Gehele
Leidse bevolking kan zich straks
laten doorlichten
Voorbereidingscomité wordt spoedig
opgericht
de Heer
De weg van Dorestad over Haithabu (na^41 zetten). De volgende partijen wer-
naar Birka
Theo van der Pas opende seizoen van
Leidse Kunstkring „Voor Allen"
Levende kikkers gevierendeeld
voor de visvangst
Ambtenaren doorkruisten
beleid van minister
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 15 OCTOBER 1952
Het gevaar der t.b.c. niet fictie!
Di Zweeis spiak voor Sociale Raad over
tuberculosebestrijding
Voor de Sociale Raad heeft dr J. E. Zweers, directeur van het consultatie
bureau tot bestrijding der tuberculose voor het district Leiden, gisteravond
een inleiding gehouden over de bestrijding van deze ziekte. Hij deelde mee,
dat binnen afzienbare tijd ook de Leidse bevolking zich aan een onderzoek
zal kunnen onderwerpen. Er zal spoedig een plaatselijke commissie wor
den opgericht. Iedereen moet meedoen, wil het onderzoek tenminste zin
hebben. Het gaat er immers om de bronnen van de besmetting op te sporen,
aldus de geneesheer.
In zijn inleiding wees dr Zweers op het
jaar 1882. toen Robert Koch de tuberkel
bacil ontdekte. De aanvankelijke pogin
gen om het lichaam verweerstoffen te
geven ter overwinning van de ziekte zijn
mislukt. Pas later werd een vaccin ge
vonden, dat met succes kon worden toe
gepast.
Langzamerhand kwamén de plaatse
lijke bestrijdingsverenigingen omhoog.
Achtereenvolgens ontstonden locale, dis-
ricts-, provinciale en landelijke organi
saties. Waar vroeger alles primitief ge-
Advertentie)
-Cik J/MA/JtrW1"""'*
Agenda voor Leiden
Woensdag
Chr. kleuterschool Morsweg 114, 11 uur
v.m 10 uur n m.: bazar.
Gehoorzaal, 8 uur: Toonkunst, concert
piano-duo Victor Babin en Vitya Vron-
sky.
i Plantkun-
Vlies. 8 uur: Tuinbouw-
de. fruitavond-
Levendaal 1, half 8—half 9: zitting prij-
zencommissie.
Alphen aan den Rijn, Avifauna.
KRO-tournée-avond-
Donderdag
Burgemeester bezocht
kampioen-aquariumhouder
De heer Gijzenij, Lage Rijndijk 76A,
die voor de Leidse afdeling van de
landelijke aquarium- en terrariumvereni-
iging de eerste prijs in de landelijke huis-
keuring won, heeft gisteravond in zijn
woning bezoek gehad van het ere-lid van
De Natuurvriend, burgemeester jhr mr
F> H. van Kinschot. De burgemeester
overhandigde namens De Natuurvriend
een grote fruitmand. Deze waardering
was door de heer Gijzenij met recht ver
diend. Hij heeft in de maand, die voor
de keuring nodig was, zijn aquarium
steeds in de beste vorm gehouden. Zelfs
gisteravond zag het er nog schitte
rend uit.
Aanvankelijk was hij niet van plan
aan de 'keuring mee te doen. Maar toen
hij een paar Hagenaars en Rotterdam
mers hoorde snoeven, dat zij de keuring
wel even voor hun rekening zouden
nemen, is hij de uiterste zorg
prachtige grote bak gaan besteden. De
Hagenaars en Rotterdammers weten n"
dat er in Leiden mensen zyn, die vi
aquariumhouden kaas gegeten hebben.
Al dertig jaar geleden begon bij de
heer Gijzenij de liefde voor het kweken
van vissen op te komen. Hij zag in Den
Haag eens een paar tropisch'e aquaria
vanaf dat ogenblik heeft deze hobby hem
niet meer losgelaten. Eigenlijk fascineer
den hem de vissen meer dan het
aquarium. In zijn prille jeugd schuimde
de jonge Gijzenij al de slootkanten af
om de stekelbaarzen -te bespieden. Nu
staat dan de kroon op zijn werk. Als het
volgend jaar de grote aquaria-tentoon
stelling door De Natuurvriend wordt ge
organiseerd, zal het aquarium van de
heer Gijzenij hoogstwaarschijnlijk één
van d« trekpleisters zijn.
H. Tegelaar 25 jaar
bij Zaalberg
Gisteren herdacht de heer H. Tegelaar,
Caeciliastraat 45, de dag. waarop hij voor
25 jaren als wever in dienst trad bij dc
dekenfabrieken van Zaalberg. Hij werd
des morgens met zijn echtgenote door
de directie op kantoor ontvangen en i
het bijzijn van de bedrijfsleiders en a:
delingschefs toegesproken. De hee
Schrandt overhandigde hem een env<
loppe met inhoud. De voorzitter van d
fabriekscommissie bood namens het gi
hele personeel de gelukwensen aan e
deed deze vergezeld gaan van diverse
stoffelijke blijken van waardering.
