Mexico kan grote zakenvriend van Nederland worden Kattenminnaars waren vóór gouverneur Stevenson De Ommelanden zal toch worden verkocht ran® NIEUWE LEIDSCHE COURANT 5 MAANDAG 10 NOVEMBER 1952 Langs de route van de Prins (IV) Een van de machtigste en rijkste staten van Latijns Amerika (Door onze medewerker Hans Kievid) lijfET ZIJN GROOT cultureel verleden van de Indiaanse rijken I"1 Maya's, Azteken gelouterd door vele revoluties, is Mexico, hoewel nog maar een kleine 150 jaar zelfstandig, uitgegroeid tot één van de machtigste staten in Latijns Amerika. In de laatste kwart eeuw, toen Mexico de klemtoon van de landbouw enigszins heeft verlegd naar mijn bouw en industrie, is de economische betekenis van het land vertienvou- naar het ideaal eigen behoefte met eigen middelen te dekken, zal Mexico met het jaar onafhankelijker worden van het buitenland. Het zal echter inzien, dat in het over het algemeen berooide Europa geen zaken zijn te verkopen, als niet te gelijkertijd iets wordt gekocht. Com pensatie derhalve, maar dan alleen van goederen, die Mexico niet zelf voor die prijs, of niet van dezelfde kwaliteit kan fabriceren. Nederland Nederland zal zich dus ernstig moeten gaan toeleggen op een marktstudie en zich telkens moeten overtuigen van de vorderingen in de Mexicaanse economie, digd. Er zijn vele oorzaken, waardoor Mexico zo n grote voorsprong heelt Het is daarom toe te juichen, dat het gekregen op de meeste Zuidamerikaanse staten. In de eerste plaats de invloed van do Ver. Staten. Hoewel het land altijd min of meer de invloed van deze grote buurman heeft gevreesd en er bijvoorbeeld in de ontgin ning der petroleumvelden hard tegen heeft gevochten, kan men overal in het land de „zegeningen" van het N.-Amerikaanse kapitaal aantreffen. Er staan talrijke fabrieken van Noord- amerikaanse oorsprong, die men dochter-, ondernemingen zou kunnen noemen van industrieën uit de Ver. Staten: Generaal Motors. Generaal Electric, Westinghouse, Smelting companies en raffinaderijen, om er maar enkele te noemen. Daarnaast zijn er honderden andere industrieën, die zich konden ontwikkelen, dank zij het Noordamerikaanse kapitaal. Ondanks het feit dat geen enkel Zuid-Amerikaans land graag zijn economische vrijheid soms gepaard gaande met politieke in vloed ziet aangetast, kan men ondub belzinnig vaststellen, dat de dollarinves teringen het land veel goed hebben ge daan en het vroeger nogal arme volk nieuwe middelen van bestaan hebben ge geven. Op het gebied van doelmatigheid en koopmanschap kon Mexico veel van de Ver. Staten'leren, omdat deze eigen schappen over het algemeen bij de La tijnse volkeren volledig ontbreken. Ook op vele andere gebieden heeft de Noord amerikaanse invloed gunstig gewerkt. Wie biivoorbeeld de Mexicaanse films vergelijkt met die van andere landen, kan ervaren welk een voorsprong deze intelligente Latijnen kregen op andere Zuid-Amerikanen, die nog op veel ge bieden amateurs zijn. Riist Een andere oorzaak van de grote ontwikkeling in de laatste tijd ligt bij de Mexicanen zelf. Er heeft in het land betrekkelijk veel rust geheerst. Het volk is niet langer het slacht offer geweest van politiek gesol en militaire revolutie, en het geld, dat werd verdiend, is behoorlijk beheerd, zodat gaandeweg de levensstandaard omhoog is gegaan. In 1910 was nog driekwart van de be volking analphabeet zoals dat nog is in vele Zuidamerikaanse landen maar thans is het onderwijs 7.0 goed geregeld, dat binnenkort iedere Mexicaan zal kun nen lezen en schrijven. De nationale productie steeg sinds 1946 met 43 pet en wat dit betekent voor een groot land met 27 millioen inwoners, kan men aflezen uit de Mexicaanse handelsbalansen die er elk jaar gunstiger gingen uitzien. Er werd ook meer aandacht besteed aan hygiëne en sociale verzorging en dit alles, te zamen, met de orde cn rust, is er de oorzaak van, dat de bevolking in veertig jaar