Motie verschonings-recht voor journalist
later in behandeling
Twee officieren v. Justitie toonden
weinig waardering voor de Kamer
Duitse oorlogsmisdadigers op
erewoord in „vrij werk"
RESA .HILVERSUM-
r*®e
VeS
Toch is het zo
KOU IN HE/
Hoofd
2
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1952
Begrofing van Justitie aangenomen
(Van onze Parlementsredacteur)
DE BEHANDELING van de begroting van Justitie heeft gistermiddag in
de Tweede Kamer een motie opgeleverd inzake het verschoningsrecht
voor journalisten. Zij behelst het verzoek aan de regering, de nodige wette
lijke voorzieningen te treffen, aangezien het noodzakelijk is, dat de journa
list het recht verkrijgt, zich van getuigenis nopens zijn bron van informatie
te verschonen in civiele en strafprocedures. De motie werd ingediend door
mr Van Rijckevorsel (K.V.P.) en medeondertekend door de heren Van der
Feltz (C.H.), Lemaire (K.N.P.), Romme (K.V.P.) en Oud (V.V.D.).
het grote voordeel heeft, dat over het
verschoningsrecht van journalisten in-
Gewoonlijk komt zo'n motie dadelijk
In behandeling, maar aangezien het Vrij
dagmiddag was en de spreektijd uiter
mate zeer drastisch werd bekort, zou,
naar de ïnening van de heer Burger
(Arb.) van een juiste gedachtenwisseling
over dit vraagstuk weinig terecht komen.
De voorzitter en de Kamer waren het
hiermee eens en daarom werd besloten,
de motie afzonderlijk, op een nader te
bepalen tijdstip, te behandelen. Hetgeen
(Advertentie)
De buitenkerkelijke
gevangenen
Mogelijkheid van geestelijke
verzorging
(Van onze Parlementsredacteur)
Minister Donker is gistermiddag in de
Tweede Kamer een debat over de vraag,
of godsdienstige en sociaal-ethische ver
zorging van gevangenen al dan niet op
één lijn gesteld kan worden, opzettelijk
uit de weg gegaan. Reeds minister Mul-
derije had richtlijnen opgesteld, die door
het kabinet zijn aanvaard. Toen mr Don
ker als minister optrad vond hij een
ontwerp-gevangenis-maatregel op dit
stuk van zaken, waarmee hij zich zake
lijk kon verenigen. Daarin is het vol
gende standpunt neergelegd. De kerke
lijke geestelijke verzorgers hebben in
beginsel toegang tot alle gevangenen.
Daarnaast kan de minister toegang ver
lenen aan vertegenwoordigers van ge
nootschappen op geestelijke grondslag
(kennelijk is het Humanistisch Verbond
bedoeld). Deze mogen zich bemoeien
met de gevangen leden van hun genoot
schap en met gevangenen, die uitdruk
kelijk hebben verklaard, geen contact te
willen hebben met kerkelijke geestelijke
verzorgers en bóvertdien gevraagd heb
ben om contact met de andersoortige
verzorgers.
Over deze zaak is een eenstemmig rap
port uitgebracht door een werkcommis-
sie. Daarna heeft de hoofdaalmoezenier
een afzonderlijke brief geschreven, waar
in hij bepaalde wensen had inzake de
practische uitvoering. Eén van de voor
stellen van de commissie was, een per
manente adviescommissie voor de minis
ter in het leven te roepen, teneinde hem
voor te lichten over de verzorging van
buitenkerkelijken. In deze commissie
zouden naast drie niet-kerkelijken op
genomen worden één Protestants en één
Rooms-katholiek lid. Deze commissie zal
dan moeten adviseren over de vraag, of
de verzorging van buitenkerkelijken al
of niet op Zondag kan plaats hebben, in
welk milieu zulks dient te geschieden,
en hoe het werk georganiseerd moet
worden. De minister hoopte op dit ter
rein geen „knopen te behoeven door te
hakken" maar te kunnen steunen op een
stemmige adviezen.
Rijkspolitie-school
naar Doorn
Opleiding te Nistelrode is
niet voldoende
(Van onze Parlementsredacteur)
Op het ogenblik is de vraag in onder-
.oek, of de sterkte van de rijkspolitie
wel groot genoeg is. Aldus bleek uit
verklaring, die minister Donker gisteren
in de Tweede Kamer aflegde. De aan
vulling uit de opleidingsschool der rijks
politie te Nistelrode is te gering. Daarom
wordt uitgezien naar een groter gebou
wencomplex. Van andere zijde
wij, dat hiervoor het oog gevallen ls op
gebouwen in Doorn.
Begin volgend jaar zullen verschillen
de leden van de Koninklijke Marechaus
see, die dan hun zes-jarige verbintenis
hebben beëindigd, als wachtmeester bij
de rijkspolitie worden geplaatst.
De minister kon geen afkeuring uit
spreken over het gebruik van vuurwapens
in geval van pogingen tot ontvluchting.
Hij wees er op, dat ook de politie zelf
risico's loopt, gelijk kort geleden weer
te Woerden is gebleken.
