AupinG
COEBERGH'S
Tegen spion Krantz die Tsjechen
inlichtte twee jaar geëist
was verstrikt in partijweb
communisten
Hij
der
Nieuwe professoren in Kampen
ds Doekes en ds Schilder
Interpellatie over Lages'
gratie-verlening
Met VELPON zie je er geen barst van!
fl
Toch is het zo!
WOENSDAG IS OCTOBER 1952
B.V.D. in Extase
(Van een onzer verslaggevers)
■TWEE JAAR GEVANGENISSTRAF eiste de Officier van Justitie bij de
Haagse Rechtbank gistermiddag tegen de Haagse planoloog Daniel
Engel Krantz, die, verdacht van spionnage ten behoeve van een vreemde
mogendheid (Tsjecho-Slowakije), voor haar terechtstond. Krantz heeft,
zoals wij in een deel van onze vorige editie nog konden melden, van
9 Februari tot 6 April 1951 geheime inlichtingen en berichten verschaft, die
hij putte uit, op het departement van Buitenlandse Zaken als „vertrou
welijk" gerubriceerde bronnen.
De behandeling van deze zaak ge
schiedde met gesloten deuren.
Toen om kwart over drie de zitting
weer openbaar was, begon de officier
terstond met zijn requisitoir. Hij deelde
mee, dat de verdachte een volledige be
kentenis aflegde en dat slechts over de
vraag, of de, door verdachte geposte
briefjes ook in handen van zijn opdracht
gevers kwamen, van gedachten gewisseld
diende te worden.
Van de twee eerste boodschappen is,
aldus spr., komen vast te staan, dat ze
in handen van de opdrachtgevers kwa
men. Het derde briefje bereikte de op
sporingsinstanties,
Naar de mening van de officier is het
..in handen spelen" voltooid op het ogen
blik. dat degene, die in het spionnage-
spel het bericht in ontvangst moet nemen
om het verder te geven, dat bericht in
handen heeft.
Wat er verder met zo'n bericht ge
schiedt, gaat de afzender niet aan. Hij
meende, dat een dergelijke situatie zich
hier voorgedaan heeft.
Ernstige feiten
„Sommigen", aldus de officier,
„hebben gemeend, de berichten over
deze zaak niet ernstig te moeten
nemen. Dat is een grote misvatting.
Deze Nederlander was volkomen in
geschakeld in een buitenlandse in
lichtingendienst. Zijn inlichtingen
verwierf hij door een of meer amb
telijke relaties in Nederland, die te
goeder trouw waren. Daarom is het
zaak deze hele aangelegenheid met
voorzichtigheid te behandelen.
Te vaak blijken ambtelijke instan
ties geen slot op de mond te hebben.
Spr. laakte het zeer In verdachte, dat
hjj op zo ernstige wjjze afbreuk deed aan
het vertrouwen, dat zijn vrienden in hem
hadden... Bovendien heeft verdachte een
lid van de Nederlandse inlichtingendienst
in ernstig gevaar gebracht.
De achtergrond
De officier stond ook 6til by de ach
tergrond van deze spionnagezaak. De
verdachte heeft in Tsjecho-Slowakije de
revolutie meegemaakt. De Tsjechische in
lichtingendienst zocht iemand, die door
zijn relaties bij andere mogendheden
waardevolle inlichtingen zou kunnen
verstrekken. Bij verdachte groeide in
middels een communistische wereldbe
schouwing, die hem totaal voor zich op
eiste. Terug in Nederland hebben de
Tsjechen hem niet losgelaten. Zijn posi
tie bij het Nationale Plan stelde h<;m in
staat hen aan informaties te helpen.
De officier meende, dat verdachte een
niet domme, maar fantasieloze persoon
lijkheid is. Hij heeft het dilemma: Ame
rikaRusland even moeilijk gevonden
als voorheen de keus: Mussert of Moskou.
En evenals toen heeft h(j nu weer voor
Moskou gekozen.
Zo is deze verdachte, aldus de officier,
klem geraakt tussen twee politieke tegen
stellingen. De tol, die hij daarvoor be
talen moet, dient zwaar te zyn. Spr. wilde
niet de maximumstraf (zes jaar) vragen,
doch volstond met een eis van twee jaar
met aftrek.
Verwijt aan regering
De advocaat van de verdachte, mr C.
L. M. Lambrechtsen uit Den Haag zeide,
dat de wijze, waarop de regering destijds
deze zaak naar voren gebracht heeft, wei
nig fraai was. „Een handelsattaché heeft
de B.V.D.aldus spr., „attent gemaakt op
de mogelijkheid van spionnage voor
Tsjecho-Slowakije".
Omdat die handelsattaché meer met
dat bijltje had gehakt, heeft de B.V.D.
hem ingeschakeld. Hij wist van de be
sprekingen, die Krantz met zijn Tsjechi
sche opdrachtgever in de Haagse bar
„Extase" voerde en kreeg zo de bood
schappen, bestemd voor „de vreemde mo
gendheid" in handen.
