Maar wij denken er zó over
Ruïnes van grote beschaving in het
oude Peru der Inca's
s
Eeuwen geleden was het Amerika's
Romeinse imperium"
Mexicanen geestdriftig voor
Ned. tentoonstelling
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1952
Langs de route van de Prins (II)
(Door Hans Eievid)
I Daarbij is er op den duur veel wegge-
vallen of moedwillig weggelaten, wan-
fN DE HOGE KOUDE BERGEN van Peru liggen de resten van een van neer het bijvoorbeeld ongeziene dicta
's werelds grootste beschavingen, voor een deel nog onontdekt, voor
een deel helaas als ruïne opgegraven. Het rijk der Inca-Indianen, wier
taal, het Quechua, nog steeds wordt gesproken door 5 millioen Peruaans-
Indiaanse alstammelingen. Wat deze Indianen, die van het jaar 211 tot
1644 aan weerszijden van de Andes hebben geheerst, tot stand brachten,
met hun beperkte middelen, grenst aan het ongelooflijke. Zoals de pira
miden in Egypte nog steeds getuigen van het vernuft der vroegste bewo
ners, zo zijn de opgravingen der Inca-ruïnes een getuigenis van macht
en intelligentie van Amerika's oudste bewoners.
tors gold, die men liever doodzweeg.
De Incaheerser, als een god vereerd,
zat op een gouden zetel op een gouden
platform en droeg nooit dezelfde kleren
twee maal. Zijn jas was van veren van
oerwoudvogels. Zijn „ondergoed" van de
fijnste wol. Hij droeg een hoofdbedek
king met rood en blauw. Zijn koeriers
stormden op alle uren van de dag naar
de uithoeken van het imperium en leder
moet ca 8 km in een half uur hebben
De Inca-beschaving pas 400 jaar ver
dwenen dus getuigt in de eerste plaats
van de grote liefde voor de bergen. De
Indianen bouwden hun steden op de
hoogste toppen, juist aan de rand van
de besneeuwde Andes. In Cuzco, hun
hoofdstad, waar vermoedelijk 200.000
Een Peruviaanse visser in zijn
bootje op het prachtige Titicaca-
meer, tussen de ruggen van het
Andesgebergte.
Indianen woonden, was de zetel van een
imperium, dat mogelijk 30 millioen on
derdanen bevatte en dat het Romeinse
Rijk van Amerika genoemd kan worden.
Bovenal hielden de Inca's van de berg
stenen. Zij werkten ermee alsof het zacht
hout was. Hele steden van puur graniet
verrezen, tempels van massief steen,
soms ook zo fijn bewerkt, dat men zich
afvraagt hoeveel kracht, hoeveel geduld
er voor nodig is geweest zoveel onhandel
baar materiaal te bewerken. Ze hadden,
dat staat vast, geen mechanische werk
tuigen, geen paarden, geen ossen, hoog
stens lama's als lastdieren. Maar ze
transporteerden steenklompen van meer
dan 100 ton. Ze zaagden granieten stenen
door met koperdraad, dat was verhard met
diamanten en andere harde edelstenen.
Ze spleten marmer met koperen wiggen
en boorden het steen met bamboepunten
en zand, totdat na jaren misschien
het gewenste gat groot genoeg was. Ze
slepen en polijstten de stenen spiegelglad.
Die stenen zijn het enige wat is over
gebleven.
Herinneringen
In de stad Cuzco herinnert nog veel aan
de grote heersers van de Andes. Daar
leefde eens de Sapa Inca, de Enige Inca,
de Zoon van de Zon, de Weldoener van
de ongelukkigen, de god op aarde, tot
wie niemand mocht opzien en alleen
mocht naderkomen, op blote voeten, met
een symbolische last op de rug. De stad
werd gesticht door de Inca-heerser Manco
Capac, omstreeks 1200 en herbouwd tij
dens de regering van de negende heerser
Pachacutec, omstreeks 1450. In 1350
bouwde de zesde Inca-keizer er zijn „uni
versiteit", waar de onderdanen van zijn
rijk in een vierjarige studie konden wor
den onderricht in militaire strategie, in
rechten, in godsdienst, geschiedenis en
kunst. De morgenzon, opkomend boven
de heuvel van Puma-Tail, werd weer
kaatst door de met goud, diamanten en
edelstenen versierde Tempel van de Zon.
Is het een wonder, dat de Spaanse ko
lonisators zich het eerst richtten op het
fabelachtige Cuzco en er goed en bloed
voor opofferden om de machtige Inca's te
onderwerpen? Wie over die strijd leest,
wordt met afgrijzen vervuld. De Span
jaarden hebben zich ernstig misdragen en
zich soms van geestelijken bediend om
vertrouwen te wekken en daarna de
dolkstoot in de rug toe te dienen. Vooral
de Dominicaner monnik Valverde was
berucht om zijn gruweldaden. Het geluk
te de veroveraars ten slotte de grote Inca
Atahualpa te ontvoeren en te vern
den. Daarmee was de strijd om het Inca
rijk beslecht. Weliswaar gelukte het de
Inca's, twee jaar later, weer op te staan
en de Spaanse soldaten te verdrijven,
maar dat was een laatste stuiptrekking.
