Jlieume £rilts ciftÖTouranl f Pinay overwon laatste hindernissen en stelde regeringsploeg samen Open brief aan een onbekende Haagse moeder Wil Churchill aansturen op verkiezingen? Wist U ZATERDAG 8 MAART 1952 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: TeL 3144L Postrekening: 58938. ABONNEMENTEN: f 6.— per kwartaal; 2.— per maand; 0.47 per week. AD VERTE NTIËN: 0.18 per millimeter (By contract belangrijke korting) Hoofdredacteur: Dr. E. D1EMER Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK Directie: F. D1EMER CHRISTEUIR-NATIONAAL DAGBLAD Voor Lelden en Omstreken „Stantoastici) Is gfcMcven mgn tart in UgfjeaspoeT Twee en dertigste Jaargang No 9375 Maar wij denken er zó over „Vandaag een kabinet of helemaal geen" Ondanks bezwaren: Robert Schuman aan Buit. Zaken gehandhaafd ANTOINE PINAY. Frankrijks jongste minister-president, is er in ge slaagd, een kabinet te vormen. De laatste hindemissen heeft hij overwonnen, zodat hij vanmorgen de namen van de nieuwe ministers kon bekend maken. De meeste moeite heeft hij gehad met de r.k. volksrepu blikeinen (MRP). Deze hadden hem gesteund, toen hij de goedkeuring op zijn premier-schap vroeg. Maar toen het op de „mennekes" aankwam, stelden zij eisen. Zo stonden zij op een handhaven van Robert Schuman aan Buitenlandse Zaken. Andere groeperingen hadden hiertegen juist be zwaar. Tenslotte heeft de MRP het op dit punt toch gewonnen. Schuman blijft minister van Buitenlandse Zaken. Premier Pinay, zelf minister-presi dent, neemt de portefeuille van Financiën en Economische Zaken. De radicaal Queuille wordt vice-premier, terwijl de tweede vice-premier Pleven (links-radicaal) Defensie heeft gekregen. De minister voor Ver bonden Staten, uit het vorige kabinet, Letourneau (MRP) is gehandhaafd. Behalve Pleven en Garet maakten alle ministers deel uit van het vorige kabi- De overige ministers zijn: Justitie: Leon Martinaud-Deplat (rad.); Binnenlandse Zaken: Charles Brune (rad.); Onderwijs: André Marie (rad.); Openbare Werken: André Morice (rad.); Handel en Industrie: Jean-Marie Louvel (M.R.P.); Landbouw: Camille Laurens (gem. cons.); Overzeese Gebieden: Pier re Pflimlin (M.R.P.); Arbeid: Pierre Garet (gem. cons.); Wederopbouw: Clau dius Petit (links-rad.); Oudstrijders: Ammanuel Temple (gem. cons.); Ge zondheid: Paul Ribeyre (gem. cons.); P.T.T.: Jean Duchet (gem. cons.) Het nieuwe kabinet bestaat dus uit gematigd - conservatieven, radicalen, links-radicalen en volksrepublikeinen (M.R.P.), alle partijen, die voor Pinay's investituur hadden gestemd. De Gaul listische dissidenten, die hem ook had den gesteund, zyn niet in de regering opgenomen. Wafdistische beambten op het matje Verantwoordelijk voor „zwarte Zaterdag" in Cairo Te Cairo ls gisteren het proces begon nen tegen de gewezen functionarissen van de vroegere (Wafdistische) rege- ring-Nahas Pasja, die verantwoordelijk wordt gesteld voor de „zwarte Zaterdag" van Cairo, toen er wanordelijkheden te Cairo plaats vonden, die een aantal bui tenlanders het leven kostten er» grote schade aanrichtten. De Egyptische procureur-generaal verklaarde gisteravond, dat de verant woordelijkheid in de regering" voor de ongeregeldheden berust bij Fouad Serag el din Pasja, de sterke man van de Waf distische partij, die toen minister van Binnenlandse Zaken was. In de vijftig pagina's beslaande acte van beschuldi ging wordt onder meer verklaard: Het was mogelijk geweest de wanordelijk heden te voorkomen, indien het leger de bewuste Zaterdag vóór de middag was verzocht in te grijpen. De