Vanmiddag besprekingen over
tijdelijke C.A.O. trawlvisserij
C, van der Wal sprak op C.B.C.-
vergadering over loonconflict
Hervormde jongeren spreken zich
over hun jeugddiensten
uit
Geen mottenkamfer en stof
in musea voor kinderen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
s
DINSDAG 30 DECEMBER 1953
>r een geheel gevulde Kapel aan de Voorstraat te Katwijk aan Zee heeft gister-
ivond, op een feestvergaderlng van de afdeling Katwijk van de Christelijke Be
drijfsgroepencentrale in Nederland, gesproken het hoofdbestuurslid, de heer C. van
der Wal. Daarbij is ook l?.*t conflict ter sprake gekomen, dat is uitgebroken tussen
de redersverenigingen en de vissers inzake de C.A.O. in het trawlvisserybedrijf.
De vissers zullen niet aanmonsteren en begin Januari op een werkvergadering
bespreken wat hun te doen staat.
sproken, dat de Unie Verkeer, gevormd
door de drie bonden van werknemers
in het transportbedrijf (waarónder d« vis
serij), aan de opvarenden van de Neder
landse loggervloot per circulaire heeft
bekend gemaakt, dat de reders een aan
tal voorgestelde wijzigingen in de op 1
Januari aflopende C AO niet hebben
aanvaard. De Unie Verkeer eist onder
meer een verhoging van het garantieloon
tot het peil van de haringdrijfnetregeling,
betaling van premie voor wachtgeld- en
werkloosheidsverzékering door de reder,
betaling buiten en bovén het besommings
aandeel van looncompensatie voor even
tuele huurverhoging en toekenning van
De heer Van der Wal bracht in het vogel, werkten verder nog meer de heer vacantietoeslag, zoals reeds in de haring-
begin van zijn rede in herinnering, dat J. van der Boon, solozang, en J. L. Sosef drijfnetregeling is opgenomen.
KATWIJK AAN ZEE
g jaar de opdracht is gegeven
uit te stijgen boven een ledental van 600
Katwijk. De drie feestvergaderingen
het afgelopen jaar hebben wel be-
rezen, dat er groei zit in de afdeling.
)e groei is zelfs boven verwachting ge-
reest en wellicht komen we voor het
dit jaar nog boven de 800 uit
ffanneer we daar dan de afdeling Kat-
s-ijk II bij tellen, komen we aan een
,otaal van ruim 900 leden. Adeldom ver
dicht! De groei legt ook een groter ver-
Dtwoordelijkheid op bestuur en leden.
Het jaar is begonnen met spanningen,
het eindigt weer met spanningen, zo
ging de heer Van der Wal verder.
Aan het begin van 1952 werd gesteld,
dat er grotere sociale zekerheid moest
komen voor do vissers; dat de achter
stand tussen deze groep en de ar
beiders aan de wal moest worden
weggewerkt. Die grotere sociale
zekerheid is er ten slotte gekomen
op een andere wfjie dan eerst was
verwacht.
Na het einde van deze actie zijn van
epaalde zijde mededelingen gedaan, die
Ie Christelijke organisatie en spreker in
verkeerd daglicht hebben geplaatst,
lit de officiële stukken blijkt, dat onze
Organisatie onverzwakt heeft vastgehou-
de door de vergadering ver-
trekte opdracht. Aan de beslissing, die
he d ten slotte heeft genomen,
Boesten wij ons houden.
Opnieuw duikt nu het probleem van
e vaste gage op. Wij moeten het oor-
eel van de leden weten, aldus spreker,
aarom wordt op Zaterdag 3 Januari een
rerkvergadering gehouden.
Het is vaak zeer moeilijk met de reders
ut overeenstemming te komen. In arren-
ïoede heeft de organisatie moeten ad
eren niet te monsteren op 1 Januari,
or zover het de trawlvisserij betreft;
is namelijk geen overeenstemming b€-
likt.
Met nadruk verklaarde de heer Van
der Wal, dat hij zich niet kon voor
stellen waarom de reders op 1 Deo.
met voorstellen moesten komen, ter
wijl men zeven maanden de tijd heeft
gehad om onderhandelingen te voe
ren. Hij hoopte, dat heden-, Dinsdag
middag een tijdelijke overeenkomst
kon worden getroffen op een dan te
houden vergadering met de reders.
