J
Verontwaardiging in Elzas groeit aan
tot een ware storm
Burgemeesters leggen ambt neer en
veteranen zenden insignes terug
^vS'óoop
otuiema
Het Rechtsherstel
zonder voorzitter
De Oostduitse „reclame-chef'
Eisler neemt de benen
Tiende lijst met namen van de
slachtoffers
Toch is het zo
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
MAANDAG 16 FEBRUARI 1953
De vonnissen inzcrfte Oradour
fN DE ELZAS is een storm van verontwaardiging opgestoken, na de tegen
de 13 Elzassers uitgesproken vonnissen, waarbij langdurige gevange
nisstraffen en dwangarbeid werden opgelegd, terwijl één Elzasser, de
sergeant George René Boos, ter dood veroordeeld werd. Duizenden Elzas
sers kwamen Zondag in kerken en bij oorlogsmonumenten, onder het
luiden der klokken bijeen, als protest tegen deze vonnissen. Men weet, dat
ook de Elzassers deelnamen aan het uitmoorden van het Franse plaatsje
Oradour, in de laatste wereldoorlog. De publieke opinie in de Elzas luidt,
dat de Elzassers hadden moeten worden vrijgesproken. De schuld van alles
draagt, volgens hen, slechts generaal Lammerding, de commandant van de
S.S.-divisie „Das Reich", die zich nog als vrij burger in de Britse zone be
vindt. Met uitzondering van de communisten hebben vertegenwoordigers
van alle politieke partijen in de Elzas aan een omvangrijke protestactie
deelgenomen.
ring, die in een moeilijk parket is geko
men. want als zij de Elzassers hun zin
geeft, wekt zU de ontevredenheid van de
familieleden van de slachtoffers van Ora
dour en andere delen van het volk. De
eerste tegenactie is er trouwens al. In
Rijssel is op een vergadering van voor
malige verzetslieden absoluut handhaving
van de vonnissen geëist.
Naar welke zijde zal de weegschaal
van het recht doorslaan?
Bespreking van minister
Beyen
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr J. W. Beyen, zal naar
Ass. Press, verneemt, voorbereidende be
sprekingen voeren met Franse en Itali
aanse staatslieden alvorens de Europese
ministers 24 dezer te Rome bijeenkomen,
nl. op 19 dezer met de Franse premier
en minister van Buitenlandse Zaken, op
21, 22 en 23 dezer met de Italiaanse pre
mier en andere staatslieden. Italië zou
met Frankrijk en de Benelux namelijk
een gemeenschappelijk standpunt willen
innemen ten aanzien van de band tussen
Engeland en de Europese gemeenschap.
De burgemeesters van het departement
Boven-Rijn zyn een administratieve sta
king begonnen. Parlementsleden uit de
Elzas hebben maatregelen besproken om
pressie op de regering uit te oefenen. Zij
overwogen ongehoorzaamheid aan rege
ringsbesluiten en ontslagaanvrage als
volksvertegenwoordiger. Ook de moge
lijkheid van een belastingstaking is
•wogen. Dit zou ernstige moeilijkheden
voor de staatskas betekenen, daar de
Elzas veel aan belasting opbrengt, aldus
Reuter.
Oudstrijders uit de Elzas, veteranen
van beide wereldoorlogen, hebben hun
militaire onderscheidingstekenen aa
Franse president teruggezonden. Helden
uit het verzet en leden der gezinnen van
16.000 Elzassers, die in Duitse concentra
tiekampen omkwamen, omdat zij weiger
den bij de SS dienst te nemen, kanten
zich tegen vonnissen van het militaire
gerechtshof te Bordeaux.
Straatsburg, Mulhouse, Colmar er
dere Elzassische steden geleken Zaterdag
op plaatsen van rouw. Met zwarte ran
den omgeven vlaggen woeien halfstok
of bedekten kozijnen en balkons.
Gewetensvraag voor
de Fransen
De Franse minister van Defensie, Ple
ven, heeft spoedige behandeling door de
regering beloofd van een amnestiever-
zoek ten gunste van de veroordeelde El
zassers. die door de Duitsers zijn ge
dwongen bij de Waffen-SS dienst te
nemen. Dit verzoek is in de vorm var
een wetsontwerp ingediend door de vroe
gere minister Pfimlin. Deze zal aan het
hoofd van een delegatie parlementsleden
morgen een bespreking houden over deze
kwestie met premier Mayer en minister
Pleven.
De omvang van de protestactie is
pijnlijke verrassing voor de Franse rege-
Advertentie)
ZWARE HOEST, BRONCHITIS)
SL'JM-OPLOSSEND
In ons nummer van 2 Augustus
1952 wezen wij er op, dat wij
Kamerleden niet de juiste personen
vinden om als voorzitter en onder-3
zltter van de Raad voor het Rechtsher-
etcl op te treden. De laatstgenoemden
moeten Immers in beroep beslissen op
alle bezwaren en die zijn er vele
tegen de wijze waarop het Ned. Beheers
instituut (N.B.I.) over vijandelijk
mogen beschikt.
