T 0
Synthetische wasmiddelen veroveren
wereld.... maar de zeep blijft
De kneep van het vak: soorten vullen^T".le7"our«ne«mP™£
elkaar aan, maar gaan niet samen
Prof. dr Goddijn stapte over
pharmacie naar biologie
van
Na zeer werkzaam leven met
emeritaat
jjfitêi
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1952
Huisvrouw in doolhof van nieuwe snufjes
de 1 (Van een onzer verslaggeefsters)
die RIJ DE HUISHOUDELIJKE PERIKELEN, die de huisvrouwen n
gen ten uitpuzzelen, spelen de verschillende zeepsoorten een grote rol. Er
wel schieten steeds nieuwe sterren op aan "t firmament: na de zeeppoeder, die
en- bij de eeuwwisseling als „nieuwigheid" gold, kwamen de zeepvlokken voor
ter- i^e *Üne was en *ater de zelfwerkende wasmiddelen die als kometen over
dat de wereld schoten. Nu zijn het de synthetische wasmiddelen, die zich meer
lin- én meer aankondigen, eerst in bescheiden pakjes speciaal voor het haar en
ilater voor de wolwas, toen in flessen voor vaatwerk, wol, zijde en nylon
de 'en nu weer in poedervorm.vooralles. En daarbij handhaven zich nog
taal altijd de harde en de zachte zeep, die onze grootmoeders als enig reinigings-
ter_ middel kenden en waarbij zij zich best bevonden. Hoe nu in dit labyrinth
'van aanbevelingen de juiste weg te vinden en de goede keus te doen?
Toegegeven, het is moeilijk, vooral
(wanneer de verschillende soorten was-
jmiddelen worden aangeprezen als bevat
tendeen dan volgen er altijd van die
moeilijke woorden, net als op de tubes
in tandpasta.
De niet-technisch geschoolde huis
vrouw zit dan wel eens met de handen
in "t haar, want hoewel zij zich graag
mte iaat voorlichten, kan zij al dat nieuwe
de niet helemaal volgen. Vroeger was het
zeephoudende wasmiddelen en zelfs
de ouderwetse zeepsoorten produ
ceren.
Een teer punt bij de wasbehandeling
is altijd het schuim op het sop en daar
om wordt natuurlijk de schuimkracht
de synthetische wasmiddelen druk naar
voren gebracht. Om te beginnen zit
al een groot verschil in. Heeft men sop
en zeep. dat niet meer schuimt, dan
de
Wasdag in Urk. De beide Urkers op de foto zullen zich over de smetteloze
„straatversiering" waarschijnlijk niet bijster druk maken. Maar de Hollandse
huisvrouw, die weet wat wastobbe-getob is, vindt bij dit wapperende linnen
goed stof voor overpeinzingen over het voor en tegen van ouderwetse zeep
en moderne synthetische wasmiddelen.
[gemakkelijker: welke huisvrouw vroeg
zich af, hoe zeep samengesteld was? Het
mej. was haar genoeg, kwaliteitsvërschil te
eelte onderzoeken.en laat dat maar aan
ed- de Hollandse huisvrouwen over! Die heb
ben het dadelijk door, of een zeepsoort
en voldoende vet is of niet. Een góed-schui
mend, krachtig sop, daarin schoont de
Het begon eigenlijk al met de zeep-
Pa" poeder, dat wasmiddelenprobleem. Want
j>nt"het bleek alras, dat men geen fijne of
bui" zachte stoffen in een zeeppoederbad
ssa~ moest stoppen. De oplossing lag voor de
'Xj hand: men hoorde, dat zeeppoeder behal-
ve zeep ook .soda bevatte en dat men het
duf gebruik tot de katoenwas diende te be-
mi: terken.
