Dr
Schouten roept op tot strijd tegen
socialisme en neo-liberalisme
Van den HeuvelProtestantse Christenen
moeten hechte eenheid vormen"
De weg naar vrijheid -
een socialistisch perspectief
Niet onze aanpak dient regelrecht tot
opbouw van Gods Rijk
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 23 IUW 1952
A.-R. meeting in Stadsgehoorzaal
In Hervormde Kerk zijn. aldus mr dr Geelkerken,
de velden wit om te oogsten
Het weer liep de anti-revolutionnairen Zaterdagavond tegen. Betrekkelijk
v weinigen hebben het drenserig motregentje getrotseerd om de propaganda-
tocht door de stad te beginnen. Natuurlijk waren Concordia en de zo lang
zamerhand bekend geworden A.R.-propagandawagen present. Naarmate
het echter droger werd groeide de stoet, zodat zich om ongeveer acht uur
een echte optocht van wandelaars, wielrijders en auto's gevormd had. On
geveer half negen was de stoet bij de Stadsgehoorzaal, waar een grote pro-
pagandavergadering gehouden werd. Burgemeester A. Warnaar uit Wad-
dinxveen, die de vergadering presideerde, kon een welkom toeroepen aan
een bijkans geheel gevulde zaal. Naar schatting waren duizend personen
aanwezig.
De verkiezingspamfletten van de P.v.i Een te groot deel van het nationale in-
d.A. suggereren, aldus de heer Chr. komen is nodig om de overheidsuitgaven
van den Heuvel, de eerste spreker, te dekken. De organisatie van alle tak-
dat de Nederlanders, die vinden, dat er ken van dienst moet soberder worden
fouten aan het regeringsbeleid kleven, opgezet. Dit zal kapitaalvorming bevor-
ondankbare wezens zijn. Eén deren en het industrialisatieproces ten
van die pamfletten vermeldt, dat dank zij
zeven jaar socialistisch bewind de spoor
wegen en bruggen weer hersteld zijn, de
veestapel weer op peil is en 200.000 wo
ningen gebouwd zijn. Had men echter
de tekening volledig willen maken, dan
zou men ook de omvang van het Konink
rijk der Nederlanden in 1945 en in 1951
hebben moeten weergeven, en tevens de
belastingdruk in '45 en '51.
Er is veel meer grond om te zeggen:
Wat zit er nog een kracht in het Neder
landse volk, dat het ondanks het rege
ringsbeleid dit alles in zeven jaar tijds
tot stand heeft kunnen brengen.
Er zUn punten, die we bij de verkie
zingen niet mogen vergeten, bijvoorbeeld
het Indië-beleid. De souvereiniteit is in
'49 overgedragen. Dus deze kwestie is af
gedaan.... Men moet zich echter goed
realiseren, welk een ramp hiermee ovei
de Indonesische volken en over Neder
land gebracht is.
Recht en vrijheid worden in Indonesië,
dank zij een te vlugge souvereiniteits-
overdracht, gemist. De regering, die het
ene ogenblik iets beweerde, maar even
later in strijd met die bewering handel
de, heeft alle respect bij het buitenland
verloren. Door met de revolutie onder
één hoedje te spelen, is de regering
de revolutie besmet. Het is deze politiek
die tot de catastrophe inzake Indonesië
heeft geleid.
Nu staan we voor een dergelijke
lijkheid in de kwestie Nieuw-Guinee. De
A.R.P. staat op het standpunt, dat dit ge
bied, tegen de uitdrukkelijke wil van zijn
bevolking in, nooit aan de Republik In
donesia mag worden overgedragen.
Het grote belang van deze verkiezin
gen ls, dat het socialisme wordt terugge
drongen. Het socialisme is niet zo sterk
als men meent. De Protestants-Christe
lijke groep in ons volk is minstens zo
groot. Eén ding hebben de socialisten
goed gezien: Eendracht maakt macht.
Het diep tragische is, dat het Pro
testants-Christelijke volksdeel in vier
groepen uiteenvalt, die niet de scherpste
pijlen op de gemeenschappelijke tegen
stander afvuren, maar op elkaar. Willen
■we het socialisme werkelijk terugdrijven,
dan zullen we als Protestantse christenen
een hechte eenheid moeten vormen.
goede komen.
Sinds het optreden van de socialisten
wordt het sociaal-economisch leven hoe
langer hoe meer onder de macht van de
irheid gebracht. De A.R.P. wijst dit af.
Volgens de Bijbel heeft de overheid al
leen de politieke macht, de zwaard
macht. Wanneer de politieke macht en dt
macht op sociaal-economisch gebied in
hand komen, ontstaat er een machts
opeenhoping, die tot machtsmisbruik
Lijstaanvoerder
D r J. S c h o u t e n, die hierna sprak,
behandelde de hoofdzaken van het ver
kiezingsprogram. Als we nagaan,, zo zei
spr., wat de afgelopen jaren aan sociale
voorzieningen hebben gebracht, dan heb
ben we in de eerste plaats de noodwet
ouderdomsvoorziening. Deze noodregeling
heeft veel gebreken en onbillijkheden en
mist elke vastheid van lijn. Naar goede
beginselen willen we met spoed deze
noodregeling vervangen zien door eer
definitieve.
Wil men de woningnood zo sr.ei moge
lijk te boven komen, dan moet de wo
ningbouw, in het bijzonder van arbei
derswoningen, krachtig worden aange
pakt. De particuliere bouwnijverheid
dient te worden ingeschakeld. Te lage
huren voor de oude woningen heeft
inkrimping van het onderhoud tot gevolg
gehad en was mede de oorzaak va
werkloosheid in de bouwvakken. Een
redelijke verhouding tussen kostprijs ei
huuropbrengst dient daarom geleidelijk
tot stand te worden gebracht.
