In Nieuwe Tonge begint het weer te dagen Een paar honderd mannen staan klaar met de mouwen omhoog rr „Wat we nodig hebben is: een sterk volhouden" Invitatie-concert van Nieuw Leven NIEUWE LEIDSCHE COURANT te) DONDERDAG 19 FEBRUARI 1953 Mede vooi Leidens rekening (Van een onzer verslaggevers) NIEUWE TONGE OP OVERFLAKKEE, zes kilometer van Middelharnis. is een geteisterde plek. In die catastrofale nacht van Zaterdag op Zondag doorbrak het wilde water bultendüken cn binnendijken. Het stormde met tomeloos geweld op het rustende dorp aan. verzwolg polders en landerijen, hoeven en huizen, mensen en vee en raasde voort tot al het geredde leven was gevlucht naar een nog droog oord, dat dorp gebleven is. Nieuwe Tonge is geen dorp meer. Maar het kan het weer worden. En daarom staan de gezichten van de paar honderd mannen, die toen het water z'n verwoestende werk had gedaan, zwijgend op deze plaats zy teruggekeerd, niet verbeten en zijn hun weinige woorden niet opstandig. „We be ginnen opnieuw. We vertellen maar niet aan onze vrouwen en kinderen, hoe ons dorp er nu uitziet. Ze zouden het toch niet begrijpen. Maar als ze terugkomen, moet het weer bewoonbaar zijn." Bewoonbaar. Ja, de burgemeester van Nieuwe Tonge heeft dit woord toch niet uit zijn w denboek geschrapt. Zijn natuur verdraagt dat niet. H:j staat aan het hoofd van alles wat er nu in Nieuwe Tonge gebeurt. Op bouw kan dat voorlopig nog niet zijn Berging, opruiming en voorlopig herstel van de dijken. Kleine woorden. Maar wat betekenen ze veel. „U moet wel veel moed hebben actief burgemeester van zo'n dorp te zijn." „Die moed heb ik. En alle mannen. Als er één ding is, dat we gemeenschap- I pelijk hebben, dan is het de vaste wil end om er bovenop te komen. Als we pessi- worden, is de boel verloren. Red- Neideloos. We moeten dagelijks proberen de 'tor, kop er vóór te houden. Dat moet iedere dag opnieuw. Want de dagen zijn alle maal grauw en ze zijn allemaal anders. Anders in droefheid en pijn, in het >n. trieste en het akelig-verrassende. We heb- 'ben nodig een sterk vólhouden Een on afgebroken er-doorheenwillen-gaan. Dan zuilen we er komen. En dan kunnen we alJ de mensen en de dieren terugroepen Dèt ogenblik geeft ons moed. Want we willen verder leven. In ons Nieuwe Tonge." d« Het verhaal We zijn een dag in Nieuwe Tonge ge- weest. Omdat Leiden dit Flakkeese dorp jgaat adopteren, in samenwerking met Leidschendam en Rijswijk (Z.-Holland), j Burgemeester C. van Hofwegen had het 1 Jruk toen we er .kwamen. Wanneer zou 1 hij het dat niet hebben! Maar de ver- y legenwoordigers van de Marshall-hulp ae'\ hadden hem nog maar een kwartier nodig. In dt kamer van de gemeenteraad l heeft hij ons het verhaal van Nieuwe I Tonge gedaan. Zonder pathos Af en toe 1 [onderbroken voor een slok sinas. „In de nacht van Zaterdag op Zondag n half drie werd ik opgebeld. Het water deed bij Battenoord, een gehucht, dat bij Nieuwe Tonge hoort, zo raar. Het kwam zo hoog, dat het wel aanbeveling ver diende snel te komen kijken Ik kleedde aan, alarmeerde het hele personeel de brandweer en liet ook het ge- meentepersoneel wekken. We zijn toen naar Battenoord gereden. 