"Heilsofficieren ploeterend
Zeelands dijken
over
Wassen en bidden roor dijkwerkers
en alle soldaten
Emigranten en Australiërs
geschokt door de ramp
„Als jullie het water niet kunnen keren,
wie kan het dan wel?
DE
diep
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 51 FEBRUARI 1953
„T LEGER" SCHENKT KOFFIE
(Van een onzer verslaggevers)
Zij 17 in de voorbije weken, vele legers actief geweest aan dè ge-
barsten Nederlandse dijken. Onze eigen soldaten uit Rotterdam, Steen-
Z<J wijk, Oirschot en Rozendaal; de Franse pontonniers die, met hun boten
kadavers geruimd hebben in het verdronken land van Krabbendijke, de
een Amerikanen, die de door Duitsers gemaakte bunkers aan het strand op-
'Mn bliezen; de Italiaanse brandweerlieden, die in West-Brabant werkten, de
S©r-i ®e*®en» de Duitsers, de Engelse marinemensen en nog velen meer. Maar
*en niemand heeft tot dusver veel gezegd over de officieren en soldaten van
het Leger des Heils, die op eenzame posten gezorgd hebben, dat al die
j binnen- en buitenlandse dijkwerkers niet verkommerden.
Over de Oostdyk op Zuid-Beveland,
een hevig door wind en water aangetaste
waterkering met dood en verderf ter
weerszijden, rijdt een klein bestelwagen-
I tje. Het stopt bij een militaire post. mid-
eld.
Nationale herdenking
van Vincent van Gogh
Dit jaar zal worden herdacht, dat de
2 schilder Vincent van Gogh honderd jaar
j 2 geleden 30 Maart 1853 werd gebo-
ren. Deze nationale herdenking zal be
rt j staan uit versohiilende manifestaties,
aar.j om. een grote tentoonstelling van zijn
1 werk, die achtereenvolgens in het Haagse
Gemeentemuseum (30 Maart tot 17 Mei),
c het Rijksmuseum Kröller Müller op de
E Hoge Veluwe (23 Mei tot 19 Juli) en het
mp, Sted. Museum te A'dam (24 Juli tot 20
van Septkomt. Het comité, dat de nationale
'ei" herdenking organiseert, bestaat uit mr
H. J. Rein-ink, dr N. R. A. Vroom, ir V.
W. v. Gogh en de directeuren van de
drie genoemde musea. Op Vrijdag en Za-
aai. terdag 27 en 28 Maart zal in Den Haag
(Gem. museum) een symposium worden
.J gehouden, waarop zeven Van Gogh-
ex_ kenners uit Europa en vermoedelijk een
Amerikaan, inleidingen zullen houden
over een bepaald aspect van zijn werk
E of over zijn invloed op de moderne
'"^y kunst. Op Maandagmorgen 30 Maart om
jrgi half twaalf zal de -ommissaris der Ko-
ier-i nin-gin in Noord Brabant te Zundert.
waar Van Gogh geboren is, een gevel
oor 6teen onthullen in het huis, dat staat op
-de de plaats waar de familie Van Gogh
iin- vroeger gewoond) heeft. Des avonds vindt
gemeentemuseum de her-
1 dienkingsbijeeukomst plaats, die een so-
ber karakter dTaagt en waarop prof. A.
Eg- M. Hammacher de herdentongsi-ede zal
uitspreken. Daarna wordt de tentoonstel
ling officieel geopend. Deze zal een zo
volledig m-ogelijk en chronologisch beeld
geven van dé ontwikkeling van Van
'Gogihs werk; zij omvat 160 schilderijen,
'waarvan er 20 uit het buitenland afkom
stig zijn. Het tweede deel van de expo
sitie omvat documentatie, foto's, knip
sels, persoonlijke herinneringen, Japan
se prenten, enz. Tegen 30 Maart zal ook
de Van Gogh-film van Polygoon ge
zijn, waarvoor dr J. Huleker het scenario
en Jan Mul de muziek schreef. De We
reldbibliotheek verzorgt ten slotte
I heruitgave van Van Goghs brieven. Dit
jaar zal eveneens een aanvang worden
gemaakt met de restauratie van de
torie te Nuenen (N.B.), waar Vincent
gewoond heeft.
den in het barre land. Een waohtmeeste-
de maréchaussée houdt er de wacht
hij de ingang van een letterlijk uitge
storven dom. De bewoners z(in verdron
ken of gevlucht. Het vee ligt dood aan
de ingang van de dorpsstraat.
