NACHTEGAAL
heeft niet het monopolie van nachtzanger
Het is nu de mooiste tijd
Vijf keer vlugger naar IJmuiden
Chr. v. d. Heuvel critiseerde
regeringspolitiek
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
ZATERDAG 10 MEI 135)
Tegen eind April begin Mei valt gewoonlijk de grootste drukte waar te
nemen bij onze kleine zangvogels. De bijzonder warme dagen na de win
terse periode van eind Maart - begin April bleken de achterstand in de
natuur weer volop in te halen. Midden Maart was, zoals gewoonlijk, de
eerste tjiftjaf al present. Zij waren dus mooi op tijd. Zijn neefje, de fitis,
die meestal een week later arriveert, kwam nu begin April. De gure tijd
hierna, met 's avonds nachtvorsten, vertraagde weer de aankomst van vele
zangvogels uit het Zuiden.
kleine karekiet en de koekoek pre*
Daarop volgden de prachtige dagen
Pasen. Op Goede Vrijdag waren opeens
ook de boerenzwaluwen, gele kwikstaar
ten, tapuiten, gekraagde roodstaarten,
zwartkoptuinfluiters en visdiefjes ver
schenen. Ook de nachtegaal liet toen spoe
dig de eerste toontjes horen. Velen den
ken dat de nachtegaal beslist dan pas
zingt, als alle andere vogels zwijgen.
Maar tot ongeveer half Juni kunnen wij
de nachtegaal even goed overdag horen
als des nachts. Ovecdag is de zang alleen
iets moeilijker te herkennen tussen die
van vele andere vogels, 's Nachts is ver
gissing uitgesloten. Hij heeft echter niet
het monopolie van nachtzanger. Ook de
blauwborst en de verschillende soorten
rietzangers kunnen we in zachte zoele
Zomernachten horen zingen. De weidevo-
NACHTEGAAL
gels, zoals kievit en grutto, zijn soms
*6 nachts nog druk in de weer.
Voor al deze vogels moeten we meer
naar de vochtige streken van weiland en
plas. Op het ogenblik zijn alle plekjes,
waar zij ook verleden jaar te vinden wa
ren, zoals in de Leidse Hout, Oegstgeest,
Warmond, Noordwijkerhout, Katwijk en
Wassenaar, weer bezet met zingende
nachtegalen. De duinrand is overigens
eén geliefde streek voor de nachtegaal.
Al mogen wij nog zo vlijtig
rondneuzen, de zang is en blijft het
beste middel om onze kleine tzang-
vogelsoorten te ontdekken én vaak
ook te herkennen. De nog niét vol
ledig met blad begroeide bomen en
struiken in het voorjaar vergroten
tevens de kans, de zingende vogels
spoediger te ontdekken. De voort
brenger van de zang is dus eenvou
diger te identificeren en in het ge
heugen te prenten, zodat we ons nu
prachtig kunnen oefenen om bij het
horen van een vogel reeds de soort
te herkennen.
Ook de boerenzwaluwen waren hier
en daar op de vertrouwde plokjes, waar
zij verleden jaar vaak lange tijd zaten te
kwinkeleren. Huis- en oeverzwaluwen
keren zoals gewoonlijk iets later terug
dan de boerenzwaluw en trekken nog
steeds in kleine troepjes door. Midden
April kwamen ook de eerste visdieven in
de. stad. Met hun heldere „pierriett-pier-
riett" verraden zij spoedig hun aanwezig
heid. De kemphanen hebben intussen
weer volle kragen en wij betrapten ze,
verdiept in hun steekspelen, op de balts-
plaats.
Bij de Klinkenbergerput zat de
dag na Pasen de eerste rietzanger en
eind April waren ook de grote en de
Op dag van vonnis
voor 2e maal voorgeleid
Vijf personen wegens oplichting
gearresteerd
Juist op de dag, dat hij door de Am
sterdamse rechtbank wegens verduiste
ring van ƒ2000 tot een half jaar gevan
genisstraf werd veroordeeld, is de 65-
jarige houder van een administratie
kantoor H. W. A. C. uit Amsterdam gis
teren opnieuw voorgeleid. Thans wordt
hij er van verdacht een bedrag van
ƒ1600, dat hij voor een opdrachtgever
aan de belastingdienst moest betalen, in
eigen zak heeft gestoken. Bovendien zou
hij een som van 1285 hebben verduis
terd die hij van de belasting had terug
gekregen voor een inmiddels overleden
cliënt uit Medemblik.
Twee inwoners van Venlo zijn gear
resteerd, omdat zij bij vier winkeliers
in totaal 2000 aan koffie, tabak en cos-
tuums hebben gekocht zonder te beta
len. De goederen werden in beslag ge
nomen bij een poging ze de grens over
te smokkelen.
De 47-jarlge Amsterdammer J. v. d.
H. heeft voor 1500 aan onbetaalde boe
ken doorverkocht. Ook hij is aangehou
den. Verder arresteerde de Amsterdamse
politie de 50-jarige kleermaker L., die
vijf particulieren elk voor ƒ35 heeft
opgelicht.
Een risicoverzekeringsmaatschappij uit
Den Haag zou door een Amersfoortse
schilderpatroon voor f20.000 h f30.000
schilderspatroon voor f20.000 f30.000
zijn de voorman Van B. en de uitvoer
der S. aangehouden. De schildersfirma
iheeft valse declaraties ingediend omtrent
schade door „lichtiverlet", d.w.z. schade
dae ontstaat doordat tengevolge van ge-
Ibrek aan zonlicht niet kan worden ge
werkt.
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
LEIDEN, 9 Mei Groenteveiling Prei
811; rabarber 4.60—7,10; andijvie 29—45;
stoolsla 10—11; aardbeien 3,60—3.90; snijbo
nen 3,05; peulen 1,90-2,35; spinazie 10-20;
komkommers 31—55; bloemkool 17—53; sla
5.50—7; peterselie 3.10—4.60; radijs 4,20—5,70;
selderie 3,80—6.60; peen 2541; raapstelen
sent. De grasmus was al iets Vroeger,
terwijl nu ook de tuinfluiter, braam -
sluiper, spotvogel en grauwe vliegen
vanger weer zijn gearriveerd.