Dit Instituut Is deel van de administra
tie van het Rijk. De voorzitter en d«
ondervoorzitter van de Raad voor hel
Rechtsherstel moeten dus steeds beslis
singen geven pro of contra handelingen
van het N.B.I., waarvoor de regering
aansprakelijk is.
Sinds wij dit schreven, is mr Donker
minister van Justitie geworden er
getreden als voorzitter van de Raad
het Rechtsherstel; prof. Gerbrandy, de
ondervoorzitter van de Raad
Rechtsherstel, kon wegens ziekte reeds
verschillende maanden zijn functie niet
uitoefenen en vertoeft thans tot herstel
van krachten in het buitenland.
Het gevolg is, dat de hele rechtspraak
van het presidium van de Raad voor het
Rechtsherstel reeds verschillende maan
den stilligt. Zulks is natuurlijk een zeer
ongewenste toestand. Het is hoog tijd,
dat de regering een nieuwe voorzitter
benoemt, die geen Kamerlid is en niet
als mr Donker de laatste jaren wegens
andere drukke werkzaamheden do recht
spraak moet overlaten aan een tweede
voorzitter, die ook met andere zaken
zo volhandig is, dat de uitspraken na de
openbare behandeling van een zaak vaak
een half jaar of langer op zich laten
wachten.
De eenmansrechtspraak van de voor
zitter of ondervoorzitter van de Raad
voor het Rechtsherstel, Ingesteld om
snelle beslissingen te krijgen omtrent
talrijke bezwaren tegen de wijze van be
schikking van „vijandelijk" vermogen
door het N.B.L, kan uit een oogpunt van
snelle berechting dan ook allerminst als
geslaagd worden beschouwd.
Ook schijnen normale regels
rechtsgang beslissingen slechts op
grond van stukken, welke beide partijen
bekend zijn, het „horen" van een proces
partij door de rechter slechts in tegen
woordigheid van de raadsman van de
partij en van de tegenpartij niet
steeds in acht te worden genomen.
Het Hjkt ons een algemeen rechts
belang, dat de regering spoedig een er
varen en bekwaam jurist, nlet-Kamerlid,
die voldoende tijd heeft om de beroepen
tegen de handelingen van het N,BJ.
zelf te behandelen en zich ook overigens
geheel aan zijn taak als voorzitter
de Raad voor het Rechtsherstel te wij
den, tot voorzitter benoemt.
De Amerikaanse predikant J. A.
Verleur uit Paterson, Qrand Rapids, was
Juist in de rampweek voor familiebezoek
in Nederland en zal zoveel mogelijk foto
materiaal verzamelen om in zijn gemeen
te in Amerika gelden bijeen te brengen
voor de slachtoffers.
Joodse partijleider in
Kremlin bijgezet
Demonstratie, dat Stalin niet
„anti-semitisch" is
Een urn met de as van Lev Zaharo-
witsj Mekhlis is Zondag met staa
bijgezet in een muur van het Kremlin
achter de graftombe van Lenin. Mekhlis
één der meest vooraanstaande Joden in
Rusland en voormalig minister,
Vrijdag In de ouderdom van 64
overleden, zoals eerder vermeld.
Zaïterda-g hadden regeringsleiders
beurten de wacht betrokken bij het stof
felijk overschot, dat lag opgebaard in het
gebouw van de vakverenigingen,
vrten de dode de laatste eer kwamen
bewijzen.
Een begrafenis op heit Rode Plein ii
een eer, die alleen bewijzen wordt aar
de hoogste functionarissen van de rege
ring en de partij.
Ongetwijfeld wilde het Kremlin hier
mede bewijzen, dat het niet anti-semi
tisch is
Hoofdprijs Erefonds viel
in Limburg
In alle stilte gezien de watersnood
is dezer dagen onder leiding van notaris
Abma te Amsterdam de trekking gehou
den van de door Prinses Beatrix ontwor
pen en getekende rebusprijsvraag ten bate
van het Erefonds voor. Oud-verpleegsters.
De hoofdprijs, een Fiat-auto, viel ten deel
aan mevr. G. Vermeulen-Jentjens te
IJsselsteyn (L.). Alle 1029 prijzen, waar
onder vijftien bromfietsen, zullen de win
naars franco worden toegezonden. De vele
duizenden briefkaarten gaan nu naar
het hoofdpostkantoor te Amsterdam, waar
de opbrengst der extra-frankeringen zal
worden vastgesteld Naar schatting kan
ruim f 100.000 in de kas van het Ere
fonds worden gestort.
Treinramp in Italië eist enige
tientallen doden
Baby weid ongedeeld onder de wiak-
stukken ontdekt
Op het emplacement van Benevento ia
gisteren de sneltrein van Barl naar
met een vaart van 100 km uit de
rails gelopen. Minstens 23 Italianen zijn
bij dit ongeluk om het leven gekomen.
n van de tien wagens sloegen
De locomotief ramde het perron.
