ïlieutue £eiJtsri)e (öburanl Het raadsel van de geluidsmuur Vier weken lang in de greep van de terroristen Lotgevallen van twee ontvoerde vrouwen)! in het Cheribonse Twaalf ministers spreken samen in Luxemburg Wist U Mulo in zorg DINSDAG 9 SEPTEMBER 1952 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie, Redactie. Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel. 31441. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal; 2per maand; 0.47 per week. ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chei-Red.: H. W. J. ENSERINK CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .Staatvasttcl) it gebleven tngn hert In tegfjenspoet" Drie en dertigste jaargang No 9529 Urenlange omzwervingen bij nacht en ontij IN DE LATE namiddag van de 26ste Augustus de in het Cheri- honse ontvoerde dames Neyendorf en Windzant door manschappen van het Bataljon 321 bevrijd werden uit handen der terroristenbetekende dit voor de vijftigjarige mevrouw Neyendorf en de zeventien-jarige Betsy Windzant het einde van vier weken ondraaglijke spanning, ontberingen en doorstane angsten. Vier weken lang verkeerden zij in het ongewisse over haar lot en vier weken lang werden zij gedwongen om de door het leger opgejaagde bandieten bij nacht en ontij te volgen. „Als de avond viel" zo vertelt de zeventien-jarige Betsy, die voor enkele weken met verlof in Bandoeng vertoeft „en we hadden ons karig maal van i handvol droge rijst, wat zoute visjes een paar slokken thee naar binnen ge werkt, maakte de bende zich we vaardig en urenlang trokken we veelal onbegaanbare paden door het sterk geaccidenteerde terrein. Heuvel op heuvel af met slechts nu en dan een korte rust. Voor ons en aachter ons doorlopend een aantal geüniformeerde en gehelmde lieden soms dertig, soms vijftig of zestig waardoor iedere kans op ontsnapping al by voorbaat was uitgesloten. Trou wens, waar zouden we heen hebben moe ten vluchtenwe hadden niet het min ste idee waar we ons ergens bevonden. Tegen de morgen, naar schatting zo om een uur of drie, vier, werd halt gehouden en sloegen de bendeleden hun kampement voor de komende dag op. Meestal w: dan wel een of andere goeboeg wachthuisje op de sawah In de buurt en kregen wij het bevel ons daarin terug te trekken. De ingang werd afgesloten en gedurende de gehele dag mochten we dit verblijf niet verlaten. Veelal sliepen we, want de nachtelijke omzwervingen eisten natuurlijk veel van onze krachten en vooral de eerste tijd konden we 's morgens nauwelijks meer op onze benen staan. Later ging het wat beter en wen den we ons aan op blote voeten te lopen, hetgeen op de duur minder vermoeiend bleek. De tijd die we overdag niet sliepen, probeerden we door te komen door het zingen van liedjes, waardoor we tevens de moed er in trachtten te houden. De meest mogelijke en onmogelijke versjes schoten ons te binnen en als we ze alle maal gehad hadden, begonnen we vrolijk van voren af aan. Ofschoon vrolijk en hier zwijgt Betsy even en staart een ogenblik langs ons heen naar buiten, waar het verkeer voorbij rumoert nee, vrolijk kun je het eigenlijk moeilijk noe men. Integendeel. Iedere dag weer vroe gen we ons af wat onze ontvoerders nu eigenlijk met ons voor hadden en naar mate de weken verstreken, begonnen we hoe langer hoe meer aan de goede afloop van dit avontuur te wanhopen. Het valt om de drommel niet mee om de stemming erin te houden, als je vol komen in onwetendheid verkeert over hetgeen er met je zal gebeuren en daarbij kwam dan