Men bleef nog enige tijd gezellig bijeen.
De jubilaris bracht de dag verder in do
huiselijk kring door.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Michiel Ohr., zn van P.'
C. Veltman en E. Raphaël; Elisabeth, dr
van A. C. de Wit en E. van der Wêyden;
Cornelia J., dr van W. van Putten
de Graaf; Gerarda M., dr van A.
Soest en E. S. M. Breedevelt; Otto, zn
van P. Boef en M. Telle; Rudolf G., zn
van L. Boom en G. Knotter.
OVERLEDEN: M. Schipaanboord, wed.
van Lankester, 74 jr; D. J. M. Hendriks,
huisvr. van Waaijer, 63 jr; U. G. Loewy,
man, 47 jT.
beurde, zien we nu. dat bijna de gehele
bestrijding van de tuberculose in handen
is gekomen van het rijk. al blijft het par
ticuliere initiatief op dit gebied volledig
gelden.
Dr Zweers vertelde voorts iets over de
gang van zaken in het districtsconsultatie
bureau en de betekenis van het contact-
onderzoek. De hoop om via dit onder
zoek alle gevallen te ontdekken, is ijdel
gebleken.
De inleider zei, dat hij wel eens
schrikt, als hij kennis neemt van al
lerlei optimistische uitspraken met
betrekking tot de bestrijding van de
tuberculose. Het aantal nieuwe ziek
tegevallen peï jaar daalt namelijk
bijna niet. In het district Leiden wer
den vorig jaar driehonderd nieuwe
gevallen geconstateerd. Er is dus
niet zo veel reden tot juichen. Na
tuurlijk hebben de nieuwe middelen
Jons zeer snel vooruit gebracht in de
genezing, maar het direct en afdoend
doen verdwijnen van de tuberkel
bacil in het lichaam is een fictie ge
bleken. We weten niet wat ons nog te
wachten staat, aldus dr Zweers. We
zijn met de bestrijding van de tuber
culose nog lang niet klaar.
Tenslotte stond de geneesheer stil bij
het bevolkingsonderzoek, zoals dat na de
bevrijding in Delft onder auspiciën van
de Fotu is begonnen. Spr. vertelde, dat
1 klein dorp op een der Zuidhol
landse eilanden niet minder dan negen
gevallen van open tuberculose werden
•aargenomen, waarvan twee bij banket
bakkers
Vorig jaar is men in het district Leiden
met het onderzoek begonnen. Spr. be
klemtoonde, dat allen aan dit onderzoek
moeten deelnemen. Omdat het vrijwillig
i intensieve propaganda onont
beerlijk. Juist in deze tijd dienen we
waakzaam te blijven tegen een ziekte,
die geen psychische spanningen en zorgen
•erdraagt. Nodig zijn: een vervolmaakte
opsporing, een optimale diagnostiek,
luw contact tussen de organisaties
in ruim gebruik van de mogelijkheden
)or vaccinatie.
De vergadering stond onder leiding
wethouder S. Menken, voorzitter van de
raad. Mej. Knappert en de heer
Kleef, kortgeleden op resp. 92- er
leeftijd overleden, werden met een kort
•oord herdacht.
Zilveren jubileum bij
P. en C.
Vijf en twintig, jaar geléden deed de
heer H. Neuteboom als pompier zijn in
trede bij dè N V. Peek en Gloppenburg
te Lelden. De jubilaris werd toegespro
ken door de heer Meijer, bedrijfsleider,
namens de directie en overhandigde hemi
couvert met inhoud, daarbij wijzend'
op de trouwe plichtsvervulling
aangename samenwerking. Vervolgens
bood de heer Messink namens het gehele
personeel zijn gelukwensen met een
sportjekker als cadeau aan- De heer W.
Vliet huldigde namens de oud-col
lega's.
In zijn dankwoord haalde de jubilaris
enige herinneringen uit zijn 25-jarige
loopbaan op. Hij toonde zich
heugd over de huldiging en de aangebo
den cadeaux. Terwijl het bedrijf
voortgang had, bracht de jubilaris in ge
zelschap van de bedrijfsleider met alle
gepënsionneerden nog enige tijd gezellig
in de Turk door-
Bazar Chr. kleuterschool
Morsweg 114
Familieberichten uit
andere bladen
GETROUWD: W H. P. Smit en mevr. J. E.
Storm: mr Y. W. van Blokland n Y M Crai
dijk; Amsterdam.
BEVALLEN: Stlggelbout—Ovlng, Amster-
-I M.
van Deuntnck—van Kuilenburg. Rotterdam,
80 j.: M. de Maaed—van Bergen. Den Dolder
C Lambert, Breda, 44 j.; D. Knoop. Amster
dam 72 j.; G. F. Walter, Amsterdam, 76 j;
L. HajeRctsig. Heemstede. 64 j.; F. P.
Ravenswaaij, Heemstede. 73 j.
Gehoorzaal. 8 uur: Residentie-orkest
voor K. en O., solist Geza Anda, piano.