De afdeling politie van het departe
ment is nog voortdurend in staat van
reorganisatie. Dat is op ziehzelf niets
bijzonders en heeft niets te maken met
het aan de Haagse hoofdcommissaris van
politie, de heer Valken, verleende ont
slag, gelijk wel--*d dj
derdaad een debat-tot-op-de-bodem kan
worden gevoerd. Voor en na de behan
deling van deze motie zullen wij nog ge
legenheid vinden, op het vraagstuk als
zodanig dieper in te gaan. Nu volstaan
wij met de mededeling, dat minister
Donker de tijd nog niet gekomen achtte,
verschoningsrecht te effectueren.
Voorshands moet de ontwikkeling van
de jurisprudentie worden afgewacht, ter
wijl hij in ieder geval van mening was,
dat een dergelijk verschoningsrecht ge
koppeld dient te zijn aan een regeling
het tuchtrecht. Dergelijk tuchtrecht
bestaat ook voor advocaten, medici
geestelijken, voor wie de rechterlijke
macht het verschoningsrecht heeft er
kend. Daarnaast was mr Donker van oor
deel, dat het ongerijmd zou zijn, een
journalist officieel toe te staan, zijn bron
niet te noemen, wanneer het gaat om
opsporing van strafbare feiten, n.l. schen
ding door een derde van zijn geheim
houdingsplicht.
In Amsterdam heeft een rechter jour
nalisten de toegang geweigerd bij de be
handeling van een zaak in kort geding.
Minister Donker meende, dat het niet op
zijn weg lag, een oordeel over de ge
dragingen van een onafhankelijke rech
ter uit te spreken. Maar in het algemeen
wilde hij wel zeggen, dat het hem
kwam, dat aan de eis van openbaarheid
veel mogelijk moet worden tegemoet
gekomen. Het toelaten tot een zitting var
één of twee journalisten kan inder
daad een eenzijdige voorlichting tot ge
volg hebben.
Helaas moest de minister constateren,
dat het door dé Parlementaire Enquête-
(Advertentie)
Commissie gevraagde en door minister
Mulderije nog bevorderde onderzoek naar
een geval van vermoedelijke meineed
(geconstateerd tijdens het enquête-ver
hoor in verband met het in begin 1945
op raadselachtige wijze verwijderen van
de procureur-generaal van 's-Hertogen-
bosch uit Noord-Brabant) op een dus
danig slechte wijze is gevoerd, dat er
niets uitgekomen is. „De zaak is vol
komen verpoedeld", zo verklaarde de be
windsman De twee officieren van Justi-
het onderzoek was opgedra
gen. hebben feiterijk geen onderzoek naar
mogelijke meineed ingesteld, maar het
verhoor van de enquête-commissie maar
zo'n beetje becritiseerd. Jkvr Wttewaall
van Stoetwegen (C.H.) vond dit een
neerhalen van de waardigheid van de
Tweede Kamer en zij was het dan ook
volkomen met de minister eens. dat deze
ongezouten van zijn ontstemming had
doen blijken.
De minister deelde voorts nlede, dat
er overleg met de procureurs-generaal
wordt gepleegd Inzake de (eventueel ver
keerde) toepassing van het instituut der
praeventieve hechtenis. Binnen
den hoopt hij wetsontwerpen nopens de
leeftijdsgrens voor notarissen
pensionnering te kunnen indienen. Het
rapport van de commissie-Pqmpe inzake
een herziening van de regelen voor voor.
waardelijke invrijheidstelling zal aan de
publieke opinie worden prijsgegeven. Op
dracht is gegeven, een wetsontwerp
samen te stellen inzake -afgifte var
wijzen van goed zedelijk gedrag.
Het vraagstuk van naturalisatie van
Indonesiërs wordt onderzocht. Deze na-
Indo-
Bij twaalfde lustrum
Terugblik op juridische
facuiteit der V.U.
(Van een onzer verslaggevers)
De juridische faculteitsvereniging aan
de- Vrije Universiteit vierde gisteren haar
twaalfde lustrum onder grote belangstel-
van studenten en reünisten. Prof.
P. A. Diepenhorst, die van ltfOé tot
1950 hoogleraar aan de V.U. is geweest,
hield op het feest een humoristische toe
spraak.
Hij herinnerde er-aan, dat de V.U. in
180 met vier hoogleraren in de theologie
één docent in de rechten (prof. Fabius)
begon. In 1887 waren er zes studenten in
de juridische faculteit. Thans telt de V.U.
1500 a 1600 studenten, van wie 300 rech-
studeren. De vraag of er nog eens
honderd studenten zouden zijn, geldt thans
voor de hoogleraren! Trouw, offervaar
digheid en een brede allure kenmerkten
steeds de juridische faculteit, zei prof.
Diepenhorst. Altijd werd gewaakt tegen
kléinburgerlijkheid en prof. Fabius was
de getrouwe hoeder van het decorum.
De offervaardigheid was in de begin
jaren niet gering. Alle examens en pro
moties in deze faculteit hadden geen
civiel effect, zodat zij steeds dubbel moes
ten gebeuren. Tot 1910 was er de ver
plichte propaedeuse. Ook was het schrij
ven van een proefschrift verplicht, ter
wijl men aan de openbare universiteiten
kon volstaan met het verdedigen van
lingen.
