Koninklijk Paar dineerde aan
boord van de Vanguard
Ministers feliciteerden N.O. Polder
Serrarens verlaat na 32 jaar
't Int. Chr. Vakverbond
Synode sprak zich uit over
de huwelijksvragen
Toch is het zo
2
WOENSDAG 2 JULI 1952
Koil bezoek aan Rotterdam
Sir George Creasy, die het Prinselijk gezin in '40
naar Engeland bracht, trad op als gastheer
Aan boord van het Engelse slagschip
Vanguard, dat deze week aan de Wil-
helminakade te Rotterdam gemeerd ligt,
hebben Koningin Juliana en Prins Bern-
hard gistermiddag op uitnodiging van Sir
George Creasy, bevelhebber .van de
Britse thuisvloot een diner gebruikt.
De admiraal stond ter verwelkoming
aan de valreep, toen even voor half acht
de koninklijke gasten arriveerden. De
Koningin droeg een zwarte tulen avond
robe met een boa van witte struisveren,
de Prins was gekleed in admiraalsuni
form.
Het gevolg van Koningin en Prins be
stond uit JkvT. C. E B. Roëll, luitenant
ter zee 1ste kl. J. G. Stegeman en luite
nant ter zee 1ste kl A. F- Eibers-
Toen de hoge gasten het schip betra
den snerpten de bootsmansfluitjes, ter
wijl een ongewapende erewacht stond
aangetreden. Hartelijk begroette Sir
George Creasy Koningin en Prins, die
hij reeds kent uit de oorlogsdagen van
Mei 1940, toen hij voor een veilig gelei
de naar Engeland zorg droeg.
Voor het diner waren behalve het
Koninklijk Paar nog 24 hoge gasten ge
nodigd, onder wie mr D. U. Stikker, mi
nister van Buitenlandse Zaken, ir C,
Staf. minister van Oorlog en Marine,
vlce-admiraal b-d. H. C. W. Moorman,
staatssecretaris van Marine, en Sir Ne
ville Butler, de Britse ambassadeur, allen
vergezeld van hun dames.
Het diner v/erd gebruikt in de eetsalon
van de admiraal- In deze zaal heeft ook
de Engelse Koninklijke Familie de maal-
Millioenenvloed stroomt
in schatkist
Honderddertig millioen
boven raming
De rijksmiddelen hebben over Mei j.l.
548 millioen opgebracht of een honderd
dertig millioen gulden meer dan de ra
ming, tegen vorig jaar 517,5 millioen en
vorige maand ƒ493 millioen.
Daar er aan kohierbelastingen ƒ239,2
millioen ontvangen werd en er 135,9
min op kohier gebracht is, daalde het
nog in te vorderen bedrag met 103,3
min tot 1033,8 min. De kohierbelasting
van de vennootschapsbelasting daalde
met 16,2 min tot 689.6 min, doordat
de mogelijkheid geopend is, de voorlo
pige aanslagen te verminderen.
Aan omzetbelasting werd slechts 105
min ontvangen tegen vorig jaar 125,5
min ondanks de tariefsverhoging, welke
te niet gedaan is door teruglopende afzet.
De opbrengst der afzonderlijke belas
tingen was in millioenen guldens: inkom
sten 113,2 (107,7), vermogen 8,9 (10,7),
vennootcsh. 91,6 (21,7), grond 4 (2,9),
personeel 9.2 (8.1), ondern. 12,1 (29,2),
loon 54,2 (55,1), dividend 7,5 (3), com
missarissen 0,4 (0,4), verevening 23,1
(25,6), invoer 40,4 (41,3), gedistilleerd 8,9
(8.4), bier 2 (2,2), suiker 7,6 (10), tabak
28,1 (24,6), omzet 105 (125,5), zegel 3,5
(2.5), registratie 3,6 (4,3), successie 7,7
(6.8). motorr. 8.4 (6,7), V.A.B. 5,7 (6,8),
verm.heff. ineens 1,1 (1).
tijden gebruikt tijdens de reis naar
Zuid-Afrika.
Langs de route, die de hofauto door
de stad volgden, had menige Rotterdam
mer post gevat, hoewel dit Koninklijke
bezoek aan de Britse oorlogsbodem een
intiem karakter droeg.
Vergoeding oorlogsschade
verpleeginrichtingen
Blijkens de St.Crt. van 1 Juli wordt aan
verpleeginrichtingen die oorlogsschade
hebben geleden, door het Rijk voor gebou
wen en inventarissen hoogstens 65 pro
cent bijgedragen van de goedgekeurde,
sobere herbouw-, herstel- of wederaan-
schaffingskosten.
Voor .sociale gebouwen" kan 50 pet
van de herbouwkosten en 65 pet va
herstelkosten worden vergoed.
Chefarine „4"
doet wonderen
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 T ABLETTEN F 0.75
Clandestiene zenders
opgespoord
In Den Haag en in Staphorst
De opsporingsdienst van PTT heeft in
samenwerking met de gemeente- en rijks
politie weer twee clandestiene zenders in
beslag genomen.
Zaterdag werd in Den Haag aan de
Duinlaan de clandestiene omroepzender
„Seinpost", die werkte op 40 m, gesnapt
en in Staphorst Zondag de zender CPQ
08, werkende op 245 m.
