^Dijken hielden stand tegen
r storm van vannacht
m
Niet meer op dollars, maar
op eigen wieken verder
Rampenfonds zal getroffenen terstond
50% der schade uitkeren
Rest der vergoedingen volgt later
(als er geld is)
Dijken over 1000 km verhogen
of zeegaten afsluiten
NIEUWE LEIDSCHE COURANT ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
Tltif
Plsistei op de wonde
Hoe het er bij staat
i u
us Dijkwerkers in St. Annaland wonnen gevecht
37) tegen het water
m]
OEWEL DE WIND in de afgelopen nacht aanwakkerde tot een lichte
storm, hebben de voorlopig herstelde dijken het water kunnen keren,
betekenis hierbij was dat de krachtige wind thans in de Zuidwesthoek
fat hetgeen niet zo ernstig als een storm uit het Noordwesten is. De dijk te
Annaland, die dezer dagen weer doorbrak, is thans geheel gedicht.
:riere bijzonderheden uit het rampgebied volgen hieronder.
Zuid-Holland
lommelsdijk. Het heeft verbazing
ekt dat in Sommelsdijk na de ramp
(veel aanmaningen tot het inzenden
aangifteformulieren voor omzetbe-
iting zijn aangekomen. Het blijkt nv
i. kfhter dat deze aanmaningen al voor de
9.30^tersnood zijn verzonden, zodat het
ambtelijke onwellevendheid be-
;>ft.
•oltgensplaat. De genie is hier thans
;ig pontonbruggen te leggen op de
r de brug naar het vasteland
weggeslagen, mede om de in het fort
"[geslagen 1700 ton regeringsgraan dat
gaan broeien, af te voeren,
t grote gat in de Oudedijk is in zo-
3 dicht dat voetgangers en wiel-
rs over de dam kunnen gaan. Gis-
reden er zelfs reeds de eerste
iuid-Beijerland. Aan cadavers zijn
Zuid-Beijerland in totaal verzameld
koeien, 30 varkens, 6 schapen en 300
jlliedrecht. Door afdammen van ver-
pillende straten kan er nu vlot worden
jompt. Het water zakt merkbaar,
faandag hoopt de brandweer te kunnen
finnen met hét leegpompen van kel-
Heinenoord. Driekwart van de ge-
,n jtente staat nog onder water of is dras-
Jon» hoewel men door de bemaling lang-
js. dnerhand weer droge grond gaat win-
Gem en geëvacueerden terugkeren. Tien
ifGelizen z^n we£8espoeld en 50 werden
d" jaar beschadigd. Oude en nieuwe er-
[aar]P zijn thans drooggevallen. In deze
ide fik staat ook de Geref. kerk, alsmede
is Hl Chr. kleuterschool.
'ma.Alblasserwaard. Veehouders in de
'-ferstroomde gebieden maken zich zor-
over hun grasland. Als uiterste da-
Ie p voor het droogvallen van de weiden
20 Maart genoemd. Wordt het later,
ineeti moet nieuw gras worden gezaaid,
- ^?8een *?etekent dat de koeien dan pas
ds Vden in de 2omer buiten kunnen
Bnii Zeeland
van Breskens in Zeeuwsch Vlaanderen
erlw nu een busdienst naar .Antwerpen
Breda, aansluitend op de normale
#men. Voor reizigers naar Waloheren
Gro#>pt een N.S. busdienst, van Bergen op
wouAom over Antwerpen naar Breskens
Jnwaar men verder per veer naar Vlis-
d„ ifgen cn Middelburg kan reizen,
i '•Rilland Bath: Genietroepen werken aan
leggen van de nooddij-k, welke Maan-
H b'J doodtij klaar moet komen. Zand-
st toeo rijden af en aan.
Tholen: Vrijdagmiddag s de eerste
Thermometer van
*j het Rampenfonds
De stand van de binnengekomen
gelden bij het Nat. Rampenfonds,
B't Statenlaan 81, Den Haag, Giro
f J 9575, bedroeg:
en| 1 Februari
p 2 Februari
atsn 2 Februari
4 Februari
5 Februari
939 6 Februari
7 Februari
k if 9 Februari
Februari
Februari
Februari
Februari
16 Februari
17 Februari
18 Februari
F ebruari
20 Februari
i M 10 I
relie4 11 I
2?1 12 1
-n' 1 13 i
langs de kronkelweg in het land
Heusden en Altena herstelt zich. Men
hoopt over 2 a 3 weken het water buiten
de dijken te hebben.