Waarschijnlijk passeerde de trein het
station met te grote snelheid. De machi-
en de stoker zijn, wolgens-A-.Pr,- nadat
zij zich hadden laten verbinden, verdwe-
Zij werden later door de politie g<
iteerd. Volgens de machinist hadden
emmen geweigerd. In de trein be
vonden zich vele Italianen, die gingen
emigreren naar Venezuela.
moesten 25 reizigers met ernstige
verwondingen in het ziekenhuis
Benevento worden opgenomen. De
gekomenen zijn allen Italianen. De bur
gemeester van Benevento heeft voor
gemeente algemene rouw bevolen. Onder
de pasagiers bevonden zich de 32-jarige
Renato Girolamo en zijn echtgenote
ria Grazianl. Zij waren juist ge
trouwd en waren op hun huwelijksreis.
By de ramp kwam zijn vrouw om het
leven en zelf werd hy gewond.
Aan een later Reuterberlcht ontlenen
Geen flmerik. stap in
Verre-Oosten
Alvorens Congres en
partners te raadplegen
Uit Washington wordt vernomen, dat
de Amerikaanse minister van Buit. Za
ken, John Foster Dulles, leden van de
Senaatscommissie voor buitenlandse aan.
gelegenheden heeft verzekerd, dat de Ver.
Staten eerst het congres en hun bondge
noten zullen raadplegen, alvorens een
nieuwe stap in het Verre-Oosten te doen.
Volgens Senatoren, die de bijeenkomst
der commissie bijwoonden, zou Foster
Dulles voorts gezegd hebben, dat presi
dent Eisenhower er niet naar streeft, een
blokkade van de Chinese kust in te
Deze senatoren verklaarden de indruk
te hebben, dat Foster Dulles voornemens
is de Amerikaanse bondgenoten volledig
op de hoogte te houden en te raadplegen.
Dit in de hoop. bij elk toekomstig op
treden de Verbondenen, eensgezindheid te
verzekeren.
De voorzitter der commissie, senator
Alexander Smith, had bepaald dat Dulles'
verklaringen geheim moesten blijven.
wij. dat er 80 gewonden waren, behalve
de 23 doden. De machinist en de stoker
van de trein zijn thans in een ziekenhuis
opgenomen. Een kind van 16 maanden
werd ongedeerd onder de brokstukken
vandaan gehaald, naast de lijken der
Oud en jong werlcen aan de dijk. Ook deze 69-jarige Willem Quimt uit
Poortvliet, een klein boertje, dat toch zeker niet werkloos wil toezien
nu zelfs de dominee en jongens van 16 jaar van de ochtend tot de avond
in touw zijn.
Einde ener communistische canièie
Aangezien Ameiika hem ook zoekt, zit hij
thans tussen twee vuren
IN OOST-DUITSLAND vallen de politieke kopstukken, de een na de
ander, in ongenade. Hoe kort is het nog slechts geleden, dat premier
Grotewohl kameraad Eisler omarmde! Thans zegt het anti-communistische,
Westberlijnse'blad „Telegraf" uit welingelichte kringen vernomen te heb
ben, dat Gerhard Eisler, het voormalige hoofd van de Oostduitse propa
ganda, en eertijds „communist nummer één" van de V.S. naar West-Berlijn
is uitgeweken.
De Amerikaanse autoriteiten in Ber
lijn zouden naar hem zoeken, daar Eisler
een gevangenisstraf moet ondergaan
wegens onwettige communistische acti
viteit in de V.S.
Een Amerikaanse woordvoerder heeft
echter verklaard, het bericht te kunnen
bevestigen, noch tegenspreken.
Eisler wist in 1949 met het Poolse pas
sagiersschip „Batory" uit de V.S. naar
Oost-Duitsland te ontsnappen. Het Oost-
Duitse ministerie van Voorlichting, waar.
van hij in 1949 de leiding kreeg, is de
vorige maand ontbonden.
Volgens de jongste geruchten
Eisler, waarvan gezegd wordt, dat hij
Joodse afkomst is, zich in Oost-Ber-
lijn In huisarrest bevinden. Communis
tische bladen hebben Eisler vaak gecri-
tiseerd, omdat zü van mening waren, dat
zijn propaganda niet doeltreffend was.
Hieronder volgt de tiende verlies-
lijst, die door het Rode Kruis is uit
gegeven na de watersnood. Het Rode
Kruis kan, in verband met de om
standigheden, waaronder de gegevens
van deze verlieslyst werden verza
meld, niet de volledige garantie ge
ven voor de betrouwbaarheid. Het is
dus mogelijk, dat een enkele wijzi
ging achteraf noodzakelijk zal blijken.
