Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | 8 december 1952 | pagina 5

Muntentelraam: eerst tellen -
dan rekenen

Niet alleen het zangonderwijs, maar ook
de rekenkunde wordt gemoderniseerd

De kwestie der apartheidswetten in het
Zuid-Afrika van Malan

't Verzet van de toorts-commando's is op
militaire leest geschoeid

Wist U

ïShVcr'

nieuwe leidsche courant

5

maandag 8 december 1952

Alphen aan den Rijn

Vooral minder begaafde kinderen varen er wel bij

Dr J. Luning Prak, 'directeur van het Psychologisch instituut te Den Haag,
schrijft ons het volgende.

Wanneer we niet te maken hebben met scherp geselecteerde rekenmees
ters, zoals boekhouders of onderwijzers, maar we nemen een steekproef bij
de gewone man, dan staan we vaak voor verrassende resultaten. De prac-
tische psycholoog heeft nogal eens het voorrecht de geestelijke inventaris
van zijn medeburgers op te maken en wanneer hij dan aan brede scharen
recruten of fabrieksarbeiders een aantal eenvoudige sommen voorlegt, dan
blijkt hem dat de vraag: „Wanneer ge zeven gulden per maand spaart, vier
maanden lang, hoeveel spaart ge dan?" al vrij wat hoofdbreken kost aan
de zwakkere rekenaars. „Hoeveel kosten 12 knikkers als men er 3 voor 1
cent krijgt?", dat vereist een gedachtensprong die wel een millioen Ne
derlanders niet kunpen maken. Komen we dan met zware mathematische
problemen, zoals „hoeveel is \Vz maal 1%?" of „wat is het vijfde deel van
16?", dan wordt bijkans de helft van de natie gevloerd.

Deze povere resultaten staan in een opgaven voor de tweede klas en twee-

merkwaardig contract tot de fraaie re
kenmethodes en de moeizame rekenles
sen, zeven jaar lang elke dag een uur.
waarmee die recruut of arbeider vroeger
ds geschoold.

De oorzaak van dit schrijnende con
trast tussen onderwijsdoel en onder
wijsresultaat ligt enerzijds in de gebrek
kige rekenaanleg van een groot gedeelte
van het mensdom, anderzijds in het be
treurenswaardige feit dat de leermethode
zo sleoht is afgestemd op aanleg en ca
paciteiten van het gros der leerlingen.
Onderwijzers behoren tot de meest intel
ligente 5 pet van d enatie en de enkeling
die zich waagt aan het ontwerpen van
een rekenmethode heeft veelal een intel
ligente 5 pet van de natie en de enkeling
daar dat de meeste rekenmethodes zeer
goed passen voor de flinke leerlingen,
die later ook in staat zijn een Ulo of een
paar klassen HBS te volgen (I.Q. 110
130). Dit rekenen vereist een zekere be
weeglijkheid van voorstellingen, een
vrij hoog ontwikkeld1 abstractievermo
gen, critische zin, overzicht van de ele
menten van het probleem, etc. Al deze
schone kwaliteiten zijn echter bij de
minder begaafde leerlingen niet of
Blechts zwakjes aanwezig. Voor hen gaat
het Tekenproces van de school veel te
hoog en de enige concessie die de schrij
ver van het rekenboek doet bestaat
hierin, dat hij een bepaald type som
tien of twintig keer herhaalt. Dit helpt
vaak even weinig als het voordoen van
het polsstok-hoogspringen, tien of twin
tig maal, aan een kreu-pele. Nodig is een
meer concrete en aanschouwelijke vorm
van onderwijs.

Vandaar dat wij met grote instem
ming een nieuw leermiddel hebben
begroet, dat de heer W. Wemelsfel-
der, hoofd van een Christelijke
school in Dordrecht, heeft ontworpen
voor de tweede klas. Het apparaat
is gedoopt ,,Hct Miurotentelraaon"; de
N.V. Samsom in Alphen aan den Rijn
nam de vermenigvuldiging op zich.
Het bestaat uit drie verticale sohiuif-
kolommen. In de eerste kolom treft men
tien dubbeltjes aan, in de tweede en
derde kolom elk tien centen. Deze „mun
ten" zijn van flink formaat, een slag
groter dan een rijksdaalder, zodat de
hele klas ze goed kan zien. Het is nu mo-
mogelijk de overgang van eenheden op
tientallen aanschouwelijk uit te beelden.
Het bovenste gedeelte van het apparaat
is de bank of het magazijn, het onderste
gedeelte bevat het rekengeld, dat is de
toonbank. De onderwijzeres kan nu al
die arithmetische probleempjes waarmee
de zeven- en aohtjarigen in de tweede
klas zoveel moeite hebben in concrete
vorm demonstreren. Het wisselen van
een diubeltje voor tien centen gaat vlot
en gemakkelijk: door simpel schuiven
laat de docent nu zien dat 15 -f- 16 is
20 +10+1 is 31, dat 64 23 wordt
60 4 20 3 is 60 20 4 3 is
87. Ook aftrekken en vermenigvuldigen
kan nu in een voor de kinderen aan
vaardbare, vorm worden gedemonstreerd.

De aansluiting bij het practisohe leven,
waarbij de meeste kinderen al met de
nvunten vertrouwd zijn geraakt, is vol
komen; het wazige beeld van de relatie
van eenheden en tientallen wordt nu
helder en scherp omlijnd. Met peperno
ten en knikkers kunnen de kinderen
immers ook veel beter rekenen dan met
de schoolse abstracties.

