Gewestelijk arbeidsbureau „zeef1
de kantongerechtsprocedure
Uitbouw bedrijfsrechtspraak onmogelijk
zonder grondwetsherziening
voor
(Scherpe Wind 1
U
flmER1
VAL DA
Toch is het zo
2
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1953
Beëindiging van arbeidsovereenkomsten
(Van onze Parlementsredacteur)
TTET TEGELIJK BESTAAN van de vernieuwde bepalingen van het Bur-
gerlijk Wetboek en het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen
met betrekking tot het toezicht op ontslag bij arbeidsovereenkomsten zal
in de practijk weinig moeilijkheden opleveren. Integendeel, deze samen-
gang is zo gek nog niet. Aldus verklaarde minister Donker gistermiddag in
de Tweede Kamer tijdens de voortgezette behandeling van het wetsont
werp, dat de ontslagtermijn bindt aan de duur van de dienstbetrekking en
tegelijkertijd de rechter meer mogelijkheden biedt om kennelijk ongerecht
vaardigde beëindiging van de arbeidsovereenkomst, zowel van de zijde van
de werkgever als van die van de werknemer met gepaste middelen te
bestrijden.
paalde bedrijfstak. De heer Stapelkamp
verweet minister Donker, dat hij de be
drijfsrechtspraak geen goed hart toe
droeg, terwijl de maatschappelijke ont
wikkeling toch onherroepelijk in deze
richting voortschrijdt
Minister Donker wierp dit verwijt
echter verre van zich. maar verzuimde
in te gaan op de suggestie van de heer
Stapelkamp, de grondwetsherzienings
commissie zich ook bezig te laten hou
den met verwijdering van de grondwet
telijke bezwaren tegen bedrijfsrecht-
Over het wetsontwerp zelf is in het
gehele debat niet zo vreselijk veel ge
sproken Het zwaartepunt lag. gelijk hier
boven reed6 is gebleken, bij de verhou
ding tot het BBA en de rechtspraak
arbeidszaken.
Men weet het: krachtens het van 194f
stammende Buitengewoon Besluit Ar
beidsverhoudingen is beëndiging van eer
arbeidsovereenkomst gebonden aan toe
stemming van de directeur van een
westelijk Arbeidsbureau, tenzij het ont
slag is verleend om dringende redenen of
tenzij er overeenstemming bestaat tussen
werkgever en werknemer. Dit is dus
controle vooraf. De nieuwe bepalingen
van het burgerlijk wetboek zullen het
mogelijk maken, dat een beroep op de
rechter (nl de kantonrechter) gedaan
wordt om achteraf te bepalen, of
niet in onderlinge overeenstemming ont
staan ontslag redelijk dan wel kennelij
onredelijk is geweest Verschillende
Kamerleden nu waren van oordeel ge
weest, dat deze twee methodes niet bij
elkaar passen, terwijl anderen de verhou
ding niet geheel duidelijk was
Welnu, minister Donker was van oor
deel. dat het voorshands onmogelijk
het BBA. op te heffen Want de kanton
rechters zijn niet voldoende bewerktuigd
om de gevallen, die nu de Gewestelijke
Arbeidsbureau* behandelen (dat zijn er
70 80.000 per jaar) over te nemen Bo
vendien is de kantongerechtsprocedure te
langdurig (er ligt al een wetsontwerp bij
de Kamer, om hierin verbetering aan te
brengen) en bovendien heeft het B B A
het voordeel, dat een beslissing moet
worden genomen vóór het ontslag ingaat,
terwijl de rechter pas achteraf kan oor
delen-
Uit het betoog van de bewindsman
hebben wij begrepen, dat de gewes
telijke arbeidsbureaux voorlopig als
het ware zullen fungeren als „zeef",
vóór de kantongerechtsprocedure
gaat beginnen. Want wanneer he
gewestelijk arbeidsbureau toestem-
(Advertentie)
Grieperig
Rillerig en koortsig? Als U
morgen niet ziek wilt zijn,
neem dan voor U gaat sla
pen een glas hete melk
of thee eneen paar
AKKERTJES
...die helpen direct! J
eerste spreker, zakelijke bezwaren geop
perd tegen het voortbestaan van he:
B.B.A. Mej. Tendeloo (P.v.d.A.) vond dit
maar raar, aangezien de liberalen kort
na de oorlog er toch maar behoorlijk
van hadden geprofiteerd. In zijn repliek
was prof. Oud allesbehalve zachtzinnig.
Het gehele debat is op zakelijke toon
gehouden, zo zei hU. maar mej. Tendeloo
heeft er op een nare manier de politiek
bij gehaald. Blijkbaar vereenzelvigde zij
werkgevers met liberalen. Prof. Oud had
vroeger met liefde gestreden voor het
vrouwenkiesrecht en toen was wel
gezegd, dat vrouwen in de politiek het
peil van het politieke debat zouden
hogen. Maar de opmerkingen van mej.
Tendeloo vond hij maar van laag allooi.
Mej, Tendeloo distilleerde op haar beurt
(overigens geheel ten onrechte) uit deze
opmerkingen, dat prof. Oud spijt had var
zijn meewerken aan het vrouwenkies
recht. zy daarentegen was wel eens te-
leyrgesteld geweest in prof. Oud, vooral
omdat hU de Party van de Arbeid had
verlaten (men moet weten, dat voorheen
prof. Oud en mej. Tendeloo beiden lid
waren van de Vryzinnig Democratische
Bond)
•Vandaag werd het debat voortgezet
met de artikelsgewyze behandeling van
het wetsvoorstel, de ingediende amende
menten en de motie-Van Rljckevorsel.
