Vat'i
VW't
m
GEMAN
Raad van Alphen aan den Rijn had
vandaag niet gemakkelijk
Burgemeester oefende in Nieuwjaars
rede critiek op vroegere beleid
het
Satan is een genie, maar principieel
heeft hij het verspeeld
Captain Payne Best ontleedde
het Venlo-incident
Plattelandsjongeren waren een dag
in Leiden
's
Op
B.
allerlei taalvragen weten
en W. het juiste antwoord
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 21 JANUARI I95J
Begroting en..... dansen op Zondag
REEDS VANOCHTEND om negen uur kwam de gemeenteraad van
Alphen aan den Rijn bijeen ter behandeling van de begroting 1952
en wat nog meer tot de verbeelding van de lezers zal spreken van de
kwestie inzake het al of niet verlenen van vergunning tot dansen in het
vogelpark Avifauna op Zondag. Eerst évenwei werd de „gewone" agenda
afgewerkt, nadat de zitting van de raad was geopend met de nieuwjaars
rede van de burgemeester, de heer Ed. C. Witschey.
Er waren drie zaken, die een belangrijke
plaats in deze rede uitmaakten: de wo-
•éngbouw, de behartiging van de volks
gezondheid en de industrialisatie. Voor
woningbouw ontbrak in 1951 het geld en
pogingen om de benodigde, grote kapi
talen, aan te trekken bleven vruchteloos,
aldus de burgemeester. Van de 200 voor
1951 aan de gemeente toegewezen wo
ningen kon zelfs geen steen worden ge
kookt! Betreurenswaardige en bescha
mende toestanden op woninggebied zijn
ihet gevolg. De burgemeester zei, dat het
eigenlijk onverklaarbaar mag heten, dat
zulke toestanden zo lang konden blijven
voortbestaan. Het college vestigde op
deze toestand de aandacht var
mister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting, doch deze verwees
gens spreker redelijk was n;
ger verzuimde kansen, toen voor veel
minder geld méér dan thans had kunnen
worden bereikt. Inmiddels stijgt de nood.
De heer Witschey vervolgde: Voor
Alphen bleek het niet mogelijk bouw-
kapitaal aan te trekken. Als velen in
onze gemeente, die zyn gezegend met
aardse goederen zouden willen bedenken,
dat zU aUes ontvingen uit Gods hand en
ze Zijn rentmeesters zyn, dan is dit de
eerste stap tot de uitweg. Slaagt deze
burgerzinlening niet hetgeen spr. niet
wilde aannemen dan is de oplossing
naar menselijke berekening nog niet te
Voorts wees de burgemeester e
dat ook Alphen verbitterd is ov<
rijksvoogdij over de gemeenten, die
hebben af te wachten, wat het rijk wil
toebedelen, terwijl het rijk de financie-
ringsmoeilijkheden zonder meer op de
gemeenten afschoof.
Met de belangen van de volksgezond
heid is het, aldus spr., al niet anders. Het
behoeft niet te verbazen, dat boeren
polderbesturen opstandig dreigen te w
den bij de niet toelaatbare vervuiling van
sloten en polderwater. Het is niet alleen
jammer, dat men in deze toestanden zo
lang heeft berust, toen er althans finan
cieel nog mogelijkheden waren. Ook op
het terrein van de volksgezondheid zal
voor de gemeente nog een moeilijke n
dankbare taak zijn weggelegd.
Burgemeester Witschey vestigde
vervolgens de aandacht op. dat er ix
gemeente bepaalde groeperingen zijn, die
de industrialisatie met een bepaald dé
dain afwijzen. Het Is echter de taak var
de overheid, nieuwe bestaansmogelijk
heden te saheppen voor een in tal en las'
groeiende gemeente. De betreffende groe
peringen legde hij de vraag voor, hoe zij
bet dan gapende nieuwe gat zouden wil
len stoppen. Van voor anderen verant
woordelijke mensen moet worden
wacht, dat zy de zorgen helpen verlich
ten en niet, dat zij ze groter maken dan
ze al zijn.