Monument
Nu. in Peru, ligt er alleen, her en der
ln het land verspreid, het machtige m
ment, dat de Inca's zichzelf en hun be
schaving hebben gebouwd. Zoals bijvoor
beeld het fort Sacsahuaman (letterlijk de
havik, klaar om ten strijde te trekken)
waar een Inca-generaal in 1536 zijn laat
ste bolwerk had tegen de Spanjaarden en
na de nederlaag van de rotsen sprong.
Het is een van 's werelds oudste forten
met een kazemattenstructuur, die thans
nog modern zou kunnen zijn, Zoals bij
voorbeeld ook de in 1941 ontdekte stad
Winay Wayna genoemd naar een
ruaanse rode bloem geheel op terrassen
in de Andes uitgehouwen, waar de be
langrijkste Inca's moeten hebben ge
woond. Een trap van 60 meter leidde van
'V onderste naar 't bovenste terras en om
elke tien treden was er een badkuip.
Inca's baadden uit ceremoniële oogmer
ken, niet zozeer uit lichaamsverzorging.
De baden namelijk stonden met een
nuftig afvoersysteem met elkaar in
binding, zodat de onderste bader het
r van zijn tien voorgangers kreeg.
Men ging daarbij uit van de theorie dat
het water er beter op was geworden,
dat het de bovenste baders had omspoeld.
De werklieden, die de terrassen bij
hielden, woonden beneden de stad
hutten. Zij kweekten ook de aardappel
waarvan de Inca's „de uitvinders"
zijn en behalve de aardappel kookten
ze ook het lama-vlees, dat moet hebben
gegolden als een delicatesse.
Men neemt aan dat het in de huizen
in de maanden van het regenseizoen
tussen November en Maart bijzonder
koud geweest is.
Een Amerikaanse expeditie, die in
1941 deze stad ontdekte, stuitte toevallig
op de ruïnes door een merkwaardige
boom. Al eerder was men tot de conclu
sie gekomen, dat op plaatsen waar d€
rieten daken van de Incahuizen waren
ingestort, de grond als het ware vrucht
baar was geworden en heel merkwaar
dige, practisch onbekende bomen deed
groeien. Zo werd ook de ruïne van
machtig herenhuis gevonden, haast
kasteel gelijk. Toch is het zeker, da
veel meer ruïnes nog onder de begroei
de hellingen voortsluimeren.
Weinig bekend
it er nog betrekkelijk weinig over
de Inca's bekend is, heeft drie oorza
ken. De voornaamste daarvan zijn, dat
Inca's zo ver bekend geen
schrijftekens hadden en nergens histo
rische data hebben aangebracht. De
laatste oorzaak is, dat de moderne be
schaving nog weinig aandacht heeft ge
schonken aan die van de Inca's.
De Inca's hadden hun eigen stijl van
geschiedbesclyijving. De heerser be
noemde vier man, wier taak het was
alles te onthouden en in versvorm weer
op te zeggen. Bij elke nieuwe heerser
werden alle verzen telkens opgezegd en
aangevuld met de nieuwe voorvallen.
De boodschap die zij rondbrachten,
onthielden zij door een touw mee te
voeren, waarin een aantal knopen zat.
Met deze estafette kon in 24 uur tot op
400 km afstand worden bericht, ja zelfs
konden kleine vrachten worden rondge
bracht. De geknoopte touwen kwamen
daarna terug door dezelfde boden, bij
de Raad van Ouden, de vier Apucunas.
die daarmee dagelijks werden ingelicht
over de stand van zaken, het volk, het
graan, de lama's, de wol en al het
andere.
Absoluut
Het Incabestuur zelf was het meest
absolute dat ooit ln de wereld heeft be
staan. Al het land behoorde aan d<
heerser, en dus de staat. Iedere familie
nam wat er nodig was voor eigen on
derhoud en stond de rest af aan df
staat. Allen werkten voor de gemeen
schap, die het logisch vond ook de leger
officieren, de ouden, kinderen en ge-
brekkigen te doen delen in de opbrengst.
De staat had in alles het toezicht en deed
hele stammen van tijd tot tijd verhui
zen- Zonder toestemming van de staat
mocht men niet „verhuizen", van beroep
veranderen of trouwen! Als er ergens
een man werd gevonden, die honger had
of behoeftig was werd het districtshoofd
ernstig gestraft. De Inca's aten weinig,
maar dronken veel. Familieleden van de
heersers zwierven door het land en wa
ren de spionnen en de verklikkers. Het
is bekend, dat het staatssysteem niet
zware arbeid opdroeg als er maar ge
werkt werd maar wel optrad tegen
luiheid. Het nadeel van het systeem, en
de ondergang van het Incarijk was, dat
alles in één hand was. Toen de laatste
Inca-hoofdman werd gedood, viel het
hele stelsel in elkaar.
