopin) en het viool-Concertino, opus
21 nr 1, van Rieding. In deze gevallen
demonstreerde zich een verblüdende
muzikaliteit.
Onze conclusie is. dat er bü Toonkunst,
onder directie van de heer H- Geirnaert,
door de leraren en leraressen ernstig en
grote bekwaamheid wordt gewerkt.
Getuigen: de resultaten. Joh. van W.
het
i gaan.
Een bezwaar lüken de verschiUende
bedrijven wel te zullen opleveren, omdat
er zün. die hun personeel afhouden van
aanmelding, aangezien zü het zelf nodig
Als elk volbrengt zijn
burgerplicht
Wordt het B.B.-werk mooi
en licht
zouden hebben voor de bescherming van
het bedrijf. Maar een bedrijf heeft nim
mer zijn gehele personeel nodig voor
eigen bescherming, terwül bovendien een
bedrüf vanzelfsprekend ook zo nodig
hulp krijgt van de wük.
„Deze dingen mogen zeker niet wor
den vergeten bü het bepalen van de
houding, welke men ten deze wil
aannemen. Daarom kan ieder zich ge
rust aanmelden. Afvoeren kan altüd
nog gebeuren.
Het wervingsbureau voor deze wük zal
vermoedelük gevestigd worden in het
politieposthuis aan het Havenplein.
Wük IV ziet er aldus uit: het terrein,
gelegen tussen Leiderdorp bü de schei
ding van de Rün. de Nieuwe Rün. de
Mare. de Maresingel, de Herensingel en
de Oude Rün.
Plaatsvervangende wükhoofden zijn: J.
J. Regeer. Heemskerkstraat 88. en A.
Trip. Hoge Ründük 20.
Gevestigde en vertrokken personen
In de week van 2 t/m 7 Maart
Te Leiden vestigden zich: H de Boer,
h. i/d huish. Zoeterw. Singel 91. J den
Boesterd militair Noordeinde 2a. F Bou-
ma verpleeghulp Hooigrt 38. W C Brink
man Korevaarstr. 14. A van Dam-Cig-
gaar Steenstr. 47, N Flanderhün en fam.
monteur O. Singel 42. J Gerritsen
dienstbode Musschenbroekstr. 7, R Giel
W. Singel 80. S Guss Rijnsb. weg 161.
J M Hoekstra röntgenass. Mezenstr. 13.
I Korswagen 1.1. verpleegster. Evert-
senstraat 46. A T Kröger. 1.1. verpleeg
ster Rünsb. weg 10, G Liefheid huis
knecht Herengrt 33/35. S T Liem Rijnsb
weg 56. F W van der Maden en fam..
vertegenwoordiger Cronjéstr. 4, I M A
Mathijsen Gerst echtg. van Heimig
juriste, Rünsb. weg 14. D Mus ingenieur
v Bemmelenstr. 25. A M Nieuwenhuijs
W Singel 81. M M J Noordman Haag-
weg 59. N Nust Wasstr. 57, C E Onken-
hout kantoorbed. W Singel 75. H T Si-
raa bed. apotheek Leeuwerikstr. 17, D
van Velzcn landbouwer Oostdw. grt 24,
J C van Luijk-Venhovens en fam. Zaan-
strnat 11. E A Verlaan dienstbode Nwe
Rijn 16, H W Verver ass. statisticus. R.
en Schiekade 2, W Voogt gezinsver
zorgster Rapenburg 59, W H van dei
Voort matroos III KM. Noordeinde 2;.
F Vrolijk Rapenburg 131. J Vrijman en
fam. weg- en waterbouwk. Zoeterw
Singel 86, B. C. Zeüdner. Pieterskerk
hof 38.
Uit Leiden vertrokken: G den Adel.
Zoeterw. singel 91. Beverwyk. Heems-
kerkerweg 121; F J Aspeslagh en fam.
H Ründijk 173. Leiderdorp. B G Corts-
laan 17; wed. J C Kennedy-Benoit, de
L de Kanterstr. 2. 's -Gravenhage.
Stadhouderslaan 124; MAG Bergers,
P. de la Courtstraat 24. Utrecht, Hobbe-
mastr. 18: D van Berk Conradstr. 10.
Voorschoten. Leidseweg 193; H J Bethe
R. en Schiekade 22, Oegstgeest, Leidse-
str.weg 11; C M van Boesschoten Merel-
str. 38. 's-Gravenhage, Schev. weg 29;
W J Buijs Marnixstraat 69, Katwyk.
Drieplasenweg 17; F B Carp Rapenburg
52a, Verenigde Staten van Noord Ame
rika; G Deen Bilderdükstr. 16. Wasse
naar. Middelweg 18; Th. Disseveld
fam. Rijnsb. singel 6. Hilversum, Peel-
kamplr. 3; L F B Dubbeldam K. Mare
23. 's-Gravenhage. Nicolaïstr. 56; J
Duijn Kaarscnmstr 7. Katwijk. Drie-
plassenweg 21a; E C Eigeman Noord-
eindepln 2b, Oegstgeest. Wilhelirana-
park 34; W J Eisses Herengrt 54. Baarn,
Vondelln 1; G Ellen Rapenburg 59, Wie-
ringermeer. Middenmeer Kanaalweg 14;
A D van Enter Rapenburg 103. Rotter
dam. Heemraadssingel 132; K P Feringa
Nw Rün 26, Ede. Gld, Spinderstg. 2; M
de Gast Morsweg 180a. 's-Hertogenbosch
Korenbrugstr. 12; C de Graaff en fam.