De gemeente heeft voor enige mil-
lioenen aan industrieterrein gekocht,
waarmee per jaar een rente van 50 a
60 duizend gulden is gemoeid. Hier is
geen teruggang meer mogeiyk, doch past
een „krachtig vooruit", aldus de burge
meester. Dit eist vertrouwen, durf en
Het zal goed zijn ons bewust te zijn
van de wetenschap, dat de wijsheid en
de kracht van boven komen, aldus spr.,
die herinnerde aan het woord van Wil
lem van Oranje: „Men hoeft niet te ho
pen om te ondernemen, noch te slagen
om te volharden".
Ondernemen en volharden, zo ging spr.
voort, eisen -krachtsinspanning en vra
gen teamwork van allen: het gemeente
bestuur met de industrie, de midden
stand, van hen die met hoofd en handen
werken. Het gaat om onze gemeente, om
het spel van allen voor allen, om ons ge-
;n welzijn minder dan om dat van
hen, die na ons komen.
Met bezorgdheid vroeg spr. zich af,
lettende op hen, die streven naar uitbrei
ding van de industrie buiten de eigen
gemeente, of deze mensen zich wel reali-
i, dat zU daarmee werken aan een
ontvolking van de gemeente.
De uitdrukking: regeren is vooruitzien,
wilde burgemeester Witschey speciaal
van toepassing verklaren voor de
stanties, die goede cultuurgrond aan
bestemming willen onttrekken, terwijl
Alphen aan den Rijn, dat van de grote
steden uit binnen een half uur bereikbaar
uitstekend industrieterrein heeft.
Bovendien begrijpt Alphen, wat
industrievestiging is verbonden en
troost zich daarvoor niet onbelangrijke
offers.
Hierna sprak de burgemeester ove
wegenplan. De klacht over het uitblijven
van de verbetering van de rijksweg
Hazerswoude-Gouwsluis, vond spr.
zijn plaats. Voor een omlegging op grote
schaal heeft het rijk nog geen geld-
middelen.
Moeten de belangrUke Industrie van de
Rynstreek en het drukke bezoek
Avifauna het dan toch maar biyven
stellen met een verbinding, die niet kan
worden gehandhaafd?, zo vroeg de heer
Witschey zich af. En is de afbakening
van een wegzUde by de Bonte Paal niet
de ergste aanklacht tegen het ryksweg-
beheer in een zich sterk ontwikkelend
industriegebied?
Spr. beklemtoonde, dat het gemeente
bestuur zich geheel zal moeten richten
op het ontwikkelingsplan voor de naaste
toekomst. In verband hiermee vroeg de
burgemeester zich af, of zowel het college
als de raad zich daarom niet -meer en
moet gaan losmaken van de be
handeling van de kleinere zaken,
te geven aan de grotere. Alphen
Rijn is in velerlei opzicht uitgegroeid tot
een nuchter en zakelijk bedrijf, dat als
zodanig leiding vereist. Die leiding zal
geleidelijk aan maar sneller dan wij
wellicht denken moeten worden op
gebracht door innig, gedegen en meer
permanent overleg. Burgemeester Wit
schey wil daarom de bijeenkomsten van
het college niet meer na de dagtaak hou
den, maar overdag.
De bevolking wilde hU krachtig inte-
ïsseren voor de gemeenteiyke zaken ei
haar daaraan zo mogelUk meer actief
laten deelnemen. Volgens spr. is de in de
gemeente ontwikkelde commissie-arbeid
fnuikend voor een gezonde democratie,
omdat naar buiten weinig blykt van wat
zich rond de voorstellen heeft afgespeeld.
De Jeugd riep dc burgemeester speciaal
toe met open oog en warm hart het ge
meentebeleid gade te slaan en zich voor
te bereiden op haar toekomstige taak.
Laat die jeugd, aldus de heer Witschey,
voor het welzyn van de gemeente en
niet zU alléén trachten voorbU te gaan
aan wat verdeelt en te streven naar wat
samenbindt.
Spr. vroeg ernstige overweging van de
woorden, die met de Kerstdagen uit het
Kon. gezin tot ons zyn gekomen. De Ko
ningin zei o.m.:
Al wat men voor zichzelf doet, Is
nutteloosal wat men voor een ander
doet, heeft waarde. Dit geldt zowel voor
mensen, als voor groeperingen van
mensen onderling.