nog de zorg over onze familie leden. We begrepen wel, dat er van po litie- en militaire zijden alles in het werk zou worden gesteld om ons te bevrijden, maar we begrepen ook hoe ontzaglijk moeilijk het voor de machtsapparaten moest zijn ons op te sporen. Geen' 24 uur achtereen bleven we immers op de zelfde plaats en nooit ook keerden terug op een plek, waar we al eens ei der waren geweest. Met eigen ogen En zo rijden de dagen zich aanee werden weken, maar nooit kregen beide vrouwen gelegenheid haar ont voerders wat nauwkeuriger op te nei 's Nachts was het er te donker vooi zagen zij slechts vaag de omtrekken de mannen om haar heen en overdag werden zij afgezonderd van de bende zagen zij hooguit enkele van de bende leden, als zij haar eten ontvingen. Maar altoos zorgden de bandieten ervooi zij het grootste deel van hun gezicht bedekt hielden met een doek. Of zij dan verder overdag niets v aanwezigheid van de bendeleden speurden? „Ja, dat wel", „We hoorden ze op een afstand praten en soms hoorden we commando's geven. Maar te kregen we ze zo goed als niet, behalve dan als de avond was gevallen en zij zich gereed maakten voor de afmars. Overi gens moet ik eerlijk bekennen, dat z nog vrij fatsoenlijk hebben behandeld. Mevrouw Neyendorf spraken ze altijd aan met „Njonja besar" en mij noemden ze „Non". En onbeschoft of ruw zi" eigenlijk nooit tegen ons geweest. Maar die tergende onzekerheid over on was erger dan al het andere. Soms den we plotseling midden op de dag ge wekt en moesten we ons in allerijl de aftocht gereed maken. Door enkele van de bendeleden werden we dan weg gevoerd en kort daarop hoorden w knallen van geweerschoten. Tot drie maal toe hebben we dat meegemaakt en alles kon je opmerken, dat onze belag(_.„ door het leger voortdurend dicht op de hielen werden gezeten. Éénmaal zagen we met onze eigen ogen de militairen in de verte naderbij krui- maar direct daarop werden we weg geleid. Ik kan U niet vertellen, wat ei toen in ons omging de bevrijding zc nabij en toch nog zo veraf. Hetzelfde gevoel kregen we op een nacht, toen urenlang hadden rondgetrokken plotseling vanaf een hoge heuveltop heel de verte de lichtjes van Cheribon zagen twinkelen. Van louter zenuwen heb Ned. tankschip dobbert midden op Oceaan Het tankschip Esso Amsterdam (16.460 ton) drijft 1000 km ten Westen van i Azoren hulpeloos rond. De hoofdmotor door kortsluiting uitgeschakeld en al pogingen om met eigen middelen repara ties uit te voeren, mislukten. De 44 opva renden verkeren in de beste welstand. De zeesleepboot Humber. die ter as stentie is uitgevaren, zal de Esso A'dam waarschijnlijk morgen bereiken. Het schip zal naar Horta op de Azoren worden gesleept. Daar kan het op 18 September aankomen. In Horta zal onderzocht den of reparatie aldaar mogelijk is. Het schip had in Baton Rouge i Golf van Mexico vliegtuigbenzine inge- omen voor Pernis. De hoop op redding voor de vyftier varenden van het 114 tonmetende Franse schip Villerville. onder wie de Amster dammer Feiko Boersma, is nu volledig opgegeven. Zoals men weet, is het schip tussen Marseille en Corsica verdwenen, vermoedelijk door een storm of een ploffing in flessen butagas. Groningen nog steeds vriendelijk Naguib heeft vrije hand in Egypte Hij is Mohammedaan, maar wil contact met 't Westen Generaal Naguib is nu ook benoemd tot militair gouverneur-generaal van Egypte en heeft dus de handen vrij om allerlei hervormingen in te voeren. Hy zit daarbij niet stil, want na een onafge broken