Enige grepen uit het merkwaardige leven van Josei Stalin air-wick neemt die rooklucht weg Fins schip met hout voor rampgebied aangekomen IGRIEPWEERÜ 1 Rectoraat in Kampen aan prof. C. Veenhof overgedragen De 26e lijst van slachtoffers van de watersnood NIEUWE LEIDSCHE COURANT VRIJDAG 6 MAART 1953 WEER GING EEN DICTATOR HEEN Zoon van een schoenmaker werd een der grootste heersers van de wereld TN EEN EENVOUDIG schoenmakersgezin te Gori, dicht hij Tiflis in Georgië, aanschouwde op 21 December 1S79 een jongetje het eerste levenslicht. Zijn naam was: Yosif Wisarionowitsj Dzjoegaswili. Sosso, zoals hij in de wandeling genoemd werd, bezocht de gewone school van de kerk; daarna ging hij door toedoen van zijn moeder naar het Orthodox Theolo gische Seminarium van Tiflis, om daar tot priester opgeleid te worden. Hoe geheel anders echter zou de bestemming van de jongeman zijn. Want meer dan de godsdienst trok hem de leer van Marx aan en diep in het geheim besprak hij deze theorieën met zijn medeleerlingen. De gevolgen bleven niet uit; zodra ontdekt werd, wat hij daar uitvoerde, werd hij van de school weggejaagd. Volgens zijn eigen getuigenis is hij op ring een grote rol gaan spelen. Hij werkt» 15-jarige leeftijd in de revolutionnaire dan ook in de hoofdstad onder directe beweging getreden. Hij koos in de op- leiding van Lenin. Van 1917 tot 1923 was positie tegen het Tsaristische bewind de hij volkscommissaris voor de nationali- zijde der bolsjewisten, doch ging daarin teiten. door zijn terroristische activiteit zo ver, In 1922 kreeg hij tevens de functie, dat Lenin hem zelfs korte tijd buiten waarop op de duur zijn invloed zou be de partij zette. In 1898 werd hij lid en j rusten: hij werd secretaris-generaal van twee jaar later bestuurslid van de sociaal- het centraal comité der communistische democratische partij te Tiflis. Na de 1'partij der Sowjet-Unie. Mei-demonstratie in 1901 volgde huis-1 Daarbij kwam in 1925 zijn lidmaatschap zoeking en bevel tot zijn arrestatie. van het presidium van de Komintern, Hij begon toen als voortvluchtige het terwijl hij tevens van 1917 af lid was leven van een „beroeps-revolutionnair" i van het „al-Russische centraal uitvoeren, en had talrijke schuilnamen, zoals Be- comité" en sinds 1922 van het Unie- sotsjvili en Koba. Baloem, dat in 1902 J centraal uitvoerende comité, welk laatste zijn arbeidsveld werd, was de plaats, tot 1936 het hoogste regeringsorgaan waar hij voor het eerst in handen van scn twee Sowjetcongressen was. de politie viel Hij werd tot 1906 naar hetover de rol, door Stalin in de burger gouvernement Irkoetsk verbannen. In oorlog gespeeld, bestaat geen eensgezinde 1904 wist hij te ontvluchten om naar mening. Dat hij onder de onmiddellijk» Tiflis terug te keren. In die tijd waren autoriteit van Lenin vrijwel op alle er hevige spanningen binnen de Russi- fronten tal van moeilijke opdrachten in sche sociaal-democratische partijen tussen meest precaire omstandigheden heeft bolsjewiki en mensjewiki. Stalin sloot uitgevoerd, staat wel vast. Even zeker is zich van het begin af bij de eersten aan. hct. dat Stalins nationaliteitenpolitiek Eind 1905 (het revolutiejaar) maakte hijbelangrijke mate heeft bijgedragen i op de conferentie van Tammerfors (Fin- <je vroeger onderdrukte volkeren der landt persoonlijk kermis mét Lenin. Sowjet-Unie te bevrijden en daarmede Kort daarop ging hij weer in zijn ge- jn prjncjpe voor de Sowjet-regering te boortestreek werken. In 1907 werd hij winnen en tezamen met haar de contra- te Bakoe gearresteerd en na acht maan-reVolutie te bestrijden, den in de gevangenis te hebben doorge- Mjnyer zeker is het. of zijn betekenis bracht, opnieuw