Die al verslindende Buurman:
De See
Chefarine 4
Er zijn in ons land heel wat intellectuelen
die te kort komen
Dr Ph. J. Idenburg„Er blijve ruimte voor
mensen die niet in het gelid lopen"
Verkoudheid dreigt -
Dulles onderneemt diplomatieke
reis naar Nabije Oosten
Geschiedenis onzer kust een epos van
strijd tegen het water
Bebloede jas van moordenaar
wilde niet zinken
Commissaris Kesper herdacht
slachtoffers watersnood
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
5
WOENSDAG 4 MAART 1953
Binnenkort congres in Amsterdam
ONVERDEELD GUNSTIG kunnen wjj de prognose omtrent de sociale
positie van de werkers in de intellectuele beroepen niet noemen",
aldus prof. mr dr Th. Keulemans O.C. in het prae-advies voor het congres
over de sociale positie van de werkers in de intellectuele beroepen, te
houden in Krasnapolsky op 14 Maart a.s. te Amsterdam. Wat de betekenis
van het woord „intellectueel" betreft, zit er misschien niets anders op, al
dus prof. Keulemans, dan te spreken van academisch gevormden en daar
mee gelijk te stellen personen. Maar dan is men er nog niet helemaal, want
het frequenter optreden van functionele leiders, die niet uit academische
kringen voortkomen, duidt er op dat ook in de niet-academische groepen
de intellectueel een rol gaat spelen.
tatieve cultuur, de geestelijke leiders op
allerlei gebied. Voor intellectuelen geldt
De Intellectueel, van oorsprong in
meerdere of mindere mate een drager
van élite-waarden, maar altijd beho
rende tot een minderheid (en lang niet
steeds onverdeeld genoegen smakende
van zijn leiderschap) is in betekenis
gedevalueerd. Zijn „uitstraling" is van
tanende tot dalende geworden, en de
gesignaleerde devaluatie is misschien
nog niet op haar dieptepunt. Bij velen
wordt de voldoening in hun beroep nog
minder, en de financiële nood is klem
mend; „er zijn heus voldoende intellec
tuelen, die jaarlijks aanmerkelijk te
kort komen".
„Goede kans voor de
besten"
Prof. Keulemans is voorstander van
„de goede kans voor de besten", uit
welk milieu zij ook afkomstig zijn, maar
deze goede kans mag niet zijn een louter
kennis inpompen. Als enige wenselijk
heden noemt schr. ten eerste minder be
lasting van de intellectuelen, waardoor
zij meer gelegenheid krijgen „uit
stralen". In de tweede plaats een betere
algemene vorming, waardoor de v
Sociale positie van
intellectuelen
/~\P Zaterdag 14 Maart, aanvang
10.30 uur, wordt in Krasna
polsky te Amsterdam een congres
gehouden over de „Sociale positie
van de werkers in de intellectuele
beroepen".
Het congres wordt georganiseerd
door het Instituut voor Sociaal
Onderzoek van het Nederlandse
Volk in samenwerking met het
Verbond van Wetensohappelijke
onderzoekers en het Werkcomité
Positie Intellectuelen.
Praeadviezen zullen worden uit
gebracht door prof. mr dr Th.
Keulem-ns O.C. over het wijs
gerig aspect, dr Ph. J. Idenburg
over het maatschappelijk aspect en
dr J. Pen over het economisch
aspect van het probleem. Het con
gres zal worden geopend door de
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer J. G.
Suurhoff
slechts de nuchtere definitie
beroep, in verband met de daarvoor
vereiste geestelijke oriëntatie. Zij kon
den in de verhandeling echter niet steeds
gescheiden worden.
De diepste oorzaak van het falen
de intellectueel in de problematiek
tijd is gelegen in het feit, dat hij
oriëntatie is kwijtgeraakt,
iemand diè zijn oriëntatie kwijt is,
geen wegwijzer meer zijn. De vooruit
gang, welke hij als ideaal mag blijven
vasthouden, ligt niet in de eerste plaaU
een hoger reëel Inkomen per hoofd
i de bevolking, ook niet hierin, dat
mensen meer naar scholen,
schouwburgen zullen gaan,
groei van het werkelijk mens-zijn.
Maar deze innerlijke vernieuwing wordt
slechts in de gemeenschap verworven,
aldus dr Idenburg. Gebonden en bezield
kerkelijke of humanistische verban
den. zou de intellec'ueel zijn indivi
dualisme kunnen overwinnen, en aldus
;n de gemeenschap weer wezenlijk vrucht
dragen.
Geen noodtoestand,
wel zorgen
Dr J. Pen prae-adviseert over de pro
blematiek van de economische positie
der intellectuelen. Hij zet uiteen dat de
dering voor de intellectuelen weer
toenemen. Ten derde het verdwijnen
de gigantische werkmilieus, waardoor
de intellectuelen meer tot hun recht kun
nen komen, en ten slotte een grondige
financiële sanering, liefst niet in de i
van „vrij van dit en vrij van dat", i
daardoor, aldus prof. Keulemans, zi
ondanks alle tegenbetogen een stuk
antwoordelijkheid verdwijnen, die
schien juist in de intellectueel een
machtigste prikkels is tot zelfontplooiing.
