Jlicutuc £ci!tsrt)e UTouranl
Nationalistische explosie in Irak met een
anti-Westerse inslag
Indon. kabinet keurt daad
van het leger af
,Wil jij wel een liedje voor me
zingenzMarijke?"
India's plan komt Britten en
Amerikanen tegemoet
Wist U
MAANDAG 24 NOVEMBER 1952
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie. Redactie Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel 31441
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN j 6.- per kwartaal.
ƒ2— per maand: 0 47 per week
ADVERTENT1ÊN: ƒ018 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Drie en dertigste jaargang No 9593
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. ENSERINK
CHRISTEU1K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stantcastlch Is ghfbleofa
otfln bert ia tcgljeaspctf
Dr A. Gans 25 jaar
zenuwarts
Zie pag. 3
Militair bewind onder Noeioeddin
Oproer in Bagdad, bedreiging ambassa
des; doden en gewonden gevallen
IN IRAK heeft de regering het veld moeten ruimen onder de druk van
ernstige onlusten. De stafchef, generaal Noeroeddin, heeft op verzoek
van de prins-regent Abdoel Illah, het bewind in handen genomen. De
militaire gouverneur van het district Bagdad, waar de ongeregeldheden
zich het eerst voordeden, heeft onmiddellijk order gegeven tot ontbinding'
van de vijf politieke partijen. Staat van beleg en opschorting der werking
van alle burgerlijke wetten; alsmede massa-arrestaties. Beeld van het
Oosten van deze tijd. Circa 20.000 betogers, gewapend met messen,
zwaarden en revolvers zowel opstandige burgers als stakende studen
ten trokken onder het roepen van leuzen tegen de Britten, tegen de
Amerikanen en de regering van Irak door de straten en raakten slaags
met de politie, waarop het leger pantserwagens liet aanrukken. De
Britse en Amerikaanse ambassades werden met stenen bekogeld, het
gebouw van de Amerikaanse voorlichtingsdienst in brand gestoken,
evenals een aantal politieposten.
De ongeregeldheden hingen ten nauw
ste samen met het besluit der regering,
om de komende verkiezingen te laten
houden, volgens de oude kieswet, die ge
trapte verkiezingen voorschrijft.
Vier van de vijf partijen in Irak had
den medegedeeld, dat zij de binnen 60
dagen te houden verkiezingen zouden
boycotten. De betrokken partijen de
Istiqlal, de nationale democratische
partij, het verenigde volksfront en de
Oemma eisten rechtstreekse verkie
zingen.
De onlusten begonnen, als reeds ver
sneld, Zaterdag, toen burgers en studen
ten een betoging hielden met spandoe
ken, waarop leuzen stonden, die tegen
het kabinet waren gericht en waarin
vry'e verkiezingen werden geëist. Voorts
waren er leuzen tegen „het imperia
lisme" en de „Anglo-Amerikaanse plan-
Deze onlusten hadden absoluut, even
als elders gebeurd is. en wel in Egypte
en Perzië, een anti-Westers karakter. In
Bagdad zijn nu alle scholen en universi
teiten tot nader order gesloten. Behalve
een groot aantal burgers zijn bij de rel
letjes een veertigtal politiemanhen ge
wond. terwijl een tweetal personen om
het leven zou zijn gekomen. Thans heeft
dus de 53-jarige Noeroeddin Mahmoed
het bewind in handen en hij heeft on
middellijk een beroep op de bevolking
gedaan orde en rust te bewaren. Hij was
het. die in 1948 het bevel voerde over het
Arabische „bevrijdingsleger" in de oor-,
log tegen Israël.
Tussen Engeland en Irak hebben
nauwe betrekkingen bestaan sinds de
eerste wereldoorlog, toen Irak werd
erkend als onafhankelijke staat onder
Brits mandaat.
Bij een verdrag van Juni 1930 werd de
verhouding tussen beide landen geregeld.