't Was inderdaad ongewoon. De woeste golven kwamen nog wel niet over de dijk heen, maar we hadden al gauw in de gaten, dat de situatie met de minuut be roerder werd. We hebben eerst de vrou- kinderen van Battenoord naar Nieuwe Tonge vervoerd. Dit is een mis lukking en een succes geworden. Bij het reddingswerk zijn helaas een vrouw en een kind omgekomen. Maar het voor deel was, dat door het leven van de auto's het dorp Nieuwe Tonge langzaam ont waakte. De een waarschuwde de ander. De mensen hebben zich direct voor el kaar verantwoordelijk gevoeld. Niet allen kwamen terug Om kwart over drie brak de grote dijk bij Battenoord door. Toen viel er te redden. Ikzelf was met geïsoleerd. We hebben ge. probeerd verbinding te krijgen met Nieuwe Tonge, maar dat lukte niet. Eén enkele mens zou het op die dijk niet gehouden hebben. Daarom gaven we el kaar stevig een arm. Twee groepen van vier. Nóg was de storm sterker. Drie mannen werden losgerukt en in het kokende water gesmakt. -Eén werd de lucht in gezogen en op het dak van een boerderij geslagen. Daar heeft hij een vast punt- gevonden, dat zijn behoud is geworden. In het aardedonker van de nacht konden we niets beginnen. We moesten op het morgenlicht wachten Zondagmorgen kwamen we in Nieuwe Tonge terug. Met z'n vieren." Onder het vertellen komt een Jongen binnen. „Er zijn mensen uit Zwitserland U te spreken." Buitenlanders, die het rampgebied zijn gesneld om sen-in-nood te dienen. „Ze moeten maar even wachten," Er wordt nog een krat met cider en chocolademelk in een hoek gezet. Water is er niet. Een vracht wagen stopt voor het gemeentehuis. Met eten uit Middelharnis. Een keuken ls er niet. De radio geeft een kinderliedje. Hij speelt op vier batterijen. Waarom zou hij niet spelen in dit doodse oord? Het leven komt er weer en het krijgt langzaam en vaag zijn vormen terug. Verschrikking en optimisme Burgemeester Van Hofwegen gaat ver der. .Toen we in Nieuwe Tonge terug kwamen, viel de verschrikking op ons. Maar we werden tegelijkertijd met op timisme beladen door de houding van de bevolking. Er is geen sprake geweest van een paniekstemming. We hebben vlotten gemaakt van olie vaten en planken. Dat ging met hangen en wurgen. Waar moest je al die touwen vandaan halen? En ze moesten lang zijn Heel het dorp stond onder water. De waterhoogte varieerde van tien centi meter tot twee meter. We hebben de mensen uit de woningen gehaald en het centrum van het dorp gebracht. Daar zijn kleine huizen, waarin wel honderd mensen /erden ondergebracht. Rustige mensen, maar toch wel vreesachtig, perig en vermoeid. Wat hebben z« kaar geholpen. De voorraden van levensmiddelenwinkels werden in beslag genomen Zodoende konden we een mitieve distributie op touw zetten. Eén brood per gezin bijvoorbeeld. Dinsdagmorgen om tien uur kregen we contact met de buitenwereld. Zondagmorgen vroeg vas de stroom al uitgevallen. We hebben herhaalde malen geprobeerd contaci te krijgen met de burgemeester van Middelharnis en ook met Dirksland Maar geen -ucces. Dins dagmorgen dan roeiden twee brandweer- We zijn begonnen mef het bergen van eerste lijken en cadavers en met het dichten van het eerste gat in de Molen dijk by de molen, een gat van twintig r lang. Duizend zandzakken en honderd vrachten zand zijn er in ge gaan De weg van Middelharnis naar Nieuwe Tonge was gelukkig enigszins berijdbaar, zodat er voldoende zand kon worden aangevoerd. Ik heb toen verder contact gezocht met de Ned Heide-maatschappij ei Provinciale Waterstaat voor het herstel van de andere dijken Met de weg Battenoord