Verdachte zelf schetste de verdediger
als een man. die weinig animo voor het
werk had. Hij zei: „MUn vrouw heeft pas
een baby gekregen, ik ben niet geïnteres
seerd", toen men hem aanzocht om in
formaties te geven.
Telkens als hij weer informaties moest
verstrekken, stond hij voor een moeilijk
conflict.
Spr. hei'lnnerde er aan, dat het eerste
commentaar op de „onthullingen" van
de Nederlandse regering, vlak vóór de
behandeling van de begroting voor Bin
nenlandse Zaken" een hoongelach was.
Hij achtte niet bewezen, dat verdachte
in dienst van een geheime buitenlandse
organisatie stond.
Het is ontvangst nemen van de brief
jes door de opdrachtgeefster had, naar
pl.'s mening wel degelijk bewezen moe
ten worden. Eerst als het briefje zijn
einddoel bereikt ls er sprake van spion
nage.
De berichten kwamen nl. n 1 e t in
handen van de regering waarvoor ze
bestemd waren, maar bij de handels
attaché, die de B.V.D. had ingeschakeld.
Bovendien vroeg spr. zich af, of de aan
elkaar geplakte briefkaarten, die de
spionnen gebruikten voor het overbren
gen van berichten, fotocopleën bevatten.
(Advertentie)
SteJL BUIJEHADEM
Maak Uzelf niet wijs, dat
kortademigheid „nu eenmaal
bij Uw gestel hoort". A
Neem het snelwerkende, jo
middel, dat het taaie /xV
slijm oplost
ABDIJSIROOP
's werelds beste hoestsiroop
Er zit geen postzegel op de kaart, zodat
pl. meende te moeten concluderen, dat
dit stuk door de B.V.D. zelf verzonden is
Conilict met officier
Hier viel de officier de advocaat
in de rede. „Dat is een onbehoorlijke
insinuatie", aldus het O.M. Het is
uitgesloten, dat de B.V.D. ons be
driegen zou, door deze fotocopieën af
te staan, wetend dat het geen echte
fotocopie is.
De verdediger: De B.V.D. heeft in
deze zaak wel meer vraagtekens la
ten staan. Er zijn ook stukken weg
uit de dossiers.
De officier zeer verbaasd: „Stuk
ken weg? Omdat ze niet in het dos
sier zitten? U kunt te allen tijde, alles
wat u moet hebben en meent te kort
te komen bij mij halen".
Hierna werd het incident gesloten.
De pleiter ging door met de waarde
van de berichten te onderzoeken. Het
eerste deelde mede, dat Hr. Ms. ambas
sadeur in Moskou van mening was, dat
Rusland zódanig met de herbewapening
van West-Duitsland in de maag zat, dat
het tot concessies bereid zou blijken'. En
het tweede bericht meldde, dat minister
Stikker tegen het plan-Pleven was.
Spr. vroeg zich af, wat de waarde van
dergelijke berichten is. Bovendien meen
de pl.. dat de berichten niet te bestem
der plaatse zijn aangekomen, zodat op
die gronden verdachte behoort te wor
den vrijgesproken.
Ook deze pleiter eindigde met een
schets te geven van K.'s karakter. Het
kwam in hoofdzaak overeen met wat de
officier reeds opmerkte. „De verdachte
heeft tijdens zijn voorarrest reeds een
stap gezet op de weg naar zijn reclas
sering", zo zeide mr Lambrechtsen. Hjj
bereidt daar een boek voor over de pro
blematiek van de steden in Nederland.
Hij meende, dat de B.V.D., ook na
verdachte's invrijheidstelling hem in het
oog zou blijven houden.
„Waarom heeft deze dienst anders
zo'n hoge begroting nodig?" zo zei hij.
Nadat verdachte zelf nog gezegd had
iets te hebben willen doen voor het red
den van de vrede en uit eigen initiatief
en niet uit onderworpenheid aan de par
tijdiscipline gehandeld te hebben, werd
de uitspraak bepaald op 28 October a.s.
(Adve
■nticl
Iedere ècAte BOVEN- en
ONDERMATRAS uit de
Auping-fabriek te Deventer^
heeft dit etiket:
Synode der Vrijgemaakte Kerken
Als opvolgers van de dit jaar overleden hoogleraren
dr K. Schilder en B. Holwerda
(Van onze Kerknieuws-redacteur)
"TiE SYNODE VAN BERKEL benoemde gisteren, overeenkomstig de voor-
dracht van curatoren, tot hoogleraar aan de Theologische Hogeschool
van de Vrijgemaakte Geref. Kerken te Kampen: drs L. Doekes, predikant
te Hilversum en ds H. J. Schilder, te Utrecht. Ds Doekes is aangewezen
voor de vacature van wijlen prof. dr K. Schilder, en ds Schilder voor de
plaats die is leeggekomen door het overlijden van de Oud-Testamenticus
prof. B. Holwerda. De synode heeft een spoedige beslissing gevraagd.