Roeken, blauwe reigers en aalscholvers
vlaegen af en aan naar de' kolonies
hun haa9t vliegvlugge jongen van
doende voedsel te voorzien. De eerste
jonge merels zijn reeds uitgevlogen
kwekkeren men hun schelle geluidjes
door de tuin. Wilde, eenden zwemmen
met hele tomen jonge donzige eendjt
rond, weidevogels en meerkoeten zitten
op een voltallig legsel. Ook de futen op
de plas hebben broediplammen en
kunnen voortdurend genieten van 1
prachtige liefdesspel van deze vogels.
Gierzwaluwen
Dit voorjaar hebben we eens speciale
aandachit: gehad voor die gierzwaluw.
(Eind April begin Mei zijn zij meestal
weer aangekomen). De oorzaak lag hier
in, dat de studiekring voor ecologie en
phaenologde van het Kon. Ned. Meteo
rologisch Instituuit te De Bilt, in
werking met het vo©elitreks;ation
„Texel", de hulp heeft ingeroepen bjj r*"
veldwaannemers om dit voorjaar de aan
komst van tjiftjaf, fitis en gierzwaluw
nauwkeurige- aan te tekenen..
Merkwaandiig was het met die gier
zwaluwen. Op 24 April „haakte" het
eerste exemplaar weer boven het oude
stadsgedeelte van Leiden (21 April werd
reeds een exemplaar boven Hilversum
waargenomenElk jaar broeden zij
wij groot aantal midden in onze steden
op hoge gebouwen en daken. Nadien
kwam er elke dag tot en met 28 April
één gierzwaluw even vóór zonsonder
gang kijken. Het merkwaardige was. dat
alleen even voor zonsondergang deze
vogel boven de stad was te ontdekken,
terwijl wij overdag steeds vlijtig op
letten.
Intussen namen wij 25 April wèl
een 50-tal van deze vogels boven het
Zweiland op de Kagerplassen waar.
Boven de broedplaats bleef echter
die ene vogel, even voordat het dom
ker werd, verschijnen. Zou deze ene
gierzwaluw een soort „vooruitge
schoven post" zijn, die elke avond
even kwam kijken? Of waren het de
koude nachten met de vorst, die het
dier iedere nacht weer verdreven?
Zou deze vogel elke avond weer
naar zijn soortgenoten terugkeren,
die zich angstvallig nog iets Zuide
lijker hielden? Steeds meer vragen
drong die ene gierzwaluw bij ons op.
Totdat het op 29 April plotseling be
duidend zachter werd en ook de nacht
vorsten weg bleven. Direct daarop ver
schenen 's morgens drie gierzwaluwen
boven de stad en even vóór zonsonder
gang was het aantal geleidelijk aange
groeid tot ongeveer 18 vogels. Op het
ogenblik .gieren" zij weer wild boven
de steden, zelfs tussen de huizen door.
Toch trekken er ook verschillende
soorten vogels bij ons door die niet bij
ons broeden, maar nog verderop moeten,
naar Scandinavië, misschien nog Noorde
lijker of Oostelijker. Langs sloot en plas
horen we b.v. voortdurend het „die-die
die-die" van de oeverlopertjes. sommige
dagen en soms ook 's nachts is het „bi-bi-
bi-bi-bi" van de egenwulpen niet van d(
lucht. Beflijsters. zwartgrauwe vliegen
vangers langs de duinkant, en kuif- er
tafeleenden op de plas haasten zich om
verder door te trekken. Zelfs zagen we
nog een troepje wilde ganzen. Al deze
Noordelijke broeders vertoeven nog in
ons land, maar weldra zullen ook de
laatste op hun Noordelijker broedterrei-
nen zijn gearriveerd.
Het is nu de mooiste tijd om tal
doortrekkers en eigen broedvogels t>
spieden in een omlijsting van bloeiende
krentenboompjes. vogelkers, prunus
andere bloesempracht of in een wei, v
sierd met het geel en wit van dotter,
madelief en pinksterbloem.
Begin Mei 1952. Jaap Taapken.
Nieuws van en voor Katwijk
„De Rhijnmonders"
De postdulvenclub „De Rhijnmonders"
heeft met 120 duiven deelgenomen aan
een wedvlucht over 83 km. Gelost werd
in Tilburg 13.30 u. De e-erst aankomende
duif werd gesignaleerd om 14.36.30 uur,
de laatste om 14.53.01 uur. De uitslag is
als volgt: A. Grimbergen 1, 6, 22, 26, 27;
L Noort 2 8, 23; Kr Schaap 3, 15, 16,
30; N. Verkaik 4, 14; 'H Hoek 5, 20; J.
van Schalk 7, 10; P. Varkevisser 9, 11;
D. J. Kleen 12, 21, 28; A. J. Degens 13,
19; J Heemskerk 17, 24; H. Tjebbes 18;
J. Star 25; W. van Rijn 29.
Geslaagd
trale- commissie 'voor de stuurlieden-
examens gehouden examens zijn ge
slaagd voor het tweede gedeelte van het
examen van stuurman bij dé zeevisserij,
M. Plug Hzn, stuurman van de KW 130,
onende alhier en C. Zwanenburg te
Katwijk aan den Rijn.
Verder slaagden voor het aanvulllngs-
diploma stuurman bij de verre visserij:
Jan Plug Mzn, stuurman van de KW
176; Jan de Haas, stuurman van de KW
20, Klaas van der Plas, stuurman van de
VI. 196; Johan de Jong Hzn, stuurman
in de VI. 79 en Jacob MaagdelUn, stuur-
an van de VI. 205.
