Chr. partijen wensen nauw
contact met C.N.V.
Blauwe Gillette Mesjes
Nieuwe Engelse melange
burgert zich snel in
2
DINSDAG 1 JULI 1952
1 Verklaarde
uitzicht
Minzaamheid tussen
Russen
en Amerikanen
rpOEN GENERAAL R1DGWAY
Parijs en Rome was, poogden de
communisten, op instructie van Moskou
de haatcampagne tegen de Amerikanen
om te zetten in relletjes en te
liep op een volkomen fiasco uit, omdat
de Franse en Italiaanse regeringen
middellijk ingrepen. Een zelfde
schijnsel viel te constateren, toen Dean
Acheson, de Amerik. min. van Buit
Zaken, te Berlijn was. Gaf niet „Neues
Deutschland" het parool voor een pro
testdemonstratie? In een hoofdartikel
werd betoogd, dat de „ondermijning
het vreedzame, communistische gezag te
vuur en te zwaard moest worden be
streden." Ondanks dit alles is het be
zoek van Acheson aan Berlijn geheel
rustig verlopen en er deden zich geen
incidenten voor. In zoverre is dit
kelijk een „symbolisch bezoek" geweest,
omdat er uit blijkt, dat een vastberaden
houding tegenover de communisten nog
de b este methode is, om hun de mond
te snoeren. Het merkwaardige geval
heeft zich voorgedaan, dat de
nistische rel tegen Acheson op niets uit
liep en nota bene, op een receptie te
Berlijn, ter gelegenheid van het bezoek
van Acheson georganiseerd, een aantal
Russische functionarissen een heildronk
op de gehate Amerikaan uitbrachten.
Achteraf beschouwd, schijnt Tsjoeikof,
de voorzitter der Russische contróle
commissie, voor die receptie te zijn uit
genodigd, maar persoonlijk kwam hij
niet. H\j is de man, die herhaaldelijk
met de Westelijke Geallieerden in Berlijn
in botsing komt. Wel zijn de functiona
rissen van de Russische bestuurscom
missie in Oost-Duitsland op de receptie
aanwezig geweest en de specialist voor
Oost-Duitse zaken, Semeonov, bracht
zelfs een dronk op Acheson uit.
Velen zullen zich afvragen of men
daar nu een bijzondere betekenis aan
moet hechten. By herhaling heeft zich
de laatste jaren, in een periode van grote
verwijdering tussen Russen en Westelij
ken, het feit voorgedaan, dat een Rus
sische vertegenwoordiger op een offi-
iële diplomatieke „plechtigheid" als een
receptie, verscheen. En toch heeft dit
nagenoeg geen invloed gehad op de po
litieke gang van zaken.
Men kan de mening zijn toegedaan,
dat de Russen op hun beurt door een
„symbolische" geste te kennen willen
geven, dat zij, ondanks alles, tot een be
scheiden toenadering bereid zijn vooral
omdat' zij de, tot stand gekomen, maar
nog niet geratificeer
de Duitse verdragen
met de Westelijken,
als een gevaar zien.
Men kan de tegen
woordigheid der Rus
sen op de receptie van de Amerikaan
Acheson ook louter zien als een voor
beeld van speciaal Russische camouflage.
Een manoeuvre, om de Westelijken zand
in de ogen te strooien, als zou men op
het Kremlin tot concessies bereid zyn.
Want men moet niet vergeten, dat de
toekomstige positie van Duitsland voor
Europa van het hoogste belang is, maar
natuurlijk ook voor de Russen. Indien
er een „herenigd Duitsland" tot stand
zou kunnen komen, zou zulks inderdaad
een politieke „Neu-Orientierung" een
afwenden van direct gevaar, kunnen be-
tkenen. Dat zulks nooit gespaard mag
gaan met een Russificering, hebben wij al
vaker betoogd.
Zoals de zaken thans staan, wordt deze
week de Westelijke nota over Duitsland
aan de Russen verzonden. Tevens zal het
er op uitdraaien, dat toch een „viermo-
gendheden-conferentie", dus praten met
de Russen gebaseerd op een strakke
agenda, zal plaats vinden. Acheson heeft
de Berlijners moed ingesproken, want hij
gaf de Russen duidelijk te verstaan, dat
het belegerde Berlijn beschermd zal
worden als een voorpost van de vrijheid.
Het doel der nota-wisseling is een basis
voor overeenstemming te vinden, over d«
hereniging van Duitsland. De Westelij'
ken zullen in Berlijn blijven tot de vrij
heid dezer stad verzekerd is. Elke aanval
op Berlijn uit welke hoek ook, zal be
schouwd worden als een aanval op de
Westelijke strijdkrachten, dus ook op
Amerika. Dit is dus slechts 'n bevestiging
van het vroegere standpunt, ir
was verstandig dit waarschuwende ge
luid nog eens te doen horen, voordat
de Westelijken met de Russen w
één coijferentietafel gaan zitten.