De 38-j. ds Doekes, die als opvol-1 „Op de grens van kerk en secte". Op 12
ger van prof. Schilder dogmatiek, ethiek, November 1944 werd hjj door zijn oom
encyclopaedic en geschiedenis der wijs- in Bergschenhoek bevestigd. In Novem-
begeerte zal doceren, staat bekend als ber 1946 vertrok hij naar Utrecht
begaafde en bescheiden per
soonlijkheid. Hjj werd op 19 November
1913 geboren in Nieuwdorp (Z.), waar
zyn vader vele jaren predikant is ge
weest. Drs Doekes studeerde in Kampen
en werd in 1940 te Maartensdijk in het
ambt bevestigd. In Januari 1944 deed
hij zijn intree in de Geref. kerk van Rot-
terdam-Fyenoord. Hij kreeg moeilijk
heden in de classis Rotterdam ten tijde
van de kerkelijke gebeurtenissen in 1944,
welke in 1945 leidden tot zijn schorsing.
In November 1947 vertrok hij naar Hil
versum. De nieuwe dogmaticus is mede
werker van De Reformatie en deputaat
voor de radio-kerkdiensten en voor cor
respondentie met buitenlandse kerken.
Hij publiceerde vele artikelen in de ker
kelijke pers. In z\jn studententijd was
hij secretaris van prof. Schilder. Begin
Juni jl. legde hij het doctoraal examen
in Kampen af.
De nieuwe hoogleraar in de vacature-
prof. Holwerda, de 36-jarlge ds H. J.
Schilder, is een zoon van de Haagse
accountant A. Schilder en een neef van
wijlen prof. dr K. Schilder. Hjj studeerde
evenals ds Doekes in Kampen, waar hij
in 1943 het candldaatsexamen aflegde.
Cand. Schilder nam het beroep naar
Noordeloos aan, maar is daar geen pre
dikant geworden, aangezien hij voor de
classis Gorinchem geen instemming kon
getuigen met de leerbeslisslngen van de
Generale Synode van Utrecht (1942).
Deze kwestie trok in brede kring de aan
dacht en heeft ook op de synode van
Utrecht gediend. Ds Schilder beschreef
de historie hiervan uitvoerig in zyn boek
prof. C. Veenhof op te volgen. Ds Schil
der is medewerker van De Reformatie.
Hij was eerste scriba van de synode van
Kampen (1951). Ook van zijn hand zijn
vele publicaties in de kerkelijke pers
verschenen. Hij wordt beschouwd als een
minutieus geleerde, wiens kennis in
brede kring erkenning vindt. Wijlen prof.
Holwerda doceerde in Kampen He
breeuws. Canoniek O.T., Exegese O.T.,
Seminarie O.T., Archeologia Sacra en
Historia Revelationis.
Op voorstel van ds F. de Vries (Dén
Haag-Oost) besloot de Synode dat de
„zaak-Kralingen" in alle vier commissies
zal worden voorbereid, opdat alle sy
nodeleden zich grondig in deze stof kun
nen inwerken. De Synode zette vanmor
gen haar openbare zittingen voort.
Dr D. N. v. d. Neut, directeur van
de Christelijke H.B.S. te Zeist, zal op
29 October voor ongeveer vier maanden
naar Indonesië vertrekken als adviseur
van de Stichting voor Nederlands Onder
wijs in Indonesië.
De spion D. E. Krantz, die de regenjas over het hoofd wierp, om zich
aan de lenzen van de fotografen te onttrekken toen hij naar de recht
zaal wérd getransporteerd
Vandaag in de Tweede Kamei
Socialist mr Burger snoepte gelegenheid
voor communistische neus weg
(Van onze Parlementsredacteur)
GISTEREN HEEFT de Tweede Kamer aan mr Burger (Arb.) verlof ver
leend, vanmiddag minister Donker te interpelleren over de omzetting
van de doodstraf van Willy Lages in levenslang en de grondslagen van de
daarbij gevolgde politiek. De zaak was eigenlijk aan het rollen gebracht
door het communistische Kamerlid, de heer Gortzak, maar aangezien deze
verzuimde zelf een interpellatie aan te vragen, werd de gelegenheid voor
zijn neus „weggesnoept".
De heer Gortzak had n.l. enkele inlich
tingen aan de voorzitter gevraagd. Bij
voorbeeld. of deze iets wist van een
klaring, die minister Donker binnenkort
zou afleggen en voorts, indien dit niet
het geval was, of dan niet met de be
windsman overlegd kon worden, dat hij
de Kamer een nota ter uiteenzetting van
zijn beleid zou doen toekomen, waarover
dan binnen veertien dagen, in ieder ge
val voor de begrotingsbehandeling, zou
kunnen worden gedebatteerd.