De grootste winst, met dit prac-
tische leermiddel te bereiken, wordt
gerealiseerd voor de minder begaafde
rekenaars. Dat zijn in hoofdzaak de
intellectueel tragere kinderen, de
I.Q.'s van 70—90. En zulke zwakke
broeders en zusters treffen wij op de
lagere school niet minder dan drie
honderdduizend aan.
Dit „Muntentelraam". dat de heer We-
melsfelder met veel scherpzinnigheid en
met twee jaar geduldig experimenteren
heeft geconstrueerd, voorziet in een
schrijnende behoefte. Het stemt dan ook
tot bijzondere voldoening dat hier eens
een lans wordt gebroken voor dat verge
ten legioen, de zwakbegaafde leerlingen.
Het is een ernstig euvel dat er consciën
tieus zorg wordt gedragen voor de der
tigduizend debiele leerlingen op twee
honderd BLO-scholen, maar dat wij voor
de driehonderdduizend zjwakbegaafden
niets positiefs presteren. Daar kennen
wij maar één solutie: het domme zitten
blijven.

Wij vragen ons af of dit apparaat, dat
een waardevolle steun biedt voor dc
jonge en trage rekenaars, ndet in effica
citeit zou winnen, wanneer men de kin
deren in de klas elk een kleine cople
in handen gaf. Daarmede zou de actieve
deelname aan het reken- en wisselproces
worden gestimuleerd, terwijl de asso
ciaties dan niet enkel visueel en audi
tief, maar ook motorisch en tactiel zou
den worden gelegd.

Wij geloven voorts dat de heer We-
melsfelder een groot aantal onderwijze
ressen uit de tweede klas aan zich zou
verplichten wanneer hij een recepten-
boekje wilde samenstellen met honderd

De Sint bracht nog een
paar bezoeken

Hoewel de Sint heel weinig tijd meer
had. heeft hij Zaterdag toch nog enkele
verenigingen met een kort bezoek ver
eerd. Allereerst ging hij naar de perso
neelsvereniging van de fa Schoonder-
gang, daarna naar de Leidse Water-
vrienden, die in het St Antoniusclubhuis
bijeen waren en ten slotte vergat hij ook
de kinderen van de speeltuinvereniging
Morskwartier in Irene te Oegstgeest
niet. Overal had men veel plezier.

honderd voor de zwakke rekenaars.
Tenslotte moest de uitgever Samsom
aar eens een prijsvraag uitschrijven
jor een hupse naam. „Muntentelraam"
klinkt ons wat stroef en plechtig in de
De „rekenschulf" of de ..Wemels-
felder" zijn beter, maar nog ndet ideaal.

Nog enkele grepen

Nog enkele grepen doen wij in de be
antwoording door B. en W. van door
raadsleden schriftelijk gestelde vragen bij
het vóór-onderzoek van de begroting
1953.

De raad zal spoedig ingelicht worden
/er de schoolartsendienst. B. en W. ach
ten het bezoek van het badhuis zeer be
vredigend. Een onderzoek naar tariefs
verhoging van het Alphens zwembad is
nog gaande. Van het college is geen voor
stel te verwachten tot het gelegenheid
geven voor gemengd zwemmen. De vraag
of het vijvercomplex bij Avifauna
schikte gelegenheid biedt voor een tweede
zwembad, is in onderzoek.

en W. delen de grote waardering
het werk der speeltuinverenigingen.
Ernstig onderzocht wordt, of Ons Buiten
Vreugde-oord terreinen kunnen krij
gen. Het college wil overwegen, een drie
tal reclameborden langs de spoorlijn te
plaatsen (kosten: f1500).

De gedachte van een medisch centrum
is ook in het college reeds
gekomen. Als de raad dit wenst, zullen
W. graag overwegen, welke moge
lijkheden hier aanwezig zijn.

De gemeentereiniging heeft doorlopend
de ernstige aandacht van B. en W
ook het aantal personeelsleden ei
vraag of dit aantal zonder schade
mindering kan ondergaan. Op het zich
ontdoen van vuilnis via de Oude Rijn,
zoals blijkbaar nóg voorkomt, zal scherp
worden gelet

Dat was niet nodig
Een aantal jeugdige, overmoedige per
sonen heeft gisteimiddag de hekken van
de ijsbaan geforceerd en zich toegang
versohaft tot de baan. Betonnen blok
ken, die voor afzetting dienen, werden
op het ijs geworpen en daarna werd de
gehele baan als het ware ,,afgepiept".
Hierdoor is de baan, die men vandaag of
morgen, na nog een nachtvorstje, hoopte
te kunnen openen, voorlopig onbruik
baar geworden. De politie zal de daders
el weten te vinden

De Sint bij Kindervreugd
Sint Nicolaas en Piet waren Zaterdag
middag bij speeltuin Kindervreugd ach
ter het Oosthoekdorp. Voor velen had
den zij een vriendelijk woord, sommigen
kregen een vermaning. Zwarte Piet
strooide en alle kinderen ontvingen
apart snoeperij.

Nog meer Sinterklaasfeesten
Zaterdag bracht Sinterklaas vóór zijn
vertrek naar het zoele Zuiden nog éen
bezoek aan enkele scholen en buurtver
enigingen in deze gemeente. Het was
de openbare lagere school aan de
JavaStraat, die bezoek kreeg. Des mid
dags was de speeltuinvereniging Vreug
de-oord aan de beurt. Ruim tweehonderd
kinderen waren in het IJsclubgebouw
aanwezig. De kinderen van Oudshoorn
Vooruit en de speeltuinvereniging Ouds
hoorn beleefden in de bovenzaal van
Centraal veel Sinterklaasjolijt. Tenslotte
des avonds de leden van jong-
vol'ksonderwijs in het IJsclubgebouw
bijeen.