Hoewel het nog niet vaststaat, wordt
Berlijn als plaats van samenkomst voor
„praten" met de Grote Vier genoemd,
zodat noch Westelijken noch Russen zich
op dit gebied als „gedaagden" behoeven
te beschouwen. Toch moet het ons var
het hart, dat Acheson in Berlijn eer
soort gelegenheids-politiek bedreef. Im
mers hij zeide „geen directe dreiging van
een Russische aggressie" te kunnen con
stateren hoewel hij geenszins de jongste
maatregelen van Oost-Duitsland tegen
West-Berlijn, als represaille voor het
aansluiten van Bonn bij het Westelijke
defensiestelsel onderschatte.
Een geheel ander geluid liet de minis
ter voor Duitse zaken, Jakob Kaiser
horen. Volgens hem dienen de regering
van West-Duitsland en de Westelijke
mogendheden zich meer dan ooit bezig
te houden met de vraag, hoe aan de
Duitsers hun verloren vrijheid kan wor
den teruggegeven, welke proces snel ge
schieden moet. Immers, zo zeide hij, de
structuur van de Sowjetzone verandert
dagelijks meer in een voor de Westelij
ken ongunstige richting. De politiek van
het Westen moet zijn de Sowjets terug te
dringen naar het Oosten.
Met of zonder een „verenigd Duits
land" de Russen blijven gevaarlijk, zo
lang er „vijfde colonnes" bestaan. Hier
op heeft premier Pleven van Frankrijk
gewezen, de noodzakelijkheid beplei
tende, juist deze vijfde colonnes in de
gaten te houden en vleugellam te ma
ken. Frankrijk, zo zeide hij, moet voor
bereid blijven op een geheel andere oor
log dan die van 1940.... De Russische
minzaamheid op de receptie van Acheson
te Berlijn, zegt niet veel!
Dz Schouten en mi Beernink
Vakverbond neemt desnoods zelf initiatief
voor getuigend congres
(Van een onzer verslaggevers)
T~\E ONTWIKKELING der dingen in de laatste jaren heeft ons doen
nkJ zien, dat de verhouding tussen de Christelijke beginselen en het
leven in staat en maatschappij een hoogst belangrijk vraagstuk is. Vandaar
dat de Anti-Revolutionnaire partij zo meeleeft met het Chr. Nationaal Vak
verbond. Ons beider antwoord op dit probleem moet positief zijn en wij
moeten er met alle kracht naar streven de Christelijke beginselen uit te
dragen in alle rechtsverhoudingen, ook in die van de arbeid". Deze woor
den sprak dr J. Schouten gisteravond in Utrecht op de alg. vergadering
van het Chr. Nationaal Vakverbond, waar hij het Centraal Comité van
A.R. Kiesverenigingen vertegenwoordigde.
\Nü heb ik g
dat ik Patria biscuits j
kan presenteren.
Ik wil
alleen het beste.'
Advertentie)
Dr Schouten wees er op, dat cr steeds
meer aanraking komt tussen het poli
tieke en het sociaal-economische leven.
Hy sprak daarom de wens uit, dat het
C.N.V. en de AJt.-partij nauw contact
met elkaar zouden houden en elkaar ty-
dig zouden inlichten over wensen t.a.v.
de koers.
Spr. wees tenslotte op de toenemende
veruitwendiging en verwereldlijking
het leven. Hierdoor dreigt het gevaar,
dat de mensen bewust of onbewust eer
scheiding gaan maken tussen het geeste
lijke en -het materiële. „Als in uw en ons
werk de dagelijkse activiteit niet gedra
gen wordt door het Christelijk geloof,
gaat het verkeerd", aldus dr Schouten.
„Ik wens uw beweging toe, dat haar le
den steeds zullen zien de nauwe, onlos
makelijke band tussen de dienst van God
de dienst in het sociaal-economisch
leven".
In de morgenvergadering had mr
H. K. J. Beernink uit Rijswijk, spre
kend namens het hoofdbestuur van
de Chr. Historische Unie, reeds de
bereidheid van deze partij uitgespro
ken om kennis te nemen van en zo
mogelijk rekening te houden met de
wensen van het C.N.V. t.a.v. de so
ciale politiek.
Het lijvige jaarverslag en het bestuurs
beleid brachten gistermiddag tien afge
vaardigden op het spreekgestoelte. Tal
vraagstukken kwamen aan de orde
r werd o.m. critiek geoefend op het
mislukken van de plannen inzake het
Derde Chr. Sociaal Congres, waarbij de
spreker aanknoopte bij hetgeen door de
heer H. Amelink hierover in ons blad
werd geschreven.
Toch een congres
De heer Ruppert antwoordde hierop,
dat de grondslag van 1919 gehandhaafd
werd en dat men de zgn. „doorbraak-
groep" na ernstig beraad willens en we
tens bij het te houden congres betrokken
had. Het sociale vraagstuk is een geeste
lijk-zedelijk vraagstuk en daarmee moest
deze groep worden geconfronteexd. Haar
de vraag gesteld worden: Kan men
in deze vragen nu alleen op materiële
gronden beslissingen nemen? Als Chr.
sociale beweging zouden we deze discus
sie aandurven en aankunnen; de uitslag
niet twijfelachtig zijn geweest, aldus
spreker.