Dienst in gemeenschap
Over de maatschappelijke positie van
de intellectuelen brengt dr Ph. Iden
burg een prae-advies uit. Als een bruik
bare definitie, in het bijzonder voor de
statische doeleinden, noemt dr Iden-
blrg de volgende: intellectuelen zijn de
genen die beroepen bekleden waarvoor
een academische of daarmee gelijk
staande opleiding vereist of in zekere
mate gebruikelijk is.
De kunstenaars komen In de verhande
ling niet aan de orde, want maatschap
pelijk gezien vormen zij een aparte pro
bleemreeks. Hun functie is echter niet
minder belangrijk dan die van de in
tellectuelen.
Dettig procent in over
heidsdienst
Dr Idenburg geeft een brede beschou
wing over de gesohiedenis van de In
tellectueel, en over de wijze waarop het
intellect in het eind van de 19e
gemeengoed begon te worden, dit alles
statistisch geïllustreerd. Zo blijkt, dat
reeds in 1947 30% van de academisch
gevormden in overheidsdienst wei
zaam was. Maar met deze inlijving
Iets verdwenen van het avontuur, v
het perspectief dat de intellectuele arbeid
bood, bijv. ten tijde van de Renaissanoe,
teen de intellectueel een gangmaker,
ontdekker van nieuwe waarden
wegen was. Hetzelfde geldt voo;
Intellectueel in de onderneming; hoe vaak
wordt hij hier niet tot een technicus
verlaagd? Als de term „dienstbaar intel
lect" alleen maar zou betekenen dat de
intellectueel gedwongen wordt tot onder
werping van inzicht, tot afstand
keuze, tot zwijgen waar getuigenis
passen, dan betekent dit dat onze maat
schappij bezig is zich van een kostelijk
goed te beroven. Hier ligt de betekenis
van de vrije beroepen, welker relatieve
importantie echter slinkt. „Ik denk hier
ook aan de kunstenaars. Laten wij toch
zorgen, dat er in ons land ruimte blijft
voor mensen die niet ln het gelid lopen."
Weinig ontwikkelden
Vele experts, weinig ontwikkelden.
Zo is op het ogenblik de situatie. De
ontwikkeling heeft er ook toe geleid,
dat het standskarakter van de groep
intellectuelen in belangrijke mate
verloren gegaan. Intellectueel-zijn
naar afkomst, tot een bepaald beter ge
situeerd milieu behoren, gaan niet meer
samen. Dr Idenburg wijst er echter op,
dat stand van ouds betekende, behalve
voorrecht, een taak in dienst van de ge
meenschap. „Ik vrees dat bij vele intel
lectuelen met het standskarakter ook
het besef van dit laatste is verloren ge
gaan."
Schr. maakt onderscheid tussen de
Intellectuelen en de „intelligentsia". De
laatsten vertegenwoordigen
maatschappij het dynamische element.
Het waren de producenten d«r reoresen-
Inkomens der „lntellectuelen-onderne-
veel meer door „blinde krachten"
worden beheerst dan die der „intellectue
len-arbeiders". al speelt ook bij de eer
ste categorie bewust ingrijpen een rol.
Het is vooral het „dienstbaar intellect"
ddt floor de oorlog en zijn nasleep in
het nauw is gebracht De geringe machts
positie van deze groep heeft zich op pijn
lijke wijze voelbaar gemaakt. De bekende
tendenz tot nivellering is evenwel niet
een direct en onvermijdelijk gevolg van
de verhoging der geldlonen van de lager
betaalde arbeiders. De werkgevers heb
ben, en, zegt dr Pen, „het is goed dit
duidelijk te onderkennen nu men het
allerwegen doet voorkomen alsof de
achteruitgang in de inkomens der intel
lectuelen ons door het mannetje ln de
maan is opgedrongen, nagelaten de loons
verhogingen, die zij voor de handarbei
ders niet konden ontwijken, eveneens
toe te passen op de intellectuele functies.
Mogen wij op de door Van IJzeren ge
ïnterpreteerde gegevens van Delfgaauw
en Massizo afgaan, dan heeft althans in
de administratieve sector van het vrije
bedrijfsleven een verdergaande nivelle
ring plaatsgevonden dan bij de ambte-
Nasleep van de oorlog
Van een noodtoestand te spreken
vrlgens schr. zeer overdreven, al ziet
een aantal intellectuelen zich geconfron
teerd met voortdurende geldzorgèn.
Teveel wordt wel eens vergeten dat
geldzorgen ook op anderen, èn dan vaak
veel zwaarder, drukken. Ook dient men
zich te hoeden voor een „hèimwee
de situatie van 1938". Het staat niet vast
dat de inkomensverhoudingen in dat
jaar normatieve betekenis hebben. Men
moet evenmin vergeten dat iedere sóciéle
groep mits creatieve geesten zich met
hun probleem willen bezighouden aan
spraak kan maken op het argument dat
ae voortplanting van de cultuur van hen
afhangt. Niettemin: de intellectuelen voe
len in zekere zin de nasleep van de oor
log sterker dan anderen en dit kan reden
zijn aan hun moeilijkheden speciale aan
dacht te schenken, aldus dr Pen. (Hbld.)
Advertentie
Hoe zal Israël reageren
Amerika wil vriendschap met de Arabische
staten terstond verstevigen
PSTER DULLES, de nieuwe Amerikaanse minister van Buit. Zaken,
die pas met Stassen een rondreis in Europa achter de rug heeft, zal
binnenkort een diplomatieke excursie maken door de landen van het Na
bije Oosten en Zuid-Oost-Azië. Zulks ter versteviging van het Amerikaanse
prestige in deze gebieden. Doel is uiting te geven aan de Amerikaanse
vriendschap voor de Arabische staten, hetgeen van groot belang wordt
geacht voor de versterking der nieuwe Amerikaanse politiek. Deze is er op
gericht, de politieke en psychologische invloed der Sowjet-Unie te niet
te doen.
