Jlicutwc £dJisr(K G&raront
Reuzenschreden
voorwaarts
Amerikanen in spanning voor hun radio's
en televisies toen Nixon sprak
Republ. candidaat ontkent geprofiteerd
te hebben van de 18.000 dollar
Zeker 80 a 100 divisies nodig,
zegt maarschalk Juin
Westen niet accoord met
Russische voorwaarden
Doodstraf voor Lages in
levenslang veranderd
Wist U
Onderhandelen
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1952
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal;
ƒ2 per maand; 0.47 per week
AD™?TENTIÏN- t 0-18 Pet millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Drio en dertigste Jaargang No 9542
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTEL1JK-NAT10NAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstzeken
,5tantt>astic() Is g^ebfeoett
mgn btrt ia tegfjenspotT
Eisenhower luisterde ook mee
luisterden in hun huiskamers naar de radio of tuurden op het tele-
vischiescherm, nu Nixon, de Republikeinse candidaat voor het vice-
presidentschap der Ver. Staten, zich zou verantwoorden. Wij herinneren
er even aan, dat het bij de verkiezingscampagne in de Ver. Staten gaat
om de twee grote figuren: Eisenhower voor de Republikeinen en Steven
son voor de Democraten, maar Nixon is Eisenhowers „rechterhand". De
Republikeinen hebben niet nagelaten, de huidige Democratische rege
ring er van te beschuldigen, dat onder het ambtenarencorps corruptie
heerste.
Hij vond dat Nixon zich moedig door
die nnoeilijlkibeden had heenigesJagen..
Zoals gemeld heeft Stevenson voor het
Amerikaanse presidentschap te New York
een grote rede gehouden voor de vak
bond A.F.L. Zijn rede werd bijna 40 maal
door daverend applaus en gejuich onder
broken.
Opnieuw pleitte Stevenson voor de
intrekking van de Taft-Hartleywet Hij
merkte o.m. op: „De Republikeinen wil
len veranderingen; laat ze dan zeggen,
welke dingen zij in de wet willen ver
anderen
Deze enthousiaste houding van de
vakbond t-o.v. Stevenson vormde een
opmerkelijk contrast met de lauwe ont
vangst, welke aan Eisenhower de vorige
week ten deel viel.
Vandaar, dat de beschuldiging dee
Democraten aan het adres van de Repu
blikeinse camdidaas voor 'het vice-pre-
sidentsohap, een ware sitorrn ontketend
(beeft. Het prestige van Eisenhower
kwam er door in het geding. Aan deze
Republikeinse candidaat Nixon werd
verweten, dat hij zich aan ongeoorloofde
daden zou hebben schuldig gemaakt,
door van een groep welgestelde „aan
hangers" een bedrag van 18.000 dollar
te hebben geaccepteerd.
Gisteravond heeft Nixon zidh voor
radio en televisie verantwoord. Eisen
hower onderbrak zelfs zijn verkiieszings-
velditochlt om te luisteren naar de uit
eenzetting van zijn „rechterhand",
Nixon. Algemeen verwachtte men, dat
de generaal, na Nixon's verklaring, ter
stond zou beslissen of hij hem nog zou
kunnen handhaven. Mocht zulks niet
het geval zijn, dan zou Senator Taflt
in de plaats van Nixon komen. Rumoer
en nog eens rumoerWant het Witte
Huis maakte, in tegenstelling tot een
eerdere verklaring' bekend, dat Presi
dent Truman de minister van Justitie
niet om een onderzoek naar de zaak
Nixon had verzocht. Wel stelt heft depar
tement van Justitie een algemeen on
derzoek in, naai- de wettigheid; van
„geldschenikingen, ter dekking van on-
ikos'en" aan. Congresleden en andere
ambtenaren.
Circa 62 televisie- en 750 radiozenders
in geheel Amerika hebben de verklaring
van Senator Nixon uitgezonden. Nixon
verklaarde, dat hij zich niet schuldig
achtte aan „ongeoorloofde daden" door
18.000 dollar geaccepteerd te hebben,
ter bestrijding van uitgaven als Senator.