Prof. mr N. Okma hield een interes
sante voordracht over de Engelse rechts
pleging. Mr Th. A. Versteeg werd als
erelid geïnstalleerd. Een nieuw bestuur
begon zijn taak. Een receptie en eer
meenschappelyke maaltijd besloten het
feest.
Tweede Kamer
Cultureel vérdrag met Zuid-
Afrika nog niet goedgekeurd
(Van onze Parlementsredacteur).
Orthodoxe Kerk j
Sommige kerkelijke functionorisseri in
Berlijn hebben verklaard, dat het annu
leren van het bezoek op het laatste ogen
blik schijnt te betekenen, dat aan de hoop
en overeenkomst tussen Kerk en
Staat in Oost-Duitsland de bodem is in
geslagen. Enerzijds is men van mening,
dat de anti-kerkelijke stroming in de
Oostduitse regering de overhand heeft ge
kregen en krachtige maatregelen om de
Kerk te verdelen te verwachten zijn. Men
gelooft, dat Oostduitse communisten ver
zocht hebben om annulering van het be
zoek, opdat zij verder zouden kunnen
gaan met maatregelen tegen de Kerk.
Anderzijds is men van mening, dat een
onlangs door bisschop Dibelius in Londen
gehouden redevoering, waarin hij critiek
leverde op toestanden in Oostduitse ura-
niummijnen, aanleiding is geweest tot het
afzeggen van het bezoek.
turalisatie wordt toegestaan
liesiërs die blijvend (reeds voor de oor- De Tweede Kamer heeft gistermiddag op
log) in'Nederland wonen, voorts van hen. verzoek van de heer Gortzak (comm.) de
die met een Nederlandse vrouw zijn ge- goedkeuring van het Cultureel Verdrag
huwd en hier willen blüven en ten slotte met de Unie van Zuid-Afrika
hen. die zich voor Nederland bijzon
der verdienstelijk hebben gemaakt.
Wat de afwikkeling van het rechts
herstel en het beheersinstituut betreft,
meende de bewindsman, dat de toestand
niet zo somber is als wel wordt voor
gesteld Er is niet voortvarendheid ge
werkt. Er is een plan aanhangig, waar
door. wordt het aanvaard; een zeer groot
Ten-
nig voor de gedachte
deloo, de afdeling rechtspraak
brengen naar de normale rechterlijke in
stanties.
De begroting werd ten slotte aanvaard
met de stemmen der communisten tegen.
Dinsdagmiddag gaat de Kamer verder
met de behandeling van de begroting van
Wederopbouw en Volkshuisvesting.
(Advertentie)
Dit was toch te bar
agenda afgevoerd, teneinde het pas te
behandelen na de begroting van Buiten
landse Zaken. Hierbij zal immers ge
sproken kunnen worden over de Zuid-
afrikaanse apartheidspolitiek en het leek
beter, de goedkeuring van het verdrag
hierop te laten wachten.
D? Kamer nam voorts aan acht natu-
ralisatiewetten .totaal 147 personen be
treffende. Eveneens de onderlinge aan
passing van de Werkloosheidswet, de
op de Rijskverzekerirtgsbank en de
Raden van Arbeid en de Organisatiewet
Sociale Verzekering. Een kleine discussie
ontstond rond het wetsontwerp kwijt
schelding regeringscredieten aardappel
meel. Op opmerkingen van de heren
Haken (comm.» en ir Vondeling tarb>.
deelde minister Mansholt mede, dat
andere credieten (bijv. individuele tuin-
derscredieten) niet op dezelfde wijze
zullen worden afgwikkeld
i de kwijtschelding.
Duitse lening op komst
De .president van de Ba.nik der Duitse
Landen, da- Wilhelm Vooke, deelt mede,
dat men binnenlkort de uitgifte mag ver
wachten van een Westdiuïtse 5 procent-
Jentóig. |-
Lages zit nog in de bijzondere straf
gevangenis te Scheveningen
(Van onze Parlementsredacteur).
Minister Donker heeft gistermiddag in
de Tweede Kamer tekst en uitleg gege-
waarom de Duitse oorlogsmisdadi
gers zijn overgebracht van Norgerhaven
de strafgevangenis te Breda. Nor
gerhaven lag te dicht bij de Duitse grens
s feitelyk bestemd voor veroor
deelden, die behandeld worden volgens
vrij regiem. De gestichten zijn
eigenlijk alleen nachtverblijven en de
oorlogsmisdadigers werkten buiten in
het vrije veld. Het was de minister zelfs
gebleken, dat sommige Duitsers op ere
woord tewerkgesteld waren op boerde
rijen. Dit achtte hij allemaal ongewenst
daarom heeft hij overplaatsing naar
Breda gelast. Zij leven daar onder het
zelfde regiem als de levenslang veroor
deelden. Hebben wij het wel, dan is dit
regiem eigenlijk hetzelfde als in Norger
haven, maar de verandering zit met name
in de omgeving. De complexen te Breda
zijn door een muur omgeven en de bewe
gingsvrijheid is er uiteraard geringer.
