Jlieuiuc tLTmrnnl
iaarschalk Stalin gisteren om 19.50 (Ned.Tijd) overleden
B. B. vraagt
vrijwilligers
>e dode opgebaard in de
schaduw van 't Kremlin
De dood sterker
3 VRIJDAG 6 MAART 1953
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal;
f 2per maand; 0.47 per week.
ADVERTENT1ËN: 0.18 per millimeter
(Bü contract belangrijke korting).
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. ENSERINR
CHRISTELUR-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Staatvastlctigftrbtffen
mfln bert ia Ugljenspoet*
Drie en dertigste jaargang No 9678
[AARSCHALK STALIN is gistermiddag om 19.50 uur,
Nederlandse tijd, overleden. De dochter van Stalin,
Svetlana, en zijn zoon Vassili, bevonden zich aan het sterf
bed met nog andere familieleden. De officiële mededeling
/erd voorafgegaan door trommelslagen en het Russische
volkslied. Het stoffelijk overschot van Stalin staat opge
baard in het paleis der vakverenigingen. Er is een com-
lissie benoemd ter regeling van de begrafenis. Overal in
de Sowjet-Unie heerst diepe rouw, vele vrouwen en ook
mannen weenden. Van alle huizen waaien de zwart om
rande, rode vlaggenvan de buitenlandse ambassades
hangen de nationale vlaggen halfstok. Reeds gisteren, laat
in de middag, stond het vast, dat Stalins ziekbed zijn doods
bed zou worden en medische hulp hier niet meer kon
baten. Na de funeste instorting was het Russische volk,
evenals de Westeiijke wereld, op het einde van de maar
schalk voorbereid. De „Evening News" wist te melden, dat
volgens een politiek testament de opperste macht in de
partij wordt overgedragen aan Malenkof en die in de staat
aan Molotof. Officieel is hiervan echter nog niets bevestigd.
Wel wordt ook in de Russische „Prawda" Malenkof op
opvallende wijze naar voren geschoven.
Telefoonlijnen met Moskou gestoord
De telefooncentrale te Moskou deelde aan Londen mede, dat „alle lijnen
estoord" zijn. Eensluidende berichten komen uit andere Europese centra,
aar men tevergeefs trachtte met Moskou in verbinding te komen. Het
verlijden van Stalin, dat door de radio werd aangekondigd, werd officieel
ekend gemaakt in een communiqué van het „centrale comité" der com-
unistische partij en de ministerraad. Hierin staat, verkort weergegeven:
„De dood van maarschalk Stalin is een enorm verlies voor de arbei
ders van het land en de gehele wereld. Maar alle volken der Sowjet-Unie
zullen in deze dagen van rouw hun rijen nog meer sluiten onder de be
proefde leiding van de communistische partij, opgericht en groot
gemaakt door Lenin en Stalin. Het Sowjet-volk heeft vertrouwen en is
vervuld van een vurigé liefde voor de communistische partij, indachtig
'het grondbeginsel, dat het dienen der volksbelangen hoofdzaak is.
Geïnspireerd door deze principes zullen de volken van de U.S.S.R. vast
besloten voorwaarts gaan. Het Russische volk weet, dat 't verdedigings-
potentieel en de kracht van de Sowjetstaat groeien. Het Russische volk
weet, dat de partij met alle middelen het leger, de marine en de verken
ningsorganen versterkt, teneinde met beslistheid iedere aggrassie te
keren. Wij, Russen, zullen onwankelbaar zijn in ons streven een nieuwe
wereldoorlog te voorkomen. De onsterfelijke glorie van Stalin zal altijd
levend blijven in de harten van ons volk en de arbeiders der gehele
wereld."