Zilveren jubilaris by N. Samsom N.V.
Op 5 December was het 25 jaar gele
den, dat de heer J. van Harskamp zijn
intrede deed in het 'bedrijf van N. Sam
som N.V. De meeste tijd heeft de jubi
laris gewenkt in de afdeling typografie
hij heeft zich ontwikkeld tot een uit
stekend vakman, volgens de verklaring
de oudste directeur, de heer N, Sam-
in zijn hulddglngstoespraak. De di
rectie 'bracht de heer Van Harskamp
hulde en dank voor zijn grote accuratesse.
Hem werd een geschenk aangeboden, be-
het gouden embleem voor 25-j.
dienst.

Verder spraken nog in de huldigings-
bijeenkomst de chef, de heer Dozy, en de
heer Marbus, collega van de jubilaris

Het vererend getuigschrift der maat
schappij voor Nijverheid en Handel werd
de heer Van Harskamp overhandigd. In
n hartelijk toespraakje dankte deze
>or de huldeblijken en geschenken.

BENTHUIZEN

Opbrengst collecte

De collecte, die de Geref. Gemeente op
de dankdag voor het gewas hield, heeft
ƒ923 opgebracht.

HAZERSWOUDE
Bazar

Men deelde ons mee. dat het de be
doeling is begin Februari een bazar aar
de Rijndijk te houden voor de aankoop
van nieuwe materialen voor de plaatse
lijke organisatie van het Rode Kruis.

Bloedgcven.

Wederom zal er aan de Rijndijk de ge
legenheid zijn voor het geven van bloed
voor de bloedtransfusiedienst van het
Rode Kruis en wel op 15 Januari 1953
Men kan zich reeds nu opgeven bij de
volgende adressen: D Niekerk Rijndijk
110 en Th. Vet Rijndijk 147.

KOUDEKERK AAN DEN RI1N

Sinterklaas had het druk

In de afgelopen week heeft Sinter
klaas verscheidene bezoeken afgelegd bij
scholen en organisaties. Vanavond zal hij
nog de ouden van dagen in het verpleeg

huis bezoeken Donderdagmiddag was hij
enkele uren in de ChF. kleuterschool.
Vrijdagmiddag kwam hij in de laagste
klassen van de openbare school en ver
der verscheen de hoge gast nog in de
Hervormde school en in een bijeenkomst
van A.B.C.

Agenda

Hedenavond half 8: jaarvergadering
van de vereniging volksonderwijs in
lokaal der openbare school.

Vrijdagavond half 8 in lokaal achter
de Geref. kerk: lezing van ds K. Dron
ken Leiden over gebedsgenezing.

TER AAR

Ds A. P. Heiner deed
intrede

Na bevestigd te zijn door dr Broekstra.
emeritus-predikant van Rijnsburg, deed
ieuwe Geréf. predikant van Ter Aar,
ds A. P. Heiner, in de avonddienst zijn
intrede. Hij had tot tekst gekozen een
deel uit het voorgelezen Schriftgedeelte,
Psalm 1199 tot 25, het achttiende vers.
Ontdek mijn o«en, dat ik aanschóuw de
wonderen van Uw wet".

Dit is de dag, dat u een nieuwe herder
er leraar ontvangt, en. dat ik u ontmoet,
zei ds Heiner, maar er moet niet zijn de
welwillende vriendelijkheid van twee
partijen, die elkaar ontmoeten. God w>l
samenvoegen, om samen in Zijn
dienst te staan. De belijdenis van het on-
■ermogen van de mens en het wonder
Gods, dat is de bede van onze tekst. Wie
zich kunnen geven aan de mensen
dan God alleen? Wie waagt het, de mond
Gods te zijn, waar hij zelf schuldig staat'

Alleen door Zijn eeuwige kracht en
heerlijkheid kunnen we het doen. Zonder
geloof en genade gaat het niet. Het Woord
Gods bindt ons als dienaar en Gemeente
te verkondigen en te horen. De pre
diking, die ik u brengen mag, is de pre
diking van de vrije genade en de blijde
boodschap.

Namens kerkeraad en gemeente sprak
de heer H. Schouten de nieuwe predi
kant toe. Hij bracht in herinnering, dat
ds Munnlk twee jaar geleden naar Maas
tricht vertrok. Vele malen hebben we
dominee beroepen. Het vervult ons
met blijdschap, dat God u heeft bewogen
Ter Aar te komen. Er is nu ook een
we pastorie gekomen. Dr Wynia van
Zevenhoven sprak in zijn kwaliteit van
consulent, ds Wijma van Alphen namens
de classis Woerden en de heer W. Goed
hart namens de Hervormde Gemeente.

Zondagsschool

Deze week zullen de leidsters van de
Hervormde Zondagsschool de gemeente
doorgaan om een gave te vragen voor
de viering van het kerstfeest. Er is veel
nodig.

WOUBRUGGE

Candldaat C. de KruUk beroepen

De Geref. kerk blijft hopen op een
eigen predikant. Zondagavond werd een
keuze gemaakt uit het dubbeltal candi-
daat Noteboom te Goes en candldaat De
Kruijik te Sprang-Capelle. De laatste
verwierf de meeste stemmen en er werd
daiD.ook een beroep op hem uitgebracht.

Gemeenteraad.

Vrijdagmiddag om half 3 vergadert de
gemeenteraad. De agenda vermeldt o a-:
subsidie-aanvrage t-b.v. de stichting pro
vinciaal rheuma-centrum Zuid-Holland;
vaststelling van een beheersverordening
het gemeentelijk electriciteits- en
waterleidingbedrijf: opheffing van de
woningstichting Nieuw Leven; bouw
plannen; vaststelling begroting dienst
1953 voor de gemeente en de gemeentebe
drijven; vaststelling van het bedrag, be
doeld in art. 55 bis der l o.-wet 1920 voor
1953; vaststelling van hét bedrag, bedoeld
in art. 101 der l.o.-wet 1920 voor 1953.