Snouck-Hurgronjehuis, 8 uur: Pro Ju-
ventute en R K. Gezinsvoogdij, mr J. J.
M. Braun, Den Haag, over de algemene
beginselen der gezinsvoogdij:
Stadhuis, kamer 125, 7.15 uur: Leids
jeugdparlement over vakbeweging en
politiek.
Nieuw-Minerva, 8 uur: Leids Kunst
centrum, jaarvergadering.
Vrijdag
Snouck-Hurgronjehuis, 8 uur: K. en O..
eerste avondcursus Bronnen der westerse
cultuur, dr J. A. Schroder over de antie
ke beschaving.
Schouwburg. 7.45 uur: Leids Acade
misch Kunstcentrum, Hindoedanseres
Hima Kesarcodi.
Gehoorzaal. 8 uur: Joegoslavische vol
leybalclub „Locomotief'.
Leiderdorp. Dorpshuis, 8 uur: Ned.
Volkstoneel brengt Het Woord van Kaj
Munk.
Oegstgeest. Het Witte Huis. 7.45
uur: „Oost en West", Lode van Gent met
film „Zo is donker Afrika".
Nachtdienst apotheken
Apotheek Duyster. Nieuwe Rijn 18. tel.
20523 en de Doeza-apotheek. Doerastraat
31, tel. 20313.
Tentoonstellingen
Museum Steenstraat la, 1016 uur (be
halve 's Maandags), Van 't Hoff-tentoón-
stelling (t.m. 29 October).
Dr Van Nes begint volgende
maand te Alblasserdam
Zoals de Leidenaars bekend is, zal de
befaamde orthopaedisch-chirurg dr C. P,
Nes, voorheen geneesheer-directeur
de Annakliniek, zyn praktijk mede
gaan uitoefenen te Alblasserdam. De
Cornelis Vroegestlchting aldaar zal, naast
de dr Van Nes ter beschikking staande
gelegenheden te Leiden, zijn werkterrein
zijn. Met de verbouwing van het complex
te Alblasserdam wordt goede voortgang
gemaakt. De verwachting is gerecht
vaardigd, dat reeds half November in een
der afgebouwde vleugels de verpleging
en behandeling een aanvang zullen kun-
Overigens hoopt men met de
afbouw in Januari gereed te komen.
Terug in Leiden
De militair van de zeemacht A. W.
Jansen. Oranjestraat 18 Leiden, hoopt
binnenkort met de Johan van Oldenbar-
nevelt uit Indonesië in ons land terug
keren.
Nederlandse tuinders
klagen
Protocol van Luxemburg
moet verdwijnen
Vooraanstaande figuren uit de Neder
landse tuinbouwwereld hebben aan de
vooravond van de grote Beneluxconfe-
rentie te Knokke hun hart gelucht over
het zogenaamde landbouwprotocol van
Luxemburg, hetwelk later in Den Haag
aangevuld en hebben verklaard, dat
het protocol moet verdwijnen, daar dit
toestanden heeft geschapen, die verre
ten achter staan bij de normale douane
verhouding.
Op grond van dit protocol wordt de
Belgische boer op onredelijke wyze be
schermd, terwijl de Nederlandse tuinder
het kind van de rekening wordt. Men
heeft evenwel in Nederlandse kring open
voor j3e Belgische moeilijkheden van
loonprijs en pachtprijs, waardoor de Bel
gische productiekosten 10 tot 20 procent
hoger zijn dan in ons land, en zou er
derhalve vrede mee hebben, wanneer de
Nederlandse producten aan de Belgische
grens met een daarmede overeenkomen
de heffing zouden worden belast. Bij een
dergelijke tijdelijke evenwichtsheffing
zouden kwaliteit, service en verpakking
verkoopargument worden, hetgeen de
Belgische telers zou aansproren tot gro
tere inspanning en teelt van gelijkwaar
dige producten. De huidige concurreren
de' heffingen en de sluitingen van de
grens op grond van het protocol moeten
volgens de Nederlandse tuinders verdwij
nen. In een gemengde commissie, een
„groenten- en fruitparlementje" gedu
rende de overgangstijd ziet men voor
beide partijen een gezonde oplossing van
de tegenwoordige moeilijkheden.
De Nederlandse tuinders hebben er nog
op gewezen, dat de gehele Belgische uit
voer naar Nederland ongeveer het dub
bele bedraagt van de uitvoer in omge
keerde richting. Men vraagt zich dan ook
af, waarom de Belgen zo tegen de Ne
derlandse uitvoer te keer gaan.
Gezellige muziek, een goede stemming,
druk beweeg kortom alles wat bij een
goede bazarsfeer past, was vanmorgen
direct na de opening van de bazar in de
Christelijke kleuterschool Morsweg 114
Liiwezig.