„Geheime" kracht
De zachte vlokkenzeep kon er mee
door. maar de perikelen kwamen weer.
toen het zelf-werkende wasmiddel ver
scheen. Geheimzinnig werd door de fabri
kanten aangekondigd, dat zo'n poeder
zélf de was deeddat bleekmiddel
noch blauwsel nodig was na zulk een
sop
En hoe kwam dat dan? Och 't is maar
eenvoudig en nü is dat geheim niet zo
belangrijk meer: aan de tot poeder ver
werkte zeep is een bleekmiddel en wat
optisch blauw toegevoegd, zodat men kan
zeggen, nu alles in één te hebben.
Daarmee is dan ook de vraag, waarom
men gekleurd goed niet in sop van zelf
werkende wasmiddelen kan laten staan,
beantwoord: er zit een bleekmiddel in!
En nu dan die synthetische was
middelen. Zeker, die zijn nog in op
komst en zullen nog wel enige ver
beteringen ondergaan, zoals dit het
geval is met alle nieuwigheden. Is
het nu juist, dat de synthetische
zeepproducten de goede ouderwetse
zepen gaat verdringen?
Neen, zij zullen terrein winnen,
maar de echte zeep kan toch niet he
lemaal worden gemist. De verschil
lende soorten vullen elkaar in moge
lijkheden aan en daarom blijven de
fabrikanten naast hun „alkalivrije"
synthetische wasmiddelen ook de
Familieberichten uil
andere bladen
GETROUWD: Major F C Woolf en jkvr S
Quarles van Ufford. Londen.
BEVALLEN: Mevr. v. d. Toorn-Roosjen. z.,
Saldahana, Z.-Afrika: mevr. Wükhuizen-
Kastelein, d.. Knala Belait. Seria. Brunei:
v. Houten-Currie Lockhart. z.. Aals-
nendaat;
it.). C
Djakarta:
iada. Bsse
Kerk
e-Bijlsma.
".ulnis de
d Vee
1.. Aylmei
Wien-Cohen. d.. A'dam.
OVERLEDEN: MEG Roukema-Visser, v..
J J A'dam: jhr W H van Swinderen, rn
Loosdrecht; H Schouten, m.. 66 j.. De Bilt:
A P van der Bovertkamp-van Ravenhorst, v..
Tl J.. Amersfoort: dr B J Eras. m.. 76 j.. Arn
hem: dr J J L van Rijn. m.. A'dam: J Polk.
57 j.. Amsterdam.
dit, zoals iedere goede hulsvrouw weet.
een bewijs dat het sop „dood" is, dus:
geen waskracht meer heeft.
Aan synthetische middelen is echter, op
chemische wijze schuimmiddel toege
voegd. Ook een uitgeput sop, hiervan ge
maakt, kan nog schuimen. Hier wordt
dus oplettendheid geëist- Ja, het wordt
er niet gemakkelijker op als men dan
eindelijk iets meer van de samenstelling
weet!
Ter voorlichting dan enkele voorbeel
den van de werking van zeep en van
synthetische wasmiddelen.
Hoe komt het. dat men met vloeibare
synthetische reinigingsmiddelen (ten on
rechte in de volksmond „vloeibare zeep"
genoemd) zo best kan afwassen, zelfs in
lauw of koud water? Wel, deze middelen
hebben zeer sterke ontvettingskracht.
ook zonder dat zij in het water verhit
worden. Doordat het afgewassen opper
vlak volledig afdruipt en geen vegen cf
strepen achterlaat, wordt het vaatwerk
glanzend schoon en kan men zelfs het
afdrogen achterwege laten, hetgeen bij
zeepgebruik niet mogelijk is.
Dan de wasmiddelen. Bij gebruik van
zgn. „hard water" en in Nederland is
vrijwel al het water, behalve regen
water „hard" vormt opgeloste zeep
onoplosbare kalkzeep, waardoof bijv- in
wasgoed die gehate vlekken kunnen ver
schijnen. Door toevoeging van soda of
meer zeep kan het water wel zacht wor
den gemaakt, maar niet iedereen heeft
hier de juiste kijk op. Synthetische was
middelen echter zijn „kalkbestendig" en
hebben geen last van het water. Men kan
die zelfs in zeewater gebruiken, hetgeen
met zeep niet lukt.