Onveranderd

De geringe plat- en fijnvisaanvoeren,
die Zaterdag plaats vonden, brachten in
de notering geen veranderingen meer
De handel kocht zeer gereserveerd daar
voor vandaag weer voldoende wa
verwachten. Het meest werd er kleine
schol aangevoerd, die ƒ30 tot ƒ28
teerde voor de tweeën en 18 tot 15
voor de drietjes. Gnove tong vond aftrek
tegen 2,60 tot ƒ2,80 per kg; de overige
soorten gemiddeld 1,70 tot 1,50 per kg.

Volop werk
Er was vandaag na het stille week
einde weer volop roering in de markt.
Voor de vroege losbeurten kwamen niet
minder dan 4 trawlers aan de afslag. Dit
waren de Chénéviere met 100 k schelvis
en piepers, 70 radio, 40 gestripte wijting,
30 dichte wijting, 400 makreel, 50 zwarte
koolvis en 40 rog; de Tubantia met 270
schelvis en piepers, 120 wijting, 30 dichte
wijting, 140 makreel, 35 zwarte kool en
poontjes: de Vios met 120 schelvis en
piepers, 220 wijting, 60 makreel, 80
zwarte koolvis. 80 kabeljauw en gullen,
poon en 110 haai met nog 110 heek;
de Haarlem met 1900 Kanaalharing, de
KW 75 met 320 Kanaalharing en de KW
138 met 400 Kanaalharing en de Ym 7
met 1200 kg tongen, 40 k schol en 25 k
diversen. Voor de late beurten kwamen
aan bod 28 loggers en kotters met
totale aanvoer van 21.000 kg tongen.
600 k schol. 90 wijting en 100 diversen,
zodat er totaal niet minder werd aan
gevoerd dan 560 k schelvis en piepers,
530 wijting, 600 makreel, 165 koolvis, 50
rog en vleet, 55 poon, 80 kabeljauw en
gul, 110 haaien, 120 heekw, 2620 Kanaal
haring. 22.200 kg tongen, 670 schol en
110 k diversen.

Heek In trek
Behalve de 700 kisten aanvoer, die
de Haarlem vanmorgen meebracht, had
het schip nog ruim 110 k heek in de
ruimen, die een zeer gevraagde hoeveel
heid voor de exporteurs waren. Er wer
den dan ook hoge prijzen betaald.

VALKENBURG

Gemeenteraadsvergadering

De gemeenteraad komt morgenavond
8 uur bijeen. Op de agenda vinden we
de volgende punten: voorstel tot ver
huur diverse gemeente-eigendommen;
vaststelling Vermenigvuldigingscijfer
voor het jaar 19531954; aanbieding ge
meentebegroting 1953 en begroting
ningbedrijf 1953; wijziging verordening
bezoldiging |emeentepersoneel; wijzi
ging begroting 1952; voorstel verlenen
ontslag aan de contrleur op werklozen
in vaste dienst en aanstelling als zodanig
op arbeidsovereenkomst.

Uitvoering meisjesclub

Hoewel het eigenlijk overbodig is,
dat iedereen het volkomen kan
grijpen, willen we toch nog mededelen,
dat de uitvoering van de meisjesclub
niet doorgaat. Dit betekent in dit geval
geen uitstel, maar afstel. In de loop
deze week zullen er nog wel nadere
mededelingen gedaan worden ove
kaarten, die voor de uitvoering gekocht
zijn.

VOORSCHOTEN

Raadsvergadering

Vrijdagavond om half 8 komt de raad
in openbare zitting bijeen. Het prae-
advies van B. en W.t naar aanleiding
van het E.T.I.-rapport gal dan behandeld
worden. Ook zullen op die avond de
bedrijfsbegrotingen en de gemeente
begroting voor 1953 worden behandeld.
Verder vermeldt de agenda nog de vol
gende voorstellen van B. en W.: het vast
stellen van het bedrag per leerling dat
vergoed wordt voor het gewoon lager
onderwijs en voor het bijzonder vo
gezet lager onderwijs; de toetreding
de verenigingen van openbare nutsbe
drijven; het wijzigen van de badtarie-
ven verordening; het aankopen van
aantal percelen gelegen aan de Blok-
laan vóór de prijs van f 15.000,

Wijziging badtarievcn-verordenlng

B. en W. stellen voor de badtarleven-
verordening zodanig te wijzen, dat de
uren op Zaterdag, waarin voor kinde
ren e lage tarieven (8 cent per sproei-
bad) berekend worden, gesteld zullen
worden op 816 uur. Het is gebleken
dat het badhuisbezoek door kinderen
sterk is teruggelopen, hetgeen vermoe'
delijk zijn oorzaak vindt in de weinige
animo die er bestond om de kinderen
's Zaterdags reeds vóór 10 uur naar het
badhuis te laten gaan. Een ogenblik
nog overwogen om tót verhoging van
tarieven over te gaan, maar uit sociale
overwegingen hebben B. en W. daar van
afgezien.

WASSENAAR

Voor de Geref. bondspreekt Woensdag
avond 8 uur in Excelsior ds Jac. Vermaas
van Bodegraven.

Visserijgolljes

In e

i uit

Zaterdag en Zondag kwamen binnen:
de KW 107, 108, 210. 98. 17, 89. 162.