Bij de vanwege de afd. Jtusttelegrafie
der PTT te 's Gravenhage gehouden
examens voor radiotelefonist zijn ge
slaagd: C. Hoek Dzn van de KW 123;
C. Hus Dzn van de Sch. 64; G. de Best
en A. de Jong Tzn, beiden alhier
(schip onbekend); C. Zwanenburg te
Katwijk aan den Rijn en Simon Duyn-
dam van de KW 32 te Katwijk aan den
Rijn.
n de te 's Gravenhage vanwege de
rijkscommissie voor machinistenexamens
afgenomen examens Is geslaagd voor het
examen van motordrijver bij de zeevis
serij: Mar. Krijgsman van de VI. 216,
wonende alhier.
Vandaag werd door de centrale com
missie voor de stuurliedenexamens aan
de visserijschool alhier een zitting gehou
den. waarbij examens werden afgenomen
in kennis der bepalingen ter voorkoming
van aanvaringen op zee. Hieraan namén
17 candidaten deel. De namen der ge
slaagden hopen we in ons blad van
Maandag te vermelden.
Zondagsdienst
Voorzover het de paitriëreten betreft vara
de dokters J. Bergman en HL M. Hueting
te Katwijk aan den Rijn en E. E. van der
Laan te Rij-rusb-irg, wondt de Zondags
dienst morgen waargenomen door dokter
HuePimig, Rijnstraat 33, tel, 2102. Men
'e ook dé zij-étalage von de aipoitheek
irt de Wilhedminasbraait.
Herbestrating Sandtlaan
De bestrating van de Sandtlaan voor
bij de Sandtlaanbrug is nu zover gevor
derd, dat binnen enkele dagen het ver
keer weer normaal zal zijn.
ook begroette de vertegenwoordigers uit
andere plaatsen, te weten de heren G. H.
van Eijbergen, lid van de Prov. Staten er
A. v. d. Berg uit Valkenburg.
Hierna kreeg het woord de heer Tila-
nus. Siemmen aldus spr., is een gewich
tige zaak. Vijf millioen kiezers moeten
weten, wie deze zomer aan het roer zul
len komen. Kalm en zakelijk wordt deze
zaak door ons nuchtere volk bekeken.
Na de politiek van vlak na de oorlog
te hebben belicht, wees spr. er op, dat
de verkiezingen, speciaal in Katwijk, heb
ben laten zien, dat het aloude en toch al
tijd vernieuwende beginsel heeft gezege
vierd. Spr- stond langdurig stil -bij de
grondwetswijziging, waerbij hij-opmerkte;
dat Nederland t.o.v. Nieaw-Guinea ver
antwoordelijkheid moest dragen.
Aan het slot van zijn rede noemde spr.
deze verkiezingen zeer belangrijk. Het is
geen tijd, om met een slappe rug door het
leven te gaan. De historie staat nooit stil.
We moeten ons krachtig inspannen, maar
iet de hand op het Evangelie.
Bij de besprekingen sprak de burge
meester, mr Woldringh van der Hoop, er
leedwezen over uit, dat er voor de
visserij tot op heden nog geen candidaat
's voor de Tweede Kamer.
Jaarvergadering K.R.V.
De voetbalvereniging K.R.V. hield haar
jaarvergadering. Herkozen werden in 't
bestuur de heren L. J. Lange en J. Fen-
nes, de laatste als voorzitter. Als nieuw
bestuurslid kreeg zitting de heer Jac.
Remmerswaal. Verder werd nog een elf
talcommissie gekozen.
KATWIJK AAN ZEE
Hoog en laag water
Zondag 11 Mei: hoog water 3.58 en
16.22 uur; laag water 23.49 en 12.11 uur.
Maandag 12 Mei: hoog water 4.39 en 17.06
nar; laag water 0.30 en 12.57 u-ur.
Rode Kruis-actie
Gisteravond vergaderden vertegenwoor
digers van verschillende groeperingen
Casa Cara. Deze bijeenkomst, waarin o
de burgemeester aanwezig was, had ten
doel een grote plaatselijke campagne
het Rode Kruis te organiseren. De
heer A. Roosdorp leidde dc spreker van
de avond, de heer J. A. C. Broesder uit
Rijswijk, in. Deze hield een pleidooi
steun aan het Rode Kruis. Dit had tot
resultaat, dat drie commissies, één v
publiciteit, één voor bijeenkomsten
voor administratie werden sam
gesteld. De burgemeester werd tot t
voorzitter benoemd, de heer A. Wasse-
tot voorzitter.
(Advertentie)
Met MOEDERDAG naar
H. VERHART
VOOR AL UW BLOEMWERK
Grote Steeg 4. Tel. 3108. Katwijk a/d. Rijn
KATWIJK AAN DEN RIJN
Rijnaak liep vast in de Rijn
De scheepvaart door de Rijn onder
vindt nogal eens hinder van de ondiepe
plekken, die hier en daar voorkomen.
Gistermiddag liep een rijnaak juist in de
vaarruimte van de tramibrug, vast, waar
door het tramverkeer LeidenKatwijk
werd gestremd. De N.Z.H. hield de dienst
gaande met bussen. Intussen beginnen de
eerste loggers Katwijk te verlaten, zodat
gevreesd wordt, dat het euvel in de eerst
volgende veertien dagen zich nogal eens
zal voordoen.
De heer Tilanus sprak over
de verkiezingen
In de kerkzaal hield de afdeling Kat
wijk aan den Rijn van de C.H.U. een ver
gadering. De heer H. W. Tilanus sprak
over de komende verkiezingen
De voorzitter, de heer P. Ouwerling.
opende met een kort woord, waarin hij
Advertentie)
Wenst U 'n GOED VERZORGD KAPSEL?
Bezoekt U dan de salons van
H. BEDEKER, Dames- en Herenkapper,
Voorstraat 73, Katwijk aan Zee. Tel. 2584
Diploma „Wetenschappelijke Haarverzor-
ging" v.h. Ned. Genootschap voor Haar-
hygiëne.
Haags gerechtshof
Schuurtje gebouwd van gestolen materiaal
Op aandrang van do familie besloten
twee beton arbeiders uit Katwijk
Zee een schuurtje te bouwen. Zij gingen
daartoe naar de bedrijfsleider vai
onderneming waar zij werkten en wil
den cement van hem kopen. Dit kon,
maar de prijs viel de jongens tegei
daarom besloten zij maar om het mate
riaal te stelen.
