S
Zware oppositie in Tweede Kamer tegen
mogelijkheid van uittreding
Zelfbeschikkingsrecht voor Suriname
geeft „wankel Koninkrijk"
CIltK'IHü
Ckefarine ,4
Beproeving
Bezoeking
Van het erf van School en Kerk
Verstopt
Hoofd?
Toch is het zo!
2
WOENSDAG 17 DECEMBER 1951
Ging minister Kernkamp te ver
(Van onze Parlementsredacteur)
ERNSTIGE ONGERUSTHEID Is gisteravond in de Tweede Kamer uitge
sproken over de resultaten van de reis van minister Kernkamp naar
de West. Over een en ander is een communiqué verstrekt, nadat de be
windsman in New York gesproken had met vertegenwoordigers van de
regeringen van Suriname en de Nederlandse Antillen over het weer op
gang brengen van de Ronde Tafel Conferentie, welke dit jaar werd afge
broken, omdat er geen overeenstemming, vooral met Suriname, te bereiken
viel over de betekenis van het zelfbeschikkingsrecht. Suriname zag hierin
opgenomen het recht van secessie, d.w.z. het recht, uit het drie-delige
Koninkrijk-nieuwe-stijl te treden op elk gewenst ogenblik. In het commu
niqué nu staat te lezen, dat het zelfbeschikkingsrecht in de preambule zal
worden opgenomen. Daarna verklaarde de Surinaamse landsregering, dat^
in feite over het punt van mogelijke uittreding overeenstemming was be
reikt, al zou voorlopig van dit recht geen gebruik worden gemaakt. Juist
over dit recht van secessie werden gisteren in de Tweede Kamer bange
vermoedens geuit.
De eerste, die sprak bij de behande
ling van minister Kernkamps begroting
van Overzeese Rijksdelen (tegelijk werd
gedebatteerd over de begrotingen voor
1950, 1951 en 1952 van Nieuw-Guinea en
over het wetsontwerp credietverstrek-
ikdng aan dit gebiedsdeel), was de heer
Van de Wetering (C.H.). Hij roemde
het, dat minister Kernkamp gepoogd
had, voldoende aan zijn taak van consoli
datie in plaats van liquidatie ter bevor
dering van de koninkrijksgedachte, het
overleg met Suriname en de Antillen
■weer op gang te krijgen. Hij infor
meerde slechts naar de betekenis van
het woord „zelfbeschikkingsrecht".
De volgende spreker, dr Van Baal
(A.R.), was even voorzichtig, doch g
iets verder: hij vond m het New
Yorkse memorandum veel, dat duister
was. Hij zou er bezwaar tegen maken,
wanneer hierin tevens het recht
secessie zou zijn begrepen. Dat zou
zijn fractie moeilijk te aanvaarden zijn.
Ook was het hem niet duidelijk, wat de
afspraak betekent, dat het statuut op
gemakkelijke wijze te veranderen
zijn. Het statuut staat gelijk met
grondwet voor het Koninkrijk-nieuwe-
stijl en de wijze van het aanbrengen van
veranderingen in de Nederlandse grond-
(Advertentie!
HOESTBUIEN, VAST SLIJM
Dan
SL'JM-OPLOSSEND
Wereldnieuws
in zakformaat
IN JAPAN zijn circa 22.000. arbeiders,
dienst van de Amerikaanse striidkrach.
ten, in het gebied van Jokohama
staking gegaan, omdat zij verbetering
der arbeidsvoorwaarden eisen, De re
gering vaardigde een noodwet uit,
waarbij de mijnwerkers wordt bevo
len de arbeid te hervatten. In de mij
nen duurde de staking reeds twee
maanden.
DE FRANSE Nationale Vergadering zal
op Maandag 22 December stemmen
over de twee vertrouwenskwesties,
waarbij het aftreden van de regering
Pinay in het geding is.
HET OOSTDUITSE kabinet heeft het
ontslag bekend gemaakt van de voor
malige minister van Bevoorrading dr
Karl Hamann en zijn staatssecretaris
Rudolf Albrecht. De Liberale Demo
cratische partij heeft Hamann
royeerd; hij zal ook zijn zetel ii
Volkskamer verliezen. Beiden werden
twee weken geleden geschorst wegens
„desorganiserende" handelingen.
IN IRAK werd een communistisch
trum ontdekt en wel in de heilige
plaatsen Kerbalah en Kadhimain. De,
gearresteerden moeten zich voor een
militair gerecht verantwoorden.
LATTIMORE is in de Ver. Staten in
staat van beschuldiging gesteld, we
gens het plegen van meineed voor de
sub-commissie inzake de binnenlandse
veiligheid van de Senaat. Lattimore
kan tot een maximale gevarigenisscraf
van tien jaar worden veroordeeld.
Zoals men weet, was hij deskundige
van het Amerik. ministerie van Buit.
Zaken voor aangelegenheden betref
fende het Verre Oosten en werd be
schuldigd van communisme.
NAAR ZUID-AMERIKA zullen volgend
jaar 52.500 Europese migranten worden
overgebracht; de meesten gaan naar
Brazilië, Venezuela en Chili. In totaal
hoopt de commissie voor migratie te
Genève in 1953 ongeveer 120.000
migranten te kunnen helpen.
IN WEST-BERLIJN heeft de politie een
man en een vrouw gearresteerd, die
probeerden een stuk uraniumerts, van
ruim twee kilo, te verkopen. Zij boden
het te koop aan een wetenschappelijk
instituut voor 100.000 mark. „Top
zei de directeur, en belde prompt de
politie op.