In Amerikaanse regeringskringen
wordt èr op gewezen, dat tot nu toe geen
Amerik. minister van Buit. Zaken een
dergelijke reis naar het Nabije Oosten
heeft ondernomen voor directe bespre
kingen met regeringsleiders. Een dus
danige reis kan veel bijdragen om „de
uitbuiting van Russische zijde der teleur
gestelde Arabische gevoelens" te voor
komen, terwijl de opbouw van een
Westelijke defensie-organisatie voor het
Midden-Oosten er door kan worden ver-
Ook president Eisenhower heeft duide
lijk gemaakt, dat zijn regering, in tegen
stelling tot het vroegere Democratische
bewind, meer aandacht wil gaan besteden
aan de Arabische landen. Aan de minis
ter van Buit. Zaken van Saoedi-Arabië,
prins Feisal, werd toegezegd, dat alles in
het werk zal worden gesteld om de
Sloperswerk aan kust en strand
de eeuwen door
Wanneer we de gereconstrueerde kaart van ons land ten tijde van de Ro
meinen zoals die by Hettema voorkomt l) vergelijken met de heden
daagse kaarten van ons land, valt het onmiddellijk op dat de zee ook nog
tot wat anders in staat is en was, dan tot het dragen van koopvaarders en
het verschaffen van vis aan honderden vissersschuiten. Want wanneer de
zee verandert in één dreigende, met wit en zandkleurig schuim bedekte
heksenketel, waarvan de klauwende golven keer op keer en onvermoeibaar
stormlopen op onze kust, terwijl de wind uitschiet naar het Noordwesten,
kan men met recht spreken van „die alverslindende buurman, de See",
zoals de Katwijkse predikant Adr. Pars in 1694 schreef.
Reeds in de 12e en 13e eeuw verrichtte
j zee haar verwoestend werk op onge-
?er 2/3 van de kustlijn MarsdiepVlie
m het toenmalige grote eiland Tessel;
het inwoneraantal was veel te gering,
n de door de hoge vloeden van 1170 en
1173 ingespoelde geulen af te sluiten.
Wanneer dan ook de katastrophale over
stroming van 1314 de definitieve schei
ding tussen Tessel en Vlieland voltrekt,
door de vorming van het Eijerlandse gat,
dit niet anders dan het resultaat van
jwen schuur- en slijpwerk van de al-
verslindende buurman.
Hiermede toonde de Noordzee zich ech
ter allesbehalve tevreden, zoals bleek
door de gestadige opmars en de even ge
stadig terugwijkende kustlijnen van
Vlieland en Tessels Noordpunt tussen
1688 en 1898 Het dorp West-Vlieland viel
daarbij in 1736 aan de nietsontziende
waterwolf ten prooi, en op Tessel ont
stond zelfs in de 15e eeuw een nieuwe
deling, doordat Eijerland door een door
braak. waaraan nog de tegenwoordige
slufter herinnert, van het romp-eiland
werd geïsoleerd. Hier was het evenwel
voor het eerst het ingrijpen van de mens,
dat door de aanleg van een zanddijk in
deze nieuwe inbraak van de zee
ongedaan maakte; wat intussen niet weg
neemt, dat h$t afkalven van Tessels
Noordpunt tot in de tegenwoordige tijd
lortgang vindt.
Ook meer Oostwaarts in het Wadden
gebied heeft de alverslindende buurman
zich in de loop deT eeuwen allesbehalve
onbetuigd gelaten. Zo werd het eiland
Grind, dat door de oudheidkundige dr W.
Pleyte nog in de vorige eeuw werd ge
houden voor de bakermat van het Ro
meinse Casteilum Flevum, en dat in alle
geval eerlang belangrijk genoeg was om
een dorp te dragen, door de nietsontzien
de golven tot zijn tegenwoordige be
scheiden omvang gereduceerd. Het Heffe
zand was in 1503 in welk jaar melding
gemaakt wordt van het verdrinken van
verscheidene schapen nog een eiland,
en terwijl het Koornzand, dat zelfs nog
eens met Bosch verbonden is geweest,
nog in 1589 bewoond werd, vertellen ons
de kronieken dat het eiland Bosch
de Bosplaat bij Schiermonnik
oog nog de herinnering bewaart in het
begin der 17e eeuw reeds voor een groot
gedeelte door de zilte golven was weg
gespoeld. De tegenwoordige benamingen,
uitgaande op „zand" en „plaat", leggen
voldoende getuigenis af van de positie,
waartoe deze vroegere eilanden in de loop
';r eeuwen zijn gedegradeerd.