Als na de in dit najaar te houden
Chr. Sociale conferentie nog niet kan
worden besloten tot het bijeenroepen
van een vergadering, die niet alleen
een bezinnend, maar ook een getui
gend karakter draagt, zal het C.N.V.
zelf hiervoor het initiatief nemen, zo
deelde de heer Ruppert mee.
Een ander punt van discussie was het
feit, dat ongeorganiseerden nog steeds
kosteloos profiteren van wat door de or
ganisaties wordt bereikt. De heer Rup
pert merkte op, dat voor de werkgevers
al een oplossing is gevonden en dat ook
aan werknemerskant op korte termijn
wat moet gebeuren. Invoering bij de wet
van het verplichte lidmaatschap achtte
hij ongewenst, doch tegen invoering hier
van bij de collectieve arbeidsovereen
komst zou hy zioh niet verzetten. Drie
juristen bestuderen op dit ogenblik de
mogelijkheid orri de ongeorganiseerden
te verplichten bij te dragen in de kosten
van de bedrijfschappen. Op deze wijze zal
wellicht een oplossing gevonden kunnen
worden.
Nivellering
Naar aanleiding van critiek op het
radioprogramma van de Chr. vakbewe
ging „Op de Stelling" deelde de secreta
ris, de heer C. van Nierop, mee dat ook
veel waardering wordt ondervonden
deze poging. Natuurlijk kan het program-
niet te lang onveranderd blijven
zal dan ook binnen niet al te lange
tijd weer een nieuwe vorm worden ge-
Uit de kring der ambtenarenorga-
nisaties werd de bijzondere aandacht
van het Verbondsbestuur gevraagd
voor de steeds verdergaande nivel
lering tussen de salarissen van arbei
ders en beambten. In ontwikkeling
naar bedrijfsbonden kan dit tot grote
moeilijkheden aanleiding geven.
Gasten
De heer Ruppert kon een groot aantal
gasten verwelkomen. Zo vertegenwooi--
digde ds H. W. H. van Andel te Utrecht
de Gereformeerde Kerken, ds F. Nolte de
Evang. Lutherse Kerk en drs R. Mulder
Oud-Katholieke bisschoppen. De heer
van Istendael, adj. secretaris-generaal
i het Intern. Chr. Vakverbond, bracht
de groeten van deze organisatie
de heer A. Oudhof sprak namens het
Convent van Chr. Sociale organisaties.
De sociale attaché's van de Ameri
kaanse en de Britse ambassade warer
aanwezig, evenals vertegenwoordigers
de Prot.-Chr. vakbeweging in Zwit
serland. Ook zagen we prof. dr F. de
Vries, voorzitter van de Soc. Economische
Raad.
Telegrammen werden gezonden
H M. de Koningin en aan de heren Fuyk-
schot, De Boer en Beekman, die resp. in
Ca'nada, Nieuw-Guinea en Indonesië
belden aan de verbreiding van de Chr.
sociale gedachte.
(Advertentie'
[Blue Gillette f. 0.75 per 5
In prachtige samenwerking
winning.
In de roeisport moet men vol
komen op elkaar zijn ingesteld.
Dat is net als bij Gillette waar
apparaat en mesje een ideale een'
heid vormen.
Daarom zijn het Gillette tcbeer-
apparaat en de Blauwe Gillette
mesjes tot in de kleinste details
aan elkaar aangepast.
•N GILLETTE SCHEERAPPARAAT EN
ZIJ BEHOREN BIJ ELKAAR
(Advertentie)
Echte Engelse smaak vindt bijval
De Nederlandse vrouw heeft haar eigen smaak.
Zij is niet zo heel gauw gewonnen voor iets
nieuws. Alleen wanneer dat nieuws ook iets
bijzonder goeds is, valt er op haar te rekenen.
In dit verband is het wel typisch,
hoe snel een geheel nieuwe thee
melange, gebracht door de firma
Douwe Egberts, zich heeft inge
burgerd.
Het betreft hier de nieuwe PICK
WICK THEE (met groen etiket)
een echte Engelse melange, samen
gesteld naar het voorbeeld uit een
land, dat van oudsher zijn eigen
eisen aan de thee stelde.
Tot nog toe waren deze Engelse
theesoorten meestal zeer prijzig.
PICKWICK THEE (groen etiket),
een krachtige melange met de
echte Engelse smaak en een bijzon
der rijke afschenk, kan echter
gebracht worden voor 76 cent per
pakje. Volgt U onze raad eens op
en bestelt U een pakje Douwe
Egberts PICKWICK THEE groen.
Een „goeie morgen" begint met Gillette!
Van het ert van School en Kerk
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Putten (3e pred.pL)
G. M. van Dieren te Ede.
Aangenomen: de benoeming
vicaris te Renkum cand. P. H. de Ruyter
te Jutphaas.
Bedankt: voor Kollumerzwaag W.