Twee jaar later trad Irak toe tot de Vol
kenbond, waarop het Britse mandaat
eindigde. Na do tweede wereldoorlog
drong de Iraakse. regering aan op her
ziening van het verdrag van 1930. dat in
1957 zou afloDen
Nog betrekkelijk kort geleden, name
lijk in October 1951, verzocht Irak aan
Engeland opnieuw, het verdrag van 1930
te. herzien. Het wil meer souvereiniteit
op het gebied der. defensie! Zoals men
weet, heeft Engeland het recht twee
luchtbases in Irak te handhaven. Ook op
commercieel gebied is Engeland nauw
met Irak verbonden en wel door het op
treden van de „Iraq Petroleum
Company". Evenals in Perzië, zyn hier
ook stemmen opgegaan tot nationalise
ring der olie.
Resumerende: wat in Irak geschiedt, is
mede een gevaarlijke uiting van het
extreme nationalisme, dat in de laatste
jaren in het gehele Midden-Oosten valt
Opnieuw gasverstikking
in badkamer
Amsterdamse drogist om
het leven gekomen
Opnieuw is iemand bij het nemen van
een bad door gasverstikking om het le
ven gekomen. Het slachtoffer is de 30-
jarige drogist J. Olieman uit Amsterdam,
die Zaterdagavond in de badkamer plot
seling bewusteloos werd en op de grond
viel, doordat de toevoer naar de geyser
open stond. Zijn vrouw schoot te hulp,
maar raakte eveneens bulten bewustzijn.
Ongeveer half één 's nachts kwam zij bij,
sleepte zich naar beneden en belde de
dokter. Deze constateerde, dat haar man
reeds was overleden. De vrouw, die over
enkele weken haar eerste baby verwacht,
maakt het redelijk wel.
De 45-jarige gehuwde mevr. B uit
Hengelo (Gld.) is na een bezoek aan
Doetinchem met haar bromfiets door een
auto gegrepén en overleden.
Een 17-jarige Noorse opvarende van
het Noorse schip Hoegh Ranger is in de
Petroleumhaven te Amsterdam overboord
geslagen, vermoedelijk onder de invloed
van sterke drank. Zijn stoffelijk over
schot is nog niet gevonden.
Overval geïnspireerd
door krantenbericht
'De man, die in de nacht van Woens
dag op Donderdag bij een roofoverval op
het station Horst-Sevenum (L.) enige
tientallen guldens heeft buitgemaakt, is
door de politie te Horst gearresteerd. Het
is de 30-jarige los-werkman H. uit de
gemeente Horst. Hij heeft een volledige
bèkentenis afgelegd.
De man zou Zaterdag in het huwelijk
treden en volgens zijn verklaring heeft
thfj de overval gepleegd om aan trouw-
geld te komen. De stengun, waarmee hij
de dienstdoende ambtenaar heeft be
dreigd, is in beslag genomen, evenals het
masker, waarvan hij zich heeft bediend.
Het masker was een zwembroekje, waar
in hij een paar gaten had geknipt.
De rijkspolitie neemt aan, dat H. tot
de overval is geïnspireerd door een
krantenbericht van begin van vorige
week over een roofoverval op een klein
station dn een dorpje op Sardinië. Ook
daar gebeurde de overval met stenguns
madat de laatste trein was vertrokken en
waren de rovers gemaskerd.
De Lybische woestijn
wordt ontgonnen
«....en dan te bedenken, dat ik er
m Scheveningen altijd veel pleizier
SCHIPA is er
De vermaarde Italiaanse tenor Tito Schipa is in Nederland gearriveerd
en werd op het station te Den Haag ontvangen door impresario Ernst
Krauss (links). Met de sopraanzangeres Roma Zappoli bekijkt hij even
het programma van het concert, dat hij Vrijdag in Den Haag geeft.