Hij "oelt zich niet genoodzaakt, zich als
candidaat terug te trekken, maar laat de
beslissing geheel over aan de Republi
keinse partij. ^~4j wii de 'kansen van'
Eisenhower voor het Presidentschap in
geen geval schaden.
In i^der geval, aldus Nixon, heb ik
voor persoonlijk gebruik geen dollar be
steedt Hij wijdde in den brede uit over
die 'kosten, verbonden aan het politieke
bureau in Washington. Op zijn beurt
uitte 'hij beschuldigingen tegen Steven
son. Eisenhower wilde, desgevraagd, niet
zeggen of Nixon candidaat zal blijven.
Nieuwe Franse bazoeka,
licht doch machtig
Volgens de Parijse oorrespondent van
de Times gebruiken de Franse soldaten
in Korea thans de nieuwe, Franse ba
zoeka (een anti-tankwapen)welke de
Amerikaanse overtreft.
Het wapen weegt niet meer dan zes
kilo en kan op 200 meter afstand een
zware Stalin-tank buiten gevecht stellen.
Dab wapen, dat slechts enkele tiental
len guldens kost, kan aldus met een
projectiel van een paar gulden een tank
vernietigen, die een vermogen waard is.
Kol. Visch volgt vice-adm.
Moorman op
Moeizame weg om Tweede Kamer
lid te worden
(Van onze Parlementsredacteur)
De K.V.P. pleegt bij de candidaatstel-
ling voor de Tweede Kamer te opereren
met zgn. kwaliteitszetels, waarmee wordt
bereikt, dat bepaalde deskundigen, onge
acht de feitelijke uitslag van de verkie
zingen, in ieder geval zitting krijgen. Voor
een dergelijke voorkeurspost worden enn
primus en een secundus (plaatsvervanger)
aangewezen. Nu bezette vice-admiraal H.
C. W. Moorman een dergelijke voorkeurs
zetel. Door zijn hernieuwde benoeming tot
staatssecr. moet in de vacature als Tweede
Kamerlid worden voorzien. Zijn plaats-
vervanger-deskundige is kol.-vlieger b.d.
E. Visch te Hilversum. Deze staat echter
vrij wat verder op de lijst dan vice-adm.
Moorman. Eerst heeft het Centraal Stem
bureau als opvolger aangewezen de heer
H. M. J. Dassen. Deze heeft, omdat het
een kwaliteitszetel betrof, bedankt. Daar
na is benoemd het Eerste Kamerlid jhr
G. A. M. J. Ruys de Beerenbrouck. Ook
deze, zal, om dezelfde reden, moeten be
danken. Daarna zal het Centraal Stem
bureau achtereenvolgens moeten benoe
men de heren W. J. G. Peters en J. M.
Achten, die echter eveneens genoodzaakt
zijn, hun benoeming niet aan te nemen.
Dan pas is de heer Visch aan de beurt.
Kolonel Visch is geboren op 31 Decem
ber 1897. Hij werd te Soesterberg opgeleid
tot vlieger, waarna hij geplaatst werd oij
de meteorologische dienst van 't K.N.M.I.
te De Bilt. Hij is lid van de buitenlandse
commissie van de K.V.P.voorzitter van
de afd. Hilversum van de K.V.P., oud-
hoofd van de Meteorologische Dienst en
oud-secretaris van het Nieuw-Guii
comité.
Vliegtuig kreeg motorpech
Noodlanding gemaakt bij
Amersfoort
Een sportviieg.uig van de Rijkslucht
vaartschool te Gilze-Rijen, de PH-UED,
heeft gisteren wegens motorstoring een
noodlanding gemaakt op een weiland te
Hamersv. i bij Amersfou De oestuur-
der, de jar^gt leer Lag -i.egei Fokke
Hamniinga uit appt Oleei onge
deerd. Het toerei werd licht beschadigd.
Na zeven dagen
Drie der gestranden op
Groenland gered
Drie van de twaalf mannen, die
week geleden op een Groenlandse ijs
vlakte strandden door een noodlanding
van hun vliegtuig, zijn vanmorgen door
een Amerikaans amphibie-vliegtuig op
gepikt en overgebracht naar de lucht
basis Thule op Groenland.