verbannen. Nieuwe ont-voor die jaren in later tijd niet ov vluchting, arrestatie, verbanning en ont- dreven is voorgesteld, snapping volgen dan in 1910 en 1911. Na Lenir.s dood trad Stalin meer Dan werkte hij plotseling weer in Sint- meer op dé voorgrond. Aanvankelijk leek Petersburg (Leningrad), in welke periode tegen zijn macht slechts die van Trotzky hij na de voor de partijstrijd beslissende op te wegen. De grote strijd met deze conferentie van Praag (1912) lid van het fjguur begon Dat Stalin in die strijd centraal comité der bolsjewistische partij steeds de overgrote meerderheid van d< partij achter zich had, en daarom over won, moet in laatste instantie wel be rusten op het feit, dat hij voor dezt periode der revolutie meer de geschikte leider was dan Trotzky Van twee maatregelen moet men Sta- ldn als de geestelijke vader beschouwen: de industrialisatie van de Unie en de collectivisatie van de landbouw. In 1936 bracht hij een nieuwe grondwet tot stand, die niet ten onrechte de Stalinse grond- et wordt genoemd. Ook zijn andere tegenstanders kon hij de baas, zodat rondom Stalin langzamer hand, mede door zijn interpretatie var Lenins leer, een nieuw georiënteerd com munisme ontstond. Het merkwaardige is, dat Stalin, be halve het lidmaatschap van het presidium van het centrale uitvoerende orgaan, eigenlijk geen regeringsfunctie bekleed de. Hij was met enkele anderen partij secretaris. Pas bij de intrede van de Sowjet-Unie in de oorlog liet hij zich benoemen tot volkscommissaris voor de verdediging; tevens werd hij voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen, waardoor hij ook ten opzichte van de toenmalige bond genoten een duidelijker positie ging in- Eén der geheimzinnigheden, die Stalin typeert, is ongetwijfeld de merkwaardig heid, dat hij zich nooit heeft begeven buiten het gebied, dat door de GePeOe wordt beheerst. Tijdens de jongste oorlog heeft hij drie maal met de leiders der verbonden vol keren geconfereerd. In November—De cember 1943 trof hij Roosevelt te Tehe ran, toen reeds in de machtssfeer der rode legers. In Februari 1945 was er te Yalta op de Krim een conferentie tussen dezelfde staatslieden en in Juli-Augustus 1945 kwaro StaLin voor het befaamde onderhoud naar Potsdam, weliswaar nabij Berlijn, maar voor Stalin zo safe als Moskou. Verschillende malen werd Stalin ver zocht naar een conferentieplaats buiten het Russische machtsgebied te komen, en steeds won hij het pleit, omdat de Weste lijke geallieerden destijds geen behoefte hadden aan prestige-kwesties. De hoofdoorzaak is geweest, dat men bang was voor Stalins leven. Want. of hij nu ergens op straat werd neergeschoten of met een vliegtuig verongelukte, het resultaat binnen de Russische grenzen zou hetzelfde zijn geweest: een felle, de Russische staat ondermijnende, strijd om de macht. werd. De vierde arrestatie volgde April 1912. Doch weer ontvlucht hij naar Sint-Petersburg. vanwaar hij zich naar de conferentie te Krakau begaf. Teruggekeerd in Sint-Petersburg werd hij redacteur van de ,,Prawda". In deze tijd verscheen ér een brochure van zijn hand, die voor zijn latere werkzaamheid van zo gróte betekenis zou worden: „Het Marxisme en het nationale vraagstuk". In de herfst van 1913 volgde de laatste verbanning, waaruit hij niet kon ont snappen. De Februari-revolutie van 1917 zou hem daar pas uit bevrijden. Yosif Dsjoegaswili, die inmiddels d» naam Stalin (man van staal) had ge kregen, zou als gevolg van zijn opneming Toch is het zo BIJ t wc bezoek aan België valt het welhaast iedere Nederlander op, hoe plotseling en zonder aanwijsbare overgang, men van het Nederlandse taalgebied in het Franse belandt. In het plaatsje Landen