huidige minister van Binnenlandse Zaken, Morlada el Maraghy Bey, heeft als getuige onder meer verklaard, dat koning Faroek, als opperbevelhebber der Egyptische strijdkrachten, het leger onmiddellijk opdracht heeft gegeven, de orde te herstellen, toen hij van de onge regeldheden vernam. Zonderling bij Schiphol aangereden en gedood Monteur kwam in garage onder kantelende auto Gisteraivond omstreeks half elf is op de Rijksweg Den HaagAmsterdam in de buurt van Schiphol een 67-jarige ge- pensionneerde PTT-amlbtenaar uit Am sterdam aangereden door een auto en gedood. De man uren vermoedt dat hij een afwijking had is reeds meer malen op de grote weg gesignaleerd. HJj liep d'aar vaak en het is al eerder ge beurd) dat autorijders plotseling voor hem moesten uitwijken. Gisteravond is hij edhter overreden. De automobilist is, zonder zich om het slachtoffer te be kommeren doorgereden. De politie ver zoekt getuigen ziah te melden. In een garage aan het Victorieplein te Amsterdam is gistermiddag de 35-jarige monteur B. onder een kantelende auto gekomen en aan de verwondingen over leden. Kerkdienst verstoord: f 50 boete Een 58-jarige schipper uit Vreeswijk, die in dronken toestand op Zondag 16 December een godsdienst oefening had gestoord in de Sint Barbarakenk te jUtreCht, is gisteren aldaar tot f 50 boete veroordeeld. net-Faure. Het kabinet-Pinay zal Maan dag voor het eerst vergaderen. Het ont- werp-program zal Dinsdag in de Natio nale Vergadering worden ingediend. Toen de moeilijkheden zich opstapel den. liet Pinay gisteren weten, dat hij slechts een kabinet zou vormen, indien alle partijen, die hem in het parlement hadden gesteund, toen hij het vertrou wen vroeg, er aan zouden deel ne „Morgen een kabinet of helemaal geen", zo zeide hij toen. Dat betekende in eer ste instantie een coalitiekabinet van de linkse republikeinse volkspartij (M.R.P.) tox de rechtse Gaullisten. De MRP stond voor een moeilijke beslissing, aangezien zij voor Pinay heeft gestemd in de wachting. dat hij de meerderheid zijn investituur toch niet zou halen. Het enthousiasme is in die kring dan ook niet erg groot, want de partij vormt nu in een „rechts kabinet" de linkervleugel. Op een vraag, of Pinay ook Gaullisten als minister wilde aanvaarden antwoord de Pinay: De Gaullisten zijn mij vijandig gezind; als ik ze uitnodig, dan is he hun persoonlijke capaciteiten. Pinay had in de Nationale Vergadering tamelijk rigoureuze bezuinigingsmaat regelen aangekondigd. Bij zijn kabinets formatie heeft hij hiertoe reeds de eerste stap gezet: telde het kabinet-Faure niet minder dan 41 ministers, Pinay wilde het met een stuk of vijftien doen. Zijn belofte, de belastingontduikers te zullen opsporen en belastingverhoging te vermijden, had tot gevolg, dat gisteren de vraag naar regeringspapieren op de beurs sterk toenam en de koers drie punten omhoog ging. De waarde goud en zwarte dollars kelderde zienlijk. zoekt voorde afdeling Export (wollen stoffen en dekens) EEN ERVAREN VRL. KRACHT, vlot en zelfstandig kunnende corresponderen in de moderne talen. Om de herbewapening Z.W. Duitse verkiezingen toets steen voor Adenauer Politiek is gericht op veiligheid, vrijheid en voorspoed Morgen worden in de nieuwe Zuid- West-Duitse staat parlementsverkiezin gen gehouden. Men is al'gemeen geneigd, de <uitslag er van te beschouwen als een teken van hetgeen de bevolking over Adenauers herbewapeningspolitiek denkt. Zo vat ook Adenauer de situatie op. Vandaar, dat hij gisteravond! nog een radiorede heeft gehouden, speciaal be stemd