Brinkman te Asperen; voor Nieuw-Lek-
kerland L. Trouwborst te Monster.
Geref. Kerken.
Beroepen: te Baarland cand. H. B.
Weyland te Breda; te Heinkenszand
drs O. Jager, prop. te Delft; te St Anna-
parochie A. G. Kornet te Castricum.
Bedankt: voor Lioessens J.
Derksen te 's-Graveland.
Vrij Evang. Geemeenten.
Beroepen: te Kampen W. de Goede
te WemekUnge.
Doopsgez. Broederschap,
epen: te Grouw H. R. Keu-
ning te Meppel.
Baptisten Gemeenten,
tal: Te Groningen S. Zijlstra te
Eindhoven, J. Bosman te Leeuwarden en
G. Brongers te Den Haag.
e n o m e n: naar Rotterdam-
Centrum H. D. Hooghwinkel te Noord-
bergum (Fr.)
Moet Varende Gemeente
werk beperken?
Als er niet spoedig geldelijke
hulp komt
Indien er ndet spoedig geldelijke hulp
-konvt, zal het werk voor de Varende Ge
meente der Ned. Hervormde Kerk op 1
November drastisch moeten worden be
perkt. De synode heeft de subsidie voox
dit wenk onder schippers en zeelieden
moeten verminderen met 25.500. De
penningmeester van de Raad der Varen
de Gemeente, mr dr A. van Deth uit Den
Haag, heeft de synode bericht de
anrtwoordelijikheid voor de voortgang van
rk niet langer te kunnen dragen.
Het tekort zal er toe leiden, meent hij,
dat per 1 November alle betalingen zul
len moeten worden gestaakt.
salarissen van zeven predikanten,
-twee hulppredikers, twee sooiaal-werk-
sters, een jeugdleider, een administra
teur, twee hulpkrachten, voorts bureau-
huur, kantoorkosten, reis- en vergader-
kosten, lectuurkosten e.d. moeten uit de
kas van de raad betaald worden.
Dr L. D. Ter laak Poot, de hoofdpredd-
ant van de Varende Gemeente, doet in
het orgaan De Vuurtoren een oproep om
geldelijke steun (Raad der Varende Ge
meente, Javastraat 100, Den Haag, giro
8760).
Prof. Bavinck welkom
in Zuid-Alrika
(Van onze correspondent in Kaapstad)
Die Kerkbode, het landelijke weekblad
van de Nederl. Gereformeerde Kerk
Zuid-Afrika, roept een hartelijk welkom
toe aan prof. dr J. H. Bavinck, die hier
voorlichting komt geven over zendings
vraagstukken. Het blad schrijft o.m.:
„Veral sou ons graag met hom wil be
spreek moontlikheid dat een of meei
Kerke uit Nederland êrens in Afrika sen-
dingwerk onderneem. Soos die Christe-
lik-Gereformeerde Kerk van Amerika
nou met ons N.G. Kerk in die Soedan
baie noue voeling te staan gekom het, sal
dit miskien ook kan gebeur dat or
aantal Nederlandse werkers (sters) in
van ons bestaande velde of in 'n r
veld opneem. Hoe so iets ook al sal
gebeur, die oortuiging wil ons nie loslaat
dat ons êrens in die Bantoe-wêreld 'n by-
drae moet kry van die kant van die Hol
lander met sy deeglike wetenskaplikheid
om aan te vul wat ontbreek by ons oor-
wegend praktiese siening."
Inspecteur Aug. Weiss 40 jaar
bij onderwijs
De heer Aug. Weiss, inspecteur van het
lager onderwijs te Rotterdam, is morgen
veertig jaar aan het onderwijs verbon
den. Hij is vele jaren hoofd geweest van
Ned. Hervormde scholen. Hy ontwikkel
de een eigen moderne methode voor
zangonderwijs neergelegd in zijn vorig
jaar verschenen boek Singht met Aen-
dacht en stelde in 1930 met beiaardier
Timmermans de bekende bundel Eén Al
leen samen. Hij propageerde ook de
Ward-methode voor het Chr. onderwijs
.heeft voorts grote belangstelling voor
de handenarbeid.
Weer drie professoren
aan V.U. benoemd
Er zyn opnieuw drie benoemingen ge
daan in de wis- en natuurkundige facul
teit van de Vrije Universiteit. Dr J. Lever
is benoemd tot gewoon hoogleraar in de
wiskunde en de mechanica en dr P.
gewoon
J. N. van Munster in Arnhem
overleden
Op 82-jarige leeftijd is in Arnhem over
leden de heer J. N. van Munster, voor
vechter voor de middernachtzending en
een bekend figuur in vele verenigingen
stichtingen op het gebied t
"tin naai
i de
nica en dr P. Groen tot buiteneewoon I
hoogleraar in de meteorologie en de geo- l"*""" 3*"c "a" ®rn
dP mpr-ha I striJ'd te£en de gereglementeerde prosti-
iteneewoon lutie- Een Stoot aantal jaren was hij
en de geo- Isecretans van de Ned- Middernachtzen-
physica.