Hank: De gemeente Kaatsheuvel heeft
Hank (deel van de gemeente Dussen)
geadopteerd. In Hank is de pastoor die
in het vrijwel geheel geëvacueerde dorp
was achtergebleven, Donderdag op
jarige leeftijd overleden.
Dussen: Aan de dijkweg naar Werken
dam keren de eerste vrouwen terug
beginnen met de schoonmaak van haar
wohingen. De gemeente Dussen en Hank
heeft 20 vernielde, 30 zwaar en 50 licht
beschadigde huizen. De burgemeester
heeft elf nieuwe gereedstaande woningen
toegewezen aan de zwaarst getroffen t
Almkerk: Hier zijn in totaal 12 v<
woeste, 20 zwaar en 500 licht beschadigde
huizen.
Werkendam: In Werkendam gaan
Maandag de scholen weer beginnen
gemeente heeft vrijwel geheel onder
water gestaan, 1600 woningen hebben in
het water gestaan. Er zijn 20 huizen
woest, 80 zwaar en 1000 licht beschadigd.
Eethen: Het afvloeien van water
Oostelijk gelegen polders heeft lang
zamerhand 2000 ha vruchtbare grond i
Eethen doen onderlopen. Toen in Dussen
de mensen konden terugkeren .moesten
verschillende landbouwersgezinnen in
Eethen hun boerderij verlaten. Men
hoopt nu spoedig in deze polder te kun
nen gaan malen.
Woudrichem: Aan de Oudendijk be
gint het water langzaam te zakken. Ver
schillende geëvacueerden hebben hi
woning weer betrokken en vrijwel
hét afgevoerde vee is weer terug in t
stallen.
Andel: Het water in de polder zakt
hier slechts langzaam, nu de bemaling
voorlopig is stilgelegd, omdat eerst
dere gebieden droog moeten vallen.
Duil: In sommige huizen staat het
water nog een meter hoog.
Ondanks de ramp herhaalt minister
Begrotingstekort zal echter vermoedelijk
stijgen van 492 tot 1200 millioen
Minister Van de Kieft gelooft dat
Nederland met eigen inspanning de ge
volgen van de watersnood grotendeels te
boven kan komen. Er moet voor worden
opgepast dat er na de wateroverstroming
niet ook nog een geldoverstroming komt.
De financiering van het herstel der over-
strommgsschade zal dan ook in zo sterk
mogelijke mate moeten gebeuren door
leningen, teneinde ongezonde toeneming
van de geldomloop te voorkomen. Of
tenslotte ook nog een beroep zal worden
gedaan op de tegenwaarderekening,
een zaak die later rustig moet worden
bekeken. Het gebruik van deze rekening
16 een maatregel, die inflatie (te grote
geldomloop) in de hand werkt.
De minister van Financiën, die dit
heeft bekend gemaakt in antwoord op
vragen van het weekblad De Zaken
wereld, heeft nog eens nadrukkelijk ge
steld, dat Nederland niet zal terugkomen
op het besluit om afstand te doen
verdere dollarhulp tot 30 Juni. „Wij
hopen het zo te kunnen bolwerken, dat
wc ook het volgende jaar niet om hulp
behoeven te vragen. Nog steeds is de
gulden een hard betaalmiddel. Als in
1953 het grootste deel van het beschik
bare kapitaal naar de overheid kan
vloeien, hoop ik. dat wij het onder elkaar
wel kunnen redden," aldus de bewinds-
Mimfeter Van de Kieft is van oordeel,
dat de ramp ongetwijfeld zeer nadelige
invloed zal hebben op de begrotings
positie van Nederland. Door het uitvallen
van vele agrarische producten en onver
mijdelijk uitstel en verlichting van be
lastingen zullen de inkomsten belangrijk
dalen. De verhoging der uitgavenposten
is nog niet te overzien. De bewindsman
raamt op de gecombineerde gewone
dienst, buitengewone dienst I en het
landbouw-egalisatiefonds een tekort van
ca. 80 millioen gulden in plaats van het
-rspronkelijh verwaohte oversohot van
131 miilLioen. Het tekort op de buiten
gewone dienst II was f 623 millioen.
.Wanneer ik een zeer vage raming van
hot totale tekort voor 1953 mag doen,
dan zou ik dit od ongeveer f 1200 millioen
willen stellen", aldus, de minister. (In
September, bij het indienen der rijks
begroting, werd het tekort geraamd op
f492 millioen. Red.)
Wat de maatregelen aangaat, die hij
dient te nemen om de doorstroming i
kapitaal uit de risico-mijdende naar
risico-dragende sector te vergroten, deel-
Niet alleen de Koningin, maar
ook onze Kroonprinses toonde
zich gisteren van haar beste
zijde. Op de zo bekende joviale
manier ging ze herhaaldelijk
met versnaperingen rond. En
succes was natuurlijk bij voor
baat verzekerd.