Sneeuw daalt over 't Kremlin
Somber is de stemming in de Russische hoofdstad, nu de leider, Stalin,
is heengegaan. Duizenden en nog eens duizenden mensen in dit reusachtige
gebied, zich uitstrekkende van de Oostzee tot de Stille Oceaan, bleven
gisteren aan de radio zitten om het laatste nieuws te vernemen. Sneeuw
daalt over steden en dorpen en een Noord-Oosten wind huilt onheilspel
lend. De mensen lopen met ernstige, vaak verbeten gezichten, de sfeer is
gedrukt. Tot op 'het laatst bleef men hopen, dat de kundigste artsen ter
wereld Stalin zouden kunnen redden. Hadden de medici zelfs niet hun
toevlucht genomen tot het gebruik van bloedzuigers bij hun pogen het
leven van Stalin te verlengen? Vermoedelijk hoopte men op deze wijze de
zeer hoge bloeddruk omlaag te brengen. In de moderne, Westerse therapie
wordt dit middel hoogst zelden meer toegepast.
Eisenhower reikt
Derde bulletin over
Stalins toestand
Radio-Moskou riep gisteravond tegen
halfzeven de volgende officiële bekend
making tweemaal om:
Bulletin over de gezondheidstoestand
van J. W. Statin om 16.00 uur Moskouse
tyd, 5 Maart.
In de loop van de nacht en de eerste
helft van de dag van de vijfde Maart
is de gezondheidstoestand van J. W.
Stalin verergerd. Bij de hersenbloeding
is nu een acute storing opgetreden in
de functies van het hart. In de ochtend
van de vijfde Maart werden gedurende
drie uur ernstige ademhalingsmoeilijk
heden geconstateerd. De theraoeutische
behandeling van deze verschijnselen
bracht weinig verlichting.
Tegen acht uur in de ochtend ontwik
kelde zich een acute inzinking, een slech
ter worden van het bloedvatenstelsel
van het hart (een instorting). De bloed
druk werd lager. De pols werd sneller.
De gelaatskleur werd bleker. Door de
toepassing van buitengewone maatrege
len werden deze verschijnselen wegge-
Het electro-cardiogram, opgesteld om
11.00 uur toonde een acute storing van
de bloedsomloop in de kransslagader
van het hart met begeleidende verande
ringen aan de achterzijde van het hart.
Een electro-cardiogram, dat op 2 Maart
werd opgemaakt, vertoonde deze wij
zigingen niet.
Om 11.30 had voor de tweede maal een
ernstige instorting plaats, die met grote
moeite door geneeskundige behandeling
werd geneutraliseerd. Later namen de
storingen in het bloedvatenstelsel van
de hartstreek iets af, doch de algehele
toestand bleef zeer zorgwekkend.
Om 16.00 uur was de bloeddruk
maximum 160. minimum 100 de pols
slag 120 per minuut, de ademhaling 36
per minuut, de temperatuur 37.6, leuco-
cytose 21.000 (witte bloedlichaampjes).
De behandeling is op het ogenblik in
hoofdzaak gericht op het bestrijden van
de onregelmatigheden in de ademhaling
en de bloedsomloop, in het bijzonder in
de kransslagader.
Het bulletin was ondertekend door de
minister van Gezondheid, Treatyakow.
Koeperin, hoofd van de medische dienst
van het Kremlin, en de overige doktoren,
die ook de voorafgaande bulletins onder
tekend hebben.
vredeshand
Eisenhower heeft zich gehaast te ver
klaren. dat het aanbod van verleden
week. luidende Stalin halverwege de
en Rusland te ontmoeten, ook voor
de eventuele opvolger van de Russische
maarschalk geldt. Echter blijven de ge
stelde voorwaarden ook nu van kracht.
Zij zijn. dat een dusdanige conferentie
zich zal bepalen tot wat het Amerikaanse
volk van zijn president verwacht en
Amerika's partners van de ontmoeting
geheel op de hoogte zullen zijn. Van te
voren moet vaststaan, dat door ..praten"
iets ten gunste van de vrede kan worden
bereikt. Eisenhower kon niet zeggen,
welke gevo'gen Stalins dood zouden eb
ben op de Ver. Staten en op het gehele
conflict tussen Oost en West. Hij advi
seerde echter tot de uiterste waakzaam-
Wisjinsky naai Mos
kou per schip
Ofschoon er thans voor Wisjinsky, de
P issische minister van Buit. Zaken, die
te New York de zitting der Assernblée
bijwoonde, ..zeer dringende redenen" zijn,
terstond naar Moskou te vliegen, gaat hij
vandaag per schip Hij heeft zich laten
inschrijven op de Franse passagiersboot
..Liberté" voor het ee-ste deel van run
reis naar Moskou. De Rus heeft nu een
maal een enorme afkeer van vliegen.