bijv. kunt u zich met Jan en alleman in het Neder lands onderhouden zonder dat zich taalmoeilijkheden van enige beteke nis voordoen, doch luttele kilometers Zuidwaarts is het u plots onmogelijk geworden u in het Nederlands ver staanbaar te maken, want als bij toverslag spreekt iedereen Frans. Ware er een riviertje geweest, een bergrug of andere terrelnmoeilijk- heden waardoor beide bevolkings groepen sinds mensenheugenis ge scheiden zouden hebben geleefd, dan zouden we begrepen hebben hoe een dergelijke scherpe taalscheiding tot stand ware gekomen. Maar hu zich niets van dit alles voordoet, is de scherpe afbakening van het Neder lands en het Frans, dwars door het Belgische land van Visée tot Duin kerken in Noord-Frankrijk, een moei lijk te verklaren verschijnsel. Om dit te begrijpen moeten we een ruwe 1500 jaar in de geschiedenis teruggaan, tot de tijd waarin hét grootste déél van West-Europa nog tot het Romeinse Rijk behoorde. We herinneren ons allen nog wel. hoe om streeks het begin van onze jaartelling de Romeinen ook over Nederland heersten. De Noordelijke grens van hun gebied werd in die tijd gevormd door dc Rijn, die door versterkingen bij Vechten, Utrecht, Zwammerdam, Valkenburg (bij Leiden) en Katwijk werd beveiligd. Omstreeks de derde eeuw werd deze Noordgrens opgehe ven en meer naar het Zuiden verlegd. Aangezien in België een natuurlijke grens, zoals deze in het Noorden door de Rijn was gevormd, ontbrak, moes ten de Romeinen volstaan met een verdedigingslinie, die zij zich in de eerste plaats dachten als een, door een reeks van forten en garnizoens plaatsen beschermde, weg waarlangs de troepen konden patrouilleren. Twee Noordelijke hoekpunten van het Romeinse Rijk kennen we met zekerheid. Dat zijn de Kanaalhavcns in Frankrijk van waaruit de legers in Brittannic geproviandeerd werden en de handel ter zee in West-Europa kon worden beheerst, en voorts de stad Keulen, die een hoeksteen van hot Rijk in het Westen vormde. De Noor delijkste Romeinse verdedigingslinie uit de vierde eeuw zal dus gezocht moeten worden ongeveer langs de •lijn die van Keulen via Gulik, Heer len, Maastricht, Tongeren en Bavaai naar de Kanaalhavens loopt Langs deze lijn zijn in ons land te Heerlen en Maastricht overblijfselen van de ommuring uit de vierde eeuw ontdekt en op do Goudsberg bij Valkenburg (Limburg) sporen van een versterkte wachttoren, evenals te Rondenbosch bij Houthem. In het aansluitende ge deelte van deze weg. te Tongoren. Brunchaut, Morlanwelz en Bavaai zijn eveneens dergelijke versterkin gen gevonden, terwijl te Boulogne- sur-Mer (we noemen de thans ge bruikelijke namen), Terwaen, Cassel, Doornik, Kortrijk en Gosselies troe penafdelingen gelegerd waren. U ziet, de Romeinse verdedigings linie ligt hier kant en klaar vóór ons. Nu moet daaruit nog de Belgische taalgrens groeien. Daarover morgen. (Nadruk verboden). Rampenfonds thans 71,5 millioen Amsterdam zond een rattenvanger naar Zierikzee BIJ HET NATIONAAL RAMPENFONDS was tot gisteravond een totaal bedrag gestort van ruim 71.5 millioen gulden. Dit is ten opzichte van Tabakslucht is geen probleem meer. Evenmin als keukengeuren, de lucht van ziekenkamers en van huisdieren. Kortom, alle luchtjes kunt U prompt verbannen, dankzij Air-Wiek. Want Air-Wiek bevat o.a. chlorophyl en houdt Uw woning altijd fris. MEN*** Vraag uitsluitend de originele flacon Air-Wick a f 2.40 Generaal Osborn in April weer naar ons land Generaal en mevrouw Albert W. Os born, de internationale leiders van het Leger des Heils, zullen in de eerste week van April ons land bezoeken. Op Goede Vrijdag zullen zij een „Dag bij het Kruis" in Amsterdam leiden, op le Paasdag eer. samenkomst