Dat wol uitstekend in synthetische was
middelen kan worden gewassen, is nu
wel algemeen bekend. Maar er zijn toch
ook fabrikanten van wollen stoffen en
goederen, die bezwaren hebben tegen de
volgens hen te sterk ontvettende werking
van deze middelen en daarom de voor
keur geven aan speciaal voor de wolwas
gemaakte zeep.
De kneep
Lange tijd kon voor de katoenwas met
synthetische middelen niet dat reinigend
effect dat zeep heeft, worden bereikt. De
bestaande alkalivrije middelen maakten
het vuil wel los, maar hielden het niet
vast. zoals zeep dat doet en konden dus
niet verhinderen, dat het zich ten dele
weer op het weefsel vastzette.
Onlangs in de handel gebrachte syn
thetische wasmiddelen in poedervorm
hebben dit euvel niet meer en zijn dus
ook zeer goed bruikbaar voor de katoen
was.
Het is thans aan het publiek, keuze te
mak:n tussen zeep en synthetisch pro
duct. Zoals het er thans uitziet met
zeep is reeds ruimschoots geëxperimen
teerd en de synthetische producten zijn i
nog in opkomst is er nog geen sprake
van, dat de oude en beproefde zeepmid-
delen zullen verdwijnen voor de nieuwe
vindingen.
De fabrikanten beijveren zich
uiteraard, beide soorten in al hun
waarbij met vele factoren rekening
moet worden gehouden. Combinatie i
van zeep eri synthetisch wasmiddel j
product is tot nu toe niet mo- j
gelijk gebleken. Men doet er dus goed
aan, deze producten niet in één sop
te verenigen; dat zou naar beide kan
ten de werking verzwakken.
Ervaring
De oplettende huisvrouw zal ervaren,
welke soort zij het beste voor bepaalde
stoffen kan gebruiken, maar daarbij
speelt uiteraard ook de prijs een rol. !n
elk geval vullen de thans in de handel
zijnde wasmiddelen elkaar dermate aan,
dat men veel minder zorg behoeft te heb
ben over het welslagen van de was, dan
vroeger. Het is ook wel goed. dat er wat
meer aandacht wordt besteed aan wat
men koopt, doordat men iets van de
samenstelling van het product begrijpt,
't Gaat er maar om. dat voldoende wordt
tegemoetgekomen aan de Nederlandse
eisen van reinheid: een schone was!
Agenda voor Leiden
Donderdag
Doelenkazerne, 8 uur: uitreiking van
oorkonden aan nabestaanden van in de
oorlog of in Indonesië gesneuvelden.
Stadhuisplein, 7 uur: rondvaart Oud-
Leiden door en om de Sleutelstad; daar
na bezichtiging stadhuis.
Vrijdag
De Zijl. 7 uur: promotiewedstrijd De
Zijl II—D.J.K. III.
Noordwyk aan Zee, Geref. kerk,
8 uur: Dirk Jansz. Zwart, orgel.
Tentoonstellingen
Volkenkunde. 105' uur: Vertrouwd
bezit van vreemde herkomst (tot
October)
Nachtdienst apotheken
Apotheek Duyster, Nieuwe Rijn 18,
tel. 20523, en de Doeza-apotheek, Doeza-
straat 31, tel. 20313.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Jacoba E. dr v. A. Wou
terloot en E. Wouterlood; Ellen Chr. dr
v. G. J. Lentz en A. Houtman; Alexander
J. zn v. W. Laterveer en C. v. d. Heijden;
Catharina C. C. dr v. J. C. de Jong er
C. J. Vaneman: Teunis zn v. T. Rietkerk
en G. F. v. d. Hoogt; Jacob zn v. W. van
Rijn en C. van Duijn; Bernard C. zn v.
B. G. A. Buissink en C. D. Kromhout;
Antoon zn v. K. B. Siera en C. v. d. Hey-
den; Luciano F. zn v. G. Candido en W.