Proces-verbaal werd opgemaakt tegen
de 22-jarige A. S. in Den Haag en de
17-jarige J. B. en de 18-jarige B. B. in
Staphorst.
KAPITEIN W. MUDDE heeft gis
teren wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd na 31 dienst
jaren afscheid genomen als gezagvoerder
van de Batavier II van rederij Wm H.
Müller en Co N.V.
in de Noordoostpolder den verzwolgen, met een capaciteit die
jarig bestaan. Immers, nadat i
prille leven in deze polder v~-
met de werkzaamheden v~
leg en het onderwater-werk aan toekom
stige kanalen, dorpen en wegen, viel de
polder droog in Juli 1942. Dat droogval
len was te danken aan drie gèmalen die
1400 miUioen kubieke meter water had-
Zwanenzang in Haagse Dierentuin
Communistische organisatie telt ongeveer
tachtig millioen leden
(Van een onzer verslaggevers)
VANMORGEN werd in de Haagse Dierentuin het elfde congres van het
Internationaal Chr. Vakverbond (I.C.V.) geopend met een rede van de
voorzitter, de heer Gaston Tessier. De secretaris-generaal, de heer P. J. S.
Serrarens, bood voor de laatste maal zijn verslag aan, want hij heeft zijn
functie bij het I.C.V. neergelegd. Aan de eerste zitting gingen afzonderlijke
wijdingsdiensten voor de Protestantse en de R.K. afgevaardigden vooraf.
De eersten kwamen daartoe bijeen in de Goede Vrijdagkapel, waar ds H. J.
Groenewegen, Ned. Hervormd predikant in Den Haag, de dienst leidde.
„De Chr. vakbeweging heeft een bood
schap voor de wereld. Zij zegt, dat de
eenheid, waarnaar de mensheid min of
meer verward en angstig streeft slechts
in en door de Waarheid te vinden is,"
zei voorzitter Tessier (Frankrijk) in zijn
openingswoord.
De heer Tessier schetste de innerlijke
en uiterlijke groei van het I.C.V. sedert
de oprichting van deze organisatie in
1920 in „De Witte Brug" in Den Haag.
Dat nu weer in deze plaats vergaderd
wordt, hangt samen met het heengaan
van de heer Serrarens. die hier 32 jaar
geleden tot secretaris gekozen werd. Spr.
dankte de secretaris-generaal voor zijn
trouwe arbeid.
't Rode crevaar
De heer Serrarens bood zijn verslag
over de activiteiten van het I.C.V. sedert
het congres van Lyon in 1949 aan met
een rede, waarin hij een overzicht gaf
van de situatie in de wereld. Hij wees
op het rode gevaar, dat ook op vakver-
enigingsgebied dreigt. Het communisti
sche Wereldvakverbond telt 80 millioen
leden en helaas zijn niet alleen in Rus
land en de satellietstaten, maar ook in
Frankrijk en Italië grote vakcentralen
hierbij aangesloten.
Het I.C.V. draagt een grote verant
woordelijkheid, daar het de enige Chr.
organisatie is die consultatieve bevoegd
heid heeft in de Economische en Sociale
Raad van de Ver. Naties. Het congres
zal zich bezinnen op de mogelijkheden
van grotere activiteit in dit opzicht.
Als opvolger van de heer Serra
rens heeft het bestuur aan het con
gres voorgesteld de heer A. van Is-
tendael (België), die reeds vijf jaar
adjunct-secretaris generaal is.
Vanmiddag begon het congres
behandeling van het vraagstuk der mede
zeggenschap. Hierover zijn drie rappor
ten ter tafeL In het eerste, dat is samen
gesteld door de heer C. J. van Mastrigt
(C.N.V.) wordt de rechtsgrond van de
vraag om medezeggenschap beschreven.
Te verwachten is, dat het congres in
zijn slotzitting over dit punt
lutie zal aannemen, evenals
kwestie van de samenwerking met het
Intern. Verbond van Vrije Vakvereni
gingen.
(Advertentie)
elf
met water gevulde huizen, binnen de tijd
van een minuut.
Bij de bevrijding was iets minder dan
de helft van de polder in cultuur ge
bracht. Thans is bijna de gehele polder
in bedrijf: er is 96 pet zeer vruchtbare
grond. Op de andere 4 pet zijn bossen
geplant.
In de hoofdplaats van de polder, Em-
meloord (in de toekomst 10.000 inwoners)
heeft minister Wemmers vanmorgen de
viering ingeleid met een rede, waarin
hij de felicitaties van de regering over
bracht. Ook minister Beel was aanwezig.
Drie jaar geëist
Moeder wilde baby met
lysol vergiftigen
Tegen de 37-jarige vrouw E. J. D.
Van den B. uit Amsterdam, die een
scheut lysol had gedaan in een pannetje
met pap, bestemd voor haar nauwelijks
zes maanden oude baby, is gisteren
de Amsterdamse rechtbank drie jaar ge
vangenisstraf geëist.
De vrouw gaf niets om het kind er
wilde er zich van ontdoen. In het psy
chiatrisch rapport wordt zij „enigszins
verminderd toerekenbaar" genoemd. Zij
had de pap voor het kind in de keuken
neergezet en was vroeg naar bed gegaan,
waarna de vader de zuigfles had gevuld.