HET K.L.M.-VLIEGTUIG, dat gisteren
van Shannon was vertrokken en te
kampen kreeg met een zware storm,
kwam bij Gander, New Foundland, tot
de ontdekking, dat de vlieghaven we
gens het slechte weer gesloten was.
Het toestel moest toen de vlucht van
ongeveer 1000 km terugmaken.
wet is nog altyd juist gebleken. Voor
wijziging in het statuut zou ook stellig
niet met gewone meerderheden kunnen
worden volstaan.
Dr De Kort (K.V.P.) sloot zich bij dr
Van Baal aan, maar was opnieuw
krasser in zijn uitdrukkingen. Zijn
fractie met uitzondering van mr Van
Rijckevorsel voelde helemaal niets
voor een secessierecht. Aan eventuele
door de minister gedane toezeggingen
achtte hij zich in geen enkel opzicht ge-
nden. Als in Suriname de wens tot
uittreding leeft, moet dit gebiedsdeel
zich aanstonds hierover uitspreken.
Anders zou er maar een „wankel
koninkrijk" worden gevormd. De K.V.P.-
fractie (met uitzondering van mr Van
Rijckevorsel) ziet nog liever de vorming
van een koninkrijk, waarvan alleen
Nederland en de Nederlandse Antillen
deel uitmaken, terwijl er met Suriname
dan maar een andersoortige band moet
worden gecreëerd, dan de vorming
een dergelijk „wankel koninkrijk".
De Kort zag het zo, dat maar éénmaal
van het zelfbeschikkingsrecht gebruik
kan worden gemaakt, nl. bij de vrijwil
lige aanvaarding van de band met Neder
land biainem het koninkrijk-nieuwe-stijl.
Óok de heer Anikersmit (V.V.D.) voel
de niets voor een permanent recht van
afscheiding: hij achtte dit niet te combi
neren met de „onverbreekbare band",
waarover eveneens in het New Yorkse
communiqué wordt gesproken. Prof.
Lemaire (K.N.P.) rafelde tenslotte
eens dit memorandum uit elkaar. Hij zag
hierin opgenomen het novum, dat de
mogelijkheid, zowel van uittreding als
van uitstoting uit het koninkrijk door
de minister is aanvaard. Hij vroeg, of
dit de opvatting was van het gehele
kabinet. Hijzelf achtte het onverteerbaar
en vond, dat de bewindsman een ge
waagde onderneming op touw had gezet
en dat het beter was geweest, alle ge
schillen, dus spwel' die over het zelfbe
schikkingsrecht als die over.de verdere
inhoud van het op te stellen statuut
tegelijk en in onderling verband ter
voortgezette Ronde Tafel Conferentie
bespreken.
Sprak prof. Lemaire over een
waagde onderneming", geheel anders was
het oordeel van de socialist De Kadt.
Deze toch sprak van een „moedig initia
tief". Wel achtte hij ook een voort
durend recht van secessie onaanvaard
baar, wanneer het gevolg daarvan zou
zijn, dat Suriname voortdurend „poli
tieke chantage" zou plegen met de be
doeling, telkens zijn zin te krijgen.
Daarvoor zou hij dan niet opzij willeft
gaan. Maar „afscheiding" achtte hy niet
V Een lekkernij:
verrukkelijk van
smaak, pittig van
aroma, croquant
van samenstelling.
35 ct. per 100 gr.
KINGFABRIEKEN TONNEMA N.V.
te behoren tot de politieke realiteiten.
Zowel voor Suriname als voor de Neder
landse Antillen achtte hij het onmogelijk
zich in de Zuidamerikaanse wereld zelf
standig te handhaven: deze gebieden
zouden voortdurend komen tp verkeren
in een staat van misère, bedreiging en
onderlinge verwarring. Van deze feiten
moet met name Suriname in een open
gesprek ter Ronde Tafel Conferentie
worden overtuigd. Dan kan het prin
cipiële recht van afscheiding worden
erkend, terwijl Suriname duidelijk kan
maken, dat van dit recht geen gebruik
zal worden gemaakt. Daarvoor is het ook
nodig, dat in alle drie delen van het
koninkrijk recht en orde gehandhaafd
worden. Bovendien moet Suriname
duidelijk gemaakt worden, dat het zon
der Nederlandse hulp niet tot ontwikke
ling kan komen.
De heer Haken (Comm.) vroeg zich
ook af. wat zelfbeschikkingsrecht eigen
lijk betekent. Het moet volgens hem zo
worden, dat Suriname in volle vrijheid
geheel eigen politiek kan
Het moet zelfs de bauxietmijnen mogen
nationaliseren
Nieuw-Guinea
Het tweede onderwerp was uiteraard
de ontwikkeling van Nieuw-Guinea. Al
gemeen was men van oordeel, dat er veel
meer moet gebeuren, dan tot nu
geschied. Ook de bewindsman is. blijkens
de schriftelijke stukken hiervan over
tuigd. De heer Van de Wetering wierp de
schuld op de vorige kabinetten en een
deel van de Kamer, omdat toen niet be
seft werd, dat Nederland nog een taak
had. Hij meende, dat de overheid
zich niet mag laten verleiden voorkeur
te vertonen voor missie of zending,
betoog, dat ook gehouden werd door
magister Stokman (KVP) die liet door
schemeren, dat hij vreesde voor bena
deling van de missie, vooral ook omdat
er veel te weinig R.K. ambtenaren zijn.