De voorzitter wist niets van een voor
nemen van de minister, maar wilde wel
overleg openen. Hij liet echter door
schemeren, dat er een ander potje op het
vuur stond! De heer Gortzak vroeg geen
formele interpellatie aan. omdat er nogal
enige tijd pleegt te verlopen tussen het
aanvragen en het werkelijk houden daar-
Toen kwam mr Burger maar verlof
vragen, gelijk in de aanhef is vermeld.
De heer Gortzak sputterde wel een beetje
tegen: hij wilde eerst maar liever het
overleg tussen voorzitter en minister af
wachten. Maar dat was helemaal niet
nodig: de Kamer verleende toestemming
tot het houden van de interpellatie en
bepaalde, dat reeds vandaag het Lages-
debat gehouden zou worden.
Het leek allemaal een beetje op door
gestoken kaart, maar het gevolg is in
ieder geval, dat nu een serieuze inter
pellatie gehouden wordt, zonder bijbe
doelingen, gelijk met de acties tegen de
gratieverlening nog al eens het geval
pleegt te zijn.
Daarna werkte de Kamer een omvang
rijke agenda af, zonder dat er echter
veel gezegd behoefde te worden. De ver
hoging van de kosten van een eventueel
regentschap met 50 pet (tot f450.000)
ging zonder meer onder de hamer door:
alleen de communisten kregen aanteke
ning, dat zij tegen waren. Enkele be
grotingswijzigingen vroegen een enkele
hamerslag, evenals de opheffing van de
oude scheepsboekhouding en het Bene-
lux-verdrag tot unificatie van accijnzen
het waarborgrecht.
Iets langer was de Kamer bezig met
wet, die de salarissen van de rechter
lijke macht aanpast bij de overige amb
tenaren-salarissen en enkele wijzigingen
brengt in de indeling der kantongerech
ten. Zo wordt bijv. het kantongerecht te
Delft „bevorderd" tot een kantongerecht
eerste klasse, omdat het aantal zielen in
het kanton boven de 150.000 stijgt. Al
leen mej. Tendeloo (Arb.) voerde hier
bij het woord, op uitstekende wyze be
antwoord door minister Donker, die zijn
maidenspeeoh als minister hield. Dat hij
het klappen van de parlementaire zweep
kent is aan hem ook als minister te
merken.
Geen woord behoefde te vallen over
de liquiditeitsgarantie aan de N.V. Ex
port Financieringsmaatschappij tot een
maximaal bedrag van 50 milLioen.
Rest ons, wat de vergadering van gis
teren betreft, nog te melden, dat 17 na
turalisatie-wetsontwerpen. totaal 325
personen betreffende, werden goedge.
keurd.
Daarna ging een groot deel van de
Kamerleden naar het gebouw van de
Van het erf van School en Kerk
Beroepin gsweik
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Vlissingen-Zuid
(vac.-J. C. Sickesz) J. Kwast te Hendrik
Ido Ambacht: te 's-Gravelduin-Capelle
H. G. Abma te RotterdamDelfshaven;
tot predikant voor buitengewone werk
zaamheden in Paramaribo cand. H. P.
Schouten te Wassenaar.
Benoemd: tot hulpprediker te Wer
kendam A. J. Poeiert, cand. en hulp
prediker te 's-Gravendeel.
Aangenomen: naar Ouwerkerk
<Z.) E. P. Kluin, vicaris aldaar.
Bedankt: voor Holten N. Warns te
Wanneperveen; voor Kampen (toez.) G.
h. van Kooten te Brandwijk; voor Auck
land in Nieuw-Zeeland (nadere beslis
sing) G. F. W. Herngreen te Rotterdam-
Kralingen.
Geref. Kerken
Beroepen: te 's-Gravenhage-Moer-
wyk (2e pred.pl.) H, Pol te Boskoop;
te Marken en te Ten Post cand. L. Loos
man te Urk.
Bedankt: voor Delden S. de Vries
te Sellingen.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te Alkmaar en te Kom
merzijl cand. W. Borgdorff te Overschie.
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Goes F. Mallan 1
Bruinisse.
ACADEMISCHE BXAMENS.
LEIDEN, 15 Oct. Geslaagd cand. ex. w»
ej. J O v d Berg. Lei
t de heer H A
Stenfert Kroese, Lelden; doet. ex biologii
de heer H J Verhagen. Leiden; cand ex
wis- en natuurkunde (L) mej. H W Maleftjt,
Voorburg en de heren H J Doorenbos, Lei
den, J W Brevet. Leiden, idem (K) de hei
R A Bams. Rotterdam, idem (D) H van Gouc
oever. Lelden, idem 'JU m/1 T Tinbergei
Leiden, idem (B) J Ponsen. Den Haag; ke
kelijk voorbereidend examen de heren G
Dronoers Leiden C van Duin. Noori*wijk
AMSTERDAM (V.U.). 14 Oct. Geslaagd:
and. psychologie A. M.