Vóór zijn vertrek heeft hij nog verklaard,
dat de dood van Stalin een ontzettende
slag betekent voor het Russische volk.
Volgens een bericht van het Chinese
nationalistische nieuwsagentschap op
Formosa, zullen de Chinese communis
tische leiders Mao Tse Toeng en de pre
mier Tsjoe En Lai eveneens naar Moskou
vliegen voor besprekingen met de Sow-
jet-leiders pver de situatie, die thans ge
schapen is- Een later bericht geeft zelfs
te kennen, dat beiden reeds Peking ver
laten hebben.
Internat. leacties
Foster Dulles betracht thans de groot
ste spoed, de Senaatscommissie voor de
buitenlandse betrekkingen de benoeming
van Charles Bohlen tot ambassadeur in
de Sowjet-Unie te doen goedkeuren. Te
Washington ziet men in. dat in deze Rus
sische overgangsperiode, na de dood van
Stalin. Amerika een ervaren vertegen
woordiger in Moskou moet hebben.
Eisenhower verzocht Foster Dulles de
Russische regering het medeleven der
Amerikaanse regering te betuigen.
Trygve Lie, de algemene secretaris van
de V.N. gaf in een persoonlijke boodschap
aan Wisjinsky te kennen, dat hij meer
dere malen Stalin ontmoette en steeds
zeer onder de indruk was van de eigen
schappen. die hem maakten tot één der
grootste staatslieden van onze tijd. Parijs
is van oordeel, dat Stalins dood de be
langrijkste gebeurtenis is sinds het einde
van de tweede wereldoorlog. In rege
ringskringen meent men. dat de Sowjei-
Unie sterk genoeg is om de schok te
doorstaan zonder binnenlandse onlusten.
Ondanks alle droeve ervaringen der laat
ste jaren, zal Frankrijk nooit vergeten,
dat Stalin één der grootste bouwers was
aan de gemeenschappelijke overwinning
in de laatste wereldoorlog. Eden, de
Britse minister van Buit. Zaken, steunde
de verklaring van Eisenhower, óók thans
de Sowjet-Unie de vredeshand te reiken,
en met de nieuwe Russische bewindvoer
ders te willen praten over een compromis.
De Gasperi. dus de Italiaanse premier,
verklaarde, dat Stalin voor Italië i
Wat nu? de brandende vraag, die de Russische minister van Buit.
Zaken, Wisjinsky, bezig houdt. Bundeling van krachten, versterking
van het machtsapparaat, om binnenlandse verscheurdheid te
overpléisteren.
Kaarsrecht en zelfverzekerd
sprak maarschalk Stalin nog de
slotrede uit van het 19de con
gres der Russische communis
tische partij op 14 October van
het vorig jaar. Achter de maar
schalk zitten, van links naar
rechts, KaganovitchMalenkov,
Beria, Boulganin, Kroutch-
tchev, Vorochilov, Molotov,
Korotchenko, Chayamektov en
Kuusinen.
Nieuwe Staatslening
werd sterk overtekend
Bij de gisteren gehouden inschrijving i
de 3% Tc staatslening 1953 zodanig over
tekend, dat bij de toewijzing een aan
zienlijke reductie zal moeten worden
toegepast.
Nader wordt gemeld, dat naa
ministerie van Financiën mededeelt, bij
de inschrijving op de 3?'« procent Neder
landse staatslening van 1953 op alle in
schrijvingen 48 procent kan worden toe
gewezen.
De eerste aardbeien in het
Westland aangevoerd
Tuinder H. v. d. Arend voerde aan di
Fruit- groentenveiling Poeldijk de eer
ste aardbeien aan. De vruchten gingen
voor f 1 per pot van de hand. Aan de
Fruit- en Groentenveiling Naaldwijk
voerde tuinder J. Vreugdenhil, Prinses
Julianastraat, Naaldwijk de eerste bloem
kolen aan. De prijzen waren 2748 cent
per stuk.