Ds D. J. Vossers, die als voorzitter van
de vereniging voor Chr. onderwijs de
bazar opende, zei onder meer dankbaar
te zyn voor deze mooie fröbelschool. Hier
wordt onderwijs gegeven, zo zei spreker,
waaraan de kleutei-s practisch iets heb
ben. Deze fröbelschool is Christelijk, dat
wil zeggen, dat men beseft heeft, noo
vroeg genoeg te kunnen beginnen, d
kinderen in de sfeer van het evangeli
op te voeden.
Het bestuur van de vereniging voor
Chr. onderwijs is er dankbaar voor, dat
het.'de school zo goed gaat. Eén ding
geeft echter reden tot zorg en dat zyn
de financiën. Nu is er een comité van
ouders opgericht, dat ten doel heeft eer
bedrag bijeen te brengen om de leer
middelen uit te breiden en te moderni
seren. Dit comité heeft voor dat doel ook
de bazar georganiseerd. Ds Vossers be
sloot zijn openingswoord met de wens.
dat de bazar, die tot vanavond 10
geopend is, een klinkend resultaat heeft.
(Advertentie) I
de meest gekochte bonbon!
40 en
SPORT EN WEDSTRIJDEN
AverbachPrins werd
afgebroken
De resultaten van de partyen. gespeeld
in de 18e ronde van het interzonaal
schaaktournooi te Stockholm, luiden:
Sanchez (Columbia)—Stoltz (Zweden)
1—0 (na 49 zetten); Barcza (Hong.)
Golombek (G.B1—0 (na 28 zetten);
Petrosvan (RuslSteiner (V.S.) M—hi
(na 12*zetten); Gelier (Rusl)—Taimanov
(Rusl.) Vz—Xi (na 22, zetten); Pachman
den afgebroken: Szabo (Hong.)—Kotov
den afgebroken: Szabo (Hong.)
(Rusl->: Stahlberg (Zweden)—Elikases
(Argent.); Gligoric (Zuidsl.)—Wade (N.
Zeel); Averbach (Rusl Prins (Ned
T> r T t TT* t jf i Pilnik (Argent.)—Unzicker (Duitsl-).
Prof. Jankuhn uit Kiel in museum van oudheden
het isolement van Noord-Europa in de Afvalwedstrijd van de L.S.B.
A. A. Idema (L.S.G.) maakt een goede
In het rijksmuseum van oudheden, fc
sprak gisteravond prof. dr H. Jankuhn
uit Kiel over Dorestad en Haithabu maar na jiw mu men, huk., "^-i, „nmaiKoirer
Ten tijde van Karei de Grote en het gebied van de Rijn en het Noorden dece fraa"; m "n
begin van de Christianisering in Noord- eerste tekenen van een nieuwe opleving jaar in zyn bezi Ci Te_
europa, aldus prof. Jankuhn, bewijzen van de handel constateren. Het zijn de (8v e-hiisK ver'oor doo- een
de historische bronnen het bestaan van voortbrengselen uit de Rijnstreek op het mersma. - c[eeni5
een handelsweg, looend van de Rijn over I gebied van aardewerk, het Frankische ^kenna twee
het Jutlandse schiereiland tot aan het glas en de munten uit Dorestad en Maas-.(-•• -
gebied van het Malarmeer in Midden- j tricht, waaraan men, wat de 7de er 8ste w F Sohuss'aan een half puntje
Zweden. Dorestad (Wijk bij Duurstede).) eeuw betreft, het gebied kan onderken- u worden. Wint
Haithabu in Sleeswijk en Birka, eennen, van waaruit de handel plaats vond. J® echter dan eindigen Idema,
handelsplaats op een klein eilandje in (Sinds omstreeks 800 ontstaan er langs
het Malarmeer, zijn knooppunten van
een levendige ruilhandel. In de 9de eeuw-
bestaat deze weg reeds geruime tijd. De
vraag naar het ontstaan leidt naar inte
ressante historische problemen van de
laat-klassieke tijd en de vroege middel
eeuwen. De buitengewoon levendige be
trekkingen, die er ten tijde van het
Romeinse wereldrijk bestonden tussen
Zuid-Europa en Scandinavië, werden
door de grote volkeverhuizingen in de 6de
en 7de eeuw lam gelegd, toen zich de
Avaren, en in hun gevolg de Slavische
volkeren, in het noordelijk deel van de
Balkan resp. in Midden-Europa vestig
den.
Het gevolg van deze verhuizingen ls
Daar Cor de Groot, die het nieuwe seizoen van de Leidse Kunstkring „Voor
Allen" zou openen, door ziekte verhinderd was, zag het bestuur zich ge
noodzaakt naar een waardige plaatsvervanger om te zien. Theo van der
Pas bleek bereid te zijn op korte termijn een recital voor te bereiden, het
geen van veel moed getuigt.
Bü de beoordeling van deze avond Eerst na de pauze wist Van der Pas
mogen we de omstandigheden niet uit
het oog vérliezen. Want het zal onge
twijfeld mede aan deze nogal korte tijd
van voorbereiding te wijten geweest zijn,
dat een gedeelte van het programma ons
niet geheel heeft kunnen bevredigen.