Spreker betreurde het, dat de reders
tt nodig oordelen zo vlak op de val-
eep te onderhandelen over de positie
vissers, die toch ook recht hebben
menswaardig bestaan. De tijd van
,Op hoop van zegen" is voorbij, heren
reders, zo zeide de heer Van der Wal,
weten dat zij recht hebben op
«hoorlijke sociale voorzieningen,
Kij deed een dringend beroep op alle
ipvarcnden om de vergadering van 3
fanuari te bezoeken.
Spreker ging nu nader in op de moei-
lijke positie van de Christelijke vak
beweging, vooral ten aanzien van de
E.V.C. en de A.N»Z.B. Men kan wel
lukraak wat eisen, wanneer men geen
verantwoordelijkheid heeft te dragen.
Is er wel een jaar geweest, waarin
zoveel is bereikt voor de sociale om
standigheden van de vissers als juist
1952? Ongeveer 70 tot 80 proeent van
de opvarenden van schepen, die dit
jaar aan de visserij hebben deelge
nomen, hebben voordeel genoten bo
ven de regeling, aan het begin van
de teelt 1952 gesteld. Het is nog heel
wat anders te onderhandelen, dan
maar lukraak allerlei schone eisen d<
wereld in te sturen.
In het slot van zijn rede gaf de heer
fan der Wal een kenschets van de geest,
lie in de Christelijke vakbeweging leeft,
lij deed daarbij een beroep op de leden
m de gelederen te versterken.
Enkele afgevaardigden spraken hun ge-
ikwensen uit en de secretaris-penning-
ifester van Draagt Elkanders Lasten be-
®1 de te houden collecte warm aan. daar
jaar tijds een tekort bij D.E.L is
ontstaan van ƒ50.000.
Aan het huishoudelijk gedeelte, dat
mder leiding stond van de heer C. Mei-
K AT WIJK
Bedankt voor beroep
Ds K J Kaptein. Geref. predikant art.
I te Nykerk. heeft bedankt voor het
eroep van de Geref. Kerk art. 31 te
fatwijk-Valkenburg.
KATWIJK AAN ZEE
Badcentrum aanbesteed.
Architect G. Drexhage te Noordwijk
'an Zee heeft hedenochtend in lunch
room B. de Kort voor de heer C. A.
Krüyt aanbesteed de herbouw van ze-
'on percelen in het badcentrum te Kat
wijk aan Zee. Er waren 12 inschrijvers
Hoogste fa Bontebal en Zonen te Ze
venhuizen f 346.900, laagste fa F. Meijer
i G. Elshout te Den Haag voor
275.680.
Openbare aanbesteding
Gisteren besteedde het architectenbu
reau Verloop en Van der Mei) in het
openbaar aan de herbouw van twee wo
ningen met bedrijfspand aan het Duin-
Pad Er waren tien inschrijvingen. Laag-
vas de fa J. Arnoldus met ƒ41.485
hoogste de ia A. Haasnoot met
ƒ19900.
Hoog en laag water
Woensdag 31 December: hoog water
19 en 15.33; laag water 11.24 uur.
NOORDW11KERHOVT
Bouw van 37 woningen
aanbesteed
Gistermorgen om 11 uur werd de bouw
Unbesteed van 37 woningen
Hoogstraat en de Viaductweg voor reke
ning van de R.K. bouwvereniging. Laag-
lnschrijving van de firma J. Seijsener
Hillegom met 365.679, hoogste vi
'irma C. van Diepen Santpoort
J 453.000.
jr, organist
Voor de pauze werd een vissers
tableau gegeven, waarin zowel het
leed, dat de vissers kan treffen, als
de hoop op een eigen haven voor Kat
wijk tot uitbeelding werd gebracht.
Na de pauze voerde de Chr. reciteer-
vereniging Ora et Labora het karakter
stuk „Zij die gestuurd werd" op. De regie
in handen van de heer Wim de
Vreugd. Diep in de nacht werd de feest-
vergadering pas gesloten.
Circulaire
Ten aanzien van het garantieloon,
deelt de Unie Verkeer mede, wenst men
te gaan tot 45, en slechts indien de be
staande garantieloonperioden worden op
geheven en de gehele wintervisserjj-
periode als één garantieloonperiode kan
worden beschouwd, wil men dat garan
tieloon op ƒ50 per week stellen.
Er is dus geen overeenstemming over
de arbeidsvoorwaarden voor de trawl-
loggervisserij en de vakbonden nemen
het standpunt in, dat onder deze omstan
digheden de monstering op de schepen
per 1 Januari 1953 niet kan beginnen.