Dr Lever, sinds 1950 lector aan de V.U.,
werd in 1922 geboren, studeerde in
Utrecht, promoveerde in 1950 cum laude
bij prof. Van Oordt op Onderzoekingen
betreffende de schildklierstructuur
schreef reeds een groot aantal publica
ties, o.a. samen met prof. dr H. Dooye-
weerd.
Dr Mullender, geboren in 1917, is sinds
1949 lector aan de V.U. Hij studeerde al
daar, promoveerde in 1945 cum laude op
een dissertatie over de meetkunde der
getallen en verwierf in Cambridge
tweede doctorsbul.
Dr Groen werd in 1912 geboren
promoveerde in 1942 aan de V.U. op
Orde en wanorde in de eenvoudigste
roosters. Na de oorlog werd hij leider
van de afdeling Oceanografie
K.NM.I. in De Bilt. Ook van zijn hand
verschenen verschillende publicaties.
Op de Vrije-Universiteitdagen zal vol
gende week in Leeuwarden het jaarver-
van de Vereniging voor Hoger On
derwijs op Geref. grondslag worden uit
gebracht. Aan dit verslag ontlenen wij
dat het aantal studenten nog voortdurend
toeneemt: in de cursus 1950—1951
1456 studenten, in 1951—1952 reeds
l, van wie 376 theologen, 283 jui'isten,
mor letteren en wijsbegeerte, 340 voor
- en natuurkunde, 254 economen, 137
psychologen, 65 voor medicijnen, 18 voor
notarisstudie en 29 voor meer dan één
faculteit. Voor deze cursus schreven 72
niet-Nederlanders in.
Het streven van de V.U. is er op ge
richt zo spoedig mogelijk te komen tot
volledige uitbouw van de medische
faculteit. Daartoe zal het docentencorps
moeten worden uitgebreid en zullen
we klinieken en laboratoria in ge
bruik moeten worden genomen. In de
toekomst zullen dan ook nog belangrijke
uitgaven dienen te geschieden.
PROMOTIES.
DELFT. Morgen zal L J Revallier, schei
kundig ingenieur, bij prof. dr ir R M
WAGENINGEN. 30 Juni. Ir G J Vervelde
s Winterswijk is bevorderd tot doctor in de
indbouwkunde op proefschrift: Zoutopho-
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 1 Juli. Gesl. doet. ex. Ned. taal
en letterkunde de heer J H Caspers, Katwijk
aan den Rijn.
AMSTERDAM (Gem. Univ.), 30 Juni
Geslaagd: cand geneeskunde: mej M J Bone
bakker, mevr L B Lobel—Lijnfield, mej W
vd Wal. mej M V Burgers, mej W M Postma,
de heren J Alkema, O P van Bijsterveld,
JAM Ceha, H des Ens, J P de Geus. E W
Houpst, A J M Kuyper, P W Mars. A Mid-
delhoek, J P Murphy. A J van Nes. T H
w Vlaanderen. S M Wil
dingsvereniging en directeur van de be
kende stichting Welkom te Arnhem. Hij
was lid van de Voogdijraad en de Reclas-
seringsraad en had in Arnhem voor de
A.R. Partij zitting in de gemeenteraad.
te Amsterc
T Oostwoud, Wijder
heren W v d Berg (cum laude). Zaandam:
L A Onkenhout en H B Schreuder, Haar-
E Verdenius. Steenwijk en W N van
Oosten, Honselersdijk
-artsex: C B Slooff te Utrecht; G A
Charbon te Arnhem: A D Roeien te Utrecht
icj Chr J Maessen te Maastricht;
G Annot te Oostkapelle (Z); T A J
Oud-Beljerland. Doet theologie:
Busschers te Enschede; J A G J Jagt
Utrecht: L C L Koekenberg te Oldenzaa
J R M Maas te Best; J K Platteschot te Ti
■g: W J Rademaker te 's-Heerenberg c
J A Stoop te Leeuwarden.
Woensdag toogdag Kerk en Israël
te Wassenaar
Zoals wij meldden zal Woensdag op
het landgoed Ter Veken aan de Schouw-
weg 56 te Wassenaar de toogdag van
Kerk en Israël worden gehouden.
De dag begint om haifelf en duurt tot
G A de Graag^hd
oep, geboren te Go-
CHR. ONDERWIJS.
Benoemd tot lerares aan le Chr. Huish.- en
Ind. school te Den Haag mej. H Heyenbrok,
aldaar: tot hoofd aan de Hoogkampschool te
Arnhem H M Jansen te Oldebroek; tot
onderwijzer (es) aan Chr. school te Axel. G
Admiraal te Maassluis, aan Chr. Inst. Zon-
neheuvel te Bllthoven K Klazes te Zwoller
kerspel. aan Herv. school te Klazinaveen J
Boer te Gorinchem, aan CNS-school te Maas-
(tijd.); aan
Bender te Rotterdai
te Leiden.