Voor deze diefstal waren beide broers
tot taen dagen elk veroordeeld, van welk
vonnis zij in beroep waren gekomen. De
procureur-generaal. mr J. Zaayer,
schetste hoe de bedrijfsdiefstallen
grote omvang hebben aangenomen. Daar
het gestolen* hier echter geen grote
waarde had en de verdachten gunstig
bekend' stonden wilde hij ditmaal vol
staan met het vorderen van een maand
gevangenisstraf voorwaardelijk met
proeftijd van drie jaar en I 75 boete.
Uitspraak 23 Mei.
HET JUBILEUM VAN MR BRIëT
Zoals bekend is, hoopt mr P. E. Briët
de volgende week te jubileren, niet Dins
dag zoals wij onlangs meldden
maar op Woensdag 14 Mei. Mr Briët
verzocht ons. mee te delen, dat hij zijn
jubileum in intieme kring wenst te
BAZAR VOOR DIERENASYL
Op 6 en 7 Juni zal in Leiden een bazar
Visseiijgolfjes
Koninklijke onderscheiding
De heer J. Th. Gilissen te Santpoort,
administratief ambtenaar tweede klasse
•by het staatsvissershavenbedrijf
IJmuiden, heeft de eremedaille in zilver,
verbonden aan de orde van Oranje-Nas-
Weinig hoop
De Zaterdagmarkt iheeft vermoedelijk
alleen de T-ubantia te gast' met een
voer, die in het licht van de slechte
vangsten van de laatste tijd niet eens zc
slecht is: 550 kisten en 200 stijve kabel
jauwen. De trawler kwam Vrijdagavond
om 8 uur binnen en was vanmorgen
de markt, gesecondeerd door slechts
weinig Noordloggers. De schippers var
de Noordloggers en ook die van de traw
lers, die rond de 59ste Noorder-breedte
graad vissen, klagen steen en been. Er
XKWd heel wat netwerk verspeeld, i
er kwam weinig voor terug en de
voer van de Maandagmarkt ziet er
ook niet erg best uit.
De meeste schepen hebben -inmiddels
al afgesneden en omdat de schepen, die
zijn blijven trawlen, niet en bloc naar
zee vertrokken, zullen ook de marktda
gen de volgende week verspreid liggen.
Bovendien zijn er verscheidene traw
lers binnengebracht voor survey of
paratie, zodat voor de Maandagmarkt
ten hoogste drie trawlers verwacht kun
nen worden. De Meda-n heeft daarvan
het beste geboerd, - 700 kisten en
stijve kabeljauwen, maar de Johannes
Polderman maakte bijzonder slechte
trekken. Bovendien wordt de volgende
week weer de kotter YM 5 uit de Oost-
zep verwacht .en ook.de trawler Tzonne
ivór4V^jjVyAPr de. m^W ,42^, April
irok het schip naar IJsland). Overigens
worden de volgende week. als eei
binhen verwacht de "Eli Geneviers, de
Limburgia en de Allan Water (1 Mei),
de Schoorl en de Bloemendaal (3 Mei).
In en uit
Vrijdag zijn binnengekomen de KW
15. KW 89, KW 21, KW 162. De Robert
William is voor het eerst met de nieuwe
motor naar de visserij 'vertrokken, na een
rustkuur van verscheidene maanden. De
KW 173 kwam binnen" Uit Katwijk.
Weinig schot in de prezen
De tong, die Donderdag met kunst- en
vliegwerk wat hogerop was gekomen,
viel gisteren terug op het oude niveau,
waardoor de groot en klein middel res
pectievelijk f 1,89 en f 1,05 per kilo op
brachten. Weegtarbot kwam niet hoger
dan f 1,08, zodat alleen de makreel en
platvis stevig in de markt bleven
liggen. De gemiddelde notering voor de
blauwpijpjes zat rond de f 16, (zodat
ook hier de room af raakt),' maar de
schol II noteerde f 24f 13, terwijl de
drietjes f 17f 9 opbrachten. Voor de
braatschelvis bestond een zeer geringe
belangstelling, zodat de koers niet hoger
kwam dan tot f 16 per kist.
Schrale reis
De Thorlna kon gisteren, ondanks het
feit, dat hij alleen aan de afslag kwam
f 14.300 voor een 12-daagse reis boeken,
een directgevolg van de barslechte
vangsten; van de loggers werd ditmaal
de KW 89 hoogste met f 4510 en de kotter
KW 21 werd een slechte beste met f 1130.
Een voorloper
De KW 173 is opgetuigd uit Katwijk in
Urn ui den aangekomen. Het schip gaat
met de eerste groep op de Hollandse
nieuwe jagen. De logger is een voorloper
van de stroom, die de volgende week uit
Katwijks havein komt.
Groten
Schipper Visser van de Petten heeft
i de IJslandse wateren een ongewoon
grote leng en kabeljauw buitgemaakt.
Het gemiddelde gev/ioht van een grote
'kabeljauw is 8 en dat va-n een leng 10
kilo. Deze exemplaren wogen wel 20
kilo.
(Advertentie)
293.Nee, het is 239.bij
SCHAART - Sluisweg 5
dlc mooie teakhouten wasmachine met prima motor
en geheel compleet met 1 jaar garantie, dus geen
293.— maar 239.—.
SCHAART - Sluisweg 5
IS STUKKEN COEDKOPER.
kunt U door al uw inkopen te doen bij één der onderstaande ENKABÊ-kruideniers.
Op iedere gulden bij hen aan ENKABE-kruidenierswaren besteed, krijgt U 8 reis-
zegels extra. Hierdoor komt U 5 maal vlugger dan normaal in het bezit van een
gratis reisbiljet naar IJmuiden. Doet Uw voordeel en koopt bij:
Henk Guijt, Annastraat
Huib Haasnoot, Romeinenstraat
,,Joho" levensmiddelenbedrijf Ligusterstraat
Jan Kuijt, Jan Tooropstraat
Allen te Katwijk aan Zee
IN CONTACT
met de lezers
T~\E MOEDERTAAL BLIJFT steeds
-^allerlei moeilijkheden opleveren; v
al is dit het geval waar de schijn bedriegt.