Wetsvoorstel ingediend
Dijkherstel een zaak
van het rijk
De ministers Algera cn Van dé Kieft
hebben nu, zoals reeds was aangekon
digd, in een wetsontwerp aan de Tweede
Kamer voorgesteld noodvoorzieningen te
treffen voor het dijkherstel
Met het oog op de ontzaglijke omvang
van de schade zal het herstel volgens het
wetsontwerp worden verricht door het
rijik. Om zo weinig mogelijk af te wij
van de historische taak der water
schappen, zal de minister van Verkeer en
Waterstaat echter, in overleg met de be
trokken colleges van Ged. Staten, dit
herstel geheel of gedeeltelijk kunnen
ïrlaten aan de waterschappen of het
kunnen opdragen aan de Ged. Staten in
de betreffende provincie. Tijdens de her
stelwerkzaamheden berust het toezicht
over de waterkeringen niet, zoals ge
woonlijk, bij de Provinciale Staten, maar
bij de minister.
De billijkheid brengt mee. dat het rijk
die kosten voor zijn rekening neemt, die
worden gemaakt om de waterkeringen
in de oorspronkelijke toestand te herstel
len, d-wz ze hetzelfde waterkerend ver-
ogen te geven als voorheen. Indien van
gelegenheid gebruik wordt gemaakt
i een dijk te verbeteren, kan het rijk
k in deze extra-kosten een tegemoet
koming verlenen. Dit is echter niet ver
plicht.
Particulieren kunnen tegen vergoeding
verplicht worden te gedogen, dat bij de
herstel werkzaamheden gebruik wordt
gemaakt van onroerende goederen die
hun eigendom zijn. Hiervoor wordt een
regeling voorgesteld, die aansluit bij de
belemmeringenwet landsverdediging. Om
overheidsinstanties (waaronder water
schappen) in een dergelijk geval te dwin
gen, kan worden afgeweken van de be
staande voorschriften. Dit is echter al
leen mogelijk, als de minister van Ver
keer en Waterstaat het nodig vindt
de minister Van de Kieft mee, dat het
transformatiefon-ds bijna gereed is.
Het wordt thans op Economische Zaken
wetsvorm gegoten. Het fonds, dat een
ïaximumgarantievermogen van f 100
millioen zal hebben, zal zo zelfstandig
mogelijk worden bestuurd, zodat de over
heid maar een kleine vinger in de pap
al houden. Het fonds zal een goede
spreiding van beleggingen bevorderen.
(Van een onzer verslaggevers)
BINNEN EEN WEEK, nadat de, naar haar dorpen en steden teruggekeer
de bevolking uit het rampgebied de huisraadschade getaxeerd en
opgegeven heeft bij de schadecommissies, zal het rampenfonds een eerste
uitkering doen. De grootte ervan zal 50 pet bedragen van de vervangings
waarde der verlorèn gegane artikelen. De betrokkenen ontvangen dat
bedrag per chèque over de Boerenleenbank hunner inwoning of over een
andere bankinstantie. Met de uitkering van deze eerste 50 procent is, naar
ruwe schatting een uitgave gemoeid van f 40 millioen. Zoals de zaken op
het ogenblik staan er is f 55 millioen binnengekomen zal het Ram
penfonds dus nog niet meer kunnen doen.
Luit.-generaal P. Alons, directeur van
het Rampenfonds, deelde dit hedenmor
gen op een persconferentie mee.
Hij voegde er aan toe. dat het over het
algemeen aanbeveling verdient de schade
in geld uit te keren. Op verschillende
punten keren de verdrevenen als weer
naar hun woningen terug- Het is gewenst,
dat zij zo snel mogelijk weer zullen kun
nen beschikken over het eerst noodzake
lijke huisraad, linnengoed en andere ar
tikelen. die liggen in de persoonlijke
sfeer.
Naast vergoeding in geld zal ook de
voorraad goederen, die ter beschikking
van het Rampenfonds is gesteld, worden
aangesproken Zo zal als eerste uitkering
aan de getroffenen een groot pakket tex
tiel worden ter hand gesteld. Dat wordt
samengesteld uit de bij het Rode Kruis
ingekomen schenkingen en uit aankopen
als die nodig zijn.
Na terugkeer in hun woning moeten de
gezinnen een schade-aanmelding opma
ken- Het Rampenfonds heeft een lijst van
huisraadartikelen, welke in een gezin
verloren kunnen gaan, aangelegd Aan Je
hand van die lijst wordt de vervangings
waarde van de vermiste en vernielde
goederen berekend. Van dat bedrag
wordt 50 pet berekend en uitgekeerd.