bijna verdubbelde. Een rijk land, dat wil meetellen, in de r\j der volkeren, moet niet alleen be schikken over bodemrijkdom en kapitaal, maar ook over mensen om de rijkdom te ontplooien. Aangenomen dat de vooruit gang en de groei derbevolking Op de zelfde voet voort gaan, zal Mexico over 80 jaar evenveel bevolking hebben als Brazilië en ongetwijfeld behoren tot de belangrijkste staten van het Westelijk halfrond. De laatste oorzaak ten slotte van Mexico's opkomst is de natuurlijke gesteldheid van het land, dat over talrijke mineralen en ertsen beschikt, tussen twee Oceanen ligt, waarlangs de belangrijkste scheepvaartroutes gaan. en op een continent ligt, dat in de nabije toekomst een rol in de we reld gaat spelen. Wonder Is het éen wonder, dat Mexico wordt gezien als een land met een grote toe komst en dat Duitsers, Fransen, Engel sen en Nederlanders nu reeds proberen vaste voet op dé Mexicaanse markt te krijgen? In vele opzichten lijkt dit gemakke lijker dan het 111 werkelijkheid is. De Europeanen zullen moeten concurreren tegen de Noord-Amerikanen, die heel wat vingers in de Mexicaanse pap heb ben. Maar toch zijn er kansen, omdat de Familieberichten uit andere bladen GEBOREN: mevr. van der Wcy-Lukk< mevr dr Swaab-Smit, z.. A N Peters, z.. Hilversum: Rijn, z.. Amsterdam. VERLOOFD: K v d Meer aam en Apeldoorn^ GETROUWD: C Zwoll. Rotter- Dreux en J A Lukkien, OVERLEDEN: ir W H Brinkman, oud- hoofdingenieur Rijkswaterstaat, m 67 jr Utrecht: E Overwég. v.. 4 mnd.. Hengelo; int. 83 j.. Oudenrijn; J v Haarlem; P de Vries. Knottnerus, m. 69 J„ Zuidbroek; A t Van Batenburg, v., 53 jr. Tienhoven; 't Wout. m.. 79 jr.. Zevenhoven; I I ga. m.. J3 jr., Apeldoorn. Latijnen» zullen trachten zich langzaam maar zeker onder de dollardruk uit te werken. Een oorlog tussen de Ver. Sta- »n Rusland kan dit proces zelfs sterk beïnvloeden, zoals men heeft kunnen zien bij de Britse dominions na de laatste we reldoorlog. Het is logisch dat Mexico zich zal rich ten op Europa om er zijn grondstoffen té ruilen tegen machines en halffabrika ten. waarbij het niet hoeft te vrezen dat de handel met Europa een politieke druk zal opleveren. Daarom zal Mexico zich in de eerste plaats aangetrokken voelen tot handel met kleine staten, die geen politieke bedoelingen hebben: Neder land, België, Zwitserland. Het zal alleen de vraag zijn en hier ligt een andere moeilijkheid met welke producten wfl Mexico kunnen dienen. Zelf zo rijk aan grondstoffen en daarom ook strevend Nederlandse bedrijfsleven is gekomen tot het inrichten van een industrie-ten- toonstelling in Mexico's hoofdstad. Dat demonstratie, die ongetwijfeld de Mexicanen heeft overtuigd van onze stige poging, Mexico te maken tot grote handelspartner. Die tentoonstelling getuigt tevens van onze belangstelling voor het zich ontwikkelende volk. zoals bijvoorbeeld ook de nieuwe KLM-lucht- dienst op Mexico daarvan een verheu gend voorbeeld is. Wü hebben in Mexico nog talrijke kansen, ook al omdat we er mede dank zij de bezoeken'van Prins Bern- hard een uitstekende naam genie ten. Wanneer wij trachten de Mexi canen met het juiste product, op de juiste wijze te benaderen, ligt eer betere toekomst voor het handels verkeer tussen beide landen open en kan een tot dusver kleine handels partner een grote zakenvriend wor den. Poes in dé Amerikaanse politiek De kat met haar ondoorgrondelijke ogen en hoog geheven staart, een symbool Er is onenigheid in de wereld van de Amerikaanse kattenvrienden. Over de nationale kattenweek. De National Cat Week ine. (de N,V. Nationale Kattenweek) te Pittsburg beweert, dat de aloude nationale kattenweek de week van 2-9 November is. Neen, zegt de American Feline Society Inc. (dé N.V. het Amerikaanse Kattengenootschap) te New York, het is de week van 5-11 November. En geen van beide organisaties van katten vrienden wil van toegeven weten. „Ik heb hun de olijftak aangeboden", zuchtte