Mr De Graaf (KVP) zag enerzijds de
bezwaren van een al te snelle ontwik
keling van Nieuw-Guinea, maar ander
zijds was hij van oordeel, dat het Indo
nesisch nationalisme als katalysator zou
werken. Er moet daarom iets spectacu
lairs gebeuren, hetgeen hij wilde zoeken
in uitvoering van plaatselijke plannen.
Hij meende voorts, dat wel de belan
gen der Papoea's voorop moeten staan,
maar dat ook gedacht mag worden aan
de Nederlandse belangen en aan die van
Nederlanders op Nieuw-Guinea.
Dr Van Baal (AR.) zag nog steeds
gebrek aan lijn in, de ontwikkelings
politiek door het ontbreken van zeker
heid over de na te streven doeleinden.
Hij wilde een bevolkingsbeleid, met als
eerste doel integratie van het platteland.
Hier was te weinig perspectief geopend.
Het economisch beleid moet rekening
houden met het gebrek aan arbeidskrach
ten, hetgeen moet leiden tot gemechani
seerde (coöperatieve) exploratie. ,r,~
moet een fonds in het leven geroepen
worden voor de financiering van proef
bedrijven en het wetenschappelijk onder
zoek. Ook was hij van oordeel, dat de lei
ding op Nieuw-Guinea niet voldoende oog
heeft voor de vrijheid van onderwijs,
waarbij missie en zending eeri belangrijke
taak hebben. Ook magister Stokman
(KVP) sprak in deze richting, maar
heer Stufkens (Arb.) meende, dat
voor het middelbaar en uitgebreid onder
wijs openbare scholen dienen te komen.
Dr Van Baal was-van oordeel, dat
er een vijfjarenplan moet worden op
gemaakt. Tot nu toe maakt de stelsel
loosheid vaak te niet, wat eerst met
moeite is opgebouwd. Te véél zit men
vast aan de structuur van h
malige Nederlands-Indië. Hij bepleit
te dan ook een andere staatkundige
opbouw. Nieuwe ambtenaren aullen
nodig zijn: Deze moeten met spoed
worden opgeleid. De komende jaren
zullen beslissen over de toekomst
van Nieuw-Guinjea en over de vraag,
of wij het bewijs kunnen leveren, dat
het ons ernst is met het verwezen
lijken van de taak, die op onze schou
ders ligt.
Ook de heer Ankersmit (VVD) meende,
dat Nederland wel iets aan Nieuw-Guinea
kan hebben: hier mogen gerust risico'i
genomen worden.
De heer Stufkens (Arb.) was veel som
berder. Nederland alleen kan lang niet
genoeg doen. Er moeten geen verwach
tingen gewekt worden, die toch niet in
vervulling kunnen gaan. Een oplossing
moet internationaal worden gezocht, met
inschakeling van Indonesië.
De heer Haken (comm.) voelde hele
maal niets voor het tot ontwikkeling
brengen van dit gebiedsdeel: wij hebben
zelf achtergebleven gebieden genoeg.
Geef Nieuw-Guinea maar aan Indonesië
iedere cent gaat toch maar naar het olie
kapitaal.
Prof. Lemaire (KNP) achtte het perso
neelsvraagstuk het belangrijkste voor
Nieuw-Guinea. Doelbewust moet het be
schavingswerk echter overgelaten wor-
";n aan zending en missie.
Vanavond zou minister Kernkamp ant
woorden.
Radio en televisie
In de middagvergadering werd de be
handeling van de begroting van Onder
wijs. Kunsten en Wetenschappen voort
gezet. De verdere replieken in de alge-
beschouwingen brachten weinig
belang op. Alleen zegde minister
Cals toe. zich nader te zullen beraden
de uiteindelijke taakverdeling tus-
hem en de nog te benoemen staats
secretaris.
Enkele afdelingen werden afzonderlijk
behandeld. Allerlei wensen werden hier
bij geuit over subsidiëring van orkesten
andere kunstuitingen en over zorg
Dor bepaalde monumenten.
Het meest werd echter gesproken
radio en televisie. De heer Cornellssen
(VVD) gebruikte de slogan ,,wees heer
in de aether", daarbij doelende op „poli
tieke aanvallen". In ieder geval wilde hij
„gelijke monniken, gelijke kappen", d.
het recht van antwoord wanneer i
wordt aangevallen. Ook de heer Weiter
(KNP) klaagde over politiek in de lucht,
waarbij hij in het bijzonder de VARA op
het oog had: daar is de PvdA het gehele
jaar mee „in de lucht", iets. waarme
heer Gortzak (comm.) het geheel
(Advertentie).
Griepbestrijdingmet
4 middelen Iegelijk!
Elk tablet Chefarine „4" bevat 4
geneesmiddelen, die in de gehele
wereld beroemd zijn geworden en
millioenen mensen al baat brachten.
e doei wonderen
in Oost-Duitsland staat
inter voor de deur. Evenals in de an
dere aan de Sowjet-Unie onderhorige
landen heerst in de Sowjetzone een groot
tekort aan levensmiddelen en brandstof
fen. Dat tekort is ontstaan, doordat Oost-
Duitsland verplicht is tot het doen van
leveranties aan Rusland, dat zich ten
koste van zijn satellieten op de been
houden. Ook is deze georganiseerde
plundering een onderdeel van een be
wuste nivelleringspolitiek, die noodzake
lijk geworden was, omdat de levens
standaard in de vazalstaten hoger was,
in de Sowjet-Unie zelf. Later hebben
wellicht gelegenheid, hier nog eens
op_terug te komen.
ontkennen vanzelf
sprekend, dat de Russen van alles en nog
wat wegslepen uit Oost-Duitsland. En
daar er dan toch een andere oorzaak
zyn. wordt uitgezien naar een zon-
denbok of liever naar een hele serie zon-
denbokken. Toen enkele jaren geleden
de aardappeloogst mislukte, kregen de
Amerikaanse Coloradokevers de schuld.