Een lezer vraagt mij:
1. „Wij schrijven vleien en vlijen,
bij het eerste woord hoort het substantief
gevlij. Hoe zit dat?" Onze lezer vergist
zich. Gevlij hoort niet bij vleien, i
bij vlijen. En men moet dan ook schrij
ven: in 't gevlij spreken, in 't gevlij ko
men. Van Dale geeft bovendien het
spreekwoord: daar gaat veel gevlij in
een zakje d.w.z. als men goed overlegt,
kan men veel gedaan krijgen. Hoe komt
dat nu? Vlijen betekent: netjes naast
elkaar leggen, b.v. turf op de zolder
vlijen. Iemand in *t gevlij komen betekent
dan ook niet: „Bij iemand in zijn gevlei
komen", want gesteld dat dit bestond,
dan zou het juist het tegengestelde be
duiden van wat het nu werkelijk zegt.
Men komt niet in aanmerking voor het
vleien, door iemand, maar men tracht
bij hem in een goed blaadje te komen
door h e m te vleien. De betekenis der
uitdrukking in 't gevlij komen heeft dan
ook met vleien volstrekt niets te maken.
Oorspronkelijk is het dit geweest: zich
zó naast iemand neerleggen, dat men hem
volstrekt niet hinderde, dus m.a.w. hem
zo aangenaam mogelijk zijn en daarom
moet men schrijven gevlij en niet gevlei.
Er zijn uiterst weinig auteurs van
ken of andere geschriften, die zich
dit verschil bewust zijn. Want: de schijn
bedriegt.
2. Is het juist dat het woord roodvonk
onzijdig is? Ja, dit is juist. Maar v
om? In het algemeen kan men zeggen
dat een samenstelling hetzelfde geslacht
heeft als het woord waarvan zij gevormd
is. Zo zegt men het bróód en h e t witte
brood, d e huid en d e roodhuid. Doch dan
is het tweede woord een bijzondere soort
van wat het eerste woord beduidt. Dit
nu is niet het geval bij roodvonk, want
roodvonk betekent niet een soort
vonk. Zo is vierkant niet een soort
kant. Er bestaan echter uitzonderingen
op deze regel. Ik wijs b.v. op d e post
zegel naast het zegel, het tijdstip naast
d e sttp.
3. „We horen vaak: er kraak noch
smaak aan vinden". Hoe komt men
die uitdrukking?" Dit is zeer moeilijk te
zeggen. Het kan zijn dat de lust tot rij
men in een spreekwoord, hier als oor
zaak moet gezocht worden. Dan zouden
we te doen hebben met een betekenisloze
klinkklank. Maar het is ook mogelijk,
dat men bij het eerste gebruik gedacht
heeft aan het aangename b.v. van een
knappend beschuit of een krakeling.
Zodra deze wat ouder zijn, worden ze
taai en is het eigenaardige er van verlo
ren gegaan. Er is dan inderdaad kraak
noch smaak meer aan.
4. Hoe verklaart u: kunstenaarsbijeen
komsten en dergelijke woorden tegenover
kunstenaarschap? Vaak is de invoeging
van een verbindings-s min pf meer wille
keurig, evenals dit met de verbindings-n
het geval is.
Vandaar dat dit vraagstuk wel nooit
zal opgelost worden. De woordenlijst van
De Vries en Te Winkel geeft spreeuwe-
bek naast leeuwenbek en paardebek,
berenhuid naast hazevel en evenwel
hazenlip, verder hazesprong naast hazen-
slaap, alsook hondekot naast hondenhok
en hondekar naast' h"on den wagen", honde-
jong naast'berenjong en paardevoet-naast
paardenhoef.
In Van Dale is het nog erger. Boven
dien verschillen deze laatste en De Vries
en Te Winkel soms in hun spelling.
Het zal dus het beste zijn deze kwestie
aan het beschaafde spraakgebruik over te
laten, of te bepalen dat men overal de
verbindings-n mag weglaten.
"DIJ kunstenaarsbijeenkomst'en en kun-:
stenaarschap is de zaak echter een-
•oudiger. In het eerste geval heeft men
en tweede naamvals-s: een bijeenkomst
a n kunstenaars. Dit is bij het andere
woord niet zo. In 't algemeen past men
bii het schrijven van de verbindings-s
deze regel toe: Let op andere woorden
die op dezelfde wijze zijn gevormd en
tracht dan zoveel mogelijk de woorden
in overeenstemming te brengen. B.v.
staatsschuld naast staatsbegroting, sta
tionschef naast stationswachtkamer,
dorpsstraat naast dorpskerk. Als verge
lijkingsmateriaal neemt men dan de woor
den, waarbij men de s in de uitspraak
kan horen. Men dient zich er echter
rekenschap van te geven dat ook hier
weer de schijn kan bedriegen. Zo zal
men schrijven handelshuis en handels
bank naast handelwijze (zonder verbin
dings-s!) omdat men in het laatste geval
een geheel ander woord „handel" heeft
dan in de eerste twee en dus de overeen
komstige spelling geen overeenkomstige
betekenis meebrengt.
5. De term: Staten-Generaal ziet men
vaak opgevat als een meervoudsvorm:
„de S.-G. zijn bijeengekomen", maar ook
krioelt het in de pers van: „De S.G. is
op reces" en dergelijke termen. Wat is
Staten betekent oorspronkelijk niets an
ders dan standen (adel, geestelijken en
burgerij). Generaal beduidt: algemeen,
waaruit volgt dat Staten-generaal is:
algemene staten in tegenstelling met
Staten der afzonderlijke gewesten. Men
behoort dus te zeggen: De Staten-gene
raal zijn bijeengekomen. Trouwens de
logica gebiedt dat ook. Bijeenkomen kan
men niet, tenzij er minstens twee perso
nen zijn en dus eist het werkwoord van
zelf ook een meervoudig hulpwerkwoord.