De minister deelde voorts mede, dat
Lages nog steeds in de strafgevangenis
te Scheveningen zit en daar hetzelfde
„regiem" geniet als de andere gevange
nen. Over eventuele overbrenging naar
Breda is nog geen beslissing genomen.
Ten aanzien van de Indonesië-deser-
teur Piet van Staveren, die op de com
munistische ljjst voor de Tweede Kamer
verkiezingen gestaan heeft, deelde de
bewindsman mede, dat hij precies zo be
handeld wordt als de andere gevangenen
te Leeuwarden. De agitatie, die rond
hem wordt gemaakt achtte de minister
allesbehalve in het belang van de betrok
kene. Daardoor wordt niet de rustige
sfeer geschapen, die nodig is voor het
nemen van een beslissing inzake voor
waardelijke invrijheidstelling, wanneer
daarvoor het ogenblik is aangebroken.
(Advertentie)
(Advertentie)
COLLALL lijmt alles aan alles
Goedkeuring geweigerd
voor Friese acte
Protest bij minister
Donker
De kantonrechter mr A. W. Haas te
Leeuwarden, heeft geweigerd een
werp-acte van scheiding en deling goed
te keuren, die notaris W. J. Nijenhuis te
Giekerk in#de Friese taal had opgesteld.
Volgens 'de notariswet kan een acte
worden verleden in de taal, die de par
tijen verkiezen, mits de notaris deze taal
verstaat. Zowel de kantonrechter als de
notaris verstonden de hier gebezigde taal
en dat feit heeft de raad van de Friese
beweging zich tot de minister van Justi
tie doen wenden om met klem te prote
steren tegen „deze aanmatigende houding
van de kantonrechter".
Mr Haas heeft verklaard, dat het hier
een concept-actë betrof, waarbij ook kin
deren betrokken waren die nog minder
jarig zijn en dus hun eigen wil niet ken
baar kunnen bepalen. Hij was er verbaasd
over, dat deze zaak zo wordt opgeblazen.
Bezoek van Dibelius aan
Moskou uitgesteld
r Moskou
telegram uit Mos
trlarch Alexej va
zijn.
Van het erf van School en Kerk
Beioepingsweik
Ned. Hcrv. Kerk
Beroepen: te Kampey H. A. van
Slooten te Wierden.
Rem. Broederschap
Beroepen: te Dordrecht J. M. Linde
mans te Hengelo (O).
Sonnevanck voor 't eerst
boven de 400 patiënten
In Sonnevanck te Harderwijk, het sa
natorium van de Ver. tot Chr. Hulpbe
toon aan tbc-lijders, konden in 1951
het eerst meer dan 400 patiënten worden
verpleegd, aldus blijkt uit het jaarverslag.
Op 1 Januari waren er 348 en op 1 Ja
nuari 1952 403 patiënten- Op 12 November
1951 werd de 800e patiënt sedert de op
richting (44 jaar geleden) opgenomen.
De vereniging kampt nog steeds met
geldelijke moeilijkheden. In 1950 bedroeg
het tekort ruim ƒ25.000 en in 1951 bijna
ƒ38.000. zodat het totaal nadelig saldo
thans plm. ƒ63.000 bedraagt.
Eerste Chr. technische school
in Overijssel
In Vroomshoop is gisteren de eerste
Christelijke school (ambachtsschool) in
Overijssel geopend door de inspecteur-
generaal van het nijverheidsonderwijs,
ir mr M. Goote. Daarbij werd het woord
gevoerd o.a. door de Commissaris der
ir J. B. G. M. Ridder de van
der Schueren en het Eerste-Kamerlid de
heer J. Schipper.
PROMOTIES.
UTRECHT, 22 Nov. Op het proefschrift
(ver punctie en onderzoek van de liquor ce-
ebrospinalis bij de gezonde en de zieke
ond is tot. doctor in veeartsenijkunde ge-
'sn Winden. Leiden.
Haarlem: A M Blat
Lie, Leiden; J F Bi
sskunde_ de dames I
Aerdenhout; Bong Wie
Ier, Den Haag; M Th A
ar; Ph W H Eskes. Den
Haag; A de Grave. Den Haag; J J Grobben,
Den Haag; R Crllm, Voorburg: G Hofman,
Vlaardingen; M G Kaulbach. Den Haag: J
assen, Leiden; C N de Leeuw, Den
G Moiet, Den Haag; R H Sedee. Den
J L Trapman. Amsterdam; W J JM.
n. Heerlen en F van Venetin, Vefeen;
C J de Vries, Haarlqpr
t ex. geneeskunde de beren J H
Den Haag: R Kartodlrdjo. Den
G V Klopnenburg, Bloemendaal en
l Meijer. Den Haag.
Radhaklshun, Surin;
trat. Leiden; K S
i J H Ruijs. Lisse.