Ontkend wordt dat er een staatsgreep
zou zijn geweest
„DE EIS VAN HET LEGERCOMMANDO, dat het parlement zou worden
ontbonden, kan niet juist geacht worden, omdat deze een duidelijke in
menging betekent op politiek terrein. Het ligt geenszins in de bedoeling
van de regering te gedogen, dat het leger de grenzen van zijn taak over
schrijdt, en de regering zal de nodige maatregelen treffen, waar ook deze
overtredingen worden begaan, aldus luidt het slot van een Indonesische
regeringsverklaring, welke Zaterdagavond het licht zag na een kabinets
zitting van vier uren. Aan de verklaring ging tevens een gedachtenwisse-
ling met president Soekarno en vice-president Hatta vooraf.
De verklaring geeft te kennen, dat de de territoriale commandanten en de lei-
De „Mau Mau"-teTieui
Brits echtpaar in
Kenya overvallen
Botsingen, waarbij 23 doden
en 27 gewonden
Een Britse vrouwelijke arts en haar
echtgenoot, het bejaarde echtpaar
Meiklejohn zijn Zaterdagavond in hun
woning een hoeve op 12 km afstand van
Thompson's Falls in Kenya, plotseling
aangevallen door een groep terroristen
en zwaar gewond.
Voordat ze hun revolvers konden grij
pen. werden beiden met messen toege
takeld. De aanvallers verdwenen daarop.
Mevr. Meiklejohn wist, ondanks haar
verwondingen, met de auto het politic
station van Thompson's Falls te berei
ken en hulp te halen. De heer Meiklejohn
moest in hri ziekenhuis worden opgeno
men. Zijn toestand is ernstig.
Bij Forthall zijn de verminkte licha
men van een stamhoofd en twee inlandse
politie-agenten gevonden.
Gisteren zijn te Kirawara 23 Afrika
ners door de politie neergeschoten toen
deze in botsing kwam met een grote
menigte Kikoèjoe's. Er werden vele ar
restaties verricht; 27 gewonde Afrika
ners werden naar het ziekenhuis ge-
In Kandara, een onder-district van net
gebied van Forthall. zijn drie winkeliers,
v.c-rvan men wist, dat zij tegen de Mau-
Mau gekant zijn, beroofd, ook is in
gebroken in een missieschool.
In een ander onder-district van Fort-
hall wordt snds een week een inheemsp
ontvanger gemist. Het bestuur van Kenya
'«eelt, bij wijze van strafmaatregel, ver
scheidene winkels en markten doen
sluiten.
Vissersboot in nood bij
Terschelling
Een vissersbootje bevond zich gisteren
ongeveer 100 mijl ten Noorden van Ter
schelling in nood. Een andere vissers
boot was in de buurt en het stoomschip
Heron was op weg om hulp te bieden
GEEN ZOUT MEER UIT
BOEKELO
Het bedryf van de Kon. Ned. Zout-
industrie in Boekelo (s nu definitief ge
sloten. Sinds jaren vu dit bedrijf, da»
in 1918 begon te werken, reeds niet meer
van grote betekenis. Ih 1930 werd het
zwaartepunt van dcjfcrJRiuctie al naar
Hengelo verlegd. \™ig jaar leverde
Boekelo 33.000 ton, op een totale pro
ductie van 475.000 ton.
„Liever vanavond", zei het prinsesje tegen
Sint Nico laas
Niet thuis
/~iNDER de duiZenden moeders en kin-
deren, die Zaterdagmiddag iv Am
sterdam wachtten op de aankomst van
Sint Nicolaas, stonden op de Dam ook
de Koningin en haar twee jongste doch
ters Margriet en Marijke, warm. gekleed
tegen de venijnige kou van de herfst. De
beide Prinsesjes popelden van ongeduld.
