Socialisten huiverig voor regeringsstand
punt t.a.v. Nieuw-Guinea
Werkgelegenheid en belastingver
laging werden besproken
Hoe verschillende partijen
het kabinet zien
Hoe ver gaat samenwerking
met de humanisten? \jprr Ned. Volkstoneel heeft het stuk
jw,
frfi'
0»®
Siroop
'ennema
NIEUWE LEIDSCHE COUBANT
s
WOENSDAG S NOVEMBER 1952
Het grofe Kamerdebat over de rijksbegroting
(Van onze Parlementsredacteur)
DIJ DE ALGEMENE BESCHOUWINGEN over de rijksbegroting, in het
-■-* jaar van de Kamerverkiezingen en met name na het optreden van een
nieuw kabinet, plegen in de Tweede Kamer niet alleen denkbeelden te
worden geopperd over het toekomstig beleid. Een belangrijk deel van de
discussies is achterwaarts" gericht. De uitslag der verkiezingen en de kabi
netsformatie nemen in zo'n jaar een belangrijk deel van de redevoeringen
in beslag. Dit jaar wordt hierop geen uitzondering gemaakt.
Natuurlijk komt men nooit tot een een- moesten worden verbonden. De conclusiej (Arb.) en Schouten (A.R.), evenals prof.
stemmige interpretatie van een verkie- was echter: neen. Want in dc eersteRomme, hierover nadere 'gegevens. De
Uitvoerig stond dr Schouten stil bij de (heer Burger verweet de K.V.P., dat zij
.„i j.__ 'belastingverlaging primair stelt
aspecten en die kunnen niet met het
stellen van de souvereinlteit worden op
gelost. De heer Schouten gaf hem een
reprimande: helemaal geen bewustzijns
verenging, maar eenvoudig het vervul
len van een plicht of liever nog, van een
roeping. Prof. Romme was niet bang voor
Indonesische dreigementen en hij hoop
te, dat de Indonesische regering zich niet
zou verlagen tot het nemen van maat
regelen tegen mensen en belangen van
Nederland in Indonesië.
Werkgelegenheid
Ook de werkgelegenheidspolitiek, door
de regering centraal gesteld, werd toe
gejuicht. Wel vroegen de heren Burger
zingsuitslag. En dit jaar helemaal niet,
aangezien men net zo veel theorieën op- verhouding tussen de Anti-Rcvolution-
zetten kan als men wil, Dat is helemaal nairen en de andere partijen. Elk moet
afhankelijk van de hoek, waaruit men zijn zelfstandigheid volledig behouden,
een en ander bekijkt. Natuurlijk zag de Ook tegenover de socialisten. Tegen dezen
heer Burger (Arb.) in de verkiezings- bestaan veel piactische bezwaren en ook
uitslag de uitdrukking van de wil van principiële, ten aanzien van de financiële
het Nederlandse volk, het na-oorlogse bc- politiek, de socialisatie, de opvattingen
leid te doen voortzetten Hij zag ook over staatsdoel en staatstaak, de voorge-
doorbraak-tendenzen. Prof. Oud (VVD) stane integratie van overheid en bedrijfs-
daarentegen vond de aanzienlijke over-1 jCVen. Maar het meest principieel is het
winning helemaal niet zo groot: het mees-bezwaar, dat de P.v d.A. als partij een
af. Hij vond i scheiding teweegbrengt tussen het zake
lijke en de principiële religie. De dingen
van het aardse leven mogen niet losge-
te kwam
de winst van .de V.V.D. en de K.N.P.
(Weiter) veel belangrijker. Die winst
vooral gekomen zijn van vroegere A.R.-
en C.H.-stemmers en te danken zijn aan
verzet van kiezers tegen de leiding van
die partijen, omdat deze blijk gegeven
hebben, niets te voelen voor de zgn.