Tesselschadestr. 7a, Rotterdam. Pr. Hen-
drikln 31b; C B E Gramberg Hartestg
2a, Eindhoven. Jonckbloetln 13; A de
Grave. Kagerstr. 16. 'sGravenhage.
Beukstr. 74; F de Haas en fam. W. Ro-
zenstr. 52 Zuid-Afrika: M J Havermans
Zülsingel 29a, Oosterhout, Rüksweg
Dorst: W B M Hettinea. de Sitterln 43.
's-Gravenhase. Westeinde 132; P C T
van der Hoeven W. Singel 29. Delft,
Kuiperweg 32; J W Hoobroeckx, Ra
penburg 110. Dordrecht. Wolwevers-
haven 13; M P Hoogervorst, Riinsb. weg
189. Oegstgeest. Rhyng.str.weg 33a; W A
M Jeronimus W Singel 96, 's-Graven
hase. v. Boetzelaerln 30; A J de Jong,
Plantsoen 73. De Bilt (Utr.). Pr. Hen-
drikln 15; J W H Kalsbeek. Pieterskerk-
eracht 3a. Frankrijk; H Kaman. v. Ol-
denb. veltstr. 25. Rotterdam, Heemraad
singel 192; G C Keyser. Driftstr. 33 Rot
terdam, a/b „De Oplossing" ligg. B Voor-
nlas Jachtwerf De Morgenster; S A
Knoch. Paviljoenshof 25. Wassenaar,
Doornwcg 1; A. J. Koppers en fam.. v.
Baarlestr 4a. Amsterdam, Eemstr 111;
M Th Kortekaas. Lange Mare 44, De
Bilt (U). Gezichtsin 170; Th W Kreek,
Rapenburg 12, Rotterdam, '6-Graven-
aykwal 163a; F C Kuipers. Brecstr 39,
Indonesië; M J Kuiiper, H Ründük 97b.
Rijswiik, (Z-H), Liisterbesln 143: M J
Maurice. De L de Kanterstr 32, A'dam,
Olympiaweg 87 hs; H Moedt, Rynsb weg
10, Heemstede. H Peeperkornstr 25; A C
Ongkichong, K Rapenburg 5a. 's-Graven
hage. Maartensdijk 258; E W Pera. Ra
penburg 12. R'dam. De Graeffstr 19a;
H J Pfaff. Conradstr 12. Ned. Antillen;
M H Pieper en fam. Schelpenkade 41,
's-Gravenhage, Teniersstr 37; J van der
Ploeg. Coornhertstr 28, R'dam, Putschc-
ln 56b; J Roosemalen en fam, a/b
„Nooitgedacht, Herensingel, Woubrugge,
Vrouwengeestweg 108; B J G van Rooü.
Stationsweg 37, Oegstgeest, Oranjeln 26;
L van Rooüen, De M v Streefkcrkstr 40,
Antwerpen, België; B M Schomper,
Hoefstr 67, 's-Gravenhage. Weimarstr
26a; J G Schoonens en fam, H Ründük
105a, Zuid-Afrika; R C Simon Thomas,
Turfmarkt 5a. Rotterdam. Polanenrir 8c;
M B Gründemann-Slagtman, Lorentz-
kade 32, R'dam, Pr Hendrikkade 156b;
A G A van Spengler, jonkvr, W Singel
71, Dordrecht, Houttuinen 44: A R Kor-
teweg-Spüker. Gangetje 1. Zeist, Acacia-
In 18a; D H Sterk. Stationsweg 31. En
schede. Zaaierstr 36; L C A Stiemens en
fam. Noordeindepln 8a. Arnhem. Mes-
dagln 52; H Stikkelorum. V d Werfstr
45 b, Nieuwer Amstel, Heemraadschapstr
43; J B E Stokhuyzen, Rünsb weg 114,
Frankrük; W Swaak en fam. Leeuwerik
str 3. Hillegom, Leembruggenstr 52; H
Szper. Roodenb str 25. Hengelo O. Tuin-
dorpstr 11; S B Tj-io en fam. Paviljoens
hof 26. Oegstgeest. De Kempenaerstr 8;
H H van Vclzen, H Ründük 91, Wasse
naar. Wittcnburgerweg 20; H Verkoren.
Oude Singel 144, Hilversum. Bergweg 24;
J H E de Vries. Vreewükstr 18. R'dam,
Mathenesserln 463a; J van der Weel.
Hooigracht 90. Middelburg. Londese Kaai
7; J Windhorst. Cobetstr 36. Voorburg.
N Beetsln 86; J E Wolff van Wülfing
G.roenhovenstr 13. 's-Gravenhage. Abri-
kozenpln 38; J A van der Woude. Ryns-
fcurgerweg 10. Kampen. 3e Ebbingestr 28;
D Zaalberg. Middelweg 2. Assen. Pr Hen-
drikstr 35; A Zandbergen, Rünsb weg 10.
RÜnsburg, Vliet ZZ 60.
