to*
Sbe wereldreió van 3£eeó en reeó sSnavel
-
Straks klinkt in ISRAEL de ramshoorn
OUD EN JONG NEMEN ER GEESTDRIFTIG AAN DEEL
151. De autoweg is nu weer teruggevonden
en na enige dagreizen verlaat htf het woud
en voert de reizigers in een eindeloze, zacht-
golvende vlakte, schaarsbegroeid met dor,
lang gras, hier en daar onderbroken door een
groepje palmen. Dat moet het vaderland zijn
van de Rhodesia-sigaretten. Maar voorlopig
zien de reizigers alleen struisvogels, die de
vreemde bezoekers verbaasd aanstaren, alsof
ze zich afvragen, waarom die rare dieren
niet fatsoenlijk op twee stelten wandelen zo
als zij. Maar midden in die dorre steppe is
toch ook een echt stadje, waar ijverig gedol
ven wordt naar diamanten en daar vinden de
wereldreizigers weer voor 't eerst na maan
den een heuselijke bioscoop. ..Daar moeten
we heen", roept Trees en de anderen zijn het
direot met haar eens. Dus wordt gauw een
hotel gezocht, waar de reizigers zich wat kun
nen opknappen en dan stappen ze gevieren
naar de bioscoop.
152. Het journaal wordt een grote verras
sing. Vertoond word* een film: „Het vertrek
van twee wereldreizigers uit Waterland". Wel
dra zien Kees en Trees zichzelf op het witte
doek. terwijl burgemeester Kwakkelsteln zijn
roerende afscheidsrede houdt. Maar wat nog
veel meer indruk maakt: Kees en Trees zien
hun eigen land terug.en ze zien vader en
moeder, die bedrukt voor zich uitstaren en de
grote gebeurtenis helemaal niet prettig vinden.
.Vanavond meteen een dikke brief naar huis
schrijven", fluistert Kees tot Trees en die
antwoordt helemaal niet, omdat ze anders zou
laten merken, dat ze een deuntje aan het hui
len is geslagen. Maar de dikke brief aan va
der en moeder komt nog diezelfde avond ge
reed hoor. Jullie zien dus, dat de bioscoop ook
nog wel ergens goed voor kan zijn.
153. De volgende dag is het hele stadje in
rep en roer, want een grote diamant met een
waarde van vijfduizend pond sterling is plotse
ling spoorloos verdwenen. Al de mijnwerkers
worden scherp gefouilleerd, maar de kostbare
steen komt niet voor de dag. Brigadier Sher-
holm Lockes, de grote detective van de mijn
onderneming. is ten einde raad. Als hij de
dief niet ontdekt, zal niemand meer geloven
dat hij knapper is, dan alle andere eenden te
zamen. En dat i s toch zo. dat was zelfs de
eerste grote ontdekking van brigadier Loc
kes. Maar de verwenste dief schijnt een po
ging te willen doen om nog uitgekookter te
zijn dan Sherholm Lockes. Alleen al zulk een
verwaandheid moet streng gestraft worden.
De brigadier hapt dus dadelijk toe. wanneer
Jimmy Joker hem vertelt, wel een middeltje
te weten om de vermiste diamant op te spo
ren. Tenslotte word je er niet minder slim
van. als je een ander het werk kunt laten
154. Jimmy brengt alle mijnwerkers bijeen
in een schuur, waarvan de vensters door lui
ken kunnen worden afgesloten. Als de arbei
ders naar binnen gaan, let Jimmy scherp op
en hij bemerkt al spoedig een mannetje, dat
een beetje schichtig doet. Jimmy laat dan de
schuur helemaal donker maken en zingt intus
sen „ouwe taaie, Jippie, jippie", hetgeen de
kaffers voor een geheimzinnige toverspreuk
houden. De dief probeert in de duisternis nog
gauw de diamant meer naar achter in zijn
snavel te stoppen, maar.plotseling zet Jim
my's lamp hem in het licht van vijfhonderd
kaarsen. Hij schrikt zo hevig, dat de diamant
hem uit zijn snavel schiet en op de vloer te
recht komt. „Haha", roept brigadier Sherholm
Lockes. „je bent er gloeiend bij, ouwe jongen.