De wereld staart naar New York
—0
Wat zal Moskou beslissen inzake repatriëring
der Koreaanse krijgsgevangenen
ALLE KRACHTEN worden in de Ver. Naties ingespannen, teneinde ook
Amerika uiteindelijk te doen instemmen met het voorstel van India
inzake Korea. Zal er toch nog een wapenstilstand komen? De Amerikaanse
delegatie is bereid, dit plan betreffende de repartiëring van de krijgsge
vangenen te aanvaarden, maar heeft nog enkele wijzigingen voorgesteld.
Inmiddels heeft India veranderingen in het voorstel aangebracht, in over
eenstemming met de suggesties van minister Eden.
eenheid van het land is gestoord
het leger is meegesleurd in de gebeurte-
an 17 October j.l. Ze geeft toe,
inderdaad enige officieren en
leden van de strijdkrachten hebben deel
genomen aan de betogingen. Anders zou
den de uitgebreide maatregelen van de
militairen niet door het volk begrepen
kunnen worden, zoals het richten van ka
nonnen op het parlementsgebouw en hel
paleis van de president, de arrestaties,
de verbreking van telefoon- en telegraaf
verbindingen, het afgelasten van vertrek
aankomst van schepen en vliegtuigen
alsmede de avondklok. Voorts vermeldt
de verklaring, dat na de rede van presi
dent Soekarno en na het naar huis gaan
de betogers verscheidene bevelvoe
rende officieren van het leger en de ter
ritoriale eenheden van geheel Indonesië
benevens verscheidene andere hoge of
ficieren van de landstrijdkrachten bij de
président-opperbevelhebber zijn geko-
in tegenwoordigheid van vice-
president Hatta en de chef-staf der strijd
krachten hun hart hebben uitgestort. Zij
verlangen, aldus de verklaring, dat de
president het huidige parlement zou bij
eenroepen overeenkomstig de wensen
van het volk. Zij verzochten tevens, dat
deze wensen alsmede de verlangens ten
aanzien van de politieke veiligheid, die
zij op schrift hadden gesteld, zouden wor
den gepubliceerd. De president gaf ech
ter order, deze niet bekend te maken
De volgende dag verschenen do divi
siecommandanten en leiders der land
strijdkrachten voor de premier, die ver
klaarde. dat het parlement niet zo maar
kon worden ontbonden, en dat men geen
druk mocht uitoefenen om binnen korte
tijd een nieuwe volksvertegenwoordiging
te krijgen. Dit moest men overlaten aan
het beleid van de regering. Om hun
trouw aan de regering te tonen zijn toen
ders der landstrijdkrachten
standplaatsen teruggekeerd.
De verklaring acht de opsomming
deze feiten voldoende om de mening, dat
er 17 October j.l. een staatsgreep
zijn geweest, te niet te doen. De regering
kan de deelneming aan de betoging niet
goedkeuren, evenmin als de overdreven
veiligheidsmaatregelen der militairen.
De radiorede van overste Warouw
Makassar is niet doorgegaan.
Zoals reeds vermeld, had de Britse
minister Eden zijn voorgenomen ver
trek uit de V.S. tot Dinsdag uitgesteld,
te pogen alsnog de Amerikanen tot
vaarding van het Indiase voorstel to
brengen.
Nadat Eden eerder met de leider der
Amerikaanse delegatie, Ernest Grosz,
had geconfereerd, is minister Acheson
:lf naar New York gevlogen.
Wat heeft India nu gewijzigd in het
jorstcl? Het komt neer op het volgende:
De repatriëringscommissic. bestaande
uit Tsjochoslowakije, Polen, Zweden en
Zwitserland, moeten een neutrale voor
ier kiezen, die bij de geschillen een
bissende stem heeft, een soort arbiter
dus. Kan de commissie het niet eens
orden oveT de persoon van deze voor
zitter, dan wordt hij door de Assemblée
gekozen.
commissie moet trachten binnen
90 dagen de gevangenen te repatriëren.