In dé drie vóór de pauzes uitgevoerde
werken waren stellig» voortreffelijke mo
menten aan te wijzen, bijv. in Schu
mann's Papillons en vooral in Brahms'
walsen op. 39; Van der Pas' spel wordt
immers gekenmerkt door een uitermate
verzorgd en genuanceerd toucher, door
een hoog ontwikkelde techniek en door
een bijna steeds juist stijlgevoel. Dit zijn
belangrijke kwaliteiten, die het luisteren
naar dit spel tot een bijzonder genoegen
maken. En toch ontkomt men niet aan
de indruk dat ons iets van de diepere
achtergrond der gespeelde werken ont
houden wordt; Bach's ongeëvenaard
schone partita in Bes bevat meer moge
lijkheden dan ons hier werden geopen
baard; de Gigue bijvoorbeeld, één van
Bach's meesterlykste klavierwerken,
bleef mat en gedrukt. Ook bij Schumann
leek het alsof de ware bezieling, die in
deze prachtige romantische muziek van
zo essentieel belang is, niet wilde komen.
Kantongerecht te Leiden
Twee arbeiders uit Roelofarendsveen
stonden voor het Leidse kantongerecht
terecht wegens ergerlijke dierenmishan
deling. Op 6 Juli had een van hen in
een roeiboot zogenaamde aalrepen ver
voerd, dat was op de Zijl te Warmond.
Als levend aas had de man aan twee
honderd haken vierdeparten van kik-
;n gestoken. De andere arbeider
moest voor de balie verschijnen, omdat
hij deze gevierendeelde kikvorsen hafl
doen vervoeren. Bovendien had hij zon
der schriftelijke vergunning in de Zijl
gevist. Een wachtmeester van de rijks
politie uit Leiderdorp had het edel»
tweetal aangehouden.
""'1 wees op het bijzonder wrede van
dergelijke handelwijze. Het O. M
vond, dat hier van ergerlijke dierenmis
handeling sprake was. De eerste ver
dachte kreeg in totaal t 10 boete en d»
tweede f 55 boete.
Voor de plaatsvervangend kantonrech-
r, mr De Ruyter de Wildt, moesten een
aannemer en een koopman uit Den Haag
zich verantwoorden omdat zij aan de
Vispoelpolder te Warmond in Juli van
dit jaar zomerhuisjes hadden gebouwd.
Dit was geschied zonder toestemming
van de bouwpolitie en zonder vergun
ning van B. en W. van Warmond. Ver
dachten ontkenden ten stelligste dat het
hier zomerhuisjes betrof, het ging om
woonwagens. De verbalisant verklaarde
echter, dat de wielen maar „oogverblin
ding" waren, onder de „wagens" waren
fundamenten aangebracht, de zijkanten
zijn volgestort met aarde. Ook een ar
chitect. die een onderzoek had ingesteld,
moest erkennen dat met deze ..wagens"
niet gereden kon worden. Verdachte zal
nu f 25 boete moeten betalen
Een automobilist uit Noordwijkerhout,
die, zonder in het bezit van een rijbewijs
te zijn, op 11 Juli te Rijnsburg een brom
fietser omver had gereden, hoorde zich
tot een serie boeten van in totaal f 47.50
veroordelen.
Het gewone rijtje dagvaardingen in
zake het ontduiken van de leerplichtwet
was weer uitgebracht tegen ouders uit
Nieuwe Wetering. Katwijk. Noordwljk
en Noordwijkerhout. Een landbouw
i uit Nieuwe Wetering heeft deze ove
treding al driemaal begaan, boete: f 20
sen week hechtenis voorwaardelijk
een proeftijd van 2 jaar
Godsdienstige bezwaren
zijn eigenlijke niveau te bereiken,
wel in vier werken van Debussy, waar
vooral L'Isle Joyeuse tot een pres
tatie van hoge rang werd. Ook Ravel's
bekende sonatine werd met technisch
meesterschap en met veel inzicht ln de
speciale sfeer van dit werk, op voor
treffelijke wijze voorgedragen.
Van der Pas zou het hierbij heel goed
hebben kunnen laten, doch hij wilde
blijkbaar eerst nog de harten der toe
hoorders winnen met enkele Chopin-
vertolkingen, die na deze impressionnls-
tische werken toch wel wat vreemd
deden. Achtereenvolgens hoorden we de
Ballade in F, de Nocturne I
Etude in A (opus 25 11). Hoewel de
solist ook in deze werken vele goede
kwaliteiten toonde, kwam het ons toch
voor dat hij het ware temperament voor
deze muziek mist: een Chopinpianist bij
uitstek is hij stellig niet, ook al meent
hy wellicht het tegenovergestelde. De
gespletenheid van stemming, wi
deze merkwaardige Ballade met haar
grillige afsluiting in A mineur vervuld
de verstilde melancholie van de Noc
turne in Cis, de duistere daemonie van
de Etude in A met zyn. bijna verbijs
terende technische moeilijkheden, zij
kwamen niet overtuigend tot uiting, el
betekende vooral de Etude een opmer
kelijke prestatie.