Werkelijk onbegrijpelijk, dat je in ernst kon
proberen, slimmer te willen wezen dan ik!"
W. SS*
155. Maar al blijft de brigadier dan de slim
me detective, hij vindt toch wel, dat Jimmy
een beloning heeft verdiend. Dus wordt hij be
noemd tot reserve-kapitein bij de politietroe-
pen van Broken Hill. Jimmy ontvangt een
schitterende uniform met een pet. waarvoor
iedere eend salueert vóór hij tot drie kan tel
len. En de hele politiemacht van Broken Hill
met de brigadier voorop en een heuselijke
tank in de achterhoede defileert voor de nieu
we reserve-kapitein, die een gezicht zet, of hij
juist een wereldoorlog gewonnen had. Maar
achter de tank komt nog een soldaat, hele
maal alleen. Dat is Sim, die meent dat hij
veel beter marcheren kan dan de politicmacht
van Broken HilL En salueren dat hij doet!
Zijn ogen, zijn mond en zijn hoofddeksel sa
lueren mee. Gelukkig maar, dat de slimme
brigadier het niet zag..
156. De tocht gaat nu weer verder door de
troosteloze steppen van de Kalahari, de be
ruchte woestijn van Zuidwst-Afrika. Dagen
lang jakkeren de auto's over de droge, door
de zon geblakerde velden. Hier en daar ont
moeten ze een kleine kraal, bewoond door
Bosjeseenden, die een armzalig bestaan vin
den door sappige wortels diep uit de aarde op
te delven. Als de wereldreizigers weer eens
in zulk een kraal aanlanden, vinden ze de be
woners in grote beroering. Zij wijzen vol
schrik naar de horizon en nu zien ook Kees,
Trees, Jimmy en Willy, dat een groot gevaar
hen bedreigt. De kurkdroge steppe moet door
de een of andere oorzaak vlam hebben gevat
en mijlenver stijgen dikke rookkolommen op,
die soms rossig verlicht worden door rode
vlammentongen. Dat is een steppebrand en de
wereldreizigers weten dat hij sneller nadert
dan de snelste trein, zodat er direct aangepakt
moet worden om het gevaar te bezweren.
Wekelijkse bijlage
Zaterdag 6 SepL 1952
Verled en en Leden
inspireren tot feestviering
IN de maand September vieren de
Joden twee van hun grote feesten.
Op 20 en 21 Nieuwjaar en op de
29ste de Grote Verzoendag.
De feesten in Israël hebben voor
een deel het godsdienstige karakter
behouden, voor een deel zijn zij in
gesteld op het nationale levon. Het
volk, dat, sinds de verwoesting van
de tempel verdreven, nu weer woont
in het land der vaderen, viert de
feesten met zekere praal op de bo
dem van het oude beminde Palestina.
Die feesten, zoals deze in de Wet van
Mozes zijn voorgeschreven, hebben
een eerbiedwekkende ouderdom en
wortelen in een geliefde traditie; bo
vendien hangen zij met de oogst sa
men en vandaar dat men deze fees
ten onderhoudt als lard-bouwfeesten.
Andere feesten zoals Poerim en Cha-
noeka herinneren aan de aloude strijd
van de Joden met hun vijanden, en
deze werken ook thans sterk op de
volksverbeelding.
Het jaar begint dan met de Rosj
Hasjana, het Nieuwjaar. Dan zijn de
winkels gesloten; dan wordt in Israël
de sjofaar (ramshoorn) geblazen;
het is immers de dag van het hoorn-
blazen of van het geklank (Numeri
29 1). Orthodoxe Joden gaan aan de
oever van een stromende rivier of
van de zee staan; dan worden de
woorden uitgesproken: ,,Gij zult al
hunne zonden in de diepten der zee
werpen" (Micha 7 19).