We zullen in de nabije toekomst met
een werkloosheid van grotere omvang te
maken krijgen. De regering rekent op
een aantal van 200.000 werklozen in
aanstaande winter. De werkloosheids-
wachtgeldregeling treedt pas op 1 Juli
werking. Veel te laat is men dus tot
fondsvorming overgegaan. In verband
met die toenemende werkloosheid dient
de financiële- en belastingspolitiek er op
gericht te zijn, dat de werkgelegenheid
en de Industrie worden uitgebreid.
leidt en de rustige ontwikkeling van het
leven zal schaden.
Wijzen we aan de ene kant de staats-
almacht af, ook het vrije spel der maat
schappelijke krachten in de vorm van het
i-liberalisme wordt door ons afgewe-
We willen een brede overheidsbe
moeiing, die steun verleent aan de ont
plooiing van het particulier initiatief.
De overheid moet overheid blijven en er
nauwlettend op toezien, dat niet ver
keerde verhoudingen in het maatschap
pelijk leven tot onrecht leiden.
Tenslotte legde de heer Schouten er de
nadruk op, dat men het zakelijke en stof
felijke in nauw verband moét zien met
het geestelijke. Wanneer men deze stof
felijke zaken losmaakt van het Koning
schap van Christus, wordt de ziel er
ontnomen. We moeten werkzaam zijn
het maatschappelijke en staatkundige
leven weer te brengen onder de gehoor
zaamheid aan Gods Woord. Wie dat doet,
verdedigt een werkelijk nationale poli
tiek, die zich richt op de gehoorzaamheid
het Evangelie, dat verlost van de
heerschappij van de zonde.
De laatste spreker, mr dr N. G. Geel-
erken, sprak een opwekkend slot
woord, waarin hij de aanwezigen opriep,
de anti-revolutionnaire beginselen uit te
dragen. Spr. bond dit vooral de Hervorm-1
den op het hart, omdat, zo zei hij, ir
Hervormde Kerk de velden wit zijn
te oogsten. Ook de vrouwen en de jonge
ren vroeg hij door te gaan met te strij
den voor de beginselen. Tenslotte deed hij
een beroep op allen om trouw te zijn
Hem, Die ons ook op politiek gebied tot
de daad roept.
Nadat men twee coupletten van het
Wilhelmus had gezongen, sloot ds E. H.
Broekstra uit Oégstgéest de bijeenkomst.
(Advertentie)
HOOFDAGENT VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN:
L. W. F. VAN DER STEEN
STATIONSWEG 31—33
TELEFOON 25346
Gevestigde en vertrokken personen
In de week van 16 t/m 21 Juni
Familieberichten uit
andere bladen
l J H
ONDERTROUWD: H F Vijgeboo
Wlebes. R'dam: A B Westerweel
Kemp. Rotterdam.
GETROUWD: mr A F K Hartogh en C
Kans, Parijs: I W Esmeyer en M Drijfhout,
Cali (Columbia)-Amsterdam b. volmacht; ir
J M Kist en J C van Gulden-van de Garde,
Soerabaja-A'dam, b. volmacht.
BEVALLEN: mevr Slieker-Roelofs. z, Rot
terdam: bevr Mees-Ruys. z. R'dam; mevr.
Dolleman-van Assclt. z, Utrecht: mevr. Wohl-
Vervoort, z. Amsterdam.
OVERLEDEN: A J Copper-Verhey. v, 60 J.
R'dam; H Boudler. m, 74 j. Utrecht; A
Polder, m. 63 J, Parijs; E J E f--'—
bers. v. 35 J. R'dam: A Dlkkei
Hoogeveen- C C Bartels-Bok. v, 65 j. Utr«
E Walther P H Proehl. m, 42 j. A'dam:
E Gleichman. m. Hartford
de Waal-Solkamans. v. 88
Moll, m. 62 J. Harderwijk.
izlnga-Al-
dr J
Te Leiden vestigden zich:
G. B. AbramsenAmmerlaan en fam.,
Noordeinde No. 49; H. S. E. van Benten,
accountant en leraar. Breestraat 51; P.
W. Blom, stuurman grote vaart, Leeuwe
rikstraat 2; J. M. M. Braun, drogistbed.,
Vreewijkstraat 6; A. ten Brinke, werk
ster, Oosterstraat 8; A. G. Buskop, juri
disch adviseur, Merelstraat 45; C. v. Dok,
gipsmeester, Lijsterstraat 11; N. v. Duu-
dienstbode, Kamerlingh Onneslaan
H. van Gaaien, leerl.-kok, Witte
Rozenstraat 27a; K. W. Goonewardena en
fam,, Lange Mare 68; M. C. Harinck,
dienstbode, Rijnsburgerweg 90; E. G. v.