Totale vergoeding
Het ligt wel degelijk in de bedoeling
om de totale schade, die aan huisraad ge
leden werd door volgende uitkeringen te
vergoeden. De schade-aanmelding moPt
geschieden bij de reeds opgerichte of nog
op te richten rampschadebureaux.
Zij wier schade door verzekering wordt
gedekt, kunnen ook een schadeuitkering
uit het Rampenfonds ontvangen, doch
worden dan verzocht een akte van c
dracht te tekenen, waardoor de verzeke
ringssom aan het Rampenfonds wordt
Rampenfonds werd nog meegedeeld dat
er aan betalingen tot nu toe gedaan is
f 1 2 millioen Bij de Nederlandsche Bank
is een bedrag van 17 millioen gedepo-
neeerd en op advies van een daartoe in
gestelde commissie van bankiers is 34
millioen van het fonds belegd in direct
realiseerbaar schalkistpapier.
De schenkingen uit
Rusland
Over de schenkingen uit Rusland zeide
generaal Alons. dat hij. een bedrag van
500.000 gulden telegrafisch kreeg aange
boden van het Russische Vakverbond-
He'. Centrale Comité van Verbruiks
coöperaties in de Sovjet-Unie telegra
feerde f 250 000 te zullen overmaken En
het anti-Fascistische Comité in de Sov
jet-Unie beriditte het overmaken van
een bedrag van f 100.000. Op de aan
merking dat ..De Waarheid" berichtte,
dat het vakverbond in de Sovjet-Unie
bovengenoemde 5 ton ter beschikking had
gesteld van het comité Volkshulp zeide
de generaal: ..Maar ik heb het telegram
ontvangen".
Het Poolse Vredes Comité zond een
chèque van 5000 pond sterling
Beu van accoorden als
Yalta en Potsdam
Steun aan onderworpen
vrije volken
In de V.S. heeft de Republikeinse
zietor Bricker medegedeeld, dat hij met
collega's .heeft voorgesteld, de grond-
t in deze ziLn te wijzigen, dat de over
eenkomsten, zoals Amerika te Yalta er
Potsdam met de Sowjet-Unie heeft ge
sloten, verboden worden. Het devies
luidt: geen verdragen meer, die strijdig
zijn met de Amerikaanse wetten. Het be
treffende amendement wordt „in prin
cipe door minister Foster Dulles ge
steund.
President Eisenhower heeft het Ameri
kaanse Congres verzooht te verklaren,
dat het alle uitvoering van internatio
nale overeenkomsten „die zijn verdraaid
om de onderwerping van vrije volken
tot stand te brengen" verwerpt. Een des
betreffende resolutie is bij het Congres
ingediend. De leiders van Demooraten en
Republikeinen juichten het verzoek van
Eisenhower geestdriftig toe.
Cuneratoren krijgt spits
van iekenhout
Nog steeds staat de Cunera-toren te
Rhenen in de steigers. Zoals men weet
ging de oude torenspits in 1945 door een
bombardement verloren. Sedert enkele
dagen wordt nu op de torenzolder ge
werkt aan de montage van een nieuwe
spits die voor het grootste deel uit eiken
hout zal bestaan en stukje voor stukje
elkaar word gezet. Nog dit jaar hoopt
in ermee te beginnen de spits op de
toren te zetten. En dan kunnen langza
merhand de steigers worden verwijderd.
En dit is Prinses Margriet, die
al evenzeer genoot van de on
gedwongen omgang met de
jeugd van Nederland.
„Kijk eens wat fijn", zegt een evacueetje tot Prinses Marijke, tui-
aandacht op dit moment op iets anders is gericht. Vandaar dat
„aanstootje
Vloedcommissie 1953 zal zich met grote spoed
van haar taak kwijten
(Van een onzer verslaggevers)
DE RAMP, die ons land op 1 Februari trof, ligt ons allen zwaar op het
hart. Ik heb U hier bijeengeroepen opdat gij een waterstaatstechnisch
deskundige commissie zult vormen, die op korte termijn maatregelen be
raamt tot eventuele voorkoming van zulk een grote ramp in de toekomst.
Aldus mr J. Algera, minister van Verkeer en Waterstaat, toen hij vanmor
gen in de Statenzaal op zijn departement de Vloedcommissie 1953, ingesteld
onder voorzitterschap van ir A. G. Maris, installeerde.