De vissers wordt dan ook verzocht, zich
niet op de oude voorwaarden te laten
Behalve de wijting
Op de wjjting na heeft de vis zich gis
teren prima gehouden: de aanvoeren
len hand ever hand toe. maar de prij-
gaven geen krimp* Er dook weer ex
port op cn de kabeljauw werd bijvoor
beeld verkocht voor prijzen tussen de
f 130 en f 135 per kist «erwiil de regels
dikkoppen afnemers vonden voor f90 en
zelfs f 100. Schelvis hield zich voor de
grote en grootmiddelsoorten doorlopend
f45 tot f40 en de braatjes deden graag
f30 tot f25. Daar er zo'n 1600 kisten wij-
aan de markt kwamen, had de han
del daar gauw genoeg van en het gevolg
werd. dat de prijs van de f 17 op de f 11
zakte. Tong en schol hadden geen gebrek
kopers en werden respectievelijk be
taald met f2.60—f2 80 en f45—f32 Weeg
tarbot noteerde voor het binnenland ten
slotte rond de f3 Der kilo.
Gelria kreeg gezelschap
Daar er nog één liefhebber voor van
daag bij kwam, kreeg de Gelria met 90
kisten makreel. 200 schelvis. 280 gestripte
wijting. 60 dichte wijting. 70 gul en 25
diversen gezelschap van de Vikingbank
(750 kisten)
Oudejaar
En dan wordt het dus racen om nog
yor Oud en Nieuw binnen te zijn. Daar
verscheidene schepen alsmaar verstek
hebben laten gaan ligt het er dik boven
op, dat men het aanstuurt op de Oude-
jaarsmarkt Als eerste gegadigde meldde
zich inmiddels de Sumatra al met 700 kis-
n totaal en dan kunnen redelijkerwijs
verder verwacht worden de Bergen, de
Duyvis, Limburgia. Hoop en Norma. Dat
er bij zulk een drukte een paar scjiepen
moeten blijven liggen tot de volgende
markt is bekend, maar wie - nog
niet
Een deel van het visserstableau op de drie feestvergaderingen van de
afdeling Katwijk der Chr. Bedrijfsgroepen Centrale. Op de achter
grond ziet men een nabootsing van de toren der Oude Kerk.
Foto D. Kruyt.
Opmerkelijke cijfers
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
"\E Sectie Jeugd en Zondag van de
Hervormde Jeugdraad sedert de
invoering van de kerkorde: Raad voor
het Jeugdwerk en met name haar
subcommissie Jeugddiensten, een com-
ongeveer twee jaar ac
tief werkzaam is, heeft in de loop van
dit jaar een onderzoek ingesteld naar de
jeugddiensten. Zij deed dit in alle ge
meenten waar jeugddiensten worden ge
houden, zodat het onderzoek ongeveer
130 Hervormde met name genoemde ge
meenten omvatte.
Het aantal vragen werd beperkt tot
:n twaalftal, waarbij de eerste vijf
zonder commentaar konden worden be
antwoord, omdat zij voornamelijk per
soonlijke gegevens betroffen (geboorte
geslacht, gedoopt, lidmaat, catechi-
etc.). Dit heeft er waarschijnlijk
mede toe geleid, dat een naar verhou
ding groot aantal antwoorden is binnen
gekomen. meer in elk geval dan ge
woonlijk het resultaat van het invullen
vragenformulieren is. Er werden
namelijk aan jeugddienstbezoekers in al
deze gemeenten 64.000 enquêteformulie-
uitgereikt en 15.300 werden terug
ontvangen. Dat wil zeggen 24 pet.
TAE ontvangen antwoorden waren van
dien aard, dat de commissie het nut-
oordeelde deze enquête te verwerken
een boekje. Zij gaf het uit onder de
titel: „Wat zc er zelf van zeg-
Voorzitter der commissie is ds
W. J. Schouten (Vlaaidingen), die, sa
men met een aantal anderen, elk in een
hoofdstuk de antwoorden op de onder
scheidene vragen memore» en, samen vat
en waar nodig van een conclusie
zien. Zo wordt de lezer dus ingelicht
•ent de mening van he; jeugddienst-
gehoor over Je preek, de zang in de
jeugddienst, de verl oud ng tot de ,.ge-
dienst, de noodzakelijkheid van
deze bijzondere diensten, enz. Het hoofd
stuk, dat de statistische gegevens brengt,
geeft een aanwijzing om van een onder
zoek als dit een beter resultaat te ver
krijgen dan oereikt wordt wanneer
ragenformulieren zonder meer worden
ritgereikt. Want in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen verkreeg men 97 pet ant
woorden en in Goes slechts 4 pet. Maar
Vlaanderen werd dan ook onnuddel-
c na de uitreiking na de kerkdienst
contactavond belegd om samen de
vragen te bespreken en de antwoorden
zamelen.
indien ruim 15.000
de
jeugddiensten, is dit opmerkelijk' genoeg
rechtvaardigt het ten volle de ver
werking daarvan in een publicatie.