Wanneer wij nog verder Oostwaarts
blik slaan op de Eems en de Dollard,
dan worden wij alweer door de r
reeds „dolle aard" herinnerd
het onstuimige geweld, waarmee ln 1277
(tweemaal!!) en 1287 het zeewater door
de dijken heenbrak, die het Reiderland
bezuiden de Eemsmond toentertijd be
schermden. Voortdurende onderlinge
twisten tussen de bewoners in dit gebied
verhinderden een tijdig herstel van de
dijken, en zo kon het gebeuren, dat de
Sint-Ellzabethavloed van 1421 en spring
vloed van zeven jaren later, vrij 8pel
kregen in dit gebied en definitief het
Reiderland herschiepen ln een machtige
binnenzee, die niet minder dan 33 kerk
dorpen onder haar oppervlakte verborg,
en door volgende overstromingen eerst
in 1509 haar grootste omvang verkreeg,
Noordzeekust
Gaan we vanaf Tessel Zuidwaarts onze
kust langs, dan valt onmiddellijk op, hoe
het tegenwoordige Den Helder en Huis
duinen slechts nieuwe edities zijn van
dorpen, die in 1571 niet minder dan 1,5
tot 2 km meer zeewaarts lagen, binnen
de beschutting van een halve duincirkel.
Zelfs vormde de grond, waarop deze
beidé dorpen nog ln 1571 lagen, van 1300
tot 1010 een zelfstandig eiland! Evenzeer
herinnert het dorp Callantsoog reeds door
zijn naam aan het eiland Oghe, waarop
het tot ln de 17e eeuw gelegen was,
ringd door de knagende buurman, de
Mogen de enorm omvangrijke verwoes
tingen en vertekeningen in de kaart, die
staan van de beruchte Sint-
Elizabethvloed in 1421 in het gebied van
Dordrecht, de Biesbosch en het Land van
Altena algemeen bekend zijn, minder be
kend is het wellicht, dat het aan deze
zelfde stormloop van de zee te wijten is.
dat de duinenrij benoorden Camp door
broken werd Eerst ruim honderd Jaren
later werd door de aanleg van een sla
perdijk deze nieuwe bres in onze kust
verdediging gesloten.
En zo vormt de geschiedenis van onze
gehele Noordzeekust één groot epos
de strijd tegen de zee. Vóór Katwijk i
Zee werden in 1749 voor het laatst
paalfunderingen gezien, die herinneren
aan de Romeinse nederzetting die oud
tijds hier een eindweegs vóór dé tegen
woordige kustlijn gelegen was, aan de
al of niet bestaan hebbende Rijnmond:
de Brittenburg. Noordwijk, Katwijk er
Scheveningen betaalden een dure tol aan
'e vorm van honderden
ningen. een vuurtoren (Katwijk) en
kerk (Scheveningen, 1470). Wat te den
ken bijv. van de beruchte Allerheiligen-
storm in 1570, die tweemaal 48 uur duur
de en waarbij in Katwijk maar eventjes
50 woningen, en in Scheveningen 110
woningen werden weggespoeld, terwijl
laatstgenoemde vissersplaats het water
meer dan een meter hoog in de kerk
Om nog maar niet te spreken va:
schade, die toegebracht werd aan de op
het strand geparkeerde bomschuiten
deze dorpen. Denk alleen maar eens
de 25 van de 150 bomschuiten, die in
Scheveningen in de beruchte December
storm van 1894 volkomen uit elkaar ge
slagen werden, om te zwijgen van de
zwaar en minder zwaar gehavende. Het
oude Terheide zag eveneens zijn eerste
kerk wegspoelen ln de golven.
Zuiderkwartier
Zo zijn we ten slotte aangeland in het
gebied van onze Zuidhollandse en
Zeeuwse eilanden.
De reeds eerder genoemde Pleyte 2)
vertelt in zijn Ned. Oudheden van een
stad aan de Maas. Oud-Vlaardingen, die
de Middeleeuwen verdronken zou zijn
het de Maasmond binnenzwalpende
zeewater. Buitendijks in 1494 gevonden
straten e.d. vormden er eerlang de stille
getuigen van. Trouwens, soortgelijke be
richten uit 1618 gewagen van een oude
stad, die niet ver van Den Briel, en
Noord van Goeree ontdekt werd, en die
ongetwijfeld vele eeuwen onder het zand
verborgen was. Er zouden grondvesten
van grote hulzen, resten van lange stra
ten en vele oudheden, waaronder Ro
meinse munten gevonden zijn. Men heeft
gedacht aan de oude stad Witla aan de
Maas, die eerlang door de Noormannen
verwoest zou zijn.
Aan de Noordzijde van het eiland
Nieuwsflitsen uit de omstreken
Amerikaans-Arabische betrekkingen te
verbeteren. Wij stellen de vraag, hoe
Israël hierop zal reageren.
Schouwen, welke veel te lijden had onder
de ondermijnende krachten van het zee
water, signaleren we nog in de 17e eeuw
het dorp Bommenede De storm van de
26e van Louwmaand 1682 werd voor het
Schouwense zeedorp fataal: het gehele
dorp spoelde bij die gelegenheid weg in
de golven; slechts de kerk bleef nog I vijfde jaarfeest In verband
NOORDWUK
Geref. Bond
Vanavond om 7.15 uur hoopt voor de
afdeling Noordwijk van de Geref. Bond
te spreken ds J. Fokkema te Ede.
OEGSTGEEST
Chr. Middenstand wil
weer braderie
D. Prot. Chr middenstandsvereniging
hield gisteravond in Het Witte Huis haar
jaarvergadering o l v. de heer K J Vee-
nendaal. Uit het jaarverslag van ae
secetaris. dhr W. de Roode. bleek, dat
er In het afgelopen jaar veel activiteit
was geweest De beloning hierop was
verdisconteerd in het ledental dat groei
de van 41 tot 50 De verhouding met de
R K. zustervereniging bleek uitstekend 'e
zijn Het batig saldo van de Sint Nico-
laasactie werd gestort in het Kon. Wil-
helminafonds. De penningmeester, de
heer B Lubach, kon gewagen van
batig saldo van f 116.75.