De drie geredden, onder wie een Ame
rikaan, zijn allen licht gewond.
President van Libanon
wil eenvoudig leven
Nadat de bevolking van de Libanon
gisteren te Beyrouth met grote vreugae
haar nieuwe president, de 50-jarige Ca-
mille Sjamoen had ingehaald, hield Sja-
moen een rede in het parlement, wa
hij zijn programma uiteenzette.
Hij wil de corruptie uitroeien er
regering democratiseren. Zelf wil hij
eenvoudig leven leiden en el'k persoon
lijk gewin of belang terzijde stellen-
Voorts wil hij de Arabische Liga sterk
maken en klaarheid brengen in de be
trekkingen met Syrië.
De pracht en de praal, waarmede
voorganger zich omringde, zal Sjamoen
veremd zijn. Hard werken is zijn 1
naamste wens.
Na de val van Duitsland heeft dr Hjalmar Schacht, eens Hitiers finan
ciële expert, al verschillende landen, w.o. Indonesië en Perzië, van
advies gediend. Thans was het de beurt aan Egypte. Op uitnodiging
van generaal Naguib was dr Schacht naar Cairo gekomen om alle mo
gelijke financiële en economische kwesties van „het nieuwe Egypte"
te bespreken. Op de foto ziet men dr Schacht (midden) en zijn echt
genote in gesprek met generaal Naguib (links).
Terugblik op Hold Fast
De samenwerking op de staven en op het veld
kan nog beter zijn
IN EEN BIJEENKOMST van alle commandanten en scheidsrechters, die
aan de oefening Hold Fast hebben deelgenomen, onderwierpen maar
schalk Juin, geallieerd opperbevelhebber in West Europa, luchtmaarschalk
Foster en de Britse generaals Gale en Harding gisterochtend de juist be
ëindigde oefening Hold Fast aan een eerste beschouwing.
Het waren in hoofdzaak militair tech
nische uiteenzettingen, waarin één ten
denz naair voren kwam: 't Weeten dient
in Europa te beschikken over méér man
schappen en méér materiaal. Juin noem
de 80 a honderd divisies gewenst en
vroeg meer kanonnen en meer geniesol
daten om versperringen te leggen en
vernielingen aan te richten, die een
vijandelijke opmars moeten vertragen.
De oefening Hold Fast heeft getoond,
dat het Westen tot het voeren van een
krachtige weerstand in staat is. De sa
menwerking tussen de commandanten
te velde, vooral als zij tot verschillende
nationaliteiten behoren, dient nog inten
siever te zijn. Die tussen de bevelhebber
van de Nederlandse legergroep en de
commandant van de zesde Britse pant
serdivisie werd als een voorbeeld ge-
Met algemene stemmen
Nieuwe Bijbelvertaling
in de Geref. Kerken
Maarschalk Foster drong aan op meer
oefeningen op moderne vliegtuigen door
Nederlandse en Belgische vliegers. Hun
mate van geoefendheid op bestaande
types is sterk vooruit gegaan, doch een
ma chime ails de Meteor is verouderd.
Een borstbeeld van
koningin Elizabeth
i
De hereniging van Duitsland
Een compromis is eerst mogelijk na
algemene verkiezingen
DE ZOVEELSTE NOTAWISSELING! Amerika, Engeland en Frankrijk
hebben aan de Sowjet Unie gelijkluidende nota's doen toekomen over
de eventuele hereniging der beide delen van Duitsland. De drie Westelijke
mogendheden zijn bereid, een viermogendheden-conferentie te houden.
Maar nu volgen de condities. Deze luiden, dat eerst het punt betreffende
de algemene verkiezingen in Duitsland moet worden besproken en daarna
de kwesties inzake een Duits vredesverdrag en een regering voor geheel
Duitsland. Feitelijk is dit voorstel in wezen hetzelfde als dat van 10 Juli.
Bondskanselier Adenauer en zijn kabinet hadden volledige instemming met
het Westelijke antwoord betuigd, waarvan zij tevoren afschrift hadden
gekregen.
