Wat-
f25:
doen?
Van 100 Rijnsburgers betalen
er slechts 29 belasting
kunN/wet'
cijfers van
Overzicht met sprekende
welstand in Leidse duinstreek
Ouders spelen bij ontstaan van
neurose grote rol
Orgel-
de
en vocaal concert in
Hervormde kerk
Groenoord-damescomité werkt
onverdroten voor clubhuis
nieuwe leidsche courant
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1952
Men kan van sterke contrasten spreken
In de duinstreek om Leiden wonen rond zestigduizend mensen, verdeeld over een
vijftal gemeenten: Katwijk, Rijnsburg, Voorschoten, Valkenburg en Wassenaar.
In deze vijf gemeenten is de welstand van de bevolking dermate verschillend, dat
zelfs van sterke contrasten kan worden gesproken.
Te Katwijk woonden vóór de oorlog I Voorts hebben in deze gemeente per
nog géén vijfentwintig honderd "r 5R ppn inkomen tussen
die in de inkomstenbelasting
geslagen. Thans moet
loon- en/of in
komstenbelasting worden betaald door
7160 ingezetenen. Het aantal belasting-
plichtingen is hier dus met 187 pet geste
gen. Het huidige aantal betekent, dat 33
pet van de Katwijkers belasting moet be
talen.
Van elke duizend ingezetenen van deze
gemeente hebben er 104 een inkomen be
neden duizend gulden per jaar, 88 een in
komen tussen één- en tweeduizend gulden
en 62 een inkomen tussen twee- en drie
duizend gulden. De inkomstengroep be
neden drieduizend gulden, die zoals be
kend gevormd wordt door jeugdige werk-
(Advertentie)
U kunt daarvoor morgen
reeds zo'n schitterende
Pfaff-naaimachLne in huis
hebben.
Gaat U eens praten in het
dichtstbijzijnde Pfaff*naai«
machinehuis..Men demon
streert c daar graag de
vele moderne typen Pfaff*
machines. U kunt dan de
mooie kasten en koffers
eens pp Ihy gemak bekij
ken. Na de eerBte betaling
Van £25? wordt de verdere
afrekemng^zó geregeld, dat
U niet in de zorgen komt.
vijfduizend gulden
tussen vijf- en zesduizend gulden. De to-
taalgroep tussen drie en. zes mille telt
hier dus 48 mensen per duizend, hetgeen
dus vrij wat lager is dan het in Katwijk
en Rijnsburg bleek te zijn.
Inkomens tussen zes en tien mille vindt
men in Voorschoten 9 maal en inkomens
bóven tien mille slechts 4 a 5 maal op
elke duizend inwoners. Het zijn dus voor
al deze beide groepen, die opvallend veel
lager zijn dan in de beide voorafgaande
gemeenten het geval was.
Valkenburg
In Valkenburg, waar vóór de oor
log de plaatselijke welstand uitzonderlijk
laag was, steeg het aantal belastingplich
tigen tot het drievoudige van pl.m. 120
tot rond 360. Maar ook hiermede is nog
slechts bereikt, dat 28 pet van de inwo-
loon- en/of inkomstenbelasting beta
len. Per duizend ingezetenen zijn hier 59
inkomens beneden duizend gulden, 94 tus-
en tweeduizend en 57 tussen
twee- en drieduizend gulden, zodat de
totaalgroep beneden drieduizend gulden
hier 210 per duizend beloopt, iets hoger
dus dan in Rijnsburg, maar lager dan dn
Katwijk en Voorschoten.
Inkomens tussen drie en vier mille treft
ien in Valkenburg per duizend inwoners
i maal aan, tussen vier en vijf mille 13
maal en tussen vijf en zes mille 14 maal
zodat de totaalgroep van drie tot zes mille
hier 53 per duizend beloopt, hóger dus
dan in Voorschoten en niet veel lager dan
Katwijk en Rijnsburg. Inkomens bóven
zesduizend gulden echter vindt men in
Valkenburg slechts 12 maal per duizend
inwoners. Dit is wel heel laag naast de 24
Katwijk en de 30 a 31 van Rijnsburg.
Wassenaar
flemers, arbeiders, beambten en kleine
zelfstandigen, omvat in Katwijk dus 254
van elke duizend inwoners.
Daarnaast treft men hier, eveneens per
duizend zielen, 29 inkomens aan tussen
drie en vier mille, 17 tussen vier en vijf
mille en 10 tussen vijf en zes mille, zodat
de inkomstengroep tussen drie- en zes
duizend gulden in Katwijk 56 per duizend
ingezetenen omvat.