da Haven-'-Hendricks en fam., Kraaier-
straat 6; H. Heering, Groenhovenstr, 4;
C. J. M. Heesbeen, voorman zetterij,
Spieghelstraat 34; L. M. van Heusden,
verpleegster, Herengracht 78a; A. P. Ho-
gervorst, hulp in de huishouding, Heren
straat 98; A. J. van DamJansen en fam.,
Tomatenstraat 19; A. de Jong en fam.,
laborant. Dozystraat 20; T. B. Kers, werk
tuigkundig K.P.M., Thorbeckestraat 46;
E. Keulemans, Kagerstraat 12; R. Klein,
De L. de Kanterstraat 6; H. Koning en
fam., Hartmanstraat 22; J. D. H. Kranen
burg, tekenaar, Rapenburg 116; C. Kui
ken, decoratieschilder, Alexanderstraat
43a; N. van Lith en fam., ambtenaar
Uniezaken, Turfmarkt 7a; G. J. Moer
kerk, hulp in de huishouding, Rynsbur-
gersingel 22B; C. M. Mulder, verpleeg
ster, Middelweg 38; W. J. Nugter, vliegt.-
maker K.M., Transvaalhof 5; T. Nijdam,
electr. monteur I KM., Amstelstraat 4;
N. Optendrees, vliegt.mont, K.M., Utr.
Veer 10a; G. van Rongen en fam., pre
dikant, De M. van Streefk.straat 60; W.
Szwajcar, wever, Julianastraat 2; M.
Ouwehand—Sevenster,( Lorentzkade 11;
J. SelierSipkens, Sumatrastraat 40a; S.
Slagter, vertegenwoordiger, Haagweg 22;
G. WeedaSmit, Alexanderstraat 43; L.
van BerkelSpijker en fam., Lombokstr.
8; A. G. C. Verhaal*, dienstbode, Rijnsb.-
weg 160; J. v. d. Vorm, Langebrug 6;
L. A. Wissing, onderwijzeres, Roodborst-
straat 46; F. A. B. Wilke, ambtenaar,
Kagerstraat 12; H. J. v. d. Tuuk—Ten
Wolde, Cobetstraat 68.
Uit Leiden vertrokken:
<C. Akersloot, van Poelgeeststraat 15,
aar 's-Gravenhage, Hugo de Grootstr. 3;
M. Arends, Kanaalweg 19. 's-Gravenhage,
Offenberglaan 1; C. H. Arkema, Lange
brug 69. Verenigde Staten van Noord-
Amerika; H. Baltus en fam., Irenstraat
14a, Australië; J. I. M. Berendsen, Hugo
dé Vriesstraat 65, 's-Gravenhage, Nieuwe
Parklaan 127; J. H. Beun, Drie October-
straat 29a, Harderwijk, Leuvenumseweg
97; A. Blom, Hogewoerd 18, Nw-Zeeland;
N. Boelee, Tasmanstraat 52. Roosendaal
ca N.B., Meierestraat 54; J. V. Bolier,
Zoeterw.weg 140, Hilversum, Daïweg 19;
M. G. Boon, Haagweg 94, Nieuw-Zeeland;
P. van den Bosch en fam., Zoeterw.weg
94, Australië; P. Bout en fam., Hugo de
Grootstraat 24a, Rotterdam, v. Goyenastr.
48; A. den Breeijen, Oude Vest 35, Rot
terdam, Julianastraat 36; H. J. Busch en
fam., Hogewoerd 168, Diemen, Muider-
straatweg 24; J. Damen, Herensingel 46,
•s-Gravenhage. Stortenbekerstraat 190; M.
W. Dikker, Oude Singel 16, Wijk bij
Duurstede (U.), Oeverstraat 32; M. L. v.
Dinten, Pelikaanstraat 23, Tilburg, Oude-
dijk 1; H. J. Duffels en fam., v. Baerle-
Vcilig bewaren
van Uw kostbaarheden, waardepapieren en vertrouwelijke stukken
in onze sa/e-loketm of kofftrkluizn bevrijdt U, tegen een ver
rassend laag tarief, van nodeloze zorgen
tijdens Uw vacantit
De Twentsche Bank n.v.
Een net van kantoren over geheel Nederland
Agenda voor Leiden
Maandag
Gehoorzaal, hall 8: oijeenkomst C.H.
Unie, sprekers H. W. Tilanus, Aad van
Duist en ds P. W. Spruijt, m.m.v Kat-
wijks Zangkoor en muziekensemble der
C.H. jongerengroep Voorschoten.
Hoogl Kerk, half 9: Avondmuziek Adr.
Blankenstein.
De Zijl, half 8: waterpolo heren LWV
Vitesse 2, dames RPCLWV.
Dinsdag
Terrein sociaal-medische dienst, half 2:
volleybalwedstrijden; 4 uur sloepenrace in
het Galgewater.
Ambachtsschool, 8 uur: uitreiking
diploma's leerlingstelsel.
Woensdag
Stembureaux, 85 uur: verkiezingen
Tweede Kamer; 711 uur: N-L.C- publi
ceert de uitslagen.
Sociaal-medische dienst, 10 uur v-m.:
atletiekwedstrijden; 3 uur: voetbal SMD
politie; 7 uur: prijsuitreiking
cantine; daarna feestavond.
Hoogl. kerk, half 8: avondstilte.
Levendaal 1, half 8—half 9; zitting
commissie voor de prijzen.
Tentoonstellingen
Volkenkunde, 105 uur: Vertrouwd
bezit van vreemde herkomst (tot 1 Oc
tober).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdingh en Blanken, Hoge
woerd 171, tel. 20502. en apotheek Rerjst,
Steenstraat 35, tel. 20136.
