vmas*
Amerika zwaait met
„olijftak"
Meer dan honderd kerken vragen zich af
hoe (en ofzij één kunnen worden
Uit allerlei delen van de wereld kwamen
vogels van diverse pluimage
Nederlandse koopvaardij heeft
goed jaar achter de rug
AKKERTJES#
Toch is het zo
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
2
MAANDAG 25 AUGUSTUS 1952
pREMlER MOSSADEQ heeft met een
vaart van ,.hi nk-stap-sprong" het
tijdelijke dictatorschap bereikt. Zulks
betekent niet. dat zijn pad nu over rozen
gaat. De positie van de Sjah is aanmer
kelijk verzwakt en. niet voor niets, ver
laten steeds meer bloedverwanten van de
Sjah het onveilig geworden Perzische
terrein. Mossadeq komt voortdurend in
aanraking met de stekelige doornen ener
jinancieel-economische crisis, nu de in
komsten van de olieproductie niet meer
vloeien. Om in het beeld dezer flora te
blijven, de Perzische premier dient zich
een weg te banen door het struikgewas
der extremistische politiek, de brand
netels van de communistisch georiën
teerde Toedeh-partij en de fanatieke aan
hangers van de Mohammedaan. Mullah
Kasjani. De kans is groot, dat de relletjes
en botsingen van de vorige week zich
herhalen, ook al gaf Mossadeq de politie
chef te Teheran blanco volmacht, de
demonstraties de kop in te drukken. De
schatkist blijft leeg, de sociale omstan
digheden van hel grootste deel der arme
lijke burgerbevolking worden slechter en
zulks werkt communistische woelingen
in de hand. Zo moest dictator Mossadeq
wel tot drastische hervormingen over
gaan. Hij stelde zelfs een progressieve be
lasting tot tien procent in op alle bezit-
tingen, zoals landeigendom en daardoor
krijgt hij nu ook de rijke grootgrond-
bezitters tegen zich.
Hij laat'er geen grgs
over groeien, want
alsde achterstallige
belastingschulden niet
onmiddellijk worden
voldaan, dan staat als een stok achter de
deur de gerechtelijke vervolging,
kans op gevangenisstraf en confiscatie
van bezit. Het is onder deze omstandig
heden, dat vooral Amerika gaat vrezen,
dat Perzië straks een prooi zal worden
van het op de loer liggende communisme.
Daar is noch Anterika, noch Engeland en
dz rest van de wereld mee gebaat, slechts
Stalin zou zulks met welgevallen gade-
Vandaar, dat Washington een verhoog
de druk op Londen uitoefent, de bespre
kingen met Teheran te hervatten, omdat
in ieder geval voorkomen moet worden,
dat Perzië aan een economische chaos
wordt prijsgegeven. Acheson de Amerik.
min. van Buiten]. Zaken, heeft Eden, zijn
Britse collega, meegedeeld, dat de Ver.
Staten bereid zijn Perizië onmiddellijk 5
tot 10 millioen dollar te verstrekken, als
Engeland meewerkt aan het voldoen
enige Amerikaanse voorwaarden.
Britten zouden twee millioen ton geraffi
neerde olie en olieproducten moeten
kepen, die langs de Perzische Golf op
geslagen liggen. Hierdoor zouden circa
35 millioen dollar in de lege Perzische
schatkist vloeien. Voorts zou Engeland
zich bereid moeten verklaren door inter
nationale arbitrage een einde te maken
aan het geschil over de genationaliseerde
Perzische olie.
Opnieuw riep Churchill de leden
zijn kabinet uit hun vacantieoorden te
rug, maar op de vergadering was Eden
niet aanwezig, omdat hij op de huwe
lijksreis is in Portugal. „Simplistisch"
beschouwd, ziet de Britse regering zich
gesteld voor het volgende probleem:
Moet Groot-Brittannië toegeven aan dc
Amerikaanse druk en een compromis
met Mossadeq aangaan over de oliekwes-
Drukke werkzaamheden in het Zweedse Lund
*t Verklaarde
uitzicht
OEDERT 15 AUGUSTUS zijn in Lund (Zweden) een kleine 250 afgevaar-
digden van ongeveer 110 kerken, 22 adviseurs, een jeugdgroep van
ruim 20 deelnemers en 75 waarnemers bijeen op de Wereldconferentie voor
Geloof en Kerkorde. Tot en met Donderdag a.s. zal men vergaderen en er
moet hard worden gewerkt onder de leiding van dr Yngve Brilioth, de
Lutherse aartsbisschop van Zweden. De Oosters-Orthodoxen zijn slechts
met een kleine delegatie van 7 man vertegenwoordigd, omdat alleen het
Patriarchaat van Constantinopel en de Russische emigranten afgevaardig
den stuurden. Maar er staat tegenover dat dank zij de zendingsconferentie
van Willingen dertig vertegenwoordigers van de jonge kerken in Lund
zijn alsmede twintig Duitsers, o.w. Niemöller, die in 1937 in Edinburgh
ontbraken.
tie? Zulks zou kunnen worden uitgelegd,
dat Engeland zich noodgedwongen bij de
„clieroof" neerlegt en deze houding
inderdaad een ernstige terugslag kunnen
hebben in de overige landen
Midden- en Nabije Oosten,
Britten grote belangen hebben.