De burgemeester besloot zijn rede met
de woorden: Een iegelijk zie niet alleen
op het zijne, maar ook op hetgeen der
anderen is. Dit jaar belooft geen ge
makkelijk jaar, misschien zelfs een heel
moeilyk jaar te worden. Maar met Gods
hulp en in eendrachtige samenwerking,
wetend wat Hij ons vraagt, zullen we de
moeiten en zorgen te boven komen.
(Zie vervolg op pag. 4)
Agenda voor Leiden
Donderdag
Kamer 125 Stadhuis, half 8: installatie
commissie volksgezondheid.
Vlies, 8 uur: Expogé.
Schouwburg, 8 uur: Haagse Comedle
voor K. en O.: Het meisje van buiten.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Champeil-
kwartet, met werken van Haydn, Beet
hoven en Schubert.
Uiterstegracht 1B, 8 uur: Leidse smal
film-liga, bespreking productie clubfilm.
Burcht, 8 uur: Kodak, Zwitserland In
kleurenfoto's.
Rapenburg 61, 8 uur: Carel v. Leeuwen
Boomkamp, cello-recital.
Lis se, 9—22 uur: Bloemlust.
Vrijdag
Levcndaal 103, 8 uur: C.H. Jongeren
groep, drie dames en drie heren over
„Wat doet de vrouw in de politiek?"
Rehoboth, 8 uur: kring van A.R. vrou
wen, mevr. G. Ravestein-Hoogendoorn
rer het communisme.
Stille Rijn 13, 8 uur: Herv.
eniging op G-G., de heer Alb. Roos uit
Den Haag over „De wacht bij de belijde
nis".
Schouwburg, 8 uur: Haagse Comedie
voor K. en O.: Het meisje van buiten.
Rapenburg 61, 8 uur: K. en O.-cursus
psychologie, Mens en karakter door drs
W. A. Nell.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: „Jong en Jolig"
(Sempre Avanti) voor „Pniël".
Lis se, 922 uur: Bloemlust.
Zaterdag
Schouwburg, 8 uur: Sempre Avanti met
„Willy's Trouwdag" van Otto Harting.
De Valk, 3 uur: Chr. onderwijzers, W.
W. Reys uit Tilburg over de strijd van
Nederland tegen het water in proza en
poëzie.
Doelen, 3 uur: algemene vergadering
Leidse schaakbond.
Lis se. 9—22 uur: Bloemlust
Tentoonstellingen
Prentenkabinet werkdagen 1 uur tot
iiiJf 5: houtsneden vaD A DOrer (tem
11 Februari)
Lakenhal: historische prenten (verza
ding Robert Frutn) tot 1 Februari
De Ploeg Breestraat 119- werk van
dames-leden Uelds Kunstcentrum (tot l
Februari)
Nachtdienst apotheken.
Apotheek Herdingh en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502. en apotheek Reyst.
Steenstraat 35. tel 20136
Ds Toornvliet sprak over zijn boek
Ds Toornvliet, studentenpredikant van'
de Geref. Kerk te Leiden, heeft gister
avond op uitnodiging van de boekhandel
De Kier in een geheel bezette grote zaal
van de Burcht gesproken over zyn boek
„De duivel onder ons".
De spreker begon zijn toespraak met er
op te wijzen, dat lange tijd door Europa
de alarmkreet is gegaan ,De duivel is
onder ons". Hij herinnerde aan de hek
senprocessen. Later sloeg men om van
het ene uiterste naar het andere; men
ontkende, dat de duivel in de wereld
zou hebben bestaan. In de negentiende
eeuw zijn wij zo verlicht geworden, dat
wij de duivel hebben uitgebannen. Maar
in de wereldoorlog kregen wij weer oog
voor het demonische. Denken we aan de
slagvelden en de gaskamers. De volken
worden opgejaagd tot in het onmenselij
ke, het bestiale, het infernale toe.