Ontslag na 30 jaar
Een enkele opmerking nog. Minister
Donker was van oordeel, dat een m
mum opzegtermijn v-.u 13 maanden
de zijde van de werkgever inderdaad
redelijk kan zijn, wanneer het gaat
een ontslag na een diensttijd van bijv.
30 jaar. Hij was van mening, dat in
dergelijk geval stellig de mogelijkheid
bestaat van beroep op de rechter op
grond van „kennelijk onredelijk ontslag".
De bewindsman vond het ook bezwaar
lijk, In te gaan op de suggestie van de
heer Stapelkamp, ondersteund door jkvr.
Wttewaall van Stoetwegen, ontslag tij
dens ziekte helemaal onmogeiök te
ken. In het voorstel stond aanvankelijk,
ten Jaar lang geen ontslag mag wor
den verleend. Minister Donker hid er
later twee Jaar van gemaakt, omdat met
s bij tbc-patiënten herstel pas In het
tweede jaar intreedt. Hij had er bezwaar
tegen, deze termijn nog langer te maken:
het is moeilijk voor de werkgever, maai
evenzeer voor de vervanger, die dan im
mers voortdurend in onzekerheid zou
leven, of hii een vaste dan wel een af
lopende betrekking bekleedt.
Tenslotte maken wy nog melding var
in duel tussen prof. Oud (WD) en mej.
Tendeloo (Arb.) Prof. Oud had, als
ming heeft verleend tot een ontslag
kan daarna een beroep op de rechter
worden gedaan, teneinde te pogen,
het ontslag alsnog als „kennelijk on
redelijk" ongedaan te laten maken
dan wel een schadevergoeding te
eisen. Daarnaast kan. wanneer een
ontslagaanvrage is geweigerd door
het G.A.B. een beroep op de kanton
rechter worden gedaan teneinde te
verkrijgen, dat de arbeidsovereen
komst wegens „gewichtige redenen"
ontbonden wordt verklaard.
Het spreekt wel vanzelf, dat er in de
practijk weinig terecht zal komen
een beroep op de rechter, wanneer
gewestelijk arbeidsbureau reeds inge
schakeld is geweest, maar dat is ook ken
nelijk de bedoeling
De heren Oud (VVD) en Van Rijcke-
vorsel (KVP) waren het er helemaal niet
mee eens, dat die samengang van de be
palingen van het Burgerlijk Wetboek en
het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhou
dingen geen moeilijkheden zou ople
veren. Met name de heer Oud vreesde
n.l. dat de rechter door zijn beslissingen
het beleid van de GAB's. die aan minis
teriële richtlijnen zijn verbonden, kan
doorkruisen. Het is immers zo. dat de
rechter voornamelijk tegen elkaar af
weegt in de privaatrechtelijke sfeer, ter
wijl de directeur van een gewestelijk
arbeidsbureau ook nog rekening houdt
met de arbeidsmarkt.
De heer Van Rijckevorsel ging zelfs zo
ver, dat hij een motie indiende, waarin
werd verzocht, het artikel inzake „ken
nelijk onredelijk ontslag" niet in te voe
ren alvorens de ontslagbepalingen uit het
Buiten-gewoon Besluit Arbeidsverhoudin
gen met deze nieuwe bepaling tot een
sluitend geheel zouden zyn verwerkt.
Bedrijtsrechtspraak
Dat de kantonrechters niet voldoende
zijn bewerktuigd (of: geëquipeerd, gelijk
minister Donker het noemde) was ook
het oordeel van nagenoeg alle Kamer
loden. Daarom gingen de gedachten Van
de heer Stapelkamp (AR) en mr Van
Rijckevorsel (KVP) en trouwens ook van
prof. Oud (VVD) veel meer in de rich
ting van bedrijfsrechtspraak in arbeids
zaken. Deze wens achtte minister Donker
begrijpelijk, maar hij voelde toch meer
voor overheidsrechtspraak. Er is aan be
drijfsrechtspraak bovendien voorlopig een
grondwettelijke grens: zU kan niet meer
zijn dan vrijwillig aanvaarde -rbitrale
uitspraak of vrijwillig aanvaard bindend
advies. Echte rechterlijke macht Is er
niet van te maken, aangezien dan benoe
ming door de Kroon moet geschieden,
voor het leven, terwijl het kenmerk van
bedrijfsrechtspraak juist Is, dat de leden
van het „rechtsprekend college" aange
wezen worden door organisaties van
werkgevers en werknemers in een be-
t Advertentie)
Veertiende lijst van
slachtoffers
Hieronder volgt de veertiende
verliesiijst, die door het Rode
Kruis is uitgegeven. Het Rode
Kruis kan, in verband met de om
standigheden. waaronder de gege.
vens van deze verliesiijst werden
verzameld, niet de volledige ga
rantie geven voor de betrouwbaar
heid. Het is dus mogelijk, dat een
enkele wijziging achteraf nood
zakelijk zal blijken.
Dussen (Hank)
Geborgen en geïdentificeerd:
Verbeek, Jacobus Cornelis, geb.t
11-4-'47.
Halsteren
Geborgen en geïdentificeerd:
Hoetelmans, Cornelis Adrianus,
geb.: 20-l-'07 te Halsteren, echtge
noot van Cornelis Stoffels. Laat
ste adres: B 334.