Uit het wagentje komt, de harde wind
trotserend, een stevig gebouwd
een platte uniform-pet draagt. Hy loopt
snel om de wagen heen. maakt de deur
aan de achterzijde open en tapt uit een
grote melkbus een beker koffie voor 'de
drie-kwart verkleumde wachtmeester.
Even later rijdt het wagentje weer weg.
Langs de dijk warmt een groepje Franse
pontonniers zich bij een klein houtvuur.
Ook daar wordt koffie bezorgd. Dat
mee te praten. Hier
komen de jongens van het Johan Willem
■regiment, die zo'n belangrijk aan-|
deel hadden in het behoud van dit deel'
Zuid-Beveland en de soldaten van
het derde regiment genietroepen uit
Wezep, die een geheel nieuwe dijk in
dit deel van het eiland maakten.
De legermensen ondervinden veel
■aardering voor hun werk. De belang-
;elling voor de dagelijkse samenkom
sten is flink, want aan het bidden paren
zij dag in, dag uit het weriten. Zij heb-
weinig tijd voor zichzelf. Er
wordt in snel tempo een middag boter
ham gezeten, zij het dan ook, dat men
er gezellig en huiselijk v-oor om de tafel
gaat zitten. Want zo'n maaltijd is een
rustpunt in de eigenlijk nimmer eindi
gende dag. Hebben de eezonden niemand
nodig van de teams, dan vragen de
ken aandacht.
Even de auto
Terwijl de rest van de Legermensen
zich déze middag klaar maakt voor een
nieuwe tocht in waterlaarzen langs de
dijkposten. gaat een van de officieren het
noodziekenhuis een kort bezoek brongen.
Hij zit er te praten met een dijkwerker,
die een ongelukje had en hier nu van de
schrik en de doorstane kou bekomt. De
man ligt vlak onder het schoolbord, waar
op de onderwijzeres Zaterdag vóór de
ramp nog een versje geschreven heeft.
Eén ode aan de nacht:
„Stijg o nacht, stille nacht
Statig op aan 's hemels boog
staat er op het ene bord.
En op hét andere:
„Wie op zijn sponde Uw lafenis wacht,
Schenk hem Uw zoetheid o vriend'lijke
De nacht, na die Zaterdag is ön-vrien-
delijk geweest voor Zuid-Beveland. Hoe.
wel ook dat in z'n algemeenheid weer
niet opgaat. Zijn gevolgen brachten ook
deze groep nimmer moede, altijd vriende
lijk behulpzame mensen naar Zeeland.
Ze hebben daar 'n grote plaats veroverd
de harten van allen, die aan de dijken
werken.
W. F. du Buisson. een van de leden
■van de technisch-medische staf van he
nood-ziekenhuis (hij heeft een E.H.B.O.
band om de arm) kom<t gedurende de
maaltijd vragen, of hij even de
bruiken mag om een zieke af te halen,
die eenzaam in een verlaten woning ligt
en naar het noodziekenhuis ge'.nanspor-
de laatste halte op de middagroute. Ditteer(I moet worden. Dat kan natuurlijk
koffie b ren een at er weer op. Senior «WH- mlar het m°« wel
j,e. begint ook al weer tijd ie
kapitein van het Leger des Heils J. B. A.
Bergsma uit Hilversum zoekt het
kwartier in Krabbendijke op. waar zijn
gehuisvest is.
Hoofdkwartier zond uit
Het kwartier bevindt
de middagthee. Ohr. Jan Bos
uit de Crijnssenstraat 7-huis in Amster
dam treedt als chauffeur van een der
teams op. Hij is zo maar komen aan
waaien. Met „het Leger" heeft hij niets
uit te staan, maar hij vindt het beste
hij trekt dag en nacht met
Muzikantencongres van
Leger des Heils
Op Zaterdag 28 Februari en Zondag
1 Maart wordt in Amsterdam het na
tionale muzikantencongres van het Le
ger des Heils gehouden, o.a. met festi
vals in de Lutherse Kerk aan het Spui
en in het concertgebouw. Er worden 700
muzikanten verwacht. Verscheidene
korpsen, solisten en een mannenkoor
ruilen medewerken. Het congres- wordt
geleid door kommandant
Thykjaer.