voor degenen die morgen ter stembus gaan. Hij verklaarde, dat de politiek van z'n kabinet gebaseerd is op de volgende drie beginselen: vrijheid, voorspoed; en veiligheid. Dè onderhande lingen met de Geallieerden zullen vol gens hem leiden tot politieke vrijheid in het binnenland en samenwerking met het buitenland. Adenauer zeide, dat West^Duitsland beschermd is door een garantie van de zijde der Westelijke mogendheden, zodat ingeval van een aanval de gehele NAVO de Duitsers terzijde zal staan. De kanse lier deelde voorts medé, de Duitse foy- Weer een Ned. straaljager ernstig beschadigd Gisteren heeft een Meteor-straaljager op de vliegbasis Twente een noodlan ding moeten maken, waarbij het toestel ernstig werd beschadigd. De piloot, de sergeant-vlieger W. Aarts uit Ermelo. bleef ongedeerd. Eerste aardbeien in Poeldijk: 37 cent De kweker G. van Leeuwen Nizn heeft gisteren op dé fruit- en groentenveiling Poeldijk de eerste aardbeien aangevoerd. Ze brachten 37- cent per stuk op. drage niet louter als een militaire zaak te beschouwen doch als een definitieve stap naar Europese eenheid. Ongeveer 50 procent der bevolking in de Zuidi-West-Duitse staat is pro testant en circa 45 procent Rooms. De socialisten vinden over het algemeen steun in protestantse en de Chris ten-democraten van Adenauer meer in In 1949 brachten 2.7 millioen van de 6.2 millioesn bewoners 'hun. stem uit. De Chr. Democraten kregen toen 39 pro- t der stemmen, de socialisten 23 pro- de vrije democraten 18 procent en de communisten 6 procent. De socialis ten vertrouwen er thans op, grote winst te zullen boeken, omdat Adenauers herbewapeningspolitiek minder populair zou zijn geworden- Prins Bernhard ontmoet Belg. oorlogsgewonden Vijftig Belgische oorlogsgewonden, die op 28. 29 en 30 April per auto ons land zullen bezoeken op uitnodiging va stichting Moveo, zullen Prins Bernhard ontmoeten tijdens een receptie, die de Belgische ambassadeur op 29 April ir Den Haag zal geven. De gewonden wor den ontvangen door de gemeentebestu ren van Amsterdam, Den Haag en Rot terdam. Spaanse predikant werd neergeslagen De politie van Sevilla in Spanje heeft de zoon van een vooraanstaande Spaan se politicus vrijgelaten, die Woensdag jl. in verband met de gemelde poging tot brandstichting in een Protestantse kapel gearresteerd werd. De jongeman zoon van een Carlistenleider kreeg een alibi van vrienden, die verklaarden dat hy ten tijde van de brandstichting kilo meters ver van de kerk was, aldus de politie. Over de brandstichting meldt Ass. Press nog dat dominee Santos Medina Woeensdag met het kerkkoor repeteerde, toen een groepje goedgeklede jongeren de kapel binnendrong en de Protestanten begon te honen. Ds Medina wierp tegenwerpingen op en werd neergeslagen. Zün zoon Mauri- cio, die tussenbeeide kwam, deelde zün lot. De binnendringers goten benzine uit over de psalmboeken, gebedenboeken en ktrkbanken en staken er vervolgens de brand in. Door het geroep van de aan wezige vrouwen bliezen zü de aftocht voordat de brand ernstige omvang kon aannemen. Het vuur was snel geblust. Kardinaal Segura, de aartsbisschop van Sevilla, heeft deze aanval misdadig genoemd. Hü verklaarde „een aan\&l op de tempel, van welke „secte" dan ook, niet door de vingers kon zien". Luchtfoto's gemaakt: 6 weken hechtenis De 36-jarige Naardense fotograaf F. H., die zonder toestemming een aantal luchtfoto's had vervaardigd en verspreid, is gisteren in Hilversum tot zes weken hechtenis veroordeeld met verbeurdver klaring van de inbeslaggenomen