Laanen, Adrianus Cornelis Maria,
geb.: 8-10-'34 te Halsteren. Laatste
adres: B 313.
Langenberg, Adriana, geb.: 29-9-
'19. echtgenote van Joh. van Meer.
Laatste adres: B 336.
Maas, Marinus, geb.: 20-ll-'14 te
Halsteren, echtgenoot van Johanna
Raats. Laatste adres: B 304.
Maas, Michiel, geb.: l-5-'49 te
Halsteren. Laatste adres: B 304.
Van Meer, Adriaan, geb.: 23-5-70
te Halsteren, weduwnaar van Hen-
rica van Reyen. Laatste adres:
B 337
Paulus. Cornelis. geb.: 30-12-77
te Halsteren, weduwnaar van Jo
hanna Maria van Aert. Laatste
adres: B 340.
Raats, Johanna Maria, geb.:
4-9-'09 te Halsteren, echtgenote
van Johannes Paulus. Laatste
adres: B 329
Van Tillo, Petrus Antonius, geb.:
ll-9-'31. Laatste adres: Kladse-
dyk 12.
maakt Uw keel droog en effent de I
weg voor verkoudheden. Verzacht I
en maak Uw keel vochtig met
lustitie-zaken
In zijn Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake de begrotnig van
Justitie 1953 heeft minister mr L. A.
Donker verklaard. dat er voorshands
geen behoefte bestaat aan herziening van
het aJgemene deel van het Wetboek van
Strafrecht en dat de behandeling der
vraagpunten met betrekking tot de her
ziening van het Burgerlijk Wetboek een
zaak van de Tweede Kamer is. De scha
deloosstelling aan de pachter bij onteige
ning zal worden opgenomen in de Ont
eigeningswet. De departementen over
leggen over een voorontwerp van wet,
waarby een enigszins ruimere schade
loosstelling aan de huurder wordt toe
gekend. Een vlotte afdoening van het
vraagstuk der administratieve recht
spraak wordt belemmerd doordat er ten
aanzien van de oplossing geen eenstem
migheid bestaat. Desniettemin wil de mi
nister verzekeren, dat hij het belang ener
nadere regeling der administratieve
rechtspraak niét lager aanslaat dan dit
van de totstandkoming van een nieuw
Burgerlijk Wetboek. Op de Friese kwestie
gaat de minister niet in. De ministers
Binnenlandse Zaken en Justitie hebben
ieder één hunner ambtenaren opdracht
gegeven een wetsontwerp inzake het
bewijs van goed zedelijk gedrag gereed
te maken.
Olieraffinaderij der Gulf Oil
in Antwerpen?
De Amerikaanse Gulf Oil Co te Pitts
burgh heeft naar de „Gazet van Antwer
pen" bericht, voorgesteld ln de haven
Antwerpen een grote petroleum-
raffinaderij te bouwen Deze zou eer
capaciteit hebben van 20 000 vaten pe
troleum per dag.
Moeiliikheden bij de Nederl.
kolonie in Brazilië
Emigranten weigeren hun contract te tekenen
Er doen zich ln de Nederlandse coöpe
ratieve kolonie Ribeirao in Brazilië
moeilijkheden voor, die vooral verband
houden met de ondertekening van de in
het Portugees gestelde en overeenkom
stig de Braziliaanse wetgeving opgestel
de contracten, zo heeft minister Suurhoff
op vragen van het Eerste-Kamerlid dr
Rip (A.R.) geantwoord.
De meerderheid van de leden der ko
lonie wantrouwde aanvankeiyk de zeer
ingewikkelde tekst. Thans ls de toestand
zo. dat 55 van de 87 boeren de nieuwe
contracten hebben getekend. De weige-
Ned. hulp voor gevluchten
uit het Oosten?
De regering staat sympathiek tegen-
>ver internationale hulp aan vluchtelin
gen uit de Oosteuropese staten. Wat Ne
derland kan doen, wordt echter beïn
vloed door de ramp, die inmiddels over
ons land is gekomen. Aldus minister
Drees in antwoord op schriftelijke vra-
van het Tweede-Kamerlid Goed
hart (P.v.d.A.). Bijzonderheden over de
plannen voor hulpverlening ontbreken
Twee predikanten in Sowjet-
zone verdwenen
Twee vooraanstaande geesteiyken der
Duitse Evangelische Kerk zijn in de af
gelopen dagen ln de Sowjet-zone
dwenen. Eén van hen, de predikant Jo
hannes Hamel, is verleden week Don
derdag het laatst gezien. In de nacht var
Donderdag op Vrijdag d.a.v. is te zynen
huize huiszoeking gedaan door leden der
Oosrtduitse Staatsveiligheidsdienst. Men
neemt nu algemeen aan. dat ds Hamel
door leden van deze dienst is gearres
teerd. De andere predikant, die sinds
enige dagen wordt vermist, is ds Juergen
Winterhager. De gevolmachtigde der
Duitse Evang. Kerk in de Sowjet-zone.
dr Grueber, heeft l.v.m. deze verdwy-
ningen stappen by de Oostduitse auto
riteiten gedaan. Tot nu toe zyn zyn
vragen echter nog niet beantwoord.