Plan voor emigratie
naar Brazilië
De Amerikaan Donald Daniels, presi
dent van de Agro Industrial Ltd, welke
met Amerikaans. Braziliaans en Neder
lands kapitaal tropische landbouwonder
nemingen in Brazilië wil beginnen, heeft
aan Trouw verteld, dat zijn maatschappij
500.000 ha gekocht heeft, dus ruim twee
maal zoveel als alle Zuiderzeepolders te
zamen. aan de Maraca in Lamapa (Bra
zilië) voor de verbouw van rijst, palm
olie, rubber, sical, enz. Hij heeft bespre
kingen gevoerd in Nederland, daar hij
gaarne Nederlandse planters in dienst
neemt. Ook heeft hij gesproken met de
Delimij, Bruynzeel en andere bedrijven,
emigratie-autoriteiten, het Koninklijk
Instituut voor de Tropen, de Braziliaanse
gezant en de directeur van het plan-
bureau-Suriname. Met een Nederlander
in Brazilië, de heer Scherpenzeel, heeft
hij al geruime tijd besprekingen gevoerd.
Op 26 Maart a.s. moet een Nederlandse
studiecommissie in Lamapa aankomen.
De heer Daniels hoopt, dat Nederlandse
cultuurmaatschappijen met inbegrip van
de Nederlandsche Handelmij, voor 25
procent deelnemen. Los van het onder
nemingsplan heeft hij ook een koloni
satieproject, waarin 20 millioen dollars
belegd worden en dat bestemd is voor
500 Nederlandse gezinnen. Elk gezin zou
20—30 ha grond ontvangen, welke na 10
jaar hun eigendom zouden worden, af te
betalen met 10 procent der productie.
Landbouwwerktuigen en vervoer zouden
op coöperatieve basis verschaft worden.
Het land is te vergelijken met Suriname
:n bevat zeer veel hout.
Centrale Raad van Beroep
in Utrecht 50 jaar
De Centrale Raad van Beroep te
Utrecht (voor ambtenaren- en pensioen
zaken en de sociale verzekering) her
denkt op Zaterdag 28 Februari zijn 50-
jarig bestaan met een bijzondere open
bare terechtzitting, die om 11 uur aan
vangt Oorspronkelijk was het de bedoe-
üng, verschillende autoriteiten uit te
:s.j nodigen en te recipiëren, doch in
,m band met de nationale ramp heeft de
S1e raad hiervan afgezien.
té
Van de 70 gala-uniformen, die men
de luchtmachtkapel wil nbieden, kun
nen er thans 26 bekostigd worden en de
tournée. om het geld bijeen te brengen,
is onderbroken door de ramp.
Angstige onzekerheid over familie
(Van onze correspondent in Australië, Leo 't Hart)
E VIJFTIGDUIZEND NEDERLANDERS in Australië hebben de laatste
dagen merkwaardige ervaringen opgedaan. Zij hebben zich veelal
hulpeloos gevoeld. Niet dat zij zelf hulp nodig hadden, doch zo gaarne
had men willen helpen bij de grote ramp, die het moederland heeft ge
troffen. Doch er kon niets worden gedaan dan kennis nemen van het wel
zeer spaarzame nieuws dat de Australische bladen over de ramp gaven.
Het hart van alle Nederlandse emigranten was in dat kleine land, waar
tegen de machtige vijand, het water, werd gestreden.
De eerste schok over de- ramp in het luisteren vaak naar de Korte Golf uitzen-
vaderland, was niet de ergste. Het is'dingen uit Nederland. Berichten over de
ramp konden echter in die periode niet
of zeer moeilijk worden opgevangen.