Van der Pas oogstte hierop dan ook
n zeer hartelijk applaus, dat hem be
woog tot het geven van de gebruikelijke
toegift, ditmaal Scarlatti's stralende So
nate in C, zeer fraai gespeeld.
J. van der V<
Politie arresteerde
pseudo-kruiers
i Schuss en Van Steenis, die vermoedelijk
weg ook in het noorden handels- van Tiemersma zal winnen, allen
centra, z.g. „wike:n Hauhabu en ml
Dorestad. In de loop van de negende
eeuw bereikte de handel tussen West-
i Noord-Europa zijn hoogtepunt.
Als omstreeks 850 de grote waterwegen
door de Oost-Europese laagvlakte weer
voor het Noorden openstaan en de
nieuwe betrekkingen zich tot Byzantium
en naar de Arabische wereld uitstrek
ken, worden de West-Europese verbin
dingen enigszins op de achtergrond, ge
drongen, maar geheel uitgeschakeld
worden zij toch niet. Dat ligt vooral
daaraan, dat de verbindingen van Dore
stad via Haithabu naar Birka niet uit
sluitend van commerciële aard waren.
Maar het was langs deze weg, dat het
Christendom het Noorden bereikte, en
dit geestelijk contact heeft essentieel bij
gedragen tot het in stand houden van
de betrekkingen, die tot in de late mid-
deleèuwen onveranderd bleven voortbe-
De historische betekenis van de
weg van Dorestad langs Haithabu
De Sleutelstad IIS.V.G.T. I
0—5
S.V.G.T. toonde zich in deze wedstrijd
sterker dan de thuisclub. In de eerste
helft was de verdediging der Leidenaars
goed op dreef en bleef de achterstand
beperkt tot 0—1 Na de hervatting nam
SVGT het spel geheel in handen: ze
voerde de score op tot 05
TAFELTENNISPROGRAMMA
He; tafeltennis-competitie-programma
voor morgen luidt:
Hoofdklasse: Wibo 1Well Shot (Nij
megen) 4.30 uur school Korte Lombard
straat. Den Haag..
Overgangsklasse: A VGA 1Treffers 2-
Greep E: Scylla 1Sparia 2. Smash 1
Zweden ligt voor een groot deel daarin, j Batsw. 2, Jagers 1DOS 2 Groep F:
deze weg de verbinding van Batsw. 1—Ror.o 1. DOS 1—USV 1. Detas
Scandinavië, Denemarker, en Sleeswijk jEendracht 1. St. Hoger 1Carbon 1-
met het Westen tot stand kwam.
schijnen, omdat zij niet
ae verkie
zingen voor de benoeming van leden
van de Staten-Generaal had deelgeno
men. Verdachte verklaarde wegens
godsdienstige bezwaren nog nooit ge
stemd te hebben. De ambtenaar wees er
op, dat verdachte het mis heeft. Men
moet wel verschijnen, maar stempnent
is er als zodanig niet. Men is verplacht
de overheid te gehoorzamen. De dame
werd tot f 5 boete veroordeeld
Vervolgens moest een hele familie
verschijnen, ook al wegens het niet ver
schijnen op het stembureau en niet stern-
Een van de leden van de familie
verdedigde nu het standpunt van de fa
milie: volgens de Bijbel mogen vrouwen
niet stemmen! De verdachte bleek tot de
Staatkundig Geref. partij te behoren en
ook hij kreeg ty horen, dat de overheid
gehoorzaamd njoet worden. Alle ver
dachten kregen f 5 boete, met uitzonde
ring van een dame van 81 jaar. die er
met f 2 af kwam.
Onoverzichtelijke over
steekplaats
Gisteravond hielden zeven jongens
zich in de hal van het station op. Zijl
boden daar reizigers aan om tegen beta
ling behulpzaam te zijn. Dat was niet het
enige kwaad, dat zij bedreven. Zij gingen I
Het drama in Berkel
Vergif in medicijnen,
vreemde zaak
Uit een onderzoek van het gerechtelijk
laboratorium in Den Haag is gebleken,
dat in verscheidene medicamenten uit de
apotheek van de Berkelse arts O. kleine
hoeveelheden cyaankali zijn aangetrotfo-i
Als verklaring geeft de dokter op. zulks
te hebben gedaan voor het nemen van
proeven. De met cyaankali vermengde
medicijnen waren echter niet van de
overige gescheiden. Dit wekt bevreem
ding. Het verhaal over de ongeneeslijKe
ziekte van de doktersvrouw was verzon-
heeft O. nu toegegeven. De dokter
blijft evenwel ontkennen iets af te weten
van de moord op zijn vrouw.