De baby. een jongetje, dronk echter maar
de helft van de pap op en begon te hui
len. Het kind werd in het ziekenhuis
opgenomen, maar bleek geen ernstige na
delige gevolgen van de lysol te hebben
ondervonden.
Franse grijsaard roeide
over bet Kanaal
Niet iedere grijsaard zit met de
hitte amechtig terneer, alle hoop ge
vestigd op een „ijsje". Althans zeker
niet de 72-jarige Fransman Georges
Adam. H\j is op zijn oude dag in een
roeibootje het Kanaal overgestoken,
welk traject precies 6 uur en 25 mi
nuten duurde. De temperatuur was in
Frankrijk gestegen tot ver over de 90
graden F., maar toen onze Georges
Adam in Engeland voet aan wal zette,
bleek het daar niet veel koeler te zijn.
Georges Adam ging een uurtje zitten
uitblazen en aanvaardde toen blij
moedig de terugtocht in zijn bootje.
Helaas werd de start voor de terug
tocht enigzins vertraagd, doordat zijn
skiff vlak na het vertrek kapseisde.
De roeier werd uit het water gevist,
hij trok een droge pantalon aan, en
zette de terugreis naar Frankrijk
Lijvig rapport uit Ned. Herv. Kerk
Dr K. H. E. Gravemeyer nam afscheid voor
zijn vertrek naar Zuid-Afrika
BRACHT MAANDAG de commissie Psalmberijming het resultaat van
jarenlange arbeid ter tafel op de generale synode der Ned. Hervormde
Kerk, gisteren deed de commissie die moest rapporteren over het huwelijk,
al niet anders. Bovendien bracht dr K. H. E. Gravemeyer, alvorens naar
Zuid-Afrika te vertrekken, verslag uit van zijn reis die hij daarheen enkele
maanden geleden maakte. De praeses, ds J. R. Wolfensberger, herdacht het
plotseling overlijden van ds P. de Bruijn uit Driebergen, die in de moeilijke
jaren van de bezetting president was van de Algemene Synode.
„Wij zijn allen doordrongen van het
feit dat hij met heel zijn hart de kerk
heeft gediend", zei de Synodepraeses over
ds De Bruijn. „Hij heeft in de bezetting
en daarna met heel zijn wezen hardnek
kig volgehouden aan de lijn, die uitmond
de in de Nieuwe Kerkorde."
Hel huwelijk
Nieuwe fabriek I.B.M. in
Amsterdam geopend
Het gebouw van de Internationale Be-
drijfsmachine Maatschappij aan de Kost-
verlorenkade in Amsterdam, waar in
totaal 500 personen werk vinden, is giste
ren officieel geopend. Het bedrijf is in
1950 met 10 man personeel begonnen als
dochteronderneming van het Wereld
concern I.B.M. Dit jaar zal bij 110 fabrie
ken en andere leveranciers reeds voor
f 4 millioen aan orders worden geplaatst.
Binnenkort begint men met de fabricage
van tijdcontrdle-apparaten.
(Advertentie)
Voor de behandeling van het rapport
over het burgerlijk en kerkelijk huwelijk
verschenen de commissieleden prof. dr H.
de Vos, ds H. Witvliet en dr P. J. F. Du-
puis ter Synode. Het rapport werd uit
gebracht op verzoek van de synode van
1947, die een brede voorlichting nodig
achtte over de huwelijksvragen, die toen
aan de orde waren naar aanleiding van
vragen over huwelijksinzegening na echt.
scheiding.
Het zeer lijvige rapport omvat vyf
hoofdstukken: de Synode behandelt het
per hoofdstuk.
Eerst kwam de Bijbelse fundering
het huwelijk aan de orde. Het rapport
stelt dat het huwelijk naar Bijbels besef
blijvend en onontbindbaar is. Man en
vrouw dragen een blijvende verantwoor
delijkheid voor elkaar.
Al vindt het rapport bij Paulus geen
steun om het huwelijk tot sacrament te
verheffen, wel geeft h\j aan, dat het hu
welijk een heilige orde is. De verhouding
tussen man en vrouw in het huwelijk
wordt gezien in het licht van de verhou
ding van Christus tot Zijn gemeente. Het
onderdanig zijn van de gemeente aan
Christus heeft niets te maken met slaafse
onderworpenheid. Het is dienen in liefde.
Men moet voorzichtig zijn met de be
wering, dat de apostel de suprematie van
de man ten koste van de vrouw door
voert, aldus het rapport.
De discussie over dit gedeelte bracht
aan het licht, dat de Synode zeer dank
baar is voor dit boekwerk, dat een Bij
bels antwoord wil geven op de huidige
huwelijksnood. Toch kon de Synode zich
niet verenigen met de visie van het rap
port, alsof alle onderdanigheid van de
vrouw aan de man in bijbels licht ver
worpen dient te worden.
De Synode aanvaardde met rui
me meerderheid het voorstel om
uit te drukken, dat naast de weder
kerigheid in het diénen tussen man
en vrouw, aan de man een eigen ver
antwoordelijkheid blijft voor zijn
vrouw in zorg en bijstand; dat de
man zijn gezag in het huwelijk ver
werkelijkt in het dienen.
Op deze wijze is de man hoofd der
vrouw en van zijn gezin. Deze bijbel
se grondslag, zo besloot -de Synode,
heeft ook betekenis voor de regelen
van de burgerlijke wetgeving.