Nieuwjaarsdag valt op de eerste
dag van de maand Tisjri, in diezelf
de maand viert men tevens Joom
Kippoer, de Grote Verzoendag. Ook
dan staat al het werk stil en velen
brengen de dag door met bidden en
gebed, naar de oude tradities. De dag
eindigt met de Kol Nidree (alle ge
loften). In de gebeden tijdens de
synagogische dienst smeekt de voor
ganger: Vergeef de zonden van dit
volk, naar de grootheid uwer genade,
en gelijk Gij Uw volk van Egypte
tot hiertoe vergeven hebt.
T"NE herinnering aan de
*^gen in de woestijn wordt verleven
digd in het Loofhuttenfeest. Men
woont dan in een soekka (hut). Thans
wordt dit in Israël inderdaad in loof
hutten gevierd; overal ziet men de
soekkoth (hutten) gemaakt van tak
ken of planken; daarin wonen de ge
zinnen, daar gebruiken zij de maal
tijden. Nu valt dit Loofhuttenfeest
samen met de laatste inzameling
van het gewas en de vruchten cn van
daar dat men het viert als vreugde
over de oogst. De bekende loelaab
(feestruiker; Leviticus 23 40; Ne-
hemia 8 15 en 16) wordt vrolijk
door de straten gedragen. Vrome
Joden maken wel een tocht naar Je
ruzalem.
De orthodoxe Joden vieren als een
echt-godsdienstige dag de Vreugde
der Wet. Gedurende één jaar leest
men de Vijf Boeken van Mozes, dat
is de Wet, tijdens de synagogale
dienst; op elke sabbath een gedeelte:
,.hij wordt op elke sabbath in de sy
nagogen gelezen" (Handelingen 15
21)aan het eind is dan het slotfeest,
waarbij alle aanwezigen zich in de
wet verblijden. De kinderen krijgen
dan rozijnen met amandelen en sui
kergoed; zij moeten daardoor opge
voed worden tot vreugde over de
Wet, die immers „zoeter is dan ho
ning en honingzeem" (Psalm 19 11)
In het tegenwoordige Israël ziet
men de kinderen dan wel lopen met
„vreugde der wet" vlaggetjes. Het
valt aan het slot van het Loofhutten
feest op de achtste dag (Numeri 29
25 tot 30 1); thans viert men in
het huidige Israël deze dag (Sjemini
Atzeret) ook als afsluiting van de
droge, nu eindigende zomer, en het
is de tijd om gebeden op te zenden
voor de vroege regen.
Groots is in geheel Israël het Cha-
noekka-feest, het feest van de Ver
nieuwing des Tempels (Johannes 10:
22). Dat is thans eaht nationaal; het
herinnert immers aan de glorierijke
tijd, toen Judas de Maccabeeër Je
ruzalem heroverde en de tempel
dienst weer gehouden werd. Er wordt
verteld, dat men bij die gelegenheid
een kruikje luohterolie vond, dat
maar toereikend scheen, om één dag
de kandelaar in het Heilige te doen
branden, en dat voor acht dagen
bleek genoeg te wezen. Daarom
branden acht dagen lang de lampen.
Dan is de grote synagoge van Tel
Aviv een groots teken van licht.
EEN echt landbouwfeest is het „ge
boortefeest van de bomen". Ge
heel de jeugd trekt in Israël naar
buiten om boomstekjes te planten op
de 15de van dezelfde maand, want
dan is het Chag-hannetioth het
Plantingsfeest. Want het land moet
bebost worden; als er woud is op de
berghellingen, houden de wortels de
teelaarde vast en deze grond zuigt
als een spons het water op, zodat het
kostbare regenwater niet nutteloos
wegspoelt.
Voor de Joden in Israël, die ontko
men zijn aan de vervolging, is het
Poerimfeest een blijde tijd, omdat het
spreekt van de redding, zoals die be
schreven is in de boekrol van Esther
(kortweg „megillah rol"). In de
straten van Tel Aviv trekken proces
sies rond. Voordat de Joden de smar
telijke jaren van verdrukking hadden
ervaren, was het Poerim in Tel Aviv
zelfs een soort carnaval.