Vervolgens wonen hier per duizend in
woners 17 mensen, wier inkomen tussen
zesduizend en tienduizend gulden per jaar
bedraagt, 3 a 4 met een inkomen tussen
tien en vijftien mille, 1 a 2 met een inko
men tussen vijftien en twintig mille en
tenslotte ook nog 1 k 2 met een inkomen
bóven twintigduizend gulden.
Rijnsburg
In R y n s b u r g geeft de welstandsver
deling een geheel ander beeld te zien dan
in Katwijk. In deze gemeente is het aan
tal belastingplichtigen, vergeleken met
vóór de oorlog, met niet minder dan 270
pet toegenomen! Desondanks betalen ook
nu nog slechts 29 van elke honderd Rijns
burgers belasting. Dit lage percentage,
lager ook dan de 33 pet van Katwijk, wordt
niet veroorzaakt doordat de hogere in
komens hier minder talrijk zijn, maar
vooral doordat hier minder mensen met
een laag inkomen wonen. Want van elke
duizend Rijnsburgers zijn er slechts 72
met een loon beneden duizend gulden, 83
met een inkomen tussen één- en tweedui
zend gulden en 50 met een inkomen tus
sen twee- en drieduizend gulden per jaar.
De grote groep inkomens beneden f3000,
die in Katwijk 254 per duizend inwoners
was, is hier dus slechts 205 groot!
Voor de volgende klassen zijn de cij
fers, eveneens weer per duizend inwoners:
tussen drie en vier mille 29, tussen vier en
vijf mille 13 en tussen vijf en zes mille
12, zodat het totaal voor de hoofdgroep
tussen drie- en zesduizend gulden per
jaar in Rijnsburg 54 beloopt, hetgeen dus
bijna evenveel is als in Katwijk.
Inkomens tussen zes- en tienduizend
gulden komen In Rijnsburg ook 17 maal
voor op elke duizend ingezetenen; dit
cijfer stemt dus geheel met dat van Kat
wijk overeen, maar inkomens tussen tien
en vijftien mille vindt men in Rijnsburg
8 maal en boven vijftien mille 4 ci 5 maal
per duizend ingezetenen. De groep bóven
tienduizend gulden, in Katwijk slechts
6 7 per duizend beliep, omvat in Rijns-
burg dus 13 k 14 inwoners, het dubbele
dus!
Voorscholen
Vrijwel tegenovergesteld hieraan zijn
de cijfers betreffende Voorschoten.
Hier steeg het aantal belastingplichtigen
van beneden 1300 tot ruim 2955, een stij
ging met 127 pet, dat is dus véél geringer
dan in beide voorafgaande gemeenten.
Het percentage inwoners in Voorschoten,
dat thans loon- en/of inkomstenbelasting
betaalt, bedraagt 30 pet, hetgeen dus vrij
ka2 is.
Per duizend inwoners zijn er in Voor
schoten 83 met een inkomen beneden dui
zend gulden, 93 met een inkomen tussen
één- en tweeduizend gulden en 60 met
een inkomen tussen twee en drie mille.
De grote groep, wier inkomen beneden
drieduizend gulden ligt zoals reeds
eerder gezegd: de groep dus van de jeug
dige werknemers, de arbeiders, de be
ambten en de kleine zelfstandigen om
vat in Voorschoten 236 van elke duizend
ingezetenen, een cijfer dat dus het mid
den houdt tussen die van Katwijk en
Rijnsburg.
In 7
Leidse deel van de duinstreek. Dat Was
senaar een „rijke" gemeente is, is alge
meen bekend. Hóé groot de plaatselijke
welstand hier is, vooral in verhouding tot
de reeds besproken gemeenten, blijkt uit
onderstaande cijfers.
In Wassenaar is het aantal belasting
plichtigen met slechts 70 pet gestegen,
niét omdat er nu zo weinig belastingplich
tigen wonen, maar omdat er vóór de oor
log reeds zulk een grote en algemene
welstand bestond. In Wassenaar maj
gehele toeneming van 70 pet dan ook
lig worden toegeschreven aan de in
ring van de loonbelasting. Het totale per
centage belastingplichtigen bedraagt hier
thans 38 pet, veel hoger dan in de andere
gemeenten van onze duinstreek, hoger
ook dan het rijksgemiddelde, dat 35 be-
Merkwaardigerwijze wonen niettemin
in Wassenaar op elke duizend zielen 100
mensen met een inkomen beneden
zend gulden! Vorts hebben er 89 eei
komen tussen één- tweeduizend gulden
en 63 een inkomen tussen twee- en drie
duizend gulden. De bekende totaalgroep
beneden drie mille omvat hier derhalve
252 van elke duizend ingezetenen, een
aantal dat „normaal" genoemd kan wor
den, zodat de vele hier wonende belas
tingplichtigen vooral in de hogere inko
mens gezocht moeten worden.