Zijn aanvankelijke motivering, dat het
geval van zelfmoord zou zijn, heeft
zelf van de hand gewezen. O. /iet
nog steeds als enige mogelijkheid, dat zijn
schoonmoeder de schuldige is. Het pe-
litie-onderzoek valt geheel samen met liet
gerechtelijk vooronderzoek: een grote
bijzonderheid in dergelijke gevallen. Er
zijn reeds vele tientallen getuigen ge-
Meisje uit Bussum reeds
2Vz maand vermist
De 29-jarige dienstbode NeÜie van
Beest uit de Spijkerstraat 77 te Bussum
wordt vermist. Zij verliet op 30 Juli
haar betrekking te Eemnes om zien naar
haar ouderfijk huis te begeven, maar is
hier niet aangekomen Het meisje be
richtte haar ouders dat zij „ergens an
ders" in betrekking ging. Nadien heeft
men echter niets meer van haar ver
nomen De Bussumse politie vraagt In
lichtingen.
later
jes tegen de loketten
litie rekende het zevental i
een stevige schrobbering,
werden door hun ouders va
bureau gehaald-
Chr. Metaalbewerkersbond feest
in Custodia
lifnMwpMk-1Tï J"1» van «in 55-jariK bestas
De po- houdt de Haagse afdeling van de Chi
P '(Metaalbewerkersbond morgenavond i
Custodia een feestelijke bijeenkomst.
medewerking verleent de C.C C.-
tournèe-groep.
School Damlaan
De openbare lagere school aan de
Damlaan zal op Zaterdag 18 October des
morgens kwart over 11 worden geopend.
Veertig jaar bij de N.Z.H.
De heer J, Wouterloot, hoofdcontroleur
bij de N.Z.H.V.M. te Leiden, hoopt Dins
dag 28 October zijn veertigjarig jubileum
bij deze maatschappij te vieren.
Vier Urkers laten de
moed niet zakken
I Vier Urker vissers, die van 5 Januari
af in Argentinië verblijven, zijn aller-
minst van plan binnenkort naar Neder-
land terug te keren. Het zijn Jaap de
Op 12 Juni is een ernstig ongeluk ge- Vries, Jaap Ras en visser Teun
beurd bij de oversteekplaats op dc Hoge diens 16-jarige zoon.
Rijndijk bij de Wilhelminabrug. Een 52-1 De beide laatsten vissen reeds enige
jarige hoofdassistent bij de directe be- tijd bij een klein eiland, ongeveer 100 km
lastmgen was met zijn fiets gegrepenbenoorden Buenos Aires. Het eiland is
""J bijna onbewoond, omdat milliarden
personenauto, bestuurd dooi
een inwoner van Wassenaar. De hoofd
ambtenaar kreeg een schedelbasisfrac-
tuur. Verdachte werd verdedigd door een
rechtskundig adv
dat de overheid in gebreke is gebleven
de uiterst gevaarlijke oversteekplaats
voldoende te markeren
De kantonrechter, was
van ernstige onvoorzichtigheid
dachte niet kon worden gesproken. Hij
verklaarde hem schuldig maar legde
kieten, overbrengers van tropische ziek
ten, het verblijf er zeer onaangenaam
maken. De visvangst valt niet steeds mee,
maar wordt de laatste tijd wat beter.
Jaap de Vries werkt bij de Nederlandse
visser Mulder, die reeds jaren in Argen-
oordeel dat I w°°"t' fn JaaP Ras- de vierde
••bl'Jver beeft een betrekking gevonden
als bankwerker op het bedrijf van de
Nederlander Van Rooy Het bevalt hem
daar uitstekend, zodat hij zijn vrou
heeft gevraagd ook over te komen.
De andere Urkers in Argentinië -«•«*-«—.-c-
uit natr schMpsBHccertheid Sommitt.n j rcür."hooid"itig"<."n'iïür'
Petroleumcongres in Scheve-
ningen begonnen
Uit 14 landen zijn gisteren de afgevaar
digden van de petroleum-industrle in het
Kurhaus te Scheveningen bijeen gekomen
de sociale problemen In deze indu
strie te bespreken.
Hoewel uit Iran, Cazem Hassibi, Mos-
sadeq's naaste medewerker, en voor En
geland, McNeill van de Anglo-Iranion
Oil Company gekomen zijn, verwacht
men geen strubbelingen bij de bespre
kingen. Want dit congres, de vierde zit
ting van de commissie voor de Inter-
rtationale Arbeidsorganisatie, wil zich
geenszins in politieke discussies verlie
zen Wel zal gesproken worden over de
arbeidstijden. Men wil de 40-urige werk
week in de petroleum-industrie vaststel-
discussiëren over de lonen en de
sociale voorzieningen voor de werk
nemers in het bijzonder in de weinig
ontwikkelde gebieden.
Studie-cursussen voor
Chr. Hist, vrouwen
Maandagavond 3 November zal in Den
Haag een cursus van zes lessen beginnen,
uitgaande van de Centrale van Chr. His
torische Vrouwengroepen. Het is de be
doeling om in deze cursus de Chr. His
torische beginselen te bestuderen. In de
eerste twee lessen wordt gesproken over
de organisatie van de staat, de taak van
de vertegenwoordigende lichamen en het
begrip democratie.