Kweker Joh. v. d. Bos Mzn bracht gis
teren aan de v.v. Westland te 'a-Graven-
zande de eerste dunsel, dat voor 95 cent
per kg werd verkocht. Aan dezelfde
ling verkocht kweker G. W. Versloot de
eerste radijs. Daarvoor werd 21 cent per
bos besteed.
Indonesische betrekkingen
met Canada
ZAL er wel ooit zulk een spanning heb
ben gehangen om het sterven van
nens? Zal men zich wel ooit in zulk
mate hebben afgevraagd, wat dit
en tot gevolgen zou hebben voor de
wereld?
Het leven telt niet zwaar in Rusland
Over zeer velen is in een reeks van jaren
het .schuldig" uitgesproken en ze wer
den verdaan als schadelijk en nutteloos
het leven telt er niet zwaar. Maar hoe
aar telde het thans. Een ganse groep
n wetenschapsmensen, men mag wel
nnemen het concentratiepunt van alle
communistische medische wetenschap is
?n nacht doende geweest, alle moge
lijkheden van het medische kunnen op
deze mens te beproeven. Hun pogen werd
nauwkeurig gadegeslagen door de mach-
uit de communistische partij. Niets
mocht onbeproefd blijven om dit leven te
rekken. En terwijl er in Moskou en
overal elders ter wereld duizenden in
ilte heengingen, beweend en betreurd
door een kleine groep van verwanten,
daar bleef allerwegen de spanning hangen
rondom het sterven van die ene mens
daar in het Kremlin
OOK over hem is de dood thans geko
men De communistische wetenschap
heeft hem al evenmin als enige andere
wetenschap kunnen weerhouden. De dood
is ook nu sterker gebleken, sterker ook
dan welke mens.
Stalin wist, dat hij komen zou. Zijn
omgeving mocht hem vleien om zijn
gezondheid en hem een lang leven voor
spellen. wie in deze omgeving zijn bin
nengedrongen en daarvan mededeling
hebben gedaan, hebben ons verteld dat
de man daar zelf sceptisch tegenover
stond- Hij wist dat hij machtiger was dan
wie ook, maar hij kende in de dood een
sterkere.
Ook dit bezag hij buiten twijfel vanuit
zijn communistische visie, die van het
materialisme was doordrenkt- De wetten
der natuur, zo moet hij gezegd hebben, heb
ben haar eigen kracht en laten zich niet
wegcijferen Hij zag de dood als een
noodzakelijk iets, waaraan ook voor hem
niet viel te ontkomen, ook al besteedde
de communistische wetenschap aan hem
haar dierbaarste zorgen.
deze wetenschap stellig gemaakt tot
uitgangspunt van zijn handelen. Churchill
heeft hem eens beschreven als een man
van koel verstand en zonder illusies. Hij
kende zijn macht maar kende er daarom
ook de grenzen van. Hij kende zijn om
geving en kon de spanningen bevroeden
die zijn sterven zou oproepen- Wat lag
er meer voor de hand dan dat hij voor
zieningen trof? De wereld heeft zich in
deze dagen dan ook niet afgevraagd of
deze voorzieningen er zijn zouden, zij
vroeg zich slechts af welke deze zouden
zijn
r het
Voorzieningen voor dit leven,
ogenblik waarop de wetten der natuur
aan de algehele beheersing waarvan
ook de communistische wetenschap niet
had kunnen ontkomen, zich ook aan hem
zouden voltrekken. Zij hebben zich thans
aan hem voltrokken.