Benoemd: tot lera:
te Harderwijk J va
i U F Aldershoff
levr. M Goedhals-
i-n het Chr. Lyceum
;r Well te Haarlem
kst.ra te Hoogeveen
tot hoofd aan de Pro Rege Ulo-
C Polet. aldaar: aa
Geref. school te Oud-Beyerland H Visser t
Eindhoven: aan Kon. Wilh. school te Lem
Het lied der aethergolven
MtrnmÊÊÊm
VPRO10.00 Schoolradio. VARA: 10.20 Voor
w 11.00 Gram. 12 00 Accordeon 12 33
Voor het platteland 12.38 Lichte muziek.
-10 Nieuws 1.15 Gram. 2.00
m portret 2.15 Gram. 3.00 Kinder-
Pianorecital 3 30 Voor de zieken
rooT de jeugd. 5 15 Lichte muziek. 5.40
e van Frankrijk 5.50 Regeringsuitz.
luitzending: „Wij slaan op de tong-
correspondentieclub o.l.v. Regina
t. 6.00 Nieuws 6.20 „De opbouw van
luchtmacht" 6.30 RVU: dr J Schouten:
„Enige menselijke instincten", „Het bezlts-
3.00 Nieuws 8.18 Gewijdi
n 9.00 Voor de zieken -
w 9.35 Gram. 10.'15 Idem 10 30
1-1.00 „Erik zoëkt een
hoorspel 12.20 Gram. 12.33 Lichte
ziek 8.45 Gi
Voor de vrt
Morgendi
10.15 C(
11.15—12.00 Gram.
8.55 „Jeannlc", hoorspt
uwkwartet 10.45 „De g<
ide Noordzee", 1-1.00 Nieuw
(Advertentie)
Deze Engelse melange zal ook in
Uw gezin een trouwe huisvriend
worden.
32 terug, zodat ik Dinsdag meteen in m'n nieuwe Die gaan me veel te hard.."
Jan keek hem eens aan. Klonk er ook in de "eritknng kan beginnen." „Ga je wel eens met je vriendnnen op stap?"
stem van z'n buurman spijt? Hadden ze er op k Meijer plukte, bedachtzaam knikkend, aan z'n vroeg hij plotseling.
gerekend, dat ze een poosje met hun ingenieii -;Ja; als ij8.8*?- Het m?is'e schudde ontkennend het hoofd. „Al
zouden kunnen geuren en pronken? hl de Beem- Be"- dat Jan .sehj* heeft. Het is net zoals je mijn vriendinnen hebben verkering. Die gaan
ster en in Purmerend? Of dachten ze. dat hij zich ?egt\ 20 n """'f gelegenheid moet je met beide 's avonds met hun Jongen op stap. En er zijn
niet meer thuis zou voelen in hun eenvoudige J* si,2!!.,"1, .5".""®."!],
kring van tuinders?
een tijd komen, dat hij wat vacantie neemt. Ên
dan zien we hem wel weer in de Beemster ver-
Hij stond op. Het geroezemoes van stemmen, schij„en. Ik moet zeggen, dat Jan het heel ver-
dat alweer begonnen was, verstomde dadelijk en standig bekeken heeft."
verstoorde Jeugdliefde
door
MAARTJE ZELDENR1JK
er ook al getrouwd.."
„Nou," grapte Jan. „Nu ben je toch ook met
je jongen op stap?"
„Ja, nu." Ze zuchtte. „Anders ben ik altijd al
leen."
„Kom, kom," troostte Jan, „dat is nu gauw
afgelopen. „Als ik eerst maar die vinding klaar
heb, dan heb ik ook naam. Iet, nog even geduld,
meisje, dan kom ik je halen en gaan we in Den
Haag wonen. In de grote stad. Vind je dat fijn?"
„Bij jou vind ik het altijd fijn, maar kunnen
we niet ergens buiten wonen gaan? Waar een
klein stukje grond is, waar ik dan wat kippen
kan houden. De stad lijkt me niks."
Jan schaterde het uit. „Maar, Iet, als inge-
kun je toch geen kippen gaan hou-
iedereen zag de slanke, knappe jongeman aan.
„Kijk eens hier, jullie moeten niet denken, dat
ik grosig of zoiets geworden ben. Ik ben en blijf
altijd een jongen van de Beemster, al ben ik nu
ingenieur. En als ik tijd had, bleef ik graag nog
een week of wat tussen jullie tuinen en bógers
doorbrengen, want ik houd nog evenveel van on
ze Beemster en het Oosterpad als jullie. Maar
jullie zult dit toch met me eens zijn, dat ik niet
vooruitkom, als ik in de Beemster blijf. En ik
mag toch evenmin nog langer van m'n buurman En toen vonden de anderen ook, dat Jan schoon
vergen, dat hij me financieel steunt. Dank zij glijk had. Je moet het ijzer smeden, als het den?'Dan" hoef je helemaal niets'meer te doen,
hem ben ik geworden, wat ik nu ben. Ja, dat heet is, o zo! want dan ben je mevrouw en krijg je een dienst-'
wil ik nu nog eens zeggen. Al die jaren heeft hij Maandagavond bracht Ida hem naar de stoom- bode voor het werk en de was kun je naar een
de kosten van mijn studie betaald. Is het dan nu tram. „Die rijdt ook op z'n laatste wielen," zei wasserij sturen. Dan ga je uit."