In Engeland hebben kunstenaars en
industrie zich geworpen op een on
derwerp, dat de belangstelling van
het gehele volk heeft en daarom
zeker winst zal opleveren: de kroning
van koningin Elizabeth. Honderden
ontwerpen voor souvenirs zijn inge
zonden naar een commissie, die moet
uitmaken of zij artistiek verantwoord
zijn. Tot dusver werden slechts 73
ontwerpen goedgekeurd. Dit borst
beeld van de vorstin, dat door de
beeldhouwer Paulin werd gemaakt,
kon de toets' der critiek ruimschoots
doorstaan en zal weldra in massa en
in miniatuur worden vervaardigd.
te zien, is er niet veel kans, dat het
Westen met de Sowjet-Unie tot eer
coord zal komen. Immers, het voorstel,
dat Rusland op 23 Augustus aan het Wes
ten deed, wordt van de hand gewezen.
Wat wilden de Russen? Zij namen
standpunt in, dat vóór het houden
verkiezingen in geheel Duitsland, direct
onderhandeld moest worden over een
Duits vredesverdrag en de vorming van
een regering voor de beide Duitse zones
Amerika, Engeland en Frankrijk doen nu
in hun antwoord, in overleg met de West-
Duitse regering, een beroep op Rusland
terug te komen van zijn weigering „zich
bij de andere mogenheden aan te sluiten
en met vereende kracht te pogen,
vraagstuk van vrije verkiezingen in Duits
land aan te vatten".
In de nota wordt met nadruk verklaard
dat de Westelijke regeringen het Russi
sche standpunt niet kunnen aanvaarden.
Dit Russische standpunt luidde, dat Duits
land bij onderhandelingen over het ver
drag, alleen tijdens de besprekingen var
„terzake dienende kwesties" door afge-
Geen mysteries te Straatsburg
Fens wil haring of kuit over
Nederlandse defensie
Assemblée moet duidelijk maken, dat er geen
„tweederangs-landen" bestaan
Te Straatsburg, in de Raad van Europa,
heeft de heer Fens, als rapporteur der
politieke commissie, scherpe woorden ge-
iver de geheimzinnigheid, waarmede
de kwestie Europese defensie wordt
huid. In zijn rapporten wordt aanleiding
gegeven tot de vraag, of er feitelijk tw
soorten van landen bestaan, n.l. die, well
en die, welke zeker verdedigd wo
den. Het zou een gebaar van solidariteit
zijn, indien de Assemblée nu eens onom
wonden verklaarde, dat er geen „tweede
rangs-landen" buiten de voornaamste ver
dedigingslinie in Europa bestaan. Landen
dus, die slechts bestemd zijn, om de af
tocht van meer begunstigde partners te
dekken. Dit is de tendenz van het uitvoe
rige rapport, door de Nederlandse afge
vaardigde Fens aan de Europese Assem
blée uitgebracht. Hij protesteert tegen de
strategische plannen van de N.A.T.O., die
gebaseerd zouden zijn op het prijsgevi
van delen van Nederland en West-Duits-
Parijse winkeliers storen
zich niet aan Pinay
Tal van Parijse winkels hebben de op
dracht van premier Pinay, om verschil
lende artikelen dubbel te prijzen in de
wind geslagen.
Pinay had enkele dagen geleden de
detailhandel te kennen gegeven, dat met
ingang van gisteren fruit, eieren, groente
gevogelte niet alleen van de verkoops
prijs, maar ook van de inkoopprijs voor-
en moesten zijn.
Dit plan heeft ten doel, de Franse huis-
rouwen een indruk te geven van de in
komsten van de winkeliers en tegelijker
tijd het „economisch boodschappen doen"
i bevorderen.
De winkeliers hebben de opdracht
blijkbaar genegeerd, zonder steun van
hun „vakbonden". De ongehoorzame win
keliers kunnen volgens de wet gestraft
worden met boete of tijdelijke sluiting
hun zaak.