Met de dood van Atahualpa verdween
dan ook het machtige Rijk op de Andes,
waarover nog zoveel onbekend is en mis
schien wel nimmer bekend zal worden.
Maar wie de enkele ruïnes bekijkt wordt
geïmponeerd door de grootheid ei
het onsterfelijk monument van een stel
lig groot en groots volk.
Indianen in Peru. Het zijn afstammelingen van de Inca's, die van het
jaar 211 tot 1644 aan weerszijden van het Andesgebergte een van
's werelds grootste beschavingen opbouwden. Evenals in de Ver. Staten
is in Peru van de Indiaanse bevolking een klein deel overgebleven.
De Prins bezocht ..Zo is Holland"
Als dit slaagt, komen er ook exposities
in andere landen
PRINS BERNHARD heeft gisteren in gezelschap van president Miquel
Aleman de tentoonstelling van Nederlandse voortbrengselen te Mexi-
co-stad bezocht. De opening geschiedde door president Aleman. Geduren
de bijna twee uur heeft men de stands bezichtigd. De tentoonstelling „Asi
es Jolanda" (Zo is Holland) wordt beschouwd als de belangrijkste die Ne
derland tot nu toe in het buitenland heeft gehouden. Zij toont de verschil
lende kanten van de voortbrenging op het gebied van industrie, landbouw
en handel, van bloemen tot electrische apparaten en scheikundige pro
ducten.
Z(j wordt beschouwd als de beste Ne
derlandse propaganda sedert 1945 en
trekt een geweldige belangstelling van
de zijde der Mexicanen.
Verwacht wordt dat de meeste produc
ten die thans worden tentoongesteld,
zullen worden verkocht na de sluiting.
Nederland heeft hier een goede naam
gekregen wegens de kwaliteit van zijn
producten. Er is in geheel Latyns-Ame-
rika een neiging waar te nemen om een
halt toe te roepen aan de Amerikaanse
invloed. Men is van mening, dat dit gun
stig is voor de export van Nederland
naar deze landen.
De Prins deelde mee dat, indien
de tentoonstelling een succes zal
blijken te zijn, er meer zullen wor
den gehouden in andere landen. Het
succes hangt echter vrijwel geheel af
van de mate waarin de Nederlandse
industrie aan eventuele orders ge
volg kan geven, aldus de Prins.
worden op de tentoonstelling zo-
kanten van het Nederlandse indus
triële vermogen belicht, dat Prins Bern-
hard zeide „zelden zo'n gelegenheid ge
had te hebben om alle producten, die
mijn land voortbrengt, te zien". Naar de
Prins verklaarde „was het ook voor mij
goed. dat ik de tentoonstelling heb be
zocht".
Bij de bezichtiging van de KLM-
stand ontving de Mexicaanse president
uit handen van dr Plesman een zilveren
doos met munten uit alle landen, die de
K.L.M.-toestellen op weg n«ar Mexico
aandoen. Prins Bernhard bood de presi
dent kristalwerk uit Leerdam aan Des
middags ontving de Prins in de Neder
landse ambassade Nederlanders, "'e 'n
de stad Mexico wonen. Ten besluite van
het program van Donderdag woonu» oe
Prins een uitvoering bij van Mexicaan»»
volkskunst.
Voordat hij de tentoonstelling bezocht,
Enkele cijfers van 't
onbekende Peru
OPPERVLAKTE: 1,3 millioen
vierkante kilometer.
INWONERTAL: 8,5 millioen,
waarvan 4 millioen Indianen en
4.5 millioen gemengd-bloedigén.
blanken en Aziaten.
HOOFDSTAD: Lima, met Callao
als havenplaats aan de kust van de
Stille Oceaan.
REGERINGSVORM: Republiek,
met gematigd militaire dictatuur.
President: Generaal Manuel Odria.
SCHEEPVAARTVERBINDING:
o.a. Kon. Ned. Stoomboot Mij o.m.
op Callao, waarlangs 6070 pet
var» de Peruaanse in- en uitvoer
gaat. Verdere havens: Mollendo
voor Zuid-Peru, marktplaats Are-
quipa, Iquitos, niet aan de Stille
Oceaan, maar voor kleine zeesche
pen bereikbaar van de Atlantische
Oceaan uit langs de Amazonerivier,
over ruim 3000 km afstand.
ONTWIKKELINGSPLANNEN:
Industrialisatie, uitbreiding mijn
industrie, verbetering van de ha
vens, woningbouw.
UITVOERPRODUCTEN: katoen,
suiker, koffie, wijnen, wol, hui
den, kinine, cacao, perubalsem,
goud, zilver, koper, tungsten, bis
muth, petroleum, lood, zink.
ERTSPRODUCTIE IN 1950: 70.000
ton zink, 25.000 ton koper, 65.000
ton lood, 330 ton zilver, 400 ton
tungsten.