Derde Macht, De heren Schouten (AR.)
en Tilanus tC.H.) waren niet zo gemak
kelijk klaar met hun conclusies uit de
verkiezingen. Er was veel persoonlijke
winst voor dr Drees (te danken aan de
noodvoorziening ouden van dagen) en
met de doorbraak valt het wel wat
kan zeggen, dat de „klinkende'
overwinning van de P.v.d.A. ook een „be
klonken" overwinning is. En dat er C.H.-
stemmen naar de V.V.D. overgegaan
waren, bestreed de heer Tilanus ten
stelligste. Dr Schouten keerde zich ook
tegen prof, Oud: voor de Derde Macht
voelde hij nu nog minder en de V.V.D,
fractieleider was bepaald niet de eerst-
aangewezene om te wijzen op de nood
zaak van een vast, beslist en volhardend
beleid.
De formatie
Het tweede punt, dat behandeld werd,
was de kabinetsformatie. Het verst ging
hierbij de heer Tilanus, die het wraakte,
dat de fracties betrokken werden in de
zetelverdeling en de personenkeuzc, Ook
de heer Oud haalde dit over de hekel:
het was geen kabinetsformatie, maai
marchanderen met posten. Hierbij telde
het minister-presidentschap voor twee
zetels enz. De heren Tilanus en Romme
waren het roerend eens, dat bij
kabinetsformatie de formateur de touw
tjes in handen moet houden. In dit
band verweet de heer Tilanus aa:
Schouten, dat hij over de zetelverdeling
en de persoonskeuze fractie-overleg had
gepleegd. Waarop de heer Schouten de
heer Tilanus weer verweet, dat hij geen
contact met hem had gezocht, voo:
zijn klachten in het openbaar tot uit
drukking had gebracht.
Geen V.V.D.
Ook het buiten het overleg blijven van
de V.V.D. werd druk besproken. De heren
Romme en Tilanus zouden het niet erg
gevonden hebben, indien uitvoering
gegeven aan het aanvankelijke voc
men van dr Drecs, ook met de heer Oud
oriënterende besprekingen te houden,
zelfs na het publiceren van het befaamde
communiqué. Dr Schouten was eigenlijk
eenzelfde mening toegedaan. Maar hier
lag in de eerste plaats de verantwoor
delijkheid op de schouders van de for
mateur. Wpl had de A.R.-fractielelder
overwogen, of er consequenties aan
door dr Drees ingenomen standpunt
i de
erkgelegenheid op de laatste plaats.
Hiertegen protesteerde de heer Lucas
(K.V.P): belastingverlaging is mogelijk
en noodzakelijk om de industrialisatie
en de investeringsmogelijkheden te be
vorderen. De heren Schouten en Lucas
bepleitten in dit verband met name het
doen vervallen van de (onrechtvaardige)
extra belasting op het inkomen uit be
drijf.
De heer Tilanus wilde de papieren
rompslomp bij woningbouw en vooral bij
scholenbouw afgeschaft zien
Prof. Romme en dr Schouten deden
voorts een hartstochtelijk beroep op de
Voor geluk, welvaart enz. is de enige bron I regering, zoveel mogelijk te bevorderen,
het Evangelie van Jezus Christus. 'dat West-Duitsland spoedig wordt opge-
de verdedigingsorganisati
(Ad verten
Familieberichten uit andere
bladen
Bevallen: Mevr T Steen—Maas. zn.
Tim-bang—Langkat (Ind).
Ondertrouwd: J M Löpes Cardozo en
H Hounaer, Amsterdam.
Getrouwd: J A Staargaard en G
M v Oostrom Mcyjes. Hengelo; V V Bou-
mcester en M C Hayter. Muntington, Long
Island; G Lubberhuizen en W L M Loeberg,
Blaricum; J S Ohms en F van Slingerlandt.
Old Greenwich (VS).
Overleden: A J Oost Indlë, man, 81
jr, Leeuwarden; Ir J Oslnga, oud-hoofdin
specteur Werkspoor, man. 69 jr. Bussum;
H J Ankersmit. man. 30 jr, Almelo: H A J
de Bij 11 Nachcnlus. man. 77 jr. Haarleip:
M J R van Drlelst. vr. 64 jr. Wlnsohoten;
Ir B M A Trebcs. man. 71 jr. Los Angeles
(VS).