Een tweede opmerkelijk feit is, dat er
8000 antwoorden binnenkwamen van
73,?i°ot D« H,B medewerkende
ie rfj ïlSfiSf 1°' Ji '""'"leil speelt dus een rol Wan: 59 prt
d« B«_b™llc«Wko ln, j, ,e,e, M„
:e,V. koor in de jeugddienst, 18 pet
pet, ondernemers en vrije beroepen 10
pet, verpleegsters 18 pet, arbeiders 7 pet,
plus nog enkele verspreide groepen.
"17ALT hieruit iets te concluderen, dan
moet het ryn, dat in feite d? Her
vormde Kerk. weerspiegeld in haar jon
geren die de jeugddiensten bezoeken,
een middenstandskerk gewordenis.
De jongeren vertonen hier waarschijn
lijk een vrij zuiver beeld van het geheel
der kerk, nu. uit het onderzoek verder
blijkt, dat het jeugddienstgehoor
algemeen bestaat uit jongeren uit kerke
lijke gezii
Immers: 85 pet is gedoopt. 75 pet be
zoekt het kerkelijk onderricht'en 45 pet
is reeds lidmaat, terwijl 78 pet de Zon
dagsschool heeft bezocht.
Het naar verhouding lag? cijfer voor
het belijdend lidmaatschap is ongetwij
feld gevolg van de omstandigheid, dat in
sommige streken van het land pas „laat"
belijdenis des geloofs wordt afgelegd;
soms niet vóór het 25ste jaar. Bovendien,
93 pet antwoordt, dat het tot de Her
vormde Kerk behoort, terwijl slechts
1 pet opgeeft tot geen enkel kerkgenoot
schap te behoren.
Kan, uit de cijfers der beroepen
genoten onderwijs „econcludèerd
den tot de „middenstandskerk"
oeeds vanwege de minimale percentages
arbeiders en intellectuelen, die blijk
baar de jeugddiensten bezoeken, is een
verdere gevolgtrekking mogelijk: d«
jeugddienst heeft als evangelisatiemid
del naar de kant van onkerkelijken of
randbewoners in feite slechts een zc?r
geringe functie. Verreweg het grootste
deel van het gehoor bezoekt dus de
jeugddienst om andere redenen da:
het vinden van een weg naar de Kerk
of een uitweg uit het eigen, religieloze.
vastgelopen leven.
T"\AT blijkt ook uit de antwoorden op
-L' de overige vragen. Wij denken aar
wat men naar voren brengt met betrek
king to de pa-eek. Behalve de critiek
op de preek „voor de ouderen"
men gewoonlijk te saai, te dogmatisch,
te weinig of in het geheel niet ingesteld
acht op de eigen gedachten en vragen,
te weinig actueel en levend vindt, spre
ken velen zich toch zeer positief uit.
Want dan verlangt 42 pet als stramien
voor de prediking Bijbelt.kst plus jeugd
probleem plus actueel onderwerp en 15
pet zelfs uitsluitend Bijbeltekst en slechts
6 pet uitsluitend een jeugdprobleem. Men
kan dan verder, plaatselijk, nog
schillen in meerdere voorkeur voo:
uit Oude of Nieuwe Testament, doch dit
lijkt ons van ondergeschikte betekenis.
Wat d: vraag betreft naar de koor
zang en het zingen tn het algemeen in
de jeugddienst, laat zich iets opmerke
lijks zien. Wel is 81 pet voorst vider
,,veel zingen"
gemeenten (sterk)
viteit wijkt af
.gewone" diensten
element in de mee
overheerst.
Gerangschikt naar de leeftijden kwam
44,5 pet der antwoorden van jongeren
1624 jaar, 36 pet uit de leeftijds
groep 2536 en 59,5 pet van hoorders
boven 35 jaar.