A H Lely. Den
v d Maas, Delft cnhPHJ Wolter
1 E v d Werf geborer
jeboren te Ber-
jefsehrift: Een
n bit schoolkln-
Geslaagd: cand-
Het lied der aethergolven
P Borsje. Schledar
ZONDAG 23 NOVEMBER 1952
Hilversum I. 402 m. KRO: 8.00 Nieuws 8.13
Gram. 8 25 Plechtige Hoogmis NCRV: 9.30
Nieuws 9.45 Gram. IKOR: 10.00 „Met de deur
in huis" 10.30 Doopsgezinde kerkdienst
NCRV: 12.00 Gram. KRO: 12.15 Apologie
12.33 Gram. 12.50 Honderd ja;
i 1.10 Lunchcoi
Kromstaf
fkbe-
Voor de Jeugd 2.30
Pianokwartet 3.03 „D< JMMHH
de uitbeeldende functie voor het menselijk
en godsdienstig leven" 320 Concertgebouw
orkest en solist 4.10 „Katholiek Thuisfront
Overall" 4.15 SportReportage 4.30 Vespers
NCRV: 5.00 Geref, kerkdienst 6.30 Vocaal
ensemble, hoorn en strijkorkest 6,40 Gram.
7.00 Gewijde muziek 7.30 „Gelooft u dat?"
KRO: 7.46 Meuws_ 8^ Gram. .8.20 Geyvpr<
10.45 AVohdge-
lb;35 Actuaïi'teiteï
bed 1100 Nieuws 11.13—12.(
i II. 298 m. VARA: 8.00 Nli
8.18 Gram. 8.35 Orgel 9.00 „Langs
ir.gi-bs;
9.15 Kamerorkest.
solisten 9 45 „Geestelijk leven" 10.00 Amu
sementsmuziek 10.30 „Met en zonder om
slag" 11.00 Omroeporkest 11.30 Cabaret AVRO
12.00 Lichte muziek 12.35 „Even afrekenen,
heren!" 12 45 Surinaamse volksmuziek 1.00
Nieuws 1.10 Gev. muziek (In de pauze:
Hammondorgelspel) 2.00 Boekbespreking 2.20
Radio Philh. orkest en solisten 3 30 r:'~
praatje 3.45 Dansmuziek 4.30 Spo
VARA: 5.00 Gev. muziek 5 30 Voor d<
550 Sportjournaal 6.15 Nieuws en sport
VPRO: 6.30 Korte Doopsgezinde kerkdienst
IKOR: 7 00 Voor de jeugd 7 35 Radiocatechi
satie VRQ; 8 00 Nieuws 8.05 ..Frau Luna".
operette (fragmentarische uitvoering) 9.15
Reis Z.K.H. Prins Bernhard naar Midden-
en Zuid-Amerika 9 20 „Londen en Parijs",
hoorspel 10.00 Reportage 10 05 Zuid-Amei'
kaanse en Spaanse muziek 10.30 Cabaret 11.
Nieuws 11.15 Reportage of gram. 11,23—12.
Gramofoonmuzlek.
Engeland. BBC. 330 m. 1.10 Critieken 2.
Nieuws 2.10 „Country Magazine" 2.40 Oper
muziek 3.00 Wenken voor de tuin 3.30 Koor
zang 4.00 Hoorspel 5.00 Concert 5.45 Boekbi
spreking 6.00 Voor de kinderen 6.50 Causi
rie 7.00 Nieuws 7.15 Verslag V.N. 7.30 Sym-
phonie-orkest 8,45 Kerkdienst 9.30 Hoorspel
10.00 Nieuws 10.15 Lezing 10,45 Pianoi
Adve'
GESLAAGD danlr. zij
Bekende Schriftelijke Cwsus
Wiskunde L.O. en M.O., KI en K V
sHvordt gesuggereerd.
(Advertentie)
6és&
8 ..Compliment van dominee en u hoeft vanavond gaat hy er zonder bedanken, zonder groeten zelfs,
Natuurlijk wil dit niet zeggen, dat hij ook zijn l">" catechisatie te geven, want dominee is weer weer vandoor,
gebreken niet heeft, zo goed als ieder ander; hij "e^r- „Dominee mag de koster wel eens aan t vér-
zou zelf wel de laatste zijn om dat te ontkennen. Sjoerd Talltnga de oudste spruit van de kos- stand brengen, dat hij z'n kinderen wat meer be-
Het wil ook niet zeggen dat de hele gemeente nu *er» .sJaa* met zijn pet in de hand bij de tafel leefdheid moet leren, merkt Joost op, als dé
zo buitengewoon op hem gesteld is. Er zijn ook en klJkt. "a z,Jn boodschap te hebben afgerateld, buitendeur met een slag in de klink is gevallen,
wel mensen die hem niet zetten kunnen. Zoals ™et trots van de eén naar de ander - omdat hy Lieve mensen, wat kennen die weinig fatsoen!
bijvoorbeeld Egbert Kluis, de eigenaar van de deze keer eens helemaal niet gestotterd heeft; t Verwondert me beslist dat ze hun pet nog af-
meelfabriek, die „over de ruggen van zijn arbei- zelfs n»?1 bl] het moeilijke woord „catechisatie zetten, als ze ergens binnenkomen!"