VERKOUDHEIDbloedsomVÓOP
Geef de
rob en
n rie knel. U krijgt li
"ing woekert voor
MENTHO-REX. Wrijf borst, koel
rug er flink mee in en de 8 geneeskra
tige oliën van MENTHO-REX jaj
bloed weer do 1
REX verdrijft
>-REX t. Ï.25.
ifsels. MENTHO-
nloop.
Grote
Eerste Kamer, waar de Nederlandse
Groep van de Interparlementaire Unie
een ontvangst had georganiseerd ter ge
legenheid van het bezoek van zes Britse
parlementsleden. De heer Serxarens,
voorzitter van de Nederlandse Groep
verwelkomde de Britse collega's,
charmante wijze beantwoordde miss
Elaine Burton dit speeehje. Zij vond b.v.,
dat 'het vrouwelijke element in Neder
land in de Staten-Generaal verhoudings
gewijze beter is vertegenwoordigd dan
in Engeland. En vooral had zij zich
over verwonderd, dat de Nederlandse
Kamerleden veel minder hakkelen by
het uitspreken van 'hun redevoeringen
dan de Engelse parlementsleden. Be
halve vele leden van de Eerste en
Tweede Kamer woonden enkele minis
ters, leden van de Raad van State en de
Haagse burgemeester de ontvangst bij
Advertentie)
BESSEN JENEVER
0/p Oru/Zortes?
Het lied der aethergolven
DONDERDAG 16 OCTOBER 1952
Hilversum I, 402 m. KRO: 7.00 Nieuws 7
Gram. 7.45 Morgengebed 8.00 Nieuws 8.
Gram. 9.00 Voor de huisvrouw 9 40 Grai
NCRV: 10.00 Orgelconcert 10.30 Morgendien
KRO: 11.00 Voor de zieken 11.45 Gram 1150
•Als de ziele luistert" 12.03 Lunchconcert
12 55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws 1.20 Gev. mu
ziek 1.40 Pianorecital NCRV: 2 00 Gram 2 45
Voor de vrouw 3.15 Gram 3.40 Strijkkwartet
4.00 Bijbellezing 4.30 Violen, contrabas
orgel 5.00 Voor de Jeugd 5 30 Gram.
Voordracht 6.00 Metropole orkest en solist
6.35 „Op de stelling" 6.45 Leger des Heils
orkest 7.00 Nieuws 7.10 „Levensvragen van
allerlei aard en een pastoraal antwoord 7.30
n. 8 00 Radiokrant 8.20 Gev. programma
„Vragen aan voorbijganger" 10.15 Cello
_>iano 10.45 Avondoverdenking 11.00
Nieuws 11.15—12.00 Gram.
(Advertentie)
Zó goed
lijmt
VELPON.
Vraag de
juiste soort
68 doorgaat en mijn bange vermoedens bewaarheid de verloofde van Gré, die er ook bij betrokken
Het huiswerk moet in de woonkamer worden worden, zullen ze jongens van jouw jaren niet was, moet verdwijnen heel vlug en heel ver. Gré
gemaakt, zo lang het te koud is, om in een on- meer vrjj rond laten lopen, maar naar Duitsland is ontroostbaar. Ze zouden dit najaar trouwen,
verwarmd vertrek te zitten. Zo is er minder kané sturen. En met de middelbare scholen gaat het En nu zal ze hem ooit terugzien? Als hij de
van dromen en toch doet Joop het meer dan allicht net als met de universiteiten. Trek nu Duitsers in handen valt,, is hij verloren. In elk
ooit. Kr wordt niet meer zo op hem gelet, nu maar geen ongelovig gezicht. Jij droomt en inte- geval ziet ze hem niet weer voor het eind van
het de'laatste jaren zo goed met hem ging. En resseert je nergens voor. Maar slagén zul je, be- de oorlog. En hoe lang kan dat nog duren? Car-
hij hoort nu zo erg véél. En hij slaapt de mees- grepen?" la grauwt haar toe, dat „gegrien" te staken,
te nachten weinig. Als hij die zwermen bombar- ,,'k Zal mijn best doen." Hoe lang is haar Hans al ondergedoken? Zij de
dementsvliegtuigen over hoort komen, ligt hij te Hij slaagt werkelijk. Heel op het kantje af, moedige koerierster, die voor geen opdracht te-
rillen van afschuw. Zijn familie en trouwens bij- maar hij komt er. En nu? Wat zouden ze van rugschrikt, hoe gevaarlijk ook, kan haar zusters
na iedereen geniet, maar hij gruwt er van. Lien hem willen? Moet hij een betrekking zoeken? of houding begrijpen noch rechtvaardigen. Die Gré,
wordt ook al wraakzuchtig, Joop kan niet meer zou het uur weldra slaan, waarop hij moet die maar aan niets anders dacht dan aan ham
met haar praten als vroeger en staat alleen, spreken'
Maar hij houdt zich stil. Hij zal pas spreken,
als ze er hem toe noodzaken. Hij krijgt een ver
beten trek om de mond. Hij mist de vreugde,
aie anderen smaken bij het luisteren naar radio
berichten, die hij nu bij zijn veelvuldig verblijf
in de huiskamer ook aanhoren moet. Hij vindt
alles even miserabel.