De cijfers voor het „genoten onder
wijs" kunnen voorts al aanstonds met
vrij grote duidelijkheid h maatschap
pelijk milieu der geënquêteerden aan
geven: 35 pet alleen L.O.. 25 pet ULO,
16 pet M.O., 8 pet H.O. en 16 pet Nijver
heidsonderwijs. Duidelijker wordt dit
evenwel nog bij het bezien van de in
deling naar de beroepsgroepen: Oude
middenstand 20 pet, agrarische beroepen
23 pet accepteert koerzang alleèen te
ondersteuning van de gemeentezang.
gR zou over de resultaten
pet, ambtenaren en onderwijzers 18 Vast staat
onderzoek nog veel te zeggen zijn.
Vast staat dat het heeft aangetoond, dat
soms, in bepaalde opzichten,
jeugddienst een ander, bredere werking
werd verwacht dan metterdaad het ge
val Is.
Vast staat eveneens, dat zeer vele Her
vormde jongeren zteh in tal van „ge
wone" diensten zo weinig „thuis" ge
voelen, dat zij zonder jeugddiensten
waarschijnlijk spoedig zouden behoren
tot de groep die slechts
kerk bezoekt.
dat de Kerk
Visserijgolfjes
Flamingo krap-aan.
De hoogste besommer van de markt van
gisteren is de Flamingo geworden, maar
het reisje van f 18.900 voor 14 dagen was
geen rijst met rozijnèn. De Van Hattum
werd tweede met f 16.500 voor 15 dagen
en de Herman had maar f 8000 voor 12
dagen. De Thorir.a was eveneens bij de
kleintjes met f8200 voor een 12-daagsi
reis terwijl de Post Boy het Kanaal vaar
wel zegde met f8100 De Claesje. die me
een machinemankement eer. gebroken
reis maakte bracht het tot f 1000 en d«
Kw 40 kwam als hoogste van de trawllog
gers uit de bus met f 8200.
HILLEGOM
Directeur openbare werken
In de vergadering van de gemeente
raad van Hillegom. die gisteravond is
gehouden, is niet algemene stemme:
directeur van openbare werken benoemd
de heer Chr. G. F. de Jong te Nieuwer
Amstel. Over de winkehsluitingswi
een debat gevoerd. De regeling wordt
nu zo. dat all* winkels op Dinsdagmid
dag gesloten zullen zijn, met uitzonde
ring van de bakkers en de slagers D»
bakkers krijgen geen winkelsluiting, dc
slagers zullen op Maandagmiddag ge
sloten zijn. Morgen hopen wij u
voeriger op deze vergadering terug
komen. Tengevolge van een postvi
traging is het verslag nog niet in o
bezit.
NOORDWIJK
Kosteloze inenting
Van 6 Januari af bestaat elke Dinsdag
middag van 4 tot 4.30 uur in de wljkge-
bouwen van het Groene en van het Wit-
Gele kruis, resp. Hoofdstraat 12 en Pic-
késtraat 62, gelegenheid tot kosteloze in
enting tegen pokken, kinkhoest en diph-
therie.
A.R. kiesvereniging
De A.R. kiesvereniging is gisteravond
in het verenigingsgebouw bijeen geweest.
De heer C. Plug leidde de besprekingen
in over de voorgestelde wijziging in de
eerste vijf artikelen van het beginselpro
gramma aan de hand van het rapport,
uitgebracht door de daartoe ingestelde
commissie. Na uitvoerige besprekingen
ging de vergadering met de wijzigingen
accoord. De vergadering was slecht be-
RUNSBURG
Agenda gemeenteraad
De agenda voor de hedenavond te hou
den vergadering van de gemeenteraad
bevat o.a. de volgende punten: vaststel
ling bedrag per leerling van de o.l. school
voor 1953; benoeming van een tijdelijke
commissie voor de strafverordeningen,
vaststelling gemeentebegroting dienst
1953 en de begroting van het water
leidingbedrijf 1953; verkoop van percelen
bouwgrond aan de Burg. Hermansstraat:
wijziging gemeentebegroting 1952 en
1953.
N^Jl.-schaaknieuws
Voor de bordenwedstrijden werden gis
teravond de volgende partijen gespeeld:
groep I: A. Vletter—A. Ravensbcrger
H; P. BrandsmaM. J. Goudriaan
10; L. J. GoudriaanJ. W. Stigter
xx; D. MeyrinkH. Tijsterman '-j>7;
A. Ravensbergen—A. de Vletter '2;
groep II: H. v. d. Westen—R. Tijster
man 01; A. v. d. EljkelG. Kromhout
01; W. de KluiverCoster 10; G.