Bij acclamatie werden de aftredende
bestuursleden, de heren Van der Leeden
en De Roode. herkozen, de laatste als
secretaris In de kascontrólecommissie
werden benoemd de heren Brandt
Glasbergen
De vergadering sprak zich uit voor
organiseren van een braderie, evenals
vorig jaar te houden op de nationale
feestdag, 5 Mei Binnenkort zullen ln een
gecombineerde vergadering met de RK
middenstandsvereniging de plannen na
der worden bekendgemaakt.
SASSENHE1M
Concert voor Rampenfonds
Morgenavond zullen de Chr. gem. zang
ver. „De Lofstem", het Chr. mannenkoor
„Euphonia" en het Chr. fanfarecorps
„Crescendo" een gezamenlijke uitvoering
geven in de Geref kerk. Het geheel staat
onder leiding van de heer A. Bak (Haar
lem) De opbrengst gaat naar het Ram
penfonds.
VALKENBURG
Jaarvergadering
De Geref. jeugdvereniging
enige tijd als een memento mori temid
den van de golven zichtbaar, totdat ook
deze „eindelijk mede door de daartegen
aan bonzende golven vernield" werd 3).
Meer bijzonderheden zijn bewaard ge
bleven over de ondergang van de koop
mansstad Reimerswaal, die in de Middel
eeuwen de derde stad van Zeeland was
en befaamd vanwege zijn zoutindustrie.
Toen in 1530 de Sint-Felixvloed zich baan
brak door het Oostelijk deel van het
toenmalige Zuid-Beveland, en 18 dorpen
verzwolg, wist dc stad Reimerswaal met
behulp van haar dijken zich als een een-|ble®ux vertoond
wachter staande te houden. Een het hoogtepunt
t het v
tonen van een zevental tableaux over
..Ruth, de Moebietische" las ds Nyhuis
allereerst een gedeelte van het Bijbel-
boek Rutih
Na een kort openingswoord hoorden
we uit het jaarverslag van de secretares
se, Gré van der Meij, dat de vereniging
18 leden telt en dat mej. Tilly Barnihoorn
en de heer A. L van Delft ln het afge
lopen jaar de leiding hadden gehad. De
penningmeester. Henk Boterman6, kon
batig slot van ƒ22,87 noteren.
stormvloed in 1557 doet reeds de meeste
huizen, zoutketen, poorten, stadhuis en
kerken instorten. Een brand in het vol
gende jaar, gevolgd door nieuwe over
stromingen brengt onherstelbare schade
teweeg. Velen vluchten in panische angst
uit de stad weg, en als in 1631 een groot
aantal gevangenen in de vervallen stad
wordt ondergebracht, verlaten de laatste
inwoners de rijke koopmansstad van wel
eer. Sic transit gloria mundi.
En naast deze verdronken steden en
dorpen uit het Zuiderkwartier, willen wij
ten slotte vermelden, dat ook hier de al
verslindende buurman, de zee, niet af
kerig was van grote happen; dat bewijst
de Allerheiligenvloed van 1570, waarbij
het eiland Wulpen benoordoosten Cad-
zand vrijwel geheel ten prooi viel aan de
opgezweepte golven.
Wanneer wij ten slotte Boxhorn over
de dorpen Katwijk en Scheveningen Ln
1632 horen getuigen, dat zij „daghelijckx
met groote ende merckelijke afbreuck
door des Zees onghestuymige tanden af
gegeten ende geknaeght worden", dan
vinden we hier de beste typering voor
het sloperswerk dat onze alverslindende
buurman de eeuwen door aan al onze
kusten en stranden op zeer onderscheiden
tijden heeft uitgevoerd.
W. A. Poort.
1) H. Hettema Jr, De Ned.
en plaatsen in de Romeinse tijd, 1938
2) Dr W. Pleyte, Ned. Oudheden z.j.,
p. 84.
3) Tegenw. Staat der Ver. Nederlan
den, 1746, (Zeeland) p. 434 v.
Andere geraadpL bronnen: Dr H. J.
Keuning, Het Ned. volk in zijn woon
gebied, 1947.
Ir Joh. vgn Veen, Onderzoekingen in
de Hoofden. 1936 Adr. Pafs, Catti
aborigenes Batavorum, 1694.
Tragedie bij Eindhoven opgehelderd
Dader sprong te water om kledingstuk op te
vissen en te verbergen
De 27-Jarlge V. d. B., die door de Eind-
hovense politie ln arrest was gesteld als
verdacht van de roofmoord op de 74-
jarlge M. H. v. Kruysdijk in de Hurk
te Eindhoven-Strijp, heeft een volledige
bekentenis afgelegd, meldt De Tel.
De man ging Zondag 22 Februari
'a morgens 8 uur per fiets naar het boer
derijtje van v. K„ waar hij enkele dagen
eerder reeds poolshoogte genomen had,
voorwendende eieren te willen kopen.
Aan zijn echtgenote had V. d. B. verteld,
Veel waardering voor „burgervaders" en
helpende instanties
(Van een onzer verslaggevers.)