F. G. de Graaf.
OVERLEDEN: A. Verwer, wed. van
Moenen. 80 jaar.
GEHUWD: D. J. van Erkel en W. A.
d. Weijden; G. Pikaar en K. van Ton
geren; W. F. van Dijk en A. M. Stouten;
Th. Overdijk en W. v. d. Blom; J. Han
selaar en A. H. de Mooij; L. C. H. Mekel
i A. M. Hoogeveen.
Haagse politierechter
Jongen kopje onder geduwd.
Een rare streek haalde een 20-jarige
bloemist uit Hazerswoude uit. Hij had
10-jarige jongen een duw gegeven, zodat
deze kopje onder ging in een sloot
bovendien zijn knie bezeerde. Verd. v<
telde de Haags politierechter, dat hij de
jongen en zijn kameraden wel honderd
maal had gewaarschuwd om niet op i
voetbalterrein te komen. 'Toen zij
desondanks weer op waren, had hij de
jongen met een nat pak willen straffen,
is hem ook wel eens gebeurd, dat
sloot in werd geduwd, vertelde hij
schouderophalend.
De officier van Justitie kon dergelijke
krachtdadige methoden echter maar ma
tig waarderen en hij eiste dan ook 20,—
boete of 10 dagen. Conform de eis werd
verd. veroordeeld.
Voor de Officier van
Justitie geleid
De twaalf hazardspelers, die Zaterdag
avond te Noordwijk doorde politie aldaar
werden overvallen, zijn vanmorgen
de Officier van Justitie te Den Haag
geleid.
Auslra/ié en de billioenen
„Schapen leveren Australië ruimweg
per jaar voor een billioen pound aan wol
schreef onze Australische corres
pondent in zfjn gisteren geplaatste arti
kel. Men zal vreemd hebben opgekeken
het billioen. dat immers in Neder
land millioen maal millioen betekent. Hij
bedoelde echter een milliard; in vele
landen, bijv. in België. Frankrijk en
Amerika, betekent ..billion" een milliard
Kennelijk ook in Australië.
Dam-duel BomGordijn
weer onbeslist
Nog steeds is niet uitgemaakt wie de
belangrijke tweede plaats achter kam
pioen Van Mourik in het Zuid-Hollands
damkampioenschap toekomt. Nu echter
Terlouw is uitgeschakeld gaat de strijd
nog uitsluitend tussen Jan Bom en Freek
Gordijn, die nu een herkamp tot
winstpartü spelen. De eerste partij hier-
vond gisteravond plaats bij de Dam-
club ..Het Westen" te Rotterdam. Evenals
de vorige ontmoeting tussen deze
cracks, kreeg geen van beiden voordeel'
enige betekenis, mede door het feit,
dat zij geen enkel risico durfden te
i. Zo kwam dè remise dan ook zon
der schokken tot stand na een party in
het open spelgenre.
Het volgend treffen zal nu plaats vin
den op Vrijdag 22 Augustus in het Natio
naal Schaakgebouw, alhier.
Als mijnwerkers zwoegen de arbeiders tn de donkere torenschacht. Hun
steenboren dringen metersdiep in de sleetse muren van de Haagse Toren, die
grondig onder handen genomen wordt Op de plaats waar de mannen bezig
zijn, zal één van de vier betonnen vloeren worden gelegd, die de oude toren
de nodige „stijfheid" terug zullen moeten geven.