kabinetsvergadering van bijna tien uur heeft de regering een wetsont werp goedgekeurd tot reorganisatie van de politieke partijen in Egypte, hiermede op Naguibs kompas varende. De regering hechtte eveneens goedkeu ring aan het plan tot herverdeling van het grondbezit, waarbij een maximaal bezit van 80 ha wordt toegestaan. Het decreet, waarin de reorganisatie van alle politieke partijen wordt gelast, verplicht eigenaars van minder dan 2 ha land, toe te treden tot coöperatieve ver enigingen. Deze maatregel wil hen be schermen tegen uitbuiting door eigenaars van meer grond. Het kabinet van Naguib telt drie leden die als anti-Brits bekend staan. In een regering met een .sterke man" aan het hoofd kan hun invloed éch ter beperkt zyn. De touwtjes schijnen in handen te zijn van een kleine groep offi cieren en leiders van de Mohammedaanse broederschap. Naguib is de woordvoerder van deze godsdienstige groep welke kort na de tweede wereldoorlog werd ver boden wegens fanatisme van enkele lei ders. Naguib heeft zich uitgesproken voor economische en militaire samenwerking met het Westen. Vandaag is bekend gemaakt, dat ex- premier Aly Maher leider zal zijn van de Egyptische delegatie naar de bijeen komst van de raad van de Arabische Liga, welke morgen in Cairo begint. het toen uitgegild, maar onze ontvoer ders lachten er maar wat om en ver klaarden, dat toch niemand myn hulp geroep zou horen. Wat we voor kleding droegen? Nu, dat was niet veel bijzonders. Myn verpleeg sters-uniform (en als ze onze verwon derde blik ziet: ja, ik ben verpleegster en geen onderwijzeres, zoals jullie i krant schreven), nou, die was na week al volkomen in flarden. Van „gastheren" kreeg ik toen een militair jasje en een sarong en mevrouw Neyen dorf, wier jurk ook verre van fraai was, ontving een militaire broek en soort badjas. Aldus uitgedost hebben we de verdere weken doorgebracht.. Over dag werden onze weinige kledingstukken door een paar man van de bende gewas sen en 's avonds kregen we meestal de gelegenheid om ons zélf in een of andere kali wat te reinigen. Waar we echter het meest van stonden te kijken, was het feit, dat we na verloop van een week door de bende van pens werden voorzien. Dat was zoals een der kerels ons uitlegde om oi Nederland schrok op Enkele weken geleden werd Neder land opgeschrikt door het bericht, dat een aantal Nederlandse vrouwen en kinderen in het Cheribonse door ban dieten ontvoerd waren. Gelukkig wer den de kinderen spoedig bevrijd, doch over het lot van twee vrouwen heeft wekenlang ongerustheid geheerst, zo zelfs, dat de Nederlandse regering te Djakarta by de Indonesische regering stappen deed. Iéts wat zelden voor komt. Thans ontlenen wij aan het A.l.D. De Preangerbode, een bekend Nederlands blad te Bandoeng, het verhaal, hoe de beide dames door het Indonesische leger werden bevrijd. geval van een aanval door een andere bende te kunnen verdedigen. Zo kreeg mevrouw Nevendorf een sten toe a zen en werd ik met een levensgroot pistool uitgerust. Na die week kregen ook weer onze bezittingen een paar ringen en een polshorloge, die de bandie ten ons aanvankelijk hadden afgenomen terug. Maar dat horloge heb ik later weer verloren", laat mejuffrouw Windzant er spijtig op volgen. En dan vertelt ze hoe zij en haar lot genote een paar maal'de gelegenheid kre- om een briefje naar hun verwanten op de onderneming te sturen om deze te laten weten, dat beide vrouwen zich nog in leven bevonden. „Maar telkens weer keerden de