Van de Poolse vloot kwamen Zaterdag
binnen om te lossen in de bunker de
Jupiter en de SWI. 106. De Maly vertrok
'eer naar de visserij.

Koud bad

De vletterman Gomes, die Zaterdag
morgen naér huis meende te gaan,
maakte op de nieuwe Tegeltjesmarkt
ongelukkige manoeuvre met de
fiets, dat hij pardoes in de haven terecht
kwam. Met een kleine hoofdwonde werd
de Onfortuinlijke fietser weer op het
droge gebracht.

Haringaanvoer
In de afgelopen week kwamen de vol
gende haringschepen binnen met gezou
ten aanvoeren; KW 50 zonder opgave, de
KW 47 met 86 kantjes, de KW 65 met
170 k.. de KW 37 met 70 k. de KW 18,
122, 127. 170 zonder opgave, de KW 45
met 220 k, de KW 25 met 135 k, de KW 6
met 161 k. de KW 141 met 460 k. de KW
175 met 136 k, de Sch 140 met 60 k. Zon
der opgave kwamen nog binnen de Ym
Ym 74, KW 168 en de KW 20.

Staal van Cecil Rhodes verdwijn f

Nu in de Assemblée der Verenigde Naties ook de zg. politiek van apartheid
ter tafel wordt gebracht, is het niet ondienstig na te gaan, wat deze apart
heid eigenlijk inhoudt. Men spreekt in het algemeen van apartheid. Officieel
heet de bevolkingspolitiek van de huidige Zuidafrikaanse regering Malan
„Apartheid en Voogdijschap". Die van de „Verenigde Partij", de oppositie
onder Strauss heet „Segregatie en Vennootschap". Er is in wezen weinig
verschil tussen beide systemen. De apartheid zelf dateert reeds vanaf de
overname van de Kaapkolonie door de Engelsen in 1806.

De huidige samenstelling der bevol
king in de Unie is aldus: 2 589 000 blan
ken. 8.411.999 Bantoe's (acht verschillen
de stamvolken, als de Zoeloes Swazi's,
elk met een geheel eigen cultuur,
en gewoonterecht), 1.016.00'c kleur
lingen. 358.000 Voor-Indiërs. 62.00ft Kaap-
Maleiers.

Ter illustratie van bovengenoemde
voogdijschap diene het volgende- Een
zeer groot deel van de Bantoes woont
in zg. reservaten, enorme gebieden met
eigen ziekenhuizen en scholen, waar
geen blanken mogen wonen en die tot
de meest waterrijke en vruchtbare van
de Unie behoren.

Om te voorkomen, dat door primitieve
landbouwmethoden (roofbouw) de grond
na een paar jaar waardeloos wordt
(erosie), moet de regering vaak Ingrij
pen. Wanneer onder Bantoekudden
mond- en klauwzeer optreedt, moeten
cie afgemaakt worden, enz. Zo is een
ieger van voorlichtingsambtenaren steeds
in de weer met soms verrassende resul
taten: in Noord-Transvaal bevinden zich
bijvoorbeeld vele welgestelde Bantoe-
boeren. Voor deze voogdij wordt op de
begroting evenveel uitgetrokken als
voor Defensie. De huidige regenng heeft
voor de Bantoes voorts nieuwe grote ge
bieden aangekocht.

Een ander voorbeeld: De directie van
;n mijn of grote industrie mag slechts
Bantoes in dienst nemen van dezelfde
riam. Waarom? Omdat zij elkander an-

bij hen bevindt.

De vijf wetten

Wy laten hier thans een concrete sa
menvatting der ApartheidsweHen vol
gen. Het zyn in het geheel vyf wetten.
Ten eerste de wet op de groeps-
ebieden. De apartheid qua woon
gebieden was onder Smuts allang een
feit. De nieuwe wet omschryft
bestaande toestand. Tevens, en dit is
fcelangryk. legt deze wet de plaatselyke
blanke overheden de verplichting op

DE INVLOED VAN DE TELEVISIE IN AMERIKA

Avondklokin Tunis

Vakbondsleider vermoord om haat tegen
Fransen op te zwepen?

Betogers protesteerden bij het hoofdkwartier
van generaal De Hautecloque

IN TUNIS werd de inheemse, niet-communistische vakbondsleider,
Hatsjed vermoord, waarna het tot hevige relletjes kwam en de Franse
resident-generaal de Hauteclocque ijlings uit Parijs naar Tunis terugkeer
de. Als protest tegen deze moord werd een staking voor drie dagen afge
kondigd, terwijl het Franse gezag in het protectoraat de avondklok instel
de. Dit alles vond plaats, terwijl op hetzelfde ogenblik in de Ver. Naties de
kwestie Tunis besproken wordt, waarbij de Franse afgevaardigden niet
aanwezig wensten te 2ijn.

de stakers in Tunesië. Tal van landen
hebben in de „politieke commissie" der
Ver. Naties hun standpunt bepaald
Egypte en Indonesië steunden het Ara-
bisch-Aziatische voorstel voor een on
derzoek naar de toestand in Tunis, ter-
wyi Engeland en België als hun oordeel
uitspraken, dat de Assemblée Incompe
tent is de zaak Tunis te behandelen, als
zijnde een binnenlandse aangelegenheid
van Frankrijk.

Prins Axel van Denemarken
te Djakarta

Prins Axel van Denemarken is volgens
Ass. Press Zondag in een vliegtuig uit
Singapore te Djakarta aangekomen voor
een particulier bezoek. Hij vertrekt Vrij
dag as. naar Manilla.