Nieuw centrum voor
geesteszwakken
Vorig jaar in vijf inrichtingen
gemiddeld 2570 patiënten
De Vereniging tot Opvoeding en Ver
pleging van geesteszwakke Kinderen
heeft deze week in Ermelo officieel het
nieuwe ziekenhuis en medisch centrum
in gebruik genomen. Het gebouw heeft
twee afdelingen, elk voor 35 bedden,
bovendien o.a. een laboratorium.
Na de openingsplechtigheid werd de
jaarvergadering gehouden. De voorzitter,
prof. dr G. Ch. Aalders uit Heemstede,
herinnerde er aan dat de heer J J. van
Roode Jr uit Rijswijk nu reeds 35 jr met
grote trouw bestuurslid is.
Uit het jaarverslag bleek dat de stich
tingen 's-Heerenloo, Lozenoord, Groot-
Emaus, de dr mr Willem van den Bergh-
stichting en het Van Arkel-lnstltuut
vorig jaar samen gemiddeld 2570
pleegden hadden. De vereniging had eind
vorig jaar 546
Protest tegen arrestatie van
Manusama
De Molukse Protestantse Kerk in
derland. de Molukse Protestantse Chris
telijke Jongeren en Molukse Protestantse
Vrouwen in Nederland hebben aai
vertegenwoordiger van de Republiek der
Zuid-Molukken in Amerika, de heer Vi-
gelijn Nikijuluw, telegrammen gezonden
te protesteren tegen d© arrestatie
de minister van Verdediging dier
republiek, de heer Manusama, op Nieuw-
Guinea.
IJsselmeervissers maken
zich zorgen
„Oudsten en jongsten moeten
hun werk neerleggen"
De IJsselmeervissers maken zich z<
gen voor de toekomst, omdat een groot
deel van hun viswater binnen afzien
bare tijd zal veranderen in polderland
en de Zuiderzeesteunwet niet voldoen
de houvast biedt. Deze klacht kwam gis
teren in Enkhuizen tot uiting op
bijeenkomst van de Combinatie
IJsselmeervissers, de Covy-
Op 1 Augustus 1951 waren er nog 855
schepen op het IJsselmeer met gemiddeld
drie personen aan boord. Ongeveer 2000
gezinnen moeten dus op deze manier
brood verdienen. De adviseur va:
Covij, mr F. J. A. Verberk, is van
ning dat de alleroudste en de allerjong
ste vissers hun werk dienen neer te
gen. De eerste groep moet dan een rede
lijke oudedagsvoorziening krijgen ei
jongeren moeten worden omgeschoold.
Bovendien moeten de steunnormen, die
de Zuiderzeewet kent, worden verhoogd
»n f 12 tot f 30.
Nederlander in Duitsland
gearresteerd
Verdacht van oplichting is de 25-
jarige Nederlander Willem V. uit Haren
(Gr.) door de Duitse politie in Mainz
gearresteerd. De man had ln Mainz
2.000 Mark een auto verkocht en i
reeds een deel van dit bedrag plus
twee radiotoestellen ontvangen. Toen de
kopers de volgende dag de wagen kwa
men halen, was hij verdwenen.
Later bleek dat V. de auto had gesto
len bij een arts in Haren.
Koreavrijwilligers
Een legerorder maakt bekend, dat bij
zondere voorzieningen zijn getroffen voor
Koreavrijwilligers uit Suriname of
Nieuw-Guinea Zij kunnen in Suriname
of Nieuw-Guinea gedemobiliseerd
den. Indien een vrijwilliger uit Suriname
Nederland is gedemobiliseerd en zich
heeft laten herscholen, kan hij zich drie
jaar na zijn demobilisatie voor rijks
rekening naar Suriname doen vervoe-
en hij kan daarheen een bedrag ir
Nederlandse guldens a pari overmaken,
dat niet meer mag bedragen dan het
geen hem na zijn terugkeer uit Korea
is overgemaakt (toelage f 100 per
maand).
legde de Prins een krans voor hei On
afhankelijksheids-monument.
De Prins braoht ook een bezoek aat
een groot fabritkscentrum in Noord-
Mexico. Dit heeft een gunstige inlruK
gewekt De Mexicanen zien biarln eer
'eken. dat Nederland, noewe! het vcoi
namelijk belangstelling heef* voor di
uitvoèr. niet blind is vcor de mogelijk
heden van de Mexicaanse Industrie
(Ingezonden «tukken)
Koopavond en halve-dag-
sluiting
Het is mij een raadsel, dat er nog
ïensen zyn, die over een koopavond
schrijven. Alles is immers gebleven zo
als het al vele maanden was. De winkels,
die al maandenlang 's Maandagsmor
gens, -middags of Dinsdagmiddags waren
gesloten, zijn dat nu nog.