Deelneming van kerken uit
Neder-Saksen
De Synode van de Alt-Reformierte
Kirchen ln Nieder-Saohsen. die nauw
verbonden zijn met de Geref Kerken in
Nederland, heeft in een schrijven aan
minister Drees haar deelneming met de
ramp betuigd. In de Alit-Reformiene ker
ken is voor Nederland gebeden en ge
offerd
ln douanezaal overleden
65-jarige Australiër William
Murphy, die met de Rheingold-express
Hoek van Holland aankwam, is in de
douanezaal overleden.
ring achteraf van sommige leden
contracten te tekenen, acht het bestuur
der coöperatie in strijd met de goede
trouw. De weigerachtige leden krygen
geen credieten meer en zyn daarom
gegaan tot zwarte verkoper van goede
ren die aan de coöperatie toebehoren.
Het is niet juist, dat deze verkopen uit
sluitend plaats hadden om in de eerste
levensbehoeften te voorzien. Zy kwamen
reeds voor van af 1950,. zy het op klei
nere schaal.
De minister vindt het begrijpeiyk, dat
het bestuur tegen dit kwaad krachtig
stelling heeft genomen. De commissaris
van de kolonie heeft zich in het algemeen
op juiste wyze van zijn taak gekweten.
Maatregelen zal de minister niet nemen,
zblang niet is vastgesteld dat de ver-
antwoordeiyke organisaties en personen
niet in staat zyn de moeihjkheden te
overwinnen.
Directeur van N.V.'s
krijgt twee jaar
De Haagse rechtbank heeft vanmorgen
I. J. S., koopman te Oegstgeest, veroor
deeld tot 2 jaar met aftrek wegens vals
heid in geschriften, het opzetteiyk ge
bruik maken van vervalste geschriften,
waaruit nadeel kan ontstaan en oplich
ting meermalen gepleegd. De els was 3
jaar met aftrek. Zoals men weet is S.
directeur van een groot aantal N.V.'s.
Een punt van de dagvaarding werd nie
tig verklaard. Drie punten werden niet
bewezen geacht, zodat verdachte daar
van werd vrijgesproken.
Begrafenis dr C. Tazelaar
Op de begraafplaats Zorgvlied te Am
sterdam is gisteren het stoffelijk over
schot van dr C. Tazelaar. in leven rector
van het Geref. Gymnasium in Amster
dam, ter aarde besteld. In de aula. die
tang niet alle belangstellenden kon be
vatten, werd het woord gevoerd door de
president-curator van het gymnasium
prof. dr B. H. Woltjer, die mede namens
de Vrije Universiteit sprak. Hij noemde
de overledene een goed mens en een ge
boren rector, die moeilijk te vervangen
zou zijn. Hy was voor heel de school
Lichtend voorbeeld om te werken zolang
het dag is en de arbeid neer te leggen als
God dit van ons vraagt. Ds E. G. v. Tey-
lingen las een gedeelte van Romeinen 8.
Onder de melodie van de Psalmen 89 en
73 werd de baar naar het graf gedragen,
oorafgegaan door de 400 leerlingen van
bet gymnasium. De klasse-oudsten fun
geerden als slippendragers. Achter de
baar volgden de familieleden, vertegen
woordigers van vele organisaties, hoog
leraren en veel belangstellenden. Aan
het graf zegde ds v. Teylmgen de Ge
loofsbelijdenis en bad het Onze Vader,
de oudste broeder vari de over
ledene ds J. A. Tazelaar uit R'dam
■oorden van dank sprak.
Alles moet weg
Het Rijk verkoopt haar
borstels beneden de
markt
Het Tweede Kamerlid de heer J. G. H.
Cornelissen (V.V.D.) heeft
van de Kieft vragen gesteld
leiding van een circulaire,
Ryksinkoopbureau wegens afschaffing
van een rijksmagazijn 47.000 haarborstels
te koop aanbiedt voor 50 cents het stuk.
benevens 100 000 haarkammen voor 6 ct
het stuk. 51.000 scheerapparaten a 15 ct.
84.000 scheerkwasten 65 ct. 134.000 tan-
denborstels 15 ct en 104.000 kleerbor
stels 60 ct. Deze artikelen zouden nieuw
zijn en van prima kwaliteit. Waarom ge
bruikt men deze artikelen
militairen, vraagt het Kamerlid. Waar
om worden zy aangeboden voor
lage prijs, waarmede men de bona fide
handel benadeelt? Tenslotte wil hij
weten, welke organen die artikelen heb
ben aangeschaft en aan wie de partij
wordt verkocht.
Regering zwijgt over het
echtscheidingsrecht
De regering is van oordeel dat het
niet wenselijk is en niet vruchtbaar zou
zijn, bij de herziening van het Burger
lijk Wetboek het materiële echtschei
dingsrecht in behandeling te nemen. On-
omstandigheden meent zy te
kunnen afzien van het bepalen van een
standpunt ten aanzien van de problemen
die zouden kunnen rijzen als het onder
werp wel aan de orde zou worden ge
steld. Dit heeft minister Drees geant
woord op schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid prof. Romme (K.V.P.)
over de vraagpunten in zake het nieuwe
Burgerlijk Wetboek.
Verlenging wet huisvesting
gerepatrieerden
By de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend ter verlenging van de
geldigheidsduur der wet huisvesting ge-
repatriëerden-1950 tot 1 Januari 1955.
Deze wet geeft aan- de provinciale in
specteurs van de dienst voor maatschap-
pelyke zorg bevoegdheid woonruimte
ten behoeve van de gerepatrieerden tt
vorderen. Van deze bevoegdheid behoef
de slechts 20 maal gebruik te worden
gemaakt, terwijl er sedert begin 1950
13.000 gerepatrieerde gezinnen woonge
legenheid ontvingen. Sedert begin 1950
repatrieerden er 25.000 gezii
alleenstaanden, tezamen 100.000 perso
nen. Ongeveer 2500 gezinnen wachten
nog op toewijzing .ier woning. Meer
repatriërenden zyn op komst.