Een slecht Paasrapport schudt hem wakker.
En niet enkel hèm. Hoe is het mogelijk, dat de
jongen zó achteruit is gegaan. Hij zat toch al
tijd te werken. En het Kerstrapport was nog zo
goed. Als hij ter verantwoording wordt geroepen,
schokschoudert hij enkel.
„Spreek asjeblieft, jongen, wat is hiervan de
reden? Voerde je dan niéts uit, terwijl je met vindt. Bram
de boeken zat?"
i
OEN
DE
VESTING VIEL
door
D. IHENKENS-v. d. Spiegel
steren... Zoveel lakens en zoveel handdoeken
zulke meubelen en dié serviezen... Het enige wat
ze voor de goede zaak deed was, wat illegale
blaadjes thuisbezorgen. Heeft dat iets te beteke
nen in een rustig dorp als Groenkerk, waar je
precies weet, wie je kunt vertrouwen en wie
niet?
„Jij ziet Hans om de andere dag, als het niet
dagelijks is," snikt Gré.
„Kinderen, kibbel toch niet zo," vermaant
Een beetje verdwaald loopt hij rond. Hij trekt moeder. „Denk aan je arme broer, dat ia beter,
weer vaker naar Baak, merkt daardoor nauwe- Als we ook moeten verliezen Nog meer
lijks de zorgengezichten der anderen. Tot hij op 'e moeten missen ik kan het niet.
ppn avond die anderen in grote verslagenheid ,,'t Zou voor het vaderland zijn, moeder," ant
gesnapt, heeft al enige tijd ge- woordt Carla. „Daarvoor moet geen offer ons te
vangen gezeten, eerst in Amsterdam, is nu naar zwaar zijn."
Amersfoort gevoerd. Och ja, ze hadden al in lang „En we sterven op Gods tijd," vult vader aan
trouw schrij- „Niet vroeger, niet later."
auw -„En het loopt ons nogal mee ook," vindt
£ÏEEorlJs èiftSILÏK"?!? SUfJZÜZZ: Carla „Voor het verzet U nog niemand van ons
Joop
„Antwoord je haast?" niets van hem gehoord, maar
„Ik kon niet werken bij al dat geklets." ver was hij nooit en brieven zijn gevaarlijk
„Had dat dan gezegd. Boudewijns rapport is mensen als hij. Althans wanneer ze per post
schitterend en die werkte onder dezelfde om- den verzonden. Het bericht van^ zijn gevangenne- gevanen.'De enige die* we kwijt'zijn^ viei"in de
r Ti na 8 Vftnr [-jog, in onze ondergrondse strijd'wreken
maar voor"jou, die schijnbaar zo verdiept was ker. Daar is een goed verborgen schuilplaats,
in je werk... In 't vervolg zul je me als een klei- Deze mensen vertelden van de ramp. Natuurlijk
standigheden. Hij mengde zich wel eens wat te ming arriveerde niet per post. Er zijn logé's voor
veel in de gesprekken, voor hem vreesde ik soms, de schoolzolder gekomen. Dat gebeurde wel va- hem-.
P_ „Mij is de wrake", denkt Joop, nu.ar nog
né'jongen precies zeggen, wat je opgegeven is kwamen ze niet speciaal daarvoor. Er gaat weer zwijgt hij. Eerst als hij die avond op vaders
en zal ik controleren, of je alles doet. Het is het en of ander gebeuren, reken daarop. Vader kamer geroepen wordt en daar Carla aantreft
meer dan erg. dat ik dit móet doen, maar ik met zijn hart vol bange zorg over Bram kan begrijpt hij, dat nu het uur van spreken is ge-
verlang, dat je slaagt. Dat zou ik onder alle om- nu zich ook daarvoor weer druk maken. Bah, komen.
standigheden eisen, maar zeker onder deze. Best wat een gedoe toch. Nooit is er rust. „Joop, jongen, we moeten eens praten. Heb
mogelijk dat het je laatste kans is. Als het zo Het „een of ander" mislukt deze keer. Jan, je al over je toekomst gedacht?"