Egmond—J. P. Kwestroo 1—0; H. Kwes-
trooJ, van Iterson 10; Jac. Noort
D. v. d. Vijver xx.
Spreekbeurt in Vliethof
Ds H G AJ>ma. Hervormd predikant
te Rotterdam, hoopt Vrijdagavond om
half 8 in Vliethof voor te gaan.
Waai studie en spel samengaan
Hier worden de kinderen onder
wezen in de geschiedenis over net
leven van de pioniers, die zich
meer dan 10C jaar geleden in
Amerika vestigden. De historie
gaat voor deze kinderen weer leven
in een bibliotheek) geo'ganiseerd, zodat
de kinderen tamme dieren mee naar
huis nemen. Dan leren ze de eigenaar
digheden en gewoonten der beesten ken
nen en verrijken hun kennis heel wat
meer dan door de studie van boeken.
Ieder hoekje van dat museum-huis
wordt benut. Er is een verzameling pop
pen uit alle mogelijke landen der we
reld. De kinderen vinden er tal van
curiosa uit India, Egypte. China. Japan.
F LIEGEN ZIJN DOL op suikerklontjes cn kinderen op musen. middeleeuws Europa en Esklmo-land.
De badkuip in een der drie badkamers
Het wa} een in de dienst vergrijsde Amerikaanse leraar, die dit zei. ts een kikker-kwekerij, want de slangen
ui .1 1 jj j .At 1 .ij- moeten toch ook voedeel hebben. En na-
Wol?, luidde ome vraag, op musea, op die stolfige zalen met al die „ver- ,uurUjk ziJn bl0sc0Opraa|. e„ een
boden aan te raken"-bordjes? Toch, zei hij, toch zijn ze dol op mtisea planetarium aanwezig.
Nuttig
Levende dieren worden zo maar
aan de jeugd uitgeleend
Dat is te zeggen, bij ons, want wij hebben musea, die speciaal voor kin
deren zijn ingericht. Het eerste museum van die soort ontstond zowat
een halve eeuw geleden in New York City. Het sloeg in. Thans hebben wij
er ongeveer 225 in de Verenigde Staten. Daar gieten wij de jeugd de h^t "lev't
kennis i
Hoewel er niets achter slot wordt ge
houden, stelen de kinderen nooit die
voor hen toch zo verleidelijke en mooie
oorwerpen. Als de mensen maar door
gingen (zei „onze" onder-
als het ware met dik met suiker bestrooide pap. En die P0Pj"ri"'oO7eji"h™ 7chonT
smaakt ze, dat verzeker ik U! Vooral op het gebied van de kunst en delkend. in het leven, zoude re wel fat-
soenlijker en eerlijkezijn. Daarom ook
natuurwetenschappen 1s daar veel te zxen en te leren, ook vóór volwas-ziin die musea V00T kinderen zo nuttig.
senen. Daarom koesteren volwassen Amerikanen zoveel belangstelling want openen bjj de jeugd de ogen
voor de schoonheid der natuur en der
foor die jeugd-musea. beschaving.
Een aantal kinderen heeft ln dat mu-
Zowe] in het museum zelf als in de 1 seum te Fort Worth (en dat zal ook wel
- - e Jinen is alles gedaan om de mufheid. iin andere jeugd-musea gebeurd zijn!) de
dSJ&XK f' l;S„ontd'k.we.T^n«,8eIi ""wilden
goeden huizeen oudere dames Er woid n bouden. die maar al ta vaak onafschei- gaan „„tikkelen. Er zün nu reeds oud-
gemaaxi naar aie inricniin^enidelyk verbonden zyn met musea van de1 leden van het museum voor kinderen te
nanschouwelyk onderwyr oude steeds weer worden er 'Fort Worth, die geologie, biologie of
door deskundigen nieuwe kleine ten astronomie studeren, omdat hun beiang-
toonstellingen ingericht. Vogels en zoog
dieren vindt men er opgesteld in na
tuurlijke houding. Vooral in het „Leven
de Muséum" is het steeds een gedrang
je welste. want daar zijn vrijwel alle
dieren te zien, die in Texas inheems
zijn Daar kunnen kinderen van twee iaar
af vriendschap sluiten met hun lieve
lingsopossum, of met een vliegende eek
hoorn. of met enige jonge krokodillen men het motto der Amerikaanse Musea
en slangen, met een (geopereerde!) bun- voor kinderen formuleren En: „Geen
zing en met andere aardige sch|pselen. stof, geen kamfer, geen verbodsbepalin-
Zelfs is er een uitleendienst (net als gen engeen motten!"