Het begint al dadelijk met de inkomens
tussen drie en vier mille, die wij in Was
senaar per duizend zielen 32 maal aan
treffen; ook het aantal inkomens tussen
vier en vijf mille, dat 18 bedraagt, is gro
ter dan in de eerder besproken plaatsen
terwijl er op elke duizend zielen dan nog
14 inkomens tussen vijf en zes mille zijn.
De totaalgroep '-«en drie en zes mille
omvat dus 64 va' ke duizend.
Inkomens tussen zes- en tienduizend
jn er voorts in Wassenaar op elke dui-
hnd inwoners 26; tussen tien en vijftien
mille 13, tussen vijftien en twintig mille 7
bóven twintigduizend gulden per jaar
16!
Voor de inkomens bóven zesduizend
gulden per jaar vinden wij dus per dui
zend zielen voor Wassenaar een cijfer van
62! Dat is relatief vijf maal zoveel als
Valkenburg, vier vijf maal zoveel als
in Voorschoten, twee-en-half maal zoveel
als in Katwijk en twee maal zoveel als
l Rijnsburg!
Al deze cijfers resulteren tenslotte in
;n plaatselijk inkomen per hoofd van de
bevolking van f684 in Voorschoten, van
f757 in Valkenburg, van f922 in Rijns
burg. van 930 in Katwijk en van
2.035 in Wassenaar.
Mevrouw Van Kinschot opent Maandag
de Leidse kinderzegelactie
Aparte stands en rijdend postkantoor
In de landelijke actie voor de verkoop van kinderzegels en kinderbriefkaarten
komt ook de Sleutelstad een steentje bijdragen door het inrichten van speciale
stands. Zoals wij onlangs schreven komen de toeslagen op de kinderpostzegels en
de opbrengst van de briefkaartenverkoop ten goede aan een driehonderdtal ver
enigingen en organisaties, die zich bewegen op het gebied van de ldnderzerg. Deze
opbrengsten worden toegekend in evenredigheid met het aantal verpleeg- of ver-
zorgingsdagen, dat de verschillende verenigingen en organisaties per jaar tellen.
sessenkalender ten bate van „Pro Juven-
tute" verkocht.
Behoudens de zegelverkoop in het
postkantoor kan men In Leiden op ver
schillende andere punten zijp gaven of
feren voor het mooie doel van de jeugd
zorg.
De kinderbriefkaarten kunnen ten
gevolge van bezwaren van de boekhan
del niet meer ln het postkantoor wor
den verkocht. In de onmiddellijke nabij
heid daarvan bestaat daartoe echter wel
gelegenheid, namelijk in de lunchroom
van Van der Bijl, tegenover het hoofd
postkantoor. De verkoop van de kaarten
begint daar 1 December en zal de gehele
maand December duren.
Voorts hoopt de echtgenote van de
burgemeester, mevr. J. M. van Kinschot-
Dorhout Mees, in tegenwoordigheid van
het Leids comité voor kinderpostzegels,
de verkoop van de bekende mapjes met
kinderkaarten te openen in een speciale
stand ingericht in de portiek van het
kledingmagazijn Verhulst ln de Bree-
straat tegenover het stadhuis. Deze
stand opent Maandag des ochtends om
half tien zijn poorten om tot en met
Vrijdag geopend te blijven. Behalve de
kinderkaarten wordt hier ook de prin-
Levenskunst der vrouw
Op 6 en 7 Decemer wordt in het kas
teel Oud-Poelgeest een weekeinde ge
houden over de levenskunst der vrouw.
De bijeenkomsten gaan direct in op
vragen, die het maatschappelijke en het
persoonlijke leven raken en richt zich
speciaal tot de alleenstaande vrouw, die
zelfstandig haar leven opbouwt. „Le
venskunst in het maatschappelijk ver
keer" is het thema van de Zaterdag
avond; „Levenskunst in eigen sfeer"
komt Zondagmiddag aan de orde.
De oecumenische huisdienst (thema:
De kunst te leven) wordt geleid door
mr A. W. Kist, de directeur van het
Nogmaals: Eltax-chauffeur
gaat vrij uit
Er is reden, om nog eens goed te on
derstrepen, dat de chauffeur van de
Eltax-bus, die deze week met anderen
voor de Leidse kantonrechter moest ver
schijnen, van alle schuld werd vrijgespro
ken, zoals ln ons blad ook nadrukkelijk
tot uiting kwam. Het betreft hier het on
geval op 22 Juli op de Herenstraat, waar
bij de groentenhandelaar Prins dodelijk
gewond werd. Er was naast de bus, die
door de chauffeur reeds tot stilstand was
gebracht, nog een ruimte van bijna twee
meter om te passeren. De chauffeur van
de bus treft dus géén schulden men
rekene hem die schuld dan ook niet aan
door geruchten, die geen steek houden.