Gram. 9.25 De groenteman 9.30 Gi
vSl w®et- J}4 weet. wat U niet weef 10.4
Voor de kleuters 11.00 Gev muziek 114
„Nee maar. nou vréég ik je!" 12.00 Musette
25 "In 1 spionnetje" 12.33 Gram
i oÜ° •«i'ïïi1 h,et Bedrijfsleven" 1.00 Nieuw
Metropole-Orkest en soliste 155 Gev
2 35 Sopraan en piano 3.00 Voo
fi 4.15 „Van Pepita'
progi
de zieken 4.00 Gi„.
Mantilla's" 4 30 Gr;
Voor
jeug
5.40 Gram. 5.45 Re
derlandse dichters in Indonesië" 6 00
6.15 Sportproblemen 6 25 Lichle mu;
Gesproken brief uit Londen 7 05 con
Rondetafel-Parlement 8 00 Nieuws 8(
Philh. Orkest 9 15 „Circus Spencer'
spel 10 30 Graim 10.50 „De vrouw i
maartschappij en Staaf 11.00 Nieu'
Sport 11 30—12 00 Zang, viool cn org.
Engeland. BBC
Voor de arbeiders 12 55 W«
1200 Gram. 12.1!
irichten 1 Oi
Voor di
30 Hoorspel 5 00
de kinderen 5 55 Weerberichten 6 00 Nli
6.15 Sport 6 20" Voor de boeren 6 35 Gev
muziek 7.00 Gev. programma 7 30 ZangrecL
9 30 Twintig vragen S 00 Nieuws 9"
y programma 10 30 W
Parlements-
Klankbeeld 10.00
tensehappelijk overzicht
overzicht 11.00—11 03 Ni<
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12 09 Par-
lementsoverzlcht 12.15 Dansmuziek 12 45 cor
eert 145 Voor de kinderen 2 00 Voor d
vrouw 3.00 Tenor, viool en piano 3 30 Pian
ïzick 4 15 „Mrs Dale's Dagboek
4.30 Cat
orke
Niet
t 6 15 Voor de i
8.45 Hoorspel 9 15
ivvs 10 15 Ac'
11.05 Voordi
causerie 10.20 Dansmuziek
1120 Orgel 11 56—12.00 Ni(
Frankrijk. Nat. programma 347 m. 1:
Concert 1.00 Nieuws 1.20 Concert 2 00
Nieuws 2 CS Clavccimbelrecltal 2 25 Hoors
len 5 10 Orgelconcert 5 55 Gram. 6 30 Am<
kaanse uitzending 7 01 Lichte muziek 7 58
Gram. 8.02 Concert 10 00 Klankbeeld
Gram 11 46—12 00 Nieuws
Brussel. 324 m 1145 Gram 12 30 Wee
richten 12 34 Voor de landbouwers 12 42
Gram 12 50 koersen 12 55 Gram 100 Ntf
M5 Gram 2 00 Engelse les 2 15 Gram
1 Voor de soldat
0.55—11 00 Nieuws.
484 m. 12.05 Gram. 1.00 Nieuws
en 3 00 Gram. 4 00 Amusements-
25 Gram. 4.30 Hebreeuwse liederen
sementsmuziek 5.00 Nieuws 5.15
■ogramma 6 30 Gram. 7 00 Orgel
uze: gram.) 7 45 Nieuws 8 00 Hoor-
Nieuws 10.10 Lichte muziek 10.50
Kardinaal beducht voor
Protestantse actie
Over de positie van het Protestantisme
in Italië verklaarde de aartsbisschop van
Milaan, kardinaal Schuster, dat de steeds
toenemende „propaganda-actie" van de j
Protestantse zendelingen in Italië tot j
ernstige bezorgdheid aanleiding geeft.
De kardinaal ziet in deze „propaganda"
„een aanval op de aloude traditie van
een katholiek land" en constateert dat
het Protestantisme „er niet voor terug-
deinst gebruik te maken van achter
bakse middelen teneinde de godsdien
stige eenheid van Italië te ondermijnen". I
In zijn verder betoog stelt de kardi
naal de vraag of het niet op de weg van I
de staat ligt „een kolonne van propa-
gandisten die hun geldmiddelen en be-1
velen uit het buitenland ontvangen des
noods krachtdadig te beletten door hun
agitatie tweedracht te zaaien in de ge-
zinnen en in de gehele samenleving".
(Advertentie)
Chefarine „4"
doet wonderen
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN F 0.7J
Benoemingen Ned. Herv.