Dit doorzichtige spelletje is nu niet meer
mogelyk en daarom volgt men de metho
den, waarmee ook de oppositie in de
Sowjet-Unie de nek werd gebroken. In
Praag hebben we daar enkele weken
geleden een slechte, maar afschrikwek
kende imitatie van gezien.
In de afgelopen weken zijn reeds ver
schillende vooraanstaande Oost-Duitsers
gearresteerd, omdat zij verantwoordelijk
voor de tekorten. Gisteren bereikte
het bericht, dat de president van het
Oost-Berlijnse gerechtshof en enige an
dere rechters en openbare aanklagers van
hun functies waren ontheven. Het ge
rechtshof wordt veranderd in een schouw
burg, waar straks een drama za.1 worden
opgevoerd.
De heer Van Sleen (Arb.) dacht er ge
heel anders over. Hij was bang dat in de
komende radio-wet weer bepalingen over
deze kwestie zouden worden opgenomen.
Hij achtte na de oorlog de grenzen van
het toelaatbare niet overschreden. Hij
verwachtte veel meer van besprekingen
met de omroepverenigingen dan van
glementering.
Ds Van der ZaaWAR) meende, dat
voor gezorgd moet worden, dat via
radio geen politieke aanvallen worden ge
daan, maar hij vond het moeilijk, .uit te
maken, wat nu wel en wat geen politiek
is. Hier ligt vooral een taak
radioverenigingen, die waakzaam moeten
zijn.
Wat de televisie betreft: de experi
mentele periode nadert haar einde.
Minister, neem spoedig een beslissing
over de vraag, hoe het nu verder moet,
aldus ds Van der ZaaU De heer Cornelis-
sen wilde een financieringsplan
jaar, waarvoor een f25 millioen nodig
zal .zijp, JPe heer De Ruiter (CH)
krachtige overheidshulp nodig: anders
komt er niets van terecht. Ook de heer
Peters (KVP) wilde wel eens weten, hoe
het nu verder moet. Zijn geloofsgenoot
van de KNP, de heer Weiter, wilde geen
televisie-op-zuilen, maar een nationale
televisie, die echter geen overheidstele'
visie mag zijn. De heer Van Sleen (Arb.)
vond de televisie nog altijd een avontuur,
een duur experiment. Zij zal de eerste
jaren niet rendabel kunnen zijn. .Op grond
van een suggestie van voorzitter dr Kor-
tenhorst is er over televisie niet-zo heel
veel gezegd: meer diepgaand zal kunnen
worden gedebatteerd bij de behandeling
van het pas aanhangig gemaakte wets
ontwerp op het kijkgeld.
Vanmiddag was het woord aan minister
Cals.
Advies Commissie bewijst
haar nut
Bij aanleg van sportterreinen
De Centrale Advies Commissie (C.A.C.)
voor de aanleg en verbetering van sport-
accomodaties, heeft, naar
zicht over de werkzaamheden, sedert
haar oprichting in September 1950, blijkt,
over 333 plannen adviezen uitgebracht.
Tot en met December 1951 waren het
er 213 en in het afgelopen jaar 125. Voor
de 213 acommodaties in 1951 moest een
bedrag van ruim 3,3 millioen gulden
worden geïnvesteerd. Deze cijfers tonen
aan, dat aan de verwachtingen, welke
werden gekoesterd ten aanzien van hel
nut van de instelling van deze commis
sie, volkomen is voldaan, aldus luidt de
conclusie in het bericht.
Verplichte keuring niet
voor leerlingen
Ook niet voor hoogleraren, wel,
voor ander personeel
roepen: te Bèrgum D. J. Mie-
dema te Tzumroarum; te Ede (toez.)
H. Goedhart te Mlddelharnls; te Poort
vliet D. J. v. d. Graaf te Leerbroek; bij
de Evang. Broedergemeente in Suriname
vicaris S. O. Meeuwis te Vianen.
woude (benoeming tot bijz. hulpprediker)
V. Dekker, a.s. emeritus-predikant
te Losdorp, die bedankte voor een soort
gelijke benoeming te Someren.
dankt: voor Ermelo K. Schipper
te Goudswaard; voor Amersfoort (Zon
Schild) dr Gerh. Huls te Gouda.
Geref. Kerken
de Russen besloten hebben, ook
in Oost-Duitsland het masker af te 1
pen. Totdusver bestond er nog een zekere
mate van godsdienstvrijheid voor de gro
tendeels Protestantse bevolking. Bisschop
Dibèlius. die toch nooit een blad
de mond nam, werd nog altijd ongemoeid
gelaten. Ook mochten er in naam tot nog
toe andere partijen dan de communisti
sche bestaan, al was dat dan slechts om
de Duitsers zand in de ogen te strooien.
Zo is er ook een Chr.-democratische
partij, waarvan de voorzitter, dr Otto
Nusehke, vice-minister-president is.
altijd een riskante onderneming,
voorspellingen te doen. In dit geval be
zondigen we ons echter niet arm eer
waagde voorspelling, als we beweren, dat
aan de „tegemoetkomende" houding van
de Russen een einde zal komen. Het
Kremlin heeft zijn pogingen om Duits
land te herenigen en geheel los te weken
van het Westen, opgegeven. Het heeft
reeds een modern Oostduits leger uit de
grond gestampt en is nu toe aan d
gevreesde zuivering. Hiervan zullen
schillende partijleiders en wellicht ook
de zgn. burgerlijke partijen zelf,
slachtoffer worden.