in de Rotterdamse Congres zaal. op 2e Paasdag een bijeenkomst in Groningen en Dinsdag d a.v. de openings plechtigheid van het nieuwe paviljoen voor mannen op de Landkolonie te Lun- Het gemodder met de Indische pensioenen Het Tweede Kamerlid, de heer F. van dc Wetering (C.H.), heeft minister prof. dr L. J. M. Beel gevraagd waarom nog altijd niet het op 1 Juli 1951 toegezegde wetsontwerp verschenen is betreffende de stichting tot verzorging en afwikkc- van pensioenaangelegenheden inzake gewezen overheidspersoneel in Indonesië en hun nagelaten betrekkingen, Tevens wilde hij weten welk nut de destijds uit drie ondeskundige departementsambte naren samengestelde raad van beheer nog heeft, waarbij hij er op wijst, dat de hooggeprezen bezoldigde voorzLttei wegens minder aangename redenen var ziin functie ontheven moest worden. Woensdagavond een stijging van f 800.000. i Uit Finland is gisteren het Finse schip Hulda Thorden me', een lading hout voor de getroffen gebieden in Rotterdam aan gekomen Onder deze geschenkzending bevonden zich 10 barakken, 2 scholen en een huts. Gistel-middag heeft dr Z. Y. van der Meer, directeur-generaal van de Wederopbouw en Volkshuisvesting de partij dankbaar in ontvangst genomen. Bij de ontvangst waren ook aanwezig dr E. O. Baron Van Boelselaar namens het ministerie van Buitenlandse Zaken, mevrouw Van Doorenbos Roëll namens het Rode Kruis en Z.E. Aarne Wuorimaa. dé gezant van Finland. Aan boord van het schip bevinden zich 43 standards gezaagd hout, 392 vadem rondhout en 12 ton bouwplaten. Het ligt in de bedoeling het huis voor Herkingen, de twee scholen voor Klundert en de tien barakken voor Goeree-Overflakkée te bestemmen. Het hout is deels door de Finse regering, deels door particulieren geschonken. De Nederlandse kolonie op Brazilië had op 20 Februari reeds méér dan f 400.000 bijeengebracht. In Ierland werd aan goederen en geld een totaal van f 317.405 ingezameld. De inzameling, georganiseerd door he'. Italiaanse dagblad La Stampa, bracht Nv ruim f 229.000 op. Verschillende Nederlandse eomité's in vb Zuid-Afrika hadden op 14 Februari reeds 1 ïim f 250.000 bijeen. Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn aanbiedingen binnengekomen van de Franse steden Marcq^Beroeul en M-arennes. die gemeenten op Schouwen en Duivelend willen adopteren. Een aantal journalisten heeft gisteren op uitnodiging van de gemeente Utrecht een bezoek gebracht aan het door deze gemeente geadopteerde Hoge- eii Lage Zwaluwen. Amsterdam, dat tezamen met de Over ijsselse gemeenten Voorburg en Boston het eiland Schouwen en Duiveland heeft geadopteerd, zal hulp 'bieden in de vorm van „vak helpt vak" Er zijn vletten en zolderschuiten met materieel naar het eiland vertrokken, terwijl vanwege het rattengevaar ook een „rattenvanger" naar Zierikzee is ge zonden. De Stichting Het Vierde Prinsenkind heeft besloten haar vacantiekampen ook open te stellen voor kinderen uit de noodgebieden. die vader of beide ouders bij de ramp verloren. VICKS BSNIOK Prof dr J. R. M. van den Brink, onze oud-minister van Economische Zaken, die thans algemeen adviseur is van het concern Amsterdamsche Bank/Incasso Bank. is gisteren tevens benoemd tot lid van de raad van commissarissen. Teneinde het VERVOER NAAR ZEELAND zo vlot mogelijk te doen ver lopen, zal naast het overbelaste grens- kantoor Kapellebrug, ook gebruik kun nen worden gemaakt van het grenskan- toor Clinge. Chr. jeugdblad in Duits land verboden Het enige tijdschrift dat door de Evan gelische Kerk in Oost-Duitsland voor de jeugd werd uitgegeven „Die Stafette", mag niet meer verschijnen. De commu nistische overheid heeft de vergunning, die het blad tot dusver