De daarop volgende 60 dagen moet een
politieke conferentie van elf landen (de
Grote Vier, Rood China, N.- en Z.-Korea,
India, Birma, Zwitserland en Tsjechoslo-
wakije), beslissen over het lot dergenei
die weigerden gerepatrieerd te worden.
Zijn er na die 60 dagen nog weiger
achtige krijgsgevangenen over,
men deze onder de verantwoordelijkheid
van de Ver. Naties. De duur van de in
ternering der gevangenen moet na de
dag van de bestandssluiting beperkt blij
ven tot 150 dagen.
Uit welingelichte bron werd te New
York vernomen, dat Moskou een onmid
dellijk „staken van het vuren" op Korea
zal voorstellen. In ieder geval blijft de
kans uit, dat de Sowjet Unie het voor
van India niet zal aanvaarden. De
Russen zouden een commissie van elf
leden wensen, om zich met een meerder
heid van tweederden naderhand over het
lot der krijgsgevangenen uit te spreken.
de strijd tussen Oost en West is het
echter van het grootste belang, dat juist
India het voorstel heeft gedaan.
Mevr. Roland Holst
overleden
De dichteres dr Henriëtte Roland
Holstvan der Schalk is Vrijdagavond
in een rusthuis te Amsterdam op 82-
jarige leeftijd overleden. Op verzoek
de overledene zal de bijzeting van
stc :'.i_'k overschot in alle stilte laats
Mevrouw Roland Holst, die tot Neder-
l.inds grootste dichters wordt gerekend,
werd op 24 December 1869 te Noordwyk
geboren. In 1895 verscheen haar «-(
bundel gedichten. „Sonnetten eh ve
in terzinen", geschreven'na de dood
haar .vader. De bundel werd geïllustreerd
cioor de schilder Richard Roland Hoist,
met wie zij in het jaar daarop in het
huwelijk trad.
In 1897 werd mevrouw Roland Holst
lid van de S.D.A.P. en sindsdien i
een van de strijdbaarste figuren geweest
in de socialistische en communistische
beweging in ons land. In 1919 verliet zij
de S.D.A.P. en werd lid van de
munistische partij. Kort daarop trok zij
zich echter terug uit het actieve politieke
maar toen de beierende klokken vt
St Nicolaaskerk de stoet aankondigden.
bleek Margriet nog niet eens helemaal
gereed te zijn voor de ontvangst van de
Sint. Zij had nL vergeten, de wortels
voor de schimmel van de Sint mee te
nemen. Maar een hoge ambtenaar van
het stadhuis, die van haar ongerustheid
op dit punt op de hoogte werd aesteld,
wist er wel wat op. Hij liet m allerijl
een zak vol halen bij een groenteboer.
Toen was iedereen gerust en durfde
Margriet met een onbezwaard hart de
statig schrijdende en door zwarte, knech
tén omringde Sint, die. rijn paara even
op de Dam liet staan, tegemoet te ko
men. Marijke keek een beetje bedeesd,
maar gaf de Sint toch onbeschroomd een
handje. ..Zing jij eens een versje voor
me?" vroeg Sint Nicolaas. „Liever van
avond!'' zei het Prinsesje en r(; dacht
aan de veilige stilte van de bibliotheek
op het paleis Soestdjjk, waar zij zich veel
vrijer, zou voelen tegenover de aandach
tig luisterende Zwarte Pieten op het
Paleisdak. „Eh hoe maken de andere twee
het?" vroeg de Sint aan moeder. „Dat
heb ik u toch geschreven. Sinterklaas"
zei de Koningin en de zwarte Piet moest
hem er ijlings aan herinneren, dat er
van het Paleis een brief was gekomen,
waarin werd verteld, hoe goed de oudste
Prinsesjes hun best deden op school. De
Sint praatte nog even, deelde geschenken
uit en daarna steeg hij weer op zijn
schimmet, toegejuicht door duizenden,
om zijn zegetocht door Amsterdam te
ervolgentuaar driekwart millioen men
en op de been waren. Nimmer, voor
geen enkele grootheid en voor geen
enkele nationaal gebeuren stonden zoveel
:en zó uitbundig te wuiven. Een
Engelse delegatie uit het stadje Cardiff,
die met de burgemeester naar Amster
dam was gereisd, stond er versteld van,
;en legende zó diep in een uoIJcsziel
geworteld kan zijn.