Toren krijgt een rose opperhuid
(als ran een perzik)
Veizassende ontdekkingen in het hazt
van den Haag
(Van een onzer verslaggevers)
De Haagse toren is vol van onrust. Wie op de bodem van die naargeestige
stenen-koker aan de Torenstraat staat, vangt klanken en bijklanken op,
welke helaas niets van doen hebben met de goede klank van de klop op
het klokkenbrons. Het is nog niet zo lang geleden, dat we op dezelfde plaats,
het koud worden van de klokkestem beleefden. De geluiden die ons nu om
geven, blijken afkomstig van machtige steenboren. We stijgen circa'30
meter en staan dan op de plaats, waar de tweede betonvloer zal komen, j leeropdracht voor dr Loenen
De arbeiders werken als mijnwerkers Haagse toren gaat straks in een fris Met jngang van 15 September is aan
in de donkere torenschacht. Het is een, rood gekleed! Straks....? Het zal zeker dr j H Loenen. leraar bij het stedelijk
fascinerend gezicht, deze kerels de lange (nog minstens twee
boorpen in de nu wat sleets geworden, werk geheel af is.
maar altijd nog 2.5 meter dikke
zien drijven. De speer-boor,
als een bajonet vooruitgestoken, graaft
kirrend het steen weg. In de vierkante
gaten, die zo in de muren vallen,
len straks de zware balken worden ge
stoken. Daarop kan dan de betonvloer
komen te rusten. Er zullen op deze ma
nier vier betonvloeren in het toren
lichaam. dat hierdoor de nodige stijf
heid krijgt worden aangebracht.
Zwammen en houtwormen
De „torendokter", de heer H. Feenstra,
die de patiënt dagelijks in- en uitwendig
beklopt en betast, zegt, dat we langzaam
maar zeker in de goede richting gaan.
„Als we eenmaal die nieuwe vloeren
in hebben, dan staan ook de muren w>
in het gelid". Maar wanneer je in z
oud metselwerk als de Haagse tot
bieekt, kom je van alles tegen, zo is de
ervaring. „Het is haast niet te geloven",
zegt dc 'heer Feenstra, „maar de ontdek
king die we laatst nog bij de opruiming
van de klokkestoel deden was bepaald
beangstigend. De in de muur verankerde
eikenhouten opleggers, waar het zware
geval op rustte, bleken totaal vermolmd.
He: was één woekering van zwammen
en houtwormen, die zich in het vochtige
gedeelte van het toch ijzersterke hout
vestigden. Een zwam. zo groot als het
palet van een schilder, za; nu aan de
kot van een balk en deed vandaaruit
zijn ondermijnend werk. Het was bepaald
griezelig. Dat vindt de heer Feenstra
ook. „Het had niet langer moeten du
ren". Ook meent de heer Feenstra vol
doende aanwijzingen gevonden te heb
ben om de veronderstelling te wagen,
dat er eertijds boven de houten toren-
vloeren gewelven zyn geweest. Als be
wijs hiervoor heeft hij aanzetsteen voor
gewelfrlbben verzameld. Die zijn daar
niet 'voor niets aangebracht, zo meent
hij-
Zoals iedere voorbijganger zien kan
is he; toren-lichaam geheel in een ijze
ren stelling gevlochten. De lift om de
materialen aan te voeren is nu bijna ge
reed en zeer binnenkort zal met het af
hakken van het oude metselwerk aan de
buitenkant begonnen worden.
Hall millioen stenen nodig
Hierna zal de nieuwe bemetseling van
de toren-huid plaats hebben. Voor de
nieuwe stenen-stoffage is een half mil
lioen stenen nodig. Maar dan hebben we
een opperhuidje als van een perzik aan
gebracht. zo verzekerde de torendokter,
die ons een steensoort toont, welke le-,
vendiger rood is dan de oude soort. De
Zondagsschoolkinderen
hadden een fijne dag
Het 85-jarig bestaan van de Geref.
Zondagsschool „Zaait uw zaad in de
morgenstond" is feestelijk gevierd. Alle
kinderen zijn er gisteren op uit geweest.