Kortgene
Van Vliet, Jan, geb. 16.2.48 te Ban
doeng, zoon van Gerrltje van Vliet,
laatste adres: Torendijk 401g.
Verburg, Daniël, geb. 5.2.29 te Kort
gene, laatste adres: Torendijk 371.
Dierkx, Ferdinand, geb. 20.2.52 te
Kortgene, zoon van Abraham Dierkx
en Augustine Jacobs. Laatste adres:
Torendijk 401h.
Dierkx. Gustave Antoine, geb. 28.7.50
te Djakarta, zoon van Abraham Dierkx
en Augustine Jacobs. Laatste adres:
Torendijk 401h.
Nieuwe Tonge
Palingdood, Plona, geb. 13.10.64,
echtgenote van Joh. Koppenaal; laat
ste adres: 2e Westerstraat 3.
Koppenaal, Johannes, geb. 22.1.65,
echtgenoot van Plona Palingdood;
laatste adres: 2e Westerstraat 3.
Prince. Maria, geb. 15.1.67; laatste
adres: Kerkring 23.
Van 't Hof, Catharina, geb. 25.2.85,
echtgenote van L. Zweerus; laatste
adres: 2e Westerstraat 7.
Wesdorp, Pietei', geb. 12.6.87, echt
genoot van J. M. Haanenberg; laatste
adres: B. Overdorpstraat 12.
Haanenberg, Johanna M., geb.
24.5.89, echtgenote van P. Wesdorp;
laatste adres: B. Overdorpstraat 12.
Zweerus, Leendert, geb. 22.8.85,
echtgenoot van C. van 't Hof; laatste
adres: 2e Westerstraat 7.
Hers, Arentje W„ geb. 2112.73, we
duwe van C. Kievit; laatste adres:
Korteweegje 22.
Timmer, Huibrecht, geb. 13.3.82;
laatste adres: Wentinkstraat 4.
Meijer. Krijn, geb. 24.10.40; laatste
adres: Battenoordscdijk 22.
Brooshoofd, Johanna E., geb. 1.10.91;
laatste adres: 2e Westerstraat 9.
Verweij, Anna Lijntje, geb. 7.1.83,
weduwe van G. Sneep; laatste adres:
Korteweegje 9.
Hoogstraate, Aagje. geb. 9.6.42;
laatste adres: Gen. Snijdersstraat 17.
Bruggeman, Marinus, geb. 11.4.46;
laatste adres: Battenoordsedijk 34.
Bruggeman, Cornelus, geb. 9.12.50;
laatste adres: Battenoordsedijk 34.
Jansen, Maria, geb. 3.2.10, echtge
note van J. W. Bruggeman; laatste
adres: Battenoordsedijk 34.
Bestman, Maria, geb. 3.10.88, echt
genote van P. du Pree; laatste adres:
Havenweg 1.
Brooshoofd, Adriaantje, geb. 24.6.88;
laatste adres: 2e Westerstraat 9.
Breur, Laurens, geb. 21.5.99, echt
genoot van N. Koppenaal; laatste
adres: Zuiddijk 80.
Staven] sse
Geïdentificeerd:
Mol, Adriana, geb. 20.7.39 te Stave-
nisse. dochter van Marinus Mol en
Dina Cornelia Johanna de Graaf;
laatste adres: Kerkstraat A 306a.
Moerland, Cornelia Geertruida, geb.
20.9.15 te Stavenisse, echtgenote van
Marinus Cornelis den Braber; laatste
adres: Oudelandsedijk A 98.
Van Iwaarden, Jannetje, geb. 2.1.97
te Stavenisse. echtgenote van Johan
nes Jacob Hage; laatste adres: Buurt
weg A 91.
Vogelwaarde
Voshaart, Willy Emelia, geb. 18.10.39;
laatste adres: Westdijk 2.
Overval op slager in
Amsterdam
Vader, dochter en hond
teveel voor dief
Wegens een poging tot roofoverval
heeft de Amsterdamse politie Zaterdag
avond de 48-jarige Hilversumse chauf
feur K. achter slot en grendel gezet.
Omstreeks zeven uur 's avonds kwam
een bewoner van de Herman Gorter-
straat te Amsterdam, die een aantal sla
gerijen in de hoofdstad bezit, thuis. Zo
als gewoonlijk had hij een -klein koffer
tje bij zich, waarin zich de opbrengst
van zijn winkels op de drukke Zaterdag
bevond. Plotseling sprong een' man
later bleek het de Hilversummer te
zijn toe en trachtte het koffertje met
geld uit de handen van de slagerspatroon
te rukken. De slager liet echter niet los,
maar greep de aanvaller en riep luid om
hulp. Zij 17-jarige dochter Marianne
snelde met haar hond Wodan toe en
gedrieën hielden zij de aanvaller
zolang ïn bedwang, dat zij hem aan de
inmiddels gealarmeerde agenten van de
radio-autodienst konden overgeven.