Een dokter nodig
De Zondagsdienst der huisartsen
wordt waargenomen door de dokters
De Bruijne, Hartman, Kors, Lahr en
Simons.
Welke apotheek?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt van Za
terdag 22 November 13 uur tot Zaterdag
29 November 8 uur waargenomen door
de apotheek Kok, Rapenburg 9, tel. 24807
en de apotheek Tot hulp der Menschheid,
Hoogracht 48, teL 21060.
In deze stand zal mevr. Van Kinschot
na haar eerste aankoop zelf als eerste
de verkoop ter hand nemen. Zij v
daarna door andere vrijwilligsters afge-
i de
Tenslotte komt ln het kader
kinderzegelverkoop op Vrijdag a.s., een
veemarktdag, ook het rijdende postkan
toor nog naar de Sleutelstad. Dit zal o.a.
op de Steenstraat en op het Stadhuis
plein standplaats kiezen. In het rijden
de postkantoor blijft de zegelverkoop in
handen van PTT, doch de briefkaarten-
verkoop wordt ook daar door Leidse
vrijwilligsters verzorgd.
Het Leidse comité hoopt, dat de Lei-
denaren zijn activiteit zullen belonen
met ruime aankopen, welke een belang
rijke bijdrage kunnen vormen tot het
voor het gehele volk zo belangrijke
jeugdwerk.
Portugese gasthoogleraar
in Leiden
Prof. L. J. de Pina, hoogleraar in de
geschiedenis der geneeskunde aan de
versiteit te Porto, heeft in de Leidse
versiteit een voordracht gehouden
Nederlandse invloeden in de oude Portu
gese geneeskunde. Veel Portugezen heb
ben vroeger in Leiden gestudeerd en leer
lingen van Boerhaave hebben diens
methoden en inzichten in dit land inge
voerd. Prof. De Pina is de 1ste Portugese
gasthoogleraar -in onze stad. Het initia
tief is uitgegaan van de Ned. ambassa
deur in Portugal, mr E. van Kleffens. De
Portugese gezant heeft een dejeuner ge
geven ter gelegenheid van deze uitwis-
Dr Vedder voor Leidse vereniging voor
paedagogiek
„Moeilijke ouders" was het onderwerp, dat de Leidse vereniging voor paedagogiek
gisteravond in het Vlies kreeg te behandelen. Het werd ingeleid door de psychiater
dr R. Vedder. In zijn openingswoord zei de heer H. A. Vriend, dat 1952 voor de
vereniging een zeer goed jaar is geweest. Het ledental is met sprongen omhoog
gegaan.
Dr Vedder begon zijn causerie met te gedrag de normale aanpassing van
kind aan het leven ongunstig. De fouten
worden imeestal onbewust gemaakt. Ze
komen voort uit een verkeerde instelling
tegenover het kind. Als die instelling goed
is, kan er in het huwelijks- en gezins
leven heus wel eens iets incidenteels ge
beuren.
Dr Vedder behandelde in het vervolg
van zijn rede verschillende typen van
ouders. Zo noemde hij de omstandigheid,
dat het kind wordt geboren, terwijl het
door de ouders eigenlijk niet wordt aan
vaard. Dan is er voor het kind geen
sprake van een zich geborgen weten. Ook
haalde de spreker de ouders voor het
voetlicht, die het kind als een bezit be
schouwen. Zy gedragen zich in hun liefde
ten aanzien van het kind egocentrisch.
En de kinderen zijn, als ze jong zijn ten
minste, gemakkelijke objecten. Dr Ved
der haalde nog enkele andere typen naai
Er werden na de lezing een paar be
langrijke practische vragen gesteld, die
de inleider aanleiding gaven op enkele
punten van zijn betoog nader in te gaan.
constateren, dat er een duidelijk verband
bestaat tussen de moeilijke ouder
neurotische kind. De neurose openbaart
zich op allerlei manieren. De neurotische
mens heeft de aanpassing aan het leven
niet op de juiste wijze kunnen vinden.
De grondslagen voor de neurose wo
den gelegd in de eerste levensjaren. En
de ouders spelen hierbij een grote rol. Het
kind moet zich veilig weten in zijn
geving. Het moet leren zijn driften te be
heersen en de bevrediging der driften
weten uit te stellen. Er moet evenwicht
in tussen het driftmatige begeren
eisen van de samenleving. De ouders
ten bij het kind het gevoel van eigen
waarde aankweken en het kind moet ko
en tot zelfverwerkelijking.