Aan de andere kant zullen Churchill
en Eden moeten erkennen, dat bij
blijvende impasse, waarin het oliegeschil
is geraakt, de kans inderdaad bestaat, dat
het communisme zich van het wankele
Perzië meester maakt. Het tere punt
de hele affaire is, dat Mossadeq wel wil
onderhandelen, maar slechts op basis van
de huidige reaüteit en derhalve de natio
nalisatie der olie-Industrie nooit
ongedaan kan worden gemaakt. Bestaat
het gevaar ener communistische over
rompeling in Perzië? Met dit wapen
wordt zoveel geschermd.
Nu. in de New York 1
Tribune zeggen de gebroeders Joseph
en Stuart Alsop zelfs, dat het State De
partment de situatie in Perzië uiterst
kritiek, zo niet wanhopig acht. Gevaren
dreigen niet slechts van de links-extre
mistische Toedeh-partij, maar ook van dt
fanatici, behorende tot het kamp van
Kasjani, die de klok in Perzië enige
eeuwen willen terugzetten, door de
Moslem theocratie weer In te voeren. De
schrijvers in dit belangrijke Amerikaanse
orgaan zijn van oordeel, dat Kasjani een
wegbereider is voor het communisme.
Hij is het prototype van een „Kerensky"
voor het Midden-Oosten. Indien Perzië
onder communistische (Russische) con
trole zou komen te staan, krijgen de
Sowjets de baten van de olieproductie en
zal de positie (militair strategisch) der
Sowjets in het vitale Midden-Oosten
aanzienlijk versterkt zijn.
Dit probleem is ook door de chefs van
staven in de Ver Staten nog kort geleden
besproken. Een dergelijke noodlottige
situatie moet voor alles voorkomen wor
den. Onder deze psychologische omstan
digheden wordt de druk van Washington
op Londen, om met Mossadeq tot een ac-
coord te komen, zeer begrijpelijk. Tegen
over het feit, dat Mossadeq steeds be
weert, op den duur oliekopers te zullen
vinden, dus, dat hij de Britten niet nodig
heeft, staat een ander feit, dat de Engel
sen elders, bijvoorbeeld in Aden door
het bouwen van olieraffinaderijen, com
pensatie zoeken voor de. in Perzië ge
leden verliezen.
Internationaal voelt Mossadeq zijn po-
aiitie sterker geworden, sinds het Inter
nationale Gerechsthof in Den Haag zich
onbevoegd verklaarde in het oliegeschil
uitspraak te doen. Zullen door het dichte
politieke struikgewas, met lianen, brand
netels en doorren heen, Mossadeq en de
Britten de Amirikaanse „olijftak" weten
te grijpen? Een „olijftak", omdat in het
Midden-Oosten het hanteren van eer
krachtwapen, thans ongetwijfeld de uit
werking zou hebben van een boeme
rang!
Het standpunt
doxen is wel zeer duidelijk geworden
door een boodschap van de patriarch van
Constantinopel. Deze wil de eenheid en
sympathiseert dus me' de Wereldraad en
Faith and Order. Maar de Orthodoxe
kerk is de gehele, de enige cn de ware
kerk. Daarom mogen haar gedelegeerden
zich niet in de discussie mengen, noch
critiek op andere kerken uitoefenen, maar
alleen waar dat gewenst is, het standpnnt
der Oosterse kerk uiteenzetten. De
patriarch hoopt op eenzelfde vriendelijke
houding van de Protestantse kerken, wat
inhoudt dat ze met evangeliseren onder
Orthodoxen nu eens moeten ophouden.
„Alle problemen wijzen heen naar het
kerkbegrip" zei de Anglicaanse theolo
gische secretaris dr Leonard Hogdson, en
daarom zouden alle secties zich in de
eerste dagen daarmee bezig houden. Hij
meende dat het gaat om de vraag, in hoe-
e verschillen bestaanbaar zijn binnen
verenigde Kerk. De kerken van het
katholieke type leggen de nadruk op de
Kerk als geheel afhankelijk van God, de
Protestantse op de vrijheid en verant
woordelijkheid van de gelovende mens.
Beide accenten behoren vólgens dr
Hodgson tezamen. Evenmin kan men een
.organische" en een „federatieve" eenheid
der Kerk tegen elkaar uitspelen. Gods
eenheid onderstelt altijd verscheidenheid.
Onze taak is nu, gezamenlijk In deze
mysterieën van de Kerk en haar eenheid
dieper door te dringen. Deze irenische,
richting-wijzende rede riep een zeer lang
durig applaus op.
Om brood en wijn
Vorige week Zondag had in de kathe
draal van Lund de Zweeds-Lutherse
„Hoogmis" plaats. Alle leden der confe
rentie, die begeerden om daar het sacra
ment van het Avondmaal te ontvangen,
i welkom. De situatie was bijzonder
gunstig, omdat 'de Zweedse kerk de apo
stolische successie onderhoudt, zonder
daaraan echter een kerk-scheidende func
tie toe te kennen. Hier konden dus zeer
velen elkander vinden, die elkaar niet
aan de avondmaalstafel in eigen kerken
konden ontmoeten. De zo wijd gestelde
uitnodiging was blijkbaar niet
zin der hoog-kerkelijke kringen in Zwe
den, die evenals de anglo-katholieken, de
apostolische succssie een wezenlijk en
scheidend kenmerk der Kerk achten.