Tegenover de politie heeft de Hilver
summer, die werkloos is, verklaard dat
hij van de gewoonten van zijn slacht
offer op de hoogte was. Hij heeft Zater
dag een auto gehuurd en toen de sla
gerspatroon voor de deur van zijn wo
ning stond heeft hij zijn poging gedaan. vacant.
Van het erf van School en Kerk
Dr C. Tazelaar, 61 jaar Beioepingsweik
oud, overleden
Bekende figuur op onder
wijs- en letterkundig
terrein
In zijn woning te Amsterdam is Zondag
op 61-jari-ge leeftijd plotseling overleden
dr C. Tazelaar, rector van het Geref.
Gymnasium te Amsterdam en een be
kend Christelijk letterkundige. Dr Taze
laar heeft vele functies bekleed op het
gebied van onderwijs en letterkunde, en
heeft de literaire smaak van het Chris
telijke volksdeel voor een belangrijk deel
gevormd door zijn grote aantal publica
ties.
de bekende evangelisatieman ds J.
Tazelaar. Hij doorliep het Geref, Gymna
sium in de hoofdstad, waarvan hij in 1946
tot rector werd benoemd. Hij studeerde
aan de gemeentelijke universiteit
Amsterdam Nederlandse taal en letter
kunde en geschiedenis. In 1925 promo
veerde hij op een proefschrift over: „De
jeugd van Groen". Hij was toen reeds
leraar aan de Christelijke HBS in
sterdam.
Hij heeft veel op onderwijsgebied ge
daan. Hij was tot zijn dood toe vo
ter van de Vereniging van Geref. scholen
te Amsterdam en van de Geref. kweek
school. Jarenlang was hy voorzitter
de Geref. Bibliotheekvereniging en s<
taris van de Reünisten organisatie va
SSR. Hij leverde bijdragen in de bro
churereeks voor ouders en opvoeders.
Daarnaast was er zijn literaire arbeid.
Wij denken aan boeken als: Moderne
Romankunst, Karakterschets van Alice
Nahon, A. M. de Jong's Merijntje Gijzen-
cyclus, Tien jaren oogst, Belangrijke ro
mans van de laatste tien jaren, het hu
welijksprobleem in de literatuur, onuit
gegeven brieven van mevrouw Bosboom
Toussaint, beknopt handboek der Ned.
letterkunde in twee delen, het proza der
nieuwe zakelijkheid, de cultuurwaarde
Hildebrands Camera Obscura, rond-
Da Costa's vijf en twintig jaren, de
geschiedenis van een eeuw. Verder aan
zijn talloze artikelen, in Stemmen des
Tijds, de Reformatie, Calvinistisch Week
blad, (van deze bladen \vas hij red-ac
teur) in de Chr. Encyclopaedic, AR
Staatskunde Opgang, de Standaard e.a.
en aan zijn radiolezingen en voordrach
ten voor volksuniversiteiten o.m. over
zijn studiereizen naar Emden en Brugge.
Dr Tazelaar doceerde van 1927 tot 1932
in het Centraal Instituut van Ohr. So
ciale Arbeid en gaf college's didactiek en
methodiek aan s'udenten in de Neder
landse taal- en letterkunde aan de V.U.
was lid van de Maatschappij der
Ned. Letterkunde, van het Historisch Ge
nootschap en van de Chr. Kring van His-
•lici.
De rector-magnificus van de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, prof. G. J. Slzoo,
heeft vanmorgen in het Minerva-pavil-
joen de nagedachtenis geëerd van dr C.
Tazelaar, Prof. Sizoo zei. dat dr Tazelaar
de kring der Universiteit een bekende
hooggeschatte figuur was. Jarenlang
was hij in Gereformeerde kring een ge
zaghebbend kenner en algemeen erkende
criticus der moderne Nederlandse letter
kunde. Als rector van het Gereformeerd
gymnasium is hij ook voor vele leerlin-
;en van onze Universiteit een vaderlijk
triend en opvoeder geweest. Zijn leerlin
gen zullen met grote waardering terug
denken aan' zijn ouderwijs. De nagedach
tenis van dr Tazelaar zal ook binnen de
kring der Vrije Unisersiteit in eerbiedige
herinnering blijven, aldus besloot prof.
Ned. Herv, Kerk.
Bedankt: voor Ameide en Tien
hoven L. Trouwborst te Monster.
Geref. Kerken
Beroepen te Veenendaal (vac. W.
C. v. d. Brink) J. Overduin te Amster^
dam.
Aangenomen: naar Nijkerk (vacj
G. Morsink) W. Griffioen te Kralingse-
De classis Leiden heeft prep. geëxa
mineerd en beroepbaar verklaard cand,
J. Wessel te Leiden.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Leiden D. Biesma jr te
Amsterdam-Oost en C. v. d. Weele te
Harderwijk.
Bedankt: voor Arnhem J. M. Vis-j
ser te Enschedé.
Baptisten Gemeenten
Beroepen: te Hengelo (vac.