Gevreesd wordt, dat de communisten
ook de kerk en in dit geval de Protes
tantse kerk, niet ongemoeid zullen laten.
Uit de rede, die bisschop Dibèlius vorige
week in Amerika heeft gehouden, bleek,
hoe moeilijk de gelovigen in Oost-Duits
land het reeds hebben. Voor deze
sen zou de komende winter dan dubbel
ichtte móeiljjk, wórden/Moge God hen. bijstaan.
als het liur der bezoeking zou aanbreken.
(Advertentie)
Tas Tientallen lijders
aan Brandend Maagzuur
hebben er Dozijnen Rennies op
zak....
Altijd en overal ontmoet U lijders aar
brandend maagzuur en U herkent z«
aande lof die ze voor Rennies hgb-
ben, Innemen doen ze die tabletjes onop
vallend, want water of wat ook komt ei
niet aan te pas. Ze helpen van de ene
minuut op de andere. Ook U
Beioepingsweik
Ned. Herv. Kerk
A. Brouw
Gercf Gemeenten
Ds D. v. Leeuwen (63 jaar)
overleden
Ds D. van Leeuwen, sedert 1950 pre
dikant van de Oud-Gereformeerde ge
meente te St. Philipsland, is aldaar in
de leeftijd van 63 jaar overleden. Tevo-
"s hij vier jaar predikant geweest te
Loenen aan de Vecht. Ds van Leeuwen
was op 57-jarige leeftijd predikant ge-
Nog schoolboekjes in de
oude spelling
Op de school met de Bijbel te Drog-
teropslagen (Dr.) worden nog steeds
leesboeken gebruikt in de oude spelling
die in 1934 op de lagere scholen is af
geschaft. Naar Trouw meldt heeft het
schoolbestuur een verzoek tot de ge
meenteraad van Zuidwolde gericht om
gelden beschikbaar te stellen voor de
aanschaffing van nieuwe leesboeken.
Het voorstel om leerkrachten
plichten zich té laten onderzoeken oj
tubercoluse heeft de regering
wijzigd, dat de verplichting niet zal gd
den voor universiteiten, hogescholen
politiescholen. Dit blijkt uit een nota vai
wijziging, die de regering bij de Tweed
Kamer heeft ingediend.
Besmetting van leerlingen onderlig
komt volgens de regering minder
dan besmetting door leerkrachten. He
gevaar van onderlinge besmetting word
beperkt door de schoolartsendienst. Ee:
verplicht onderzoek van leerlingen
ireenstemming zijn
de beginselen van vrijwilligheid waaro;
t.b.c.-bestrijding in ons land berust. A
leen om dringende redenen, zoals te
opzichte van leerkrachten, moet op dei
beginselen uitzondering worden gemaak
aldus de regering.
AdvertentieJ
Verkouden 1 PflMPO
Hofstra, gebot
schrift getiteld
vloeding
Advertentie
PROMOTIES.
GRONINGEN. 16 Dec. Gepromoveerd: ti
i- en natuurkunde, de heer
n te Meppel. "op het proe
„Alkaloïdenvorming en bei!
nicotineproductie bij Nico
Rustical L".
UTRECHT, 17 Dec. Op het proefschrt!
.Caplllairresistentle" (een oriënterend ov«
richt) is tot doctor ln de geneeskunde gepr<
moveerd A P J van der Burg. te Utrecht gi
boren.
AKTE-EXAMENS WISKUNDE.
5-GRAVENHAGE, 16 Dcc. Voor het akte
unen wiskunde M.O. K V is geslaagd L
iser te Rotterdam: voor het examen wli
ode M.O. K I: J A As te Utrecht en A
Valkenaars te Uden.
Winterhanden
Wintervoeten
Winterorcn
PUROL
ACADEMISCHE EXAMENS.
LEIDEN, 17 Dec. Geslaagd: doet. ex. sch
kunde de heren A L Koevoet, Leiden. K
Lelden. M P Rappold. Oegstgecst: do
irkunde de heer J A Beui
t. ex. wiskunde de heer J P Mui
doet. ex. pharmacie mej. e v
Nieuw-Guinea wordt
geen Ambon
Bij gelegenheid van de aankomst va
de gouverneur van Nieuw-Guinea o
Schiphol' heeft het hoofd van de voor
lichtingsdienst op Nieuw-Guinea,
heer P. A. Wansinik, gezegd: De laatste
officiële verklaring van de Nederlandse
regering, dat Nederland niet dacht aar
Indonesië, is voor de Papoea's, voorzo
ver ik heb kunnen nagaan, een pak var
het hart geweest. Men had zich namelijk
op Nieuw-Guinea afgevraagd: Gaan wij
dezelfde fatale weg op als Ambon?
Ook Eerste Kamer accoord
Salarissen rechterlijke
macht omhoog
De Eerste Kamer heeft zich gistermid1
dag accoord verklaard met het wetsont
werp tot verhoging van de salarissen der
rechterlijke macht. Allereerst worden
hierdoor de salarissen van de hogere
functionarissen verhoogd. De lagere
-rechterlijke ambtenaren krijgen met in
gang van 1 September 1950 een tijdelijke
toelage van 10 pet in plaats van de reeds
bestaande van 5 pet. Voorts ontvangen
zij met ingang van 1 Januari 1951
vaste toelage van 10,25 pet met dien
stande, dat dan de tijdelijke toelage
valt. Bovendien krijgen alle bezoldigde
rechterlijke ambtenaren van 16 Maart
1951 af een vaste toelage van f 16,65 per
maand.