niet mijn plicht om zo spoedig mogelijk zelfstan- het meisje. „Ze zijn al met de palen en draden „Uit? Waarheen?"
dig te worden? De studie is voorbij, dat wil zeg- bezig, want het wordt een electrische tram, net ,',Nou, naar andere ingenieursvrouwen. Of naar
gen: de studie voor mijn titel. Nu ik die bezit als in Amsterdam. En dan is het helemaal afge- de vrouw en dochters van m'n baas. Reuze aar-
zal ik in staat zijn om zelf m'n brood te verdie- lopen met de tram in de Beemster. Nog enkele dige mensen. Ik zal je autorijden leren en als ik
nen en iets te vergoeden aan hem, die mij liet weken en dan rydt-ie niet meer langs ons Pad. mijn vinding verkocht heb, krijg je een autootje
worden, wat ik zo graag wilde. En ik zal in Jammer." Van me en.."
staat zijn om dat te doen. De vader van een „Och, meisje," zei Jan, „het leven gaat ver- „o, nee, jan, ik zou niet durven. Het is tegen-
studiegenoot, die een grote machinefabriek in Den der en de techniek ook. Een stoomtram raakt uit woordig zo druk op de weg, dat je bij tijd en
Haag heeft, stelt me in staat me verder practisch de tijd, is ouderwets geworden. We leven nu in wijle niet eens meer in de'stad durft fietsen,
te bekwamen en m'n uitvinding te voltooien, te- de tijd van de electrische trams, electrische trei- Bah, al die auto's en zo. Het wordt maar ge-
gen een mooi aanvangssalaris. Ik heb daarom nen en autobussen. Wie weet komt er ook nog vaarlijker, vind ik- En ik heb helemaal geen
gemeend niet langer te moeten rusten, maar ge- een tijd, dat de tram helemaal het veld moet zin om uit te gaan naar ingenieursvrouwen. Ik
bruik te moeten maken van m'n jeugd, m'n ken- ruimen voor de bussen." ken die mensen helemaal niet. En een dienstbode
nis en m'n kracht. Daarom ga ik Maandag weer „Nou ik heb het niet erg op die bussen, hoor. moet ik ook niet, ik kan het werk zelf wel doen.."
.00 Nieuws 1.15 Prot. Interkerkelijk Thuis
front 120 Marinierskapel 2.00 Gram. 2-20 Re
portage 3.15 Gram. 5.40 Clave
4.00 Voor de jeugd 5.20 Orgel
causerie 6 00 Nieuws 6J5 Tem
schappen Wimbledon 6.30 Metropole Orkest
en solist 7.00 Spectrum van het Chr Organi
satie- en Verenigingsleven 7.15 Boekbespre
king 7 30 Gram. 7.40 Radiokrant 8.00 Nieuw:
810 Vijf minuten 815 Omroeporkest en so
liste 9 00 „Schouwen-Duiveland". reportag»
koor 10.00 Orgelconcert 10.30 Intern. Evang
klankbeeld 9.30 Lichte muziek 9.45 Kamer
Commentaar 10.40 Gram. 10-45 Avondover
denking 11.00 Nieuws 1145—12.00 Gram.
ENGELAND, BBC Home Service, 330 m.
12.00 Gram 12.25 Gev. programma 1251
Weerberichten 1.00 Nieuws 1.10 Ooggetui
genverslag 1.30 Gev. muziek 1.55 Sport 2.01
Voor de scholen 3.00 Sport 500 Voor d«
kinderen 5.55 Weerberichten 6 00 Nieuws
6.15 Sport 630 Gev. programma 7.15 „Th«
Messiah", oratorium 9.00 Nieuws 9.15 ..Th(
oratorium (acte 2) 10.45 Parle-
.0011.03 Nieuws.
ENGELAND, BBC Light Programme
12.00 Parlementsoverzlcht 12.15 Dansmu
ziek 12.45 Orgel 1.00 Amusementsmuziek 1.45
Voorde kleuters 2.00 BBC Welsh Orchestra
en solist 3.00 Amusementsmuziek 3 30 Voor
de soldaten 3.45 Militair orkest 4.15 Mrs
Dale's dagboek 4 30 BBC Northern Orches
tra 5.30 Gev. muziek 6.00 SDort 6 30 Oreei
6.45 Hoorspel 7.00 Nieuws
Sport 7.30 Verzoekprogi
.Holida;
-nentsmuzlek
nentsmuziek 1156—12.00 J
FRANKRIJK, NaUoi
en radio-Journaal
amma 8.00 Gram
voordracht 9.15
8 15 Boekbespreking
Night" 10.00 Nieuws 10.15 Amus<
"00 Voordracht 11.15 Amus<
lI Programma
00 Concert 1.00 Nieuws 2.00 Idem 2 10
g 6.30 Amerikaanse uitzending 7.00 con-
7 58 Gram 8.02 Vocaal ensemble 8.30
Concert 10.50 Planorecital 11.-15 Gram. 11.45
-12.00 Nieuws.