mannen, die uitgestuurd wer- om deze brieven te bezorgen, onver- richterzake terug, omdat ze geen kans hadden gezien ioor de militaire linies heen te breken, en de onderneming Sin- dang Laut te bereiken. Overal waren zij gestuit op militaire eenheden en patrouil- n ofschoon het ons aan de ene kant natuurlijk wel speet, dat onze familie nu niets over ons lot vernam, stond daar tegenover de wetenschap, dat er blijk baar alles in het werk werd gesteld om verblijfplaats te ontdekken. De on bezorgde brieven werden in onze tegen woordigheid verbrand, hetgeen ik nog netjes vond van onze ontvoerders". (Voor vervolg zie pag. 2). Géén visserslatijn Deze stoere Amerikaanse „hengelaar", Alfred C. Glassell, uit Houston in Texas, heeft met de 1090 pounds wegende zwaardvis een uitzonder lijk groot exemplaar het succes van het jaar geboekt in Cabo Planco, Peru, waar hij het „beestje" aan zyn snoer kreeg. Onder de maat is dit gevaarte zeker niet! Thans officieel; Mr Van Thiel minister van Maatschappelijk Werk Vandaag heeft H.M. de Koningin het Kon. Besluit getekend, waarbij mr F. J. F. M. van Thiel te Helmond is benoemd tot minister van Maatschappelijk Werk. In hetzelfde K.B. wordt minister Beel op de meest eervolle wijze ontheven var bèheer van dit departement. Gisteren kondigden wij deze benoe ming reeds aan. Staken ontsnapte boefjes hoeve in brand De kapitale boerderij van W. Steenber gen. aan de Drentse Hoofd vaart te Diever, gisteren totaal afgebrand, met inboedel al. Verzekering dekt de schade. Twee ontsnapte pupillen van de stichting Bos- oord te Vledder zijn in verband hiermede gearresteerd. Zij hadden in de schuur v; boer Steenbergen geslapen zonder ve gunning gevraagd te hebben. Bliksem sloeg gistermiddag in i schuur van de boerderij Berkenhof by Valkenburg (L.). De gehele oogst ging verloren. Verzekering dekt slechts deel van de schade. Gistermiddag brachten 130 ouden van dagen uit hei Westlandse tuinbouw centrum Wateringen een bezoek aan Koningin Juliana op het paleis Soestdijk Namens de Wateringse groenten- en fruitkwekers werd een fraaie fruitmand in de vorm van een molen aangeboden. Geheel rechts burgemeester M. P. A. Meissen, die de ouden van dagen uit zijn dorp vergezelde, in gesprek met de Koningin. Op de voorgrond prinses Marijke. De kolen- en staalgemeenschap Zal beslissing over zetel opnieuw moeten worden uitgesteld? Met een plechtige zitting in het Luxemburgse stadhuis is gistermiddag de eerste tweedaagse bijeenkomst van de raad van ministers van de kolen- en staalgemeenschap geopend. Vele autoriteiten en diplomatieke verte genwoordigers woonden deze plechtigheid bij. Aan een groene tafel op het met witte rozen en palmen versierde podium tussen de ontplooide vlag gen van de deelnemende landen: Frankrijk, Italië, Duitsland, Nederland, België en Luxemburg, schaarden zich de twaalf ministers van Buiten landse en Economische Zaken. De Duitse bondskanselier Adenauer trad als voorzitter op. Hij zeide in zyn openings- voordervan' overtuigd te zijn, dat de taak waarvoor de ministers zich zien geplaatst, grote verantwoordelijkheid meebrengt. De raad zal enerzijds als gemeenschapsor gaan optreden en daardoor uitgerust zijn met eigen souvereine rechten, hetgeen onafhankelijkheid tegenover de staten betekent, doch anderzijds zal de raad niet alleen de belangen van de gemeen schap doch ook de belangen van de be trokken staten zelf vertegenwoordigen. De raad moet de belangen der landen met elkaar in harmonie brengen, hetgeen