de voorzitter van de Feline Society, Robert Lothar Kendell, „maar ze hebben mijn brief niet 1 beantwoord". et is onzin elkaar het leven zuu- te maken wegens twee kattenwekén. In het belang van de harmonie, ter wille van de 22 millioen katten, die wij beiden probe ren te helpen, moesten we het eens kun nen worden over één enkele week. Twee kattenweken stichten maar verwarring bij het publiek". Van de andere zijde van de scheidslijn kwam het volgende antwoord van Guy Bogart, president van de N.W.C.: „per soonlijk wens ik beide organisaties alle succesde aloude N.W.C. eist voor zich niet het monopolie op van het streven om de mensen ér toé te brengen van katten te houden, ze te waarderen, te begrijpen en beter voor ze te zorgenik heb geen behoefte aan getwist. Ieder die wil helpen het Amerikaanse volk te overtui gen van de waarde en de beminnelijke eigenschappen van alle katten behoort tot onze broederschap". Hierop werd Bogart bepaald lyrisch: „Engeland", zo zeide hij, „moge de leeuw hebben verheven tot nationaal symbool, de V.S, de Adelaar en Rusland de beer, de kat met haar hoog geheven staart en haar ondoorgrondelijke ogen blijft het ware symbool van de msnselijke be schaving'". Ondanks de verdeeldheid in de gelede ren der kattenminnaars hebben de Katten het volgens Kendell, steeds beter gekre gen. Ofschoon nog ongeveer tien millioen katten in de V.S. geen huis hebben, zijn de katten als geliefde huisdieren in Ame rika van de twaalfde naar de tweede plaats verhuisd. De honden nemen nog altijd de eerste Kendell deelde mede, dat de katten- enthousiasten in de gehele wereld een zwakke plek in hun hart hebben voor gouverneur Adlai Stevenson. De gouver- heeft n.l. in 1949 zijn veto uitgespro- over een door vogelliefhebbers in Illinois ingediend wetsontwerp, dat ten doel had. het loslopen van katten te ver bieden. Ter toelichting merkte Stevenson destijds op: „Het ligt nu eenmaal in de natuur van katten in zekere mate onge- chaperonneerd rond te wandelen". Toch heeft Kendell moeilijkheden gehad met de Trumangroep in de Democratische partij. Hij heeft n.l. dc President schrifte lijk verzocht een proclamatie over de na tionale kattenweek uit te vaardigen, maar dé secretaris van de President voor pers- aangelegenheden antwoordde hem o.m... „tot mijn spijt moet ik u mededelen, dat de President onmogelijk aan uw verzoek kan voldoen. De zaak is, dat dergelijke verzoeken om speciale proclamaties uit vaardigen zo menigvuldig zijn, dat de President er niet aan kan beginnen, tenzij het gaat om een nationale noodtoestand of als het Congres hem daartoe bijzonder machtiging verleent Maar dit nam Kendell niet en hij schreef aan Stevenson om een verklaring ovèr de kattenweek cn verzocht hem zijn invloed bij de heer Truman aan de den om alsnog een proclamatie van de President te krijgen, aldus A.P. Stevenson heeft die brief nog niet be antwoord. Dat kan hem toch kattenmin- naarsstemmen hebben gekost. Het Duitse schip „Halmstadt" vermist Het Duitse schip „Halmstadt", dat op 4 November uit Hamburg naar Kings- lynn, in Engeland, is vertrokken, is nog niet te bestemder plaatse aangekomen. Alle schepen die deze zeeweg bevaren is verzocht, uit te zien naar de „Halm stadt". Het was Zaterdag op het rijcentrum Hofstad een extra natte bedoening: de Zuidhollandse Jachtvereniging organiseerde er een cross-country. En da,t betekende, dat de paarden de sloten en vijvers niet via brug getjes mochten nemen, maar er dwars doorheen vioesten. Hier door waadt mevr. S. M. R. van Hattum met Loyaleen vijvertje. NABETRACHTING CHR. SOC. CONFERENTIE. I De heer H. Diemer, die met mr dr J. I gres ditmaal niet kon worden gesproken, van Bruggen vice-voorzitter was van dealsook dat grote plannen van demonstra- vorige week te Utrecht gehouden Chr.