Stalin is dood en het gewone leven gaat voort. Welk een contrast, deze
jonge, nog politiek-argeloze kinderen starende over het water van de
vijver, terwijl op de achtergrond zich het machtige Kremlin verheft,
waar thans tijdelijk de davering is verstild.
consideratie had getoond, maar als het I overledene is versierd met al zijn onder
door zijn invloed was, dat geen tweede scheidingen. Ook zullen talrijke schijn
wereldoorlog ontketend werd, dan viel werpers hun stralen richten op de baar.
zulks in hem te prijzen. Bondskanselier Een cordon van duizenden leden der
Figl van Oostenrijk achtte Stalin de be- veiligheidstroepen en de politie, dat zes
langrijkste figuur der jongste historie.rue" diep zal zijn, zet een groot gebied gens Reu
Ook Lester Pearson, voorzitter van de. r.°"dom het vakverenigingsgebouw af. I trekkmgen
Assemblée. heeft de Sowjetleider dank *i? ii/TY i eerste Canadese ambassadeur te Dja-
gebracht voor diep bijdrage tot hot wit- v^t do hoor GoorgoRohort Bae.
vertoeven, valt binnen dit gebied: de be-
norden geïsoleerd Stalin aal d6ur Wash.ngton. mr Al: Saslroomi-
waarschijnlijk worden begraven naast
Lenin in het grote rosekleurige mauso
leum aan het Rode Plein. Diplomaten en
buitenlandse correspondenten zullen
slechts op uitnodiging de begrafenis
plechtigheid kunnen bijwonen. Er is een
speciale commissie ter regeling van de
plechtigheid gevormd, waarin de hoogste
Sowjetvertegenwoordigers zitting heb
ben. Vandaag is de Prawda, evenals alle
andere Russische bladen, verschenen met
brede rouwranden om de frontpagina, die
geheel gewijd was aan de mededeling
van Stalins dood. Een kwart van de
pagina werd ingenomen door een por
tret van de overledene in maarschalks
uniform. Urenlang staan bewoners der
hoofdstad voor de kiosken te wachten
om een krant te kunnen bemachtigen.
Vóór het gebouw der vakverenigingen is
een groot portret van de maarschalk
gouden lijst aangebracht.
DE DOOD is gekomen. Een mens ging
heen. Zijn schaduw moge nog lang
liggen o-ver de gebouwen ven het Krem
lin. over Rusland cn wijde delen van de
wereld, de man zelf is zwakker gebleken
dan de dood.
Hoe vanzelfsprekend is dit alles. De
laatste foto's van deze mens. die zozeer
in de afgetrokkenheid heeft geleefd, doen
ons hem zien als een oude men. sneeuw
wit van haar en met diepe groeven in
het vermoeide gezicht. Een oude man.
machtig wellicht als niemand ter wereld,
maar die zich bewust was dat iets hem
wachtte dat machtiger was dan hij; de
De Indonesische reiering heelt vol- dpf, WJS wetcnsohap e„ wel det
besloten dinlamanöie be- ook „„.„„„isfeche wetenschap een
- te knopen met Canejto. Sel„kk,ujk, was Er k ,ehter „og «n
wetenschap, die hoger is dan alle t
de tweede wereldoorlog.
Maatregelen in Oost-,
Duitsland
Volgens Westduise functionarissen wa
ren reeds enige dagen geleden in Oost-
Duitsland, in verband met de plotselinge
ziekte van Stalin, extra veiligheidsmaat
regelen getroffen. Op order van het
Polit-bureau te Óost-Berlijn werden alle
veiligheidstroepen en volkspolitie
kazernes, zijinde in totaal 130.000 m
alarmeerd. Alle verloven werden inge
trokken en eenheden werden zonder
nadere motivering ter versterking naai
de grenzen met West-Duitsland, Polen en
Tsjechoslowakije gezonden. Radio-Bel
grado meldde, dat de Albanese regering
„buitengewone maatregelen" had geno
men om handhaving der openbare orde
en de veiligheid in Albanië te verzeke-
Wat de giote Ameri
kaanse pers zegt
De New York Times vraagt zich af, of
„de betrekkelijke dwergen, die in
schaduw van Stalins glorie stonden, de
pyramide zonder schokken weer kunnen
opbouwen en de dictatuur voortzetten.