Hardenberg) W. Veenstra te Musselka-
(Advertentie)
r»?"c>
fsurk
- Een conferentie van Prot. kerken
Duits-land moest vorige week' in BerJ
lijn worden gehouden en niet in Miln-
ohen, omdat drie leidende Protestanten
in Oost-Duitsland geen visum kregen'
het Westen.
iagd voor
t. examen economie a n nenariks, Gel-|
nalsen en A Mak. Beverwijk: voor cand.i
geschiedenis H O Heerma van Oss, Vo
gelenzang,
AMSTERDAM, 14 Febr. V.U. Geslaagd voor
act. ex. economie A van Hardeveld, Vee-
endaal en K Kelder, Wormerveer; v
ind, ex. economie P R Rienks, Amsterdi
GRONINGEN, 14 Febr, Geslaagd v
m natuurkunde (F) E Kooi,
Lutjef
lagd
»ns. B
ichten M F M Kerbosch. Soe
doet
_j Coul. Utrecht: doet ex. op-,
undoL de Klerk, (cum laude), Olden-
cand. tandheelk H S W Verploeg.i
it; doet. geneesk.: L Bastiaener.,
Utrecht, AGP Cremers. Maastricht. H Leef-
ik. Zwolle, J Kuipers. Wageningen, W J
aggre, Schoondijke, H W Reinking, Bilt-i
hoven. M P Verheye. IJzendijke
Den Haag en de heren P Boot. Bodegraver
H S Cohen. Venlo. W C Cohen Tervaert, Aer-,
denhout. J Barker. USA. F P Goldstein. USA,
A Hillebrand, Leiden. H A Kossmann, Rot-1
M Oort. Schiedam. W P H A Rijn-
M A H W r
'erboom. Dorc
:J E Berkher
neren c H Kerlen. Voorscnoten, h
d Lende, Schiedam, W E Moermai
Den Haag en B Uyterlinde, Voorburg:
mej. E Gans, Leiden
Baptisten Gemeenten
7140 leden
De 51 Baptisten gemeenten in Neder
land tel-den op 1 Januari jl. 7140 leden.
Dat is 69 meer de-n een jaer geleden. Dit
blijkt u-it de jaarlijkse statistiek van d<
Unie van Baptisten Gemeenten, versche.
:n in het Weekblad „De Christen".
Van de 51 gemeenten zijn er 47 bij de
Unie aangesloten, aparte gemeenten zijn
er nog in Almelo, Franeker, Hengelo en
Steenwijk. Er zijn slechte zes gemeenten
(Advertentie)
Het lied der aethergolven
DINSDAG 17 FEBRUARI.
um I. 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws.
1. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO:
anden. 9.35 Gra
1.30 Pi
12.30 Land-
12.33 Voor h
ram. 2.40 Schoolradio. 3.00
de vrouw. 3.45 Gram. 4 30 vc
5.30 Sport. 5.35 Gram. 5.45 „De
6 00 Nieuws. 6.15 Pianospel. 6 2
js parle". 6.30 RVU: Mr N. W.
platte-
Gram
Amerika 1'
12
uitgespannen en in een soort stal ondergebracht „En ga je dan naar Buda?" De vrouw keek
bij het houtvuur zaten in het woonvertrek. Lajos vragend aan. „Je weet toch zeker wel,
Even aarzelde Lajos, wilde de boer toch lie- De boerin had niet bijzonder verwonderd ge- dat daar kort geleden een stuk of wat ketterse
ver van hem af? Je zou dat kunnen opmaken keken, toen haar man een gast meebracht: ze predikanten gevangen genomen zijn?"
uit zijn laatste woorden... Maar toen de ander was dat blijkbaar meer gewend. Ze hing een pot Ja, dat wist Lajos. Zo goed als iedereen het
opstond en nodigde: „Kom mee dan. als je zin pap boven het vuur: een bord warm eten zou wist. Je kon het immers overal horen vertellen!
hebt", overwon de jongeman die aarzeling. Hij de mannen goed doen. Zijn voorzichtig antwoorden viel de vrouw op.
rekende met de waard af en liep met de boer En moest eh Ze keek haar gast vra- Ze keek nog eens aandachtig naar hem, zag wel,
gend aan. Die begreep haar vragende blik en dat hij geen handwerksman of veekoper was...
Maar wat ze dacht, zei ze niet.
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
door H. TE MERWE
zocht en zij met haar man alleen
„Het zou me niet verwonderen, als die Aczél
iets met die gevangen ketters te maken heeft",
meende ze. „Het is net iemand uit een gegoed
burgergezin. Wie weet, of onder die predikan
ten niet een kennis of een familielid van hem
is."
naar buiten.
Een ogenblik later schokte de kar de dorps
straat uit, de richting op van Waitzen.
Erg spraakzaam was de voerman aanvanke
lijk niet: hij tuurde zwijgend over de rug en de
kop van zijn paard heen naar de weg, die lang
zaam omhoog liep. Maar toen ze het dorp uit
waren, veranderde dat.