Minister Luns een week
naar Ver. Naties
De Nederlandse mihister zonder
tefeuille mr J. M. A. H. Luns ver
1 Maart naar New York om gedurende
ongeveer één week de leiding
Nederlandse delegatie bij het tweede
de zevende algemene vergade
ring der Verenigde Naties op zich te
nemen. De heer D. J. von Balluseck,
vaste vertegenwoordiger van Nederland
bij de V.N., zal optreden als plv. leider
de delegatie. De in Nederland
blijvende leden van de delegatie zullen
niet deelnemen aan het tweede gedeelte
deze zitting, die waarschijnlijk mid
den Maart wordt beëindigd.
Van het ert van School en Kerk
Beroepingswerk
Ned. Herv Kerk
Beroepen: te Bergum W. de Jong
te Neede.
Bedankt: voor Lienden H. v. d.
Linden te Rhenen
Benoemd: tot vicaris te Krimpen
d. IJssel (voor bijstand in het pastoraat)
cand. f. Stehouwer te Alblasserdam,
Beroepbaar: H Hylkema.
Dolder, L. de Jong, Scheveningen. J. L
Maris, Rotterdam-Zuid, B. J. J. Naessens.
Doetinchem en D. A. Werner te Rotter
dam.
Toegelaten tot d
bediening: H. Hylkema. Den Dolder,
L. de Jong. Scheveningen, D. A. Werner,
Rotterdam. A. A. Spijkeboer, Rotterdam,
dr A. Szekeres. Utrecht, Mr Q. Rovers.
Groningen en Y. Strikwerda, Britwerd
Geref. Kerken
Aangenomen: naar Woudsend cand.
W. A Jelsma te Amsterdam, die bedank,
te voor Krimpen a d. Lek. Krimpen a d
IJssel, Marken. Schermer, Horn
Wan
(Fr.).
Advertentie)
;geen goud zo goed"..:.
dat zeggen al dile geslachten van Akker s
Kloosierbaisem. Hei heerlijk verwarmende
wrljfmlddel bij rheumaiiek en spierpijn,
waarvan de geneeskrachuge bestanddelen
door de huid en de daaronder liggende
pijnlijke weefsels dringen Bovendien Is
Akker's Kloosterbalsem een heerlijke wond-
balsem die snel geneest, wonden zuiveit
en nieuwe huidvorming bevordert. In veie
gezinnen is daarom een pot Akker's Kloos
terbalsem een huisapotheek op zich zelf.
De algemene vergadering van de
van Kerkvoogdijen in de Ned Herv.
Kerk wordt op 24 en 25 April in Utrecht
gehouden. Prof dr ir H G. van Beusekom
zal refereren over: ..De industrialisatie
ten plattelande en de taak der Kerk".
Ook het Landelijk Verband van Ned.
Herv. Jeugdverenigingen op Geref
grondslag héeflt een beroep gedaan op de
verenigingen om collecten te houden en
boeken af te staan voor getroffen vereni
gingen
De heer J. H. Lubberdink te Gelse-
laar was deze maand zestig jaar organist
van de Hervormde Kerk aldaar.
dtot koopvaardy-predikant
(als opvolger van ds J. Wristers, die
New Orleans is overgeplaatst), om
per week in de Amsterdamse havens
als koopvaardijpredikant dienst te doen,
ds P. C. Jongbloed te Mujdeft.
Chr. Geref. Kerken
a e n: te Rozenburg cand.
W. Drechsler te Amsterdam, die inmld-
beroep aannam naar Amster
dam-Noord en dus voor Rozenburg be
dankte.
Geref. Gemeenten
n k t: voor Ottersville (Canada),
Paterson (Ver. Staten) en Rhenen F.
Mallan te Bruinisse.
(Advertentie)
BIJ KEELPIJN
PASTI LLES
sfkksi valdamild
Nieuwe stichting in Ned.
Herv. Kerk
Er zal in het midden dar Ned. Herv.
Kerk een stichting van practische psycho
logische en paedagogische arbeid worden
opgericht. Het breed moderamen va
Synode heeft een verzoek daartoe
de Raad voor Kerk en Samenleving Inge
willigd.
Ned. gemeente in Berlijn
In Berlijn is onder leiding van mej- da
A. E. Ruys een min of meer interkerke
lijke gemeente gevormd. Het breed
deramen van de Ned. Herv Synode heeft
thans met de Evangelische Kirche
Berlijn-Brandenburg besprekingen
voerd over de kerkelijke status van deze
gemeente Het breed moderamen staat
een regeling voor, waarbij de Evang.
Kerk de geestelijke verzorging van de
Nederlanders in Berlijn overdraagt aan
de Ned. Herv. Kerk, terwijl ze lid blijven
van de Evang. Kerk. waaraan zy ook hun
financiële bijdragen geven, die dan ln de
de Nederlandse gemeente gestort
worden- Mej. Ruys wordt dan vicaris.
Engelse bibliotheek voor
de V.U.
De bibliotheek van de Vrije Universi
teit is. naar Trouw meldt, door erflating
in het bezit gekomen van een zeei
langrijke verzameling boeken op het ge
bied van de Engelse taal en letterkunde.