Maar de kerkelijke leiding in Zweden
heeft niet toegegeven. Zo was er dus een
zeer grote deelneming, ook van vooraan
staande Anglicanen.
De dienst werd geleid door de deken
van Lund, de populaire prediker Nils
Bolander. Bisschop Anders Nygren
Lund hield de preek. In groepen
twintig knielden de communicanten
rondom de tafel, om brood en wyn
ontvangen. De dienst duurde van tien uur
tot half één.
De Zondagavond werd een hoogtepunt
door redevoeringen van de Heidelbergse
Lutheraan prof. Scvhlink en de Angli
caanse secretaris van Faiih and Order,
Oliver Tomkins. Schlink wees op het feit
dat onder de druk der vervolging geheel'
andere verbindingen en scheiding tussen
Christenen optreden dan wij nu kennen.
Deze zijn een voorbode van het grote ge
richt van de wederkomende Christus,
gericht dat dwars door onze kerkelijke
scheidingen heen zal gaan. Willen
der komen met Faith and Order, dan
moeten we ons niet langer op onze ge
schiedenis, mar op déze toekomst oriën
teren. Ook Tomkins meende dat de pe
riode van constateren van verschil en
overeenkomst nu kan worden afgesloten.
Wij moeten bereid zijn om als denomina
ties te sterven. De bond die wy in Am-
sterdam-1948 sloten, moeten
stig gaan nemen.
Geen wereldse eenheid
De afgelopen week was in hoofdzaak
gewijd aan sectievergaderingen, die Maan
dag 18 Augustus werden ingeleid met eer
plenaire zitting over de betekenis der
niet-theologische factoren in de geschie
denis der kerken. Twee theologen
achter het IJzeren Gordijn voerden het
woord: de bekende Tsjechische professor
Hromadka en de Hongaarse bisschop
Péter. De Fransman Pierre Maury
de Oosters-Ortho- schuwde voor de niet-theologische facto-
het oecumenische werk zelf. „Wij
mogen geen wereldse eenheid zoeken
(byv. in een anti-communistische kruis
tocht of „vredesbeweging"), noch
terugtrekken in een eschatologische
droom, want het gaat om Christus in de
eenheid der Kerk om de eenheid va
wereld!"
Des middags begonnen de vijf secties
met haar arbeid. Drie behandelden onder
delen van het kerkbegrip, één de ere
dienst en één de intercommunie. De niet-
Hervormde deelnemers uit Nederland zit-
allen in een sectie voor het kerk
begrip; de vijf Hervormde afgevaardigden
hebben zich over de vijf secties verdeeld.
De avondzitting was openbaar en ging
/er de zending. Vier mannen gaven ge
tuigenis, hoe noodzakelijk de eenheid der
Kerk is, gezien vanuit haar zendingsroe
ping: de Amerikaan dr Leiper, de vurige
methodistische prediker D. H. Niles van
Ceylon, Rajah Manikam,, secretaris
de Wereldraad der Kerken voor het Oos-
Farid Audeh, de Christen-Ara
bische voorzitter van de Hoge Raad der
Evangelische Kerken in Syrië en
Libanon.
Deze week vergaderden ook op
avond de verschillende confessies afzon
derlijk. De vergadering van de vervormde
groep droeg een enthousiast en bijna vro
lijk karakter. Men vond het prachtig eens
even „onder elkaar" te zijn en was ver
rast wel honderd deelnemers in het
stampvolle lokaal te vinden, onder wie
mensen uit Griekenland en Korea, van
de Libanon en de Goudkust. Prof. Hro
madka vertelde over Tsjechoslowakije en
dr Quiroga uit Columbia deed ontstellen
de en verheugende mededelingen over de
snelle groei der Hervormde kerk in Co
lumbia temidden van zware vervolging
en letterlijk doodsgevaar, zoals die sinds
1948 bestaan.
De laatste dagen van de week werkten
de secties op hoge toeren, omdat zij Zater
dag een concept-rapport moesten in
leveren.
Aan dit verslag, dat wij ontleenden aan
gegeven van het Persbureau der Ned.
Herv. Kerk, kunnen wij nog toevoegen dat
volgens Reuter Zaterdag in Lund o.m. be
sloten is, wereldconferenties te beleggen
over belangrijke vraagstukken die de een
heid van de Kerk aangaan. De theologi
sche consequenties van de Oecumenische
Beweging en de moeilijkheden der ver-
schillendoe kerken in haar onderlinge
betrekkingen zullen worden bestudeerd.
De resultaten hiervan zullen worden ge
publiceerd.