De algemene winkelsluitingswet, die
in de beide Kamers is aangenomen, be
helsde dat elke winkel een halve dag
moet sluiten. In Leiden merk je daar-
niets. Banketzaken, brood- en koek-
winkels, de fruit- en groentehandel en
zoveel andere bedrijven gaan rustig door
sluiten niet. Men beweert zelfs, dat
nieuwe wet daarop niet van toepas
sing is. Het venten op Dinsdagmiddag
na één uur gaat ook gewoon door, hoe
wel de nieuwe wet ook daar een stokje
voor steekt. Is Leiden hiervoor sonu
vrijgesteld?
Misschien weet een van de abonné'!
daar een antwoord op. Vele winkeliers
zouden dat op prijs stellen.
Leiden, EEN WINKELIER.
Nood in Suriname
Zoudt U allen ons een beetje willen
helpen? De nood ln Suriname i
groot! Weet U, dat op vele plaatsen
of meer van de babies reeds het eerste
jaar sterven door gebrek aan medische
hulp en dat vele tropische ziekten
groot deel der bevolking teisteren door
gebrek aan geneesmiddelen en deskun
dige bijstand? Op een oppervlakte vele
malen uitgestrekter dan Nederland, staat
één ziekenhuisje waarin één dokter en
een enkele blanke verpleegster talloze
zieken en melaatsen uit de negerdorpen
moeten helpen.
Ieder heeft oude lakens. Als ieder nu
een of meer zwachtels daarvan maakt
(breedte 6. 9 of 12 cm), er dan nog
dubbeltje of kwartje bijvoegt, en,
zijn goed werk volkomen te maken, dit
bezorgt aan een van de onderstaande
adressen, dan zijn wij zeer dankbaar.
Gedragen zomerkleding voor iedere
leeftijd en oude babykleertjes zijn ook
van harte welkom, evenals alle andere
gaven ln natura.
Prof. dr S. Antoniadis.
J. P. J. Brants, Plantsoen 19.
H. CleveringaBoscbloo,
Rijnsbungerweg 29.
H. FrentzenZaalberg, Plantsoen 43.
E. M. van Groningen—Van der Poel,
Van Beuningenlaan 20, giro 306288.'
J. van KinschotDorhout Mees,
Wittesingel 32.
I. van LooyGroen, Rijnsb.weg 167.
Nogmaals: de Duitse
oorlogsmisdadigers
Naar aanleiding van de ingezonden
stukken en artikelen over de begenadi
ging van de Duitse oorlogsmisdadigers
raag nog wat willen opmerken.
Steeds weer komt bij mij de vraag boven,
Mussert en Max Blokzijl zo vlug
doodgeschoten moesten worden, terwijl
Lages, Kesselring en anderen begenadigd
worden.
Hebben de Nederlanders de begenadi
ging van de grote Duitse oorlogsmisda
digers te danken aan hun moedig verzet
tijdens de bezetting? De regering in En
geland heeft indertijd beloofd, dat
snel recht zou worden gedaan. Is de
tegenwoordige regering dat vergeten?
Heeft zij nooit gehoord van het lafhartige
bombardement van Rotterdam en het
wegvoeren van de mannen uit Putten?
Ik vraag my af, of het niet tijd wordt
dat wij allen eensgezind optrekken
recht te krijgen. Zolang het recht
trapt wordt, zal de Nationale Reserve
nooit genoeg manschappen krijgen. Ge
schiedde dit wel, dan zouden vélen met
my .zich onmiddellijk melden
reclame meer nodig voor Steun
Wettig Gezag.
C. VAN LEEUWEN,
Leiden. Hogewoerd 117.
(Van redactiewege bekort Redactie
N.L.C.).
Leeg laten staan
Het is toch wel heel erg voor onze
Nederlandse invaliden, te moeten lezen,
dat te Leersum een gebouw, hetwelk
enige millioenen gekost heeft, leeg staat
omdat het geld op is. Zelf ben ik
valide en daarom vraag ik mij ernstig
af, of we met elkaar niet een zodanige
actie kunnen ontketenen in sa
king met de radio dat bedoeld Revali-
datie-Centrum voor zijn bestemming in
orde kan worden gemaakt. Wie mijn op
vatting onderschrijft, zende my zyn
(haar) naam en adres en we gaan aar
het werk, opdat het Centrum zo spoedig
mogelijk in gebruik kan worden geno-
i. Laten ook invaliden en ouders var
invaliden, die graag geholpen zouden wil
len worden, mij hun naam en adres zen
den, eventueel met diverse gegevens, op
dat wij straks met cijfers naar de Re
gering kunnen stappen.
AART VAN DER HEIJDEN,
Prins Mauritslaan 7,
Apeldoorn. Postbus 82.