Als een nationaal vrijheidsfeest
wordt ook het Pesach (Pasen) ge
vierd, en dan eet men de ongezuurde
broden, de bekende matzes of maz-
zooth. Ook dit staat in verband met
de landbouw; immers eens werden in
Israël op het Pasen de garven van
de gerst als beweegoffer gebracht
(Leviticus 23 15). Nog wordt in de
Joodse orthodoxe gezinnen de ge
schiedenis van de uittocht verteld.
Bijzondere vreugde geeft de Onaf
hankelijkheidsdag (Joom ha-Atzma'
oet) die herinnert aan de 14de Mei
1948, toen de vrije Joodse staat werd
uitgeroepen in vertrouwen op de
Rots van Israël. Het is de dag van
militaire parades, van optochten, van
dans, van vrolijkheid en dankbaar
heid.
Men leeft dan in de tijd tussen
Pasen en Pinksteren. Dan is men in
de dagen van het Omer-tellen; men
moest immers volgens de wet zeven
volle weken tellen, de vijftig dagen
tot Pinksteren (Leviticus 23 15 en
16). Eén dag van de Omertelling is
een bijzondere. Het is de 33ste van
de Omer. Of met de Hebreeuwse let-
ter-cijfers: Lag-ba-Omer. Op die dag
was namelijk volgens de overleve
ring, de sterfte onder de leerlingen
Een oude man in 't oude land. En de
gedachten vermenigvuldigen zich
Joodse kinderen met takjes op het Bnmenjeest.
van Rabbi Akiba geëindigd en hield
de angst op. In Israël is het nu een
vrolijk kinderfeest; er wordt gezon
gen en gedanst en vreugdevuren wor
den ontstoken. De Kabbalisten (aan-
hangers van de Kabbala, de Joodse
geheimleer) brengen dan hun jaar
lijks bezoek aan de graftombe van
Rabbi Simeon-bar-Jochai in Meron (ill
Galilea).
ZEVEN weken na Pasen is dan het
feest der weken (Chag hasjeboe'
ooth). Het is alweer met de landbouw
verbonden; immers het is het feest
van de eerstelingen der vruchtenin
de tempeldienst werden oudtijds tar
webroden gebraoht van het nieuwe
graan, gegist met het deeg van gis
teren van de oude oogst: gezuurd
zullen zij gebakken worden (Leviticus
23 17) om hiermee uit te drukken,
dat God een onafgebroken reeks van
zegeningen geeft. Het tegenwoordige
feest, Chag Habikkoerim, het feest
van de eerste vruchten, wordt in Is
raël gevierd als een beeld vön de ver
nieuwde cultuur van de bodem in het
land der vederen, en de eerste vruch
ten worden symbolisch aangeboden
aan het Joodse Nationale Fonds, dat
de gelden voor grondaankoop ter be
schikking stelde. Wat gepaard gaat
met zang en dans.
Maar dat zijn nog niet alle feesten.
Want er zijn ook gedenkdagen, waarin
men zich verheugt over het schop
pende werk in de staat Israël, en de
eigen weg, die het Joodse leven hier
vond. Daar is de Arbeidsdag waarin
mens en machine een rustpoos heeft,
waarin men verheugd is over het
werk, dat de nationale kracht tot
stand bracht. Daar is het schilder
achtige Waterfeest want water zal
het dorstige land moeten doordren
ken voor de goede oogst van de toe
komst. En dan zijn er ook plaatselijke
festiviteiten, die in wijdere kring een
zekere vermaardheid genieten, zoals
het Dansfestijn in Dahlia (ten zuiden
van de Karmel) of het Muziekfeest in
Ain Gev (aan het Meer van Galilea)
een feest van melodie en rhythme.
Ten slotte sportfeesten van de leger-
dag, vlootdag en vrijheidsdag, in ver
schillende nederzettingen.
DE feesten in Israël weerspiegelen
het eigenaardig en geheel enig ka
rakter van deze staat. Want er is
geen volk met zulk een oude traditie,
(Vervolg op pag. 2u