Met hoofdstuk II, dat een beschrijvend
overzicht geeft van de praktijk der hu
welijksverhouding in de Kerk, ging de
Synode accoord.
Hoofdstuk III handelt over het huwe
lijk in deze tijd. Hierin wordt gesproken
over 'het gebruik van voorbehoedmidde
len in het huwelijksleven. Het rapport
stelt, dat er geen principieel verschil Is
tussen de periodieke onthouding en het
gebruik van chemische en mechanische
middelen. De coitus mag niet alleen in
verband met de procreatie gezien worden,
maar ook als vreugde in zichzelf. Na
brede discussie en toelichting van dr Du-
puis werd dit hoofdstuk met één stem
tegen aanvaard.
Hoofdstuk IV over de taak van over
heid en Kerk werd aanvaard.
1 Echtscheiding
Hoofdstuk V over echtscheiding en be
vestiging van het tweede huwelijk na
echtscheiding behandelt de oorspronke
lijke vraag van de Synode in 1947. De Sy
node besloot, dat in het algemeen tegen
een dergelijke kerkelijke bevestiging geen
bezwaar gemaakt behoeft te worden, als
de andere echtgenoot reeds getrouwd dan
wel overleden is. Doen zich naar het oor
deel van de kerkeraad andere omstandig
heden voor, waardoor hij het als een
zaak van pastorale zorg ziet om In een
kerkelijke bevestiging toe te stemmen,
dan zal hij advies hebben te vragen bij
een door de Generale Synode aan te wij
zen orgaan. Verder stelt het rapport be
treffende de echtscheidingswetgeving, dat
echtscheiding door onderlinge toestem-
Iming ontoelaatbaar is, dat de Overheid
Van het erf van School en Kerk
slechts echtscheiding moet toelaten bij
grondige ontwrichting van het huwelijk.
Het instituut scheiding tussen tafel
bed dient te worden gehandhaafd. Ook
dit werd door de Synode aanvaard. De
Synode nam het rapport in zijn geheel
aan. Het zal worden gepubliceerd.
Verslag dr Gravemeyer
Dr Gravemeyer, die zijn reis
Zuid-Afrika deze winter mede maakte in
opdracht van de Synode, vroeg om
goed perscontact, contact op het gebied
van de theologische studie, hulp bij het
zoeken naar verantwoorde Prot. kerk
bouw, uitwisseling veui studenten en pro
fessoren.
Zal dr Gravemeyer straks als emigran-
tendominee In Zuid-Afrika zijn werk
kunnen doen, dan moeten de emigranten
in Nederland goed worden voorbereid.
De status van algemeen gedelegeerde der
Hervormde Kerk zal hem veel kunnen
helpen, maar hij zal van zijn opdrachten
hier ontheven moeten worden om een
nieuwe te ontvangen.
De Synode besloot in de verzoeken van
dr Gravemeyer toe te stemmen. Gelden
zullen verzameld worden om namens de
Hervormde Kerk een Avondmaalsstel aan
de Ned. Herv. gemeente van Potchef-
stroom aan te bieden t.g.v. het eeuwfeest
van de bevestiging van ds D. van der
Hoff aldaar. Nu dr Gravemeyer de Sy
node verlaat, dankte de praeses hem voor
de arbeid in de Kerk. Hij heeft soms won
derlijke dingen mogen bereiken. (Pers
bureau der Ned. Herv. Kerk).
Staphorster ruilverkaveling
kostte 6 millioen
De vele ruilverkavelingswerken. die
sinds 1927 in de gemeente Staphorst in
uitvoering zijn geweest, zijn thans offi
cieel geëindigd. De werken omvatten
11.500 ha van de 14.000 ha tellende ge
meente. De totale kosten van deze ruil
verkaveling hebben ongeveer 6 millioen
bedragen.
Advertentie)
Beroepin gsweric
Ned. Herv. Kerk
iroepen: te Stad aan 't Haring
vliet H. N. van Hensbergen te Schalk
wijk; te Beemster (toez.) A. Faber te
Boxum.
...ingenomen: naar Apeldoorn en
Het Loo (10e pred.pl.) dr F. de Graaff
te Well en Ammerzoden.
d a n k t: voor Veendam (vac.-J. L.
Meesters) A. Mol te Wons.
Geref. Kerken
iroepen: te Capelle a. d. IJssel
drs O. Jager, prop. te Delft; te Emmer-
Compascuum cand. A. Nagelkerke te
Wolphaartsdijk.
Beroepbaar: ds G. Th. Rothuizen,
vlootpredikant te Den Helder, zal gaarne
m.i.v. 13 Juli een beroep overwegen,
gezien zijn dienstverband op 1 November
eindigt. Adres: Binnenhaven 58, Den Hel
der (12—31 Juli Duinw:g 72, Oostkapelle)
Chr. Geref. Kerken
Tweetal: te Zaamslag cand. H. C. v
d. Ent te Barendrecht en ds J. van Doorn
te Ermelo.
Beroepen: te Werkendam cand. H.
C. v. d. Ent te Barendrecht.
Geref. Gemeenten
Tweetal: te Ridderkerk D. L. Aan-
geenbrug te Terneuzen en cand. W. Hage
te Den Haag.
Beroepen: te Giessendam, Rilland-
Bath, Tricht en Vlaardingen .cand.