Nieuw-Guinea
Met vreugde constateerden de heren
Schouten (A.R.), Tilanus (C.H en Oud
(V.V.D.), dat de regering in het vraag
stuk Nieuw-Guinea het juiste standpunt
had ingenomen. Ook prof. Romme toon-
Hij bleek bekeerd te zijn van zyn aan
vankelijke opvatting, dat Nieuw-Guinea
de Unie met Indonesië meer inhoud zou
kunnen geven. Door de weigering van
Indonesië was dit experiment niet voor
herhaling vatbaar. Alleen de heer Bur
ger (Arb.) toonde zich minder tevreden:
de regering gaat uit van het souvereini-
teitsbegrip. Dat noemde hij „bewustzijns
verenging". De zaak heeft internationale
van die
Rest ons tenslotte nog een rooms
katholiek dreigement te vermelden:
prof. Romme bleek in de mist te va
ren met betrekking tot de bedoelin
gen der regering op het stuk van de
gezinspolitiek. Hier moesten daden
komen, anders zou het wel eens kun
nen gebeuren, dat de K.V.P. de mede
werking aan het kabinet zou moeten
opzeggen.
Vanmiddag ging het debat verder. Toen
aren over het algemeen „kleinere
goden" aan de beurt.
De algemene beschouwingen
Socialisten ontdekken aanrakingsvlakken met
de confessionele groeperingen
(Van onze Parlementsredacteur)
/"GISTERMIDDAG EN -AVOND hebben vertegenwoordigers van vijf frac-
ties in de Tweede Kamer het woord gevoerd bij de algemene beschou
wingen over de rijksbegroting-1953. Het eerste contact tussen Kamer en
het gehele kabinet (alleen minister Luns ontbrak, aangezien hij in Amerika
is)werd met spanning tegemoet gezien. Irpmers, na dé totstandkoming van
het nieuwe kabinet-Drees, met zoveel moeite geformeerd, was het nog
steeds niet helemaal duidelijk, welke koers gevaren zou worden. De Troon
rede bevatte wel enkele richtlijnen, maar een afgerond en samenhangend
beeld was toch niet verkregen.
De gewisselde schriftelijke stukken
hebben ook nog slechts een min of meer
brokkelig beeld te zien gegeven. Pas
het einde van het debat kan men
zeggen, wat de concrete opvattingen van
heuwe regering zijn. Niettemin is
in reeds nogmaals duidelijk géwor
den. hoe de houding van de verschil
lende' fracties tegenover het nieuwe
vier-partijen-kabinet zal zijn. De stand
punten van de staatkundig gereformeer
de partij en van de communisten moes
ten hedenmiddag nog worden geformu
leerd. maar van de andere fracties kre-
»n wij gisteren het volgende beeld:
DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID
EN DEMOCRATIE, onder aanvoering van
prof. Oud. ziet het kabinet als varende
onder rode vlag: de socialisten hebben
posities behouden, het merendeel
de andere bewindslieden mist par
lementaire ervaring en minister Beel is
slecht hoofd van het departement
van Binnenlandse Zaken. De rechtse
partijen zullen niet voldoende stelling
kunnen nemen tegenover de socialisten
en verhaasten hiermee hun eigen ontbin
dingsproces. De V.V.D. stond niet te
dringen om ministerszetels en heeft
prachtig het been stijf gehouden. Een
krachtig beleid in anti-socialistische zin
zal niet worden gevoerd. Niettemin zal
de V.V.D. een loyale oppositie voeren en
alle voorstellen zullen zakelijk worden
bekeken en aan de partijbeginselen wor
den getoetst.
DE KATHOLIEK NATIONALE PAR
TIJ, wier woordvoerder ditmaal prof.
Lomaire moest zijn, aangezien de heer
Welter in Mexico vertoeft, neemt een
soortgelijk standpunt in. Ook een loyale
oppositie, tegen een kabinet, dat zeker
niet strookt met de opvattingen van de
heer Weiter. Er had gepoogd moeten zijn,
Christelijke coalitie tot stand te
brengen. Ook die zou een voldoende
meerderheid hebben gehad.
DE PARTIJ VAN DE ARBEID ziet.
jar de fractievoorzitter, mr Burger, het
uitdrukte, het nieuwe kabinet als een
experiment, daar het is een coalitie in
het kwadraat, nl. een samengaan van
de „oude" rechtse coalitie met de Partij
de Arbeid. Wil het kabinet op steun
de P.v.d.A. rekenen, dan zal het een
„progressief perspectief" moeten openen.