BRUSSEL, 324 m.
11.46 Kamermuziek 12.-15 Lichte muziek
12.34 Lichte muziek
m. 1.00 Nieuws 1.15
i Gram. 2 00 Kamer-
en 4-15 Gram. 5.00
5 30 Sport 5.10 Gr:
Gram. 1.30 Causer!
king 6.00 Altviool
daten 7.00 Nieuws 7.4i
Radiofeuilleton 8.00 ..i
10.00 Nieuws
- 6 30 Voorde sol-
)55■11.00 Nieuws.
BRUSSEL,
12.05 Orgel 1.00 Nieuv
0. 2.00, 3.00, 3.45
i. 3.00 Nieuws 5.15 Gram 630
5 Gram 7.45 Nieuws 8.00 Gram.
10.00 Nieuws 1040 Dansmuziek
Toch is het zo
rika in 1492 de bolvorm van de aarde
werd bewezen en dat de realistische
zin van de onbevangen zeeman Co
lumbus daardoor heeft gezegevierd
over de stoffige en door vooroordelen
bevangen geleerden der middel
eeuwen. Afgezien van het feit dat
door de ontdekking van Amerika de
bolvorm van onze planeet nog steeds
niet werd bewezen wijl dit eerst
proefondervindelijk werd aangetoond
door de reis om de wereld van Magel-
haan in 1521 is niets minder waar
dan deze voorstelling van zaken.
Hoewel de denkbeelden omtrent de
bolvorm der aarde nog verder in de
oudheid terugwijzen, verkondigden
reeds Pythagoras, Philolaus en Par-
menides, dat is dus ongeveer 500 jaar
vóór Chr., dat de aarde rond was. By
de latere wijsgeren, waaronder vooral
Plato moet worden genoemd, is deze
voorstelling algemeen en Aristoteles
heeft voor de bolvorm zelfs een drie
tal bewijzen aangevoerd, die nog in
bijna alle leerboeken voorkomen. Ar
chimedes heeft daar nog een vierde
bewijs aan toegevoegd. De grote phy-
sische geograaf Eratosthenes, biblio
thecaris van het Museum van Alexan-
drië (235 v. Chr wist zelfs, door de
onderlinge afstand en de breedte van
twee plaatsen op dezelfde meridiaan
te bepalen, de omtrek van de aarde
te meten, waarbij hy tot een getal
kwam dat onze moderne waarde zeer
dicht benadert!
Het bezwaar van die tijd was ech
ter dat de juistheid van de theorie
niet door een daad, t.w. het omzeilen
van de aardbol, kon worden beves
tigd. want de scheepsuitrusting was
daarvoor niet ver genoeg ontwikkeld.
Is deze oude Griekse wetenschap
misschien gedurende de middel
eeuwen vergeten? Zeer zeker niet,
want door het contact met de Ara
bische beschaving was men juist met
hernieuwde yver in de Griekse klas
sieken gedoken. Maar uiteraard be
stonden er verschillende stromingen,
gelijk wij die in elke moderne tak
van wetenschap eveneens aantreffen.
Bonifacius bijvoorbeeld verhief met
kracht zijn stem toen de Beierse
priester Virgelius het bestaan van
tegenvoeters, dus de bolvorm der
aarde, verdedigde. Ook de kerkelijke
schrijver Lactantius heeft zich in dit
opzicht meer berucht dan verdienste
lijk gemaakt.
Dit alles kan echter niet tegen de
wetenschap der middeleeuwen wor
den aangevoerd. Een bewijs van het
tegendeel is echter, dat de theorie van
de bolvorm reeds in de 14de eeuw,
dus 200 jaar vóór Culumbus, aan dé
Parijse Sorbonne en aan de universi
teit van Oxford werd onderwezen
Voorts verkondigde Nicolaas van
Oresme in 1377 reeds de opvatting,
dat de aarde om de zon zou kunnen
draaien, een theorie die door Nicolaas
van Cusa (plm. 1464) in nog stout
moediger vorm werd uitgesproken.
Bij de Arabieren en Moren en even
eens bij de beroemde joodse geleer
den die tijdens de middeleeuwen in
Spanje leefden, stond de bolvorm ook
reeds algemeen vast-
Hoe algemeen deze opvatting in
Europa was. blijkt uit de Behain
Globe van 1492 (Columbus is eerst in
1493 van zyn ontdekkingsreis terug
gekeerd) en uit een Genuese wereld
kaart, waarop China en Japan, over
eenkomstig de bolvorm, tegenover
Europa liggen.
Het is de grote verdienste van Co
lumbus geweest, dat hij het, daartus
sen ontbrekende, continent Amerika
heeft ontdekt. Dank zij een vergis
sing, niet van de geleerde wereld,
maar van Columbus!
Dat moge morgen blijken.
Nadruk verboden.
Advertentie)