De Nederlandse rapporteur pleitte
tevens voor betere voorlichting en het
mag niet voorkomen, dat Amerikanen
later feiten gaan onthullen, waar deze
eerst zorgvuldig dpor de N.A.T.O. waren
geheim gehouden. Immers deze tegenstrij
digheid maakt een zeer slechte indruk op
de openbare mening en ondermijnt het
ertrouwen in de leiders.
Volgens Fens, heeft de Assemblée het
recht een algemene mening te geven over
de Europese politiek van de N-A.T.O. Zij
daarmede geenszins het terrein be
treden van het toekomstige parlement der
ED.G., dus van de Europese Defensiege
meenschap.
vaardigden uit de Sowjetzone en West-
Duitsland vertegenwoordigd moet zijn.
Het Westen verwerpt het Russische
stel, de „commissie van onderzoek" inzake
de mogelijkheid van het houden van vrije
verkiezingen, uit Oost- en West-Duitsers
samen te stellen. Een uitsluitend uit Duit
sers samengestelde commissie zal niet
meer in staat zijn tot onpartijdigheid dan
een „viermogendheden-commissie", het
geen door de Westelijke mogendheden
reeds verworpen is. Aldus de tendenz
dezer nota.
Herhaald wordt, dat contractuele
eenkomsten tussen West-Duitsland
Westelijke bezettingsmogendheden,
Europese Defensiegemeenschap met West-
Duitsland als lid, „zuiver defensief" zijn
en niemand bedreigen.
In het Westelijke kamp, waarbij Duits
land inbegrepen, oordeelt men nu
de verantwoordelijkheid voor de hereni
ging van Duitsland geheel bij de Sowjet-
Unie berust.
Grote Rode activiteit
in Indo-China
In Indo-China hebben Vietminh-opstan-
delingen de Franse post „Le Son" ver
overd, waardoor het gevaar voor de be
langrijke marine- en luchtbasis Tourane
groter is geworden, zo wordt van ge
woonlijk betrouwbare zijde te Saigon
vernomen. Twee andere posten in het
gebied zijn dezer dagen ook in handen
m de Vietminh gevallen.
Guur weer op komst
SWEL de herfst gisteren met
achter weer zijn intree deed, wordt
iu zeer-spoedig toch weer wat kou
der. Men moet rekenen op opstandvastig
ninder zacht weer met regen en
veel wind. Ten Zuiden van IJsland is
namelijk een zeer actieve depressie aan
gekomen, die nog in betekenis toeneemt
net grote snelheid naar het Oost-
Noordoosten trekt. Het koude front van
deze depressie nadert Ierland, vooraf
gegaan door een regengebied en sterke
barometerdalingenMorgenochtend kan
dit front ons land bereiken.
Gratie omdat het te lang duurde
Aandrang van Duitse zijde niet in de
overwegingen betrokken
DE MINSTER VAN JUSTITIE deelt mede, dat bij Koninklijk Besluit
de aan W. P. F. Lages ongelegde doodstraf bij wijze van gratie is ver
anderd in levenslange gevangeisstraf. Uit deze gratieverlening mag niet
worden afgeleid, dat de aan Lages opglegde doodstraf niet als ten volle
gerechtvaardigd is aangemerkt.
gepleegd. Ook is noch in de persoon van
Lages. noch in de omstandigheden, waar
onder hij zijn misdaden heeft begaan,
noch in zijn verder optreden grond voor
gratieverlening gevonden. Aandrang van
Duitse zijde is uiteraard geheel buiten de
gratie-overwegingen gehouden.
Bij de beslissing om in het onderhavige
geval van tenuitvoerlegging van de dood
straf af te zien kon niet buiten beschou
wing worden gehouden het feit, dat
Integendeel moet Lages als een
zwaarste oorlogsmisdadigers worden be
schouwd, die tijdens de Duitse bezetting
hier te lande oorlogsmisdrijven en
drijven tegen de menselijkheid hebben
reeds 7jaar verlopen zijn sinds
DAT voor het A'damse hof tegen de
28-jbedrijfsleider J. K. uit Haarlem, die
bij de paardenrennen te Mereveld gele
genheid tot hazardspel gaf, bevestiging is
gevraagd van het rechtbankvonnis (2
maanden voorw. en 200 boete)».