bezat, ingetrok ken „in verband met'het papier-tekort". Vertegenwoordigers van het provin ciaal bestuur van de Evangelische Kerk in de Sowjet-zone waar bisschop Dlbe- lius de leiding heeft, hebben besloten de onderhandelingen met de autoriteiten voort te zetten, omdat volgens hen het tijdschrift voor de „Junge Gemeinde", de jeugdorganisatie van de Evangelische Kerk. onontbeerlijk moet worden geacht. Inmiddels heeft de Junge Welt. het lylad van de communistische jeugdorga nisatie F. D. J.. geëist dat de Junge Ge meinde wordt ontbonden. Déze organi satie. zo heet het. bestreed de doelstel ling van de F.D.J. en dreef de jeugd van de Sowjet-zone in de ..klauwen van Adenauer" en dat alles gebeurde „onder de dekmantel van de godsdienst". Junge Welt deed ook een aanval op de prot. bisschop van Eisenach, die de jeugd had gewaarschuwd tegen de F.D.J waarbij deze geestelijke „niet geaarzeld zou hebben de grofste scheldwoorden te gebruiken". Weer een andere geestelijke had de leden van de communistische kinderorganisatie, De jonge pioniers, geschilderd als heidenen. Heden inauguratie van twee nieuwe hoogleraren (Van onze Kerknieuws-redacteur) ISTEREN EN VANDAAG waren belangrijke dagen voor de theologische hogeschool der Geréf. Kerken (onderh. art. 31 K.O.). Gisteravond droeg prof. P. Deddens het rectoraat over aan prof. C. Veenhof en vandaag aanvaardden de twee nieuw-benoemde hoogleraren, prof. L. Doekes en prof. H. J. Schilder, het ambt. In de overvolle aula van de school aan de Broederweg sprak prof. Deddens gisteren een rectorale oratie uit. bonden kerken" op bevoegdheid der dia kenen in de aanvankelijke kerkorden, doch van een schriftbewijs Verband Gerei. Evang. commissies 25 jaar Het Verband van Evangelisatie-com- nissies der Geref Kerken bestaat dit jaar 25 jaar. De jaarvergadering zal op 26 Mei in Utrecht worden gehouden; prof. dr F. W. Grosheide zal dan spreken. De jaarlijkse conferentie wordt op 26, 27 3 Mei op Woudschoten gehouden; ds G. Lugtigheid te Zwolle en dr J. M. van Minnen te Utrecht zullen dan refereren, resp. over: Evangelisatie en gezinsleven. Het probleem van de aanpassing van de Evangelisatie. Geref, filmcommissie opgericht In de kring der Geref. Kerken is een landelijke filmkeuringscommissie in hét leven geroepen. Leden zijn mej. H. v. d Mast, Baarn, mej A. de Waal Malefijt, Amsterdam, ds H. U. Buitink, Laren, drs J, Das, Amsterdam, dr K. P. Groot, Hil versum, S, K'ein, Amsterdam, dr J. Mie- dema, Amsterdam, ds S. J. Popma, Am sterdam, ds C. Rietkerk, Amsterdam A. Antheunisse, Baarn (secretaris). Deze maand nog zal het eei'ste bulletin uit komen. Hij herinnerde er aan, dat hij 5 jaar gèleden gesproken had ovêr prof. dr H. H. Kuiper's opvattingen over de zelf standigheid der plaatselijke kerk én over zijn latere zwenking. Kuiper's beroep op de Westminster synode wees prol. Dèddcns reeds eerder af. Ditmaal be7.ag hij de kwestie van uit de Franse synode. De aftredende rector behandelde iets over Calvijns invloed op het ontstaan en de ontwikkeling van het Franse en Nederlandse Geref. kerkrecht, in het bijzonder wat betreft de ambtsbevoegd heid. speciaal van de diakenen en de bevoegdheid der meèrdere vergaderingen. Hij gaf een uiteenzetting van Calvijns gedachten in zake de ambtsbevoegdheid, besprak hoe deze gedachten aanvankelijk in bet Franse cn Nederlandse kerkrecht werden verwerkt en ging tenslotte na of en hoe later al dan niet van deze begin selen is afgeweken. In de eerste Franse kerkorde werd begonnen met de generale synode: de7.e afwijking van Calvijn, die immers de ambten voorop stelde, is verklaarbaar door de sterke behoefte aan samenwer king vanwege de vervolging in Frankrijk. De