Maar het gebruik is een tiran. Men denkt
natuurlijk (zij het onbewust) aan: het
regeringslichaam „is". Zo ontstaan uit
drukkingen als de bovengenoemde.
6. Hoe schrijven we: het bijdehand»
kind? Soms ziet men bijdehandte. dan
weer bijdehande, ook wel bijdehante
kind. Wat is jui§t?" Koerren geeft bij
dehande en bijdehante. Van Haeringen
eveneens. Van Dale in de oudere druk
ken althans, geeft het helemaal niet. Ik
voel het meest voor: bijdehante. Dit
klinkt duidelijker en is gemakkelijker
uit te spreken dan bijdehande. De spel
ling bijdehandte is in elk geval te ver
werpen. Ongeveer dezelfde moeilijk
heid doet zich bij de verbuiging van
boud onbevreesd) voor.
Moet men zeggen een boude of een
boute bewering? Koenen en Van Dale
geven boude, maar Van Haeringen, die
zijn woordenboek meer in overeenstem
ming heeft gebracht (uitgave 1950) met
het hedendaagse spraakgebruik, geeft
zowel boude als boute. Ik voel het
meest voor het laatste woord, al is dat
dan eigenlijk zogenaamd „fout". Maar
wanneer men iets krachtig wil zeggen
als met bijdehand en boud het geval is,
dan is de f meer geschikt voor dit doel
dan de d. En daarom geloof ik dat het
gebruik van bijdehante en boute het op
den duur zal winnen.
Den Haag Dr F. C. Dominica»
„Zeven jaar socialistisch bewind"
Voor wijk II der A.R. kiesvereniging
sprak het Tweede Kamerlid de heer Chr.
van den Heuvel gisteravond over „Zeven
jaar socialistisch bewind". Hoewel er
eigenlijk niet kan worden gesproken van
een zuiver socialistisch bewind, was het
volgens spr. wel zo, dat de P.v.d.A. haar
stempel op het beleid heeft gezet. De
Indië-politiek en andere zaken hebben
duidelijk aangetoond, dat er verandering
moet komen in het regeringsbeleid, ook
met het oog op de nog resterende
zeese gebieden.
Vervolgens belichtte de heer Van den
Heuvel uitvoerig het gevoerde financiële
beleid. Hoewel hij er van overtuigd
dat de verantwoordelijkheid voor
grote staatsschuld niet uitsluitend te
wijten is aan de minister van financi
kwam spr. toch tot de conclusie, dat de
financiële politiek van deze regering
heeft gefaald. De noodzakelijke sober
heid is niet betracht en de bestaans
mogelijkheid wordt door de hoge belas
tingen aangetast. Spr. gaf verschillende
wegen aan om tot verbetering van de
betalingsbalans te geraken.
Op verscheidene punten toonde spr.
vervolgens aan, dat ook de woningbouw-
politiek van deze regering heeft gefaald.
De kiezers zullen zich in Juni moeten
Universitair voorjaarstournooi
Woensdagavond vinden de universi
taire zwemwedstrijden plaats. Donderdag
van ongeveer half 10 tot ongeveer half 5
worden handbal-, hockey- en voetbal
wedstrijden in de Leidse Hout gehou
den. Het betreft -hier het zogenaamde
voorjaarstournooi. In het programma is
ingeschakeld een veldloop door de Leidse
Hout. Start en finish zij-n op de sintel-
baan. Tijdens de pauze wordt
demonstratie softbal 1 gegeven door
L.U.S.V. uit Leiden en Vedo uit Den
Haag.
Zeepost
Zeepost kan worden verzonden met de
volgende schepen (op de bus doen uiter
lijk op de vermelde data): Indonesië ms
Willem Ruys (29 Mei), Antillen ms. Wil-
lemstad (13 Mei), Suriname ss. Cottica
(14 Mei), Canada ss. Rijndam (14 Mei
Australië en N. Zeeland ss. Chitral (10
Mei), Argentinië, Uruguay. Boliv
Chili en Brazilië ss. Highland Monarch
(12 Mei).
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
GROTB VAART.
AAGTEDUK v Philadelphia 8 Met te New-
York AAGTEKERK R'dam n Japan 9 Mel v
Singapore ABBEKERK n Adelaide 9 Mei p
Kp Leeuwin ALIOTH v Bremen 8 Mei te
Antw. ALBIREO n R'dam 8 Mei p Finisterre
ALCHIBA n B. Aireö 8 Mei p Flortanapolls.
'i ninl R'dam n B. Aires 8 Mei p Recife.
B v Antw. 8 Mei te R'dam ALTAIR
ire n R'dam 8 Mei v Rio Grande do
Sul ALPHERAT n N. Orleans 8 Mei p Ouec-
ALUDRA R'dam n Basrah 9 Mei A dam
AMSTELD1EP v IJmuiden 9 Mei te Norfolk
AMSTELDIJK n R'dam 8 Mel v New-
York. AMSTELVAART n N. Orleans 9 Mei p
West AMPENAN n R'dam 9 Mei Suez.