DAT de Duitse zaakgelastigde dr Wer
ner von Holleben gisteren aan minister
Luns de dank van zijn regering over
bracht voor de gastvrijheid bij de Duits-
Joodse besprekingen te Wassenaar.
DAT burgemeester Matser van Arnhem
gisteren en vandaag Parijs bezocht als
gast van burg. Pierre de Gaulle, die in
1950 te Arnhem is geweest.
DAT wegens verduistering van vrij be
langrijke bedragen bij het Gronings
filiaal van een te Utrecht gevestigde
lood- en zinkpletterij de 53-j. chef F. W.
de 35-jarige boekhouder F. K. zijn
De Generale Synode van de Gerefor
meerde Kerken heeft gisteravond in Rot-
terdarti besloten, het kerkelijk gebruik
van de nieuwe Bijbelvertaling in de vrij- "eairesteerd-
heid dei plaatselijke kerken te geven en 1 DAT bij de tentoongestelde walvis
hartelijk aan te bevelen. Met dit besluit ..mevr. Haroy" in An-sterdam reeds de
heeft evenwel de Statenvertaling
1637 niet afgedaan, want deze kan n;
de nieuwe vertaling in gebruik blij'
Het besluit werd na een sobere
cussie met algemenf stemme n genomen .'jen indringt op
Voor het verslag zie men pag. 2,
50.000ste bezoeker verscheen nl. de ll-j.
Charles Wolff van de Sparreweg, die
de Walvisvaart ontving.
DAT het Centraal Comité van kerke
lijk en particulier Initiatief voor sociale
Zorg t.b.v. Gerepatrieerden op 24 en 25
September in De Pietersberg te Ooster-
béek een landelijke conferentie houdt.
DAT minister Zijlstra op 24 October in
Den Haag de alg. ledenvergadering van
het Verbond van Ned. Werkgevers zal
toespreken.
DAT iin Breda een aantal huurders
van wasmachines zijn afgesloten van de
stroomvoorz-ienineomdat niet was vol
daan aam de veilLgiheidsvoorschriften
DAT drie zwaluwen, die op een zol
der in Hilversum waren achtergebleven
t-oen de grote groep al n-aar he Zuiden
was vertrokken, door een KLM-vlieg'iu.g
in Zuidelijke richting zij. meegenomen.
DAT St. Nicolaas officieel op 22 Nov.
zijn intocht in A'dam zal maken en voor
die datum geen enkele Sinterklaasop
tocht in de hoofdstad toegestaan is.
DAT het Sociaa.-Politiek Program
van het C.N.V., waarover wij onlangs
uitvoerig schreven, in druk is versche-
DAT twee Duitsers wegens inbraak en
diefstal in Maastricht zijn gearresteerd
DAT de K.L.M. van Mei t/m Juli (dus
na het invoeren van de toeristenklasse)
op de N.-Atlantische route 36 pet meer
reizige rs dan vorig jaar in die periode
heeft vervoerd.
DAT op 15 October in Oosterhout het
bouwrijp maken van het nieuwe industrie
terrein wordt aanbesteed.
DAT de militaire veldpostkantoren,
die i.v.m. de oefening Hold Fast waren
opgericht, Zaterdag worden opgeheven
en post dan weer op de oude manier ge
adresseerd moet worden.
DAT het totaal aantal Amerikaanse
toeristen die Nederland bezocht heb
ben dit jaar ongeveer 60.000 zal bedra
gen tegen 50.000 in België, 90.000 in
West-Duitsland, 160.000 in Engeland en
190.000 in Frankrijk.
DAT het Rotterdamse telefoonnet in
1954 geheel automatisch zal zijn en van
daag reeds de nieuwe automatische
intcrlocale centrale in gebruik is ge-
DAT het tankschip Esso Amsterdam
(ruim 16.000 ton) uiterlijk Zondagmiddag
in Pernis wordt verwacht, na 10 dagen
hulpeloos op de Oceaan te hebben rond
gedreven en op de Azoren voorlopig
gerepareerd ti '-ijn.