behoefte aan een gemeenschappelijke kerkorde en belijdenis (er waren allerlei plaatselijke kerkordes en belijdenissen) en het ontstèllènd aantal geschillen en twisten in de jonge vrijgemaakte Franse geest gewijzgid. Een tweède afwijking van Calvijn was de grote plaats van de diaken in de Franse kerkeraad. Prof. dr D. Nauta. aldus prof. Deddens. beriep zich op de Rotterdamse synode der ,.ge- geblcken. De eerste Nederlandse synode sloot, zich wat de bevoegdheid rler meerdere ..'gaderingen betreft, nauwer aan bij. Calvijn, terwijl de Franse synode daar. order van afwijkt. Helaas rijst steeds weer op dc mense- ijke „superbax superbia", die de ge-, j meente wil binden aan geboden, die ge- boden van mensen zijn. Tussen Christus die de vader hem gaf. vindt Calvijn de Heilige Schrift niémand: geen paus, geen synode, geen kerkeraad. Na deze oratie memoreerde prof. Ded dens de fata. Hij herdacht daarbij het overlijden van de hoogleraren Schilder cn Holwerda in bewogen bewoordingen, die in grote stilte weiden aangehoord. In het afgelopen jaar werden 54 exa- j mens afgelegd. 49 met gunstig resultaat. j Tenslotte droeg prof. Deddens de waar- 1 digheid over aan prof. Veenhof. Onder de aanwezigen bevonden zich de wet- houders S. Top en H. Broek uit Kampen. Op de plechtigheden van vandaag hopen wij nader terug te komen. Advertentie BeroepingswerJc Ned. Herv. Kerk Beroepen: te Wijhe H. A. Jellema te Balk; te Nieuw-Lekkerland (toez.) Haverkamp te Veen (N.-Br.). Aangenomen: als predikant voor bui tengewone werkzaamheden (Prot. Kerk in Indonesië) W. J. Gunning te Wychen. Geref. Kerken (Art. 31 K.O.) Beroepen: te Uithuizen C. J. Breen, cand. te Amsterdam. De kerkeraden van de Geref. ker ken van Wieringenverf en Middenmeer hebben besloten er toe mee te werken, dat de predikanten van Middenmeer, Wieringen en Wieringenverf een Zondag per maand onderling ruilen, opdat meer tijd beschikbaar komt voor andere amb telijke arbeid. Ds J. J. Oranje, Geref. predikant te Djakarta, is voornemens dit jaar mèt lof naar Nedèrland te vertrekken. Het informatiebureau van het Neder>- landse Rode Kruis heeft de 26e lijst van geborgen en geïdentificeerde slachtoffers van de watersnood uitge geven. luidende: )-4-0S Dekker, Adrianus Abraham, geb. 12-4-40. KenstenBuijs, Catharina Antonia, geb. 9-7-26. Krouwer, Anthony W. R., geb. Krc Elisabeth Maria, geb. Krouwer, Johanna Maria, geb. 17-12-34. KrouwerNijsse, Johanna Maria, geb. 26-1-98. Van Noord, Jan, geb. 8-8-14, echt genoot van Elisabeth de Berg. Ouwens, Wouter, geb. 17-4-52. Stavenlsse" Van der Reest, Abel Jan. geb. 9-11-89 te St. Philipsland, echtgenoot van H. Wesdorp, laatste adres: Kerk straat A 363. Van Zuien, Jacob Adriaan, geb. 7-2-09 te Stavenisse, echtgenoot van D. C. Wesdorp, laatste adres: Kerk straat A 320. Stellendam Begraven te Melissant: Boshoven, Arend Gerrit, geb. 25-4- StrUen Aanvulling op 4e verlieslijst, blz. 5 dd. 7-2-53: Thans geborgen: Herweyer, Johannes, géb, 7-8-85 te Stellendam, laatste adres: Buiten dijk 17. Het lied der aethergolven VARA: 7.00 Nieuws 8.18 Gram, 8 55 n. VPRO: 10.00 „Tlj- 10.05 Morgenwijding irbciders In de t boek 3.00 Lie Hilversum I. 402 m 7.13 Gram. 8.00 Nieuwi de huisvrouw 9 00 Grj deljjk uitgeschakeld" VARA: 10 20 Voor de tmubedrijven 11.30 Plani Gram. 2 43 Van boek muziek 3.30 „Van dc wieg tot het graf" 3 45 Dansmuziek 4.15 Voetbalwedstrijd Nederland —Denemarken 6.13- Nieuws 6.35 Gemengd Koor 7 00 Artistieke staalkaart VPRO: 7.30 ..Passepartout" 7.40 ,,Hct Oude Testament in deze tijd" 7 55 „Deze week" VARA: 8.00 Nieuws 8 05 Gram 8 15 „Beurzen open dijken dicht" 9.45 Gram 10.00 Socialistisch commentaar 10.'15 Gev. muziek 10.40 „Onder de pannen", hoorspel 