Treinvertraging door
kabelbreuk bij Voorhout
Door onbekende oorzaaik is gisteren
Wj Voorhout een verstenkingskabel van schreven: "bestaanszekerheid bij
de bovengrondse leiding der spoorwe- hoorlijk bestaanspeil, waarbij wordt ge-
gen afgebroken en naar beneden geko- streefd naar een wereld vain sociale ge-
men, waardoor er van 10 35 toe 13.20 uur yechtigheid. Het socialisme wil de maat-
eniige vertraging ontstond' in het reizd- schappij hervormen tot een gemeenschap
(Door mr dr H. D. M. Knol te Leiden)
Het bestuderen van het rapport van de Plancommissie van de Partij van
de Arbeid, verschenen onder bovenstaande titel, is nu niet bepaald een aan
gename bezigheid. Immers, de inhoud bestaat uit niet minder dan 409
bladzijden, klein gedrukt. Nochtans is het een boek, dat ons inziens door
ieder, die aan politiek doet, dient te worden bestudeerd. Wanneer men een
vergelijkende tegenstelling wil maken, zouden we tegenover elkaar willen
stellen: „De weg naar Slavernij" door F. A. Hayek, indertijd door ons in
dit blad besproken en ,J)e weg naar Vrijheid". Boze tongen beweren: de
titel van laatstgenoemd boek behoort geen ander te zijn dan die van het
eerstgenoemde.
In hoofdstuk I. Inleiding, wordt de
doelstelling van het plan als volgt om-
straat 10a, Voorburg, v. Duivenvoorde
laan 100; M. E. Engerlngh, Wolsteeg 2,
Oegstgeest, Dorpsstraat 59; W. F. Favier
fam., Nieuwe Rijn 45a, Velsen, Hoofd
straat 222; M. G. B. Formijne, Jan van
Goyenkade 26, Voorburg, v. Watervliet-
straat 27; J. H. C. Geusebroek Witte
Singel 85, Heerhugowaard, Middenweg
31; M. J. van Heel, De L. de Kanterstr.
6a, Nieuw-Zeeland; D. J. M, Hendrikse,
Witte Singel 5, Den Helder, Brakkeveld-
weg 190; H. J. Holleboom en fam., Lam-
menschansweg 92, Oegstgeest, Pr. Bern-
hardlaan 21; C. Huisman, Oranjegracht 9a
Soest, Stadhouderslaan 25; H. F. Insinger,
Haarlemmerstraat 200a, 's-Gravenhage,
Gentsestraat 175; Th. van Kampen, He-
rensingrenstraat 20; Nieuw-Zeeland; F.
Kasteel en fam., Magd. Moonstraat 54,
Australië; T. Y. Kmgma Boltjes, Mors-
weg 66, Rotterdam, Essenlaan 10; C. A.
der Klaauw en fam., Lorentzkade
51, Hongarije; C. Kole, Leeuwerikstraat
45, Verenigde Staten van N.-Amerika; E.
Koopmans, Witte Rozenstraat 12, 's-Gra
venhage, v. Beverningkstraat 159; E.
Korswagen, Evertsenstraat 46, Katwijk,
Drieplassenweg 21a; J. Landwaart, Ra
penburg 52a, Ede (Gld.), Bovenbuurt-
weg 29; Wed. A. de BruinLaterveer,
Nieuwstraat 47, Voorburg, Pr. Bernhard-
laan 102; J. C. van der Linden en fam.,
Lage Rijndijk 27a, Amsterdam, Akbarstr.
56 II; C. Lotte, Borgerstraat 7, 's-Gra
venhage, Engelenburgstraat 169; M. de
Man, Rapenburg 59, 's-Graveland, Leeu
wenlaan 308; D. Marck, P. J. Blokstraat
49, Apeldoorn, Frankenlaan 70; W. A. F.
Marijt, Maredijk 39, Noordwijk, Styntjes-
duinstraat 18; C. M. van Meurs, Gerecht
10, 's-Gravenhage, Bezuidenhout 265b; J.
R. H. CannooVan der Meij, Hooigracht
34a, Zoeterwoude, Utr. Jaagpad 1; A. de
Mooij, Noorderstraat 8a, Nieuw-Zeeland;
J. H. Mulder, Cobetstraat 55, Winterswijk,
Morgenzonweg 27a; H. J. J. de Niet en
fam., Haarlemmerstraat 21, Canada; F. J.
van Noort, Lange Mare 75a, Leiderdorp,
Kastanjelaan 30; D. Ossevoort, Bilitonstr.
8, Nieuw-Zeeland; H. Roest, Schelpen
kade 41, Leiderdorp, Flat 5; A. Th. Rijs-
dam, Floresstraat 18, Baarn, Groeneveld
23; G. Segaar, v. d. Waalsstraat 35, Mid
delburg, Veerse Singel 148; B. C. J. Sjol-
lema, Rapenburg 4, Rotterdam, Vijverweg
46; H. J. Spoor, Lange Mare 40, Canada;
A. Stuart, Beschuitsteeg 8a, Nw-Zeeland;
J. P. Stuart, Beschuitsteeg 8a, Nw-Zee
land; M. E. van NoortStijger, Decima-
straat 9a, Leiderdorp, Kastanjelaan 30;
F. J. M. Stijnman, T. Siegenbeekstraat 3,
Nieuw-Zeeland; W. J. Südmann en fam.,
Morskade 9, Canada; A, J. Tellegen, Ra
penburg 56, Middelburg, Molenwater 135;
P. E. M. van Tol, Rijnsburgerweg 62b,
Nieuw-Zeeland; S. van Tol en familie,
Rijndijkstraat 91, Leiderdorp, Doeslaan
29; W. C. van Tuin, Luethoflaan No. 223,
Apeldoorn, Frankenlaan 70; Th. H. Ahlers
v. d. Werf, Haagweg 51, 's-Gravenhage,
Joh. v. Oldenb.veltlaan 59; A. Wessel,
Valdezstraat 8a, Noordwijk, Zwarteweg
20; J. Wielinga, Heemskerkstr. 54, Delft,
Oude Delft 137; A. C. van der Woerd,
Gerard Doustraat 77, Nieuw-Zeeland; T.