Zowel Reuter als A.P. vestigen er de
aandacht op, dat het gisteren in het
centrum van Tunis tot een vuurgevecht
kwam tussen honderden Arabische na
tionalisten en de Franse politie. De na
tionalisten trachtten op te marcheren
naar het hoofdkwartier van de resident-
generaal, teneinde te protesteren tegen
de vermoording van Hatsjed. Bij deze
ernstige ongeregeldheden werden twee
personen gedood, velen gewond en de po
litie arresteerde verscheidene betogers.
Terreurdaden zijn aan de orde van de
dag: een aanval op een auto, waarin
zich een „blank" gezin bevond, het ln
brand steken van auto's, het doen ont
ploffen van bommen, o.a. bU een pro-
Frans Arabisch weekblad en een Franse
apotheek, en de villa van de voormalige
Tunesische minister van Landbouw,
thans lid van de Franse delegatie bij
de V.N.

De arrestatie van een twaalftal voor
aanstaande Tunesiërs, w.o., de juridische
adviseur van de Bey. heeft de spanning
nog vergroot. Inmiddels heeft een Frans
hof in Tunis bepaald, dat de moord op
de vakbondsleider Hatsjed wordt be
schouwd als een „politieke misdaad" en
zulks onder de competentie van de Fran
se justitie valt. De begrafenis is uitge
steld; deze zal vermoedelijk op de Ker-
kennah-eilanden plaats vinden, ofschoon
afgevaardigden van het Tunesische vak
verbond hebben verzocht de begrafenis
in Tunis te doen geschieden.

In Marokko vonden eveneens bom
explosies plaats en werd een staking van
24 uur afgekondigd, uit sympathie met

Nog geen subsidie aan het
Zuid-Hollands Orkest

Provinciale Staten hebben het v
stel va nGed. Staten tot afwijzing der
subsidie-aanvrage van het Zuid-Hollands
Orkest gehandhaafd. Verschillende leden
waren er wel van overtuigd, dat dit
orkest een unieke plaats inneemt en
spjeclaal op het platteland uitnemende
dUnaten kan verrichten. Er is thans een
onderzoek gaande naar de culturele be
hoeften te plattelande. Op de afwijzing
van de subsidie-aanvrage zal zo nodig
teruggekomen worden, indien dit onder
zoek is geëindigd.

DAT elf van de twaalf leden van het
laddercorps der Alkmaarse brandweer
hun ontslag hebben aangeboden, omdat
het gemeentebestuur ondanks hun be
zwaren een adjunct-brandmeester heeft
benoemd.

DAT dr H. M. Hirschfeld, voormalig
regeringscommissaris voor hét econo
mische en militaire hulpprogramma, is
benoemd tot commissaris der N.V.
Stoomspinnerijen en Weverijen v.h. S. J.
Spanjaard te Borne.

DAT het m.s. Stong (499 brt.), bestemd
voor een Noorse seheepvaartmii, Zatei
dag te Zaandam ln tegenwoordigheid
van de Noorse gezant, te water Is ge
laten.

DAT te Rotterdam een 60-j. gehuwde
gepensionneerde is gearresteerd, die een
huweiyksadvertentle plaatste en een der
gegadigden, een 60-j. weduwe, f 540 af
handig maakte.

DAT te Putten, na de benoeming var
een gemeente-secretari6 bulten de voor
dracht van B. en W. om, behalve de twee
wethouders thans ook vier leden van de
woningbouwcommissie voor hun functie
hebben bedankt.

DAT de gerestaureerde molen
grauwe Beer te Beesel Zaterdag as.
nieuw in gebruik wordt genomen.

zo van het buitenland te isoleren Dit is
in hoge mate gelukt.

Te betreuren valt, dat ook tiet pers
bureau Reuter de objectiviteit uit net
oog verloor, aldus misbruik maxend van
zijn vertrouwenspositie. Hiervan wordt
ook de Nederlandse pers en dus het
Nederlandse publiek de dupe.

Wat de plannen t.a.v. de Voor-indiërs
betreft, hun terugvoering naar Voor-
Indië is momenteel de wens van Natal
'Engels) en de twee millioen Natalse
Zoeloe's, wegens de economische machts
positie der Indiërs.

Conclusies

Misschien zouden de volgende conclu
sies getrokken kunnen worden, aldus
„Trouw". Ten eerste dat het Zmd-Afrika
\an Cecil Rhodes aan het verdwyien ls.
Ten tweede, dat het rassenondej scheid,
dat de Zuid-Afrikaner voorstaat, van een
geheel andere aard is dan de moderne
rassenleer. Men bedenke, le dat ..apart
heid" zou komen te vervallen, wanneer
in geheel Zuid-Afrika een gelijke mate
van ontwikkeling zou zijn bereikt en 2e,
dat de apartheid van de blanke bevolking
grote offers vraagt.

Apartheid zou kunnen worden om
schreven als dislocatie en afscheiding der
verschillende volken, met daaruit voort
vloeiend behoud en verdere ontwikkeling
van eigen volksaard en cultuur ui socio-
logisch-afzonderlyke gemeenschappen.
Een „laisser-faire-laisser-aller politie.';", n
beleid van laat-maar-gaan zou catastro-
phaal zyn.

Uit de Pers

Pratend minister

Aan minister In 't Veld is meermalen
het verwijt gemaakt dat hy zich opper
vlakkige uitlatingen veroorloofde. Thans,
oud-minister geworden, geeft hy daar
van in een artikel in De Nederland
se Gemeente als volgt rekenschap:

„Ja, die losse, soms naar de schyn wat
oppervlakkige uitlatingen,

'welke te voren niet bestond) om aan
de in haar gebied ressorterende naturel-
ien goede woongelegenheid te /erschaf-
fen. Anders moeten de naturellen terug
naar de reservaten, waar ze we ei onder
directe regeringszorg komen. Dat dit in
een schrijnende behoefte voorziet, be
hoeft geen betoog, daar het Bantoe-in-
dustrie-proletariaat huist in xrotten-
centra waarvan men zich moeilijk een
voorstelling kan vormen. Dat de Engelse
eigenaren van goudmynen en industrië
len (Ver. Partyleden) zich tegen deze
wet met alle middelen verzetten, is ver
klaarbaar.