Of zal de worsteling onder hen de
machtspyramide omlaag brengen tot
massa uiteengeslagen atomen? Overigens
zal het jaren van geduldige propaganda
vergen om een cultus van vergoddelij
king rond een andere leider te scheppen,
zoals die bij Stalin gevormd was. In
deze zin is het verlies van Stalin schier
onherstelbaar voor de communistische
wereld". Het andere toonaangevende
orgaan, de „Herald Tribune" ziet d«
stand van zaken pessimistisch in, er
meent „dat de komende periode de deu
ren openzet voor dolle en irationele zet
ten der opvolgers van Stalin". In het al
gemeen is de wereldpers niet zo opti
mistisch gestemd.
Dodenwacht van Rus
sische keurtroepen
Latere berichten melden, dat het stof
felijk overschot van maarschalk Stalin
staat opgebaard ln de zuilenhal va:
dom Sojoefoz, het gebouw der vakver
enigingen, nab(j de muren van het Krem
lin. Russische keurtroepen zullen de
dodenwacht betrekken. Het stoffelijk
overschot is gebalsemd. De borst van de
NederI. deelneming
De chef van het protocol van het
ministerie van Buit. Zaken, mr J. Visser,
heeft bij de ambassadeur der Sowjet-
Unie te 's-Gravenhage de deelneming
betuigd der Nederlandse regering met
het overlijden van Stalin. Hetzelfde "ge
schiedt te Moskou door onze ambassa
deur aldaar. Er wordt door het departe
ment niet halfstok gevlagd, omdat het
hier niet het overlijden van een
staatshoofd betreft. Vermelden wij nog,
dat volgens Reuter, het Moskouse diplo
matieke corps voor de duur van de natio-
naje rouw alle afspraken heeft afgezegd.
Oproep van Prins vindt
weerklank
Actie tot hulpverlening in
noodgevallen
Prinses Wilhelmina heeft gistermiddag
»en telegram ontvangen met de mede
deling. dat vandaag de stichtingsacte zou
worden gepasseerd van de Stichting
Actievoering tot Hulpverlening in Nood
gevallen. Het doel van deze stichting is
het in practijk brengen van de rede van
de Koningin van Zondag 8 Februari en
de oproep van Prinses Wilhelmina van
gisteren.
Ook vlag hallstok
in Den Haag
Aan de Andries Bickerweg in Den Haag
hangt van het gebouw der Russische am
bassade de rode vlag halfstok ten teken
van rouw bü het overlijden van Stalin.
(Advertentie)
Extra fijne links geweven
Dameskousen 1.45
Haarlemmerstraat 172—174—179
selijke wetenschap. Het is deze dat
die machtiger is dan het leven ei
ichtiger dan de dood. Dat is God.
Een
eenmaal te sterven- Hoevelen zullen
hun ellende en hun nood hebben uitge
zien naar de door van deze man in het
Kremlin. God, ondoorgrondelijk in zijn
wijsheid, heeft thans aan het leven van
Stalin een eind gesteld
,.De God. die faalde", zo noemden
enkele jaren geleden enige van het com
munisme" bekeerde intellectuelen de leer
die zij de rug hadden toegekeerd. De God
van leven en dood heeft thans demens,
die zich als een god heeft verheven,
machteloos gemaakt Dat is het wat wij
weten mogen. Wij mogen nog meer
Het is dit dat de man. die in leven io-
velen heeft veroordeeld wie hij vreesde
dat zij hem naar het leven stonden, of
die voor zijn machtsstreven een belemme
ring vormden, is opgeroepen voor het
eeuwig gericht.
Stalin heeft ellende gebracht over mil-
lioenen Was er voor de wereld schoner
zelfoverwinning denkbaar dan dat in
deze dagen millioenen een gebed hebben
doen opgaan om het behoud van zijn ziel?
Een nieuw systeem voor bewaring
van aardappelen met nachtverkoeling ts
ontworpen door het landbouwkundig ar
chitectenbureau T. Bonnema te Leeuwar
den en ir J. P. Haisma te Hardegarijp.
Ook Steenbergen <N.-Br.) wordt
binnenkort van mijngas voorzien.
WEERBERICHT
Overwegend droog
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Overwegend droog
weer met over het algemeen
veel bewolking en in de
nacht en ochtend plaatselijk
nevel of mist Zwakke tot
matige wind uit Westelijke
richtingen. Weinig verande
ring in temperatuur. (Opge
maakt om tien uur).