camera, negatieven en foto's. De ambtenaar van het O.M. noemde het mak-en van luchtfoto's zonder ver gunning een zeer gevaarlüke bezigheid. Ongecontroleerde foto's zouden in han den kunnen komen van mensen die er büv. uit een oogmerk van spionnage waarde aan hechten. De luchtmacht had later 28 foto's van H. niet geschikt voor publicatie verklaard. Hü had o.a. fa briekscomplexen gefotografeerd. Huil eens Hink uit U bent e •n alleen, deze baby op een kwade avond te deling heeft gelegd op een portiek Moerwijk. Waarom U dat gedaan heeft. ;oor ons een zaak, waar wij ons niet willen verdiepen. Er kunnen zovele redenen zijn, die in een'krant beter niet genoemd kunnen worden. Maar als U deze baby nog eens goed bekijkt, dan kan het niet anders, of U krijgt een on menselijk verdriet over wat U met Uw kind heeft gedaan. Nu begrijpt het kind nog niets van, dat het geen moeder heeft, maar later zal het alles har kind kan geven. Alle goede zorgen, waarmee andere Uw zoontje willen omringen, kunnen, hoe goed bedoeld ook, nooit ten volle de natuurlijke toewijding vervangen, De breuk in de Labour-partij Bevan voelt zich geen rebel en wil optreden als aanklager van Attlee Churchtll zou overwegen, van de tweedracht in de Labour-partij gebruik te maken door het uitschrijven van nieuwe verkiezingen, die hem een gro tere meerderheid in het Lagerhuis zouden kunnen bezorgen. Dit gerucht schrikte gisteren de Labourleiding op, die toch al met ernstige moeilijk heden te kampen heeft. Van conservatieve zijde werden de geruchten echter niet bevestigd. Het ziet er dan ook niet naar uit. dat Bevan c.s. De kwestie zal dan uitvoerig Churchill's partij, die een meerderheid tien zetels in het Lagerhuis heeft, verkiezingen de moeite waard zal vinden, op dit ogenblik althans. Bij het beslechten van het gesch;l met de groep-Bevan moeten Attlee en de zynen echter ernstig met de mogelijkheid er van rekening houden. Een definitieve breuk zou Churchill ongetwyfeld veel voordeel verschaffen. Vele waarnemers zien de toestand in de Labourpartij thans als volgt: óf Attlee zal de revolte de kop moeten indrukken en de eenheid in de partij herstellen, óf hij zal moeten gedogen, dat binnen enkele maanden de leiding van de Labourpartij Bevan of aan iemand, die door Bevan goed bevonden wordt, overgaat. Donderdag a s. zal het dagelijks bestuur m de partü bijeenkomen op verzoek van Redders van Stellendam en de Hoek gehuldigd Op het kantoor van de sleepdienst L. Smit en Co. zün gistermiddag decoraties uitgereikt aan dertien mannen van de reddingboten uit Stellendam en Hoek van Holland, die de afgelopen maanden 168 personen uit de golven redden, wie de President Jan Leis er 129 zün rekening nam. Een schaduw deze glorie bracht het ongeluk met schipper Brinkman. Nog nimmer ontvingen zoveel redders tegelük een decoratie. Schipper W. de Jager uit Stellendam ontving de kleine gouden medaille, alle anderen de grote zilveren medaille. Advertem In het kantoor van Smit's sleepdienst in Rotterdam werden gisteren medailles uitgereikt aan de bemanningen van de reddingboten President Jan Leis uit Hoek van Holland en Koningin Wilhelmina uit Stellendam, die zich om. hebben onderscheiden bij de reddingen van de Radmar en de Witte Zee. V.Ln.r. de president-directeur van de K.Z.H.M.R.S., de heer Murk Leis, A. J. Drenth, inspecteur van deze reddingmaatschappij, W. van Seters, schipper van de President Jan Leis, opvolger van de omgekomen schipper Arend Brinkman en A. de Jager, schipper van de Koningin Wilhelmina. DAT voor het eerst een