een onderdeel is van de beoog de vereniging van Europa. Niet de be- Partijen in principe bereid Poging tot bemiddeling bij De Ommelanden Vakbond kan stakers nog wel een jaar ondersteunen De directie van de coöp. melkproduc- tenfabriek De Ommelanden in Gronin gen, die onlangs 171 stakers heeft ont slagen, en de leiding van de Algemene Nederlandse Agransohe Bedrijfsbond (A.N.A.B.) hebben zich in principe be reid verklaard tot een bemiddeling onder leiding van mr J. A. Berger, vooral van het College van Rijksbemiddela; Mr Berger heeft zyn bemiddeling tot met vandaag in beraad gehouden. Indien over de bemiddelingsvoorwaarden over eenstemming wordt bereikt, zal men Vrijdag vergaderen. Diit is op een infor matieve bijeenkomst in Den Haag afge sproken. Intussen heeft de directie opnieuw ver klaard, dat het onmogelijk zal zijn de stakers weer in dienst te nemen, aange zien de productiemethode tijdens de staking volkomen is gewijzigd. De heer S. van der Ploeg van de A.N.A.B. kon zich zoiets echter van een wereld bedrijf als De Ommelanden niet voorstellen. In elk geval behoeft de A.N.A.B. voor drei gementen niet te zwichten, want de uit betalingen aan de arbeiders kunnen zeker nog wel een jaar worden voortgezet zonder dat een beroep op de kas van het N.V.V. nodig zal zijn. Dat de A.N.A.B. de staking zou hebben uitgelokt, noemde de heer Van der Ploeg onjuist. In de 62 jaar van haar bestaan heeft de A.N.A.B. slechts tweemaal een staking van doen gehad. De e staking was in 1951, eveneens bij De Ommelanden. Schoorsteen stortte in na blikseminslag Gistermiddag sloeg de bliksem in de 0 m hoge schoorsteen van een in aan bouw zijnd ketelhuis van het nieuwe klooster op de Locht te Veldhoven (N.-Br.). De schoorsteen stortte geheel Drie arbeiders werden licht gewond. In Amsterdam is gisteren het bijna twee-jarig zoontje van de familie M. de Ringdijk overleden, dat brand wonden had opgelopen toen het een zeeppot met kokend water had omge trokken- De 60-jarige boer J. Kuipers uit Veen- dam viel in Muntendam van zijn wa gen toen het paard voor een naderende auto schrok en steigerde. Kuipers kwam op slag Op een onbewaakte overweg te Zen eren in de gemeente Borne (Ov.) is gisteravond de 25-jarige ongehuwde P. uit Bornebroek met zijn fiets door de sneltrein Twente—Amsterdam, die om 8 uur uit Enschedé was vertrokken, aan gereden. Hij werd vrijwel op slag ge- KLM-record: een week in 1948. 'n dag in 1952 Drie September j.l. was een recorddag Jor de K.L.M.-dienst op New York. Toen vertrokken er vier toestellen naar New York. die in totaal 251 passagiers vervoerden. Op deze topdag werden evenveel passagiers vervoerd als in de topweek van 28 Augustus 3 September i het jaar 1948. DAT boven Monnikendam een „vlie gende schotel" is waargenomen, die een brandende zaklantaarn bleek te zyn. welke door jongens aan een vlieger was gebonden. DAT het aantal buitenlandse bezoe kers op de najaarsbeurs ongeveer 5 pet hoger ligt dan op de voorjaarsbeurs. DAT op 18 September in Eindhoven de bevrijdingsdag wordt gevierd, waarbij o-a. het bevrijdingsvuur uit Bayeux via Eindhoven naar Nymegen wordt over gebracht. DAT twee jonge Denen, die naar Genua waren gelift en vandaar als ver stekeling naar India trachtten te komen, gisteren op de terugreis aan boord van het Deense schip Mombasa in R'dam arriveerden en tijdelijk werden opgeslo ten. DAT de afd. theaterbedrijven van de Alg. Bedrijfsbond aan de Friese gemeen tebesturen een schadeloosstelling heeft gevraagd voor