De Duitse Katholiekendag in Berlijn
zond een telegram naar Lund, waarin de
wens werd uitgesproken dat de confe
rentie aldaar „de Christenheid nader
moge brengen tot het doel, dat de Heer zo
zeer ter harte ging, nl. dat allen die in
Hem geloven, tot volmaakte eenheid zou
den komen. In deze zin zijn wjj één in
het gebed".
Hef leren werd in luli
iets duurder
Het leven was voor een groot aantal
gezinnen van verschillende categorieën
op 15 Juli jl. gemiddeld 20 pet duurder
dan gemiddeld in 1949, tegen 19 pet in
Mei en Juni. Deze geringe stijging van
de kosten van het gezinsverbruik is te
wijten aan de werkloosheidspremie. Er
kwamen prijsdalingen voor bij aardappe
len, groenten, flessenmelk, huishoudelijk
linnengoed, kleding en schoeisel.
Grofe winsf voor deviezenpot
Vloot met 33 schepen uitgebreid tot 1200, terwijl
er nog 180 op stapel staan
"^/"OOR DE NEDERLANDSE scheepvaart als geheel is JL951 een gunstig
jaar geweest. Het heeft zich gekenmerkt door een ruim aanbod van
lading en door een vrachtenpeil, dat aanzienlijk uitstak boven dat van
voorgaande jaren. Daarbij heeft de Nederlandse koopvaardijvloot belang
rijk bijgedragen tot het nationale deviezeninkomen. Een onderzoek hier
naar ingesteld bij tien grote rederijen, die samen 61 pet van de koop
vaardijvloot omvatten toonde een nettoresultaat van f554 millioen. Dat
is f200 millioen meer dan in 1950 en f255 millioen meer dan in 1949.
Dit wordt meegedeeld in het zojuist]kent 33 schepen meer dan een jaar gele-
verschenen jaarverslag van de Neder-1 den en een vermeerdering van de totalé
landse Redersvereniging. De verbetering
in vraag en aanbod is volgens het ver
slag echter niet te danken aan een ge
zonde opleving van de wereldhandel,
maar moet helaas geweten worden aan de
politieke spanning tussen Oost en West.
Bovendien kunnen verschillende omstan
digheden in de toekomst grote moeilijk
bouwprijzen en de stijging van reparatie
kosten en bunkerprijzen.
De grote drukte in het bedrijf is ook
merkbaar aan het aantal scheepsbouw-
orders. Voor Nederlandse rekening waren
op 1 Januari 1952 met inbegrip van kust
vaarders in totaal 180 schepen in aan
bouw of bestelling, waarvan 175 op Ne
derlandse werven. Samen meten deze
schepen 508.800 bruto-registerton (waar
van 477.000 in aanbouw of besteld op
Nederlandse werven).
De totale omvang van de koopvaardij
vloot onder Nederlandse vlag (kustvaar
ders inbegrepen) was op 1 Januari j.l.
1203 schepen, samen meer dan drie mil
lioen bruto-registerton groot. Dat bete-
Advertentie)
inhoud met 48 950 ton. Vergeleken met 1
September 1939 was dé bruto tonnage op
1 Januari j.l. met 10 pet toegenomen.
In de verhouding tussen reders en
lieden ter koopvaardij dreigt een kritieke
situatie te ontstaan- Indien het geschil
over de arbeidsvoorwaarden in de col
lectieve arbeidsovereenkomst, ontstaan
doen, niet spoedig wordt bijgelegd, zou
een staking van de 75.000 zeelieden geens
zins ondenkbaar zijn. Veel hangt daar
bij af van het College van Rijksbemid
delaars. waaraan het geschil is voorge
legd. Op korte termijn wordt een bin
dende uitspraak van dit college verwacht.
Verzoek lederfabrikanten
om rente afgewezen
Minister Mulderye heeft aan de Eer
ste kamer meegedeeld dat hij niet ce-
reid is aan het vermogen van de Duit
ser Höhn, dat als vijandelijk vermogen
aan de staat is overgegaan, rente te
goeden. Om deze rente was verzocht
door de Federatie van Verenigingen
Ned. Lederfabrikanten, die vorderingen
op Höhn heeft. Het doel van de federa
tie was op deze wyze meer van haar
vorderingen betaald te krijgen.
Amerékerk voor V.N.S.
te water gelaten
Het 12.500 ton metende Nederlandse
turbinevrachtschip Amerskerk. dat
rekening van de Ver. Ned. Scheepvaart
mij, Den Haag, is gebouwd bij Holwaldts-
werke te Hamburg, is Zaterdag te water
gelaten.
Die Amerikanen
weten 't welf
Zij schuwen „rokersmoeheid"
Met hun machtige Dollar
kunnen zij zich het beste
veroorloven, wat de we
reld biedt Toch houdt
90% van de Ameri
kaanse mannen het op
hun eigenvolbloed
Amerikaanse tabak
ken. Zij houden van
échte Amerikaanse
sigarettenzoals
Oran! Een volle
melange.opwek-
kend zacht!
made from
"sun-kissed" tobaccos
De volbloedAmerikaan!