Kerk
Door het Breed Moderamen van de Gene-
noemdVn0de dW NCd' HirV' Kerx zi'n be"
Tot leden van de Zondagsschoolcommissie
subcommissie van de Raad voor de Cate
chese: R Oostra (Amsterdam): C Roodhart
(Amsterdam): A. Kroese (Amsterdam): mej
J A van Kuipers (Maarsscn) en mej C I
Covens (Baarn). Tot leden van de commisi
sie voor de Gezangen: prof. dr E. L. Smeiik i
(Amsterdam); ds C. B. Burger (Utrecht): I
George Stam (Utrecht); ds J. Wit (Nijme
gen); ds S. P de Roos Cs Heer Hendrikskin- I
deren); ds W. H. Kelder (Utrecht) en dr J -
Riemens (Zeist) en ds A. W. Lazonder (Den
Haag) tot secretaris dezer commissie Op
verzoek van de Stichting „Kerk en Wereld"
In de commissie voor de Generale Regeling
van de Tractementen Wika J. A. Hes -(Haar
den). Tot lid van de Raad voor Kerk en
Gezin in de vacature-dr Dercksen dr J. H
Plokker te Leldschendam. In de vacature-I
ds P. C. v. d.Hooff (Hilvers
Tot lid van de Raad voor de Catec
e-ds Moulijn: ds J. Vink t
der Jonge Kerk: dr A. J.
Engels (Zaandam).
Dr ing. L. Vahl aanvaardde van-
middag in Delft het ambt van hoogleraar
in de afdeling der werktuigbouwkunde,
scheepsbouwkunde en vliegtuigbouw-
kunde aan <re T.H.
Ter nagedachtenis van wijlen prof.
J. M- Tienstra, die in 1946 en 1947 rector-
magnificus in Delft is geweest, is giste- j
ren door de studentenverenigingen al
daar een geschilderd portret van de over
leden hoogleraar aan de senaat aange-
boden.
Dr mr Herman van den Bergh aan
vaardde gisteren aan de gem. universi-
Amsterdam zijn ambt als privaat- i
docent voor Italiaanse cultuurgeschiede- j
dr J. H. Dubbink zal zijn colleges als i
privaatdocent in de geschiedenis der Rus- j
sische wijsbegeerte op 21 October begin-
T\E vraag of U het 's winters plezie-
rig warm zult hebben, hangt
uiteraard van vele uiteenlopende fac
toren af. We zullen vandaag niet de
kolenpirijs aan onze gram onderwer
pen, noch de kwaliteit van de -huis
brand en ook zullen we de mogelijk
heid van ijzige Oostenwinden maar
buiten beschouwing laten, evenals
tochtige ramen en andere ongerief
lijkheden. We zullen slechts de kachel
op de korrel nemen en dan nog niet
eens aan die binnenzijde, want het
inwendige boezemt ons op dit mo
ment geen steek belang in. Veron
dersteld wordt, dat U een kachel
heeft en dat dit nuttige voorwerp
„Da's flauw, natuurlijk ziet m'n
kachel zwart"! zal menige h-uisvrouw
met een mengeling van verontwaardi
ging en trots hierop antwoorden en
om haar woorden kracht bij te zetten
haalt ze er nog haastig een dot poets
katoen overheen om het sieraad van
de huiskamer in alle stralende zin
delijkheid voor ons ten toon te stel
len
Ja, daar zitten we nu midden in
de moeilijkheden, waarvan sommige
een ^ern tot hooglopende ruzie in
zich dragen. Want wat zal die huis
vrouw wel van ons denken, als we
haar vertellen dat het volkomen fout
is die kachel zoveel mogelijk te laten
glimmen? Laat hem maar dof, des te
meer warmte heeft U er van!
En dan de kleur. Waarom is het
natuurlijk" dat een kachel zwart is?
Zou hij niet met hetzelfde reöht rood
of geel kunnen zijn, of die fraaie nik-
kelglans mogen vertonen, die i-n som
mige étalages >o weldadig aandoet?
Laat U zich door deze, het oog stre
lende, nieuwigheden niet van het
rechte pad der wijsheid brengen,
want alles wat er aan uw kachel aan
zwarts zit, is welgedaan. Een kachel
moet warmte uitstralen en de stra
ling "ar. een lichaam hangt van veler
lei omstandigheden af. Om te begin
nen de grootte, maar die kan hier
buiten beschouwing blijven Voorts
is de aa-r.d van het oppervlak van be
tekenis. Een ruw orpervlak straalt
meer warmte uit dan een glad opper
vlak. omdat door de ruwheid d? totale
oppervlakte vergroot wordt. Tenslot
te is de kleur van het grootste be
lang aangezien de warmte-uitstraling
voor verschillende kleuren een andere
waarde heeft. Do hoogste waarde heeft
zwart, zodat uw kachel, om de meeste
warmte te geven, een ruw, dofzwart
oppervlak dient te hebben Dus met
andere woorden, wanneer U er maar
niet te zindelijk op bent en hem een
beetje verwaarloost, kunt U het in de
wintermaanden lekker warm hebben!
Voorwaarde is dan echter dat de
huisvrouw zioh in een slonzige Asse
poester verandert.
Weet U overigens .'.at de muiltjes
van Assepoester niet van glas waren,
maar van grys bont!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