Wederopbouw en hout
wormen
Onder het hoofd „Vreemde dingen bij
Wederopbouw" in het nummer van 15
October verscheen in de N.L.C. een be-
rient. Hoe kan het bestaan, dat in een
met rijkssteun gebouwd nieuw huis zulk
oud hout werd verwerkt, dat de hout-
ïr op verscheidene plaatsen uit
komen? De bouwer kan zich nota bene
beroepen op de goedkeuring van Weder
opbouw. Hij ontving ƒ6000 a ƒ7000 steun
door overneming van een herbouwplicht.
zodat een arbeiderswoning hem ongeveer
19.000 opbrengt en de kopers als „ver
borgen gebreken" de houtwormen op de
koop toe krijgen. Is het niet treurig, dat
Wederopbouw zoiets goedkeurt en dat er
met de belastinggelden wordt omge
sprongen?
Sassenheim. V.
De muren van Jericho
Grote, warme dank brengen wij aan
de redactie, die zo vriendelijk is geweest,
oproep voor een grote Bijbel
actie in Spanje tegen 31 October te
plaatsen. We brengen langs deze weg
neens innige dank aan hen. die
tot hiertoe hun gaven hebben gezonden
Verscheidene duizenden guldens hadden
-odig; en op een paar na zijn we er.
Wie zendt me deze laatste twee? 31 Oc
tober moet een triumfdag worden voor
hulp aan de honderden en honderden
aanvragen, die binnen zijn gekomen uit
het geestelijk blinde, domme, arme en
thar.s ontwakende Spanje. De muren
in Jericho zullen vallen.
Geloof en blaas de bazuin.
PROF G WISSE,
Doorn. Parklaan 3.
Giro 577526.
Gevangene mishandeld
In de N.L.C. van Donderdag 9 October
wam een artikel voor over de opening
an de vierde centrale bijeenkomst
Prot. Chr. strafgestichtspredikanten.
Prof. dr G. Th. Kempe heeft daar enkele
psychologische opmerkingen gemaakt
/er politiebewaring en huis
aring.
De Spreukendichter zegt: „Wie weten
schap vergadert, vergadert smart". Zelf
heb ik nooit gevangen gezeten, maar 1
weet, dat een verdachte zo verschrikk»
lijk werd geslagen door een gewon
veldwachter, dat hij bekende. Twee
wachtmeesters, die daarbij
ren, riepen, zo hard ze konden: „Sla
hem maar dood!"
Dat mag niet. Dat onrecht vind ik
veel vreselijker en moeilijker te vei
kroppen dan de straf van de rechtei
die volgens de wet wordt uitgesproker
Het waren Nederlanders, die dit uit
voerden, geen Duitsers.
Hazerswoude V
Rusland en de Nederlandse
communisten
Met stijgende verontwaardiging heb ik
een paar weken geleden gelezen het
artikel, overgenomen uit De Waarheid,
betreffende het bezoek van de Neder
landse communisten-leiders De Groot er
Wagenaar aan Rusland. Onbegrijpelijk
voor mij was, dat zy daar beweerd heb
ben te spreken „in naam van de meer
derheid van het Nederlandse volk". En
ook, dat op de door hen uitgereikte
vlag vermeld staat „De Nederlandse
arbeiders zullen nooit oorlog voerer
tegen de Sovjet Unie". Zijn zulke prak
tijken, die tooh op leugens gebaseerd
zijn, nu niet strafbaar? Ik vraag mij
voorts af, hoe ver men kan gaan alvo
rens tegen dergelijke infame leugens
(waardoor de naam van het merendeel
van ons volk op het spel wordt gezet)
van regeringswege wordt opgetreden.
A. C. KUIPER.
Wassenaar. Gr. Haesebroekseweg 59.
Wanneer de juiste mannen
op de juiste plaats
Ik vraag me af, of Nederland ooit nog
eens de juiste mannen op de juiste plaats
zal krijgen, waarmee ik doel op de rege
ringen na 1945. We hebben mi. namelijk
nodig, die, desnoods met de vuist
op tafel, willen vechten voor een waar-
ion ale politiek inplaats van
party-politiek. En wel om het
nationaal bewustzijn in binnen- en bui
tenland een hoger aanzien te geven en
niet te zwichten voor Amerikaanse dol
lars. Denk aan het negeren door Dene
marken van de Amerikaanse druk op de
Deense tankbootleveranties aan Rusland
de besliste Franse afwijzingen van
inmengingspogingen inzake de Tune
sische kwestie. Daarom hale de Ned. re
gering Nieuw Guinea „uit de ijskast" en
late Indonesië weten, dat dit gebied Ne
derlands is en blijft. Ook dulde mt i
geen medezeggenschap van andere landen
of toegang van Commissies van Goede
Diensten. Wanneer Indonesië Nieuw
Guinea voor de V.N. brengt zette men
de heren te Djakarta schaakmat met
haar eigen binnenlandse chaos en de
kwestie der Zuid-Molukken, voor welke
laatste aangelegenheid men het zelfbe
schikkingsrecht moet blijven eisen.