Wij hoeven de duivel niet te zoeken
bij de Russen of de Amerikanen. We zien
hem altijd bij een ander en in andere
stromingen. Maar intussen gaan de demo
nen voort hun dans te vieren op onze
eigen rug. De duivel vindt u niet alleen
op het kermisterrein, zoals zoveel ortho
doxe mensen denken, maar ook in de
kamer van de ministerraad en in de
synodevergaderingen. De duivel vindt
het heerlijk als wij spotten en lachen.
Hoe eerder wij met hem spotten, hoe
eerder hij spot mét ons. Wij zijn bedreigd
aan alle kanten. Dankbaar moeten wij
de rechercheurs zijn, die de gangen
de duivel hebben gevolgd.
Ds Toornvliet verklaarde voorts, dat
zijn boek niet is een exegese vai
Bijbel, maar wel is het hoofdmateriaal
„N edeilandEngelan d"
Dat het Venlo-incident veler belang
stelling heeft, bleek gisteravond op de
byeenkomst van het genootschap Neder-
land-Engeland in De Doelen. Het biykt
evenzeer uit de herdrukken, die het boek
The Venlo Incident van captain Fayne
Best al heeft beleefd.
De auteur vertelde gisteravond na een
inleidend woord van de voorzitter van
het genpotschap, prof. dr A. A. Prins,
in eigen persoon de intrigante geschie
denis, die aan het incident bij het Lim
burgse restaurant van Jan Remmens
voorafging.
De geheime missie, door captain Best
uit te voeren, had ten doel contact tot
stand te brengen met een anti-Nazi
groepering in Duitsland. Dit doel was
zeer belangrijk, omdat bij bereiking ei
van immers kans op omverwerping var
Hitiers regime bestond.
Terwille van dat belang zette captain
Best de toenaderingspogingen in gezel
schap van majoor Stevens door, ook toer
hyzelf al ernstig twyfelde aan de, bi
geheime-dienstmensen altijd betrekke
lijke, oprechtheid van de Duitsers, ws
mee hy een verbinding gaande hield.
DOBBELMANN.
Hollandse maatschappij hield „winterdag"
DE GROTE STADSGEHOORZAAL te Leiden was gistermorgen en -mid
dag geheel bezet door jongeren, die waren uitgenodigd door het be
stuur van de jongerenorganisatie van de Hollandse maatschappij van land
bouw om een „winterdag" bij te wonen. De heer Zeelenberg uit Oudenhoorn
noemde het een moedgevend teken, dat de leden er vooral op deze dagen
in ruime mate blijk van geven met de organisatie mee te leven. Hij wees
in het bijzonder op het belang der organisatie in deze ook voor de boeren
stand zo moeilijke tijd.
de afzonderlijke taken van de man en
de vrouw, de jongen en het meisje. Zij
trok haar richtlijnen in dit verband
door tot in het bedrijf en in het gezin
en tot op het publieke terrein. Ten
slotte wees zij op het belang van scho
ling vóór een eventuele emigratie.
's Middags kwam de lichte Muze aan
het woord, voornamelijk in de opvoering
van het toneelstuk De nieuwe vee-arts,
geschreven door mevrouw P. L. van
Prooyen-Bogaards, door jongeren uit
Zuidland. De zaal heeft van het spel
genoten. Het was ook een respectabele
opvoering. De rollen zaten er goed in en
het spel was vaak doordacht. Verder
was er nog declamatie, muziek en zang.
Vreemd dat aan allerlei sentimentele
liedjes nog steeds de voorkeur wordt
gegeven. Is de bundel „Kun je nog zin
genverouderd?
De schrijfster mevrouw C. J. Ooms-
Vinckers uit Amsterdam nam het groot
ste deel van de morgenvergadering voor
haar rekening. Op populaire wijze hieid
zy haar onderwerp: Nieuwe levensstyl
in een veranderde wereld. Zy toonde
met verschillende voorbeelden aan, dat
ook het platteland wel vatbaar is voor
nieuwe invloeden. Het is niet conser
vatief „tot in het oneindige". De spreek
ster legde er de. nadruk op, dat wij moe
ten proberen de persoonlijkheid te hand
haven, opdat we geen hordemensen
worden. De boerenstand heeft een toe
komst. Hij moet zich niet laten overbluf
fen door allerlei „ismen". We moeten
de dingen, die ons worden voorgezet,
degelijk bekijken. Eenvoudig leven is
nodig. Critisch leven, bewust leven.