Er zijn aanrakingsvlakken genoeg met
de rechtse partijen, wanneer zij ernst
maken met de uitvoering van hun Chris-
telijk-sociaal program. De socialisten
hadden liever een smalle basis gezien,
doch willen zich door de daden van het
kabinet laten overtuigen, dat ook een
bredere basis mogelijk is. Met wie van
plan is, de P.v.d.A. uit het kabinet te
werken, kan niet worden samengewerkt.
DE KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ,
wier woordvoerder opnieuw prof. Romme
was, ziet in het kabinet het beste, wat
bereikt kon worden. De fractie staat vrij
tegenover het kabinet en is tot opbou
wend overleg bereid. Zij is verheugd
over voortzetting van de samenwerking
met de Pv.d.A. en de C.H.U. en begroet
de Anti-revolutionnairen gaarne als
nieuwe partners. In het verkiozingspro-
gram van laatstgenoemde partij zyn vol
doende aanknopingspunten, die er op
wijzen, dat zich een kentering heeft
voorgedaan.
DE ANTI-REVOLUTIONNAIREN, wier
standpunt vertolkt werd door dr Schou
ten. staan eveneens vrij tegenover het
kabinet, dat door dè formateur(a) zelf
is bestempeld als extra-parlementair,
d.w.z. dat er een wederzijdse vrijheid is.
De fractie zal alles doen om het kabinet
en elke minister afzonderlijk te steunen,
daar waar dit maar mogelijk is. Dr
Schouten zou zelfs graag willen, dat dit
steunen onbegrensd zou kunnen zijn. Dit
hangt echter geheel van de daden van
de regering af. Er is geen sprake van
medewerking aan socialistische politiek
of zelfs maar van concessies in die rich
ting.
DE CHRISTELIJK HISTORISCHE
UNIE tenslotte hoopt, naar de heer Tila-
nys meedeelde, op een wijs beleid onder
leiding van dr Drees. Krachtens de reeds
sedert 1929 door de Christelijk Histori-
schen gevolgde gedragslijn zal het kabi
net op gouvernementele wijze worden
gesteund, wanneer niet de beginselen
zich daar uitdrukkelijk togen verzetten.
Er kan geen sprake zijn van een binding-
vooraf met betrekking tot het verlenen
van steun aan het te voeren beleid.
Het is tijdDr Schweitzer"
voor de televisie
Eerste volledige toneelstuk in de N. C. R. V.-
uitzending
(Van onze Kunstredacteur)
'JET OUDE IRENEKERKJE te Bussum is in de loop der jaren al voor
1-1- meerdere doeleinden gebruikt. Was het enkele jaren geleden nog een
manufacturenmagazijn, nu zijn verschillende ramen met planken dicht
gespijkerd en staat er een televisie-antenne op de toren. Van dit kerkje
uit wordt Nederland, althans een deel van Nederland, met televisie bediend.
Inwendig is het kerkje niet meer kenbaar als kerkgebouw door de talloze
vertimmeringen. Drie grote rijdende camera's, elk voorzien van vier lenzen,
zijn er opgesteld onder een verblindende belichting van vele lampen en
ie wanden zijn bedekt met allerlei decors en houten schutten.
Wie hier eens alles in vol bedrijf heeft
gezien zal zijn televisie-toestel nog meer
gaan waarderen. Gisteren hadden we
daartoe de gelegenheid door het uitzen
den van het toneelstuk „Het is tyd, dr
Schweitzer" van Gilbert Cesbron in de
vertaling van Fred. Sterneberg. Dit was
het- eerste volledige toneelstuk, dat de
N.C.R.V, als televisie-spel uitzond en
waarmee deze vereniging een belangrijke
stap voorwaarts heeft gedaan op het
gebied van een verantwoord televisie
gebruik.