C. BomhofWolters, Laloëlaan 8, Oost
stellingwerf, Appelscha, Kerkhoflaan 33;
J. van de Wijngaard en fam., Groenesteeg
60, Leiderdorp, v. d. Valk Boumanweg
32; W. Zaalberg en fam., Oude Vest 223,
Canada; C. C. van Zijp, Lage Rijndijk
100, 's-Gravenhage, Nunspeetlaan 321.
gersverkeer van Leiden in die richting
Amsterdam. Eén trein vertrok een hall
uur over tijd, enkele andere tien minuten.
Kon. onderscheiding
voor A. Ouwerkerk
Drie jubilarissen bij Van
Hoekens houthandel
In het ontspamningslokaal van de firma
gebr. Van Hoekens houthandel werd
vanmorgen het jubileum gevierd
drie werknemers. De heer A. Ouwerkerk
was 45 jaar aan het bedrijf verbonden
ging tevens met pensioen. De twee zil
veren jubilarissen waren de heren
Post en A. Soheffer, beiden auto-
op laders.
De directeur, de heer P. J. van Hoeken,
9prak eerst de heer Ouwerkerk toe en
overhandigde hem een geschenk onder
couvert en het getuigschrift
schappij van nijverheid en handel. De
burgemeester, jhr mr F. H. van Kinschot,
speldde de heer Ouwerkerk de bronzen
eremedaille, verbonden aan de Orde van
Oranije-Nassau, op de borst.
Vervolgens sprak de heer Van Hoeken
de heTen Post en Scheffer toe en ook
zij ontvingen de enveloppe met inhoud
en het getuigsohrift. De voorzitter
personeelsvereniging, de heer J. de
Bruin, bood namens de collega's cadeai
aan. Bij monde van de heer Van Hoeken
dankten de jubilarissen de burgemeester
en de heer J. Peerenboom, de procuratie
houder, sprak namens hen dankwoorden
tot de directie. De bijeenkomst werd ge
sloten met een gezellig samenzijn.
Van Hoeken heeft personeels
vereniging
Bij gebr. Van Hoekens Houthandel is
vorige week een personeelsvereniging
opgericht. Er traden reeds 61 personen als
lid toe. Het secretariaat wordt waarge
nomen door de heer W. Korswagen, Lod.
i—Deysselstraat 18.
ons niet duidelijk is, waarom de schep
per van een onderneming niet met
sterke banden daaraan verbonden zou
zijn.
Verder wordt gewezen op de grote
ongelijkheid in de verdeling der goede-
u wordt de eis van de oudere
socialisten, een eis waarvan sommigen
meenden, dat hij bij de meer burgerlijke
P.v.d.A. niet meer, althans niet me
zo sterke mate, aanwezig is, geformu
leerd: „Een zekere mate van gelijkheid
kansen en een afkappen van
grote verschillen in de inkomstenverde
ling wordt tegenwoordig algemeen als
sociaal wenselijk en economisch aan
vaard". De uitwerking daarvan is echter
feller dan deze tamme woorden doen
vermoeden.
Het spreekt bijna vanzelf, dat het
grootste bezwaar zich richt tegen het
arbeidsloos inkomen, zoals rente van be
drijfsvermogen, huren en pachten, obli
gaties ed. (blz. 26 e.v.). We zouden hier
heel wat over kunnen schrijven, echter
wij volstaan slechts met één opmerking:
In elk geval moet de rente over het
kapitaal worden ingecalculeerd tot het
bekomen van een juiste kostprijs.
Het door investeren nieuw gevormde
kapitaal wordt eigendom van particuliere
bezitters. Hierdoor ontstaat accumulatie
van het vermogen. We hadden in
eenvoud gedacht, dat de zeerbecriti-
seerde accumulatietheorie van Mant
zeker niet meer door de P.v.dA. zou
worden gehanteerd.
Maar een andere vraag: kan dit ver
mogen niet onmisbaar zijn voor een be
kwaam leider, die een bedrijf wil
creëren, of een bestaande zaak vergroten?
Moeten zulke burgers dan maar ver
dwijnen?
vrije mensen (blz. 8).
_j „Planning tot vrijheid" (blz. 13
e.v.) gaan de schrijvers hierop nog nader
in. Immers: „TeLkens weer wordt het
socialisme verweten, dat zijn voorkeur
voor pla-npolitiek en planmatig beleid
moet leiden tot een almachtige staat".'
Hierop wordt nu geantwoord: „dat de
wereld in feite voor de keuze staat tussen
planning tot vrijheid en een plan
ning tot slavernij". Aangezien we in het
boek de weg naar de vrijheid vinden
beschreven, kan het niet anders of bij
het alternatief: leiding van productie
van en door de staat, of in vrijheid door
haar burgers, moet de keuze volgens het
socialisme op de eerste methode vallen.
Dit antwoord is wel uitermate onbevre
digend. Dc partij tracht niet alleen het
verwijt met geen enkel woord te ont-
zij gaat verder en be
weert eigenlijk niet meer of minder: al
de maatregelen in het boek door
P.v.d.A. aanbevolen we noemen
slechts: ordening van het economisch
leven; socialisatie: in bepaalde gevallen
(zachte?) drang in een bepaalde onder
neming werkzaam te zijn zyn te be
schouwen als de planning tot vrijheid;
het in vrijheid proudceren, dus als plan
ning tot slavernij. Maar er moet volgens
het werk zo ontzaglijk veel worden ge-
orderd, gepland en door verschillend^
worden geregeld, dat de
schrijvers wel zeer vast in deze termi
nologie moeten zitten.