ders" rijk is geworden en Anton Schagen, de waar hlJ anders altijd hopeloos in blijft steken. Zijn vader is het met hem. eens. "t Is waar,
knecht van de garagehouder, van wie het bekend Sophie, bezig de pas gebruikte etensboel om te van beleefdheid hebben ze daar niet veel verstand.
wassen, neemt het slordig geklede, uit de kracht Maar aan de koster zelf ligt het niet; 't zal wel
gegroeide kereltje ongemerkt van terzijde op. in hoofdzaak de schuld van zijn vrouw zijn, die
neemt het niet zo nauw met haar moederlijk ge-
is dat hy zich nogal eens aan sterke drank te bui
ten gaat. Voor zulke mensen in Maaskamps streng
heid op godsdienstig gebied een last, omdat hij
hun dikwijls ongezouten de waarheid zegt en op
grond van de Schrift aantoont, dat het met hun
belijdenis niet is wat het wezen moet, zolang de
levenswandel er niet mee overeenstemt.
Nu de oude dominee door ziekte aan huis is
gebonden, is het Maaskamps werk om de cate
chisaties waar te nemen. De andere broeders la
ten dat maar al te graag aan hem over. Ook
hierin komt hij zijn ambtsplichten streng na.. Wie
verzuimt zonder dat daarvan een geldige reden
bekend is, die kan er op rekenen, dat hij de vol
gende dag al bij vader en moeder
overweg kan, maar die het over dat „nalopen'
van de catechisanten maar niet met hem eens
worden kan.
zag.
De oude dominee mist die avond op de catechi
satie onmiddellijk Rie Verschalk. Ze slaat zelden
over, daarom wordt haar verzuim aanstonds op
gemerkt.
„Weet een van jullie misschien waarom Rie
er niet is vanavond? Ze is toch niet ziek?"
„O nee dominee, helemaal niet, maar ze is er
al in drie weken niet geweest!" licht één van de
meisjes gedienstig in.
Al in drie weken niet geweest? Daar moet do
minee meer van weten.
„Hoe komt dat zo, kunnen jullie me dat ook
vertellen?"
Jawel, dat kunnen ze, en in geuren en kleuren
hoort dominee wat er die bewuste Maandagavond
rgevallen. Hij schudt ernstig het hoofd, als
oorzaak van het wegblijven te vernemon. Dat Dat de kostmvrouw die iMlgen er z0 bij laat lo.
heeft hem eens bijna een verschill van. mening denk, ze zondar verbaz, Di b k
bezorgd met Bronswijk, met wie hy anders best is bem ,a gr00t zekcr afgedasnkt d00r z,„
vader en toen op goed geluk maar wat korter I
gemaakt terwijl aan de kiel minstens drie hij alles vernomen heeft, maar omdat hij aan de
knopen ontbreken. De mensen hebben geen onge- gezichten van zijn catechisanten wel ziet dat ze
„Je treft ze in de regel toch niet thuis, en ae ajs ze zeggen dat juffrouw Tallinga meer zich in stilte niet weinig met 't gebeurde verma-
ouders kunnen er ook al weihig aan doen. be- belangstelling heeft voor het nieuws van de dag, ken, leidt hij er vlug hun gedachten van af.
weert die. dan voor het uiterlijk van haar kroost. ..Wel, wel!" zegt hij alleen. „Nu, dan gaan wü
Maaskamp denkt daar anders over. De ouders Maaskamp neemt de mededeling over dominee's maar beginnen. Trudie van Hoek, vertel eens
kunnen er nog genoeg aan doen, als ze 't maar beterschap met zijn gewone kalmte in ontvangst, waar jullie gebleven zijn!"
weten, en daar de jeugd er zich gewoonlijk wel en geeft de boodschap terug dat 't goed is. Sophie De meisjes zyn wel wat teleurgesteld, maar ze
voor wacht om hen zélf in te lichten, rekent hij gaat onderwijl naar de kast en haalt de ballet- tonen het niet; ze zijn veel te blij dat dominee
't tot zijn plicht om ook die taak van de dominee jestrommel te voorschijn. De jongen heeft daar zelf de teugels weer heeft overgenomen,
over te nemen En de bijna zeventigjarige pre- al niet heimelijk ongeduki op staan wachten, De volgende avond, bij 't uitgaan van de klei-
dikant, die vooral het laatste half jaar veel suk- want 't is hem, zoals alle kinderen, bij "t over- ne-jongenscatechisatie, houdt dominee Bert Ver
kelt is er dankbaar voor dat hij zijn werk zo brengen van boodschappen voornamelijk om de schalk even aan. De jongen wacht nieuwsgierig en
gerust kan overgeven, wanneer hij er zelf niet beloning te doen. Als hij die eenmaal gekregen verbaasd tegelijk, wat er van hem verlangd zal
toe in staat is. heeft, acht hij 't onnodig nog langer te blijven en worden.
11.30 Voordracht 11.52 Epiloog 12.00—12.08
Nieuws.