het dansverbod, uitge vaardigd i.v.m. de kinderverlamming. DAT de president van de Wereldfede ratie voor Dierenbescherming, dr mr W. Hugenholtz uit Leiden, op Dierendag (4 October) voor de wereldomroep zal spreken. DAT dr C. P. Gunning, oud-rector van het Amsterdams Lyceum, Vrijdag in op dracht van de wereldfederalisten voor 4 a 5 maanden naar Amerika vertrekt, om o.a. met Trygve Lie te spreken over het jeugdparlement 1953 in Kopenhagen. DAT de Westduitse regering aan de bondsraad heeft voorgesteld het Duits- Ned. verdrag tot ontginning van Duitse steenkolen door Ned. ondernemingen goed te keuren. DAT een vertegenwoordiger van Ne derland in Genève de internationale overeenkomst in zake de sociale zeker heid voor de Rijnvaart heeft onderte kend. vestigd door de reis HarwichHoek Holland (110 mijl) in 5'^ uur af te leg gen tegen normaal 6% uur. DAT gisteren in Den Bosch de twin tigste nationale tentoonstelling van Het Ned. Trekpaard is geopend. DAT als lid van de prov. staten van Utrecht in de plaats van mevr. A. P. Overeynder-Van den Brandeler uit Bilthoven is benoemd W- van Gent te Amersfoort. DAT 30 hoofden van bouwkundige la boratoria uit West-Europa gisteren in Den Haag voor een vierdaags congres bijeenkwamen en morgenmiddag worden ontvangen door minister Witte. DAT de richtprijs van bacon (f 2.57 per kg geslacht gewicht) ondanks het vol- boeken van het contract met Engeland en de geringe kans op spoedige nieuwe uitvoer niet verlaagd zal worden. DAT ir H. 't Hart in het blad Bouw- belangen heeft aangedrongen op het ver plicht dragen van bakeliethelmen en van schoenen met stalen neuzen of stalen bin nenzolen door bouwarbeiders. DAT in Hoorn binnen enkele maanden waarschijnlijk wordt begonnen met het bloot leggen der fundamenten van het klooster Nieuwlicht, in 1388 gesticht door volgelingen van Geert Grote. DAT gisteravond in Amersfoort het zesdaagse congres is geopend van het Int. Signifisch Genootschap (significa is be- I tekeniskunde). rangen .van elke staat afzonderlijk doch die van de gemeenschap als zodanig moeten prevaleren. De eerste stap op de weg naar een Europese gemeenschap is thans gedaan, aldus dr Adenauer en zoals wij hopen begint daarmee voor ons werelddeel een tijdperk van wede. welstand en eendracht. Nadat Jean Monnet. de voorzitter van het Hoge Gezagsorgaan dr Adenauer had geantwoord en gezegd: „Wij zijn hier goed geïnstalleerd en wij zijn verheugd onze werkzaamheden te kunnen begin nen" was er een officiële ontvangst in het stadhuis. Vrij onverwacht hebben de ministers na de openingszitting in het stadhuis nog beraadslaagd over de af te wikkelen agenda. Besloten werd. dat de bijeen komst van vandaag het karakter „raad van ministers van de gemeenschap" zou hebben en dat er morgen vergaderd zal worden in het kader van „afgevaardig den van zes naties". Naar verluidt zullen Schuman er Gasperi de „conferentie der zes" eer meenschappelijk ontwerp tot oprichting van een Europees supra-nationaal poli tiek gezag voorleggen. Krachtens dit voorstel zal de vergadering van de kolen- en staalgemeenschap de taak worden opgelegd te beginnen met de uitwerking van een federale of confederale struc tuur, gebaseerd op het beginsel van de scheiding der machten. Deze structuur zou tevens een twee-kamer-stelsel* in houden. Schuman en dr Adenauer zullen voorts van gedachten wisselen over de Saar- kwestie, waarover binnenkort in Parijs wordt geconfereerd. Men neemt aan. dat in afwachting van deze besprekingen, de