En niet alleen de kinderen, maar ook
het bestuur, de medewerkers en de me
dewerksters hebben een goede dag ge
had. Met drie grote bussen vertrok gis
termorgen een opgetogen gezelschap
van de Herengracht. Voordat het eind-
ooel van de tocht werd bereikt, zijn ei
veel mooie dingen gezien. Door de dui
nen reed men in de richting IJmuiden
De overtocht op de pont bij Velsen was
een evenement voor de kinderen. Voor
de chauffeurs iets minder waarschijn
lijk. Tenslotte begonnen na aankomst in
de omgeving van Bergen en Schoorl de
spelletjes. En de wedstrijden. De tocht
terug ging door een heel ander deel van
Noord-Holland. Er werd nog eens weer
uitgestapt om te gaan zaklopen. Daarna
ging men dan werkelijk naar huis. Om
t te eten, om verhalen te vertellen en
ooral om eens goed afgewassen te wor-
len. Op de foto (van Kok v. d. Mey):
en klasje, fris voor het Vertrek.
Locomotief naar
Zatopek genoemd
Vol lof voor de prestaties van Emil
Zatopek, de Tsjechische athleet, die te
Helsinki drie gouden medailles wun,
heeft het bestuur van de Tsjechische
spoorwegen besloten, een nieuwe loco
motief naar Zatopek te vernoemen. De
Tsjech, die de bijnaam „de menselijke
locomotief' verwierf is uitgenodigd de
eerste rit met de locomotief mee te
maken.
gymnasium te Leiden, opdracht verleend
om in de faculteit der letteren en wijs
begeerte aan de rijksuniversiteit te Lei
den onderwijs te geven in de wijs
begeerte.
Geref. Gemeente beroept
ds J. W. Kersten
De Geref. Gemeente te Leiden heeft
gisteravond een keuze gedaan uit het
gestelde tweetal en het gevolg daarvan
is geweest, dat de kerkeraad heeft be
roepen ds J. W. Kersten van Genemui-
den. Ds Kersten, die een zoon is van
wijlen ds G. H. Kersten, het Tweede-
Kamer-lid, staat sedert 1950 in zijn tegen
woordige gemeente.
(Advertentie)
De Zijl scheen regelrecht op
zege af te stevenen
Pinguins kwam echtei van 42 op 44
De eerste promotiewedstrijd van De Zgl heeft de Leidenaren niet meer dan één
punt gebracht. Voorlopig althans, want tegen het laatste doelpunt van Pinguins
(Woerden), dat de gelijkmaker betekende, heeft De Zyl protest aangetekend. Een
paar minuten voor het einde twijfelde niemand er aan. of de Leidse club zou
gaan winnen. Ze had toen een volkomen verdiende 42 voorsprong. Maar in de
laatste minuten kreeg ze twee strafworpen tegen zich en daaruit kwamen even
veel doelpunten voor Pinguins voort. Zo werd het 44.
De thuisclub begon prima en de Pin-
guins-achterhoede kreeg het hard te ver
duren. Al spoedig deed een bezoeker
iets, dat niet door de beugel kon. Hij
moest naar de kant en. Steehouwer be
nutte de toegekende strafworp (1—0).
Even later echter ging deze voorsprong
verloren, toen de Leidse achterhoede een
lelijke fout maakte (1—1).
De Zijl liet zich door deze tegenslag
niet van de wijs brengen en enkele ach
terwaartse schoten van Prevo kostten de
doelman van de gasten heel wat moeite.
Wat later had Prevo dan toch succes:
2—1, en bijn»was uit een snelle rush van
J. Blansjaar de voorsprong vergroot. Pin
guins nam echter de afgeslagen aanval
over en Dragt werd opnieuw gepasseerd:
2—2.
Vlak voor de rust moest er weer
een speler van Pinguins het water
uit en tot groot enthousiasme van
het ruim 1000-koppige publiek buitte
Prevo even na de hervatting het
numerieke overwicht uit: 32. En
toen D. v. d. Kwaak, na fraai op-
zwemmen van zijn ploeg, de stand
op 42 had gebracht, leek er voor
de Leidenaars geen vuiltje meer aan
de lucht.
Edoch. Nadat Steehouwer tegen de bo
venlat had geschoten, kreeg Pinguïns een
strafworp toegewezen en het schot was
raak: 4—3. Uit de volgende aanval meen
de de scheidsrechter weer een overtre
ding van een Leidenaar te hebben gezien.