haar „verloren" giroepen van arbeiders
en intellectuelen met de jeugddiensten
in hun huidige vorm en aanpak vrijwel
geen woord spreekt, dat bij machte
hen te bereiken.
gegeven. Waarom poetst 'n bij zijn vleu
gels? Hoe komt het, dat er afdrukken van
lieren en planten in stenen te vinden
:ijn? En dan komen er bijen en de fossie
len op tafel en er wordt heel wat over
tuigender onderwijs gegevn dan alleen
iet boeken mogelijk is.
Eén der bekendste musea voor kinde-
>n is (vervolgde de oud-onderwijzer)
et museum te Fort Worth ln de Staat
Texas. Het initiatief werd daar genomen
door onderwijzers Studie en spel moe-
kunnen samengaan, was de fun-
gedaente Ue autoriteiten za
gen iets in dit denkbeeld. Bovendien,
meenden zij terecht, kan zo'n museum
het probleem van de besteding van de
vrije tijd helpen oplossen en mogelijk
een steentje bijdragen tot vermindering
der baldadigheid en jeugdcriminaliteit.
Dingen, waarmede men tegenwoordig
in vele landen veel te stellen heeft.
In Februari 1945 kon het museum
worden geopend. Zowel het bestuur als
de mannen en vrouwen, die de kinderen
rondleidden en voorlichting gaven, wa
ren vrijwilligers. Horden jongens en
meisjes kwamen reeds in de zomer van
het openingsjaar naar het museum toe.
„Daar mag je echt spelen met de dingen,
waarover we op school en thuis tn de
boeken lezen!", vertelden zij elkaar
reeds spoedig.
Pers en autoriteiten steun„ 1 het mu
seum zoveel ze konden. De gemeente
lijke kas stelde een bedrag beschikbaar
voor een nieuw, permanent gebouw.
Burgers droegen geld bij. De kinderen
kunnen lid worden en mogen dan een
insigne dragen. Hierdoor worden de
banden met liet museum versterkt. Maar
kinderen, die de contributie niet kunnen
betalen, zijn even welkom! In Septem
ber 1947 was het nieuwe gebouw gereed,
een statig huis met 20 grote kamers. Aan
de deur hangt een bor. ..Verzoeke
binnen te gaan zonder te bellen."'
Van alles
Voor de vensters staande zien de kin
deren een oud fort en in het gebouw
vinden zij een model van dit fort (ver-
Ikleind) om in te spelen Ook is er een
Vriendelijke onderwijzeressen vertellen de jongens
alles in het museum betekent.
stelling voor die vakken in het r
werd gewekt.
Ook voor zieke en gebrekkige kinde
ren wordt gezorgd. Zij krijgen namelijk
bezoek van een „Museum op Wielen".
Op de kinderzalen in de ziekenhuizen
wordt zo'n rijdend museum steeds met
gejuich begroet
„Spel en Studie Vereend", aldus kan
Via naald en plaat
Toscanini dirigeert het zeestuk
ran Debussy
Zangkunst uit de stad aan de blauwe Donau
T~\E Franse componist Claude Debussy
voltoide in 1905 zijn grootse triptiek
„La Mer" en hij gaf de wereld een wat
klanksfeer betreft volkomen nieuwe sym-
phonie. een impressionnistisch werk zoals
er noch vóór noch na die tyd geschreven
is. In drie delen geeft Debussy hier een
klankschildering van achtereenvolgens:
„Voormiddag aan zee" „Spel van de gol
ven" en „Samenspraak tussen wind en
Dit meesterlijke zeestuk is wel het
hoogtepunt in Debussy's orkestscheppin
gen. Alle accenten en nuances zyn door
Debussy in de partituur aangegeven en
alleen de dirigent, die zich aan deze aan
wijzingen houdt, is in staat het werk in
een weergave te geven, die identiek is met
de opvattingen van de componist. Zo'n
dirigent i sToscanini Voor His Master's
Voice maaktè hij van „La Mer" een
opname met het N B.C. Symphonie Or
kest zo gaaf en muzikaal, dat het luiste
ren hiernaar de srootste voldoening
schenkt. (DB 9750.9752) Deze opname
is technisch volkomen afgewogen en is
opnieuw een bewijs van de vooruitgang
van de gramofoonplatenindustrie.