Niet dat dit toneelstuk als zodanig nu
zo'n enorme indruk zal hebben gemaakt
Debatten op Chr.-sociale conferentie
-1-1- onder regie van Ben Groeneveld uit-
i tt t»i /i 11 i I Imuntend gespeeld, waarbij vooral de par-
Referaat van dr Van Rhyn (bevoegdheid der tb">v,n sChw.,t«r <i*n
op de ongeveer 5000 televisie-bezitters in
ons land, maar omdat dit stuk een ten
dens heeft die we maar al te vaak in
hoor- en kijkspelen missen. Ook op dit
gebied heeft de N.C.R.V. een taak en wil
zij op Chr. wijze de televisie gebruiken,
dan kan dit alleen maar door een strenge
selectie van hetgeen geboden wordt. Dit j
stuk van Cesbron mag dan dramatische j
handeling missen, op de weg naar ver-1
antwoord toneel door de televisie zal het i
stuk van veel betekenis blijken te zlin,
Het tekent de strijd van dr Albert1
Schweitzer in Lambarene en eindigt met
het nachtelijk tijdstip in Augustus 1914,
als het Franse bewind opdracht geeft
het hospitaal in Lambarene te sluiten en
Schweitzer te arresteren. We zien een I
mooie samenwerking tussen een Prot.
dokter (Schweitzer), een R.K. pater, een
militaire commandant, een burgerlijke
administrateur en de verpleegster Marie.
Een wat zwakke liefdesscene Is er nog
doorheen gevlochten.
Spel voot de camera
overheid) trekt grote belangstelling
in Utrecht verdeelden zich gistermiddag direct na de openingsrede
van prof. mr W. F. de Gaay Fortman over de drie secties. Het thema van
de eerste sectie de betekenis van de Bijbelse boodschap voor het sociale
leven werd onder leiding van prof. dr G. Brillenburg Wurth behandeld
naar aanleiding van referaten van dr H. Berkhof en prof. dr H. N. Ridder
bos; de tweede sectie (voorzitter dr J. C. C. Rupp) sprak ovec Mens, massa,
gemeenschap, met de referaten van prof. dr J. P. Kruyt en prof. dr R.
Schippers; sectie III (leider M. Ruppert) sprak over de organisatie van de
maatschappij. Een van de drie referaten, nl. dat van mr dr A. A. van Rhijn,
stond hier met name in het centrum van de belangstelling.
wel niet eren, maar toch Zijn opdracht
vervullen. Samenwerkend, op het chris
telijk fundament, zal men de humanis
ten kunnen winnen eerder dan door ge-
1 opende prof. dr H.
d de rij der sprekers. Hij
bestreed de opvatting van dr Berkhof,
dat het beginsel van de souvereinitelt in
eigen kring zou behoren tot de z.g.
relatieve beginselen. Wie haar loochent,
zal de logica der feiten ondervinden.
Ook prof. dr I. A. Diepenhorst
stelde zijn visie op dë leer van de souve-
rinlteit in eigen kring tegenover die
m dr Berkhof. Men mag dr A. Kuypers
visie op de S.I.E.K. niet te veel zie
de sfeer van het recht, Kuypers opvat
ting ging in de richting van een s
tuur-souvereiniteit. Structuur en
dienen hier onderscheiden te worden. Ten
slotte bestreed spr. de theologie, die
het referaat van dr Berkhof ten grond
slag ligt, met name de hantering daarin
in de zgn. analogie.
Ds J. J. B u s k e s is dankbaar
dit gesprek. Gezien de destructieve
king van de zonde, meent sor. da
voorzichtiger moet worden geredeneerd
de scheppingsordeningen. Gegeven
werkelijkheden moeten niet vereenzel
vigd worden met de scheppingsorden.n-
God. Wij kunnen deze niet be-
naderen zonder uit te gaan van de open-
baringen van Jezus Christus. Een zekere
dialectiek moet hier volgens spr.
handhaafd worden, anders komt me
constructieve en reactionnaire opvat
tingen.
Drs J. G. van der Ploeg bestreed
de opvatting van prof. Ridderbos, die k
tgegaan van het motief van de schep
ping der wereld door God. Hiervoor ziet
spr. liever gesteld het motief van
herschepping der wereld door Jezus
Christus, in Wien de mens weer i
geworden en medemens. Door Hem
werken er krachten in mensen, van
.-wachten. Samen
werking met andersdenkenden is daar-
geboden en we hebben ons niet af
vragen wat hen bezielt. Dat is de beteke-
s van de doorbraak: samenwerking
aar dat mogelijk is en apart blijven
aar het beslist moet.