Moeilijke ouders beïnvloeden door hun
Agenda voor Leiden
Zaterdag
Schouwburg, -8 uur: Litteris Sacrum
brengt De Cirkel van W. Somerset Maug-
St Antoniusclubhuis, Mare 43, 8 uur:
uitvoering mandolinevereniging Kunst
Genoegen.
Buroht, 8 uur: Feestavond tennisclub
De Munnik (15 jaar).
Burcht, 8 uur: feestavond Ons Grunne-
gerland (30 jaar).
Royal, 8 uur: feestavond De Sleutel
stad.
Maandag
Portiek firma Verhulst Breestraat,
half 10: mevrouw Van Kinschot opent
Leidse Kinderzegelactie.
Burcht, 8 uur: feestavond damescomi
té Groenoord.
Zuiderkerk, 8 uur: film over Paron.
Levendaal, 8 uur: C.H. Unie, mr C. J.
Woudstra over de gemeentebegroting
1953.
Schouwburg, 8 uur: ABC-cabaret Bi-
Dinsdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: 1 kunstkring
,Voor allen", Robert Weisz, piano.
Zuiderkerk, 7.45 uur: Leids Acad.
Kunstcentrum, Samuel Brill, cello en
Marinus Flipse, piano.
Steenschuur 6, 7.45 uur: lezing voor
suikerzieken.
Rijksmuseum van oudheden, 8 uur: dr
B. H. Strieker over De grote zeeslang.
Foyer stadsgehoorzaal, 7 uur: voor
ronde nationaal competitie-kapconcours
St. Cosmas.
Tentoonstellingen
Lakenhal, 104 uur: werken van Wil
lem van der Helm (stadsarchitect. 1662—
1675). tm. 30 November.
Boeribaavezaal, Leids Kunstcentrum,
25 en 79 uur (tm. 29 November).
Werkloosheid in Leiden
Verschil met vorig jaar
wordt steeds gunstiger
Op 15 November stonuc i bij het ar
beidsbureau Leiden ingeschreven 1823
werkloze mannen, waarvan 246 op DUW-
objecten waren tewerkgesteld. Een ge
ringe stijging (24) in vergelijking met
de vorige week, geheel toe te schrijven
seizoensinvloeden. Vooral het
van bouwvakarbeiders en onge
schoolden steeg. De seizoensstijging
bleef nog steeds zeer beperkt, hetgeen
tot gevolg heeft dat het verschil met
verleden jaar toen de invloed
bouwstop merkbaar werd voortdu
rend gunstiger wordt.
Het aantal ingeschreven
derging geen wijziging en bedroeg 145
op 15 November.
C.H.U. houdt bazar
De afdeling Leiden van de C. H. U.
houdt volgende week Vrijdag in het wijk-
gebouw Levendaal een bazar,
de opbrengst bestemd is voor de propa-
gandakas.
(Advertentie)
VOOR UW HUISAPOTHEEK
2 goede receptjes om zelf klaar te maken
Een uitstekende liniment
tegen rheumatiek
Haal bjj Uw apotheker of drogist 15
Een heerlijke hoestsiroop
voor Uw kinderen
Kook een kwart liter water en los
er een eetlepel suiker of stroop in op.
Voeg daarna hieraan toe 30 gram
Vervus (dubbel geconcentreerd), roer
alles goed dooreen en Uw hoestsiroop
is gereed. Vervus is bij alle apoth.
gram Rheumagic-olie (prijs slechts 80
ct,j en 85 gram brandspiritus. Schud
de twee bestanddelen door elkaar in
een schone fles. Bet de pijnlijke plaat
met de aldus verkregen Hniment
drogisten verkrjjgb. voor slechts 90 ct.| drie of vier keer per dag.
Broodprijzen in Leiden
De rayonale bakkerijcommissie heeft
besloten de broodprijzen met ingang van
Maandag als volgt vast te stellen: melk-
brood 48 ct, witbrood 40 ct, tarwe- en
volksbrood 37 ct, alles per 800 gram. Dit
houdt dus een verlaging van de witbrood-
prijs in van twee cent in plaats van drie
cent per 800 gram. De commissie heeft
deze beslissing genomen in verband met
het volgende: in de eerste plaats had men
in Leiden al geruime tijd een witbrood-
prijs, die 1 cent beneden die van soort
gelijke plaatsen lag, en ten tweede wilde
men de „beruchte" halfjesmisère uit de
weg gaan. Gezien de omstandigheid, dat
men niet weet, welke invloed deze ver
andering van prijzen op het verbruik van
volks- en witbrood zal hebben (men ver
wacht immers, dat de omzet in witbrood
bij het nu geringe prijsverschil aanmer
kelijk zal stijgen), zal de commissie de
prijzen in Januari 1953 opnieuw bezien.
Graaf Van Lijnden genoemd
als voorzitter F.N.Z.