DAT volgens het antwoord van staats
secretaris Van Rhijn aan de Tweede-
Kamerleden V. d. Heuvel (A.R.) en Reu
ter (Comm.) de werklo» «heidsultkerln-
gen zelden langer dan lagen uitble
ven en over de medew ..ing van de ar-
beidsbureaux geen klachten bekend zijn.
kend zijn.
n de Duitse overheersing is
l de laatste misdrijven, waar
veroordeeld, zijn gepleegd.
Zwaarder echter heeft gewogen de omstan
digheid, dat na het onherroepelijk wor
den van de uitspraak, waarbij Lages ter
dood is veroordeeld, nu reeds meer dan
twee jaar verstreken zijn, gedurende
welke men de veroordeelde in onzeker
heid heeft gelaten omtrent zijn lot. Door
dat de afdoening van deze zaak zo lang
op zich heeft laten wachten, moesten deze
factoren in de overweging van het gratie
verzoek worden betrokken Het is uiter
aard te betreuren, dat de Regering thans
voor de noodzakelijkheid is geplaatst ge
worden met hel voorgaande rekening te
houden, doch het zou in strijd zijn met
een behoorlijke rechtstoepassing, waar
aan een natie als de onze terecht de
grootste waarde hecht, indien onder deze
omstandigheden nog tot tenuitvoerleg
ging van de doodstraf zou zijn overgegaan.
"TkE Indonesische regering heeft maat-
■*-' regelen genomen om tot nieuwe
onderhandelingen met Nederland te
komen over de Nederlands-Indonesische
Unie en Nieuw-Gumea.
Dit lag voor de hand. In Februari j.L
waren de onderhandelingen afgebroken
tengevolge van de kabinetscrisis in Indo
nesië. Daarna waren ze niet hervat,
omdat er in Nederland verkiezingen voor
de deur stonden en dus een nieuw ka
binet tot stand zou komen.
Thans is het nieuwe Nederlandse kabi
net er en in de Troonrede is uiting ge
geven aan de Nederlandse bereidheid, de
besprekingen met Indonesië over de Unie
en „daarmede samenhangende kwesties"
opnieuw te beginnen. Tevens gaf de Ne
derlandse regering als doel van deze on
derhandelingen aan: „een nieuwe basis
voor de betrekkingen tussen Nederland
en Indonesië te leggen".
Dit kon uitgelegd worden als een zin
speling op de bereidheid van Nederlandse
kant om de Unie op te doeken en kon dus
een lokmiddel zijn om Indonesië bereid
willig te maken. Veel aansporing behoef
de de Indonesische regering intussen niet
meer. Zij had immers zelf reeds hetzelfde
verlangen te kennen gegeven en boven
dien drongen enkele partijen er bij haar
op aan, de uiterste haast te maken, vooral
voor wat betreft Nieuw-Guinea.
/~iVER hervatting van de onderhande-
lingen met betrekking tot Nieuw-
Guinea bevatte de Troonrede echter niets,
of men moest de zinsnede „en daarmede
samenhangende kwesties'" ruim opvatten.
Inmiddels is de sfeer in Indonesië zo
geladen geworden, dat elke opmerking
een vonk in een vat buskruit kon be
tekenen en zelfs elk tactvol zwijgen een
reden tot zelfontbranding kon zijn.
Vele Indonesiërs hebben het zwijgen
in de Troonrede met daarnaast de ver
melding van plannen om Nieuw-Guinea
te ontwikkelen en het volk in staat te
stellen, op de duur over eigen lot te be
schikken, opgevat als een uiting van vast
beslotenheid om Nieuw-Guinea niet af
te staan.
Het meest nog vatte men vlam na de
mededeling in de Troonrede, dat Neder
land hiermede handelt in overeenstem
ming met artikel 73 van het statuut der
Verenigde Naties. Dit is alleen begrijpe-
ineer men de overspannen stem
ming in Indonesië in aanmerking neemt.