Wijlen drs P. .H. J, O. Schut, leraar te
Bréda, heeft zyn bibliotheek in hoofd
zaak aangelegd ten behoeve van zijn
redacteurschap van een Engels woorden
boek, aan de V.U. vermaakt In twee
grote verhuiswagens zijn de boeken aan
gekomen. Er is oo een Oxford English
Dictionary by. Een kleine bibliotheek
zaal is geheel ontruimd voor het ge
schenk De heer Schut heeft bovendien
de V.U. een legaat nagelaten.
Bijbel uit de vijfde eeuw?
Te Houston, in de Amerikaanse staat
Texas, werd gisteren een oude Bybel te
koop aangeboden voor een millioen dol
lar. De eigenaar is de heer Norman
Malik Yonan, volgens wie dit exemplaar
manuscript is uit de vijfde eeuw en
geschreven in het Aramees.
Commissie Kerk en
Universiteit
Het breed moderamen van de Gene.
rale Synode der Ned Herv. Kerk heeft
op voorstel van het moderamen besloten
een commissie op te richten voor de
houding van kerk en universiteit- D«
commissie zal o.m. van advies dienen bij
hte toekennen van subsidies voor wijs
gerige en theologische voordrachten.
Het is gebleken, dat in de kerkorde de
universiteit als zodanig niet wordt ge
noemd Wel heeft het theologisch onder
wijs voldoende aandacht. Thans zal meei
bezinning op de verhouding met de uni
versiteit mogelijk zijn.
Naar het noodgebied
De Ned. Hervormde predikanten H. J,
van Achterberg te Leiden en J, Kabel,
zendingspredikant met verlof te Leiden,
zUn naar hert rampgebied vertrokken om
geestelijke bijstand te verlenen aan di
getroffenen, resp. in Breda en Dongen.
Cursussen van Chr. Paed.
Studiecentrum
Hert Christelijk Paedagoglsch Studie
centrum heeft een nieuwe applicatie,
cursus voor het V.GL.O. georganiseerd,
De leergang bestaat uit negen cursussen,
elke maand één, uitgezonderd de zomer
maanden. en wordt op Woudschoten bij
Zeist gegeven. Op 7 en 8 April wordt een
conferentie gehouden van hoofden van
kleine scholen (over de vernieuwing
de gecombineerde klassen) en op 9. 10
11 April.een practische werkconferentie
voor onderwijzers en onderwijzeressen
van lagere scholen.
Dinsdag zal dr I. L. Seeligmann,
lector in het Oude Testament aan de
Hebreeuwse Universiteit te Jeruzalem,
naar Nederland komen om gedurende een
maand in verschillende plaatsen 3
drachten te houden en cursussen t« geven,
ACADEMISCHE EXAMENS.
ROTTERDAM. 19 Febr. Geslaagd voor
cand. in de econ wetenschappen P. J. J,
eld. Leiden en J. J Opmeer. Scheve
ningen; voor doet. in de econ. wetenschap
pen B. M. Reekers. Den Haag: J Jans. Mep-
pel; G. R. M. G. van Woerkom. J. E. Parker,
P. J. A. Eijgelshelm. C. Joustra en J. J.
aller
terdar
:and.
1 Gendrlngen, Utre
d Hagen. St
.nterswijk;
Utrecht: do<
"ldenzaal.
AMSTERDAM.
irk. C: J v d Geyn,
t natuurk. Dl
Utrecht. J J
sterdam.
AMSTERDAM. 19 Febr. V.U. Geslaagd voot
act ex. geschiedenis P J Brouwer, Dord-
derd t.
Schaeffer.
F. Zwerv
(Amsterd;
T. W.
Rive (H<
BotzenGrar
K. Vogelesang
geslaagd voo
In verband met.de watersnood gaat
e 84ste FaasveetentoonstelLing van de
Hollandsche Mij voor Landbouw op 24
Maart a.s, te Rotterdam nic' door en ook
Paasveemarkt is afgelast.
(Advertentie)
Krabben en peuteren maakt
ITllïgf. de kwaal steeds erger. Dehel-
der vloeibare D.D.D. dringt
UltSlag *lep onnumet°enngenee3tZ de
GENEESMIDDEL TEGEN TT TA TT
HUIDAANDOENINGEN
Het lied der aethergolven
ZATERDAG 21 FEBRUARI,
versum I, 402 m. VARA: 7.00 Nieuw
Iram 8 00 Nieuws. 8.18 Gram. 8 40 O
gelspel 9 00 Voor
VPRO: 10 00 ..Ttf
Pianorecital. 12.00 Gn
Inbouwmededelii
Omroeporkest. 2 00 Radii
Orgel
:iek 3.30 „V;
rle 3.45 Lii
praatje 4.30 Kaï
kbespreking 3.00 Ac-
15 Spi
•list. 5.15 Voo
de Jeugd 6 00 Nieuws. 6.15 VARA-Varla. 6 2
Koorzang 6.40 Reportage. 7.00 Artistiek
Staalkaart. VPRO: 7.30 Causerie 7 40 Caui
'1 Zit vast vaster met VELPAFIN
vlekvrijt koudlijm
van CETA BEVER
„Wat wil je dan, jongen?" vroeg Maria. greep, dat een waarschuwing van de schildwacht
„Om te beginnen de gevangenis zien", zei dé beter vermeden kon worden.