hopen we vandaag (Dins dagredactie) klaar te komen. Dat van groot belang, omdat we dan de haven van Battenoord voor het aar ren van allerlei materiaal kunnen ge bruiken". Voorwerp van solidariteit Dat is het korte verhaal van Nieuwe Tonge. Komt de lezer er nog van onder de indruk? Och, het kan zijn, dat ook aan deze dingen wennen. Er wordt al zo lang over dat verdronken land met al z'n verschrikking geschreven ei zijn zo vee) stadjes en dorpen, die de laatste tijd onze aandacht heboen opge- Het één verdrong het ander. Daar komt nog bij. dat in Nieuwe Tonge niet het dieptepunt van de ramp ligt. Dat is maar netjes in jullie pakhuizen lig gen straks komen we het halen!" Op officieel briefpapier van de ge meente Nieuwe Tonge schreef burge meester Van Hofwegen met vaste hand de aantekeningen: „Leiden adopteert met Leidschendam en Rijs wijk alleen in Leiden al 25 vrach ten goederen waarde van kleding, dekking en meubilair geschat op f 800.000." Woningen en mensen In Nieuwe Tonge hebben ongeveer 350 woningen zeer grote schade opgelopen. Het gemeentebestuur houdt er rekening dat een groot gedeelte zal moeten vorden afgebroken. Op een rondwande- ing door het dorp is ons wel gebleken, dat dit geen voorbarige berekening, is. Er is dan ook nog geen kijk op terug keer van de bevolking. De burgemeester verklaarde, dat voor de meeste gezin- op een langdurige evacuatie moet worden gerekend. Op het ogenblik werken in Nieuwe Tonge 250 man. Zij proberen een beetje orde op zaken te stellen. Maar ze weten goed. dat er voorlopig van orde geen sprake kan zijn. Maandagmiddag is er een vrouwelijk hulpcorps uit Wassenaar en Voorburg aangekomen. De centrale keuken van Middelharnis zorgt voor eten voor de werkers van Nieuwe Tonge. Maar nog deze week zou men een eigen keuken krijgen. Wat het schoonmaken betreft ge nieten bepaalde winkels voorrang, opdat de eigen middenstand de men sen langzamerhand van de meest nodige levensmiddelen kan gaan voorzien. De burgemeester achtte het voor de naaste toekomst van het grootste belang, dat er op zeer ruime schaal woningen worden gebouwd en dat er zeer veel mensen komen wer ken. Belangstelling De belangstelling voor Nieuwe Tonge is steeds groot. Dat doet de mensen goed. Ze vinden het ook prettig om de afwis seling. Koningin Juliana. Prins Bern- hard. de commissaris van de Koningin in. Zuid-Holland en minister Mansholt zijn er al geweest. En dan komen er veel journalisten op bezoek, nog buitenlandse dan binnenlandse. Op de Woensdag na de ramp reeds heeft men er een journaliste uit Argentinië ont vangen. Zij was de eerste. Verder zoch ten verslaggevers uit Brazilië. Portugal. Engeland. Zweden. Finland en Duitsland de burgemeester op. De heer Var. Hof wegen voerde vraaggesprekken voo. Duitse en de Zweedse radio. En dan niet te vergeten de hulpactie van het Rode Kruis Zo werken al die contacten van buitenwereld met Nieuwe Tonge ook mee om er bij de werkers de moed ir te houden. Het bericht uit Leiden be tekende eveneens een lichtpunt er bij De heer L. Questroo, lid van de Leidse rr ad, die op uitnodiging van twee Leidse bladen de reis meemaakte, deelde het de burgemeester mee. Hij was niet „officiële" vertegenwoordiger van gemeentebestuur. Maar dat was voor Nieuwe Tonge dan ook niet belangrijk. Een officieel bezoek van het Leidse ge meentebestuur aan de getroffen plaats