In zuivelkringen verwacht men, dat mr
C. Th. E. Graaf van Lijnden van Sanden-
burg, te Neerlangbroek, zal worden
gezocht het voorzitterschap van
Koninklijke Nederlandse Zuivelbond
(F.N.Z.) op zich te nemen als opvolger
van de scheidende voorzitter mr dr J.
Linthorst Homan.
Deze werd onlangs tot directeur voor
de integratie bij het Bureau Buitenlandse
Economische Betrekkingen (B.E.B.) be
noemd en treedt dientengevolge uit het
bestuur van de Zuivelbond. Mr Graaf
Lijnden is 46 jaar oud. Hij is vice-v
zitter van het Koninklijk Nederlands
Landbouwcomité (K.N.L.C.), hoofdbe
stuurslid van de Stichting voor de Land
bouw, voorzitter van het Utrechts Land-
bouwgenootschap en derde vice-president
van de Internationale Federatie van Agra
rische Producenten (I.FA.P.).
VOORSCHOTEN
Het concert in de Hervormde kerk te Voorschoten was helaas maar matig
bezocht. De dreinerige regen had kennelijk veel muziekliefhebbers thuis ge
houden. Jammer, want de aard en de vertolking van het programma ston
den beide op hoog peil. Bovendien kon men het zo kundig gerestaureerde
orgel bij vernieuwing bewonderen.
In zijn openingswoord richtte de pre
sident-kerkvoogd. Baron Schimmelpen-
r.inck van der Ojje, zich in 't bijzonder
tot de aanwezige emeritus-predikant, ds
Fortgens.
De heer L. Hermans heeft ons op over
tuigende wijze de edele kwaliteiten van
het verjongde orgel getoond. De Her
vormde Gemeente mag zich met dit.be
zit gelukkig prijzen. Weliswaar konden
de drie uitgevoerde werken ons slechts
één facet tonen, maar dat was dan ook
reeds zeer de moeite van de beschouwen
Frescobaldi z
de Italiaanse Sweelinck kunnen
daar zijn invloed op de Zuidduitsers on
geveer. dezelfde was als die van de Ne
derlandse meester op de Noordduitsers.
Zo'n „Praeludium en Fuga" leeft nog in
staat van wording, maar bezit toch ook
de grote eerlijkheid en openheid, die te
allen tijde kenmerken van de Italiaanse
muziek waren.
Hermans gaf er een bijzonder heldere
vertolking van. Dat deze organist zich
overigens niet sdhroomt, zijn publiek als
muzikaal mondig te waarderen, bewees
de keus van één der meest monumentale
orgelwerken van Bach, „Praeludium en
Fuga" in b-rnoll. Dat kan men niet be
paald tot de populaire muziek rekenen,
maar zjj, die tot de prachtige opbouw
vermogen door te dringen, die althans
enigermate kunnen analyseren, verwon
deren zich steeds in sterkere mate. Her
mans' spel was eenvoudig, en in dit ge
val mede daarom juist meesterlijk; bo
vendien voldoende transparant.
Het derde orgelnummer was een gril-
lig-speels „Capriccio" van Max Reger,
virtuoos voorgedragen en alleszins ge-
eigend, om de voorname, rijpe klank die
vele oude orgels bezitten, tot volledige
gelding te brengen. Reger toont zich hier
wel een typische trait d'union tussen-
Bach en de modernen.
Het Voorschotense koor „Zang zij onze
leus" heeft, onder de uiterst deskundige
leiding van Tilly Stenz-Leening. voor
vocale afwisseling gezorgd. De klank is
volkomen bezonken, homogeen en ge
cultiveerd; slechts het vibrato van enkele
dames konden we minder waarderen.
Een juweel van een Palestrina-motet
(in het Nederlands!), een bewerking van
.Heer Jezus heeft een hofken", „Heilig",
van Bortniansky klonken stuk voor stuk
fraai en verzorgd. De hymne van Men
delssohn (voor alt en koor), overigens
goed gezongen, voelen we echter per
soonlijk anders aan. Mendelssohns stijl is
lucide, van een bewogen klaarheid,
met* enige reserve zonder enige terughouding, licht t
(Advertentie)
Tranen van het lachen op de
eerste feestavond
Groenoord blijft, vooral wat het damescomité betreft, hardnekkig doorgaan op de
weg naar een eigen clubhuis. Ook al ziet het er naar uit, dat men daarvoor over
vijf jaar geen vestigingsplaats zal hebben, in verband met de bestemming van het
grondgebied van de speeltuin tot terrein voor de nieuwe Leidse veemarkt.
Het damescomité is maandenlang in
touw geweest voor de organisatie van
een feestavond in de grote zaal van de
Burcht. Na hard werken had mevr. M.