In het volgende hoofdstuk, Bezitsver
houdingen, wordt de planning nader uit-'recht in feltêüö "góed" als afgeschaft
Holland Festival
„La Danse des Morts"
in mooie weergave
Met het oratorium „La Danse des
Morts" hebben de dichter Paul Claudel
en de componist Arthur Honegger elkaar,
evenals in „Jeanne d'Arc au bücher",
elkaar volkomen aangevoeld en aange
vuld. Beiden kennen de hulpeloosheid
van de mens, maar ook de kracht van
het geloof. En bet is bij beiden dan ook
steeds weer de overwinning van dat ge
loof over de worsteling van de natuur.
En vandaar ook dat een oratorium als
„La Danse des Morts" van een uitzon
derlijke en vaak verheven schoonheid is.
De uitvoering Zaterdagavond in het
Kurhaus door hei Concertgebouworkest
o.l.v. Eduard van Beinum heeft dat op
nieuw bewezen. Hoe prachtig heeft
Honegger vele delen van de tekst door
zijn muziek versterkt en nog meer
expressie gegeven en hoe nobel blijft
deze kunst zelfs als Honegger de carmag
nole gebruikt of een melodietje als ..Sur
le pont d'Avignon" verwerkt. Slechts een
enkele maal heeft hij hier iets meer op
het effect gespeculeerd dan in zijn
„Jeanne d'Arc", dat trouwens ook
grootser van spel is. Eduard van Beinum
heeft het werk in een zeer sterke weer
gave gebracht, mede dank zij de kwali
teiten van het Concertgebouworkest en
van het Groot Omroepkoor. Van de solis
ten noemen we allereerst de bariton
David Hoilestelie, die qua zang en voor
dracht ontroerend werk deed. De decla
mator Léon Combé wist ook vaak goed
werk te doen, doch bleef in zijn voor
dracht ook wel eens aan de oppervlakte.
Heel mooi en met veel gevoel gaf de alt
Maria Plu»ter haar partij en de sopraan
Lucie War inga had zich goed ingeleefd
in de tekst. Na de pauze ging de Vierde
Symphonie van Bruckner, het meester
lijke natuur-epos, zeer waardig door Van
Beinum ten uitvoer gebracht. Op bijna
ideale wijze wist hij hier de sfeer en de
geest te treffen en het orkest gaf weer
vele bewijzen van zijn uitzonderlijk
kunnen. Welk een enorme instrumenta
listen zijn er tooh In dit ensemble! Zo"n
cello-groep b.v. is goud waard en de zang
van de alten in het 2e deel was van een
ontroerende sohoon-heid. Na afloop bood
het Holland Festival dirigent, orkest en
koor een ontvangst aan in het Palace
Hotel, waar Scheveningse vrouwen in
costuum .Hollandse nieuwe" rond
deelden.
Corn. BasoskL
gewerkt. Versohillende soorten van eigen
dom dienen te worden onderscheiden
(blz. 20). Bij kleding, huisraad of boeken
is het duidelijk, dat er een zeer ziel
kundige band bestaat tussen de mens en
zijn eigendom.
Maar bij huizen of landerijen, door
anderen bewoond, van handelsgoederen
of ondernemingen is een persoonlijke be
trekking veelal niet aanwezig en bij
waardepapieren in het geheel niet. Afge
zien nog van het dogmatische dezer stel
ling, willen we slechts opmerken, dat het
Ds De Wit in de Pieterskerk:
,,Wij zijn onnutte slaven; wij hebben slechts gedaan, wat wij moesten doen'
(Lucas 17 10) was het thema door ds De Wit gekozen voor de preek, die
hij gistermorgen in de Pieterskerk hield en waarbij hij met een enkel
woord zijn ambtsperiode van vijf-en-twintig jaar herdacht.
Hij op. Dan komt het Vaderhuis met de
Deze psalm is een danklied ter
van God voor Zijn overvloedige zege
ningen. God, Gij zijt zo sterk en zo goed
voor ons. Gij helpt ons door alles heen.
Ook door de nood van onze wereld en
de nood van ons leven. Juist ln de nood
is God nabij. God neemt de nood niet
van ons af. Maar Hij blijft ons dragen.
Daarom óók in de zorg: Geloofd zij God,
aldus begon ds Groot de prediking.
God geeft de eenzamen en verlatencn
een huis, ja nog meer: een thuis. De
naam van het minnehuis spreekt van
warme liefde tot de naaste. Ds Groot
beklemtoonde, dat de hele Gemeente
achter dit werk moet staan met de volle
liefde van haar hart en ook met het ge
bed en het offer. Wij mogen dit doen.
Het is geen genade van ons, dat wij het
doen willen, maar het is de genade
God, dat wy het- doen mogen.
De zorg en de nood van de bewoners
van dit tehuis is, dat zij alleen zijn. Maar
God, Die in het begin al gezegd heeft,
dat het niet goed is, dat de mens alleen
is, heeft hun gebedi uit de nood ver
hoord en laat hen nu wonen in een huis
gezin. Het minnehuis wil zeer beslist eer.