zal ongetwijfeld volgen. Orthodox en vooruitstrevend Op 1 Januari van dit jaar bedroeg het aantal inwoners van Nieuwe Tonge 2186. In de kom van het dorp stonden vier honderd huizen. In totaal waren er 650. liet aantal boerderijen schatte de bur gemeester op vijftig. Het dorp heeft één kerk, de Hervorm- De „ring" van Nieuwe Tonge, waarin de Hervormde kerk staat. De oude eik heeft het water van 1944-'45 overleefd, maar deze ramp zal ook wel zijn afsterven betekenen. In de kerk heeft het water zo hoog gestaan, dat de kussens van de banken naar het torenportaal zijn ge dreven. Op de banken ligt het slik een centimeter dik, op de vloer min stens tien. In de tuin van de kerk zijn duizenden uien, aangespoeld uit de verdronken landerijen, achtergebleven. lieden uit Dirksland het dorp binnen om zich van de situatie op de hoogte te stellen. En Woensdagmorgen kon de gacuatie van de gemeente beginnen. Per duck zijn de mensen naar het drooggebleven Dirksland vervoerd. Ze ventig man per keer. Woensdagmiddag kwam er nog een helicoptère bij. In de Christelijke school van Dirksland wer- ze opgevangen om later naar het evacuatiecentrum-Rotterdam te worden gebracht Niet alle mensen konden wor den gered. Het aantal doden veel ouden van dagen en kinderen schat- ;n we op een tachtig. Er zijn er pas ;n kleine veertig geborgen. Donderdagmiddag om één uur was de evacuatie voltooid. Ik zat als laatste man :n helicoptère boven het dorp, toen ik bij een schuur aan de Molendijk nog verloofd paar knus op een veiling- kist zag zitten. „Dalen, piloot", zei ik. We hebben het paartje gestoord, het op gepikt en naar een betere plaats ge bracht. Rusten ót werken Een dag later ben ik in het dorp terug gekomen. Met een zwager, die bij de grote vaart heeft gewerkt en zat te popelen om ook wat te doen. We vonden het dorp twintig m i van de mare chaussee, die de bewaking op zich had den genomen, en een militaire arts. Het bleek, dat in de buitendijk van Bat tenoord een gat van 150 meter was ge slagen en dat er in de binnendijken een 25 gaten zaten, in lengte variërend van vijf tot 250 meter. Vooral in dt richting Battenoord vertoont het dorp een ver bijsterende ravage. Vrijdagmiddag heb ik de raadsleden, de nationale reserve, het gemeente- personeel. de reserve-rijkspolitie en het corps luchtwachtdienst opgeroepen de hulpverlening ter hand te nemen. En Zaterdagavond beschikte ik over 25 mensen. Zondag zijn we aan het werk gegaan. Het was biddag. Dat wist ik. Ik heb de mensen toen voor de keuze ge steld: rusten en rouwen óf -ve-kén. Ze hebben aet laatste gekozen. Waarmee niet gezegd is, dat er niet geoeden niet gerouwd i*. i. Oude Tonge is veel erger. Het doden cijfer is daar driehonderd. Een fotograaf had veertien dagen door het rampgebied gezworven. Oude Tonge deed bij hem de deur dicht. „Nu moet ik er beslist week uit". „Ik zette m'n motor aan cant van de weg, want ik moest ovèrgeven. En ik had niet gegeten. 