Birmese ge zant in ons land is aangekomen, n.l. U Zaw Win uit Rangoon, voorheen geac crediteerd te Parys. DAT Amersfoorts oudste inwoner, ds 101-j. A. Pronk, Donderdag is overleden. DAT het lichtschip Texel in een dikke mist is aangevaren door een Panamees schip en lichte averij opliep. DAT de coöp. suikerfabriek Zevenber gen op 1 April het 40-j. bestaan viert. DAT de K.L.M. vorig jaar 451 charter vluchten heeft uitgevoerd, gemiddeld bijna 9 per week, waarvan 350 vluchten voor personenvervoer. DAT het treinverkeer Amersfoort— Zwolle vanmorgen na 6.45 uur wegens eon draadbreuk by Nijkerk was ge stremd en het locale vervoer met bussen werd onderhouden, terwyl reizigers van en naar het Noorden via Deventer wer den vervoerd. DAT in A'dam op 76-jarige leeftyd overleden de industrieel H. J. Nestelroü, grondlegger en pre-sident-directeur van de N.V. Papierindustrie Nestelroü-Trom- penburg en directeur van de N.V. Lim burgse Papierfabriek. DAT de wegens fraude gearresteerde bestuursleden van de bouwspaarkas Stad en Land te Alkmaar, J. P. en J. H.. gis teren op vrije voeten zyn gesteld, na een volledige bekentenis te hebben afgelegd. DAT tijdens de Utrechtse Voorjaars- beurs Neerlands Lentekoningin zal wor den gekozen met het publiek als jury. DAT de K.L.M. voorlopig iedere Don derdag duizend kuikens vervoert van New York via A'dam naar Iran ter ver betering van de kippenstapel aldaar. DAT de Delftemaren H. Bank en J- van Heyenoort met hun. nieuwe draai orgel naar Parys zullen trekken en dan wellicht nog verder in het buitenland. DAT het Ned. smaldeel V gisteren in Algiers aankwam, welke stad hiermee voor het eerst sedert de oorlog Ned. oorlogsschepen te zien kreeg. besproken worden. Bevan's verzoek wordt als volgt uitgelegd: hij als aangeklaagde te fungeren, tegendeel als aanklager, die de vinger .uitstrekt naar Attlee, die klakkeloos de huidige Britse bewapeningspolitiek ondersteunen. Hoe gevaarlijk de opvattingen va: Bevanisten wel zijn, blükt uit de verkla ring van Bevan's vrouw, het Lagerhuis lid Jennie Lee, dat zy zich niet als rebel beschouwt. De rebellen zijn zy, die rechts gaan. De 57 Labour- leden, die Bevan steunden, vertegenwoor digen volgens Jennie de heersende ning in de Labourbeweging Biand-weer meent Afgebrand tehuis was onveilig gebouwd De hoofdinspectie van het Brandweer- wezen werkt op het ogenblik samen mei de gemeentesecretarie van. Alkmaar aan een rapport over de oorzaak van de brand' die onlangs het oudienli eden te huis Westerlidht in Alkmaar heeft ver woest- In dit rapport zal vooral veel aandaoht worden gewijd aan de brand veiligheid. Het tehuis Westerlicht is in 1932 ge bouwd. Het belang van. preventieve brandbestrijding had toen. nog geen al gemene erkenning gevonden. Thans zou voor een gebouw met een dergelijke constructie niet eens vergunning worden verleend. Uitwendig zal Westerlidht derd uit de puinhopen herrijzen. Maar door schade (vijf ton) wys geworden, heeft men besloten van. binnen anders te gaan bouwen. De zolderverdiepin gen ikrijigen brandbmiTen en de vrij nauwe gangen keren niet terug. Aangezien verscheidene inwoners niet veraekerd waren en velen al hun bezit tingen hebben verloren, werd vandaag in Al'kimaar een collecte gehouden Ook werd huisraad en kleding ingezameld- De brand zal ook in de raadsverga dering te Alkmaar ter sprake komen. Het raadslid C. Couwenhoven (PvdA) heeft een interpellatie aangekondigd. DAT Maandag bij Gusto te Schiedam een sleephopperzuiger voor Lourengo Marques in Portugees O.