Om even by Debussy te blijven, noe
men we drie platen, die Walter Gleseking
maakte van Debussy's „Images" I en II
voor Columbia (LX 8797/8799). Deze
twee series pianowerken stammen uit de
zelfde periode als „La Mer" en ook hier
in is er de kleur van het impressionnisme.
al gaat het niet direct om de realistische
uitbeelding, dan wei om het wonder ach
ter de noten Een buiten-muzikaal ge
geven heeft Debussy op een hoog muzi
kaal niveau gebracht. Met alle waar
dering. die we hebben voor eer, pianist
aLs Walter Gieseking. toch
hij zich deze klankschilderingen
plaat alle aria's uit van „Die Entführung
a us dem Serail" van Mozart, met begelei
ding van het Weens Phllh. Orkest o.l.v.
Josef Krips (LX 2635) Geheel overeen
komstig de Mozart-opvatting van deze
dirigent is alles heel licht gehouden,
waarover men natuurlijk van mening kan
verschillen Maar wat hier aan zangkunst
wordt geboden is zo volmaakt, dat alle
zang-studenten aan de conservatoria en
ook alle leden van de Ned Opera het
meest waardevolle studiemateriaal met
deze plaat hebben.
De andere D e c c a-langspeelplaat
(LXT 2592) bevat opnamen van de
Weense tenor Antor. Dermota Aar ae
er.e zijde zingt hy aria's uit Mozarts „Don
Giovanni" en „Die Zauberflöte". alsmede
het sonnet uit „Capriccio" van Richard
Strauss. Dermota Is een uitnemende lyri
sche tenor, die aan de aria's een prach
tige expressie weet te geven. Technisch
zijn er in deze zang enkele zwakheden,
speciaal in de Mozartaria „II mio tesoro",
maar het geheel getuigt van eer. groot en
verdiept muzikaal begrip. Het liederen-
recital op de andere plaatzijde is een ver
rukking voor oor en hart. Zo „Nussoaum"
van Schumann, „Nimmersatte Liebe" van
Wolf en „Stündchen" van Richard Strauss
te horen zingen is een bron van blijvende
vreugde, mede dank" zij de zeer fijnzin
nige begeleiding van Hilde Dermota De
opera-aria's worden uitstekend begeleid
door het Weens Philh. Orkest, o.l.v. Karl
Böhm.
Tot slot nog een plaats voor Bach-
1 lefhebbers: de grote Italiaanse cellist
Enrico Malnardi speelt de Suite no 3 ln
voor cello-solo. Deze technisch vol-
we. dat I maakte De
-.v.. ...uulhuuciuiicii me» »o» -opname (LX 3069) is
ijjD g«Wte!ak"'e"l»enöoin'hcelt ifraatkT «n klinkend bewij» v>n de enorme cepa-
Er wringt tussen Gieseking en Debussy I citeiteu van Mainardi. Een opname om
een „lncomptabillté d'humcur"; de pianist 1 telkens weer to beluisteren,
weet niet geheel het geheim van deze
muziek te ontsluieren en is vermoedelijk
te veel gebonden aan zijn Duitse afstam
ming. Dit is echter slechts een Dersnnnlilk1
oordeel Wie meer realist
Corn. Basoskl.
persoonlijk Dr ALAN NUNN MAY. die in 1946
15 za' het I reeds, op beschuldiging van atoomspion-
Debussy-spel van Gieseking zeker ten nage voor de Russen, tot 10 jaar gevan-
hoogste bewonderen. I g«„isstraf is veroordeeld, is vandaag, na
T IEFHEBBERS van de schone zang- j"r en 8 maanden in de gevangenis
J-3 kunst hebben in twee langspeelplaten'le Wahe''«ld (Noord-Engeland) te heb-
van Decca eer, prachtige aanwinst voor doorgebracht, ln vrijheid gesteld
hun verzameling Niemand minder dar. TOT RAADSHEER in het Amster-
1 de grote Weer.se zangkunstenaars Wllma damse Hof is benoemd mr C. H Beck-
Lipp Emmy Loost Waiter Ludwig Peter huis. advocaat en procureur te Lceuwar-
Klein en Endre Koreh voeren op één den en pl.v. raadsheer aldaar.