DAT B. en W. van R'dam bij de ge
meenteraad bijna 17 millioen hebben
aangevraagd voor de bouw van 1154
woningen in de Zuid-oostelijke buurt
van Zuidwijk.
DAT in Eindhoven een nieuwe brand
weerkazerne (architect: ir W. Vroom
kosten l't millioen) is geopend.
DAT de Laurierlaan te R'dam, waai
de nieuwe congreszaal van het Leger
des Heils staat, de naam William Booth-
laan heeft ontvangen als huldeblijk
de stichter van het Leger des Heils
DAT het gebouw van de Rijksdienst
voor oudheidkundig Bodemonderzoek,
het gerestaureerde voormalige klooster
Mariënhof te Amersfoort, officieel
geopend.
DAT minister Witte Vrijdag in Schoo-
nebeek woningen zal openen van
zgn. normaalplan Drente, waarvan
totaal 543 huizen in uitvoering zijn.
DAT het Nederlands Spoorwegmuseum
over enkele maanden verhuist van 1
Centraal Station te A'dam naar het vo
malige station Maliebaan te Utrecht
DAT minister Witte (Wederopbouw)
Zaterdag in Bergen op Zoom aanwezig
was toen ir L. A. H. Peters, oud-minister
van Minuor, hem opvolgde als burge-
DAT het Verkoopkantoor Fabrieks-
turf N.V. te Assen, een semi-overheids-
bedrijf, in Emmen nu ook zelf mot het
ontginnen van 100 ha veen is begonnen,
waardoor 25 arbeiders werk vinden.
DAT W. Rodenburg te Maassluis, oud
kapitein van de compagnie van Kasai,
verlof heeft ontvangen de benoeming tot
ridder in de orde van Leopold II aan te
nemen.
DAT de West-Duitse regering toestem
ming heeft verleend voor de invoer van
pootaardappelen ter waarde van f900.000
en verse zeevis ter waarde van f90.000
uit Nederland.
DAT dc voorgenomen conferentie van
Benelux-ministers volgens het Belgische
ministerie van Buitenlandse Zaken niet
vóór half December kan plaats hebben,
omdat de voorbereidingen nog niet zijn
voltooid.
DAT een loopjongen bij de St. Nico
laaskerk in A'dam een pakket vulpennen
en vulpotloden ter waarde van 113U(J
heeft verloren.
DAT huize De Hondsrug te Haren in-
gerich zal worden als Doopsgezind tehuis
voor bejaarden.
DAT inbrekers uit de woning
J. van Kats, bedrijfsleider bij de Coöp.
graanhandel in Lopik, f 1380 hébben ge-
solen, waaronder een gehavend briefje
van duizend.
DAT de Alg. Ned. Bond van Gepen-
sionneerden (60.000 leden) de regering
heeft gevraagd om een toeslag op de lage
en middelbare pensioenen van de
oud-gepensionneerden.
DAT er in Z.O. Drente meer turf
gestoken dan vorig jaar, maar de afzet
van persturf sinds 1945 nog niet zo slecht
is geweest als thans.
DAT minister Luns, die een deel van
de alg- verg. der V N. heeft bijgewoond,
op zijn departement is teruggekeerd.
DAT R. R. Pel, inspecteur van politie
te Zaandam, belast wordt met de c
geHjkse leiding van de polttiecoipsen
Wormerveer cn Krommenie.