De heer C. Baatenburg de Jong
vroeg of de Christen, levende uit de
totale Godsopènbaring en aandoende de
gehele wapenrusting Gods, kan gaan
staan in een bepaalde collectiviteit die
niet in overeenstemming moet worden
geacht met wat de Bijbel leert. Voorts
legde spr. aan beide referenten de vraag
of de samenwerking in unieverband
de uiterste grens van samenwerking
is, waartoe met dé humanisten kan wor
den gegaan.
Sectie II
In sectie II gaven de beide referenten
)g eens een kort overzicht over
inleiding. Prof. Kruyt pleitte daarbij
bepaalde samenwerking, zij het
op eigen fundament, van christenen
humanisten. God zal immers zeker Zijn
bedoeling hebben met mensen, die Hem
t Advertentie
Zu/akke luchtpijpen
Vatbaar voor vocht en tocht?
y Niet nodig de hele winter
te hoestenNeem bij de
ninste klacht de snel
irkende, verzachtende,
slijmoplossende
AKKERS
schelden optreden.
Dc heer Borst noemde het bescha
mend, dat er christelijke patroons zijn
geweest zonder christelijk gevoel, ter
wijl hij ook bezwaar had tegen arbeiders,
die arbeiders niet zagen als kinderen
Gods. Deze spr. wees op het tekort
scholing van Chr. jonge arbeiders.
Prof. Van Rlessen uit Delft noemde
de massificatie de consequentie var
verzaking Gods. Hij schetste de gev
van de opkomst der elite, die naa:
collectivistische maatschappij moet
ren. Z.i. moet de men6 naar God terug
gevoerd worden.
De heer C n o s s e n zeide, de „zuilen"
niet te bewonderen, maar ze historisch
verklaarbaar te achten
In zijn antwoord deed prof.
uitkomen, dat de „zuil" verzakelijking
van het geloof in de hand werkt. Spr.
bleek het er niet mee eens, een geloofs
gemeenschap te stellen tegenover een
gemeenschap uit de duivel. Als men van
een gemeenschap van de duivel spreekt,
doet men niet anders dan de christen
isoleren. De zuilenorganisatie heeft
veri toe bijgedragen de chr. politiek te
isoleren van de niet-ohristeliike arbei
ders. Velen zijn er ook door van de Kerk
vervreemd en worden er door belet er
in terug te keren. Gelukkig
kerken tegenwoordig weer iets te zeggen
tot de mensen. Spr. betoogde dan, dat
niet wij mensen uitmaken
duivels is, maar God. Spr. zeide de ge
varen van elitevorming wel te zien,
zy moet qr nu eenmaal zyn. Over de
zuilen zeide hij verder nog, dat de zuil
z.i. een gedenatureerde geloofsgemeen
schap blijft. De excessen, die erkend
worden, behoren z.i. lot het wezen daar
van. Spr. zeide nog in het C.N.V. geen
belangengemeenschap te zien, evennün
ais in de niet-chr. vakorganisatie,
strijden voor het recht. Maar zuilen, die
strijden voor subsidie en benoemingen,
acht spr. funest.
Prot. Schippers noemde het nihi
lisme oe grote ooosnen
Zy is het die zo'n grote invloed heeft
op de massificatie, xoch siaat spr. met
ai te pessunistiscn tegenover de ontwik
keling der maatschappy. Ook de Franse
revolutie heelt nog wel iets goeds ge
oraent. Franse Gereformeerden denken
er dan ook neel wat beter over dan
Nderianase. Over een geuit verwyi ten
aanzien van de in cnnsieiyke kringen ge-
oruikeiijke terminologie zeiae spr. aa
die niet geheel missen, bpr. wees dan of
ue kerüeiyKe veraeeianeiu. Juist ie
aanzien heeft de confessionele organi
satie een grote taak, omdat zij inter
kerkelijk is, koepeiend en samenbren-
Sectie 111
Ook
sectie III gaven de uileiders nog
even een samenvatting van hun betoog.
Prol. mr P. Borst verzette zich tegen
elke beschouwing, waarby de mens uf
groeperingen van mensen ais maeht-
cenira worden gezien. Dit geldt zowel
voor de overheid als voor organisaties
van patroon en arbeiders. Ook ais de be-
dryfsiichamen zelf ie sterk zouden wor
den, zou verzet noodzakelijk zyn.