Hage te Den Haag.
Evang. Luth. Kerk
Beroepen: te Amsterdam (vac.-G.
J. Duyvendak) dr G. J. Lindijer te Dor
drecht.
Prof. dr J. C. Hoekendijk
Dr J. C. Hoekendijk, wiens benoeming
tot hoogleraar te Utrecht vanwege de
Ned. Herv. Kerk wij meldden,
zoon van de indertijd bekende predikant
der Vrije Evang. Gemeenten, ds C. J.
Hoekendijk. Hij is in Garoet (Indonesië)
geboren en was aanvankelijk bestemd
voor de zendingsdienst. De oorlog verhin
derde hem echter in dienst te treden.
Daarom bleef hij secr. van de N.C.S V.
Toen deze studentenorganisatie werd op
geheven, werd ds Hoekendijk studenten-
predikant in algemene dienst. In de oor
log had hij Joodse kinderen in zijn huis
te Utrecht. Als gevolg hiervan moest hij
onderduiken. De regering riep hem
Londen, als vlootpredikant, maar op weg
daarheen bleef hij in Zwitserland. Hij
beidde er op het bureau van de Wereld
federatie van Studenten. Daarna ging hij
als zendingsconsul naar Australië
Nieuw-Guinea. In 1946 repatrieerde hij.
Hij werd secretaris van de Ned. Zendings
raad, maakte buitenlandse reizen, werd
docent aan de zendingshogeschool
Oegstgeest en promoveerde in 1948. Kort
daarop werd hij benoemd bij de Wereld
raad van Kerken te Genève.
Verdere restauratie Grote Kerk
te Naarden
Voor de verdere restauratie van c
Grote Kerk te Naarden zal het Rijk et
subsidie verlenen tot 50 procent van
kosten, mits de gemeente Naarden 15 pet
bijdraagt. De raad van Naarden besloot
dit te doen. De restauratie heeft reeds
tonnen gekost.
Moeilijkheden bij beroepingswerk
in Amsterdam opgelost
De gerezen moeilijkheden bij het be
roepen van een predikant in de Evang.
Luth. gemeente van Amsterdam in de
vacature ds G. J. Duyvendak zijn nu
opgelost door het beroepen van de vrij
zinnige dr G. J. Lindijer uit Dordrecht.
Door verscheidene acties in de gemeente,
bedoeld om een andere vrijzinnige can-
didaat, ds C. H. Brandt uit Haarlem, te
verkiezen, was herhaalde malen her
stemming noodzakelijk.
Prof. C. W. Mönnich gewoon
hoogleraar
en W. van Amsterdam stellen voor
te benoemen tot gewoon hoogleraar in
de geschiedenis der leerstellingen van de
Christelijke godsdienst en wijsgerige in
leiding tot de Godgeleerdheid aan de
gemeentelijke universiteit prof. dr C. W.
Mönnich, thans buitengewoon hoogleraar.
DE ROXY
„Wat is jullie devies
DE LUCIFER
„Eerst ROXY zien en dan
sterven"
Jongeman probeerde zijn
ex-verloofde te wurgen
In Rotterdam is gisteren tien maai
den geëist tegen de 24-jarige maitroos
van de binnenvaart T. A. van der H.
aldaar, die tijdens de Kerstdagen zijn
vroegere verloofde, de 18-jarige brug
wachtersdochter M. Duits, op haar slaap
kamer getracht had te wurgen, na enige
cafe's te hebben bezocht.
Luchtmachtkrijgsraad
op komst
De chef van de luchtmachtstaf heeft
by Kon. Besluit de bevoegdheid gekre
gen een luchtmachtkrijgsraad te benoe
men en militairen die onder zijn bevelen
staan naar die krijgsraad te verwijzen.
De chefs van de generale staf er
marinestaf bezaten een dergelijke be
voegdheid reeds.
Het lied der aethergolven
DONDERDAG 3 JULI 1952.
HILVERSUM I (402 m.
AVRO: 7.00 Nieuws 7.15 Gram. VPRO:
7.50 Dagopening. AVRO 8.00 Nieuws. 8.1S
Gram. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Grat-
huisvrouw. 940 Gram. 10.
weet. ik
de kleut
35 „Ik
1.50 Voor
:ers. -11.00 Concert. 1.1.30 „Ridders
itijn". 1150 Gram. 12.00 Orgel. 12.25
„In 't spionnetje". 12.33 Gram. 1.00 Nieu>—
13.15 Gram. 1 30 Lichte muziek. 2.10 „Maj<
Frans", hoorspel. 3.00 Voor de zieken. 4.00
„Van vier tot vijf". 5 00 Voor de Jeugd. 5 30
Gram. 5.45 RegeririgsuitzendingDrs. Jac
Zwier „Van Batavia tot Groot-Djakarta"
6 00 Nieuws. 6 15 Sportproblemen. 6 25 Ten
niskampioenschappen Wimbledon. 6.35 Lichti
muziek. 6 55 Militaire causerie. 7.05 Lichte
muziek. 7.25 Gesproken brief uit Londen.