Rij nardusVinkestein gisteravond het
genoegen de eerste van liefst twee feest
avonden te openen. De onvermoeibare
presidente van het damescomité drukte
het publiek, dat de hele zaal vulde, in
het bijzonder de grote verloting op het
hart. Zij kondigde meteen aan, dat de
tweede feestavond Maandag in dezelfde
zaal en met eenzelfde programma wordt
gehouden. Plaatsbewijzen voor die avond
zijn nog te krijgen bij mevr. Knotter,
Hansenstraat 14.
Het comité heeft ook al plannen op
lange termijn. Het volgend voorjaar zal
een groot tuinfeest met verloting worden
gehouden. Alle aanwezige
Leidse Smalfilmliga
De leden van de Leidse Smalfilmliga
hebben gisteravond in de Turk gelegen
heid gehad om de jeugdfilm „Kees, de
zoon van de stroper" te zien, een Filca-
product, dat voor enige tijd in ons blad
werd besproken en toen als een lofwaar
dige poging werd gesignaleerd om ge
zonde jeugdfilms te brengen. Het
scenario van deze film mag in dit opzicht
dan ook waarlijk een succes genoemd
worden.
Filmtechnisch zullen de leden van de
Liga echter heel wat aanmerkingen heb
ben gehad, al werden die niet naar
voren gebracht. Vooral na het zien van
de tweede film, die op het programma
stond, „Au jardin de la France", een
reportage van het land van de Loire
met zijn prachtige kastelen. Dat was een
camerawerk, dat was montage.
Vooraf ging een bespreking van enkele
interne kwesties. Zo zal de contributie
worden verhoogd. Voor de kinderen van
de leden wordt een filmmiddag georga
niseerd De detectivefilm, waarmee de
werkgroep bezig is en die door geldge
brek dreigde onafgemaakt te blijven lig
gen, zal voltooid kunnen worden dank
zij een extra bijdrage van de leden.
De avond stond onder leiding van de
heer H. Kleibrink. De belangstelling was
Maandag Paron-lilm
in Zuiderkerk
Maandagavond om 8 uur wordt in de
Zuiderkerk de film gedraaid, die dr J.
R. H. de Smidt uit Haarlem en zijn zoon,
alsmede de heer Damsteegt uit Capelle
aan den IJssel, hebben gemaakt van het
bekende Protestantse instituut te Paron
in Frankrijk. Dit is het centrum van een
Gereformeerde Nederlandse kolonie van
landbouwers.
Ds Maaskant spreekt een kort ope
ningswoord. Na de pauze zullen honderd
kleurenfoto's worden vertoond.
Wat het verdere programma betreft,
onze waardering kan het best zo worden
uitgedrukt: laat ieder, die het aangaat,
de komende feestavond, Maandag i
Burcht, bijwonen. Alle toeschouwers
hebben zich buitengewoon geamuseerd
met de opvoering van „De Babybaron'"
door, zo mogen wij het wel noemen, de
familie Brussel. Hier werd een voor
teurs uitmuntende prestatie geleverd. De
pauze werd ingeleid en besloten met
muziek van de South Sea Serenaders.
De samenwerking met het orgel ver
liep weer eens niet volmaakt; dit pro
bleem schynt toch niet volkomen oplos
baar, tenminste niet in de kerk.
Belia Brusse-Keyzer bezit een krach
tige schone altstem en heeft blijkbaar
niet de minste moeite met de techniek.
Haar zang toont echter weinig dynami
sche variatie (p. en p.p. komen hoege
naamd niet voor). Naar Schuberts Pax
Vobiscum, twee Kerstliederen en de solo
partij in Mendelssohn, was het aange
naam te luisteren, omdat het stemtimbre
mooi is, maar we hadden toch ook graag
de verschillen in stijl willen opmerken.
Ds W. G. Meyering besloot het concert
met een kort woord.
Joh. van W.
Zondagsdienst
De Zondagsdienst der hulsartsen wordt
waargenomen door dokter Olthuls.
Veurseweg verlicht
Het heeft lang geduurd voor er toe
werd besloten de Veurseweg te verlich
ten. Maar men heeft er daarna geen
gras over laten groeien en na ruim een
•ken brandt de verlichting al.
Dat het een hele verbetering is, behoeft
geen verklaring.
A.R. kiesvereniging
Maandagavond om 8 uur vergadert de
A.R. kiesvereniging. De heer C. D. van
Oosten zal spreken over: „Waarom is
Christelijke organisatie noodzakelijk?"
Verder vermeldt de agenda bestuurs
verkiezing èn behandeling van een be
stuursvoorstel tot het houden van een
ergadering met de C.H. kiesvereniging
m de gemeentepolitiek te bespreken.