Wij staan aldus de minister, voor de J. Algera, toen Wj vanmorgen de Vloed
keuze, óf een dijklengte van meer dan
1000 kilometers met een meter of
irhogen in sommige gebiede
bezwaarlijk uitvoerbare taak
enkele zeegaten af te sluiten op zodanige
wijze, dat de kustlijn, die door de storm
vloeden wordt bedreigd, aanzienlijk
ordt verkort.
De bewindsman herinnerde er
de rijkswaterstaat reeds 15 jaar werkt
aan plannen tot watervrijmaking var
dreigde gebieden en tot beveiliging
het land tegen verzllting.
De afdamming van de Brielse Maas
i Botlek heeft ongetwijfeld tot gevolg
gehad, dat langs de Brielse Maasboezem
gelegen eilanden werden beveiligd tegen
nog groter overstromingen dan thans zijn
opgetreden.
waren reeds plannen tot afdam
ming van het Haringvliet. Het hele com
plex was reeds uitvoerig bestudeerd,
mede door het Waterloopkundig Labo
ratorium te Delft. Het denkbeeld,
afdammingen van de zeearmen
ee en Schouwen en van de
schelde te bestuderen, was tot voor kort
niet tn de beschouwingen betrok-
Men zag wel aantrekkelijke kanten,
oordeelde de moeilijkheden te
groot. Toch was in November jl. reeds
opdracht gegeven dit onderdeel nader in
beschouwing te nemen.
De afdamming van de zeearmen (uiter-
ird met uitzondering van de W
i de Westcrschelde) zal een aanzienlijke
vermindering geven van de dijklengt
in de toekomst als zeewaterkerin
noeten optreden. Daarnaast is er h<
belang van de zoetwatervoorziening e
de bestrijding van de verziltlng. Intussen
1 men ernstig bedacht moeten zijn op
waterstaatkundige consequenties,
or de scheepvaart, de afvoer van v
i ijs enz.
-1953 instalileerdIn zijn rede
wees de bewindsman er voorts nog op,
dat het mogelijk is, dat de eventuele af-
d a-trom-i ragen van de zeearmer, o.m. met
het oog op de aanwezige diepten, verder
landinwaarts dienen te geschieden dan
nabij de uitmondingen in zee.
Ir Maria, de voorzitter va-n de commis
sie, bracht het Friese spreekwoord in
herinnering „Men kin net fan 'e g-roun
op 'e souder stappe" (Men kan niet va*i
de grond op de zolder stappent. maar
hdj hoopte, dot wij tijdig deze zolder zul
len bereiken, vóór het hoge water ons
opnieuw verrast. Hij opperde de moge
lijkheid, de minister over bepaalde on
derdelen in tussentijdse rapporten te
adviseren, vóór het eindadvies gereed is.
Minister Algera deelde nog mede. dat
oud-mi-nister dr ir J A Ringere alanog
is benoemd tot lid van de Vloed-com
missie 1953, terwijl mogelijk verdere
uitbreiding volgt.
Na de installatie bleef de commissie
in constituerende vergadering bijeen.
anneer de commissie tot de conclusie
komen, dat de afdammingen inder
daad moeten worden nagestreefd, dan
de vraag, of dit werk thans reeds
technisch uitvoerbaar is.
minister besloot: „Het kan
ïaai niet anders of met de uit'
van de definitieve teveiligings-
iregelen zullen nog jaren gemoeid
zijn. God moge verhoeden, dat er
len dit tijdsbestek andermaal een der
gelijke stormvloed optreedt als thans
geschied".
voorzitter van de commissie,
s dankte de minister voor het in de
gestelde vertrouwen. Hij verklaar
de dat de commissie zich met de grootst
mogelijke spoed van haar taak
k"\ten.
Reeds Is gebleken, dat de technische
problemen, die de afsluiting van
Haringvliet meebrengt, niet als on<
komeniijk worden beschouwd. Wellicht
men goed doen, stap voor sta
bereiken wat de minister voor ogen staat
De tijd dringt zeer
Mijne heren, de teak. dl: ik u verzoek
delijke Veel is reed6 door anderen ge-
dga-n, veel zult gij zelf nog moeten doen
om tot een gefundeerd advies te komen.
De tijd dringt zeer. Dit zeide imniMer mr
Gelijk al gemeld is Ir J. A. P. Franke
te Voorburg, in de vacature, ontstaan
door het overlijden ran ir S. L.
Louwes, benoemd tot directeur-
gcneraal ran de Voedseiroorricn ng
Ir Franke was reeds plaatsvervan
gend directeur-generaal Hier een
foto van de heer Franke.
HET WEER IN EUROPA
Oegsvsna vso a'easamorgcs