Over het ketter-zijn van Lajos zei noch vroeg
hij iets: hij begon te vertellen. Waar hij woon
de en hoe lang ze nog rijden moesten, eer ze
lijn hoeve zouden bereiken. Dat zou laat ln de v,„
middag wezen. Nee, nog vóór de donkerte, maar noemde zijn naam: „Lajos Aczél" moest sin- die protestantse ketterij niets hebben dat weet
toch al wel laat. Als Lajos wilde, kon hij de jeur Aczél verder dan Waitzen?
nacht op de boerderij blijven, een hap eten en Ja. dat was wel het plan Hij wilde
een bed schoten er licht over en na een flinke da daar had hij een oom wonen...
lange nacht, kon de jongeman dan de volgende Lajos dacht het voorzichtiger, over het eigen-
morgen uitgerust verder trekken. lljke doel van zijn tocht niets te vertellen en de vrnuw Ia__rp rpru/m 7P „pt „p „r1cf
Het aanbod werd dankbaar aanvaard: het gaf boerin vroeg niet verder. Ze schepte de pap op hoe haar man owi dte 5&m£? Aanht ft,
de zekerheid van een goed nachtverblijf tegen- de borden, de mannen schoven aan de ruw-hou- dacht ze er^rtina nfet anden SSe
over de onzekerheid van een onderdak, dat an- ten tafel. dacht ze er byna met ande" over-
ders na een vermoeiende tocht nog ergens ge- „Laten we bidden", zei de boer. Hij sloeg een HOOFDSTUK VI
zocht zou moeten worden... knus en boog het hoofd. Lajos bad zonder voor-
De boer had anders wel gelijk gehad toen hij af een kruis te slaan. Vaartocht
zei, dat het rijden op een wagen in de winter „Je bent niet Rooms", zei de boerin, toen hij De voetreis naar Waitzen de volgende dag viel
niet meeviel: toen ze bij de hoeve stil hielden de lepel opnam en te eten begon. Lajos mee. Het had 's nachts gevroren en de
en van de kar Bfklauterden, waren ze stijf en „Nee", antwoordde haar man. „hij is niet wegen waren niet meer zo week zo sopperig
stram van de kou. Maar dat veranderde gauw Rooms! Dat vertelde me een marskramer al in Al maakten de verstijfde wagensporen de weg
zodra ze ze hadden eerst samen het paard „De Koning van Bohemen." wel ongelijk.
T -L-- ■---. je, maar mensen in de gevangenis gooien, om-
Ja. dat was wel het plan Hij wilde naar Bu- dat ze iets anders geloven dan wij, nee, daar
u~' u|m ben ik het eigenlijk niet mee eens."
„Laaf de pastoor je maar niet horen!" De
vrouw lachte, terwijl ze het zei: ze wist best,
New York Calling. 11.20 Sport. 11.30—12.00
Gramofoonmuziek.
Hilversum n. 298 m. KRO: 7.00 Nli
7.10 Gram. 7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Gr.
7.45 Morgengebed 8 00 Nieuws. 8.15 Gram.
9 00 Voor de huisvrouw. 9.35 Gram. 9.40 Cau
serie. 10.00 Voor de kleuters. 1015 Gram. 11.00
Voor de vrouw. 11.30 Schoolradio. 12.00 .A~-
gclus. 12 03 Gram. 12.55 Zonnewijzer.
Nieuws. 1.20 Actualiteiten. 1.25 Amus.n
2 00 - Gram. 2.50 Concertgebouworkest.
„Ben Je zestig?" 4.00 Voor de zieken.
Ziekenlof. 5 00 Voor de Jeugd. 5.15 Felicita
voor de Jeugd 5.45 Regeringsuitzending:
H. Robles 6.00 Hammondorgel. 6 20 Sport-
praatje. 6.30 Voor de Jeugd. 6 52 Actualitr
ten. 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 Causer
7.30 Gram 8 25 De gewone man zegt er h
zijne van. 8.30 Omroeporkest. 9.05 Pi
2.00 Nieuws. 2.10 Discussie. 3.00 Voor de
scholen. 4.00 Vespers 4.45 Causerie,
Schots orkest. 6 00 Voor de kinderen.
Weerberichten. 7.00 Nieuws. 7.15 Sport. 7.20
11.45 Parlementsover
12 00-0.03 Nieuws.
Engeland, BBC Light Programme, 1500 en
247 m. 12.00 Mrs Dale's Dagboek. 12.15 Gev.
muziek 1.00 Parlementsove.rzicht. 1.15 Vra-
genbeantwoording. 1 45 Orkestconcert. 2.25
Voor de kinderen. 3.00 Voor de vrouw. 4.00
Balalaika orkest. 4 30' Orgelspel. 4.45 Lichte
:lek 5.15 Mrs. Dale's Dagboek. 5.30 Or
kestconcert. 6.00 Gev. muziek. 6 30 Verzoek-
•ogram 7.13 Voor_ de Jeugd. 7.45 Hoorspi'
8 00 Nieuws. 8.2J
Gev.