In de discussie werd prof. Borst ver-
I weten, dal hij m zijn reieraat uit net
gebod van de naastenliefde een deel
verabsoluteert, nl. de solidariteil
de verpleegster Marie (Emmy Lopes
Dias) opvielen door zuiverheid en ex
pressie. En dat alles in de zeer kleine
ruimte van het Irene-kerkje. waar de
drie camera's om beurten worden inge
schakeld om het beeld vast te houden,
waar een grote staf van technici van de
Ned. Televisie Stichting rondloopt In de
studio, in de centrale contrólekamer en
in de filmcabine en waar de camera-re
gisseur Peter Koen van de regiekamer
uit zijn orders geeft aan de filmopera
teurs met koptelefoon.
Wat aan zo'n spel voorafgaat beseft
men niet als het ontvangtoestel In de
huiskamer eenmaal staat ingeschakeld.
Veertien dagen lang is Peter Koen met
de tournee van het Ned. Volkstoneel mee
getrokken om telkens na een voorstel
ling in een provincieplaats te repeteren
met de acteurs. En twee dagen lang re
peteerde de groep in Bussum om alle mo
gelijkheden uit te proberen. En kom er
dan niet tussen, want dan zijn de zenu
wen op het hoogst gespannen. De tele
visie is eigenlijk een tussenvorm tussen
toneel en film. Het volledige beeld van
het toneel komt vrijwel niet op het
scherm, doch door close-ups wordt een
bepaalde handeling geaccentueerd Zui
ver programma-technisch gezien is met
de uitzending van dit stuk een mijlpaal
bereikt In de arbeid van de televisie-pio
niers. Per seconde zijn 25 beelden nodig
om voor het oog de Indruk van een be
wegend beeld te maken.
De televisie-sectie van de N.C.R.V.
onder leiding van Dick Simons Is hard op
weg om in deze nieuwe vorm van elec-
trische overbrenging een belangrijke rol
te gaan spelen en z\j ziet daarin vooral
een opvoedende taak. Vanzelfsprekend is
het wachten nog op een grotere studio
Mop de vier relayeer-zenders. die nodig
i om heel Nederland te bedienen. Tot
heden js er alleen maar televlsie-ont-
yangst mogelijk in een straal van 60 km
rond Loplk. Een volgende maal bestaat
er wellicht eens de mogelijkheid om op
een ander onderdeel van deze wonder
bare uitvinding In te gaan.
mogelijkheid hadden om deel te nemen
aan het culturele leven
Verschillende sprekers wezen er op,
dat men de komst van een „nieuwe
wereld" maar niet zonder meé'r mag
accepteren. Men moet zich afvragen of
het hier om een juiste ontwikkeling gaat
die in overeenstemming is met het
bijbelse beginsel. Vele waren de bezwa
ren tegen de door mr Van Rhijn al!
noodzakelijk geziene mate van over
heidsinvloed.
„Ook al zijn de grenzen tussen staat
en maatschappij thans niet altijd gemak
kelijk te onderscheiden, daarom zijn ze
er nog wel," zo werd opgemerkt. Ande
ren wezen vooral op de christelijke
ja dat is een Amerikaan
P»*s
antwoordelijkheid, die in het systeem
van de te ver doorgevoerde geleide
economie in het gedrang komt.
„Als dr Van Rhijn zijn ideaal bereikt,
worden de arbeiders, na uitgeleid te zijn
uit het diensthuis van het liberalisme,
ingeleid in het diensthuis van het collec
tivisme," zo werd door één der sprekers
opgemerkt. Anderen richtten zich tegen
deze sprekers en wezen er op, dat inlei
der zeker niet zo ver wil gaan als zij
menen.
Prof. dr F. L. van Muiswinkel
zag de ondernemer als drager van een
bijzondere verantwoordelijkheid in een
dynamische samenleving. Deze verant
woordelijkheid wordt bedreigd door de
overheid, die de economische en poli
tieke macht wil verenigen enerzijds en
door een concentratie van macht in de
organisaties van ondernemers en arbei
ders anderzijds.