'tWas louter van de verschrikkelijke narigheid". nu mag Leiden Nieuwe Tonge adopteren We vinden het niet nodig, de een macabere tekening vai toestand in dit dorp voor te zetten ofschoon de zichtbare werkelijkheid macaber genoeg is. Het onopgesmukte relaas van zijn moedige burgervader toch is genoegzaam om bepaald déze sen in liefde en opofferingsgezind heid te gaan helpen. Er zijn misschien heel weinig Leic-enaars, die wel in Nieuwe Tonge zijn geweest. We zullen er wellicht ook nooit komen. Daarom hebben we deze simpele Indruk geschreven. In de hoop en in de wachting dat de Leidenaars deze zullen bewaren. Op papier en in het hart. Nieu-.ve Tonge is geworden het voor werp van onze solidariteit De burgemeester wist het nog niet, dat men zijn gemeente aan Leiden had toegewezen. Op het horen van het bericht keek hij een beetje be duusd. Alsof hij wilde zeggen: „Wat moeten jullie adopteren? Er zijn hier toch geen mensen meer!" Geen men sen meer. De werkers worden tegen het vallen van de avond naar Dirks land gebracht. Dan is het dorp leeg. Schijnbaar doodgebloed. Maar als het ochtendlicht traag doorbreekt, staan zij alweer klaar met de mouwen om hoog. Iedere dag. En als ploegbaas Van Hofwegen hij wil niet méér zijn en niet minder dat beeld voor zijn ogen ziet, ja dan is die Leidse hulp verbazend prachtig. „Laat het Een beeld van de ravage, die storm en water aan de Molen dijk van Nieuwe Tonge, die naar het centrum voert, aan richtten. Zeer veel huizen aan deze dijk moeten worden af gebroken. Langs de woningen hangen de draden voor de noodverlichting, die er nog niet is. Gas en water zijn er ook nog niet. Toen wij er waren, kwam juist het bericht binnen, dat waarschijnlijk eind deze week weer gas kan worden ge leverd, zij het op beperkte schaal. hebben een dorpshuis gesticht. De gemeente stelde een maatschappelijk werkster en een jeugdleider aan. Er is ook een stichting gezinsverzorging. En dan nog een stichting dorpsge meenschap, die vooral culturele be doelingen heeft en waarvan vrijwel alle plaatselijke verenigingen lid zijn. Dat gaat van de geitenfokvereniging tot aan de muziekvereniging". Het college van B. en W. had In prin cipe reeds besloten tot de stichting van een badhuis met zwembad. Het riole ringsplan met zuiveringsinstallatie is voor drie-kwart uitgevoerd, maar men vreest, dat ook op dit punt opnieuw zal moeten worden begonnen. Er was drie ton uitgetrokken. De begroting van 1953 toont een tekort van f 15.000. Toen de burgemeester dit bedrag noemde, lachte hü een beetje ironisch. „Hoe groot het tekort nu we) is, kan Ik niet zeggen. Ik zou er ge makkelijk een millioen naast kunnen zitten". Nieuwe Tonge ls de eerste gemeente van de heer Van Hofwegen. Per 1 Sep tember 1947 werd hij tot burgemeester van deze gemeente benoemd. Hij werd geboren in Gouda en was eerst werk zaam als adjunct-accountant bij de ge meente Rotterdam. De geschiedenis van het dorp gaat vol gens de beschikbare gegevens terug tot omstreeks 1450. De plaats heeft zich uit gebreid vanuit de „ring", waarin de kerk staat. De Hervormde kerk moet dateren van omstreeks 1500. Het is een kruiskerk waaraan in de loop der eeuwen heel wat Burgemeester Van Hofwegen in gesprek met de heer Questroo, lid van de Leidse gemeenteraad, die op uitnodiging van twee Leidse dagbladen, waaronder het onze, de reis naar Nieuwe Tonge meemaakte. Zij staan hier op de dijk tussen het getroffen dorp en Dirksland, waarin een gat van een kilometer lengte is geslagen. Ongeveer honderd meter achter hen is een ziekenauto uit Dirksland met de chauffeur van de dijk ge spoeld. Deze is nog steeds niet gevonden. Achter de huizenrij bevindt zich de nieuwe wijk van het dorp, die ook voor een groot deel verloren is gegaan. de kerk. De bevolking ls dan ook over wegend