Engeland. BBC. 1500 en 217 m. 12.00 „Can
I come In?" 12.30 Morgendienst 1.00 Verzoek
programma 2.15 Amusementsmuziek 2.45
Gev. programma 3.15 Lichte muziek 3.45 Gev.
programma 4,30 Interviews en gram. 5.30
Gev. programma 6.00 Boekbespreking 6.30
Gev. programma 7.00 Round Britain Quiz
7.30 Hoorspel met muziek 8.00 Nieuws 8.30
Hoorspel 9.30 Community singing 10.00 Amu
sementsmuziek 11.00 Nieuws 11.15 Piano 11.30
Muzikale causerie 11,45 Orgel 12.15 Gram.
12.56—1.00 Nieuws.
Frankrijk. Nat. Progr. 347 m. 12.00 Hoorspel
1,00 Nieuws 1,15 Hoorspel 3,30 „Joséphine
vendue par ses soeurs", opera 5.40 Gram. 5;45
Concertvereniging 7.30 Gram. 8.00 Lichte
lek 8.3Ó Gev. program
9.30 Gram. 10.45
Kamermuziek 11.45—12.00 Nieuws.
Brussel. 324 m. 12.00 Radiojournaal 12.34
Aocordeonmuzlek 1.00 Nieuws 1.15 Gram. 180
Voor de soldaten 2.00 Gram. 4.00 Sport 4.45
rzoekprogramma 11.00 Nieuws 11.0612.00
Dansmuziek.
Brussel. 484 m. 12.05 Omroeporkest 1.00
Nieuws 1 15 Verzoekprogramma 2.30 Gram.
solisten 9 56 Gram. 1
MAANDAG 24 NOVEMBER X952
Hilversum I. 402 m. NCRV: 7.00 Nieuws
7.13 Gewijde muziek 7.45 Een
12.25 Voe
1.00 Nlei
2,00 Schoolradio
- -- - i 4 00 Bilbellezine 4.30 Gl
de
sndlng: dr G, J. Kruyer: „Sociografisch
onderzoek op St Maarten. Saba en St Eusta-
cius" 6.00 Mannenkoor 6.20 Sport 630 Zi
geunerkwintet 6.45 Engelse les 7.00 Nieuws
7.10 Gram. 7.25 „Volk en Staat" 7.40 Luister-
wedstrijd „Voor het kind" 8.00 Radiokrant
8.20 Psalmen, lofzangen en geestelijke lie
deren 8.50 „Het leven op het land", hoorspel
9.45 Gev. muziek 10 15 .Rijkdom onder de
grond" 10.25 Clavcolmbelrecital 10.45 Avond
overdenking 11.00 Nieuws 11.15 Wereldkam-
Hllversum II. 298 m. VARA: 7.00 Nieuws
pioensohappen dammen 11.2012.00 Gram.
7 10 Gram 7 15 GymnasUek 7.33 Gram. 8.00
Nieuws 8.18 Gram. 9.00 „Onder de pannen",
hoorspel 9.15 Gram. VPRO: 10.00 „Voor de
oude dag" 10.05 Morgenwijding VARA: 10.20
Voordracht 10.40 Voor de zieken 11.40 So
praan en piano 12.00 Gram. 12.15 Accordeon
orkest en solist 12.33—12.38 Voor het platte
land 1.00 Nieuws en commentaar 1.20 Dans
muziek 1 55 Voor de middenstand 2.00 Voor
de vrouw 2.15 Cello en piano 2,35 „Kleine
koffiemolencantate", hoorspel 3.30 Gram.
4.45 Voor de Jeugd 5.15 Gram. 5.30 Roemeens
orkest 5.50 Militair commentaar 6.00 Nieuws
6.15 Gram. 6.30 Parlementair overzicht 6 45
Voor de Jeugd 7 45 Regeringsuitzending:
Landbouwrubriek 8.00 Nieuws 8.05 „In Hol
land staat een huis", hoorspel met muziek
8.35 Aetherforum 9.10 Dansmuziek 9.30 „Voor
en achter het voetlicht." uitzending gewijd
aan het toneel 9 50 „Het Welvaartsplan van
het NV.V" 10 05 Radio Philh. orkest 1100
Nieuws 11.15 Socialistisch nieuws in Espe
ranto 1120 Orgelspel 11.4512 00 Gram.
Engeland. BBC 330 m. 100 Rhythmische
muziek 125 Gev. programma 2.00 Nieuws
2.10 Gev muziek 3 00 Voor de scholen 480
Critieken 5.06 Gram. 5 30 Interviews 6.00
Voor de kinderen 7 00 Nieuws 7.15 Sport 780
Causerie 7.30 Concert 8.30 Causerie 9.00 Gev.
programma 9 45 Wereldcommentaar 10.00
Nieuws 10.15 Hoorspel 11.45 Parlementsover-
zicht 12,00-12.03 Nieuws.