Voor het eerst na de stormramp zijn de'
Prov. Sla-ten van Zuid-Holland vandaag
ln buitengewone zitting bijeen gekomen.
In de grote zaal van het Kurhaus te
Scheveningen, waar de stoelen wegge
nomen waren en in het middengedeelte
vergaderd werd door de Staten, sprak de
commissaris der Koningin, mr L. A
Kesper, een rede uit, waarin hij aller
eerst hen gedacht, die door de waters
nood het leven lieten. De overlevenden
wenste hy toe, dat hen de kracht gegeven
moge worden hun lot in berusting te
dragen en vertrouwen te hebben in da
toekomst.
De commissaris gewaagde van de
zware verantwoordelijkheid, die op de
schouders van de commissaris der
Koningin werd gelegd, toen hem bij de
bestrijding van de ramp de opperste
leiding werd toevertrouwd. Hij gewaag
de echter van zo'n grote medewerking,
,dat ihet ham gemakkelijk was deze taak
te vervullen. Hij bracht hulde aan het
college»van Ged. Staten, aan de Prov.
Waterstaat, aan zijn kabinet, aan de
griffie-ambtenaren, de Stichting voor
Maatschappelijk Werk van Zuid-Holland,
militairen, politie, Rode Kruis en zo vele
anderen, die alles gaven wat zij hadden
om anderen bij te staan. In het bijzonder
maakte hij gewag van zijn grote voldoe
ning over de toewijding, die men haast
opofferingsgezindheid kan noemen,
de burgemeesters in het getroffen gebied
jegens hun bevolking. „Burgervader"
helaas een veel misbruikt woord,
zei hij, maar wie de betekenis er van wil
leren kennen, ga naar de noodgebieden.
Daar zal hij vinden de burgervaders,
nog bezig met ruiming en zioh thans al
weer bezinnend op herstel en opbouw.
Alles voor hen, voor wie zy zich ver
antwoordelijk weten en aan wie zij zich
gebonden voelen, nu meer dan ooit. De
commissaris besloot: „Herstel en opbouw,
moge er zegen op rusten".
dat hij naar de kerk ging. In het achter
vertrek van de boerderij trof hij alleen
de bejaarde landbouwer aan. met
hij later ln de woonkamer het begonnen
;prek voortzette en die onderwijl
i werkzaamheden normaal verder
ging.
Op het moment dat de boer met zijn
ig naar de dader Stond, diende deze
laatste hem onverhoeds met een
gebrachte bijl enkele harde slagen op
het hoofd toe en verwondde hem verder
t een broodmea ernstig aan hals
:icht. Daarna eigende hij zich een
drag van 220 toe. dat in een la van
linnenkast geborgen waa.
Zijn met bloed bevlekte regenjaa borg
d. B. ln de tas. waarin hij zijn bijl
had meegebracht. Later wierp hij de bijl
In het Beatrix-kanaal. alsook de taa
de regenjaa. die evenwel bleven drljx
Dat ziende heeft de dader zich uitge
kleed. Is tas en regenjaa nagesprongen
heeft deze voorwerpen onder een brug
verborgen. Om 9 uur kwam hij
thuis.
4 beroemde genees
middelen tegen griep
Chefarin* „4" werkt krachtiger, snel
ler en doeltreffender, want elk tablet
bevat vier geneesmiddelen, stuk voor
stuk in do holt weroldfcoroemd.
■n4fj
tje doet wonderen!
Na d-i-t zakelijke déél werden dc ta-
It was ongetwijfeld
d-e a-vond. Het
diere programma bestond uit voordrach
ten en samenspraken, het tableau „Een
vaste Eurcto-t" gaf een mooi 9lot aan de
samenkomst
aardige manier kregen de heer
Van Delft en mej Barohoorn een blijk
waardering voor het vele werk, dat
zij voor de vereniging doen Alles bij
elkaar was het een goede avond.
Burgerlijke stand
Geboren; Ankde M. dT v A de Vriee
A B Klomp.
Gehuwd: C P van Esmond en R Via
VOORHOUT
C.H. Unie
De afdeling der CHU zal morgenavond
haar jaarvergadering houden ln de zaal
van de N H, pastorie. Onder meer wordt
de groslijst samengesteld voor de ge
meenteraadsverkiezingen
VOORSCHOTEN
Toneel voor Baarland
en Oudelande
Onder auspiciën van het departement
Voorschoten der Mij. tot Nut van 't
Algemeen werd gisteravonl in het ge
bouw voor Chr. Belan-en door de
Sohiedamse toneelvereniging „Utile
Dulci" het detectivespel „Laura"
Vera Caspary en George Sklar opge
voerd.
In zijn openingswoord verwelkomde de
voorzitter, dr Sirks, speciaal burgemees
ter Van der Hoeven, die met de ge
meente-secretaris, de heer De Bres, aan
wezig was. Burgemeester Van der
Hoeven, die hierna het woord kreeg,
noemde het een beetje ongewone situatie
als burgemeester een voorstelling te
openen. Voor deze gelegenheid had spr.
echter gaarne een uitzondering
WARMOND
Brandweerauto over
gedragen
Enige tijd geleden is de nieuwe auto-
brandspuit te Warmond aangekomen.
Gistermiddag Ls de wagen officieel ver
gedragen. De heer Hendriks van de fa
gebr. Kronenburg uit Hedel gaf een uit
eenzetting over de technische snufjes
de spuit De auto is een open auto-
brandspuit plaats biedend aan dertien
personen. uitgerust met een 100 PK.