Minister Donker beloofde, met minister
Van de Kieft overleg te zullen plegen
over de berekening van de inkomsten
belasting in verband met dte terugwer
kende kracht van de salarisverhoging.
Leldsc
ex. mineralogie de heer
eiden; doet. ex. biologie de het
tllem, Lelden: cand. ex. wis- t
(J) de heer JPvd Plas. Oegs
F) de heer A D Douma. Leide
s, Leiden, idem (D) de heren I
Leiden. J R van Geuns. Leide
Ralmond, Voorburg. Idem (L)
I M dc Jong, Katwijk aan Zee, Idem (K) J
Verhoeks, Leiden
GRONINGEN, 17 Dec. Geslaagd: doet. e
rechtsgeleerdheid (vrije studierichting): mt
Groningen: cand. ex. rechtsgi
leerdheid: M J Broekmeyer. Haren (Gr
cand. ex. psychologie: F Dclhez, Dordrecfc
F J H Smulders. Uldenhout.
AMSTERDAM (V.U.). 16 Dcc.
prop. theologie W H Zuldema, A"
van Barneveld. Doorn: cand. psychologie mi
M R Lindeboom. Amsterdam.
Binnenkort zal bij de T. H. te
een leerstoel in de technische hygiëni
den gevestigd.
In Huis ter Heide zal op 8 en 9 Janua
l de Soc. Econ. Raad.
Cf snakt naar adem
Kk* Uw luchtwegen zijn
door slijm verstopt. Los dat
X gevaarlijke slijm op met A
5 de krachtig werkende
ABDIJSIROOP
's werelds beste hoestsiroop
Het lied der aethergolven
DONDERDAG 18 DECEMBER
Hilversum I. 402 m. KRO: 7 00 Nieuws 7.10
Gtam. 7.46 Morgengebed 8.00 Nieuws 8.15
Gram. 9.00 Voor de huisvrouw 9 40 School
radio NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst
KRO: 11.00 Voor de zeiken 11.45 Gram. 1)1.50
„Als de ziele luistert" 12.03 Lunchconcert
12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws 120 Gram.
1.35 Pianorecital NCRV: 2.00 Gram. 2.46 Voor
de vrouw 3.15 Gram. 3.40 Fluilt en piano 4.00
Bijbellezing 4 30 Vocaal ensemble en soliste
4.50 Gram. 5.00 Voor de jeugd 5.30 Gram 5.40
Voordracht 6 op Gram. 6.10 Radio Phllh. Or
kest 6.35 ..Op de stelling" 6.45 Gram. 7.00
10.46 Avondoverdenking Hl.OO Nieuws 11.U
12 00 Gramofoonmuziek
Hilversum n. 298 m. AVRO: 7.00 Nieuws
7 10 Gram. 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram. VPRO:
7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nieuws 8 15
Gram. 9.00 Morgenwijding 9.16 Gram. 9 25
.35 „Be v
'10.50 Voor de klei
Met VELPON zie je er geen barst van!
(Advertentie)
10 GOED lllrf VELPON
VRAAG DE llSlE SOORT
29 en Marrie zullen nog tot overmorgen onder So- ders plaats op de kleermakerstafel te zitten, ver-
Trees werpt oom Giel een dankbare blik toe. phie's hoede blijven; 's middags brengt ze hen afschuwde hij gewoon. Toen dan ook kort na el-
Ze heeft altijd veel van hem gehouden, al heeft dan uit de Zondagschool thuis. kaar zijn beide ouders stierven en hem als enig
zijn echt-Zeeuwse openhartigheid haar af en toe Bij 't afscheidnemen in de gang vraagt Trees kind de zaak werd nagelaten, verkocht hij die en
wel eens verbluft doen staan. Tante Jannetje kijkt dringend aan Sophie's vader: „Als er eens moei- begon op eigen risico een. meel- en zaadhandel.
haar man aan met een gezicht of ze 't hem kwa- lijkheden komen met de kinderen, helpt u me Niet lang daarna kwam de erfenis van een rijke
lijk neemt, dat hij haar mening nog vraagt. dan als 't u blieft. U ziet nou zelf wat ze aan oom, die hem in staat stelde om de fabriek te la-
„Ik kan wel merken dat u geen vader bent!" hun voogd hebben!" ten bouwen. Van toen af was de eenvoudige kleer-
voegt ze de Groninger striemend toe. Hij kijkt haar deelnemend in 't bekommerde makerszoon een onuitstaanbaar hoogmoedig man,
Advertentie
Enkele druppels Va-tro-nol tn
ieder neusgat zullen U direct
opluchting geven, wanneer U
een verstopte neus heeft. Het
verzacht snel de prikkeling,
maakt het slijm los en vermin
dert de zwelling der slijmvliezen!
vicks VATRO NOL
NEUSDRUPPELS
Neef Jacob, beseffend dat hij een smadelijke gelaat,
nederlaag heeft geleden, doet een laatste poging „Je weet dat
om zijn figuur tc redden. Hij zegt dat hij op het
pas-gedane voorstel en ook op dat van de juf
frouw uit Gelderland met genoegen ingaat, en
verklaart zich bereid om zowel voor Rie als voor
de jongens kostgeld te betalen. Oom Giel had
zelfs dit aanbod nog graag afgeslagen, zo stuit
het hem tegen de borst om van deze man iets
aan te nemen. Hij heeft echter neg zoveel zelf
beheersing, dat hij hierover zwijgt.