Ten tweede de wet op afzonder-
iyke vertegenwoordiging der
Kaapse Kleurlingen, in de pers veelai
aangeduid als anti-kleurlingen-wet De
te voren geldende voorwaarden voor ac
tief kiesrecht voor kleurlingen hielden
o.a. qualificaties in van opvoeding en
inkomen tplm. 300 per jaar). Wat de
eerste betreft, moest de kiezer om. zyn
naam kunnen schryven. Nu deed zich
de volgende wanpraktyk voor: Hand
langers van een grote party teerden
kleurlingen een figuur maken, aie op
een handtekening leek. Dan waren deze
gaarne bereid voor enig geld op de aan
gewezen partij te stemmen.

Hun aantal werd dus misbruikt en
democratie was een schone leuze Want
wie vertegenwoordigen hen? Blanke

politici (in het parlement hebben alleen ml) ln mijn minlatera-loophaan nog -
blanken zitting), die nimmer enig be- eens heb schuldig gemaaktl Vergis ik

lang der kleurlingen hebben opgewor
pen of verdedigd. Volgens de nieuwe wet
echter kiezen zy hun eigen vertegen
woordigers, evenals vroeger de Dlanken,
maar die nu in het Parlement uitsiuitenü
kleurlingenbelangen te benartigen

Ook is er een apart Kleurlingendepar
tement ingesteld, aan het hoofd waarvan
de dichter en ethnoloog dr I. D. du Ples-
sis staat, die jarenlang maatschappelyk
onder hen heeft gewerkt en door hen
als op de handen wordt gedragen Ver
der is dit departement bezet met kleur
lingen-ambtenaren, hetgeen ook een
novum betekent.

Ten derde, de wet op de onder-
drukkingvan hetcommunisme.
Deze wet maakt de ongeletterde tot een
minder gemakkelyke prooi.

Ten vierde de wet op de gemengde
huweiy ken (vallend onder tiet com
plex zedelykheidswetten: in de steden
van Zuid-Afrika broodnodig!). Deze sluit
in verbod van gemengd huwelyk. Achter
deze wet schuilt het volgende menselyke
motief: wat wordt er van de kinderen
uit deze huweUjken voortgesproten? De
Bantoe accepteert hen in het geheel niet;
de kleurling indien zelf een lichtere
huidskleur bezittend ook niet en de
blanken zelden. Dit zyn de feiten, al zyn
ze onaangenaam.

Ten slotte de vijfde categorie, die van
de zg. paswetten. Voor de invoering
van deze wetten gold, dat de naturel,
wilde hy 's avonds uitgaan, eer^t aan
zyn werkgever een uitgangspas moest
aanvragen. Bij de huidige paswet zyn
algemene, dus permanente passen inge
voerd (identiteitsbewyzen). Hiermee
werd een bevolkingsregistratie geïntrodu
ceerd, zoals wy die allang kennen. Als
een naturel op straat een overtreding be
gaat, kan de politie hem identificeren,
een regeling, die eenvoudiger is dan
vroeger en niet afhankelyk van de wil
lekeur van de werkgever.

Wat de apartheid by de spoorwegen
betreft, daze dateert van de stichting der
spoorwegen af en is geenszins een vin
ding van dr Malan. Zy berust veeleer op
de practijk der hygiënische gewoonten
of liever het ontbreken daarvan bij
de naturellen. Een Bantoe spuwt bijvoor
beeld tydens het roken gaarne veel en
heeft een sterke lichaamsreuk.

Ongehoorzaamheid

Tegen deze nieuwe wetgeving richt
zich de ongehoorzaamheidsactie Deze
uit van het sterk communistisch ge
oriënteerde „African National Congress".
Van deze organisatie is het ledental ge
heim. Haar aanhang bestaat uit Bantoe's
(niet kleurlingen) die vervreemd zyn
van hun stam. Zy zyn, wat men kou
kunnen noemen sociologisch-aaklozen,
die met grote felheid ageren tegen alles
wat blank is en onmiddellyke regerings
overdracht aan zichzelf eisen vvandaa:
hun actie tegen de wet op het verlenen
van grotere autonomie aan de plaatse
lijke Bantoe-gemeenschappen) Hun op
treden wordt geregeld in de pers ver
meld, niet echter dat van de Nationale
Bantoefederatie met twee millioen Inge
schreven leden (o.a. de Zoeloe's), die wel
apartheid voorstaan en dislocatie „ais
enig middel tot behoud van eigen cul
tuur en volk". Verder heeft de Hoogste
Raad voor Federatie van Bantoe-urgani-
saties nogmaals in een manifest: „The
ennemies of the Black Man" ide vijanden
van de zwarte) zich uitdrukkelijk met
Ti ,.an s *Partheid accoord verklaard
(Allan Patton. auteur van „Cry the
beloved country", heeft zich even
eens voor een vorm van apartheid uit
gesproken).

dus„met nadruk gezegd, dat
het African National Congress niet is
oe spreekbuis der Bantoe's. Dit moge
ook blyken uit het feit. dat van de acht
millioen Bantoe's slechts enige duizenden
aan de ongehoorzaamheidsactie deel
namen.