ANDIJK Havannah 8 Mei v Antw. ARUNDO
n Hamburg 8 Mei p Sclily. ARIADNE van
Genua 13 Mei te R'dam. ARKELDIJK naar
ntw. 8 Mel v Bremen AXELDIJK N-York
Ind. 8 Mel p Malta BAARN A'dam n Val-
iraiso 8 Mei te Arica BANDJERMASIN
Djakarta 8 Mel v Makassar. BANTAM Se-
arang n R'dam 9 Mei te Liverpool BEN-
NEKOM v A dam 8 Mei te Hamburg. BILLI-
TON n Balbao 5 Mel v Los Angeles BIN-
TANG n Singapore 8 Mel v Calcutta BLITAR
Kobe 8 Mel v Genua BONAIRE
Georgetown 8 Mei v Trinidad
Iel p Glbral-
la. CERAM r
Pt Cabello 3 Mei
Georgetown n A'd»
Mei te Madras CLIO
Cristobal. COTTICA
Mei te Plymouth
CIRRUS
NAE n A'dam 8 Mei p Kp Bongaronl DELFT
Trinidad 9 Mel p Dungenesse DOMBURGH
7 Mei te Londen DRENTE B. Papan n Rot-
9 Mei p Str. Messina. DUIVENDIJK
Franctaco 8 Mei p Azoren. DIEMER-
8 Mei te R'dam EENDRACHT
p Algiers. GOUWE Pt Gentil
DIJK
R'dam 8 I
8 Mel i
PB- GAASTERLAND
B. Aires n A'dam 8 Mel v Santos. GAROET
N-York 8 Mei te Genua. GOOILAND van
Pt Alegre 9 Mei te A'dam GROTEKERK
R'dam n Sydney 8 Mei v Alexandrië HAAR
LEM v Barranqullla 8 Mei te Pt Llmon. HES-
Guayaquil 9 Mei te Buenaventura
IRIS n Cadix 9 Mei p Dungeness JTTERSUM
n Nederl. 9 Mel p Azoi-en. KEDOE R'dam
n B. Papan 9 Mel p Vllsslqgen KOTA GEDE
n Java 6 Mel v Pt Swettenham. KOTA IN-
TEN R'dam n Prlok 8 Mel v Pt Swetten-
LANGKOEAS 9 Mel v Londen LAWAK
anllla 7 Mel p Hawaï eil LEMSTER-
KERK 8 Mei op rede Chittagong LIMBURG
m 8 Mel v Prlok L1SSEJCERK naar
8 Mel p Pt Sudan. LOPPERSUM n
Piombino 8 Mel p Algiers LUNA n A'dam 8
Katakolo. MAASKERK W Afrika n
v Le Havre MAASLAND B
8 Mei p Kp Verd. eil. 'MA-
lam 8 Mel p Socotra. MAR-
via 8 Mei te A'dam MEER-
8 Mei te Hamburg. MENTOR
M(
Nederl.
,'dam n Levant 9 Mei
OOTMARSUM
MOLEN-
i 8 Mei v Takoradi
iblqtie 8 Mel v Pt
Houston 8 Mel p
n Pt Llmon 7 Mei
Wm l A'dam 7 Mei
Verde POELAULAUT
r Diakarta POSEIDON 9 Mel te Huma-
ADJA N-York n Prlok 8 Mel v Aden
RAKI Prlok n A'dam 9 Mei te Marseille
W n Bombav 9 Mel p Azoren ROEPAT
n n Ind 8 Mei te Aden RUYS Rio de
n Yokohama 9 Mel te Prnane SCHIF
!am 8 Mei te Hamburg SLAMAT naar
bon 8 Mel v Djakarta SOMMFLSDIJK
ïbec STAD HAARLEM v Livor-
Sfax. STAD MAASTRICHT v
an te IJmuiden. STENTOR A'dam
•town 8 Mel p Azoren SUMATRA
n A'dam 9 Mei te Colombo. STRA-
ua 9 Mei te Tarragon. SINGKEP
Jackust n Bombay 9 Mel v Priok TABINTA
n Mlrl 8 Mel v Singapore. TABIAN naar
Halifax 9 Mei p Azoren. TALISSE A'dam
TAWALI v Djak;
9 Mei
9 Mei te Pladjoe TEUCER
Londen THESEUS v A'dam 8 M
bon. TJIKAMPEK 3 Mei te Osaka
Yokohama n Kaapstad 8 Mei v F
TJILUWAH n Hongkong 8 Mei
-i 8 Mei
TOSARI Priok
TOMORI R'
TRITON n Aruba 8 Mi
Priok 8 Mei v Genua.
agao TROM-
8 Mei
Prince 3 Mei
UNIE
Orleans. VAN HEUTSZ i
am 9 Mei p i
'dam 9 Mel t
iuelva 8 Mei
N-York.
WAAL
WILLEMSTAD n
WINTERSWIJK n
ZEELAND 9 Mel t
Shellhaven. HASKERLAND 8 Mel I
KONINGSHAVEN r
KEMPHAAN n R'd;
BERTY 8 Mei te Middlesbrc
R'dam 8 Mei p Kiel. NIJENBURGH 8 Mi
ORANJEPOLDER 8 Mei te R'dar
Casablan
PASSAGIERSSCHEPEN.
WATERMAN R'dam n Quebec 8 Mel te
Cherbourg ORANJE A dam r. Priok 7 Mei
te Pt Said NIEUW AMSTERDAM R'dam n
N-York 8 Mei p Landsend. WILLEM RUYS
Diakarta n R'dam 8 Mei p Guardafu! FAIR-
SEA A dam n Auatrallë 8 Mel v Welling
ton. ZUIDERKRUIS R'dam n N. Zeeland 9
Mel p Wellington RIJNDAM N-York naar
R'dam 8 Mel p Sclily. TNDRAPOERA R'dam
n Djakarta 9 Mei p Ouessant.
SLEEPVAART.
WITTE ZEE met twee P C boten 8 op
20 56
i 136 31
THAMES 8 v R'dam
ARMILLA
IJmuiden 9 met twee veerboten vertrokke;
naar Istanbul.
TANKVAART.
n Bangkok 7 Mel v Plad-
Stngapore
i 8 Mei te
- -i Sldon 8 Mei
P Kp Gougaronl CALTEX DELFT n R'dam
8 Mei p Gibraltar CALTEX LEIDEN naar
Rdam 8 Mel p Algiers CALTEX PERNIS
n R dam 9 Mel p Malta CALTEX UTRECHT
R dam n Sldon 8 Mei p Ouessant CLAVELLA
n Finland 9 Mei te Hull CISTULA N Or-
leans n Bombay 8 Mel te Pt Said ELMINA
Adam n W. Afrika 9 Mei te Abidjan ERIN-
NA n Kowelt 7 Mel p Shlmoda ETREMA n
Pernls 9 Mel p Gibraltar GADILA Curacao
Me! ,e Guadaloupe. KIEL-
DRECHT n R'dam 10 Mei te Hongkong LI-
SETA 9 Mei te Pt Said MIRZA n B Papan
Singapore 9
Madei
Djll
Suez
MYONIA n Djibouti'
OVULA n Ras Charlb 7 Mel x
S Gerong 8 Me
urtsprek-en over het gevoerde beleid. Het
socialisme moet worden teruggedrongen
en voorkomen moet worden, dat er
straks weer een r ooms-rode coalitie
komt. Pessimistisch was spr. niet. Hü
wees tenslotte wegen aan om meer stem
men voor de A R. te krijgen. De verga
dering werd geleid door de heer A.