- tieve aard terzijde moesten worden ge- Sociale Conferentie, schreef voor ons legd. Thans zouden immers de reforma- blad onderstaand artikel: torische christenen eerder het hoofd 1 moeten buigen in nederige stemming. V/OOR de derde maal in zestig ïaren ^fln 2y- ,je banier der eenheid 1 zijn reformatorische Christenen in 1 omhoog zouden kunnen steken. I Nederland te zamen te rade gegaan over voor een boodschap of een ge- brandende vragen, die zijn gaan opdoe- j t u i g e n i s aan het Nederlandse volk I men in een periode van ongekende maat- 1 moest nu worden afgezien. De naam schappij-vr-: groeiing. Deze ::rr.mi -..in. con gres diende vervangen te worden wijzigirgen. welke *>->t rijn los te d-- door conferentie. van cultuur en techniek met haar licht- K~-;„nini»coam«»nknm«t I punten en met haar schaduwvlakken. tjen nn 8 heeft de mensheid overrompeld en voor "OOP op en met het gebed om grote problemen gesteld Zonder godde- het zoeken en slisten, lijk licht zijn ze niet te ontweren D. Christenen mogen elkaar nt. lradaua. .Christenheid heeft grote behoefte aan wanneer de wens leeft, op bubelae grond- bezinning over de bijbelse boodschap sla« met elkaar le r'da ,e 8aan' 1 omtrent de verhouding daarbij van men-1 O LIJKBAAR leefde deze gedachte in sen tot mensen veler hoofden en harten Geen ijdele De pas uit elkaar gegane Christelijk- nieuwsgierigheid dreef het groot verras- Sociale Conferentie 1952 ligt nog te dicht send groot aantal deelnemers, dat zich achter ons dan dat we het geheel goed liet inschrijven, doch ook vier dagen met kunnen overzien. Dat zal pas goed kun- intense belangstelling deelnam aan de nen geschieden wanneer het Proces-Ver- werkzaamheden en geen enkel spoor van baal zal verschenen zijn- Een nabetrach- j verveling heeft getoond. Althans zo ting, heet van de naald, zal slechts kun- 1 'swam het mij voor. nen bestaan uiteen aantal opmerkingen Van de wijdingssamenkomst, waarin Toch lijkt ons dat wel reeds voldoen- de bede ..Uw Koninkrijk kome" in het de om de vraag te beantwoorden, of deze centrum werd geplaatst, tot de gemeen- Conferentie heeft geleid tot teleurstel- schappelijke slotziting. 't Mes kan van twee kanten snijden Noordzee en Zwarte Zee worden met elkaar verbonden Duitseis weiken haid aan ontbrekende schakel van 360 kilometer Onder het motto: „De grootste scheepvaartweg dwars door Europa binnen tien jaar" vergadert de Duitse Kanaal- en Scheepvaartvereniging Rhein- Main-Donau op het ogenblik in Frankfort, zo meldt een correspondent van het H.V.V. Het is meteen de herdenking van het zestigjarig bestaan van deze vereniging. De grote verbinding van de Noordzee met de Zwarte Zee, die al jarenlang het ideaal van de binnenscheepvaart is, wordt het nabij- liggende doel van dit congres. dode hoek. Door het beschikbaar komen ling of tot dankbaarheid. Welnu, op deze vraag durft de schrijver van dit artikel, die gedurende meerdere jaren al de moeilijkheden, verbonden aan de voorbereiding, van nabij heeft mede gemaakt. antwoorden: met dank aan God mag erkend worden, dat ook nu tceer bleek hoe onder Christenen wel eens te weinig waarde wordt gehecht aan de ont moeting van geestverwanten in breed verband. op deze wijze is gegeven in 1891, toen werd op de noodzakelijke vreugdevolle Inze van ons aller leven naar de toekomst van Jezus Christus én Zijn Koninkrijk, was er een gespannen medeleven, zouden wij durven zeggen. Waarom bleven anders al deze bezoe kers op die late Vrijdagnamiddag en ver toonde de zaal geen enkele gaping? Wij dachten zo: zij allen willen het slot meemaken van dit toch wel historisch gebeuren- Historisch gebeuren bij een volk, of wil men bij het christelijk deel van dit volk, dat maar zo weinig nodig heeft om scheuren te trekken. kloof heeft zich geopen- 9 tot 12" November een tot in de ge- baard in Christelijk volksdeel, in- schiedenis van heden voortlevend Con- srijpend in sterke mate, en toch aan gres plaats had Een Congres dat zich beide zijden was een diep verlangen, om