Het verzet van de toorts-commando's
ls ernstiger. Omdat de oppositieparty
(V.P.) volgens hen te slap optreedt, heb
ben zij een buitenparlementaire organi
satie van oud-militairen gevormd, die op
soldateske leest geschoeid is. Een oproep
tot vergadering geschiedt ook in ae vorm
van een bevel. Van de bestuursleden zjjn
slechte weinige namen bekend de fond
sen zyn voor het grootste deel afkomstig
van de multi-millionnair Oppenheimer

Na de vernietiging van de Zu.d-Afn-
kaanse republiek 11899—1902) is de
wereld schaars en eenzydig over Zuid-

ka'nal m V°0rgeliCht l3ngS Enge'se pcrs*

Dat in 1948 na 45 jaar verbeten stryd
voor het behoud van de eigen cultuur de
Nationale Afrikanerpartij van dr Malan
aan de regering kwam. was voor de
Engelse pers in Zuid-Afrika aanleiding,
om gesteund door de Engelse wereldpers
dit regiem stelselmatig te bekladden en

mij in het gevoel, dat zy niet steeds al
gemene waardering vonden! Ik wil nu
wel bekennen, dat ik dikwyls stil genoten
heb van de uitwerking, die zy somtyds
hadden. Ik mocht graag een steen werpen
in een stilstaande vyver om wat oewe-
ging te wekken. Als verstarring dreigt,
kan dit een heilzame uitwerking heb
ben. Maar de degelyke en serieuze Neder
landers tonen over het geheel nog maar
weinig begrip voor de waarde van het
spel-element in zó iets ernstigs als de
iandspolitiek en zien een minister daar
om liever niet in de toch altyd wat fri
vole rol van „homo ludens".

„Ministers moeten liever maar niet te
veel praten en alleen hun werk laten
spreken". Op een dergelyk verwyt in de
Iweede Kamer heb ik eens geantwoord,
dat ik my biykbaar nog te veel burge
meester voelde. In een burgemeester aan
vaardt men het gemakkelyker, dat hij als
belangrijk onderdeel van de burgerij tot
ziet het opvoeden van de burgerij tot
actieve belangstelling in de gemeentc-
-ijke aangelegenheden, tot meeleven en
meedenken. Maar als een minister het
zelfde probeert, dan fronsen bezadigde
lieden het voorhoofd, omdat zulk optre
den het gezag naar omlaag zou halen,
en anderen veronderstellen heel vrien
delijk, dat er wel politieke oedoelingen
achter zullen steken. Men vraagt zich
dan wel eens af, of het verstandig is
daarmee door te gaan. Waarom zal men
bet zich moeiiyker maken dan nodig is?
Maar voor my was nu eenmaal de stel
ling, dat het voor een gezonde democratie
levensvoorwaarde is de afstand tussen
overheid en burgery zo klein mogelyk
te maken, meer dan een schoonklinkende
phrase. Ik heb haar naar beste weten
m practyk trachten te brengen. En ge
lukkig ontmoette ik daarby toch ook wel

n schadelijke
ver de oren in het werk te
ig te kunnet
leze periode

Maar wellicht
en kan rnen v

rolle kracht
sinds e

t de bloem

dager.

is het door de
afgelopen. Voor de slultkoolsoorten bleef de
prijs nog te laag. rode kool van f 6 tot f 10
en gele kood van f6 tot f 8.50 Kroten en
uien bleven op hetzelfde niveau Bospeen
deed het vrij goed tot f35 per 100 bos Was-
peen I ging van f 15 tot f24, een goede prijs,
maar er moet veel arbeidsloon af Breek-
peen tot f8 per 100 kg en groene kool tot
f 9 is maar maUg. Andijvie had de voUe be
langstelling. van f 18 tot t 38 per 100 kg Heeft

ROTTERDAM. 8 Dec Veemarkt. Aanvoer
n totaal 1423 dieren, waarvan 795 vette
;oeien en ossen. 535 varkens, 93 lammeren.

Se,AkR: Vette koclen 2 752 90,

boven notering!

AAK ZEE. I Dec H.r.vcr Kw

5W i»5-"' k Kw 173174 k Kw

i» i Kwr

rharlng uit Kanaal, gevangen

UBB - - Engelse

1 of Hollandse kust r..„ w
haring 26.40—28.80: met 50
'ft24.10: steurharing ijl 3160;

vïCÏE^Ï'?rK' D« VlMtrtjbcMcM.

fwMkS|SS^?-" k

ich 78i k. Sch 1
overige slepen h<

Bonner* Schev»
ten. Sch 200 ki

Sch 186

Sch 78—1 k, Sch 141—1 1..

hfbben geer

!^f"ln8en: Sch 248-300 kls-
in«Sch ^ft-200 kUten.
312-300 kisten Sch 15-300 kisten. Sch

S,Cll. 30T:22 lMt Sch 7721

iro ,f 7®r18 Iaït' Sch 22312 last. Sch
Sch~n2 m i Ja,t Seh 238-35 laat,

l«t ^VIÜT25 lasf Sch 3fi~23

last en 300 kisten. Sch 73—10 last en 200 kis-
en Sch 310-u last en 100 kisten. Sch 160-
en 200 kTs,^'ten' 74-2<X» kilo tong

VLAARDrXGEX. 8 Dec. VlsserUbertchten
Binnen van de Kanaalvlaserij VI 97. A van

C van der Lely

gen 1167 —0.21, Arnhem 1139 —026 Eefde
,r° 2?- Dev«nt«r 541 -0 03. Namen 210
—0,12. Borgharen 4187 —0.45, Belfeld 1280
—.0.88, Venlo 1252 —0 66, Grave 587 —0 43.