Er valt nu weinig meer te bespreken. Als de
I oudste kinderen het huis uit gaan, houdt Trees
alleen de drie kleinsten. Ze krijgt het dan heel
wat makkelijker vooral omdat ze nu ook haar
vader niet meer te verzorgen heeft en ze is
o zo dankbaar dat de taak, waarvan de zich bij
na zes jaar als een moeder heeft gekweten, niet
helemaal van haar wordt afgenomen.
Nu zijn aanwezigheid hier verder als overbo-
je nooit in de steek zullen
laten!" zegt hij enkel, maar dat is haar meer
dan genoeg.
die zijn zoon mei keilde
ANNIE SANDERS
ELFDE HOOFDSTEK.
Egbert Kluis, de rentenier, is schatrijk. Hij
dig kan worden beschouwd, vertrekt neef Jacob dat ten dele geworden door een erfenis, -maar houden moest.
voor een groot deel men kan wel zeggen voor Wat die woningen betreft, daarover hoopt Eg-
door de meelfabriek, die hij bert Kluis tot aan zijn dood toe de volle zeggen-
bijzonder prijs op stelde „mijnheer"
te worden genoemd. Van zijn jongere stadgeno
ten kreeg hij dat over 't algemeen zonder moei
te gedaan, al werd er achter zijn rug niet zui
nig de spot met hem gedreven. Bij mensen als
Terstege en Maaskamp echter, die hem in zijn
kleermakerstijd nog heel goed gekend hebben, is
't hem nooit gelukt enig respect voor zijn nieuwe
staat op te wekken. Ze verdragen zijn manier van
doen zonder spot, maar ook zonder waardering,
want 't is hun genoeg bekend hoe hij zijn arbei
ders uitgezogen heeft, om er zelf maar wèl bij
te varen.
Dat de zaken hem nu feitelijk niet meer aan
gaan. kan niet verhinderen dat hij zich hardnek
kig met alles bemoeien blijft, tot grote ergernis
van de jonge fabrikanten, die al meermalen wre
velig de opmerking hebben gemaakt, dat „de oude
heer" nu hij het bestuur van de fabriek uit han
den ^gegeven heeft, zich liever bij zijn woningen
met de eerste de beste gelegenheid. Hij kan zijn
zuster geruststellen: „klein goed" komt er bij
hen niet over de drempel.
Voor de rest van 't gezelschap is het weggaan hem
van de Groningse neef bepaald een opluchting.
„Die heeft de kous op z'n kop!" merkt een
van de Zeeuwse boerinnetjes lachend op, wat
haar een misprijzende blik van haar moeder be
zorgt.
Maaskamp en zijn dochter gaan nu ook wel
dra naar huis, Joost is al eerder opgestapt. Henk
't grootste deel I I M |j,. V¥, >uw Bj cu_
met geld van die erfenis heeft opgericht en dié schap alleen te hebben." Hy "is de laatsterren"
zaakte 't beheer aan zijn zoon en schoonzoon
te laten, zonder bezwaar „stil kon gaan leven"
Van huis uit is Egbert Kluis een heel eenvou
dig man; zijn vader was kleermaker en had am
asthma-patiënt, wat op zijn zwaargebouwd
chaam een hinderlijke invloed heeft. Maar hij
gend en strompelend gaat hij trouw elke Donder
dag al zijn huizen langs, om zelf de huur op te
halen. Hij heeft er negen. Vier in de Havenstraat
sen tegenover de kerk, de drie middelste wonin-
12.50 ,,Uit het bedrijlsieven" 1.00 Nieuws 1.15
Gram. 1.20 Metropoie-or*e6t en solist 1.65
„Lonaeti en Parijs", hoorspel 2,35 Altviool
ne piano 3.00 Voor de aie*en 4 00 „Tussen
vier en vüi" 4.45 Voor de jeugd 6.30 Gram.