DAT de Bond voor Ned. MiL Oorlogs
door de
Patriarch van de Russische Orthodoxe
kerk uitgenodigd vooor een bezoek aan
Moskou. Twee dagen, voordat het al ge-
le tijd geleden vastgestelde bezoek
plaats hebben, kwam er een telegram
uit Moskou, waarin de Protestantse bis
schop kan lezen, dat hij later maar eens
moet komen, omdat de Patriarch plotse-
■■■I geworden. Tot zover de
officiële kant van de zaak.
Nu heeft de bisschop Woensdagavond
te Londen een verklaring afgelegd over
de toestanden in het door de Russen be
heerste Oost-Duitsland. waar dr Dibelius
ei o.m. dat de
Russen van zijn land een groot slaven
kamp makên. Als de boeren niet vol
doende producten afleveren, wordt hun
land afgenomen. De arbeiders werken
onder zeer slechte morele en hygiënische
omstandigheden. Aan klachten wordt
geen aandacht besteed. Uit dit alles kan
niets goeds groeien, aldus de bisschop.
Dat was niet prettig voor de Russen.
Het behoeft daarom niet te bevreemden,
als de reis van dr Dibelius om deze
reden is geannuleerd.
Oost-Duitsland is tot dusver vrijwel
het enige land achter het ijzeren gordijn,
waar nog sprake was van een zekere
mate van godsdienstvrijheid. Het nu af
gezegde bezoek van dr Dibelius aan
Moskou had de positie van de Protestan
ten. die in Oost-Duitsland een grote
meerderheid vormen, kunnen verstevi
gen. Men vreest nu echter, dat de Russen
besloten hebben, hun tegemoetkomende
houding tegenover Dibelius en zijn ge
loofsgenoten te laten varen.
Niet thuis, kreeg bisschop Dibelius te
horen. Het is te hopen, dat het hem niet
zal vergaan als de Hongaarse kardinaal
Mindszenty en de p-edikanten in Bul
garije- Dat verhoede God.
Raar maar waar
T-4EZER DAGEN heeft zich een
betreurenswaardige gebeurtenis
voorgedaan in het Saargebied. Een 70-j.
pro-Duitse politicus is er onder eigenaar
dige omstandigheden om het leven geko
men. De wijze, waarop men van Duitse
zijde reageerde op dit voorval, was helaas
vrij onverkwikkelijk.
Wat is er objectief gezien ge
beurd? Vier onbekende indringers heb
ben de dood veroorzaakt van een zekere
Georg Geiger. voorzitter van de verbo
den pro-Duitse Saarlandse Democrati
sche partij. Dergelijke misdaden komen
helaas vaker voor, in bijna alle landen.
Ook in Nederland.
voorbeeld te noemen:
In Den Haag Dlegden dit jaar enige
personen een aanslag op het leven van
de Indonesische militaire attaché, overste
Harjono. De Nederlandse regering, die
gelukkig in slaagde, de daders spoe-
te doen vatten, kon voor deze wan
daad niet verantwoordelijk, worden ge
steld. Dit is naar onze mening nu ook
het geval in het Saargebied.
Wat deden echter de Duitsers* Zij
schreeuwden al moord en brand, voordat
zij zich nauwkeurig op de hoogte hadden
:bracht van de werkeliike gebeurtinis.
Dat is echt Duits. De wijze, waarop een
vooraanstaande functionaris als de
•kanselier Franz Bluecher, het nieuws
op het congres van de Vrije Democrati
sche partij te Bad Ems bekendmaakte,
kan slechts herinneringen oproepen aan
donkere periode in de Europese
geschiedenis. De methoden, die de land
genoten van Herr Bluecher vóór 1935 ge
bruikt hebben om het Saargebied bij hun
land te voegen, schijnen thans in ere
hersteld te zijn- We schreven al eerder,
dat de parlementsverkiezingen, die a.s.