De pompinstallalie heeft een ca
paciteit van 2500 tot 3000 lier per minuut
bij 80, reep. 60 manometrische opvoer-
hoogte. De pomp is zowel geschikt voor
vaterleiding als voor open water. Het
naximuim aantal aan te sluiten stralen
bedraagt twaalf
Talrijke genodigden, het college van
en W.. raadsleden, de oud-comman
dant van de brandweer, de heer W. K.
Heyl. de heer J. H. Haverkort, de kring
commandant B.B.. de heer Gerth van
Wijk. de commandant van de Leidse
brandweer, de heer Hagedoorn. de heer
Van Houten, commandant van de Haagse
brandweer en nog andere vertegenwoor
digers van het brandweerwezen, woon
den een geslaagde demonstratie b:j. Na
dien verzamelde het gezelschap zich in
hotel De Stad Rome. waar de burge
meester een welkomstwoord sprak na
mens de vrijwillige brandweer Warmond.
Jhr Von Fisenne meende, dat de War-
mondse gemeenschap trots kan zijn op
deze nieuwe aanwinst. Voorheen werd
steeds het bezwaar gevoeld, dat de brand
weer niet over eigen tractie beschikte.
Spreker feliciteerde het coros met de
nieuwe auto. Hij overhandigde de nieu
we commandant, de heer Schepers, de
tekenen van zijn waardigheid, nl. de
brandweerstaf en de penning aan een
blauw-wi-t tint
in deze bijeenkomst werden ook drie
jubilarissen gehuldigd, te weten de heren
C W. Heyl. H. G. Koppers en G. J M.
Paardekoper Zij herdachten dat zij
25 jaar lang aan het corps zijn verbonden.
Hun werd het bronzen kruis. resp. de
bronzen medaille van de Kon. Ned.
brandweervereniging overhandigd met
het bijbehorende diploma.
De heer Schepers deelde mede. dat
de leden van de brandweer het voor
een feestavond je opgespaarde geld :n
het Rampenfonds hadden gestort. Oud-
wethouder A. Oudshoorn kon in zijn fele-
citatietoespraak namens enkele burgers
van Warmond meedelen, dat het corps
zijn feestavond niet behoef', te missen.
De burgers hadden het geld beschikbaar
gesteld Deze toezegging werd met ge
juich begroet. Na he' officiële deel van
de bijeenkomst volgde een gezellig
samenzijn.
ZOETERWOUDE
Herv. vrouwenvereniging 5 jaar
De Hervormde vrouwenvereniging ,,'t
Steentje" vierde haar eerste lustrum.
Veel heeft deze vereniging bijgedragen
tot de vorming van het restauratiefonds
der kerk. Alle leden hebben dit eerste
lustrum in een gezellige bijeenkomst op
bescheiden wijze herdacht. Blijkens het
verslag van de secretaresse heeft de x -
eniging door het vervaardigen
maakt. Alhoewel verschillende vereni
gingen in de loop van Februari spontaan
hadden aangeboden voorstellingen
et Rampenfonds,
had spr. gemeend al deze aanbiedingen
weken na de ramp te moeten
weigeren. Nu een nieuwe maand is ingi
n er nog zoveel geld nodig ls, heeft
geen bezwtar meer tegen en was
hy verheugd deze avond te mogen in
leiden
In afwijking van de aankondiging
verzocht de burgemeester de op
brengst van deze avond niet te stor
ten In het Rampenfonds, maar ln het
door de gemeente gevormde fonds
ter adoptie van de gemeenten Baar
land en Oudelande (Zeeland). De
aanwezigen stemden met een harte
lijk applaus hiermede ln.
Hierna werd het toneelstuk opgevoerd.
Van het begin tot het einde wisten de
spelers het op zichzelf reeds spannende
verhaal op zeer verdienstelijke wijn
vertolken. De dames kregen bloemen.
Geslaagd In Den Haag.
Aan de Chr. nijverheidsschool te Den
Haag zijn geslaagd: voor machinebank-
werken L. Bunnink, voor electrotech-
niek T. Groot, beiden alhier.
Burgerlijke stand
Geboren: Ingrid S M, dr van F L Hars-
veld en C C HodseLmans, Veurseweg 140;
Luces J F, Ui ven Q J Koirwcnhoven en
J M van óer Bijl, Papelaan 110; Qulrinus
J B. zrn vam Idem; Arle, zn van Z Kruis
wijk en A C ven Dijk, Betblehemstr 45:
Arie A, in van H. Oudehoorn en C van
dier Linden, Bljdorpstraat 8.
Ondertrouwd: A van dor Zalm, Wijn-
gflardenlaen 95 en B Kuiper, Dook'aam
30; L Se-gaar, Leidse weg 542 en A Grif
fioen, Leideeweg 520.
Overleden: A H Engels, 65 Jr Leidse-
weg 289; 5 Weert. 75 jr. e v K J BJa*uw.
Rijndijk 160
Rijkspostspaarbank
Gedurende Februari weid op het post
kantoor bij de rijkapoetepeM-beok inge
legd ƒ36.497,44 en terugbetaald 19 456.69.
Het laatste door dit kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 11461.