Voorts ro£pe men onze zo zwaar ge
krenkte Militaire Missie uit Indonesië
terug, alvorens ze het land wordt uit-
t. Laten de heren in Indonesië het
taar opknappen dus zonder onze
adviezen. Met onze goodwill ta.v. Indo
hebben we tot dusver alleen be
reikt, dat we niet meer voor vol wor
den aangezien. Alleen een krachtige hou
ding vermag respect af te dwingen! En
tenslotte: de verdediging van Neder
land. Momenteel getroosten we ons voor
die verdediging grote financiële offers
n eventuele oorlog ben ik ook
bereid voor de vrijheid van Nederland
Oranje een offer te brengen ja
zelfs voor de vrijheid van een bevrien-
Maar als ons land niet verde
digd zou worden en onze strijdkrachten
Frankrijk zouden worden ge
transporteerd zou ik liever thuis blijven
of desnoods onderduiken.
LEZER.
De telefoon en een naam
Met belangstelling las ik het artikel
in Uw blad van 23 October onder de
titel „Automatisering der telefoon in de
Rijnstreek". Mijn belangstelling ging
:ohter over in verbazing, toen ik las
„Langeraar zal straks een eenheid vor
men met Ter Aar en Korteraar welke
laatstgenoemde plaatsen ongev
80 aansluitingen tellen. Welke de vc
naam zal zijn is nog niet officieel (wel
onofficieel?) bekend". Ik begreep hier
mede uit de even eerder geplaat-
„In het voorjaar van 1953 volgt
de Ingebruikneming van de eindcentrales
Langeraar en Nieuwkoop", dat
blijkbaar over studeert om als
Langeraar te gaan gebruiken.
studie kan men wel staken, want
welke voernaam de combinatie van dc
buurtschappen Langeraar (65 aanslui
tingen), Papenveer (thans met 28 aan
sluitingen ondergebracht btJ de buurt
schap Langeraar), Aardam en Korteraar
(78 aansluitingen), tezamen vormende de
nieente Ter Aar, zal moeten hebben,
toch volkomen duidelijk. Dit moet en
mag niet anders zijn dan kort en duide
lijk Ter Aar.
Laten de personen, die hierover be
slissen of adviseren, zich toch niet ver
kijken op de 100 (ln werkelijkheid 65)
.bonnees in dc buurtschap Langeraar.
n dc in Uw artikel buiten beschouwing
gelaten brave buurtschap Papenveer is
de veiling Ter Aar en Omstreken ge
vestigd. Die veiling heeft dan ook, zeer
terecht, de naam Ter Aar op haar kis-
staan. Ik hoop dan ook, en vele
inees met mij, dat U spoedig kunt
berichten: „Het is even raar met Ter
Langeraar en Korteraar, maar 't
voor elkaar, de voernaam wordt
Wachtgeld- en werkloosheid
uitkering
Aan de wachtgeld- en werkloosheid
uitkering zitten nogal wat haken en ogen.
in aartmerking te komen voor uitne-
ring moet men in de periode 1 Juli '51 tot
1 Juli '52 ten minste 176 dagen hebben ge
werkt. Daarvoor moet men zich tot zijn
bondsbestuur wenden en dit schrijft U in.
Natuurlijk kan men niet verwachten, dat
het sociale fonds voor de bouwnijverheid
binnen een week de aanvraag heeft be
handeld en de uitkering vastgesteld. Een
gehuwde met enige kinderen ontvangt
dan ook een voorschot van 30.
Is het echter wel nod:g, dat men vier of
vijf weken, soms nog langer, op de afre
kening moet wachten? Telkens ontvangt
een voorschot van 30 en op deze
wijze kan het niet anders, of het loopt
gezinsuitgaven hopeloos in de war.
Dit bedrag is in deze tijd niet meer dan
een druppel op de bekende gloeiende
plaat. Uiteindelijk ontvangt men bij de
afrekening weliswaar het te weinig £•?-
notene, maar weken lang heeft men dan
moeten rondscharrelen met telkens een
klein beetje. Wat dat voor een gezin met
elf kinderen, zoals er ook een geval is,
betekent, kan men zich wel voorstellen.
De leveranciers zijn hiervan de dupe. Zij
moeten, ongewild, spelen voor voorschot-
bankje.
De tegenwerping, dat dit dan toch maar
eenmaal zal gebeuren, gaat in de practijk
niet op. Nemen we het geval dat iemand
acht weken zonder werk is geweest. Dan
gaat hij weer voor een week of vier aan
de slag, zoals in de bouwnijverheid meer
malen gebeurt, om tot de ontdekking te
komen, dat dezelfde lijdensweg weer van
voren af aan begint. Deze gezinnen Komen
zo hopeloos in de knoei.
Daar komt nog bij, dat een werknemer
het ongeluk kan hebben, bij een patroon
in dienst te treden, die niet is aangeslo
ten bij het sociaal fonds van de bouwnij
verheid. In de eerste plaats krijgt men
dan drie z.g. wachtdagen nooit vergoed.
Waarom deze strafmaatregel tegen een
werknemer, die hier toch niets aan kan
doen? Voorts krijgt men geen uitkering
van de organisatie, maar van Centraal
Gaat men naderhand werken bij een
wèl-aangeslotene, dan moet men zich
weer wel by zyn organisatie vervoegen.