Weer een strafworp: 44. Met deze stand
kwam het einde.
Vooraf speelde De Zijl II een oefen
wedstrijd tegen een L.Z.C.-combinatie. De
U ziet 't
met één oog F
...en U ruikt 't direct!
De zonnige rijpheid vin de fijnste
Amerikaanse tabakken straalt uit
leder pakje Oran! Maak 't open!
Snuif de opwekkende zuiverheid
van de "sun-kissed" tobaccos diep
in U op! Rook 10dagen alléén Oran.
Dan weet U. waarom 90%
van de Amerikanen alléén
maar „Amerikaans" jféli
made from
"sun-kissed" tobaccos
De „volbloed" Amerikaan!
Het Semarangse blad Sin Min meldt,
dat de Indonesische COMMUNIST SE-
MAOEN naar Indonesië zal terugkent.
Semaoen was in 1926 met Alimin en
Darsono naar Moskou uitgeweken nadat
zijn rol in de onlusten van dat jaar in
West-Java was uitgespeeld.
(Advertentie).
Verwen Uw kinderen gezond met
Maakt lastige etertjes tot holle-bolle-Gijzen/
Leidenaar van geboorte
Hij schzeei in een dag een nieuwe orafie
Op diens eigen verzoek is, zoals we onlangs reeds meldden, aan prof. dr
W. A. Goddyn, hoogleraar in de pharmacographie, galenische pharmacie
en receptuur aan de Leidse universiteit, bij Koninklijk Besluit als dusdanig
eervol ontslag verleend. Prof. Goddijn, Leidenaar van geboorte, aanschouw
de de negende April 1884 't levenslicht, studeerde in zijn geboortestad één
jaar aan de H.B.S. en zette dit onderwijs voort aan de H.B.S. te Gouda.
Hierna liet hij zich aan de Leidse universiteit inschrijven als student in de
pharmacie, welke studie hij in 1909 besloot met het apothekers-examen.
maal zelf getekend", vertelt prof.
Goddijn, en de bezoeker ervaart dan,
dat deze hoogleraar tevens een knap
tekenaar is. Er volgt dan een heel
college over allerlei' theorieën. Van
Darwin, Lamarck. Hugo de Vries en
Lotsy. ..Mijn vriend Lotsy had een
theorie opgesteld, waarin hij beweer
de, dat nieuwe soorten kunnen ont
staan door bastaardering. Kijk. de
waarheid van deze theorie gingen
we nu in Afrika onderzoeken. En ze
is ten dele juist gebleken".
Nieuwe oratie
bekend, dat
Zó kwam de
kuit weer in
't iatsoen
In 1909 werd de heer Goddijn benoemd
tot assistent van het Rijksherbarium al
hier. welke functie in 1914 veranderde in
conservator. In 1926 promoveerde de heer
Goddijn tot doctor in de wis- en natuur
kunde op een proefschrift, getiteld:
„Kweekproeven met eenjarige vormen
binnen Linné's soort, Hyoscyamus niger".
Zes jaar later werd dr Goddijn benoemd
tot directeur van het Rijksherbarium al
hier en tevens belast met bet onderwijs
in de systematische plantkunde. In 1934
volgde zijn benoeming tot buitengewoon
hoogleraar in de pharmacographie, ga
lenische pharmacie en receptuur, welk
ambt vijf jaar later veranderde in een
gewoon hoogleraarschap.
In zijn zonnige kamer aan de Thoi
beckestraat was prof- Goddijn zo vrien
delijk, ons een en ander omtrent zijn
leven en werken te vertellen. „Hoewel",
begon hij. „ik er niet zo erg veel voor
voel om in de krant te komen. Ik heb
gewerkt, zoals van mij verwacht werd.
en dan is het geen verdienste als je oud
gaat worden en het bijltje er bij neer
moet leggen".