Krupp krijgt zijn millioenen
Heden wordt in Duitsland een overeen
komst getekend, waarbij Krupp zyn ver
mogen van 500 tot 600 millioen D M. (f450
tot 540 min) zal terugkrijgen mits hij al
zijn kolenmijnen en staalfabrieken
de hand doet en nooit meer belangen in
die bedrijfstakken zal verwerven.
a_mgaller
lei "soorten breiwerk, bestemd voor de
jaarlijkse bazar, reeds een bedrag van
ƒ6000 voor de restauratie kunnen
afdragen.
Mandolinevereniging 15 jaar
De Zoeterwoudse mandolinevereniging
gaf voor een geheel gevulde zaal van Ons
Huis de derde lustrumuitvoering. De
voorzitter, de heer J. Versteeg, sprak een
bijzonder welkomstwoord tot de burge
meester en diens echtgenote, wethouder
Van Leeuwen en het erelid, mevr. Van
Teilingen-Hulsbos.
De mandolinevereniging voerde vervol
gens een programma van mooie en opge
dekte nummers uit. Er werd voorbeeldig
gespeeld en de dirigent, de heer Marsber-
Hillegom, oogstte dan ook veel
Na een korte pauze, waarin de
heer H. v. d Berg Jr xtin accordeon be
speelde. werd het toneelstuk in drie be
drijven ..De nieuwe veearts" van P. L.
an Prooyen-Boogaarts opgevoerd. Fr
erd niet élan gespeeld. Het publiek
stelde dit zeer op priis. wat het daverende
applaus na elk bedrijf wel bewees.
De burgemeester sprak nog even over
het doel van de avond, die gehouden
werd ten bate van het Rampenfonds. De
opbrengst, 256. zal worden bestemd voor
de, mede door Zoeterwoude te adopteren
gemeenten Oudelande en Baarland.
Oude man aangereden
De 79-jarlge P. V. ls op de Hoge Riin-
jk, ter hoogte van de R K. kerk, aange
reden door een personenauto, bestuurd
door J. R. uit Benthuizen. V. stak zoqder
op het verkeer te letten de rijweg over
op het moment, dat de auto naderde.
Volgens ooggetuigen treft de bestuurder
geen schuld. V. is met ernstige verwon
dingen overgebracht naar het El Isa bet h-
zlekenhuls te Lelden.
Loop der bevolking
Gevestigd: Hermina E. Henrix.
H. Rijndijk 86 van Almelo; Maria J. C, v.
de Meer-Montanis, H. Rijndijk 86 van
Oegstgeost; Petrus v. d. Bosch. Vrouwen-
weg 1 van Uden; Louisa A. van Diemen-
v. d. Veldt, Weipoortseweg 90 van Haarl.-
meer: Wilhelmlna C. Massingh, H. Riin-
dijk 86 van Amsterdam; Jensje Holwerda
H. Ründtjk 86 van Leiden: Petronella
Mesman. H. Rijndijk S6 van Ltsse.
Vertrokken: Cornelis Joh. Over-
devest. van Noordb.weg 5 naar Leid-
srhendani: Marg. -T. Diels van H. Rijndijk
86 naar Rhcden-Velp; Neelfje I.ouwer-
man, van H. Riindijk 86 naar Rhedm-
Velp; .Tac. J. Wiifje van H. Riindijk 325
naar Hazerswoude: Com M. Kooter-v. d.
Poel. van Mlenlng 18 naar Hazerzwoude;
Willem da Roode van H. Rijndijk 21 naar
Zeist: Giishert M. Vromans van H Rlin-
diik naar Bolsward; Henr. C. v. d. Maat
van Mlenlng 37 naar Noordw.houtHenr.
Stikkelorum-Wiseel, van Park Die Ley-
the 1 naar Leiderdorp; Marinus Th Op
dam van Watertje 32 naar Leiden; Bar-
hara Th. van Es-Overdevest von Zuldh.
71 naar Den Haag: Carolina W. Beers
van H Riindijk 86 naar 's-Hertogenbosch;
Joh. P. M. v. Velzen van Zuidb.weg 68
naar Hazerswoude; Anna J. op den
Kamp-v. d. Krogt van Vlietweg 32 naar
Beek: Catharina E. Swanenburg van H.
Rijndijk 92 naar Lelden; Johan W. KUn-
ter van Vrouwenweg 1 naar Rotterdam;
Maria J. van Lienden van H. Riindijk 325
naar Zvammerdam: Henr. Th. G. Coliin
van H. Rijndijk 122 naar Lelden; Maria
J. Graat-v. d. Krogt van Mlenlng 1 naar
Helmond; Com. Borst van Westelnde 5
naar Alphen aan den Rtfn-Aarlanderveen
x-oerd 14 party er De prtJren war
le aoort J 25—2 28. 2e aoort IJl—2 24 zware
tot 2 38 Handel matl»
IJMVÏDEN. 4 Maart Besommingen 1 traw
ler 28SOO. RO 15—4910. IJm 25-26 noo Um
185—28 700 Ln»fer» IJm 129—5140. HD 79—
8580. Kw 67—5230 Kotters IJm 23-2070. IJm
20—3290 IJm 208—3280 IJm 11—2160. IJm
2761960. Kw 60-2510 Tx 33—3820
WATERSTANDEN
•«-GRAVENHAGE 4 Maart Mannheim 260
—0 04. Trier 236—0 10. Koblerr 282 —0 09.
13. Ruhrort 530 —0 22. Lobith
eld beneden 1336 —0 19. Grave be
Vreeswijk 114 —0 30. Llth 154 -0.02.