Uitvoerig ging
op
:t medeweten van het toenmalige
hoofd van de Nederlandse inlichtingen
dienst, de generaal V%n Oorschot, begaf
captain Best zich naar het grensgebied
bij Dinxperlo. De ton viel daar steeds
eer in duigen.
Eindelyk leek bij Venlo de schakel te
kunnen worden aangebracht. De afloop
evenwel rampspoedig. De Neder
landse luitenant Dirk Klop, die de in
lichtingenofficieren vergezelde, werd
neergeschoten, toen hij poogde weerstand
te bieden aan een aantal Duitsers, die
gewapend met machinepistolen de beide
Engelsen en de restauranthouder Rem
mens arresteerden.
De heer Best overleefde zijn gevan
genschap en zo kon hij na de bevrijding
in zyn boek en in de lezing van gister
avond vertellen over de achtergronden
en de toedracht van het incident
Venlo.
Het verhaal van de situatie aai
grens in het najaar van 1939 was
een grote helderheid en het auditorium
toonde zyn waardering voor de lezing.
Na de pauze besprak captain Best zijn
gevangenschap en beantwoordde hy tal
van vragen.
de Bybel ontleend. Satan is een genie,
door God geschapen. Hij heeft de moge
lijkheid gehad van een eigen verant-
woordelykheid, maar hy heeft die verant-
'oordelijkheid misbruikt. Het plusteken
in een minteken veranderd. Satan
heeft geprobeerd God van de troon te
stoten. Het is hem niet gelukt. Toen heeft
hij gezegd: Als ik dan God zelf niet
troon kan stoten, dan zal ik het
kroonjuweel van de schepping ten onder
brengen. De mens is gekelderd en satan
geworden de overste dezer wereld.
Satan probeert eerst om ons te isoleren.
Dan komen de slagen. Dan kraakt de
gezondheid. Waar is die God van jou?
Ben jy nou die prachtige vent? Satan is
geraffineerd. Hy zegt tot ons: Geloof je
'n God? Maar, aldus ds Toorn
vliet, als iemand bang is voor God, dan
hij het. Hij ergert zich dood aan God.
Satan heeft het heus niet zo plezierig.
Hy snapt het niet, dat God altijd deze
naar accepteren wil. Dat is onze
troost, dat satan God eerst moet vragen,
of hij Job mag hebben. Ds Toornvliet zei
voorts, dat hy geprobeerd heeft het
Evangelie in zyn boek vast te houden.
Want als ik alleen maar demonisch denk,
dan word ik waanzinnig. Ons gebed
bindt de demonen. Dat is het enige red
middel. En dan natuurlijk: Gods plannen
falen niet.
In het vervolg van zijn toespraak zei
predikant, dat het nodig is, dat wy
demonen onderkennen, maar niet in een
paniekstemming. Want principieel heeft
Satan het verspeeld. Het is zB* laatste
Daarom is hy fel in zijn ontlading
sterk in zyn politiek. De wereld zit
stikvol mensen, die zeggen: Het leven
absurd: het heeft geen zin meer. Wat
_n er veel mensen met gebluste ogen.
Het is tóch niet wanhopig. Er is bevrij-
dingsmogelijkheid. Veilig in Jezus' ér
men, veilig aan Jezus' hart Er is uit
komst. Zelfs voor het meisje, dat in he
boek wordt beschreven en dat volgens
de mensen naar de kelder gaat.
Na de pauze ging ds Toornvliet nader
in op zijn boek. Ook beantwoordde hij
een aantal schriftelijk aan hem gestelde
vragen.
11 v /V V
de rookworst
met de fijne
zachte rooksmaak!
Leidse raad onderzocht
Een „verbijzonderde" radar-installatie nodig?