Witte muizen losgelaten
in Hamburgs theater
Comm. haat-demonstratie tegen
Amerikaanse film
Jonge communisten hebben tevergeefs
getracht door demonstraties buiten
het loslaten van witte muizen in
in Hamburg de première van de
Amerikaanse film over maarschalk
Rommel, „The desert fox", in de wi
sturen. De 1000 toeschouwers trokken
zich van de muizen niets aan. Enkele
communisten werden gearresteerd doch
3 een kort verhoor weer vrijgelaten.
Zowel in Hamburg als in andere West-
duitse steden geniet de film gnte be
langstelling. Socialistdsohe bladen
noemen haar „een Amerikaanse bijdrage
tot de herbewapening van Duitsland".
Men prijst de wijze waarop de acteui
James Mason de titelrol vervult, doch
acht Luther Adler's uitbeelding van
Hitler dwaas en niet in overeenstemming
met de documentaire exactheid vai
film in het algemeen.
Van het erf van School en Kerk
Beioepingsweik
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Den Haag, W. C.
Lamain te Grand Rapids; voor Paterson
(V. St.) M. Blok te Rotterdam-Centrum.
Dr E. Jansen Schoonhoven uit
Indonesië terug
De rector van de Zendingshogeschool te
Oegstgeest, dr E. Jansen Schoonhoven,
is in ons land teruggekeerd na een jaar
lang als gastdocent te zijn opgetreden
aan de Hogere Theologische School te
Djakarta. Volgende maand zal de wnd
rector, dr W. F. Dankbaar, het rectoraat
weer overdragen.
Dank zij vele giften
Theol. school op Timor
is weer open
De belangrijke theologische school voor
Oostelijk Indonesië te Soë op Timor, die
in Jüni wegens geldgebrek de deuren
sloot, is heropend, dank zij vele giften
zowel uit Indonesië als uit Nederland.
Er bestaat gegronde hoop dat de school
binnenkort naar Makassar kan worden
overgeplaatst. Een gebouw wordt er
reeds neergezet. Uiterlijk Augustus 1953
zal de verhuizing haar beslag hebben ge
kregen.
Examen tolk-vertaler Engels.
AMSTERDAM. 25 Aug. Geslaagd: de
heer B. P. M. Annegarn. Den Haag.
Ook een Chr. Geref. Gem.
in Nieuwleusen
De Chr. Geref. Kerk te Nieuwleusen
(Ov.), die ongeveer dertig leden telt,
heeft zich thans in haar geheel losge
maakt van het kerkverband der Ghr.
Geref. Kerken in Nederland. Reeds ge
ruime tijd bestonden hier moeilijkheden.
Deze gemeente heeft zidh aangesloten bij
de onlangs afgescheiden gemeente van ds
J. G. van Minnen te Huizen (N.-H.).
Nog een Duitse predikant
naar de R.K. Kerk
De Lutherse predikant Wilhelm
Schloemer, die twintig jaar predikant in
Stelle bij Hamburg is geweest, heeft van
de kansel meegedeeld, dat hij Rooms-
Kj tholiek was geworden, zo meldt
Reuter Hij zei dat hij zijn gemeente ging
verlaten om in Honnef aan den Rijn de
R.K. Kerk te gaan dienen.
Ds H. Johannes
Het artikel over de Lutherse Wereld
conferentie te Hannover in ons nummer
13 Augustus j.l was niet van de
hand van ds A Johannes te Delft
zoals wij abusievelijk vermeldden
doch van ds H Johannes, Evang. Luthers
predikant te Vlissingen.
Fleurige stoet van 1 km
Postkoetsen en sjezen
trokken door Laren
Koningin neemt deel aan
W agenmakersroem
Sierlijke sjezen, tilbury's, een diligence
en een met ach» vurige paarden bespan
nen postkoets, gemend door drie postil
lons in de fleurige fel-rode uniform van
weleer, trokken Zaterdagmiddag in een
bonte stoet van een kilometer lengte
door Laren ter gelegenheid van het tien
jarig bestaan der Nederlandse Boeren
wagenclub. Dit feest ter ere van het uit
stervende wagenmakersambacht had
enorme belangstelling getrokken, vooral
ook van de kant van de wagenbezitters
zelf. Er waren niet alleen inzendingen
uit het Gooi, maar ook uit Gelderland,
Brabant en Zeeland. De eerste prijs
werd gewonnen door een oude koets van
ds Algemene Postwagen Onderneming
Van Gend en Loos met postiljons.
In de kunstzaal Hamdorff wordt tot
Zaterdag de tentoonstelling Wagen-
makersroem gehouden, waar alles te zien
is wat op boerenwagens betrekking
heeft: vroom schilderwerk op wagen
schotten, sierlijke arabesken van snij
werk en prachtige gesmede onderdelen
van wagens. Een van de 96 stukken is
ingezonden door Koningin Juliana Het
is een Friese sjees voor ponybespanning,
beschilderd met taferelen uit de tijd van
Lodewijk XV
(Advertentie)
Oude Kunst
en Antiekbeurs
MUSEUM JiET PRINSENHOF" DELFT
27 Augustus Lm. 17 September
e beurs is geopend dagelijks
m 10 uur 'e morgeus tot half 6
middags. Bovendien Dinsdags
i Donderdagsavonds v. 710 u.