Dit alles maakte, dat men zich had
neer te leggen bij een zeer ongewisse si
tuatie, die in het bijzonder voor emi
granten met verwanten in de geteisterde
gebieden beangstigend was. Scherper dan
ooit heeft men dezer dagen gevoeld de
enorme afstand die de Nederlanders hier
scheidt van hen die zij achterlieten.
Merkwaardig was de reactie van de
meeste Australiërs; zij zijn geschokt in
In de conservenfabriek van Krabbendijke wordt dag en nacht voor de dijk
werkers gekookt. Daar worden ook warme dranken gemaakt. Het „Leger"
zorgt wel, dat het verder komt.
1 medewerkers al om de brood-
tafel. Met elkaar vormen zij leden
twee teams, die door het Hoofdkwartier
van het Leger des Heils zijn uitgezonden
naar dit deel van Zuid-Beveland. De op
dracht luidde: de dijkwerkers in Waarde.
Oostdijk, Krabbendijke en Leuvedorp
bijstaan in hun werk.
Bovendien werd hun de geestelijke
zorg opgedragen
Krabbendijke wonen en bezoeken zij de
zieken, die in het noodhospitaal
Krabbendijke liggen. Tien patiënten zijn
daar, meest griep-gevallen.
Om negen uur 's morgens gaat de eer
ste groep, voorzien van ochtend-koffie,
op uit. Om twaalf uur vertrekt de
wagen met de middag-koffie. En om twee
middags start de thee-auto. De
buitendienst is dan nog niet klaar, wanl
avonds moet de nacht
ploeg er op uit, om te zorgen, dat de
dijkwerkers uit Krabbendijke, die bij
Oostdij'k en de Krekerakdam aan 't werk
"jn, van het nodige voorzien worden.
Een drukke dienst. Wie 's avonds thuis
blijven verenigen de soldaten, de dijk
werkers, de verpleeghulpen uit het zie
kenhuis en de enkele bewoners, die nog
Krabbendijke zijn achtergebleven,
rond de bijbel voor de avondsluiting.
Een ernstig, bezinnend woord, na het
eind van elke dag. Een gang tot God, die
Zijn voetstappen zette in het Zeeuwse
land.
Het is een geluk, dat er in Krabben
dijke een grote conservenfabriek staat. In
de keuken daarvan is de centrale keuken-
ingericht, die voor de honderden
op de dijken kookt en die ook de
koffie en de thee brouwt,
kapiteins van het Leger des Heils
helpers uitgaan. De maaltijd is nog niet
eens helemaal afgelopen of een blik op de
klok zegt alweer, dat het tijd is. Wéér
de bijtende kou in. Wéér de slechte wegen
Er komt echter een dankbare blik
ogen van al die werkers als ze het
kleine wagentje zien komen: „Ha, de
koffie van het Leger!"
De teams worden door het Hoofdkwar-
er gedistribueerd over het rampgebied.
Bij alle teams zijn verbindingsofficieren,
die het contact met de autoriteiten on
derhouden en er voor zorgen, dat de
daar aan het werk gaan. waar ze
ook nodig zijn. Het zijn niet alleen Ned.
Heilsofficieren die hier werken, er zijn
ook Duitse teams.
Groep blijmoedige
nog dijkwerkers en soldaten woi
zij een opgewekte groep
trouwen, die samen-op-werken en
niet voor elkaar onder doen. De kapitein
n stevige, practische knaap. Als hij
de, door de luitenante Christina J. Bijl
uit Bussum kraakzindelijk gehouden
vloer van het dagverblijf binnengaat,
trekt hij z'n bemodderde laarzen uit- De
luitenante heeft, terwijl de teams uit-
ermden over de polderdijken, de huis
houdelijke bezigheden verricht.
Senior kapiteine J. van Heijgen uit
Amsterdam is de leidster van
team. Een moederlijke vi
n met de kadet Johanna
Boor uit Amstelveen, de was van al die
dijkwerkers heeft uitgezocht en klaar
gemaakt voor verzending naar
serij. Dat hoort óók tot de taak van deze
vrouwen, die de enige vrouwe
dit dorp. Als straks de was terugkomt
kijken zij alles weer na, verstellen, wat
versteld moet worden, stoppen de sok
ken. zetten knopen aan waar die afge
sprongen zijn en vervangen zo de huis-
w voor al die in modder en klei
rondbaggerende mannen.