-Afrika te water wordt gelaten in tegenwoordigheid de Portugese gezant, F. Q. de Oliveira Bastos. DAT in Assen resp. 3 weken, f 300 boete en één maand is geëist tegen autorijders uit Meppel, Smilde en Nieuw-Weerdinge, wegens schuld aan dodelyke aanrij dingen. DAT bü de rederü Wm H. Miiller en Co. N.V. te R'dam gisteren een korte, maar hevige brand heeft gewoed in drie spoorwagons met cellulose, een auto en twee loodsen. DAT de kuststrook tussen Ermelo en Harderwijk Maandag onveilig is wegens schietoefeningen. DAT de veerdienst VlissingenBres- kens sedert halftien gisteravond staakt door een mankement aan de brug. DAT de chef linktrainer van de K.L.M., Edward G. Walton, binnenkort in R'dam. Leeuwarden en A'dam voordraagt uit Shakespeare. moeder haar kind schenkt. U heeft misschien in radeloosheid gehandeld, vlaag van ongebreidelde wanhoop wat kan het anders zijn dan wanhoop, ;en vrouw drijft tot het in de steek laten van haar pas geboren baby? O, U bent niet de enige, die zoiets gedaan heeft. Er zijn wel meer moeders, die het is niet meer aandurven, haar kind groot te brengen. Maar er zijn tientallen wen, die daarvan terugkomen, dat ze eerst niet wisten, wat zij tiert en later pas beseften, wat ze kwijt geraakt waren. U bent misschien bang de schande. U bent misschien bang, dat de mensen U er op aan zullen kijken als U terugkeert van deze dwaling. Maar is niet waar, want duizend malen .- bewondering zal men voor U heb ben als U het kind terug komt halen, men afkeuring heeft voor U, nu U nog niets van U heeft laten horen. U leest natuurlijk de krant ook en U weet, dat er nog steeds meer mensen zijn, die Uw zoontje willen verzorgen. Er zijn :en bij, die helemaal geen kinderen hebben en er zijn er, die er al tien de kost moeten geven. Misschien was het eersteling, we weten het niet. Maar zeker weten we. dat het kind op een gegeven moment in niemand zijn moe der herkent, of het nu in een groot of in klein gezin is opgenomen De dokter het ziekenhuis heeft Uw zoon voor lopig Jozef van der Wijk genoemd. Zal dit kind voor altijd een naam dragen, die hem door vreemden werd gegeven? Denkt U er eens goed ever na. En huil flink uit, voordat U Uw zoontje terug haalt. Zo'n wolk van een baby mag zijn moeder niet missen. En die moeder bent U! Burgemeester Keyzer: Urker vissers zó maar niet aan de dijk Burgemeester G. Keyzer van Urk ver nam het nieuws van het ontslag van zyn vroegere eilandgenoten in Argentinië eerst gisteren by het passeren grens na een verblijf van enkele dagen in Denemarken. Hy verklaarde dat de Belgische reder Iseghem uitdrukkelijk heeft verzekerd dat de Urkers op Zon dag niet behoefden te werken. Een officiële verklaring over dit punt zal de burgemeester doen toekomen de Argentijnse advocaat van de Urkers en aan de Nederlandse gezant. De heer Keyzer meent dat de gezinnen der ont slagen vissers in ieder geval recht heb ben op een uitkering tot 24 Februari (de laatste uitkering kwam op 4 Februari), maar bovendien gedurende de tyd die volgens contract overeengekomen (één jaar), daar de reden van ontslag In Oostende wordt verklaard dat pre sident Perón in de zaak tussenbeide zyn gekomen. Ook Belgische reders menen dat men in Argentinië d> vangst zo kan inrichten dat op Zondag een haven kan worden aangedaan. Uitstel van belasting Na inschrijving op woning bouwlening Inschrijvers op de nationale woning bouwleningen kunnen een kort uitstel van betaling krygen voor dc inkom sten- en vermogensbelasting. Voor schryvers op de obligatieleningen be tref' dit uitstel voor bedragen, die op 9 Mart