Hervormd (ongeveer zeventig procent). De leden van de Geref. Kerk en van de Geref. Gemeente kerken in Middelharnis, evenals het groepje vrij zinnigen, dat zich bij de Remonstrantse Gemeente aldaar heeft aangesloten. De predikantsplaats in de Hervormde Ge meente is reeds vier jaar onbezet. De gemeenteraad van Nieuwe Tonge is aldus samengesteld: twee A.R.P., twee S.G.P., twee P. v. d. A. en één midden standspartij. De burgemeester is lid van de Partij van de Arbeid. Wethouder G A. J. Opstelten is A.R. en wethouder A van Alphen is Staatkundig-Gereformeerd De samenwerking in de raad noemde de burgemeester heel goed. Nieuwe Tonge is tamelijk streng orthodox. Zoals trouwens geheel Goeree en Overflakkee. En toch kan men van de bevolking niet zeggen, aldus de heer Van Hofwegen, dat ze niet vooruitstrevend is. „We hebben hier dingen kunnen doen, die in een andere orthodoxe gemeente uitgeslo ten zijn. Er is bijvoorbeeld een sport- tèrrein (voetbal en korfbal) aange legd met de medewerking van de ge hele burgerij en de gehele raad. We gedokterd is. Helaas niet altijd verant woord. Het interieur echter is bewon- c-.enswaardig. De kerk ls nu droog, maar het water heeft er meer dan een aaeter hoog in gestaan. De kussens van de banken zijn alle naar het torenpor taal gedreven. Op de banken is een laag slik met een dikte van een centimeter achtergebleven. De laag op de grond ls zeker tien centimeter dik. Tweede evacuatie De bevolking weet wat evacuatie ta. Van September 1944 tot aan de bevrij ding heeft de gemeente ook onder wa ter gestaan. Maar lang niet zo erg. De schade aan de gronden was toen veel omvattend Door intensieve polderbema ling heeft men echter de bodem in korte tijd weer betrouwbaar kunnen maken. Nieuwe Tonge is een landbouwplaats. Uien ziet men overal. Nu niet op de lan derijen. maar in de straten en in de huizen. De landen zijn leeggespoeld. Ook woyden er veel suikerbieten verbouwd. De schade aan de grond zal nu niet zo groot zijn, omdat het land niet zo lang onder water staat. De schade aan de veestapel daarentegen ls wel omvangrijk. Naar schatting zijn er vijftig paarden en tweehonderd koeien verdronken. Deze aantallen kunnen nog gemakkelijk toe nemen. Er staan immers nog verschei dene boerderijen in de watervlakte, die Ter gelegenheid van het zevende lustrum Als voorslag op de feestavond van Zaterdag as. verzorgde de arbeiders- muziekvereniging Nieuw Leven, die haar 35-jarig bestaan dit jaar herdenkt, een invitatieconcert. Alle belangstellenden hadden bovendien vrije toegang. Des te meer bevreemde het, dat de gehoorzaal maar schaars bezet was. Voor een har- monie-in-feeststemming is zo'n schrale opkomst niet bepaald aanmoedigend. Aan onze beschouwing dient een com pliment vooraf te gaan. Het concert be gon prompt op tijd, de pauze lag op de minuut af tussen kwart vóór tot kwart óver negen en het einde kwam klokslag Agenda voor Leiden Donderdag Casino. 7 en 9.15 uur: Chr Filmactie. Kleine mensen op de grote weg. Stadsgehoorzaal 8 uur: Residentie orkest, Janine Dacosta. piano. Antonius-clubhuis. 7 en 9.15 uur: K. en O., Noorse film. Het verboden oerwoud. Levendaal. 8 uur: Ds C. Jongeboer van Lisse over de Heilige Doop. Vrijdag Antonius-clubhuis, 8 uur: K. en O., poppentheater „In den vroeden zotskap' vertoont „Reinaert de Vos". Snouck-Hurgronjehuis, 8 uur: K. en O., cursus psychologie. Zuiderkerk, 8 uur: bijeenkomst ter gelegenheid van Wereldgebedsdag. Vlies. 