Het lied der aethergolven
DINSDAG 26 AUGUSTUS 1952.
versum I, 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws.
•7.15 Gram. VPRO: 750 Dagopening AVRO:
8 00 Nieuws. 8.15 Gram. 8,45 Idem. 9.00 Mor
genwijding. 9.15 Gram. 9.30 De Groenteman.
9.40 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Voor
de zieken. 11.30 Orgel en alt. 12.00 Amuse-
mensmuziek 12.33 Voor het platteland. 12.40
Exotische muziek. 1.00 Nieuws. 1.15 Gram
1.25 Concert. 2 00 ..La Serva Padror.a", opera
2.40 „Over circusolifanten". 3.00 Gram 3 30
Clavecimbelrecital. 4.00 Omroeporkest en sol.
5 00 Volksliederen. 5.20 Amus.muziek. 550
Mil. caus. 6.00 Nieuws 6.15 Gram. 6.30 RVU:
Dr A Saalborn: „De historische
Walter Scott. Jac
7 00 Piano. 7.15 Dansmi
8.00 Nieuws 8.05 Promenade-orkest, koor en
solisten. 9.00 „Het vergeten comité", hoor
spel 9.15 Concert. 9.45 Engels militair ork.
10.15 Strijkorkest. 10.45 „De Amerikaanse
presidentsverkiezing". 1100 Nieuws. ll.L
Voordracht. 11.20—12.00 Gram.
Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Ni»
7.15 Gymnastiek 7.30
bed. 8.00 Nieuws. 8.15 Gi
progri
7.45 Morgenge
niet
mijn
24 merken laat. Dat Helga tussen hem en zijn ou- doe naar mijn woorden,
„Daarover wil ik niet met u twisten, meneer ders staat, is beter te verdragen, dan de veran- werken."
Leeuwendaal, maar wij als ouders hebben onze derde verhouding tot Lien, 't Schijnt dat ze hem Zo graag zou hij nog eens vertrouwelijk met
plichten en zijn verantwoordelijk voor de wijze, niet begrijpen wil en hij heeft haar toch alles haar praten. Als ze nu de een of andere cursus
waarop we onze kinderen leiden. U wilt mijn Zo duidelijk verklaard. Dat hij een meisje heeft, volgen wou, zou hij het voor haar kunnen be-
zoon in uw huis ontvangen, ik uw dochter niet, hoeft tussen hen beiden geen verwijdering te talen. Eenmaal heeft hij het haar aangeboden,
tenminste niet als aanstaande vrouw van mijn brengen. Ze wist toch, dat dit eenmaal komen maar haar antwoord luidde: „Spaar jy maar
zoon. Op haar persoon heb ik niets tegen en zo zou? Als ze zelf maar eens leerde, wat liefde voor je huwelijk!"
ze de vriendin van mijn dochter werd, stond mijn was. Arme Lien! 't Gaat er op lijken, dat ze de Zijn huwelijk! Diep in zijn hart vreest hij, dat
huis voor haar open. Nu zou ik wel eens van u vergeten oudste worden zal. Riet is zo goed als Helga nooit de zijne worden zal. Kon hij roaar zo
willen vernemen, wat u zoudt doen, als ik mijn verloofd, mèt vaders toestemming, Bram pocht op vast vertrouwen als zij, hoeveel gemakkelijker
zou hij het dan hebben. Het hn!"-
verbood, hier bezoeken af te leggen.'
„Dan zou ik het op prijs stellen, als hij u ge
hoorzaamde, maar er me niet tegen verzetten,
als het tegendeel 't geval was. Uw zoon is geen
kind meer, meneer Harders! Een luitenant van
zes-en-twintig behandelt men anders dan een
knaap van zestien."
„Deze luitenant is mijn zoon, meneer Leeuwen-
daal! Als zodanig is hij mij gehoorzaamheid ver
schuldigd en ik ken hem voldoende, om te we
ten, dat hij die plicht zou volbrengen."
„Dat pleit voor hem, maar het zou niet voor
OEN DE
VESTING VIEL
D. MENKENSd. Spiegel
door
of er voor haar
geen bezwaren bestaan, hoewel ze toch in be
trekking van wat hen scheidt niet van gedachten
is veranderd. Mèt hem meent ze, dat men zijn
kerk niet mag verlaten uit overwegingen van
geluk of voordeel. Daarvoor zijn motieven van
hogere aard nodig en die bestaan voor hen niet.
Die komende eenheid, waaraan zij gelooft, lijkt
hem een fictie en zonder deze zullen ze van el-
zijn „vlammen" al schijnen die telkens weer te kaar moeten gaan. Zal hij dat kunnen? Zij? Heeft
doven, Gré en Carla hadden op school haar vriend- vader dan gelijk? Deden ze verkeerd, zich te
schapjes al, maar naar Lien ziet niemand om. binden? Maar verbonden hebben ze zich tot
vaderlijk gezag op zo'n wij- Zouden vader en moeder zo langzamerhand niet niets. Ze hebben elkaar alleen van hun liefde
«.v. izou ook onverstandig zijn. eens gaan begrijpen, dat ze hun oudste dochter gesproken en die zal blijven, hoe ook de toe-
Wanneer we een dergelijke gedragslijn volgen te kort hebben gedaan? Wat moet zo'n stakker, komst wordt.