a.s. geheel of gedeeltelijk op ko hieren openstaan, mits men in Neder land woont en er niet een dwangbevel is betekend voor enigerlei op 9 Maart a.s. openstaande belastingschuld^ ten hoogste tot een bedrag der inschry- ving. Voor 15 dezer moet men het uitstel schriftelyk aan de ontvanger v ken met opgave van de aanslagen inschrijving onder overlegging va schriftelijke verklaring van de betrok ken bank, commissionai De ontvanger staat dan steeds toe, een maand na de laatste normale vervaldag te beginnen met te betalen in delykse termynen. Het uitstel voorwaarden gebonden. Houdt men zich niet aan die voorwaarden, dan vervalt het uitstel onmiddellyk zonder opzeg ging. Uiterlyk voor 5 April a.s. moeten alle obligaties (recepissen), waan ingeschreven ten ontvangkantore den gedeponeerd als pand voor de be lastingschuld. Over de uitgestelde betalingen wordt rente berekend. Voor de spaarbrieven kan men dezelf -orwaarden tot 1 Juni as. stel v-agen, ond er overlegging der spaarbrieven. Willem Ruys maakte 25ste thuisreis uit de Oost Dinsdag e.s. in de vroege morgen wordt de Willem Ruys van de Kon. Rott. Lloyd van de 25ste thuisreis uit Indonesië in Rotterdam verwacht. De ontscheping zal 's morgens om aoht uur aan de Lloyd- kade beginnen Ook ditmaal a het schip met ongeveer 900 passagiers, onder wie 231 kinderen beneden twaalf jaar. ge heel volgeboekt. Rond 1857 HET IS ALLERMINST VREEMD dat in het debat rond Hardegarijp het jaartal 1857 telkens ter sprake komt. Immers ook toen ging het evenals van daag om de verhouding van de bijzon dere Christelijke school tot de openbare. En 1857 was daarbij een duidelijk merk teken, een keerpunt. Voor die tijd was Groen voorstander van de Christelijke Staatsschool met de facultatieve split sing; daarna koos hy onverbloemd voor de vrije school, zo zegt men. Men ziet, er liggen hier parallellen. Prof. Van Niftrik heeft dezer dagen 1857 wel zeer sterk beklemtoond toen hij verklaarde wèl Groeniaans te zijn, maar dan naar de Groen van vóór 1857. De latere Groen staat hem teveel onder invloed van Kuyper. We gaan op deze misvatting hier niet in. We herinneren er alleen aan dat de eerste ontmoeting tussen Groen en Kuyper plaats had op 19 Mei 1869 en dat Kuyper in 1866 Keuchenius. die de sympathie had van Groen, r.og be streed als „misdadiger". Van invloed in zake de schoolkwestie is hier te minder sprake als men bedenkt dat Groen zijn standpunt in 1861 reeds uiteenzette. In 1867 zei hy: „Tot de wet van 1857 was ik voorstander van facultatieve splitsing; na die tyd niet meer." Van 1861 af (Kuy per was toen nog puur modern student te Leiden) heeft Groen de voorrang van het bijzonder onderwys in en buiten de Kamer verdedigd. Maar 1857 was dan toch een keerpunt. HET ZOU ECHTER onjuist zijn te menen dat Groen voor 1857 alleen geijverd had voor de facultatieve split sing voor de gezindheid. Steeds heeft Groen "de vrijheid van onderwijs voor gestaan. In zijn nota van 1840 omschrijft hy zijn wensen aldus: „Splitsing der openbare school naar gezindheden en zonder uitstel als eisch en recht van het geweten, vrijheid van byzonder onder wys." Die vrijheid heeft hij steeds verde digd, vooral ook tegen zyn geloofsgeno ten. die uit angst voor Rome die vrijheid niet begeerden. De synodale commissie betoogde in een adres aan de Koning zelfs dat de vryheid van onderwijs dc schoonste parel aan 'sKonings troon ver brijzelen zou. Als minister Van Reenen in 1854 de facultatieve splitsing als uitzondering wil toelaten, voelt Groen daar weinig omdat hü het grote