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12.00 Mrs
Dale's dggboek 12.15 Voordracht 1280 Dans-
1.15 Gram. 1.46 Klas
4.00 Concert 4.45
2.45 Voor de klei
Dale's dagboek 5 30 Sport 7 00 Dansmuziek
7.46 Hoorspel 8.00 Nieuws 8.26 Sport 8.30
Wedstrijd tussen jongens- en meisjesscholen
9.00 Vragenbeantwoordlng 9.30 Verzoekpro-
gramma 10.00 Gev programma 11.00 Nieuws
11.20 Lichte muziek 12.00 Voordracht 12.20
Strijkensemble en solist 12,561,00 Nieuws.
Frankrijk. Nat. Progr. 347 m. 12.00 Sympho-
nisch gedicht 12,30 Gev. muziek 1.00 Nieuws
1.20 Klassieke muziek 2.00 Nieuws 2 17 Gram
2 30 Gewijde muziek 3 00 Concert 4.00 Ka
mermuziek 5.00 Franse muziek 5.45 Gram
6 30 Amerikaanse uitzending 8.02 Symphonle-
orkest 9.45 Hoorspel 10.45 Grsm, 11.45—12,00
Nieuws.
de
lentsmuzlek 6.00 Franse les
7.4o GI jnpm
9.00 Gram. 10.00 Nieuws 10 15 Ha:
1.00 Nieuws.
oude legenden somtijds niet onttrekken
aan een gevoel van wrevel over de
onzinnige voorstellingen, die hem op
zijn nuchtere maag worden voorgezet.
Neemt u bijv. het Amelungenlied dat
uit de Duitse middeleeuwen stamt en
waarin verhaald wordt van de mach-
ttge smid Wieland, die het zrwaArd
Mimung moest smeden; Het wéék
scheen niet erg te vlottén, want Wie-
land hakte de kling tenslotte aan
kleine stukjes die hij in de melk
doopte en met meel paneerde, waarna
hy de goedgeknede balletjes aan de
vogels voerde.
Iemand die de zin der legende pro
beert te verstaan, zal menen dat een
zekere woede over het mislukken van
de arbeid ten grondslag moet liggen
aan deze zonderlinge gedragingen van
Wieland. Wanneer een geduldvi«gend
karweitje herhaaldelijk mislukt, heb
ben we immers allemaal wel eens de
neiging het ding in kwestie grondig
te vernielen, en waarom zou Wieland
daarop een uitzondering hebben ge
maakt? Te verklaren blijft dan slechte,
waarom hij van zijn gewrocht juist
een soort staalpillen voor vogels
maakte.
Maar zo eenvoudig blijkt de samen
hang toch niet te zijn. Want Wieland
verzamelde de mest der door hem ge
voerde vogels, smolt daar het ijzer uit
en verkreeg op deze wijze buitenge
woon hard staal voor zijn zwaarden!
Valt er van dergelijke onzin nog iets
te begrijpen? Ons dunkt van niet.
Maar toen de wetenschappelijke
metallurgie tot de ontdekking kwam
welke minimale bijmenging van kool
stof nodig is om staal de gewenste
eigenschappen te geven, is men de
methode van Wieland voor de aardig
heid eens gaan nabootsen en ziet, de
proef leverde verrassende uitkomsten,
want inderdaad kwam een staalsoort
voor de dag met zeer goede kwalitei
ten. De ondergrond van de legende
blijkt dus minder onzinnig te zijn dan
we aanvankelijk meenden te mogen
vaststellen, alhoewel de methode op
z'n minst wat omslaohtig moet worden
genoemd.
Door het maagzuur van de vogels
vindt waarschijnlijk een oxydatie vau
het ijzer plaats, die een gunstige in
vloed op het koolstofgehalte uitoefent.
Voorts heeft Deaves aangetoond, dat
uit de mest een aanzienlijke hoeveel
heid stikstof wordt opgenomen, waar
door de stukjes (jzer met een buiten
gewoon harde korst worden omgevea
Werd de proef na voorafgaande ver
hitting herhaald, dan leverde dit een
goede staalsoort op, mits de juiste
temperaturen bij de verhitting in acht
werden genomen. Maar dit laatste zaï
Wieland wel toevertrouwd zijn ge
weest, want niet voor niets was hij
om zijn toverkunsten op dit gebied
befaamd. Maar hoe ter wereld is hij
achter het geheim van de vogelmest
gekomen?
Nu weer wat anders. De meeste
lezers zullen ongetwijfeld denken dat
licht de groei van planten bevordert.
Het tegendeel is echter het geval,
want licht blijkt juist een remmende
werking te hebben.
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden)
u lto u aif uiaiii u M Haalt weer onbelemmerd adem 1
6 30 Voor de soldaten 7.00 Nieuws 1 E«n paar van deze bizondere
8^ ^Omroeporkest en solisten druppels In elk neusgat
zachten de prikkeling, maken
Brussel": 484 m/~ 12.05Gev" muziek 100 *|et s"'? lo* verminderen f
Nieuws 1 10 Amusementsmuziek 2 15 Gram a® zwelling der slijmvliezen
4 00 Lichte muziek 4.25 Gram. 4.36 Lichte Probeert het I
5.15 Gram. 6.30 Omroep-i -
vicks va-tro nol
:lek 5 00
koren 7 00 Gram 7.45 Nieui
10.10 Amusements-
10.50 Nieuws.
NEUSDRUPPELS