aandiende els Sociaal, doch dat door staande op de brede grondslag van het de voorzitter, dr A Kuyper, bij de slui- j apostolisch geloof dit had men immers ting betiteld werd als het Eerste C h ri s- a£a grondslag aanvaard samen te spre- t e 1 ij k-Sociaal Congres. I over de bijbelse boodschap voor Dit Congres werd samengeroepen door j deze tijd. de nog ongedeelde anti-revolutionnaire Misschien, misschien, zat er hier of partij De kerkelijke stryd, die een paar daar wat anders achter, bijvoorbeeld pro- Aan het kanaal Rijn-Main-Donau ont breken nog slechts 360 km en volgens df uitgewerkte plannen is 1 milliard nark nodig om deze waterweg binnen de ko mende tien jaar te verwezeniyken. De de verbinding met de Zwarte Zee ligt achter het IJzeren Gordijn.... Volgens de plannen zal allereerst het gedeelte van de Main tussen Würzburg en Bamberg bevaarbaar worden gemaakt. Daaraan wordt op 't ogenblik al gewerkt. Er moeten daarby een aantal stuwbek- kens, sluizen en electrische centrale wor den gebouwd om de Main bevaardbaar te maken voor schepen tot 1500 ton. Tusso de Main en de Donau zal dan een kanaal gegraven worden naar Regensburg. 1 Begensburg hebben de OostenrUki de Donau reeds bevaarbaar gemaakt. Goedkope energie Een aantal stuwbekkens en sluizen de Main zyn reeds gereed zodat het ge deelte tussen Würzburg en Bamberg al voor de helft bevaarbaar is. In totaal zullen voor de nieuw wegen 27 sluizen en 61 céntralén gebouwd. De electrische centralen zyn als het ware byproducten, die profiteren de noodzakeiyke stuwbekkens, zy de waterkracht voor hun turbine: ontlenen. Tegelykertyd brengen die electrische centralen geheel nieuwe mogelijkheden voor de landstreek waarin zij komen te liggen. Dit gebied (voornamelijk Noord- Beieren) was tot dusverre industrieel Besluit van bestuur nu definitief Vijf kooplustigen hebben zich reeds gemeld, verklaart de directie "DESTUUR en commissarissen van de coöperatieve fabriek voor melk- kJ producten De Ommelanden te Groningen hebben Zaterdag in een bui tengewone bestuursvergadering definitief besloten de fabriek te verkopen. Aan de stakers werd een week geleden acht dagen tijd gegeven, de staking op te heffen. Deze termijn is thans verstreken en aan de oproep is geen gehoor gegeven. Het bestuur van De Ommelanden heeft daarom gebruik gemaakt van de machtiging, door de leden verstrekt, de fabriek te ver kopen. Het bericht van Zaterdag, dat deze verkoop slechts een uitdagende comedie is, berust volgens de directeur, de heer F. de Boer, op pure fantasie. Uit de leden van het bestuur raad van commissarissen is een commissie gevormd (waarin tevens zitting hebben de heer De Boer en de juridische advi seur, mr F. Bout) die de verkoopvoor waarden moet vaststellen. Eén van de voorwaarden zal zijn. ter bescherming van het thans werkende personeel, dat geen stakers in dienst genomen mogen worden. De heer De Boer verklaarde nog, dat men deze voorwaarde niet heeft ge steld om haatgevoelens te kweken, maar om de werkwilligen te behoeden voor wraakneming. Als candidaat-kopers werden reeds ge noemd: een Nederlandse combinatie van zuivelfabrieken, een buitenlands concern en twee combinaties van financiers. Vier van hen zouden in staat z(jn het bedrijf te exploiteren. De verkoop zal geschieden by inschrtf- ving. De hoogste bieder kan dan De Ommelanden kopen. Ook in buitenlandse (Amerikaanse, Deense, Nieuw-Zeelandse en Engelse) bladen worden advertenties geplaatst. Van de zijde van de A.N.A.B. noemt men de vyf candidaatkopers slechts mannen van De Ommelanden en zal daarom ook aan de koper de oude reke ning presenteren. De A.N.A.B. verklaart zich bereid met elke adspirant-koper onderhandelingen aan te knopen, indien men de „belache- ïyke voorwaarde" in zake het niet in dienst nemen van stakers zal laten vallen. De fabriek had vorig jaar nog een omzet van f20.000.000. En dit jaar zou nog met de helft zyn