gevaar ziet van openbare school waaruit het Chris tendom geweerd wordt. Als Van der Brugghen dan in 1857 de openbare staatsschool absoluut neutraal maakt, keert Groen er zich van af. Dan toornt hij tegen de wet die mét het Kruis uit de volksschool ook het Christendom weg neemt. Dat men die „onchristelijke schoolgemeenschap den Christelijken titel" (immers opvoeden tot Christelijke deugden) geeft, noemt hij „heiligschen nis" en het „plechtanker van een betreu renswaardig zelfbedrog". Hij wijst af dat „een openbare school met een vroom. Christelijk onderwyzer ook wel goed zyn." ALS MEN ZICH vandaag aansluiten wil by de Groen van vóór 1857, dan sluit men zich dus ook aan by de voor vechter voor vryheid van het byzonder onderwys. Als men zich by die Groen aansluit dan dient men tevens te beden ken dat in zyn dagen, toen de openbare staatsschool de alleenheerschappy had, allereerst gedacht werd aan de kerste ning van die school, waar de kinderen van het volk heengedwongen werden. Maar dat was iets anders dan het wil len kerstenen van ons volk via de open bare school! Dat waren andere omstandigheden dan vandaag. Groen heeft de openbare school niet losgelaten. Men heeft ze ons ontno men, heeft hij gezegd. Daarom kiest hij voor de byzondere school, want de open bare school volgens de wet van 1857 (en vandaag geldt nog vrüwel hetzelfde) wijst hij af als een gevaar voor een Christelyke natie. Wie vandaag terugvalt op de Groen van voor 1857, haalt een streep door een eeuw geschiedenis, negeert de redenen, waarom Groen voor de byzondere school koos. Die reden was ten diepste deze dat de godsdienst het fundament ook van de school diende te zyn. Als Groens levensavond ten einde loopt, grijpt hy toch weer naar de facul tatieve splitsing. Waarom? Omdat hij tegen de byzondere school zou zijn? Al lerminst, maar omdat hy bevreesd is dat de vrije school het niet zal kunnen hou den tegen de op allerlei wyzen bescherm de openbare school. Had Groen vandaag geleefd, had hy de ontwikkeling van de vrije school gezien, hij zou dankbaar ge weest zyn. Hy zou gezien hebben dat zijn streven naar „voorrang van het byzonder onder wys" juist was geweest. Op de grens tussen kou en warmte cEDERT enkele dagen beuindt zich ge- heel Centraal en West-Europa zich in een zeer koude Oostelijke luchtstroming, waarin des nachts matige tot strenge vorst voorkomt, zo schrijft het K.N.M.I. Ten Oosten van een lijn, die over Berlijn en Praag naar Dalmatic loopt, blijven de temperaturen zelfs overdag beneden het vriespunt en valt op vele plaatsen sneeuw, zodat het daar weer volop win ter ia. In scherpe tegenstelling hiermee staat het weer in Zuidwest-Europa geheel on der inoloed pan zachte luchtstromen, die van de Oceaan afkomstig zyn. Terwijl boven Engeland langdurige regens voor kwamen by temperaturen tan ongeveer 10 graden, deed de zon gisteren in het uiterste Zuiden van Frankrijk het kwik oplopen tot bijna zomerse waarden van 23 graden! Ons land bevind', zich juist In het grensgebied van de zachte en koude luchtstromen, zodat er dikwijls grote temperatuur-tegenstellingen voorkomen. Weinig verandering Tot morgenavond verwacht De Bikt: Zwaar bewolkt met bier en daar enige neerslag. In het Zuiden van het land matige, elders krachtige tot matige wind tussen Zuid en Zuid-Oost. Weinig verande ring van temperatuur. (Op gemaakt te 10 uur.) jn 7.08—18J4; maan op 18.11. Zondag: i onder 6 28. 17.24, onder 6.40. Op 11 Maart VJkl. 7.0618 33; maan op

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | | pagina 1