Verschenen ls het algemeen verslag van het onderzoek in de raadsafdelingen van de
begroting 1952, met de memorie van antwoord van B. en W. daarop. Terwyl wy op
verschillende vragen en antwoorden uit deze beide stukken nog nader hopen in te
gaan, willen wy thans al iets vertellen van het uitstekende taalgevoel, dat tal van
raadsleden biyken te bezitten. Het is niet onaardig, op te merken, wat er op dit ter
rein onder meer gevraagd werden wat het college van B. en W. daarop ten
beste geeft
taalkundig oogpunt achten wij haar lelijk,
zo voegen B. en W. ei
Benoemd aan universiteit
Tot wetenschappelijk hoofdambtenaar
bij de physiologie aan de rijksuniversiteit
té Leiden is benoemd de heer A. G. M,
van Gemert.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Jacob S ai v G Filippo en
P A Burggraaff; Adriana G M dr v J
J Vervoorn en Th J Zandbergen; Catha-
C dx v P v d Tuin en A C van
Leeuwen; Wijnand H zn v W H de la
en P v d Stelt; Maria H G dr v J
P Krol en G H M Klein; Elisabeth J dr
v C Brussee en C W de Mey; Ad G zn
v H Dykstra en N G Sikkema.
OVERLEDEN: A E Alberts, wed van
Kreft, 76 jr.
GEHUWD: A van Egmond en S B
Teijn; C H Remmerswaal en M van Vel-
zen; P G V ten Broek en F M van Noort;
J H N Schneider en E Klein; K F J
Niebling en E Wagemans.
Allereerst een opmerking over de
financiële situatie. Eén der raadsleden
meent het standpunt van B. en W. inzake
deze situatie te kunnen weergeven met
de woorden: „Dankbaar voor wat kon
worden bereikt, maar niet gerust op de
toekomst". Als deze weergave juist is,
deelt dit lid die mening. En B. en W. ant
woorden: „Het standpunt van ons col
lege kan men op deze wijze formuleren".
Sommige leden achten de uitdrukking
,de gemeenten varen in de mist", door
_3. en W. in de geleidebrief gebezigd, te
somber. Ze achten de woorden althans
niet getuigend van een vaste koers, ten-
zy het college zich van een moderne
radar-installatie wil voorzien. Bescheid
W.: „Wij ontkennen, dat het ge
bruik van de uitdrukking „de gemeenten
de mist" duidt op somberheid
ofwel getuigen zou van het ontbreken
a vaste koers. Zij betekent slechts,
geen helder zicht is en het schip
der gemeente voor onaangename verras
singen kan worden geplaatst. Wij me
nen daarvan in de geleidebrief voldoen
de bewijzen te hebben geleverd.
Deze leden wijzen er ook op, dat ergens
in de begroting staat en daar begint
het taaipurisme „Aangezien de totale
kosten volledig worden verbijzonderd".
Zy zouden graag op de hoogte worden ge
steld met de naam van de auteur van dit
nieuwe werkwoord. Wellicht wil het col
lege, aldus de vragen, ter meerdere ont
wikkeling van de raadsleden dit werk
woord dan ook wel eens nader vervoegen.
W. vervallen in hun antwoord nu
niet in algemeenheden, maar verbijzon
deren de kwestie wel degelijk. Een hoog
geleerde heer schijnt het nieuwe werk
woord namelijk te kunnen vervoegen:
„De term „verbyzonderen" is ingevoerd
door prof. Th. Limperg Jr (Amsterdamse
school van bedrijfseconomen) en bete
kent in dit verband, dat de totale kosten
van de accountantsdienst worden toegere
kend aan de verschillende takken
dienst en andere instellingen, die door de
dienst worden gecontroleerd. Deze uit
drukking heeft in de bedrijfs-
sche vakliteratuur ingang gevonden". Uit
Een onver-
wachts geluk
„Leegloop'
Maar dan dat woord „leegloop". B. er
W. hebben het gebruikt in de geleide
brief, waarin gesproken wordt van
„ontstaan van leegloop". Afgezien va
overweging, dat bij voorkomen hiervan
bij natuurlijke personen (dat zijn dus
mensen Red. N.L.C.), indien dit ver
schijnsel zich openbaart als lichamelijke
kwaal, het raadplegen van een genees
heer het verstandigste moet worden ge
noemd, en aangifte by de arbeidsbeurs
het beste is als een maatschappelijke
kwaal wordt bedoeld, vraagt een lid of
andere uitdrukking of woordkeuze
niet verkieslijker ware geweest, zowel uit
taalkundig oogpunt als ter verduide
lijking van het juiste begrip van wat
meent te willen zeggen.