Allereerst vertelde prof. Goddijn dan
hoe het kwam, dat hij van zfjn apothe
kersstudie overstapte naar de biologie-
Uiteraard had ik als apotheker een
veel betere toekomst, financieel gespro
ken. maar de biologie trok me nu een
maal aan. Als student al had ik verschil
lende colleges hierin gevolgd. Toen dan
ook een assistentschap aan het herba
rium open kwam. na een reorganisatie,
en mij deze betrekking werd aangebo
den. aarzelde ik niet. Of ik er spijt van
gehad heb? Och ncex Natuurlijk zijn er
wel momenten In je leven, dat je de na
delen van het één en de voordelen van
het ander scherp ziet.
denk aan vele studiegenoten, die als
apotheker naar Indië gingen en op
45-jarige leeftijd als mensen in bonus
terugkeerden, en je kfjkt dan naar
jezelf en je veel lagere inkomen,
waarbij dan tevens het naderen van
je oude dag ook een woordje gaat
meespreken, tja. dat zeg je wel eens
tegen jezelf: „Was het wel verstan
dig?" Maar daartegenover staat de
grote voldoening, die mijn werk me
geschonken heeft, en daarbij de waar
dering. die ik mocht ondervinden, en
dan zeg ik toch maar weer: als ik het
over moest doen, deed ik het precies
Wel heb ik het altijd jammer gevon
den, dat er zo weinig tijd voor mezelf
overbleef. Ik had een uitgebreide leer
opdracht. toen ik hoogleraar werd..Bac
teriologie en voedingsleer hoorden daar
„4j nog bij. Dan zat ik in allerlei com
Overgestapt zoais die voor het apothekers
examen. zodat m'n tijd meer dan bezel
was. Tè bezet om veel aan wetenschap
pelijke arbeid te kunnen doen. En dan
was er ook nog de medische faculteit, die
me verzocht om colleges over de erfe
lijkheidsleer te geven. Maar alles bij el
kaar genomen heeft m'n werk me. zoals
gezegd, grote voldoening gegeven.
Biologie
Professor Goddijn is niet voor niets
lid van de filosofische faculteit. Weldra
zijn we verdiept in allerlei problemen,
die het leven van een mens vormen en
misvormen En dan komen we vanzelf
op 't vak. dat deze nog zo jeugdig uitziende
hoogleraar zo uitmuntend beheerst: de
biologie. De bezoeker luistert dan gt-
boeid naar zijn exploratiereizen naar
Afrika. Zwitserland en het Italiaanse
merengebied. Vooral de Afrikaanse reis
met zijn collega dr J. P. Lotsy Is bijzon-!
der interessant geweest. Samen schre
ven deze belde geleerden hun ervarin
gen neer in het boek „Voyages of explo
ration to judge of the bearing of hybri
dization. upon evolution I South Africa
(Deel X van Genetica).
Dan komen er gekleurde platen
voor de dag Platen me: bloemen en
platen met mensen „Die heb ik alle-
spreken". vertelde de hoogleraar, „stond
m'n rede bijna ten voeten uit in de
Nieuwe Rotterdamse Courant. Dat vond
ik bar vervelend en prompt zette ik een
andere in mekaar. En dat vond de N.R C-
natuurlijk op haar beurt weer verve
lend. M'n eerste rede handelde over „Het
wezen der pharmacognosy", een soort
geloofsbelijdenis van me. Hierin brak k
een lans voor het experimentele werk.
De tweede rede had tot titel: „Pharma
cognosic en Phytochemie in verband
met Nederlandsch-Indiö".
Professor Goddijn heeft een zeer werk
zaam leven achter de rug. ai zou men
hem dit niet aanzien Van de vele func
ties. die hij bekleedde cn nog bekleedt,
noemen wij: secretaris-redacteur der
Nederlandse genetische tijdschriften Ge
netica, Bibliografihe Genetica en Resump-
tio Genetica, lid van het Bataafs genoot
schap voor proefondervindelijke wijsbe
geerte en lid van het Provinciaal Utrechts
genootschap van Kunsten en We'en-
schappen. Voorts schreef hij vele verbat