gestegen, de staking niet een spaak in het wiel had gestoken, aldus de directeur. De fabriek werd in 1924 opgericht na de ondergang van de vroegere melkfabriek Stad Landen. Bekend gezicht op het televisiescherm ectrische kracht (2% milliard kwh) wordt dit land industrieel openge'egd. Een verbinding tussen Ryn en Donau zou de goedkoopste weg voor massagoederen dwars door Europa worden en zou onge- twyfeld zeer veel worden gebruikt. Israel dreigt met boycot van West-Duitsland jaren terug splitsing tussen kerkleden voor dit of dat zonder confron- had teweeg gebracht, veroorzaakte geen taüe m€t het Woord Gods, doch het c moeilykheden Brillante figuren uit deel in deze niet aan de mens. kerk en politieke party gaven cachet i aan het Congres, geiyk ook sprekers van I TN dit blad werd Zaterdag een opsom de bovenste plank, als om slechts tweejAmtog gegeven van de conclusies, niet te noemen: Kuyper en Van Gheel Gilde- bedoeld als getuigenis doch als werk meester. vlak. zo heette het. Doch e 1 k getuigenis De slotbyeenkomst was ontroerend, ontbrak toch ook weer niet Dr H- Pierson zeide: „Ik geloof gemeenschap der heiligen. Ik geloof er vastelyk aan. Die band breken kunt ge niet, wyi hy gelegd is niet door mensen, maar door Hem. die voor ons Zyn bloed op Golgotha vergoot"- Kuyper sprak bewogen deze woorden: ,X.eert de els verstaan der solidariteit, verspilt uw krachten niet in nodeloos ge- aensekooïcd, dat men West-Du,telend PMMtMU. Chrte- zal boycotten nis de overeenkomst wordt ««Herland. allhotu geratificeerd. sociale noden betreft, verenigt, herenigt U! Dat geve de Here!" Besloten werd. dat het Tweede Con- gres spoedig zou volgen. TTET -tl Tw« 27 jaren duren vóór dit Modern piratenbedriji (Vervolg van pag- 1). Na de tweede wereldoorlog was het niet moeiiyk aan motortorpedoboten, motorkanonneerboten en andere kleine oorlogsschepen te komen. Verschillende geallieerde regeringen verkochten overtollige, alsmede ook tot de oorlogs buit behorende kleine oorlogsschepen aan de meestbiedende. Voor 8.000 of 10.000 dollar werd men eigenaar, vele smokkelaars in de Middellandse zee en in Zuid-Oost-A^ië lieten zicb dit geen tweemaal zeggen. En dTVmirii^'^rat"™* »'°fdaa da aa»pi- Europa. GraSïera™ tS" b«t "."I sn_ daa™a kel«"a Wereldoorlog II elk de sigaretten In Amerika op de normale d vermocht te lezen. Het zal evenwel zeker niet aan de op merkzaamheid rijn ontgaan, dat omtrent vele vraagstukken geen eenstemmigheid is verkregen. In een gebroken wereld be hoeft dat geen verbazing te wekken, of schoon voor een christelijk gezelschap het aantal terzijde gelegde onderwerpen toch wel angstig groot kan worden genoemd. De niet tot beslissing gebrachte vraag stukken werd geregistreerd. De hiervoor dienende redactie werd algemeen aan vaard. Dat is op zichzelf een klein licht punt. Het gesprek zal dus voortgezet moeten worden. Na<ar onze mening zal dit nu wel aan de erde worden gesteld in kleinere gezelschappen. Van de ver kregen resultaten zal het dan afhangen, Tweede Congres kon plaats hebben of een nieuwe Conferentie plaats kan en wel van 10 tot 13 Maart 1919, kort na i hebben. Wereldoorlog I. Het werd samengeroepenj Een Christelijk-Sociaal Congres, door de twee protestants-christelijke althans op een voor reformatorische politieke partyen en de toen bestaande Christenen, zo breed mogelijk gedachte prot.-chr- sociale organisaties. i basis, zou pas na een goed verloop in Het Congres verliep onder leiding vankleinere gezelschappen, kans kunnen prof. dr P. A. Diepenhorst vlot en óók maken. vlak na deze oorlog was de stemming - mild. Overeengekomen werd dat het INE slotvergadering sprak uit, dat aan Derde Congres snel moest volgen, j het Convent van Christe moest volgen, i J-' het Convent van Christelijk--Sociale mltlrt«p"edÓbête*n rtFr."