7 30 Gi .-
7.40 Rubriek van kunst
i solister
ïzlek. 10.10 Gram. 1030
Enkele dagen later was de ketel gemonteerd rent te gaan er was immers al iets uitgelekt
zwaar en op een wenk van Reising, die vol spanning en Jan had ongetwijfeld al prachtige aanbiedm-
op het werk had toegezien en de nodige wenken gen gehad dan zou dit een geduchte tegenslag
had gegeven, werden de vuren aangelegd. zijn. Dat moest in ieder geval voorkomen wor-
Van der Ham zelf was ook gekomen om getuige den. Hij was bereid te betalen, wat mogelijk was.
te zijn van hét grote ogenblik. De avond te voren Toen de koffie binnengebracht was en Jan een
had Jan hem z'n vinding op papier verklaard en sigaar opgestoken had hij rookte nu sinds kort
volgens de andere ingenieurs klopte alles precies. zei de fabrikant: „Laat ik meteen maar eens
De proef kon eigenlijk niet mislukken, maar ja, van wal steken, Jan, want om je eerlijk de waar-
je kon toch nooit weten. Een kleinigheid kon soms heid te zeggen: ik heb er een bedoeling mee, dat
Jan zweeg maarden toen het werk van jaren weer ongedaan maken. ik je hier liet komen. Ik wil je onder vier ogen
Reising keek de ander verwonderd aan.
„Laat ik je vertellen Reising, dat ik vertrou
wen in je heb. Trouwens, dat heb ik je al ge
toond, toen ik je onmiddellijk een betrekking aan
bood en je in de gelegenheid stelde om rustig
je uitvinding te voltooien. Je bent me sympathiek,
maar ik ben natuurlijk ook zakenman. Ik hoef
er niet omheen te draaien om je te vertellen,
dat je vinding van zeer grote betekenis zal zijn
voor de bouw van stoommachines. Men zegt wel
Reising zelf was vol vertrouwen. Hij voelde,
dat hij
33
Jan zuchtte. „Kind, dat moet je niet
opvatten, dat komt allemaal wel vanzelf in orde.
Ik zal je bij diverse mensen wel introduceren.
Je zult zien, dat het wel mee zal vallen."
„Ik hoop het. Maar ik zou toch wel graag een
hok met kippen willen hebben. Eigen eieren sma
ken veel lekkerder dan wanneer je ze moet ko
pen
in zweeg
scheid nam, leek het wel, of er iets verkild was
tussen hen beiden. Op het balcon van de laatste
wagen zag hij het frele figuurtje, dat eenzaam
op het stationnetje achterbleef, na, tot de tram
door een bocht ging en hij het uit het oog ver
loor. Toen ging hij naar binnen.
Hoofdstuk 10.
In de grote machinefabriek van de fa. Van der
Ham klonk het lied van de arbeid. De machines,
draaibanken en motoren, snorden en de arbeiders
bouwden samen aan nieuwe, vernuftig uitgedach
te machines. De crisisjaren hadden hun hoogte-
Sunt bereikt, maar Van der Ham had, dank zij de druk
et feit dat hij over relaties in de hele wereld nen worden als
beschikte, nog volop orders.
Verstoorde Jeugdliefde
MAARTJE ZELDENRIJK
In een apart vertrek
grote ketel te bewerken. Er werd gere- paar uur duren,
kend en gemeten en van tijd tot tijd bogen ze Met enige teg
zich samen over een tekening. Het eindstadium met de fabrikant mee
in Reising's uitvinding was bereikt: de naadloze even keek hij achterom,
dat de stoommachine uit de tijd is,
slagen. Hij was er van overtuigd, dat dat zal nog wel een halve eeuw of langer duren,
deze ketel twee keer zo groot zou kun- Het beste bewijs is wel, dat ik een order heb
van een groot electriciteitsbedrijf voor de bouw
van een nieuwe centrale. Je uitvinding kan daar
vooral van pas komen. Verder moet ik binnen
je voldoende stoom hebt." twee jaar vijftien zware sneltreiulocomotieven
Met enige tegenzin stemde Jan toe en ging bouwen voor Brazilië en ook in die machine kan
diens kamer. Nog jouw ketel goede diensten doen. Laten we zake-
- de beide andere lijk zijn en kort. Je hebt natuurlijk aanbiedingen
„Laten t.
twee ingenieurs be- de Van der Ham voor. „Het kan nog wel
ketel was geboren in de fabriek, die tot nu toe ingenieurs waren volkomen betrouwbaar en het gehad van m'n concurrenten. Ik heb m'n ogen
nooit anders dan gelaste ketels had gemaakt. 1*gj lia» Aa*
Jan's gedachten, reeds op de Technische Hoge
school in zijn brein opgekomen, waren nu wer-
Van der Ham had nog een andere bedoeling, wordt. Ik bied je 20 pet
dan het hoogste
kelijkheid geworden. Straks zou de ketel gemon- Want nu het grote ogenblik was aangebroken, bod, dat je hebt gehad. Als je wilt, kan vanmid-
teerd worden op een stoommachine van het nieuw- dat de uitvinding practisch verwezenlijkt zou wor- dag onmiddellijk na de proefneming het contract
ste type en dan zou de proef genomen moeten den, betekende dit voor hem, Van der Ham, de opgemaakt worden. En als je wilt, kun je de
worden. Slaagde zij, dan zou dit een omwenteling kans, om er beslag op te leggen. Als Jan het in koopsom onmiddellijk in contanten uitbetaald
betekenen in de bouw van locomotieven. zijn hoofd zou krijgen er mee naar een concur- krijgen."