Artikel 73 toch spreekt slechts van leden
der V. N„ die de verantwoordelijkheid
dragen of aanvaarden voor het bestuur
gebieden, welker volken nog geen
volledige mate van zelfbestuur hebben
bereikt. Het artikel wijst dus in het ge
heel niet op een duurzame toestand en
dat de bevolking van Nieuw-Guinea nog
geen volledige mate van zelfbestuur
heeft bereikt, zal ieder toegeven.
T"vEZE ontladingen, gepaard aan de rede-
•*-' voering van ir. Soekarno. waarin
deze het vuurtje nog eens opwarmt,
schept geen gunstige sfeer voor een op
lossing. Nog ongunstiger wordt het, ru
twee invloedrijke machten in de repu
bliek Indonesia: de P.N.I. en Mohammed
•Tamin, er op aandringen, dat Indonesië
bij het begin der onderhandelingen on
middellijke inwilliging van de aanspraken
op Nieuw-Guinea zal eisen. Aangezien
deze eis natuurlijk niet wordt ingewil
ligd. kunnen dan de onderhandelingen
worden afgebroken, de Unie geliquideerd
en de economische en culturele overeen
komsten opgezegd. De P.N.I. wil dan nog,
dat de Nederlanders in Indonesië econo
misch het slachtoffer zullen worden.
De profiteurs bij een en ander zullen
vermoedelijk de Japanners zijn. Al even
min gunstig is, dat de Indonesische rege
ring in een commentaar deelneming van
A.R. aan de Nederlandse regering een
moeilijkheid op zichzelf noemt. Te hopen
intussen, dat een figuur als prof. Soe-
pomo na zijn ongunstige commentaar op
dr Drees niet meer wordt ingeschakeld.
Inmiddels is het verre van onmogelijk,
dat Indonesië zal proberen Nederland
internationaal onder druk te zetten. Het
ogenblik, dat Indonesië voor de hervat
ting der onderhandelingen kiest, valt
ongeveer samen met de opening van de
vergadering der V.N in October as. en
Indonesië zendt zijn minister daarheen.
UEEDS heeft Indonesië te kennen ge
geven, dat het in de beheerschaps-
commissie van de V.N. een verklaring
zal afleggen, als het Nederlandse rapport
inzake Nieuw-Guinea ter sprake komt.
"en voor Nederland lelijke bijzonderheid
-s. dat de commissie dan ook Suriname
ter sprake zal brengen, nu de Ronde-
Tafel-Conferentie met de West is afge
sprongen tengevolge van de sabotage
van het Surinaamse Statenlid Peegel.
Deze laatste lokte opzettelijk de misluk
king uit, in de hoop dat Nederland dan
onder internationale druk zou komen.
Het is ook verre van onmogelijk, dat
de actie, die Indonesië onderneemt ".en
gunste van de Tunesiërs, Marokko en de
Indiërs in Zuid-Afrika. ten doel heeft,
de Arabische en Aziatische landen achter
zich te krijgen. Het is opmerkelijk, dat
juist in deze tijd een missie-Soebardjo in
Cairo aankomt om de band met Arabié
te versterken.
Deze feiten moeten voor Nederland
reden zijn, zyn houding klaar en duidelijk
te maken. Vooral de strategische positie
van Nieuw-Guinea is een sterk argu
ment ten gunste van Nederland. Het is
I _.e mate. dat zelfs een blad als
Hindu in India de Indonesiërs aanspoort
at water in de wijn te doen en op het
strategische belang van Nieuw-Guinea te
letten.
Jaarvergadering Arjos op
29 November
De Arjos zal op 29 November te Utrecht
haar algemene vergadering houden. Dr
Joh H Scheurer zal spreken over: De
politieke scholing der jongeren in de
Westerse democratieën.
Veel wind
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Aanvankelijk zwaar
bewolkt met lydelyk regen,
later wisselend bewolkt met
enkele verspreide buien.
Krachtige, langs de kust af
en toe harde wind tussen
Zuid en West. Morgen min
der zacht dan vandaag. (Op
gemaakt om 10 uur.)
donderdag: zon 6 31 1831;
.4.07-20.47. Op 26 Sept E.K.