*"-1 atapu,tje D' m°<i k°° ender'dient te'wünöen ij. 1 «ebrach: wnrden vnnr Ho omu Men kan en moet zich due. ondanks wijze. Bij aankomst in Tanger werden de sigaretten binnen de douane-afsluiting in cx-MTB's geladen. De MTB's brach ten dan de sigaretten tot aan de terri toriale wateren van Spanje, Zuid-Frank rijk en Italië, waar deze door zgn. vis serschepen werden overgenomen naar de wal gebracht, vanwaar zij hun weg vonden naar Sevilla, Madrid en Barcelona, naar Marseille en Parijs, naar Rome, Milaan. Brussel, Den Haag en Amsterdam. Het aantal sigaretten dat via zeelieden met de grote 2 schepen via de West-Europese hav clandestien binnenkwam, was slechts gering in verhouding met hetgeen door de cx-MTB's via Tanger werd vervoerd. Hoe winstgevend deze clandestiene sigarettentransporten waren, moge blij ken uit het feit dat de „reders' MTB per jaar tussen de half en drie kwart millioen dollars verdienden bij een gemiddelde van 40 reizen per jaar. Deze „reders" Tangerijnse grossiers dus. deden in feite niets onwettigs, doordat zij de waren niet de territoriale wateren der verschillende staten binnenbrachten. WaarschynUjk heeft deze „bona fide' smokkelarij Lucky Luciano op de idee gebracht om zijn zeeroversbende cx-MTB's uit te rusten, welke b makkelijk door -middel van stromannen kon kopen. Tipgevers Hoo deze moderne tèéroverlj mogeiyk ls? Nog afgezien van de aan zekerheid grenzende waarschijniykheld, dat Lucia no in de kustwachtdiensten en douane diensten van verschillende kuststatlons van de Middellandse Zee goed door hem betaalde tipgevers heeft zitten, ls de Westelijke Middellandse Zee een gebied, waar na de Tweede Wereldoorlog oor-i logaschepen en gevechtsvliegtuigen niet meer zo voel patrouilleren. De Britse Middelandsc Zee-vloot en ook de Ame rikaanse 6th fleet, kruisen begrijpe lijk in hoofdzaak In de Oostelijke Middellandse Zee, terwyi de Franse vloot ln hoofdzaak ln de Atlantische Oceaan optreedt en zich ln de Middellandse Zei evenals do Spanasc vloot beperkt tot de contröle van de eigen territoriale ren, Hetzelfde geldt van Italië, dat bo vendien, na September 1943, nog slechts over zeer weinig oorlogsschepen be schikt. Voorzover haar macht reikt heeft de justitie van Tanger Ingegrepen en op last van de procureur-generaal van het Gemengde Gerechtshof van dc Interna tionale Zone van Marokko zijn een aan tal Britse en Nederlandse zeelieden ge arresteerd, die verdacht worden de hand te hebben in de overval op het Neder landse motorschip Combinatie. Zy be hoorden tot de bémannlng va nde Es- mee en men vermoedt dat met dit schip de overval ls uitgevoerd.. Maar Lucky Luciano en zijn staf hebben zy daar- moed niet gevat. Hy kan het langs zijn koude kleren laten gaan en rustig zijn plratenmarine uitbreiden, wanneer al thans niet door Internationaal overleg tussen de belanghebbenden mogend heden waarbij ook Nederland aan dit bedrijf een einde wordt gemaakt. 7 O WEL *-> leefde pogen. Toen de vrijheid weer daar was, kwam natuuriyk de vraag naar een Congres opnieuw de aandacht vragen. Allereerst in het sedert ontstane Convent van Christeiyk-Sociale Organisaties (werk gevers, boeren en tuinders, middenstan ders en werknemers), welke organisa ties veel sterker positie in het maat- schappelyk leven innamen dan in 1919. als bulten dit Convent leefde sterk de mening, dat hier taak lag voor deze organi saties, aangevuld met een aantal perso- uit het niet-maatschappeiyke Chris- teiyk verenigingsleven. Hoewel grote dank kon opgebracht worden voor de hulp der politieke groeperingen in het verleden, oordeelde men, dat de evolu- een ietwat andere weg aanwees. Op zichzelf sprak uit die wens in deze kring geen verandering in politieke keuze. Echter moest èlders toél een sterke verandering worden geconstateerd in de onderlinge verhouding der Protestantse Christenen. Het is duidelijk dat hier de zogenaamde „doorbaaak" bedoeld wordt. En juist door deze oorzaak zijn de voor bereidingen voor de derde grote ontmoe ting der