aanwijzing van een definitieve zetel de kolen- en staalgemeenschap op- iv zal worden uitgesteld. Dit Duitse zeiljacht, waarmee de heer Hoffmann de Scheveningse haven is binnengevallen, heeft aanvankelijk behoord aan keizer Wilhelm 11 en later aan de Nazi Hermann Goring. Springbokken voor de Prinsesjes Met de KLM-vrachtskymaster Edam zijn gisteravond op Schiphol enige Zuid- afrikaanse springbokken gearriveerd, die ir onze Prinsesjes bestemd zijn. De ramp te Farnborough John Derry stierf door ongeval Koningin en Prins betuigen deelneming met vliegramp Bij het onderzoek naar het vreselijke vliegongeluk dat Zaterdag tijdens de vi-igdemonstratdes boven Farnborough geschiedde, heeft een gerechtelijke jury vastgesteld, dat de piloot John Derry. dde d-° straaljager bestuurde, geen schuld treft. Kapitein Hughes, die in de verkeers toren dienst deed, terwijl die straaljager dook met een snelheid groter dan die van het geluid, verklaarde, dat hij met Derry in radio-telefonisch contact stond tijdens de duik. Hij is er zeker van dat de piloot geen enkele aanwijzing had dat er iets met in orde was met zijn toestel. De jury kwam eenstemmig tot de uitspraak „dood door ongeluk". De jonge weduwe van John Derry, die iet twee kinderen achterblijft, heeft :n telegram gezonden aan de justitie, aarin zij haar medeleven betuigt met de familieleden van de toeschouwers, aie door de vallende motor werden gedood en met de gewonden. John Derry was. gelijk gemeld, een groot vlieger, die ver schillende onderscheidingen verwierf. Hij was o.m. drager van de bronzen Neder landse Leeuw. Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben aan de koningin van Engeland telegrafisch hun deelneming betuigd met de vliegramp in Farnborough. niet onder stoelen of banken, dat het daarbij om zeer belangrijke zaken gaat: om de bestaansmogelijkheid van de Mulo- scholen, en dat is, zo onderstrepen ze, uiteindelijk een belang van het gehele volk. Dat laatste trouwens helemaal nog niet eens zo èrg uiteindelijk. De oorzaak ligt in het wetsontwerp, dat prof. Rutten nog als minister had ingediend en dat bedoelde te komen tot een Algemene Middelbare School. Hebben wij het goed begrepen, dan Is men in de kringen van het Mulo niet tegen de A.M.S. als zodanig. Men is wel tegen de A.M.S., zoals deze in het wets ontwerp blijkt te zijn gedacht. Men is meer in het bijzonder van oordeel, dat het wetsontwerp met de eisen, welke het aan de A.M.S. wil stellen, te hoog mikt. AAN dit wetsontwerp was eveneens van minister Rutten een nota voorafgegaan, waarin ook al de A.M.S. werd aangekondigd. Deze A.MS. zou moeten gaan lijken op de oorspronke lijke H.B.S. Nu is het wel bekend, hoe het in de loop van de jaren met de H.B.S. is ge gaan. Thorbecke, die aan de totstand koming van deze schoolvorm veel heeft gedaan had. hem gewild als een op het practische leven gericht schooltype. Wie van de H.B.S. kwam, was „klaar". Het H.B.S.-onderwys was dus eigenlijk een vorm van eindonderwijs. Dat is voor een belangrijk deel ver anderd. Want van eindonderwijs is de H.B.S. ook een soort van voorbereidend hoger onderwijs geworden. Velen die van de H.B.S. kwamen, vonden, dat ze nog niet „klaar" waren; ze wilden nog ver der: naar de universiteit of hogeschool. Deze laatste omstandigheid heeft het onderwijs op de H.B.S. natuurlijk be- invloed. Dat onderwijs is zwaarder ge worden en wellicht ook minder op de dadelijke practijk gericht. DEZE ontwikkeling, hoezeer begrijpe lijk, moest om bepaalde, evenzeer