5.45 KegennjfsuitzendingJ. a. van Beuge:
Nieuw Guinea in de Ziwd-tPaoiiic 6.00 Nieuws
6.16 bportproDlemen d.25 Liöhte muzdek 7.00
Gesproken brief uit Londen 7 05 Jazzmuziek
Haanmondorgel 8.00 Nieuws 8.05 „11
Susanna", opera 9.05 „Diploma-
Kot
2.00 Gramofoonmuziek
Engeland. BBC. 330 m. 12 30 Gram. 1.00
'oor de boeren 1.36 Voor de arbeiders 2.00
ïieirws 2.20 Filmprogramma 3 00 Concert
00 Hoorspel 5.30 Gram. 6.00 Voor de kin
eren 7.1)0 Nieuws 7.15 Sport 7.20 Voor de
boeren 7 35 Gev muziek 8 00 Gev. program-
30. Strijktrio 8.50 Olympla Circus 9,30
Twintig vragen 10.00 Nieuws 10.15 Klank-
eeld 11.00 Gev. programma 1'1.30 Weten-
ïhappelijk overzicht 11,46 Parlementsover-
zicht 12.00—12.03 Nieuws
Engeland. BBC. 1500 cn 247 m 12 00 Mrs
)ale's dagboek 12J13 Gev. muziek 12.46 Voor
lacht 100 Parlementsoverzicht 1.16 Dans-
luziek 1.45 Cohcert 2.45 Voor de kinderen
.00 Voor de vrouw 4.00 Lichte muziek 4.30
•iano 4.45 Accordeonmuziek 5.16 Mrs Dale's
dagboek 5.30 Causerie 5 45 Militair orkest 6 30
Variété-orkest en solfst 7.15 Voor de jeugd
7.45 Hoorspel 8.00 Nieuws 8.25 Sport 8.30 Gev.
9.00 Causerieën en Interviews
9 30 Gram. 9,45 „Jack Hobbs" 10.15 Gev, mu-
Nieuws 11.20 Gev muziek 12 05
Voordracht 12 20 Orgelspel 12.56-4 00 Nieuws,
rankrijk. Nat. Progr. 347 m. 1230 Omroep-
orkes' - - -
Nieui
Orgelconcert 5.50 Grax
uitzending 7.01 Balletmuziek 8.00 Nat. orkest
en solisten 10.30 Gram 11.45—12.00 Nieuws.
Brussel. 324 m. lil.46 Gev muziek 12.34
Voor de landbouwers 12.42 Orgel, accordeon
en harp 12.60 Koersen 1.00 Nieuws 1.15 Gram.
2.00 Engelse les 2.15 Gram. 2.30 Franse les
2.45 Gram. 3.16 Omroeporkest 4 10 Gram. 5.00
Nieuws 5,10 Gram. 5.1ö Vóór de kinderen 6.13
Gram. 6 30 Voor de soldaten 7.00 Nieuws 7.40
Vrije politieke tribune 7.50 Gram. 8.00 Alleen
voor mannen 8.20 Verzoek progr;
Voor de vrouw 9.45 Verzoekprogramma 10.00
Nieuws 10.16 Moderne muziek 1055—11 00
Nieuws.
Brussel. 484 m. 12 05 Lichte muziek 100
Nieuws 1 10 Gram 4.00 Lichte muziek
Gram. 4 35 Lichte muziek 5.00 Nieuws
Verzoekprogramma 6,30 Zangrecital
s 8.00 Hoorspel lo.OO Nieuws
Als de verkoudaheidsklemen zich v
rakeD uw ademhalingsorganen verstopt
Het natuurlijke afweermiddel, de bloeds
omloop. raakt in de knel. U krijgt bet be
nauwd; de besmetting woekert voort
Geef de microben geen kans. Gs se te Ujr
met MENTHO-REX. Wrijf borst keel en
rug er flink mee In en de 8 geneeskrach
tige oliën van MENTHO-REX jagen het
bloed weet door de weefsels. MENTHO-
REX verdrijft de kou via de bloedsomloop,
zonder dat u Iets hoeft ln te nemen. Grote
pot MENTHO-REX L 1.25.
TTET is een fabel dat de bliksem i:
de buurt van een hoge bliksem
afleider nooit inslaat in lagere gebou
wen. De practijk heeft de onjuistheit
van deze mening aangetoond, war.
het is voorgekomen dat de bliksen
insloeg in een schuur die geplaati
was tussen verschillende hoge gebou.
wen, welke alle van een bliksemaf
leider waren voorzien.
Tot voor kort kende men t
systemen, of combinaties daarvan,
gebouwen tegen bliksem te bescher
men. De oudste methode werd a
gewend door Franklin en bestond
het aanbrengen van een scherpe spil
op het hoogste gedeelte van het bouw
werk, welke spits door een goed gt
leidende stang met de aarde
verbonden. Het nadeel van dit -
gebezigde systeem was echter d»
de actieradius van deze bliksemaflei
der zeer gering was. Een
systeem bestond uit het aanbrenge
van verschillende ijzeren, stange
rondom het te beveiligen gebouw, zo
dat het bouwwerk als het ware Wt
gevat in een metalen kooi, welke flin!
geaard was. Deze methode werkt
beter naarmate het aantal tralies
die kooi groter werd, hetgeen uite
aard een zeer kostbare geschieden:
Moderne bliksemafleiders bestaï
uit een koperen stang, die in een spil
eindigt en dus veel overeenkom)
vertoont met de uitvinding van Franl
lin. Maar hiermede houdt de gelijke
nis dan ook op. want onder de mode:
ne bliksemafleider bevindt zich
porceleinen kap, bedekt met
dunne glazuurlaag, waaronder zie!
een radio-actieve stof bevindt. Daai
onder zijn nog enige vangarmen gt
plaatst die aan het uiteinde cveneet
een geringe hoeveelheid van dei
stof bevatten- Hierdoor wordt n.l. o
actieradius van de bliksemafleldl
vergroot.
De radio-actieve stof ioniseert
lucht in de omgeving en maakt hai
daardoor beter geleidend. En aan*
zien de weg die de bliksem neen
bepaald wordt door de geleidbaarhe;
van de lucht, zal de radio-actief
spits de bliksem dus als het ware
zich trekken. Op deze wijze kan
actieradius worden verkregen var
100 of 200 meter. Het maximum bi
reik schijnt bij circa 300 meter te
gen.
Deze ionisering van de omri..0-
lucht vergroot bovendien de kans di
de onweersbui zich in stilte ontlaa:
en niet met bllksemvorming gepaat
gaat, waardoor dus van een enigszi:
preventieve werking zou kunnl
worden gesproken.
Van bliksemvorming naar
beruchte „vliegende schotels" schiji
een grote stap. doch het komt ot
voor dat er wel van enige camenhH
sprake kan zijn
Daarover morgen.
(Nadruk vcrbotM