positieve Christenen zo intens moeiiyk verlopen. Van een „doorbraak" of van iets. dat daarop geleek, was in 1391 en 1919 im mers in géén enkel opzicht sprake. T~\E principiële zijde van het door- ■LJ braakvraagstuk wordt in dit artikel natuurlijk niet aan de orde gesteld. Het gaat hier slechts om het feit van het be staan, en dit heeft gedurende enige ja ren de volvoering der plannen opgehou den. Men moet deze historie zelf hebben medegemaakt om goed aan te kunnen voelen, hoe wüs beleid onmisbaar was om het diepgaand gesprek op gang te brengen. Als grondslag voor de ontmoeting, die moest worden voorbereid, was dezelfde gekozen, als voor 1919 wat vastgesteld: een brede, maar een zuiver principiële. Wie deze grondslag wilde en kon aan vaarden, moest in alle eeriykheid als deelnemer worden aanvaard. Ook als referent? Hier rezen grotere moeilykhe den. Feitelijk ligt dit in dezelfde iyn. doch „sterk omstreden figuren" in de politiek roepen toch meer de tegenstand op. Een vooraanstaand lid van de Synode der Ned. Hervormde Kerk vroeg begrip voor de moeilykheden ln zyn Kerk, „die zich in een worsteling der beiydenis be vindt" Omgekeerd kon daar (in de Kerk) „begrip worden getoond voor de situatie, waarin de christeiyk-sociale or- ities zich bevinden"- jVTA veel delibreren, diep-ernstig, werd besloten de cirkel wild u trekken het beperkte in positieve zin ten opzichte van verschillende vragen, van harte ver heugen over wat de Conferentie toch wel vermocht op te brengen. Antipoden, die naar bun aard soms elkaar fel bestre den. zag men later met echt christelijke deemoed bezig, aan de verschilpunten een juiste redactie te geven. En dit to verde dan een grimlach op menig gelaat. Maair het waa toch goed zo, althans ln Evenwel, controversen zyn «r en dit verbaast niemand gebleven. Maar ook staat nu vast, dat er een vervolg moet komen. Daarna kan pas geconstateerd worden, wat verder geschieden moet. Om licht van de Heilige Geest zal noodza kelijk gebeden moeten worden. TEAMEN van personen, die een werk zaam aandeel namen aan de Confe rentie kunnen slechts spaarzame!ijk wor den genoemd. Waar anders te beginnen en te eindigen? De uitzondering geldt twee zwoegers Ds H Visser, de zwerveling uit zo vele gebieden ven ndonesië, waaronder ook Ambon, en uit Australië, kreeg hier als organisatieleider een heel byzondere taak. terwijl hy ook in de wycingsamen- komet zijn van hart tot hart gesproken woord deed horen. En prof. dr W. F. de Geay Fortman, de algemeen voorzitter, die. naar het mij voorkwam, de Juiste karaktereigenschap pen toonde te bezitten voor deze uitzon derlijk zware taak onder de geschetste moeilijke verhouodigen. Slechts wie ook achter de schermen heeft gekeken, els wanneer soms ver na middernacht lij nen moesten worden getrokken en be sluiten genomen, kan dit ten volle inzien. TT AAR was een vooraanstaand men van de „moderne" vakbeweging een dezer dagen op de Conferentie. De naam blijve onbekend Hy vond het uiterst merkwaardig, biykbear was hy een wei nig jaloers, dat hier patroons, ar beiders. intellectuelen, by el kaar waren, vier agen lang. om diep ernstig met elkaar te spreken over aller moeilijkste brandende vragen. Maar w y weten, en dan valt alle hoogmoed weg, dat él deze mensen hun schat in aarden vaten dragen Dat is be nauwend. en toch ook weer bevrijdend. Omdat vast staat, dat wanneer deze mensenlevens willen naar wat zy ale vlag wensen te vertonen, het oog steeds gericht zal moeten zijn op Gods Woord en op Gods wet. Naar de regel, welke hierbij pes: Zo is dan de liefde de ver vulling der wet. H DIEMER. Communisten en fascisten slaags in Londen bnl.ua d< clrktl wijd U trekken, hérfenktnk eïï.e ..™k. „n T,b- V'" Mo"'ri B""'d u">°" Movement B_0 J!*. *_eu" der ^terent®° «ewikl werk en stenen. De politie Joelde vech- uiteen. Niemand werd ernstig

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | | pagina 5