Knetsch.
R'damsche Droogdokmij
Oorlogsschepen geven veel werk
De Rotterdemsche Droogdokmij s'.oot
1951 af met f9.4 (8,7) millioen bruto
winst, waarvan f7.5 (7,2) min wordt af
geschreven en f 1,8 (1,4) min nert-towkw)
resteert. Hiervan wondt 15 (12) pet di
vidend gedeclareerd en f 1100 (800) per
opriehtersbewijs. De gemiddelde tonr.en-
maet der gedokte schepen was in 1903
2000, in 1951 7400 b.r.c. Besloten wend,
de bouw van soheepsturbines weer op
te nemer». Alle afdelingen waren ruim
van wenk voorzien en men kan de naaste
toekomst met vertrouwen tegemoet ziecu.
Voltooid werd vijf nieuwe hallen voor
de machinefabriek, een werkplaats voor
opleiding leerlingen machinebouw, een
afbouw:-; gpleats voor nieuwe schepen,
enz. Voorts 60 woningen en een winkel,
terwijl dis jaar aan evenveel woningen
begonnen wordt. Afgeleverd werden de
Am-penen (12.153 ton), de Rimon (3998>,
een groot deel van de verbouwing der
Sibajak. Onder handen waren, een krui
ser, twee onderzeebootjagers, twee on
derzeeboten, een schip van 13A00 ton
voor de Nederland', een drijvende dok
deur voor Karatsji, 6 tankers enz. Ge
repareerd werden 623 schepen met 23
min b.r.t. De buitengewone reserve is
met f 165.000 tot f 1,9 rnlin vermeerderd.
Aan het fondis nagelaten betrekkingen
werknemens is f234.120 toegevoegd, aan
fondB ouderdomspensioen f 512.203.
MARKT- EN VISSERIJ BERICHTEN.
KATWIJK a d RIJN. 9 Mei. Groentevai-
r'8\^pl.na,'e n- rabarber 450—9 aües
tr !00 kg, radijs 240—430, selderie 2—730,
eterselie 2—290. kervel 410—540. prei 6—
,^®peen 556't- bosui®es 230—280 alles
er 100 bos, bloemkool I 36—53, idem II 10—
i alles per 100 stuks, aardb. 53—73 p. doosje.
RIJNSBURG. 9 Mei. Groentenveillng. Was
ten f4150—54. id B 26 5018 50. rabarber
6—10.60. selderij 5 90—3 20. peterselie 2 40—
3 70. radijs 3 00—5 00. sla-uitjes 2.403 50
RIJNSBURG. 9 Mei. Veilingoverzieht Bloe-
eniust De algemene verwachting, dat het
>ffen. Tulpen gingen tegen onge-
prijzen van de hand: de andere
liepen daardoor mede omhoog,
ent tulpen is niet groot meer.
i partijen Vlammenspel. Kleuren-
dubbe'.tji
rd. lange tulpen
Rhelnland,
i TA'
lager
290—325, R.
ress werd ook
iets lager dr
Mrs Mck
'grieten noteerden
s werd ook veel g
if van de hand
liepen op tot 800. Dc
te neemt sterk toe. Red King
""in 335365. Trollius Orange
i 650—750.
best betaald.
-"-195,
Lathyrus 47—65
i. Yellow Queen 36—44. Pioe-
13 ct. p. stuk goed betaald.
lang
l 9—15 ct.
38—56 ct.
nog steeds beat.
stuk. Ixii
Corenbloemen 125—165
IJMUIDEN. 10 Mei. Besommi
,?7—1170°' lo««ers RO "2-2870. Kw
91-2»0 Kw 73-3430. Kw 1'.0-3360. kotters
ÜT 213—1060. Dm 11-2230. IJm 229-2040.
228-12V. IJm 230-1060. Kw 35-:500.
Kw '8^too. Kw 72-1400, Ye
1100. VVR 67—2230, Tx 33—2550. Am 17—
3080. HD 135—1990.
RIJNSBURG, _9 Mei. Overzicht „Flora".
eek voi prtj-
Nadat bloemen-Rijnsburg e
vlogen omhoog.
jrllfke priJ;
Margrieten vormden weer
•rden verkocht voor
van 80 tol 120 per
esproken duur; rond
tien beginnen aardig
te komer.
f 1 50 per 100. PyreUirum Red King werd
graag gekocht Prijzen van 350-410 per 100.
eerste Eremurus vond kopers voor 49 ct.
per stuk. Lathyrus deed in alle kleuren en
gemengd 45—55 per bosje Men kan de blot-
aan Moederdag of aan het koelere weer
BOILOrARENDSVFFY Blom,...
eillng. Irissen 16—55. Violieren 20—58 Ane-
T,on<^ 'VT2»' Pïp,v4r' l-*«. Lathyrus 17-
52. Colvillies 6075. Pyrethrum 38—75,
^horooimwT "omovl, „-jl.
Jnoronicum 5—12, Margrieten 6—26 Trol-
lu™ "-?1 Tulpen 30-48. per bos. PioiTen
12, Anjers 19— 20. Hortensia 50—140 p «t
9 Mei Groenen»**!-
ing Aardb 49-62 p doosje. Idem 2 ons 79-
j.. V."L "-"S SOO-K".
loofj.a .0 0012 00. spinazie 800— is f» r,.
^ber 900—:3 00. radijs 500. bloemkool 32
and»vie 25 00-27 00 per 100 kilo. peulen t
,?2\. de.m 11 kaasntlb 220-275
12 alles per kg sla I
to-48 peterselie .Hei"
rr? P*1" *1* Wdb 88-110. Idem
Bloemen: Made.
•rarta'a 30 p. pot