8 uur: Expogé, mevrouw O.C.D Idenburg-Siegenbeek van Heukeiom over Zuid-Afrika, met films en kleuren foto's. Schouwburg, 8 uur: Hoofdstad-operette met G'schichten aus dem Wienerwald. Pieterskerk, kwart over 7 tot kwart voor 8: Avondgebed. Gymnasium. 8 uur: volleybal, Leiden —Rotterdam. Oegstgeest, Zendingshogeschool. 8 uur: bijeenkomst Wereldgebedsdag. Zaterdag Volkshuis, 4 uur: drs D. G. Ruarus over Vrees, angs en leugen in het kin derleven. Schouwburg. 8 uur: Leidse gymnasias- tenbond. uitvoering ten bate van het Rampenfonds. Jacobazaal Burcht, 35 uur: receptie Nieuw Leven. 7e lustrum. Stadszaal. half 8: jubileumfeestavond Nieuw Leven l'entaons tellingen Prentenkabinet 26 uur: tekeningen van Gentenaren Julea de Bruycker en George Minne (tot 21 Februari) Lisse. Bloemlust (t.m. 21 Februari) Nachtdienst apotheken Apotheek Kok, Rapenburg y. tel. 24807, en apotheek Tot hulp der Menschheid, Hooigracht 48. tel. 21060. Terug in Leiden Volgens mededelingen van de com mandant zeemacht Nederland zullen de volgende Leidse militairen van de zee macht vermoedelijk op 4 Maart met de Piet Hein uit Korea in ons land terug keren (plaats van aankomst Den Helder): J. Heymans, Floresstraat 2a; J. W. Veldhuizen, Zonneveldstraat 19; J. Stam, Herenstraat 16a, A. Veld. Rijndijk straat 84; J Beij. Gortestraat 79 en M. L. Rijnhout. Herenstraat 115. Uitvaartdiensten voor in Korea omgekomen Leidenaar Zoals reeds werd gemeld, is op 14 Fe bruari in Korea gesneuveld de korporaal le klasse B. A. de Roo uit Leiden Kor poraal De Roo was 24 jaar en ongehuwd: hij woonde Schoolstraat 6 Nadat hij twee jaar in Indonesië had gediend, was hij negen maanden geleden naar Korea ver trokken. In Mei hoopte hij terug te ke ren; hij wilde beroepsmilitair worden. In de R.K kerk aan de Herensingel zullen Zaterdagmorgen de uitvaartdiensten wor. den gehouden. Slagerij geopend Slager Piet de Bruyn uit Bussum heeft vanmorgen een filiaal te Leiden geopend, en wel in het pand Hogewoerd 72. v in zijn vader voorheen het poeliersbedrijf uitoefende. Opbrengst oliebollendag De oliebollendag. die Dinsdag ln Lei den werd gehouden, heeft voor het Ram penfonds op negentien gulden na f 1000 opgebracht. Er zijn meer dan 20 000 bol len verkocht. Vijftigjarige echtvereniging Het echtpaar O. J. Spierenburg—M. de Roode, Haagweg 48. hoopt op 6 Maart de 50-jarige echtvereniging te vieren. niet te bereiken zijn. Het aantal dronken varkens is zeer groot Wij vernemen nog, dat het ge meentebestuur van Leiden waar schijnlijk reeds begin volgende week een bezoek aan Nieuwe Tonge zal brengen. Een dergelijke stipte en precies afgemeten gang van zaken mag (als na- •olgingswaardig voorbeeld!) toch wel ven worden vermeld! We hebben dit harmoniecorps deze vond leren kennen als een ijverig en toegewijd blazend ensemble. Onder de spelers bevinden zich enkele gerouti neerde krachten (o.a. bij de baritons). Het echter jammer, dat de samenstelling, wat de kwaliteit aangaat zo heterogeen Een oude wijsheid leert ons. dat een ketting niet sterker is dan de zwakste schakel. Daf geldt mutatis mutandis ook harmomegezelschap. Als er zich onder de klarinetisten, de saxophonisten de bespelers van trompetten en trom- ïes zwakkere broeders bevinden, moet zich die omstandigheid op de totaalklank