Hij wil een economische orde verdedi
gen, die de persoonlijke verantwoorde
lijkheid in het economisch optreden
jegens God en gemeenschap tot richt
snoer heeft.
In de discussie werd opgemerkt, dat
deze spr. de vrijheid verabsoluteert.
Coördinatie is in deze gecompliceerde
tijd vaak nodig en wie zal bij allerlei
vorm van planning anders leiding geven
dan de overheid?
Avondwandeling in de binnenstad
Prins verscheen onverwacht in
café te Vera Cruz
Andere landen jaloers op het succes van de
Nederlandse tentoonstelling
TGIJDENS EEN KORTE PLECHTIGHEID in het stadhuis te Vera Cruz is
A Prins Bernhard deze week het ereburgerschap van de stad verleend.
Dit gebeurde door de burgemeester, de heer Mauro Loyo. In de haven van
de stad bezocht de Prins het Nederlandse stoomschip Eemdijk. Kapitein
C. van Beek uit Rotterdam stelde de bemanning aan de Prins voor. Z.K.H.
bleef een half uur aan boord en nam een inspectie af.
De Prins heeft verscheidene inwoners
Helpende
hand
onderneming
duele verantwoordelykhei
Het merendeel der opposaiuen
zich tegen mr dr A A. van Rhijn, die
er ui zijn inleiding wooia op
wezen, dat wij leven op de gn
twee werelden. Dc wereld van i
economie is bez.g in te storten. De
christen wordt door God geplaatst in een
neiuwe wereld met nieuwe mogelijk
heden. Hij moet bereid zijn het oude los
te laten. We zitten al midden in de orde
ning en dit moe: aanvaard worden. We
spieken over dc vrijheid van net
individu, maar velen zien in dat juist
overheidsingrijpen deze vrijheid brengt
aan vele individuen, die voorheen zuzht-
ten ondei zware economische druk en
onder een gebrek van kansen en die geen
de stad verbaasd door volkomen
verwacht in hun midden te verschijnen,
toen zij hun avondwandeling maakten
in de buurt van het schilderachtige hoofd
plein. Zij bemerkten eensklaps dat een
groep vreemdelingen zich bij hen voegde.
Eén van de vreemdelingen die het uni
form van dc Nederlandse luchtmacht
droeg, herkenden zij van dq foto's in de
kranten als Z.K.H. De Prins genoot bui
tengewoon van het gezellige gefianeer
de jeugd en ging een klein café
bedryfstak, terwijl hy binnen, waar hij met zijn gezelschap
hebben voor de mdivi- glas bier dronk.
De Prins bracht ook een bezoek aan
de marineclub Er werden Mexicaanse
dansen uitgevoerd door kinderen van
vier tot vijftien Jaar. Groot enthousiasme
ontlokten geïmproviseerde liederen, die
de lof van Prins Bernhard bezongen
Gistermiddag is Prins Bernhard in
Cartagena (Columbia) aangekomen Hij
vertrok vandaag naar de hoofdstad Bo
gota.
Het blykt intussen, da t de handela-
attaché's van andere landen zich -bezorgd
maken over het succes van de Neder
landse cxpoeitle in Mexico. Verschillende I
landen hadden plannen gemaakt -oor 1
een dergelijke tentoonstelling en geloven
nu dat de Nederlanders roet in hun eten
hebben gegoo d. Tot dusver hebben n:ci
dan 150.000 Mexicanen de Nederlandse J
tentoonstelling bezocht. En er zijn reeds
uitstekende resultaten geboekt, zoals een
order voor veertig bussen en enkele hon
derden tonnen aardappelmeel.
Een Mexicaan, die zijn naam niet
wilde noemen, zag op de tentoonstel
ling een carillon staan. Toen hy het
wilde kopen en hoorde, dat het reeds
aan de V.S. verkocht was, toonde hy
zich teleurgesteld. Hy bestelde echter
terstond een tweede, binnen de kortst
mogelijke tijd te leveren. De onbe
kende Mexicaan wil het carillon de
Mexicaanse president ten geschenke
geven.
t Advertentie»
ZWARE HOEST, BRONdC' OJl)
A A A
SL'JM-OPLOSSEND