11,00 Nieuws 11.15— 't Zit vast vaster met VELPAFIN Advertentie vlekvrlje koudlijm van CETA BEVER nu maar naar Nograd terug te gaan. Wat kon hij hier nog voor vader doen! Niets immers! En moeder zou willen weten, hoe het hem ver- Maar Frankrijk gaan was; zou willen weten, hoe het met vader ter zee. En in de stond. Zeer waarschijnlijk zou ze hij was al le-oorlog hielp de keizer zijn Spaanse bondge- zo lang uitgebleven! zich niet alleen keizer, bij Brandenburg. In 1673 was het bond genootschap tot stand gekomen en met voor- Tot de ander uitlegde. De commandant had deel, dat drie van de vier vijandelijke jstaten in En moeder willen weten, waar de ketters woonden die het 1674 vrede hadden gesloten plan hadden opgezet daar had hij de bewa- vocht nog dóór. Te land ker "nog eens opzettelijk voor laten terug komen. 1 u:-1- Jjjjggjj „En toen heb ik gezegd, dat ik dat niet wist", nooi aoor gaieisiaven ie geven: u«, maai .<JVCL "c*" Lajos gaf geen antwoord. Het kon zo wezen Lajos noch zijn oom had eigenlijk een goed be- Lajos had geweigerd: nee, naar Nograd ging er was immers niemand bij oom Thomas ge- grip van wat dat betekende: galeislaaf wezen, hij niet. Nog niet. Hij wilde vader yojgen, dicht komen om het huis te doorzoeken! De'snijden- Ze hadden geen van beiden ooit de zee gezien; bij hem zijn, als hij de opmerking, dat de leugen het geweten van de ze wisten geen van beiden precies, wat een ga- Wat oom bewaker niét scheen te bezwaren, hield hij bin- nen. Met een grommend woord liet hij de kerel staan; wat zou hij langer met hem praten? Hij wist nu, wat hij weten wilde over de oorzaak van de 'mislukking: hij wist nu, waar het ver raad gescholen, had. Hij wist niet, wat hij nu verder moest doen; wat hij verder nog kon doen. „Wachten", zei oom Thomas, toen hij deze het verhaal van de'cipier had verteld; toen hij deze de kwellende vraag had voorgelegd. Ja, wachten! Maar... waar op? En hoe lang? Het werd korter dan Lajos had gedacht: nog feislaaf was er geen week verlopen, of ze hoorden, dat leefde DE HONGAARSE GALEISLAAF door a TE MEK WE isschien vader helpen kon. moeder zei was wel waar, natuur lijk was dat waar; maar kon oom niet naar No grad gaan? Dan wist moeder wat ze weten moest en dan was vader niet alleen... „Je vader is niet alleen", zei tante betekenis vol. Lajos knikte. Dat was een sterke troost voor hem, het weten, dat vader in Gods handen was. Maar God gebruikt immers vaak mensen in Zijn dienst... Toen hadden ze er over gesproken, hoe Lajos het transport zou volgen. Zo onopvallend moge lijk, dat spreekt. En zeker niet als iemand, die zonder duidelijke reden langs de wegen zwierf. ,Ik moet mijn kostje langs de weg ophalen", i dat wisten de galeien was verwezen' dat een tot bezwijkens toe uitputtend transport gevonnisten Lutherse en Calvinis- Ze wel. Daar hadden ze vage verhalen over ge- h wespen" "wn" rnarskramer"biïïft tische predikanten binnen een paar dagen zou hoord. Vage verhalen; verschrikkelijke verhalen. laneg00 één Dlaats Als trekkende koonman vertrekken naar Triest. Daar lagen Spaanse ga- En nu zouden predikanten.^hun^predikanten, Z«P La]tfs npiet dapdeUjl[ verdenking wekken. dat het zei Lajos. „Ik ga, denk ik, als marskramer". goede vondst. Een marskramer Dat leien en op die galeien zouden de Hongaarse tot dat onmenselijke leven veroordeelden als roeiers dienst moeten doen. De Ook Vader, koning van Spanje behoorde immers tot de bond- „God sterke hem en blijve hem nabij", genoten van keizer Leopold in de oorlog tegen Thomas ernstig. „Laten v Frankrijk, die aan de gang was? In 1672 was voor hem blijven bidden." die oorlog begonnen: Frankrijk. Engeland, Mun- HOOFDSTUK XII ster en