wreken. Er waren intussen vele momen ten, dat men als geheel de moeilijkheden wel aén kon. bijv. in de beide marsen, het begin van de Erlkönig-ouverture (Joh Boers) en ook in de Mozart-fantasie (een zeer weinig geslaagde compositie van Higuet). Laat dit orkest, dat werkelijk wel tot iets in staat is. zich echter tot eenvoudi ger werken bepalen (niet by'v de veel te moeilijke Meyerbeer-fantasie van Tobani). De ijverige dirigent moet ook zijn geestdrift de tempi zo op jagen als bijv. in de Sinfónia van Joh. Chr. Bach (het allegro van de achttien- ^■■■■IMlHandante!). Verschillende spelers komen dan in ademnood en van een rustige, zorgvuldig gevormde melodie (tot de slotnood toe) kan geen sprake zijn. Het was daarom geen wonder, dat er nu en dan vlugge nootjes uitvielen en de klank nogal eens rammelde. Het over heersende forto (zonder veel nuancering) kon dit alles niet verbergen. We schreven deze dingen niet uit lust tot fitten. Wanneer Nieuw Leven in zijn geheel tot een rustiger concentratie komt, deze richt op voor dit orkest speelbare werken en alle leden afzonderlijk zich zetten tot het voortbrengen van een gave toon. dan zal men ongetwijfeld in korte tiju een rondom bevredigend spel berei ken. Daarvoor staan de goede wil en de ruimschoots aanwezige musiceervreugde borg! Joh. van W. Boomkwekerij allerlei Filmavond voor Tuinbouw en Plantkunde De grote bovenzaal van het Vlies was gisteravond aardig vol belangstellenden, toen de heer H. A. Marinus, administra teur van de Ned. algemene keuringsdienst voor boomkwekerijgewassen daar op uit nodiging van de maatschappij voor tuin bouw en plantkunde een film inleidde, die de veelomvattende titel droeg van „Boomkwekerij allerlei". Het doel van deze film, die ver vaardigd werd door do heer Marinus in opdracht van de keuringsdienst, is: de Nederlandse boomkwekers te laten ken nis maken met elkanders werk, de fruit kwekers te laten zien. met hoeveel zorg vuldigheid er wordt gewerkt, en het werk van de keuringsdienst ln een hel der licht te stellen. Zoals men weet, werd de keuringsdienst in 1943 opgericht als overkoepelend orgaan van bestaande plaatselijke diensten en verenigingen en er bestaat een prettige samenwerking tussen deze dienst en de kwekers De film opgenomen in zwart-wit (be halve sommige close-ups van bloeiende en vruchtdragende bomen), was van bui tengewone kwaliteit en boeide de aan wezigen zeer. Na de pauze werden op namen vertoond van Amerika en Afrika, waarbij zeer zeldzame opnamen van broe dend vogels, van kuitschietende vissen e.d.. en een visie op het leven van de Zwitserse bergboer. Burgerlijke stand van Leiden GEBOREN: Gustaaf L, zn van B Kop pend en E E Sopakuwa; Hendrik C J, zn van A van Leeuwen en M H van Put ten; Sjoukje, dr van F Loonstra en A Dorst: Judith P dr van W Blok en J C van der Vos; Johanna E, dr C A Abspoel en J van Leeuwen: Josephine PMJ, dp van W J J M van Noort en M J Ortgiess. GEHUWD: F J Schild en N Spies; J G van der Meer en A van der Linden; D C van Sermondt en W Lamme. OVERLEDEN: A Waasdorp, wedn, 83 Jr; D van der Geer. man. 76 Jr. CHR. FILM-ACTIE Afd. Leiden. HEDENAVOND draalt in Casino Theater om 7 en 9.15 uur nm de prachtige film „KLEINE MENSEN OP DE GROTE WEG!" Ds TOORNVLIET zal weer een kort woord spreken over de bedoeling van deze film.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 3