Z(j verzorgen daarnaast nog een mili
tair tehuis voor de aan de dijken
kende soldaten Daar is muziek, daar zijn
boeken en tijdschriften en daar zijn
mand, die zichzelf ontziet. De wegen,
die, buiten het droge gedeelte vai
rijksweg berijdbaar zijn, kunnen op de
naam weg amper aanspraak maken. Sol
daten hebben er een zandlaag op aange
bracht, maar eb en vloed trekken
steeds aan de dijken en dit deel
Zuid Beveland schijnt wel één grote
drijfnali'.e modderkluit.
Uit de labriekskeuken
moeilijk, hier vandaan de feitelijke ge
beurtenissen in Nederland te toetsen,
dóch aanvankelijk waren de nieuwsbe
richten over de ramp zeer sumnjier.
De vette koppen in de bladen gingen
over de overstroming in Engeland en het
vergaan van de Ierse veerboot. Een en
kele regel vertelde, dat ook in Nederland
de storm zich had laten gelden en over
stromingen plaats hadden.
Na dit nieuws in de ochtendbladen van
Maandag vermeldden de avondbladen
van die dag een aantal van plm. 300
slachtoffers. Dinsdagmorgen waren het
er 750 en daarna volgden de cijfers, die i
ook op de Australiërs diepe indruk i
maakten. Toen was er de grote schok;!
niet het minst onder de Nederlandse
emigranten.
Donderdag, na een enkele regel in de
dagbladen omtrent de mogelijkheid tot
het verlenen van hulp in natura, werden
de consulaten en de ambassade in Austra
lië van vele zijden verrast met blijken
van medeleven door de Australiërs. Een
firma in Sydney bood honderd heren-
costuums en vijftig overhemden aan.
Behalve de bijna vijfhonderdduizend gul
den van het Australische gouvernement
en vierduizend gulden van het Rode
Kruis kwamen nog vele toezeggingen
van giften binnen.
Er werd m(j verteld, dat in een fabriek
waar een Nederlander werkte, de arbei
ders met een lijst rondgingen om geld in
te zamelen voor de landgenoten van hun
collega.
Uit Nederlandse kringen stamde het
plan om een dag loon af te staan. Het
lijdt geen twijfel, of in de komende
weken zal men ook in Australië zich niet
onbetuigd laten om de nood in Neder
land te helpen lenigen. Dat onze emi
granten zich hierbij in de eerste rijen
bevinden, behoeft geen betoog.
In alle Nederlandse kerkdiensten werd
Zondag speciaal de nood en ellende in 't
moederland herdacht.
Angstige onzekerheid
Het Rode Kruis en consultaten werden
overstelpt met vragen van emigranten
omtrent namen van slachtoffers. Zeer
moeilijk was het aanvankelijk na te gaan,
welk gebied het meest was geteisterd, al
werden dan in de berichten namen als
Schouwen en Duiveland, Zierikzee, Hoek
Holland en Vlissingen genoemd.
Vaak echter ontmoette men namen die
zelfs voor de Nederlanders een puzzle
vormden. Vlissingen bv. werd vermeld
als „Flusinghen".
Merkwaardig is, dat terwijl aan de
ramp in Engeland door de kranten hele
pagina's werden gewijd, de gebeurtenis
sen in Holland slechts kort werden ver
meld.
Vele emigranten, althans indien zij
daartoe een geschikt toestel bezitten,
i in Nederland
hun overtuiging, dat
met vaste hand het water weet te keren.
Toen men vorig jaar in Amerika met
overstromingen had te kampen, gingen
vele stemmen op om de Nederlanders het
beschermingswerk tegen het water te
laten uitvoeren. „Als jullie het water niet
kunt keren, wie kan het dan wel", zei
dezer dagen een Australiër tegen mij.
Zodra men de laatste week als Neder
lander in aanraking kwam met een
Australiër, sprak hy over de ramp in ons
vaderland. In het algemeen bemoeit de
Australiër zich niet spoedig met iets dat
zich buiten zijn eigen land afspeelt. Dat
hij dit thans wel doet, is een bewijs, dat
het gebeurde ook hem heeft geschokt.