Ik vraag mij af, waar deze rompslomp
Het is te hopen, dat de uitkering in de
toekomst vlotter betaald zal worden dan
tot nu toe het geval is. Als men het werk
niet afkan: er lopen genoeg werklozen
rond, plaats er personeel bij en de zaak is
gezond.
Oegstgeest
Stekende brandnetels
uw rubriek „Maar wij denken er
er" beweerde een zekere mijnheer
D., dat brandnetels in Augustus en Sep
tember niet steken. Ik kan dit niet met
hem eens zijn. Juist in deze maanden
moeten wij veel wieden en de ervaring
dat de netels vooral 's morgens met
dauw erg steken, maar ook overdag kun
nen ze het ons lastig maken. Ik nodig
hierbij vriendelijk deze heer D. uit om
dagje bij ons te komen wieden in
de volgende zomer. Dan zal hij tot an
dere gedachten komen.
SAM. STAR
Ryn6burg Rijnsburgerweg 106.
„Tactische" politiemacht
In de N.L.C. kwam een berient voor
/er het optreden van de poiiüe te?en
:n Ambonnees, die als getuige by een
rechtszaak moest verschijnen. Wat is bet
toch een grote geruststelling, dat wij i-*>
kleine, maar tooh zo democratische
landje, de beschikking hebben over een
goed getrainde en met tact optredende
politemacht- Wat hadden wij and<.is
beginnen met zulke ongure e'e-
zoals die bewoner van hei Axa-
bonnese kamp, die op zo'n k°urigc wijze,
zonder bloedvergieten, werd ingerekend
Eigenlijk is dit succes een groie aan
klacht tegen onze, op democratie geoa-
seerde samenleving. Wij, die altya piat
gaan op onze vrijheidsliefde en rechten
mogen dit vergrijp
niet tolereren. Het is waanzinnig en
weerzinwekkend, zoals de heren vreJr>-
bewaarders zijn opgetreden tegen eer»
vermoedend men*. D=ze manier
oen lijkt angstig veel op die <tau
de Gestapo.
Het enige verschil is. dat de volgent
en van Hitier niet zoveel voorzorgen
amen en met ten hoogste een ma* of
ijf, zes kwamen, inplaats van met
honderdtwintig. Van die heren aras Lït
nog te verklaren, dat zij geen genade
kenden en hun slachtoffer meenamen,
zoals het was gekleed. In deze tyu vin
den wy zoiets echter absurd
Wij hopen, dat de heren politie-au'o-
riteiten van zoveel zijden tegenwerpin
gen zullen krijgen, dat zy hun optreden
oortaan door wat meer begnp en men
selijkheid laten beïnvloeden.
D. A. v. d. HEIJDEN
Leiden. Langestraat 59a
(en vier andere
ondertekenaars)
Bij de brugbouw in
Woubrugge
men komt van 's Molenaars varen
Door de Heimanswetering,
Naar het land'lijk dorp Woubrugge,
Dan is het aanzicht niet gering.
Dan openen zich perspectieven,
Waarheen het kennersoog zich richt.
En weldra komt de oude klapbrug.
Met zijn omgeving in 't gezicht
De oude brug met zijn twee poorten.
Balansen, klappen enzovoort.
En 't anna achttien-negen-cn-zestlg
Leest men nog in d'ene poort.
Het jaar waarin deez' brug gebouwd
werd.
Dus drie-en-tachtig jaar geleên;
Zij werd geopend voor veel scheepvaart
En veel verkeer ging er over heen.
Nu moet de oude brug verdwijnen.
Velen vinden het zo sneu.
„Ach", zegt men; ..Zij past zo prachtig
In het landelijk milieu".
Maar onze tijd vraagt nieuwe bruggen:
De oude hebben afgedaan.
Auto's ziet men zwaar beladen.
Schepen steeds maar groter gaan.
De brug voldoet met meer aan d'eisen.
Waar het verkeer van thans om vraagt.
En daarom heeft het de provincie
Met al haar helpers nu behaagd
Een nieuwe brug te construeren.
Een brug. die aan de cis voldoet
Dat geeft dus aan de autorijders
de schippers nieuwe moed.
De nieuwe brug zal er dus komen.
De brug van ijzer, steen, beton.
't Was half November één-en-vijftig
Toen men aan het werk begon.
De provincie, de gemeente,
t Verkeer te water en te land
Drukken op de dag der opening
Uit dankbaarheid elkaar de hand
Veel herinneringen zijn er.
Die 't bestaan der oude brug
Jaren zullen levend houden.
Toch wenst men haar niet terug.
Alleen de ouderen van dagen
(Ach, ze zijn niet meer zo vlug).
Die daag'lijks toch hun dorp bewand'len,
T- u terug
G WINDHORST,
Weteringpad 7.
Ja, die wensen haar i
Woubrugge