In de volgende twee lessen zullen
enige principiële punten van het Chr.-
Historlsche beginselprogramma bespro
ken worden. In de laatste twee lessen
komt het sociaal-economisch programma
van de Unie ter tafel. Ook in Rotterdam,
Amsterdam en Amersfoort worden der
gelijke cursussen gehouden.
Docenten zyn mej. mr M. Boere te
Oegstgeest. mej. mr E. A. Haars te Breu-
kelen en de heren F. Goudzwaard te
Rotterdam en J. Haars te Amersfoort.
De cursus kost slechts enkele guldens.
Inlichtingen verstrekt de secretaresse
van de Centrale, mej. F. de Jong, Hek
bootstraat 4d, Rotterdam en mej. mr E.
A. Haars, 't Klokkehuis, Breukelen.
Vreemde dingen bij Wederopbouw
T~\E HAAGSE RECHTBANK behandelde gisteren een zaak tegen en-
l-s kele ambtenaren van het ministerie van Wederopbouw, afd. Zuid-
Holland, die bemiddeling hadden verleend bij, en gelden hadden aange
nomen voor, "het verhandelen van z.g. herbouwplichten. Voor deze mani
pulaties werden tegen de betrokken ambtenaren milde straffen geëist. Er
gebeurden wel vreemde dingen op het departement.
De oorlogsslachtoffers mochten hun
herbouwplicht alleen overdragen met
goedkeuring van de minister. In de prac-
tijk werd het dikwijls zo. dat het te her
bouwen pand op naam van het oorlogs
slachtoffer werd gebouwd, maar onmid
dellijk na voltooiing werd het overge
dragen aan de werkelijke eigenaar. Het
oorlogsslachtoffer werd dan uiteraard
schadeloos gesteld.
De 45-jarige ambtenaar-arbeidscontrac-
tant A. B. van Wederopbouw zou hierbij
bemiddeling hebben verleend, waarvoor
hij beloond was Hij bekende de feiten,
maar meende uit de houding van zijn
superieuren te mogen afleiden, dat het
overdragen oogluikend werd toegelaten
Dat deze mening niet ten onrechte was,
bleek uit de verklaringen van de direc-
dezc afdeling
hebbrn reeds verscheidene malen ge-1 OejadiBden voor een herbouwollchl
?r,cl" «erkend passagier rerug lelden via hem doorfe.tuurd naar .leeds
omen Eerst lukte dit, zoals naar Neder-lagere ambtenaren Ten slotte kwamen
land werd geschreven maar later ging de\7„ dan terecht bii A B die adressen ver-
repatriëring weer niet door. seh«fte De directeur achtte het verschaf-
fen van adressen niet strafbaar temeer
t Draaiorgel bhjtt in Suriname daar het Haagse adressen waren en Den
Het indertijd door Amsterdam naar 1 HaaK buiten bemoeienis van de afdeling
Paramaribo gezonden pierement, dat al I v,el
een Jaar lang een bekend verschijnsel „Directeur, U d aagt Schuld"
in de straten der stad geworden is. zai 3
1 niet teruggezonden worden en is door ,U. als hoogste ambienaar, vond het
I Amsterdam aan Suriname geschonken coed. U draagt hier schuld." zei de of-
ticior van Justitie, mr Overbeek scherp
In het ziekenhuis te HARROW is j Het bleek voorts, dat B van de minister
gisteren het 110de slachtoffer van de toestemming had om als nevenberoep de
I makelaardij uit te oefenen.
Engelse treinramp overleden.
In zijn requisitoir stelde de officier van
Justitie vast. dat het aannemen van gel
den bewezen was Op het bureau was
echter de sfeer inzake deze contracten
niet goed. Mede daarom en omdat de
feiten zich in Juli 1950 hadden voorge
daan. requireerde de officier van Justitie
vier maanden gevangenisstraf voorwaar
delijk.
De verdediger, mr J. H. W. van Uden,
stelde vast, dat verd. zijn gegevens niet
in zijn werkkring had verkregen. Voorts
mocht hij makelaar zijn. Op grond hier
van verzocht hij ontslag van rechtsver
volging. mede omdat de overdracht bij
de wet niet strafbaar was.
Tegen de 50-jnrlge ambtenaar J D uit
Monster werd drie maanden voorwaar
delijk geëist De 41-jarige ambtenaar G.
V uit Den Haag die ontkende in strijd
met zijn plicht te hebben gehandeld
werd langdurig verhoord Hij zou vol
komen onwetend zijn geweest over her
houwplichten
Toen hij. ondanks de tegenstrijdigheid
met de verklaringen van B volhield de
waarheid te spreken en zich Heriep op
rijn geloof zei de president mr Veldman:
We hebben hier al zoveel Gereformeer
den horen liegen.Dit is geen verwijt
aan de Gereformeerden voegde ae pre-
«M»nt hier versoelifkend aan toe
Tegen een ontkennende verd kan ik
eeen voorwaardel straf vorderen, meerde
de officier van Justitie en hy eiste drie
maanden onvoorwaardelUk.
Uitspraak 28 October a.s.