Keulen hadden de Republiek der Zeven MUU 8 Verenigde Nederlanden aangevallen. Die republiek Een nieuwe poging. Thomas Aczèl had voor een gevulde mars ge zorgd: wat snuisterijen, kurketrekkers, haarkam voor hem bidden, men, lint, een paar tondeldozen, messenMes sen vooral", had Lajos gezegd. „Flinke stevige messen". En toen zijn oom hem vragend had aangekeken had hij er bijgevoegd: „Die komen altijd te pas". Maar uitleg van die bijvoeging had hulp gezocht en gevonden: by Spanjé, bij de Thórtias Aczèl had zijn neef de raad gegeven, had hij niet gegeven. Hilversum II. 298 ra. KiRO: 7.00 Nieuw, 7.15 Gymnastiek 7.30 Gewijde muziek 7 4 Morgengebed 8 00 Nieuws 8.15 Gram 9 0 Voor de huisvrouw 9.35 Gram. 10.00 Voor d< kleuters 10.15 Gram. 11.00 Voor de zieke: 11.46 Kamerkoor 12.03 Gram 12 55 Zonne wijzer 1.00 Nieuws 1.20 Gram 135 Amuse mentsmuziek 2.03 Boekbespreking 2 10 Voo de jeugd 2.20 Engelse les 2.40 Amateuruit ding 3.15 Kroniek van letteren en kunstei. 3.56 Omroeporkest en soliste 4 30 De schoon heid van het Gregoriaans 5.00 Voor de jeugd 8.00 Gev. muziek 6.16 Journalistiek week- 6.23 Dansorkest 6.40 Regeringsuit- zendlng: Zoeklicht op 7.00 Nieuws 7.'" zicht 7.30 Gl „Beurzen open dijk. dienst 3 30 Dam Westerse 711) Gram. 7.20 Parlementsover- 8.00 „Lichtbaken" 8.15 dicht" 10.00 „Vero- 10.45 Avondgebed 11.00 ws in Esperanto 11.2212 00 (2e deel), oratorium (gr. 12,00 Hoorspel 12.30 nina 2.00 Nieuws 2.10 30 Leger des Hells- 3 Nieuws T.15 Sport iziek 8.15 Interviews 8,45 Parlc- 9,00 Gev. programma 10.00 vondgebeden 7,30 Gev. mentsovei, JB Nieuws 10.15 Hoocepel 12.00—12.03 Nieuws. Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12 00 BBC welsh Orchestra en solist 1.00 Parlements- rzicht 1.15 Dansmuziek 156 Sportparade 2 15 Balletmuziek 2 +3 Voor de kleuters 3.00 solisten 3 46 Franse mu- orkest 4 45 Orgelspel 5 00 6.30 Sportuitslagen 7.00 Jazzmuziek 7 46 Causerie 8.00 Nieuws 8 25 Sport 8 30 Hoorspel 9.30 Concertorkest. koor solisten (10.15 Hoorspel) 11.00 Nieuws 5 Amusementsmuziek 12.00 Gram. 12.56— listen 4.35 Gram 4 55 m. 6.58 Amerikaanse muziek 8.30 Hoorspel vecimbelrecltal 10 45 11,45 Gram, 12,34 Lichte ïws 1,15 Pianorecital 1.30 146 Planorecital 2.00 Saxofoon .__BB. Saxofoon en plano 2,13 Vlaamse Muzickikronlek 4.00 Gram. 4.15 Kinderlied jes 4.40 Grani. 4 45 Engelse les 5 00 Nieuws 5.10 Gram. 5.30 Strijkkwartet 0.10 Gram. 6 30 Voor de soldaten 7 00 Nieuws 7.40 Gram. 7 45 Cabaret 9.00 Gram 9.13 Telcvisiekro- ----- H.oo Nieuws muziek 6 30 Musctte-orkest 7.00 Minneliede, ren 7.40 Gram. 7.46 Nieuws 8.00 Gev. muziek 8 30 Nieuwe chansons 9.00 Gram. 10 00 Nieuv 10 10 Gram. 10.15 Jazzmuziek 10 45 Gram. 10 50 Nieuws 11.00 Dansmuziek-11.55 Nieuws Engeland BBC. Uitzendingen voor Neder land: 5 00—5.15 n.m. Engelse les voor begin nelingen (op 224. 49. 42 en 31 m.) 10.00— Spiegel In vogelvlucht Klein Warnsborn te Arnhem, het' instituut voor kinderen die in huishou-' delijk milieu öf in het klassikale school stelsel aanleiding tot moeilijkheden geven,' viert op 2 April zijn 50-jarig bestaan. De wegens de ramp uitgestelde her-, denking van het zevende lustrum van de Wageningse Vrouwelijke Studentenver- j eniging is thans vastgesteld pp 16 er Maart. ACADEMISCHE EXAMENS. ROTTERDAM 5 Maart. Geslaagd voor :happen J. Wulfsc, De R Voskuil. Rot rechten: J P aagd voor doet. en H J Marinus, Rot- Haag. B Meyer. Den ■d. Rotterdam. - Gc=laagd voor cand. A M Picteise. Utrecht: Zutphc schede. De Maart j 1. AMSTERDAM. G. Bloe irgle of the heavy nucle geboren te Utrecht. politie cialc wetenschappen Sehokking, Ar chologie mej W Wassink, i E J Manson r GRONINGEN, 5 Maa 224 t m.).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 2