Ook nu weer weten B. en W. het ant
woord:
,De hier aan het woord zynde leden
dienen te bedenken, dat onze taal
levende taal is, waarin dus voortdurend
woorden en begi'ippen ontstaan.
In verband met de grote vlucht, welke
wetenschap en techniek hebben geno
men. baart het geen verwondering, dat
dit verschijnsel zich thans sterk open-
Velen hebben zich 25 jaar geleden b.v
gestoten aan het woord „luidspreker",
waarmede zij echter niet hebben kunnen
verhinderen, dat het in de taal is binnen
gedrongen.
Wij hebben in de geleidebrief gewezen
op dc moeilyke financiële positie vs
gemeente, welke ten gevolge heeft, dat
de totstandkoming van bepaalde voorzie
ningen niet meer wordt bepaald door de
prestatie, welke het gemeentepersoneel
kan leveren en de prestatie, welke de
technische hulpmiddelen, waarove
gemeente beschikt, kunnen verrichten,
doch door de beschikbare geldmiddelen.
Voor een overwegend deel zijn de tech
nische hulpmiddelen constant aanwezig,
hetwelk ook voor het gemeentepersoneel
geldt. In dit licht bezien hebben wij wil
len wyzen op de verliezen, welke kunnen
ontstaan door stilstand. De term „leeg
loop" wordt thans in de bedrijfseconomi
sche literatuur in verschillend verband
gebruikt.
Prof. dr H. J. van der Schroef, hoog
leraar in de bedrijfseconomie te Amster
dam, omschrijft de kosten van leegloop
als de kosten, die ook voor het stilstaande
bedrijf bestaan. Wij zouden daarom als
kosten van leegloop willen aanduiden de
kosten, welke de gemeente moet maken,
ook als er voor haar niet de mogelijkheid
is om de nodige werken en voorzieningen
ter hand te nemen".
De Staatscourant van heden bevat
ojn. een beschikking genees- en verband
middelen verplicht-verzekerden en
beschikking arbeid in slagerijen.
Haagse politierechter
Twee maanden voor raar geschutter.
Een landarbeider uit Abbenes had in
Leiden een fraaie stunt uitgehaald. Van
bankbiljetten scheurde hij stukjes af. Met
de beschadigde bankies betaalde hij een
schuldeiser, die het geld eerst wilde wei
geren, maar het later toch aanpakte, om
dat hij bang was anders helemaal niets
te krijgen. De randen van de snippers
schroeide verdachte met een sigaret. Toen
trok hij naar de Nederlandsche Bank met
een verhaal over een ongelukEen
vergoedingsaanvrage had hy vals inge-
Het tweede geval, waarvoor de man uit
Abbenes terecht stond, betrof de diefstal
van een kalf te Alkemade.
De officier achtte valsheid in geschrifte
en het wegnemen van een kalf bewezen.
De eis was twee maanden gevangenis
straf. Conform deze eb werd verdachte
veroordeeld.
Winkeldiefstallen ln Lelden
Een tapijtenreparateur uit Utrecht had
verschillende diefstallen gepleegd in
Leidse winkels. Al vijf maal was verd.
verooi-deeld. Hy wist zelf niet waarom
hij had gestolen en vroeg een strenge
controle. De eb luidde zes maanden ge
vangenisstraf. De verdediger achtte hier
een vorm van kleptomanie aanwezig. De
politierechter veroordeelde de man
vijf maanden.
Leiderdorper stal lood en zink
Wegens lood- en zinkdiefstallen moest
in betonwerker uit Leiderdorp voo:
rechter komen. Hij had lood en zink
de door hem bewoonde woning en
huizen in zijn omgeving gesloopt. De of
ficier eiste vier maanden gevangenisstraf.