begrijpelijke redenen worden betreurd. Maar er was een gelukkige correctie: de Mulo slaagde er, alweer voor een be langrijk deel, in, te geven wat de H.B.S. in mindere mate dan voorheen bood. Met het gevolg, dat de Mulo-scholen in be trekkelijk korte tijd een zeer gewaar deerd schooltype gingen vormen: het onderwijs op de practijk gericht; niet met de zwaarte van de H.B.S.; en vooral gedacht om de leerlingen „klaar" te maken yoor een eindstation. Nu zou het nog geen ramp zyn, wan neer het Mulo werd vervangen door de Algemene Middelbare School, de A.M.S., mits niet werd losgelaten het karakter van het nuttige onderwijs, welk karak ter het Mulo had verworven. Maar hier zit nu juist de kneep. En vandaar de be zorgdheid in de kring van de Mulo menen, dat de A.M.S. In de plaats komen van de Mulo-school, blijkt dan nu uit het op de nota gevolgde wets ontwerp, dat de eisen, aan de A.M.S. te stellen, komen te liggen op het niveau van de moderne H.B.S. Om een klacht door te geven, welke In de Mulo-kring leeft: in dit wetsontwerp domineert de wetenschappelijke inslag. Dat blijkt wel het sterkst uit de be voegdheden, welke straks de leraren aan de A.M.S. zouden moeten hebben. Voor hen zullen dezelfde bevoegdheidseisen gelden als voor de leraren aan gymnasia en lycea. Een leraar in een moderne taal zal b.v. een akte Middelbaar-B moeten hebben; een akte Middelbaar-A zal niet voldoende zijn. De enige overgangsbe paling is, dat Iemand, die niet één, maar twee A-akten heeft, voorlopig zal wor den geduld. j~iIT alles heeft in Mulo-kring grote -L' teleurstelling gewekt. Niet dat men in deze kring geen open oog had voor de noodzaak, dat ook de Mulo-scholen zo veel als doenlijk is zouden worden aan gepast aan de behoeften van de tijd. Er is, zo hebben we de indruk, in dit opzicht veel gedaan. Men was actief en ijverig en er op gebrand, dat het Mulo zijn be langrijke taak in het leven: de voorbe reiding van zovele leerlingen op het leven, zo goed mogelijk zou kunnen ver vullen. Maar nu komt het wetsontwerp-Rut ten. Het schuift de Mulo-scholen op zij. Het zet daarvoor de Algemene Middel bare School in de plaats. Dat is niet het ergste. Heel wat erger is, dat daarmede ook het type zelf schijnt te worden los gelaten. En daarover is het dat in de wijde Mulokring een diepe 'en begnj- pelyke bezorgdheid heerst. Militairen vrijgesteld van belastingen Lagere inkomsten worden niet belast Met terugwerkende kracht tot 1 Januari 1952 zullen de lagere iruLtaim inkomsten van leden der Koninklijke Landmacht worden vrijgesteld van de loon- en inkomstenbelasting. Tot de vrijgestelde inkomsten worden gerekend soldij, zakgeld en demobiksatie- bonus, maar n:e< de kostwinnersvergoe ding. De militaireci voor wie de regeling korpo raals lste klasse, korporaals, soldaten 1ste e en soldaten, maar alleen voor zover zy dienstplichtig zijn. oorlogsvrij williger of vrijwilliger op de voet van *Lr°r dl«nstPlic^-<w en zioh na 31 Mei 1949 als zodanig hebben verbonden. Eerste sneeuw gevallen in de Vogezen In de Vogezen is de eerste sneeuw ge- Oostelijke wind Tot morgenavond verwacht De Bilt: Veranderlijke bewolking met enkele verspreid optredende buien. Matige, tijdeluk krach tige Oostelijke wind. Iets minder koud 's nachts, mor gen overdag ongeveer dezelf de temperatuur als vandaag.- (Opgemaakt om tien uur). ZON EN MAAN Woensdag: zon 6.06—19.06; maan onder 14.42, op 21.29 uur. Op 11 Sept. T-K,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | | pagina 1