ten opzichte van onze volwassen kinderen, ver- als ze eenmaal alleen komt te staan? Lien heeft De toekomst! Dick is daar niet zo gerust op.
moorden we het vertrouwen en zaaien we haat geen karakter, om gunsten van haar broers of Oudere mensen mogen vertellen, dat bij de vo-
Bovendien laat liefde, als het er op aankomt, zusters te aanvaarden en wordt nu ook langza- rige oorlog de toestand^veel dreigender was,hij
zich toch niet dwingen."
ui, merhand te oud, om zich nog op de een of an- gelooft dit niet. En dat de regering er zo over
"in elk geval weet u mijn mening," heeft de dere studie toe te leggen. Dick kan zich wel in- denkt, gelooft hij ook niet. Trouwens, al zou ie-
J denken, hoe ze zich voelt. Te lang heeft ze hem dereen het tegendeel beweren, dan bestaat er
haar gedachten toevertrouwd, dat hij nu niet zou toch kans op oorlog. God alleen weet, wat ko-
ïgrijpen, in welke richting deze gaan. men gaat.
„ik moest onderdanig zijn, hè?" heeft ze hem Hoe zou Helga het dragen, als hij van haar
voorzien, maar ze zijn uitgebleven. Er wordt toegevoegd, die morgen nadat hij door vader weggenomen werd? Neen, daaraan wil hij niet
hem niets gevraagd, als hij met verlof thuis is. tot verantwoording was geroepen. „Die onder- denken, 't Leven is te mooi, om er nu al van
Alleen Lien kan dan soms onaangename toespe- danigheid was alleen maar nodig voor mij, maar te scheiden. Maar hebben de duizenden, die ge-
heer Harders hier vrij onzakelijk op geantwoord.
„En u weet de mijne."
Dick, door Helga van zijn vaders bezoek op begrijpen, in welke richting deze gaan.
de hoogte gebracht, heeft nieuwe moeilijkheden „Ik moest onderdanig
toegevoegd, die morgen
geroepen.
via.. w..— ..6- O-ar nodi2 V0 -----
iingen maken. Die grieven hem meer, dan hij niet voor jou. 't Gaat je net als de Farizeeërs, vallen zijn, niet hetzelfde gedacht?
Gram 12 55 Zi
Act. 1.25 Metropole-orkest en solist. 2.
3.00 en 320 idem. 3.30 „Ben Je zestig?" 4.00
wone man zegt er 't zijne van. 8.15 Fes
orkest en solist (Luzern-Festival). In
pauze: Militaire caus 10.20 Gram. 10.45
Avondgebed. 11.00 Nieuws. 11.15 Sport. 1
1.55 Sport 2 00 Schots JHHWPI
3 45 Country Questions 4.15 Piano. 4.30 BBC
Singers. 5 00 Voor de kinderen. 5.55 Weer-
ber. 6 00 Nieuws 6.15 Sport. 6.20 Gram. 7.00
Hoorspel. 7.30 Strijkkwartet. 8.00 Klankbeeld
9 00 Nieuws. 9.15 Causerie. 9.30 Hoorspel
luziek. 12 45 Com
12.00 Lichte
-- - ---• de kinde
ren. 2.00 Voor de vrouw 3.00 Lichte muz
3.45 Dansmuziek 4.15 Mrs Dale's Dagboek
10.15 Act. 10.20
12.30 Concert. 1.00 Nieuws. 1.45 Gi^
Nieuws. 2 05 Russische liederen 6.30 Ai
uitzending. 7.01 Concert 7.56 Gram 7.00 Con-
Nleuws.
Brussel 324
12.34 Vlaamse liedei
:lek. 3.00
1.45 Gram. 220 Weerber.
vs. 1.15 Gr
Hammond-
indorgel.
orgel. 4.00 Ai
5.00 Nieuws 5.10 Gram 5.15 Voor de
ters 5 30 Walsmuziek. 3.50 Boekbespreking
•6 00 Klass muz. 6.30 Voor de soldaten. 7.00
Nieuws. 7 40 Zang. 7.50 Caus 8.00 Hoorspel
8.41 Klass. muz. 9.30 Concert. 10.00 Nieuws
10 15—11.30 Concert.
Brussel 484 m. 12.05 Gr. 1.00 Nieuws. 2.00
en 3.00 Gr. 4.00 Dansmuz 5.00 Nieuws. 5.15
Lichte muz 6.30 Amer. muz. 7.00 Zang en
plano 7,20 Gram. 7.45 Nieuws. 8.00 Concert.
9.35 Gram. 10.00 Nieuws 10.10 Dansmuziek
1050 Nieuws.
Televisie Lopik
Dinsdag 26 Aug., KRO 20.15—21.45: 1. KRO-
Gastenboek. 2. Weerberichten, 3. „Dieren op
bestelling". Pauze, 4. Ballet.