Lichte muziek. 44.00 Nieuws. 11.45 Sport.
11.30—12.00 Zang. viool en orgel.
HILVERSUM n (298 m).
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek.
7.30 Carillonspel. 7.45 Morgengebed. 8.00 uur
Nieuws. 845 Gram. 10.30 Morgendienst. KRO:
11.00 Voor de zieken. 1.1.45 Gram. 11.50
de ziele luistert". 12 03 Lunchconcert.
Zonnewijzer. 1.00 Nieuws. 13.20 Gram.
Planorecital. NCRV: 2.00 Promenade Orkest
en solisten. 2.45 Voor de vrouw. 3.15 Gi
350 Vocale kamermuziek. 4.00 Bijbellezing.
4.30 „Strijdlied tussen Leven en Dood"
dramatische cantate, 5.00 Voor de Jeugd. 5 30
Gram. 5.40 Voordracht 6.00 Nieuws. 6.15
Vrouwenkoor. 6.40 „Op de Stelling". 6.50 G
7.05 „Levenevragen van allerlei aard en ee
pastoraal antwoord". 7.20 Geestelijke liedt
ren. 7.40 Radiokrant. 8 00 Nieuws. 8.10 Mari
nierskapel. 6.50 Reportage. 9.10 Gramofooi
9.30 „Het Wespennest". 9 55 Buitenlands
overzicht 10.15 Twee piano's. 10 45 Avond
overdenking. 11.00 Nieuws. 14.15—12.00 Gram.
Gev. programma. 1255 Weerberichten. 1
Nieuws. 1.20 Filmprogramma. 1.55 Sport.
2 00 Voor de scholen. 3.10 Sport. 3.40 Hoor-
i 'o Sport. 5.00 Voc- J-
hobo. 10.30 Wetensch. overzicht. 10 45 Pai
lementsoverzlcht. 11.00—11.03 Nieuws.
ENGELAND. BBC Light Programme,
1500 en 247 m.
12.00 Parlementsoverzicht. 12.15 Orgel. 12.45
Gev. muziek. 1.30 Concert. 1.45 Voor de kleu
ters. 2.00 Schots orkest. 3.00 Lichte muziek
350 Voor de soldaten. 3.4fi Lichte muziek.
4.15 Mrs. Dale's Dagboek. 4.30 Causerie. 4.45
Arbeldersorkest. 5J5 Orgel. 5.30 „BFN Fare
well". 6.15 Sport. 6 45 Hoorspel. 7 00 Nieuws
en radiojournaal. 7.25 Sport. 7 30 Gev. progv.
8.00 Hoorspel. 8.30 Verzoekprogramma. 9 00
Hoorspel. 9.30 Gev. progr. 10.00 Nieuws. 10.15
15 Orgel.
Dansmuziek 11.00 Voordra
14.56—12.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
11.45 Gram. 12.30 Weerberichten. 12.34 i
Voor de landbouwers. 12.42 Gram. 1.00 N'~_.
2.00 Engelse les. 2.15 Gram. 2.30
3.30 Gram. 4.15 Muzle.'
6.15S Co
-- -0 Nieuw-
Causerie. 7.50 Filmmuziek. 8 00 Roer-
-romme-de-pot. 8.20 Verzoekprogramma
9.00 Voor de vrouw. 9 45 Verzoekprogramma.
Nieuws. 10.15 Viool en plano. 10.55—11.00
Nieuws.
BRUSSEL 484 m.
12.05 Concert. 1.00 Nieuws. 140. 2.00. 2.30.
K) en 3.45 Gram. 5.00 Nieuws. 5.15 Lichte
7.45 Nieuws. 8 00
10.10 Dan
FRANKRIJK Nat. Programma, 347 en 21
12.30 Operamuziek. 1.00 uur Nieuws.
Operamuziek.
12.00 Nieuws.
te~K burgemeester dr W F Berghuis
Op 1 September
te Vlisslngen h
De Ruyter (zet
aan de boulevard
gebouw van de
aart) school worden ge-
Gistermiddag heeft prof. dr J. Clay van
je gem. universiteit van Amsterdam zijn
afscheidscollege gegeven.
KERKELIJKE 1
KAMPEN. (Theol. Hogeschoc
straat) Geslaagd: cand. ex. W
Hoogeveen. A. Reen 1
Ridderkerk.
arlink te Laar (Did.).
KAMPEN, (Theol. Hogeschool Broeder-
weg) Geslaagd: cand. ex. E. R. Postma
te Den Haag, prop. ex. mej. H. Deddens te
Kampen en J. R. Kamerbeek te Amersfoort.
APELDOORN. (Theol. School der Chr.
Geref. Kerken) Geslaagd: v0or het can-
didaatsexamen H. C, v. d. Ent te Baren
drecht. P N. Rlbbers te Apeldoorn en M.
Vlletstra te Hoogeveen (zij zijn beroepbaar).
Voor het semi-candidaatsexamen slaagden
G. J. Buys te Aalsmeer. W. van Heest te
Amsterdam. W. de Joode te Apeldoorn. A.