Zondae in het Saargebied worden geb*.i:.
den, door de Duitsers worden gebruikt
als demonstratie vóór aansluiting bij
Duitsland. Blanco stemmen is vóór
Duitsland stemmen. De manier, waarop
Oosterburen willen bereiken, dat
zoveel mogelijk mensen blanco stemmen,
doet echter zeer onsympathiek aan. Het
maar waar. Helaas!
„Das Reich"
leven en wijdde zich utsluitend aan de
litteratuur.
Al haar werken bleven doortrokken
van een religieus-socialistische levens
beschouwing. Op haar tachtigste ver
jaardag werd de dichteres benoemd tot
doctor honoris causa van de Amsterdam
se Universiteit
Van haar poëzie noemen wy „De
nieuwe geboort" (1902), „Verzonken
grenzen" (1918), „Verworvenheden
(1927), „De loop is bijna volbracht"
(1944), „In de web der tijden' (1948)
HENRIËTTE ROLAND HOLST t
Daarnaast publiceerde zij vele studies
biographieën.
In alle stilte is vanmorgen het stof
felijk overschot van de dichteres in het
Crematorium te Driehuis-Westerveia
verast. Bij die crematie waren slechts
haar naaste familieleden en 20 van haar
beste vrienden aanwezig. Op uitdrukKo-
lijk verzoek van de overledene om eerst
Bad Ems hebben verschillende vreemde
dingen de aandacht getrokken. Vreemde
dingen, die toch ook weer „oude beken
den" zijn. Niet alleen onderbrak daar de
vice-kanselier Franz Bluecher zijn rede
om mededeling te doen van de zgn. „poli
tieke moord" in het Saargebied. waar
van hij telegrafisch op de hoogte was
gebracht; één zijner collega's, de West-
Duitse minister van Justitie, die over
grote invloed in de partij beschikt,
dr Thomas Dehler, deed al even specta
culair. Op het spreekgestoelte, dat ver
sierd was met een enorme vlag, waarop
de zwarte Rijksadelaar en de witte Ko
ninklijke standaard van Pruisen stonden,
ontpopte hij zich als een vurige voor
stander van het herstel van „Das Reich"
en de staat Pruisen. En onder bravo
geroep verklaarde hij met een geheim
zinnige klank in z'n stem: „Er is één
woord, dat een diepe uitwerking heeft op
onze ziel: Das Reich. Ik geloof, dat de
tijd gekomen is. waarin Pruisen weer
een taak heeft voor het Avondland". Zyn
gehoor was zeer enthousiast.
Dit is een nieuw bedenkelijk verschijn
sel. Bondskanselier Adenauer doet alle
mogelijke moeite, het wantrouwen, dat
vooral in Frankrijk ten aanzien van
Duitsland leeft, weg te nemen. Wat helpt
dat echter, als de ministers uit zijn eigen
coalitiekabinet in particuliere redevoe
ringen dingen zeggen, die steeds het
oude Franse wantrouwen schynen te
rechtvaardigen? Het bevordert de een
wording van Europa niet. En als er niet
spoedig beslissingen worden genomen
over Europese samenwerking op politiek
en militair gebied, kon er wel eens bitter
weinig van de Europese eenheid terecht
komen.
De kloof tussen Duitsland en Frank
rijk wordt met de dag groter. Daar zor
gen mensen als Bluecher en Dehler voor.
Koude nacht
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Wisselend bewolkt
met plaatselijk buien. Over
wegend matige Noordweste
lijke wind. Vannacht op vele
plaatsen lichte vorst, morgen
overdag temperatuur enkele
graden boven het vriespunt.
(Opgemaakt te 10 uur).
slachtoffers Donderdag a.s.. op Wereld- enkele daecn na haar dood een beschöG- ZON EN MAAN
veteranendag. een boekwerk van de we- wing over haar werk te geven, komen we Dinsdag: zon 8.17—16.37; maan onder
morgen met een uitvoeriger artikel. 0-32. op 13 45 uur. 1 Dec. V M.
dr. Drees zal aanbieden. 1