Volgend jaar restauratie
Hooglandse kerk?
Naar wU vernemen, heeft jhr Van
Nispen tot Sevenaer, de directeur van
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg,
gisteravond ln Alphen aan den
Rijn gehouden vergadering van de histo
rische vereniging voor Alphen en om
streken de verwachting uitgesproken,
dat volgend jaar een begin zal worden
gemaakt met de restauratie van de Hoog
landse kerk te Lelden. HU noemde deze
kerk een zeer belangrijk monument, dat
dringend restauratie behoeft en dat ook
de nodige aandacht van de betrokken
autoriteiten heeft. De heer Van Nispen
hield ln Alphen een causerie met licht
beelden over monumenten ln RUnland.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Franciscus C, zn van J J
van der Veëk en M Mesman;, Pieter J,
zin van, K Peeht en H van Oosten; Wil
lem C, an van D C van Rijn en D A Sip;
Johannes, zn van P van der Bend en M
Wapenaar; Eduard J L, an van P C van
Zanten en W P Akerboom; Elisabeth, dar
van J W de Jong $n M E Kwaadgras;
Adriana, dr van P van Duiijvenvoorde en
J Zwanenburg; Dingena J, dr van J Sin-
gerling en J Verschoor.
OVERLEDEN: J C Vuijfc, zn, 27 jr; G
de Groot, m, 57 jr; A van den Burg, huis
vrouw v Haasnoot, 68 jr; J M B Prevoo,
zn, 4 mndi; A Ammeraal, wedi v Plu®,
65 jr; E Suermondt, wed v De Sitter, 82
jr; E J M H Bolsius, m, 66 j r; A de Groot,
zn. 17 jr.
Negende Bydorpconcert
Bach-recital op clavecimbel
door Cathérine Gris Ritsema
Gisteravond werd wederom te Huize Bydorp in Oegstgeest een clavecim-
belvoordracht gegeven door de bekende claveciniste mevrouw Cathérine
Gris Ritsema, die zich ditmaal geheel tot werken van J. S. Bach beperkte.
Het is voor vele Bach-liefhebbers steeds een groot voorrecht Bachs klavier
werken op authentieke wijze, dus op clavecimbel te horen uitvoeren. Men
wordt zich dan bewust' van het feit, dat de ons meer vertrouwde uitvoering
van deze muziek op piano een aantal elementen met zich brengt, die toch
min of meer in strijd zijn met de stijl en de geest van Bachs werk.
Mevrouw Ritsema streeft er zeer ern
stig naar, deze geest zoveel mogelijk te
benaderen; haar schitterende techniek,
haar strenge voordracht en de vei-fijnde
en genuanceerde toonvorming en regis-
terbehandeling, geheel afgestemd op de
mogelijkheden van haar prachtige Pleyel-
clavecimbel, dragen hiertoe ten zeerste
bij.
Het programma bestond ditmaal uit
praeludium en fuga in cis (uit de eerste
band van het Wohltemperierte Klavier);
de 15 Sinfonia's (driestemmige Inven-
tionen), het Italiaans concert, en het
praeludium en fuga in Cis, eveneens uit
de eerste band van het Wohltemp. Kla-
De soliste had zich hiermee stellig geen
gemakkelijke taak gesteld; immers de
fuga's in cis en Cis. en de hoekdelen van
het Italiaans concert behoren tot de tech
nisch moeilijkste werken van Bach. De
driestemmige Inventioncn of Sinfonia's
hoort men slechts zelden uitvoeren. Ten
onrechte, want al schreef Bach ze in de
eerste plaats voor studiedoeleinden, het
zijn alle meesterwerkjes met een zeer
eigen polyphone vorm en een zeer in
dividueel karakter; we noemen slechts
die in c, in D, in Es, in f en in b.
Mevrouw Ritsema gaf van al deze wer
ken een prachtige, bezielde en knappe
vertolking. In dé loop van de avond wist
zij haar niveau steeds hoger op te voeien.
We denken dan aan haar vertolking van
het Italiaans concert, waarin zij, vooral
in het laatste deel, een grote virtuositeit
ten toon spreidde, evenals ln de ma
gistrale fuga in cis, die zij tot ieders
vreugde aan het eind van de avond her
haalde.
De renaissance van het clavecimbel ls
sinds geruime tijd een besliste zaak. Een
concert als dit bewijst eens temeer, dat
velen tegenwoordig de grote waarde van
dit instrument kunnen inzien. De toe
nemende belangstelling voor deze Bv-
dorp-concerten is in dit verband een
verheugend teken. Elk nieuw optreden
van Cathérine Gris Ritsema is een plei
dooi voor het zo lang ten onrechte ver
waarloosde clavecimbel.
J. van der Veen.
(Advertentie).