Maar de onzekerheid voor talrijke emi
granten zal nog weken voortduren; be
richten omtrent doden en levenden, om
trent have en goed van de verwanten in
Nederland, zullen soms pas na lange tijd
hier arriveren.
En intussen verwijlen de vijftigduizend
hier met hun gedachten bij al degenen i
Nederland, die in nood en ellende vei
keren. Al voelt men hier niet de winters
kou en kan men zich soms zelfs moeilijk
de koude van het water realiseren,
beseft beter dan enig ander hier,
zich in Nederland heeft voltrokken.
Meer nog dan anders verwijlen
gedachten bij het vaderland.
VIA NAALD EN PLAAT
zMahlers hemel was even zonder
grijze wolken
Over de muzikale romantiek en over Assepoester
poos zonder grijze wolken; hij
mocht zich voor een ogenblik in zon en
warmte koesteren", schrijft een aer
Mahler-biografen bij de bespreking van
de 4e Symphonie van Gustav Mahler.
Wie dit prachtige werk hoort, zal ter
stond die wolkenloze hemel onderken
nen. In niet één werk is Mahler zo kin
derlijk-blij, zo gelukkig als in deze sym-
phoniie. Een sprookjesachtige, idyllische
humor is hier bij Mahler te bespe iren,
geïnspireerd op het gedicht „Das himm-
lische Leben" uit de verzameli
Knaben Wunderhorn". De instrumenta
tie is ook bescheidener dan bij de
dere symphonieën en alles is met grote
fijnheid en doorzichtigheid behandeld.
De vertolking van dit werk verdraagt
dan ook niet de zwaarte, die bij andere
werken van Mahler kan worden toege-
Het Concertgebouworkest olv. Eduard
van Beinum heeft voor D e c c a van deze
4e Symphonie een uitnemende vertol
king gegeven op een langspeelplaat (LXT
2718). Dirigent en orkest bewijzen over
duidelijk. dat men in Nederland een
Mahler-traditie heeft gehad, die heus
nog niet gestorven is. En hoe gaaf en
vol expressie zingt de sopraan Margaret
Ritchie het gedicht „Wir geniessen dit
himmlischen Freuden", dat de grond
stemming van het gehele werk is.
Een ander gaaf en rijp werk uit de
romantische periode in de muziekge
schiedenis is het Pianoconcert No. 2 van
Joh. Brahms, waarvan Decca ook een
langspeelplaat maakte met het Weens
Philharmonisch Orkest o.l.v. Carl Schu-
richt en de pianist Wilhelm Backhaus
iLXT 2723). In dit werk worden aan de
crtolkers veel grotere eisen gesteld in
zake doorzichtigheid, dan in Mahlers
Vierde. Het is Carl Schuricht gelukt ge
heel aan die eisen te voldoen en de
zwaarte van dit werk enigszins op te
heffen. Daardoor ontstond een fantas
tisch afgewogen en ontroerende weer
gave met het Weens Philh. Orkest, dat
een ongeëvenaard spel laat horen. Dat
dit orkest is samengesteld uit eerste klas
instrumentalisten, wordt wel duidelijk
getoond met de prachtige cello-solo in
het Andante. De solist Wilhelm Back
haus geeft hier eveneens onvergetelijk
spel, het wezen van deze muziek diep
peilend. Opname-technisch is deze plaat
schier volmaakt gerealiseerd.
/~\M nog even bij de romantiek te blij-
V vcn noemen we een nieuwe Phl-
lips-opname van de 6e Orgelsonate van
Mendelssohn-Bartholdy, gespeeld door
Feike Asma op het orgel van de St.
Janskerk te Gouda. (N 12041 G). Deze
normaalplaat (dus 70 toeren) zouden we
een monument willen noemen voor de
componist Mendelssohn en een over
tuigend bewys van Asma's muzikale cn
technische kwaliteiten. Deze vertolking
is artistiek volkomen verantwoord en
ae opname is in tegenstelling tot vele
andere orgelplaten technisch uitste
kend. Asma speelt alleen het koraal en
de variaties over „Vater unser im Him-
melreich" (Gebed des Heren), niet de
wat dorre fuga en de erg romantische
finale.