„jongen." „Waar is die?" „Je moet de aandacht niet op je vestigen",
„Ik wil je er wel brengen", bood Nagy aan. zei Thomas en hij had gelijk. Maar... het was
,Het is niet ver van mijn huis." gebeurd: de schildwacht keek hen
toen
„Graag!" Lajos wilde onmiddellijk opstappen, verder iiepen en mompelde: „Net of die jonge
„Dan ga ik mee", zei Thomas. Hij zag de snuiter hier wat zoekt."
driftige haast van zijn neef was bang, dat die „Nu nog de achterkant", zei Lajos. „Hoe ko-
in zijn drift en zijn haast mogelijk onvoorzich- men we daar?"
16
Twee gerechtsdienaars te paard begeleidden de
wagen, twee andere zaten er op met een ge
vangene tussen hen in. De koperslager had aan
éen van de twee bereden dienders gevraagd, wat
ze voor een gevangene vervoerden En de man
had gezegd: „Zo'n ketter-dominee bij ons van
daan!" w..
„Waar vandaan is dat?" had Basoski willen tige dingen zou kunnen doen of zeggen. Maria Nagy legde het hem uit. Moeilijk was het niet;
weten En toen had de ander gezegd: „Uit No- kon we) zo lang op de winkel en de werkplaats een eind verder een kronkelende dwarsstraat in,
grhddan links-om tot bij een soort park, en daar zag
„Je kent Basoski wel," ging Nagy door. „Hij
is zeker geen vriend van ons en hij vindt het
prachtig als onze dominees gevangen worden ge
nomen, en dat er weer een gegrepen was, moest
hij me natuurlijk vertellen Het verwondert me
nog, dat-ie er mee gewacht heeft tot vanmor
gen; maar hij vond het gisteravond zeker te laat,
om er opzettelijk mee te komen. Vanochtend
kwam-ie, zogenaamd toevallig, langs „nou ik
je toch zie. wou ik het even vertellen", zei hij;
maar hij wist niet. dat ik hem a) een paar
maal voorbij had zien drentelen. Ik heb me
gauw van hem afgemaakt, wat had ik aan zijn passen; klanten te woord
stekelige opmerkingen daf die domineer van ons
niet te vertrouwen zijn. want dat anders de kei
zer ze niet als rebellen zou laten oppakken? En
toen ben ik hier heen gekomen"
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
door H. TE MEK WE
hij de achtergevel. Maar was het beslist nodig,
dat ze gingen kijken? Hij had niet veel tijd
meer...
„Ga gerust naar huis", zei Thomas. „Ik loop
met Lajos mee."
Eigenlijk was hij ook liever naar huis gegaan:
wat konden ze hier doen? Hij was meegegaan
om Lajos: hij had begrepen dat die geen rust
zou hebben voor hij de gevangenis had gezien.
Dat was nu gebeurd Toch was het veiliger,
als hij bleef: je had daarnet bij de voorpoort ge
nen. hoe onvoorzichtig Lajos wezen kon!
Nagy nam afscheid: beloofde nog wel eens te
als er komen
zouden. Wat het zwaarste woog, moest het zullen aankomen
zwaarste hangen! De dwarsstraat was gauw gevonden, daar had
Een paar minuten later waren de drie mannen je het park al. Nee, een prettige buurt was het
op weg. niet daar omheen: nauwe straten, met sombere.
Aan de gevangenis was niet veel te zien: een armelijke huizen. Het was druk in die nauwe
groot en somber gebouw achter een plein, waai straten
een geweldige poort toegang toe gaf Lajos bleef, Kinderen speelden er; vrouwen zaten of aton-
„Dat zullen we rustig moeten overleggen" voor de geopende poort staan, keek onderzoekend den bij de deuren; uit werkplaatsen klonk het
meende Thomas bedachtzaam En bitter voeg het plein op Zo onderzoekend dat de schild- rumoer van hameren en zagen en smeden Smal-
de hij er bij: „Haast heeft het wel niet" wacht op hem toe kwam le stegen tussen de huizen leidden naar nog ar-
Maar dat was Lajos niet met zijn oom eens Maar voor die hem had bereikt, had Thomas meiijker öuurten
Haast had het wel: hoe eer ze wisten wat ze zijn neef al bij de arm genomen „K^n mee. „Waar komt die straat uit?" wilde Lajos we-
doen konden, hoe beter. niet blijven staan", 2ei hij. Lajos liep mee. Be- ten.
..Dat was goed van je", zei Thomas.
„Maar wat doen we nu?" vroeg Lajos.
Ja. wat deden ze nu?
ïo.tt
ider de pannen", hoorspel. 11.0C
1.1512.00 Gramofoonmuziek.
m II, 298 in. KRO: 7.00 Nieuws
;ndgymnastlek
gengebed b.w
huisvrouw. 9 33 Gi
3.15 Gr
<12.30-12.33 Lc
ïn) 12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws
anse liedjes. 1.50 Gram 2.00 Boekbe-
Gram 2 20 Engelse les. 2 40
lng 3 15 Kroniek van Lette-
3 55 Promenade Orkest. 4.30
van het Gregoriaans 5 00
Voor de Jeugd. 6 00 Gev muziek. 6 15 Jour
nalistiek weekoverzicht 6.25 Planöduo. 6.40
Regerlngsultz 700 Nieuws 7,10 Gram 7.20
Pa riem entsoverzicht 7 30 Gram. 8.00 Caus.