(Adoertentie)
VERWIJDERD HEI
W0NOER0ÜE
Weg met onhandige tlkdoornrlngen en ge
vaarlijke scheermesjes. Een nieuw vloelbaai
middel. NOXACORN. neemt de pUn weg Ir
60 seconden. Eeltplekken en eksterogen ver
- ««ui
sehrompelei
verde wond»
septisch Likrinommldï°'
U veel ellende.
lUendt
(Advertentie)
Die pijnen op gezette tijden.„verdrijf ze! Da-
moderne vrouw blijft ook in die dagen /""^N
monter en f it:zlj neemt eenAKKERTJEII^ÏA^j
helpen direct.' Jg
Bok leefde drie weken
op oude kranten
fN de Kampstraat te Heerlerhelde is
tijdens het weekeinde een geitebok
gestorven, die de belangstelling van
de hele buurt op zich had gevestigd.
Het dier was ergens achter het huis
van zijn baas een handelaar in af
valstoffen verzeild geraakt in een
grote hoop lompen, oud papier en an
dere rommel. Daarin was het zever
doorgedrongen, dat het er rich ten
slotte niet meer uit kon werken. Dit
alles gebeurde drie weken geleden.
De eigenaar vermiste de bok dadelijk,
maar dacht dat het beest hem was
ontstolen of dat het was weggelopen.
Verleden week, toen hij een klant
aan enkele karrevrachten rommel
hielp, vond de handelaar de bok te
rug. Het dier leefde zowaar nog en
bleek zich in het leven gehouden te
hebben metoude kranten. Door
die ongewone kost was het er echter
niet op vooruit gegaan. Desondanks
gaf een veearts nog hoop, temeer daar
het dier of liever: wat er nog van
over was zich opvallend monter
toonde. Deze hoop is echter ijdel ge
bleken, want tijdens het weekeinde is
de bok bezweken.
Somersetshire komt iets later
in Amsterdam aan
Wegens machlneschuae zal het door de
MU Nederland en de Kon. Rott. Lloyd
gecharterde nis. Somersetshire iets later j
dan verwacht werd uit Indonesië in Am-
sterdam aankomen. Het schip zal morgen
om 4 uur in IJmuiden binnenlopen. Een
gedeelte van de passagiers zal om 8 uur
aan de Sumatrakade te Amsterdam ont- i
schepen. Repatriërenden die geen adres
in Nederland hebben, worden Woensdag
morgen naar bepaalde centra gebracht.
Nederlander hoofd van afd. j
scheepvaart voor emigratie i
De Nederlander J. J- van Loon is, zo
meldt het A.N.P. uit Genève, benoemd
tot hoofd van de afdeling scheepvaart
van de voorlopige internationale com
missie voor emigratie uit Europa.
Van Loon is vyftien jaar werkzaam
geweest als scheepvaartdeskundige by
scheepvaartmaatschappyen in Nederland
en op Java. Tydens de oorlog was hy se-
cretaris van de speciale Nederlandse I
regeringscommissie voor de wederop
bouw van de Nederlandse koopvaardy- 1
vloot in de VB.
op van 30 millioen sestertiën. Hoewel
men toen nog niet met milliarden
rekende wanneer men een vijand
onder de voet had gelopen, was deze
oorlogsschatting toch een zeer belang
rijke som, die overeenkwam met 7Ïè
millioen denarii.
Het klinkt een beetje zonderling,
wanneer we beweren dat iedere
Franse hoofdambtenaar momenteel in
staat zou zyn deze eerste oorlogs
schuld van zyn vaderland van zyn
maandsalaris te betalen. We weten
immers hoe de munt in de loop der
eeuwen herhaaldeiyk werd gedevalu
eerd en dus een steeds geringere
koopkracht verkreeg, hoe zou het dan
mogelijk zyn met een handvol, vrywel
waardeloze franken, een millioenen-
bedrag aan volwaardige munt te vol
doen?
Laten we ons eens indenken, dat de
Galliërs deze schatting niet hadden
Detaald (ze zyn wel wyzer geweest!)
maar haar als een schuld hadden ge
boekt, die in latere tijden wel eens
voldaan zou kunnen worden. Dan was
400 jaar later, toen Constantyn de
Grote de gouden solidus als munt in
voerde, de oorlogsschuld nog maar
650.000 solidi groot geweest. Want ei
gingen toen 12 denarii in één solidus.
In Frankrijk werd de solidus in
vroege middeleeuwen tot sol en nog
weer later tot sou, de Franse stuiver,
die momenteel ongeveer 53/1000 cent
waard is. Zodat de boekingspost van
650.000 solidi in onze munt een waarde
van 344,50 zou vertegenwoordigen,
zynde het salaris van een willekeurige
Franse hoofdambtenaar (na aftrek
van loonbelasting en andere ongerief-
.ykheden!).
Is het niet merkwaardig, dat de to
tale oorlogsschatting, welke 2000 jaar
geleden aan een millioenenbevolking
werd opgelegd momenteel nauweiyks
voldoende zou zyn voor de aankoop
van een niet te dure bontjas?
Ja, over die bontjassen zouden we,
nu de herfst weer in 't zicht komt. wel
iels méér willen zeggen. Want weet U
dat het duurste bont afkomstig is van
een, aan de rat verwant, knaagdier?
Daarover morgen.