Christelijk huisgezin zijn. De Christe
lijkheid er van hangt niet af
uiterlijke vormen. Het huis wil alleen
in dien zin Christelijk zijn, dat vooral
ook de geestelijke verzorging zo goed
mogelijk is. In ons minnehuis, aldus
Ds fGroot, wordt Jezus Christus gepre-
Jezus is eenzamer geweest dan
In onze eenzaamheid is Hij afgec
Hij was niet alleen van de mensen
laten, maar ook van God, opdat
nooit meer van God verlaten zouden zijn.
Zo zijn wij nooit en nergens meei
zaam. Jezus gaat met ons mee, tot
eenzaamheid van de dood. Ook die heft
't Gemak van
'n ritssluiting...
Copyright P. I. B. Boi 6 Copenhagen
vele woningen. Halleluja!
Na de prediking werden enkele verzen
an Gezang 202 gezongen: Wat vlied'
of bezwijk', getrouw is mijn God, Hij
blijft aan mijn zij in 't wisselend lot;
moog 't hart soms ook siddTen in
heetst Van de strijd, Zijn liefd' en c
terming vertroosten m'altijd.
Namens het gemeentebestuur woonde
de gemeente-seoretaris, mr J. Bool, de
dienst bij.
Gr oenoord gaat „kermis"
houden
De buurt- en speeltuinvereniging
Groenoord houdt Zaterdag een „kermis"
op het speelterrein aan de Haarlemmer
weg ten bate van de viering van het 15-
jarig bestaan van de vereniging op 6
September. De „kermis" is geopend
2 tot 5 uur 's middags en 's avonds van
7 tot 12 uur. Er zijn talrijke attracties.
Toelatingsexamen voor de
gemeentelijke H.B.S.
Voor he; toelatingsexamen van de ge
meentelijke H.B.S. zijn geslaagde R O
Aad/bereberg, Paula Abbestee, Lous Ab
bestee, J A F van Alipihen, A P Amneeze,
W Z Balfour van Burleigh, Tooe BooiJ.
WAD Boesami, M Braikema, J D H
Bronder. H H Brongersma, R F van der
BUL H Dik, B Dnejer. K van Duyn. W
Eigemao, A T van Eyl, Dolce Favier,
Irene Gaykeme, H M A van Gent. H A
C Gerth van Wtfk, F B Gorter. H C B
Havers, HPT van Helden. H W Jüger.
A de Jong, J P Kho. R A Noest. Cbris-
tientje Noort, Jeanneke de Nooijer, N
Ober, I Onderwater. W J Oosterhof P
B Oosterhuis, J S van Ooststroom, P
Pieper, Iet Ranselaar, A de Ruyter, R
Schelke, D H Sohndtzler, W Schoen
makers. E Schreudens, M D Serdyn S
B Slersma. P Slikkerveer, H M Smit,
Greta Spaanman, Loek Spierenburg, D
G Verboon, A A Voorma, A J de Wolf
S Zwarts en W Z de Jong.
Eindexamen Chr.
kweekschool
Geslaagd zijn nu: mej. M. P. Helder
man te Voorburg en mej. M. M, van
Houwelingen te Leiderdorp en de heren
J. H. O'.ten Leiden. G. W. Oussoren Ha-
zerswoude, C. Sneeuw Nieuw-Vennep
C. J. Voordouw Bodegraven.
moeten worden (blz. 40
Deze maatregel zal de kapitaalvorming
i. wel zeer doen verminderen. Boven
dien begrijpen wij niet, dat b.v. iemand,
die een vermogen met arbeid heeft ver
diend, daarover niet na zijn dood mag
beschikken.
De overheid beschikt niet over een
eigen vermogen, dit moet als totaal onbe
vredigend worden gekenmerkt (blz. 24)
Volgens de ratio in de grondwet neer
gelegd mag de overheid echter slechts
zoveel belasting heffen om de gewone
uitgaven te kunnen dekken. Een te groot
overschot op deze staat bewijst oi.
trouwens, dat de belastingen te hoog zijn.
De gehele belastingpolitiek volgens het
plan doet verschillende vrager, rijzen. Zo
wordt op een andere plaats betoogd, dat
in tijden van laagconjunctuur de belas
tingen verlaagd moeten worden. Een
schone theorie, maar hoe zal die te ver
wezenlijken zijn, want in zulke tijden
de kohier-belastingen reeds veel
lager dan normaal.
De strUd om de verdeling van het
nationale inkomen is tevens een strijd
om de sociale gerechtigheid (blz. 101).
Het loonsysteem zal in de socialistische
staat even wordt nog aangestipt de, al
lang verworpen, door Marx tot dogma
verheven, yzeren loonwet, welke in de
kapitalistische maatschappij zou gelden
als volgt dienen te worden geregeld.
Het zal voor leder een redelijk minimum
bestaan moeten waarborgen. Bovendien
zal er een maximum grens zyn, nl. gelUk
in de hoogste staatsfunctiona-
rissen (blz. 116).
Het conjunot uur-probleem is van de
;rste orde. Volledige werkgelegenheid
moet worden nagestreefd (blz. 11). De
P.v.d.A. dekt zich alvast door te zeggen:
„Dit betekent echter nog niet automa
tisch, dat in bepaalde gebieden of be
drijfstakken geen werkloosheid zal op
treden".
Daartoe zal de overheid de beschikking
moeten hebben over een deel
ondernemingen, waardoor zy
en daarmede de vraag naar goederen
kan regelen.
De socialisatie leidt dan ook ongetwij
feld tot een verbetering van de produc
tiviteit (blz. 30). Weer zo een bewering
zonder meer. Hebben de ervaringen van
het buitenland deze bewering geslaafd?