Rebel te Rotterdam, H. v. d. Schaaf te Am
sterdam. M C. Tanis te Rotterdam. Sj.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 2 Juli. Geslaagd cand. ex. wis-
en natuurkunde (I) de heren G Sillem. Lei
den, A C van Ginkel, Leiden. M H Neder-
hof. Lelden, A J A Janse, Rotterdam, idem
(L) mej. N van Schagen, Lelden. Gesl. doet.
ex. Geologie de heer D J G Nota, Oegstgeest.
Gesl. doet. ex. pharmacie de dames E N
Luyendijk (cum laude). Den Haag, C A de
Groot. Lelden en B Bertels, Oegstgeest. Gesl.
prop. ex. Godgeleerdheid de heren D Drie
bergen, Katwijk aan de Rijn. E Zorn, Den
Haag en J C Nennie. Den Haag.
AMSTERDAM (Gem, Univ.). 1 Juli Ge
slaagd: doet Engels: mej R M T M Wltte-
veen. mej P van Dalfsen en mej F C de
Vries. Amsterdam.
GRONINGEN. 1 Juli. Geslaagd: apothe
kers-ex. 2c ged. (rectificatie) mej G A
Brands. Zuidhorn. J B Quist, Eelderwolde
(Gr.); doet. Engels L M J Bettinger. Venlo;
cand. ex. geneeskunde dames J Gorter, Gro
ningen. F C Porrenga, Zandvoort: heren E
H Huizlnga en K D Kunst. Groningen, A
Houwing en W D Reitsma, Leeuwarden, J E
ter Braak, Irnsum, N Dormaar, Amersfoort,
D Th E Marijn. Den Haag.
GRONINGEN, 2 Juli Geslaagd: cand,
geneeskunde: de dames: E. J. M. Reijnhart,
Groningen, E. H. Roorda, Hilversum, de he
ren J. Brouwer. St Anna Parochie, S. J.
Detmar, Balk, V. A. M. Frencken, Gronin
gen, P. M. Moormann, Nijmegen, J. Dam,
van der Linden.
TEN tijde van Columbus leefden
onder bijna alle zeevarende vol
ken vele VTeemde verhalen over be
staande eilanden, die ver naar het
Westen in de Oceaan moesten liggen.
Een dier legenden verhaalde van het
geheimzinnige Anitillia, waarheen 7
bisschoppen met hun volgelingen
waren gevlucht, toen de Moren in de
8ste eeuw het Iberisch schiereiland
veroverden. Op dit Anitillia dan, zou
den deze bisschoppen 7 steden hebben
gesticht, die tot de rijkste der wereld
behoorden.
Of dit Antillia nu dicht bij Cipangu
(Japan) lag, waarvan Marco Polo
twee eeuwen eerder had bericht, was
niet bekend. Maar dit alles lag zó ver
in zee, dat ieder het bevaren van deze
kusten een onmogelijkheid toescheen
Behalve Columbus. Hij meende, dal
Antillia en andere legendarische
eilanden op ongeveer 750 mijlen van
de Azoren moesten leggen, want in
zijn voorstelling was de aarde onge
veer de helft kleiner dan de weten
schappelijke wereld aannam. Hij be
riep zich hierbij op de overgeleverde
denkbeelden van de klassieke histori
cus en philosoof Posidonhis, die in de
2de eeuw v. Chr. de mening had ver
kondigd, dat de kusten van Indië
70.000 stadiën (ongeveer 9500 km, dat
is de helft van de werkelijke afstand)
ten Westen van Spanje lagen.
Toen Columbus door de Spaanse
koningin Isabella in de gelegenheid
werd gesteld de uitvoerbaarheid van
zijn plannen aan een commissie van
deskundigen uiteen te zetten, ging het
derhalve niet om de vraag of de sche
pen misschien halverwege de reis van
de aarde zouden afvallen, maar of
een zo verre tocht op de oneindige
Oceaan, met de gebrekkige uitrusting
van die dagen, kans van slagen had
De deskundigen, die men in populaire
boekjes graag de onmogelijkste stupi
diteiten in de mond legt, meenden van
niet, wy'l zij het bestaan van de legen
darische eilanden betwijfelden en de
afstand van Europa tot China te grool
achtten om zonder tussenstations te
worden overbrugd.
Columbus kon deze deskundigen
met zijn geringere kennis uiteraard
niet overtuigen, doch uiteindelijk won
hij, door andere argumenten het pleit
bij de Spaanse koningin. Hij kreeg
brieven mee voor de Chinese Chan,
zeilde uit enontdekte de Caraïbi-
sche Archipel. Hoe vast hij vertrouw
de, dat deze eilanden onder de Chine
se kust lagen, blijkt uit zijn dagboek,
waarin hij de Spaanse monarchen ver
slag deed van zijn eerste reis: „Maar
in ieder geval ben ik vast besloten
naar het vasteland te gaan en naar de
stad Quinsay (Hang Tsjau, In de Chi
nese provincie Tsje Kiang) en de brie
ven van Uwe Hoogheden aan de grote
Chan aan te bieden, een antwoord
daarop te vragen en daarmee huis
waarts te keren Verdere bewijzen
voor Columbus' vergissing zouden 'e
veel plaatsruimte vergen, maar wan
neer U zich de Nederlandse Antillen
in de Caraïbische Zee herinnert, kunt
U daarin nog de naam Antillia onder
kennen.
Laten we Columbus thans rusten en
morgen spreken over de Theems, die
eigenlijk een rijrivler van de Rijn is.
(Nadruk verboden)