8.15 „Beurzen open. dijken dicht". 9.45 Gr
21.55 ..Veronica", hoorspel. 10.45 Avondgebed
"»»»'■-s in Esperanto. 1122-
12 00 Gramofooni
2 10 Gram 2.55 Arbeldersorkest. 3.30 Dans-
.00 Hoorspel 455 Orkest. 6 00 Vo(
de kinderen 6.55 Weerberichten, 7,00 Nieuw
t. 7 30 Lichte muziek 8 15 Intel
5 Parlementsovèrzlcht. 9 00 Gevar,
10,00 Nieuws 10.15 Hoorspel. 11.45
eden 12 00—0.03 Nieuws.
Engeland, BBC Light Programme, 15'
i 247 r
muziek 2 45 Voor de kindei
kest 3 45 Gev muziek 4.15 Mi-
4 45 Sport. 5 45 Orgelspel. 6 00
5.30 Sport. 7 00 Jazzmuziek 7 45
oordlng 8.00 Nieuws. 8 25 Sport
<pim mis
8.30 Hoorspel. 0 30 Gev.
"oordraeht). 11.00 Nieuws II
00 Gram 0.56—1 00 Nieuws.
Frankrijk. Nat. Progr. 347
12.50 Orkest-
2 17 Orkestconcert. 4 35
55 Gram 6 58 Amerlk uitzending
7 28 Gram 8 00 Lichte n
10,10 Plain
Hek. 8.30 Hoorspel
:cltal. 10.55 Gram
.25 Idem 11 45—12.00 Nieuws.
Brussel 324 m. 1145 Gram 12 30 Weerber
2 34 Lichte muziek 1.00 Nieuws. 1.15 Vlaam-
e liederen 1 30 Zangrecital 2.15 Accordeon-
ïuziek 2 30 Gram 2 45 Arcordeonmuzlek
00 Omroeporkest 3.50 Gram 4.05 Omroep-
rkeat. 4 45 Engelse les 5 00 Nieuws. 510
ram 5 30 Strijkkwartet 6 15 Gram 6.30
oor de soldaten. 7.00 Nieuws 7 40 Gram.
00 Cabaret 9 15 Gram 10 00 Nieuws 10 15
azzmuziek 1045 Gram 11.00 Nieuws 1105-
12 00 Gramofoonmuziek
sel 484 in. 12 05 Lichte muziek. 1.00
i 1 10 Verzoekprogram. 2 05 Gram. 3 00
Irkest (plm 3 55 gram). 4.50 Gram
euws 5.15 Gram 6.30 Accfirdeonmuz
Innellederen 7 40 Gram 7 45 Nieuws
3 00 en 8 15 Gev muziek 8 30 Nieuwe chan
sons 9 00 Gram 10 00 Nieuws. 10 10 Gram
10 15 Jazzmuziek 10 45 Gram. 1050 Nieuws I
11140 Gram. 11.55 Nieuws.
"PR zullen in uw leven, zowel als ln
J-J het onze, misschien vele jaren
voorbij glyden, zonder dat we ook
maar één van de planeten bij i
noemen En ook al zouden we oi
dit opzicht eens te buiten gaan. dan
nóg kunnen we bezwaarlyk inzien dat
deze planeten die met namen var
meinse goden getooid zijn. ie
maken hebben met de oude Babyloni
sche beschaving van 4000 jaar ge
leden.
Toch is het zo. want de Babyloniërs
dachten zich de voornaamste goden
die het lot der mensen bepaalden, be
lichaamd in de vijf toentertyd reeds
bekende planeten Mercurius. Venus,
Mars. Jupiter en Saturnus en schon
ken daaraan de namen van degeen die
zy moesten voorstellen. Door de
deling der eeuwen heeft Isjtar of
Innanoe, de godin der liefde, zich
iswaar in een Romeins kleed gestoken
en Is ze als Venus tot ons gekomen,
gelyk ook Mardoek zich thans als Ju
piter poogt voor te stellen, doch on
danks deze naamsveranderingen her
kennen we in de Romeinse namen dei
planeten duidelijk de Babylonische ge
laatstrekken.
De vijf planeten waren met zon er
maan de zeven hemellichamen, waar-
In de Babyloniërs hun goden beli
chaamd zagen en ziedaar dan ook de
zeven dagen van de week. Want elke
dag van de week werd aaD een be
langrijke godheid gewyd. waaruit de
gewoonte ontstond de naam van die
god aan de dag zelf te geven. Zo werd
de dag van de eredienst voor de zon
negod Sjamasj tot Zondag, die voor
de maangod tot Maandag en vervol
gens kregen de vyf andere dagen van
de week eveneens de namen der vijf
andere belangrijkste goden- De door
ons gebezigde namen Dinsdag. Woens
dag, Donderdag en Vrijdag dragen
weliswaar de .sporen van de Germaan
se goden Tiwaz, Wodan, Doriar en
Frija. gelyk ook Zaterdag (Saturnus)
een Romeinse inslag heeft, maar de
naamgeving der dagen stami deson
danks uit het oude Babylonië.
Mocht u er nog niet van overtuigd
zijn dat u een deel van de Babyloni
sche cultuur hebt geadopteerd, wil
dan zo goed zijn even op de klok te
kyken. Die merkwaardige indeling van
een uur ln zestig minuten en van een
minuut In zestig seconden danken wij
(evenals de verdeling van de cirkel
in 60". de verdeling der graden ln 60'
en de verdeling der minuten in 60")
aan het twaalftallige rekenstelsel der
Babyloniërs, welk talstelsel, vermengd
als het was met het tientallig© stelsel
ook wel zestigtallig lijkt.
We zullen de Babyloniërs nu ver
der maar aan hun lot overlaten, om
u een beest te tonen dat iets doet wat
het eigeniyk niet mag doen.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