Liefhebbers van de klassieke muziek
nden op de D e c c a-langspeelplaat LX
309 hun ideaal verwerkelijkt. Het unieke
strijkorkest van Boyd Neel speelt de
Concerti Grossi Op. 6 no. 9 en 10 van
Handel zo wonderlijk mooi van sfeer
zo stralend, dat men deze vertolking
voor een Handel-uitvoering gerust als
„maszgebend" kan betitelen. In de Con
certo Grosso-vorm voeren twee groepen
een dialoog, nl. het „concerto grosso"
(volledige orkest) en het „Concertino"
(kleine groep van solo-instrumenten.]
Handel heeft deze vorm tot een grote
perfectie gebracht en Boyd Neel hiela
deze suites van veelal oude dansvormen
stijlvol, transparant en levendig.
Ten slotte is het belangrijk eer
wijzen op een kinderplaat van D e
'XP 6149), nl. het oude sprookje Asse
poester, gespeeld door diverse hoorspel
acteurs en actrices met geluidseffecten
en muziek. Het sprookje is door Jan de
Winter zeer goed bewerkt en wie eens
thuis een kinderfeestje heeft zal met
het draaien van deze plaat de jeugd net
grootste plezier doen. We horen de strijd
van Assepoester met haar stiefmoeder,
het wegrijden van Assepoester in de door
zes paarden getrokken koets en zelfs het
vallen van het glazen schoentje van d<
trappen van het paleis. Laat Uw kinde
van Uw gramofoon genie
ten.
Corn. Basoski.
helpen. Kapiteine van Heggen en
kadet Johanna van der Boor by de
binnenhuis-waslijn.
baarder dan de afval van Tito was het
prijsgeven door de Russen van Perzisch
Azerbeidsjan. Ik zou niet graag zoiets
beslist voorspellen, maar evenmin on
mogelijk noemen. De drang tot zelfbe
houd kan ook anderen dan Tito beheer
sen. Tito deed de eerste :tap, die was
het moeilijkst en het onzekerst. Kan de
razernij van terreur door gerechtelijke
moord, deportatie enz. dit proces niet
versnellen? Terreur getuigt nooit van
kracht en vooral niet van zelfvertrou-
De twee teams, die het Leger
des Heils naar Krabbendijke zond,
om de dakwerkers te helpen.
Rechts aan de tafel zit luitenante
Christina J. Bijl uit Bussum. Naast
haar de chauffeur Chr. Jan Bos
uit Amsterdam. Achter de tafel de
senior kapiteine J. van Heggen en
naast haar staande de kapitein A.
van Stokkem, beiden uit Amster
dam. De uit de kop drinkende man
is senior kapitein J. B. A. O.
Bergsma uit Hilversum. Naast hem
zit de candidate Riek van Dijk uit
Hilversum, die nog op de school
voor maatschappelijk werk in Am
sterdam is. De ry wordt gesloten
door de kadetten Johanna ran der
Boor en Bertha Hartenberg, bei
den ran de Kweekschool ran het
Leger des Heils te Amstelveen. De
man op de achtergond met
witte band om de arm is
E.H.B.O.-medewerker W. F.
Buisson uit Krabbendyke.
Bevrijding (I)
ONDER de titel „Kruistocht met ge
varen" schreven we enkele weken
geleden over het voornemen van de
nieuwe Amerikaanse regering, de landen
achter het ijzeren gordijn te bevrijden
zonder dat daarbij geweld wordt ge
bruikt. De New York Herald Tri
bune schreef onlangs over hetzelfde
onderwerp het volgende:
„De juiste bevrijdingspolitiek wordt
niet bereikt door oorlog of propaganda,
maar door diplomatie. Joegoslavië. Grie
kenland en Turkije, die spoedig een Bal
kanpact voor wederzijdse bijstand zullen
sluiten, zijn van plan, ook uitnodigingen
te zenden naar Bulgarije en Albanië.
Deze landen zouden zich moeten los
maken van Moskou en zich voegen bij
het Balkanblok. Dit is een goed voor
beeld van een „politieke oorlog".