Basis-industrieën en de gro'.e concerns
zullen moeten worden gesocialiseerd. En
al die bedrijven zullen moeten worden
geleid door bepaalde ambtenaren. Deze
ambtenaren zullen zeggenschap hebben
de arbeiders, de ambtenaren zelf
zullen weer ondergeschikt zijn aan
hogere ambtenaren, die weer aan een
andere instantie, en ga maar door. Alle
macht zal komen aan één of enige
Wie spreekt daar van dictatuur?
Waar blijft bier de zo hoog geroemde
vrijheid? Dan zullen er komen: een pro
duct iew et, een lmvesteringswet, een cre-
dietwet. Wanneer een zaak niet gesociali
seerd wordt, dan zal de leider echter toch
-et vrU zijn, maar zal de zegeningen
in de ordening ondervinden.
We zouden aan het schrijven kunnen
blijven, tientallen aantekeningen staan
het boek. Nog één punt. en wel
uit „BouwbedrUf en volkshuisvesting" in
hoofdstuk XI. De woningpolitiek moet
goed als geheel door de overheid ge
schieden, een klein gedeelte (hoogstens
10%) mag slechts aan de zogenaamde
vrije sector blijven. Nu is vaststaand, dat
o.i het koste wat het kost zoveel moge
lijk in de behoefte aan woonruimte
dient te worden voorzien. Maar het werk
moet over vele jaren worden verdeeld,
zo niet. dan zouden, zodra in de woning-
rood is voorzien, de bouwvakarbeiders
werkloos kunnen worden.
Wie zegt echter, zo vragen wij onj af.
hoe de economische toestand over 10
jaren zal zijn. Hier wordt oJ. één der
dringendste behoeften en nog wel
door de party, welke productie naar be
hoefte nastreeft aan de ordenlngs-
drang ondergeschikt gemaakt.
Ten slotte nog een ernstig woord. Wie
geeft een partij in een Christelijke staat
de bevoegdheid, maatregelen te beramen
in strijd met de eeuwige wetten en
waarheden in de Heilige Schrift vast
gelegd? Daarin is geen woord te vinden,
strijdig met privaatbezit. Wel staat er
dat men niet mag begeren, om van het
verbod van stelen nog maar niet te
spreken. Wel moet de bezitter zich tegen
over een Heilig God, als een goed rent
meester gedragen, maar niemand heeft
het recht de eigenaar zijn bezit te ont
nemen.
In elk geval zou eerst de grondwet
wel eens gewyzigd mogen worden, om
de gedachten van het socialisme te kun
nen verwezenlijken. Marx omschreef in
zake deze materie zijn gedachten in het
communistisch manifest als volgt: Wet
ten. moraal. Godsdienst voor de prole
tariër burgerlijke vooroordelen.
God zet de eenzamen in een huisgezin
Dankdienst voor hef 125-jarig bestaan van
het Hervormd minnehuis
In de Oosterkerk werd gistermorgen een dienst gehouden ter herdenking
van het 125-jarig bestaan van het Hervormd tehuis voor ouden van dagen
(Gereformeerd minnehuis). Ds J. Groot, in wiens wijkgemeente het tehuis
staat, bediende het Woord aan de hand van Psalm 68 5 en 7, waar staat;
Zingt God, psalmzingt Z(jn Naam; een God, Die de eenzamen zet in een
huisgezin.
Ook in het gedenken zuUen we ons
moeten voegen tót dankbare gehoorzaam
heid. Wanneer we alles overzien wat in
de afgelopen jaren gedaan is, waarby ook
hoort: wat begonnen maar niet werd'
afgemaakt en de kansen die onbenut zijn
voorby gegaan, dan komt er een grote
verwondering dat God mensen gebruiken
wil. Jezus zegt niet tot de Gemeente: Gij
zijt onnutte slaven, maar dit woord is
geadresseerd aan mensen, die denken,
dat ze min of meer onmisbaar zijn. Als
wU denken, dat onze aanpak van de din
gen regelrecht dient tot opbouw van
Gods Koninkrijk, dan zegt de tekst:
neen! God heeft ons niet nodig, Hy wil
ons alleen gebruiken; we moeten de
dikwyls harde les leren, dat we van Hem
zyn en niet van onszelf.
In deze 25 jaar, aldus ds De Wit, heb
ik voortgebouwd op fundamenten door
anderen gelegd, heb ik getracht te plan
ten, waarvan anderen misschien de vruch
ten zullen plukken. En ook in de toe
komst zal alleen de boodschap gehoord
mogen worden van Hem. Die zegt: Ik
heet U niet meer slaven, maar vrienden.
Na afloop van de dienst, die ook werd
bijgewoond door de burgemeester, jhr mr
F. H. van Kinschot, en wethouder P. van
der Kwaak, werden Gezang 263: 1 en 5
gezongen. Ook was er nog gelegenheid,
ds De Wit met een handdruk geluk te
wensen.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Gerrit W.. z. v. W. A. Mol
en E. A. Los; Antonia W„ dr v. J. Mole
naar en W. Geuke; Wilhelmlna C., dr v.
W. F. Stoute en E. C. Kriek; Relnier, zn
v. R. Ladan en J. M. Roozendaal; Theo-
dorus H. C., zn v. Th. H. Lintaen en J. de
Groot; Geertruida J., dr v. S. v. d. Vegte
en G. M. BÖsecke; Petrus M.. zn v. P W
Hooijmans en E. C. Groenewegen
OVERLEDEN: A. van Duij ven voorde,
man, 46 jr; L. Graper, man, 59 jr.