Sport. 8.30 Hoor
certorki
11.00 Ge^
o nn
Nieuws.
Frankrijk, Nat. Program
istconcert. 1.00 Nieuws. 1.-
2.05 Zang, 6.3i
10.00 Concertorkest. 1100
0.56—1.<
Amerlk. uitzen
ding. 7.01 Klassieke
11.20 Gram. 11.45—12.00 Nieuws,
ssel 324 m. 11.45 Gram. 12,15 Lichte n
4.00 Gram. 4.30 Orgelspel, 5.<
Jram. 5.15 Voor de kinderen,
i. 5.50 Boekbespreking. 6.00 Voor de
Nieuws
5-30 Gul...
Jeugd. 6.30 Voor de soldatén.7' 7.00 Nieuws.
- - - 750 Syndicale kroniek. 8 00 Om-
10.45 Idem J0.55—1100 Nieuws.
Brussel 484 m. 12 05 Lichte muziek. 1.00
i. 4.00 Liehte
5 30 Zang en
3.00 Gra
5 00 Nieuws. 5.15 Gran
5 50. 6.30, 7 00 en 7.35 Grar
10.10 Orkestconcert 1050 Nieuws.
TF7E hebben gezien dat het gevoel
van dorst optreedt, wanneer
vochtverlies in het lichaam niet bij
tijds wordt aangevuld, zodat vermin
derde speekselafscheiding ontstaat,
hetgeen een droge mond en keel ver
oorzaakt. Maar aan de andere kant
weet een leder ook uit eigen ervaring
dat na een bijzonder langdurige in
spanning of na een zeer grote verhit
ting van het lichaam een dorst kan
optreden die niet meer te verdrijven
schijnt, ook al drinken we onmatige
hoeveelheden water. Ook dit is ver
klaarbaar.
Want door abnormaal waterverlies,
zoals dat kan voorkomen bij reizigers
in een woestijnklimaat, of bij arbei
ders die in hete atmosfeer werken
mijnwerkers, stokers, glasblazers,
hoogovenarbeiders, enz. wordt niet
alleen de zoutconcentratie in het
lichaam verstoord, doch wordt boven
dien de hoeveelheid zout in het
lichaam verminderd. Bij het trans
pireren wordt n.l. tevens een hoeveel
heid lichaamszouten uitgescheiden
dit kan door water alléén niet w
den goedgemaakt.
Nu zouden we als volgt kunnen
redeneren: „dorst ontstaat door ont
trekking van water aan het lichaam,
waardoor de lichaamsvochten verhou
dingsgewijs teveel zout gaan bevatten,
maar als aan de andere kant ook
zekere hoeveelheid zout uit
lichaam verdwijnt, moeten die te zoute
sappen als we het zo mogen uit
drukken toch ook spoedig hun ri
male samenstelling weer krijgen,
dat bij abnormaal waterverlies de
dorst des te spoediger moet verdwij
nen. En we zien juist het tegenover
gestelde!"
Er zit veel waars ln deze gedachten-
gang, maar we moeten hierbij niet
uit het oog verliezen dat water alléén
in de lichaamscellen niet wordt vast
gehouden. Daarvoor is zout nodig. En
wanneer er dus tevens een zekere hoe
veelheid zout uit het lichaam is
dwenen, betekent dit dat het gulzig
ingedronken water niet behoorlijk
over de lichaamscellen wordt verdeeld.
We drinken dus wel, maar door het
ontbreken van het nodige zout wordt
de waterhuishouding in ons lichaam
niet op peil gebracht. Het drinken
van geweldige hoeveelheden water is
dus vergeefse moeite.
De remedie hiertegen is al even een
voudig als doeltreffend: het lichaam
krijgt in dergelijke gevallen van ab
normaal waterverlies ook zout toege
voerd, hetzij door een weinigjè daar
van in het drinkwater te doen, hetzij
in de vorm van bouillon, welke trac-
tatie ln de cantines van vele bedrijven
aan de daarvoor in aanmerking ko
mende werkers wordt verstrekt. Het
is gebleken dat door deze zouttoe-
voeging het aantal gevallen van over
vermoeidheid of van onwel zijn (door
de hitte bevangen) aanzienlijk kan
worden teruggebracht, niet alleen bij
arbeiders maar ook bij sportlieden die
zich overmatig moeten inspannen. Als
bijzonderheid moet hieraan worden
toegevoegd dat zij, die aan hitte en
overmatige inspanning gewend zijn,
aanzienlijk minder behoefte aan wa
ter of zout hebben dan de nieuwe
lingen in het vak.
Dit brengt ons op het mysterieuze
probleem van de vermoeidheid en de
gewenning.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