Het fundamentele principe er van is,
dat men het betreffende land een alter
natief biedt, waarbij de keuze, die men
gaarne gedaan zag, aantrekkelijker is
voor dat land dan die, welke men liever
wil voorkomen. Bulgarije wordt thans
ingesloten door de landen van de Bal
kan-entente en de andere gevangene van
Moskou: Roemenië. Albanië heeft hele
maal geen landverbinding met het
Sowjetbloc en z'n kust staat open voor
de Navo-vloot. Een situatie dus, waarin
Bulgarije en in nog meerdere mate Al
banië het voorbeeld van Tito zouden
kunnen volgen. Bulgarije zou kunnen
meedoen en tegen militaire represailles
van de zijde der Sowjet-Unie of de Navo
beschermd kunnen worden. Een uitnodi
ging aan Bulgarije zou dan ook verge
zeld moeten gaan van een ondubbelzin
nige verklaring, waarin de Balkan
entente garanties tegen aggressie worden
gegeven.
Eerst nadat een dergelijk reëel alter
natief is aangeboden, kunnen propoganda
en clandestiene operaties enigszins doel
treffend zijn. Zolang het diplomatieke
contact niet is gelegd, heeft het geen zin.
de Bulgaren toe te roepen, hetgeen zij
reeds lang weten. Zy moeten in de eer
ste plaats weten hoe zij zich. zonder te
veel kans op zelfmoord, uit de bestaande
situatie kunnen redden. Bovendien mag
worden verwacht, dat Bulgarije de con
tacten van Dimitrof met Tito omstreeks
1948 over een Balkanfederatie niet ver
geten is. De onafhankelijkheid, die Tito
(met succes) en Dimitrof (zonder suc
ces) hebben getoond, is de nachtmerrie
i het Kremlin geweest
Bevrijding (II)
T"\R M. van Blankenstein schreef over
het hierboven besproken onderwerp
in Het Parool o.a.:
s om het uiterste te noemen
"u bevrijding van de satellietstaten zon
der oorlog mogelijk? Een koor van ont-
kennningen zal hierop wellicht hot ant
woord zijn. Mij lijkt dit voorbarig. Zeker:
een snelle bevrijding is niet denkbaar.
Maar een politieke ontwikkeling, die
reeds in een merkwaardig gevorderd
stadium verkeert, moet ons minder scep
tisch stemmen. Het is best mogelijk, dat
het stuipachtig wrede gedoe in de
Sowjet-Unie en de satellietstaten op het
besef hiervan berust. Napoleon heeft ge
zegd, dat men met bajonetten veel kan
bereiken, maar dat men er niet op kan
zitten. Dit geldt ook voor terreur.
Dit is reeds gebleken in het geval
Tito. Deze ontsnapte aan liquidatie door:
afval. Stalin en Molotof voorspelden z'n
ondergang, maar Tito leeft nog steeds,
dank zij de gunstige omstandigheid, dat
Joegoslavië aan de buitenkant van het
Russische machtsgebied is gelegen. En
ook aan het feit, dat Amerika zich on
middellijk z'n lot aantrok. Dezelfde
Amerikaanse druk. die Rusland van z'n
i Turkije afstand van gebied
«-'en militaire basis aan de Dar-
danellen deed afzien, redde ook
Joegoslavië.
Deze afval is van enorme strategische
betekenis geweest. En wat betekende zij
voor de satellietstaten? De spanningen
zyn daar groot. Zuiveringsprocessen ge-
aU,'w6n Van de lemming in die landen.
Albanië, waar ondanks alle bloedige on-
d ;rdrukkingen steeds opstanden voor
komen, is een enclave geworden. Bul
garije hangt nog aan de steel van Roe
menië. Hongarye is een nieuwe Russi
sche randstaat Hoe enorm veel sterker
is daartegenover de beschermende macht
geworden, waaraan Tito z'n behoud te
danken had! Een opstand in de satelliet
staten behoeft niet meer een hopeloze
onderneming te zyn. Om van afval van
de steeds met de strop om de hala
levende regeerders niet eens te spre
ken!
Men ziet bevrijding zonder oorlog ia
in ieder geval denkbaar. Niet ondenk-