De verdediger, mr Kleyn, merkte op,
dat verd. in moeilyke omstandigheden
geraakt, doordat hy geld va
voetbalvereniging had verduisterd,
raadsman gaf toe. dat zijn cliënt zelfzuch-
maar daarvan moest het gezin
niet de dupe worden. De rechter
deelde de man tot vijf maanden gevan-
gennisstraf met aftrek,
maanden voorwaardelijk.
Verontreinigde lucht
benadeelt bollenteelt
De bloembollenkwekers van Holland-op
'n-smalst ondervinden veel last van een
giftig bestanddeel van de lucht. De blad-
toppen verdorren en dit heeft het afster-
'an de bolgewassen tot gevolg. Voor-
ssen, gladiolen en tulpen hebben het
e verduren. Proeven hebben uitge-
._.n, dat zich in de lucht een schai
lijk percentage zwaveldioxyde bevindt.
Men vermoedt, dat deze schadelijke gas-
komen van de P. E. N. te Beverwijk
jan industriële bedrijven, o.a. de hoog-
ïs te IJmuiden.
Controverse Annakliniek
„Goede diensten" kunnen
nog niet worden verricht
Het hoofdbestuur van de Alg. Ned.
Invalidenbond heeft op 12 Januari, zoala
men weet, zijn goede diensten aangebo
den ter bemiddeling in de controverse
tussen het bestuur van de Vereniging
voor Misvormden en dr C. P. van Nes,
orthopaedisch chirurg. Naar wy thans
heeft dr Van Nes deze aan
bieding reeds spoedig na het ontvangen
er van aanvaard. Het bestuur van de
Vereniging voor Mbvormden heeft
evenwel nog niets van zich laten horen.
Tengevolge hiervan heeft het hoofdbe
stuur van de A-N.I.B. nog geen verdere
stappen kunnen ondernemen, aldus deel
de men ons desgevraagd mede.
Oud-strijders maakten
propaganda in Katwijk
Torpedojagers in de
zeeoorlog
De afdeling Leiden van de Ned. bond
van oud-strijders en dragers van het
mobilisatiekruis had gisteren een propa-
ganda-avond georganiseerd in Casa Cara
te Katwyk om zoals de voorzitter, res.-
lt.-kol. S. P. van 't Hof. in zijn ope
ningsrede zei ook de kameraden uit
Katwyk in de gelederen van de bond te
verzamelen. De voorzitter zette in 't kort
de geschiedenis en de doelstelling van
de bond uiteen.
We weten niet, welke tyden ons wach
ten en daarom weet men ook nooit, waar
het goed voor is, om aaneengesloten te
zijn als oud-strijders. De burgemeester
Katwijk (die ook ter vergadering
was) zou bijv. een beroep kunnen doen
op onze hulp. wanneer de beveiliging
van de burgerbevolking is georganiseerd,
aldus lt.-kol. Van 't Hof.
Het woord werd vervolgens gegeven
aan It. t. z. I W. H. Crommelin. verbon
den aan de marinestaf, die een causerie
hield over „Torpedojagers in de zee
oorlog". Spr. vertelde op alleszins inter
essante wijze, wat een torpedojager is:
zijn bouw, bewapening en bemanning.
De taken, die deze lichte oorlogsschepen
in oorlogstijd worden toegemeten, zyn
velerlei. De ~rote snelheid, die de jagers
kunnen ontwikkelen, leent zich tot aller
lei arbeid. De defensieve taak is het
convoyeren van handelsschepen, troepen
schepen en slagvloten.
De offensieve taak ligt in het aanval
len met torpedo's van vyandelijke sche
pen. Verder zijn ook het patrouilleren,
het mynenleggen, het verkennen en nog
vele andere zaken zeer geschikte taken
voor deze schepen. Door de grote snel
heid kan de torpedojager zeer verras
send optreden, daarbij geholpen door de
geringe grootte van het schip. Spr. ver
telde vele interessante voorvallen uit de
wereldoorlog, waaruit een en ander dui
delijk bleek.
Een prachtige geluidsfilm over de Karei
Doorman werd tot slot vertoond. Ver
scheidene oud-militairen gaven zich op
als lid.
Ontspanning voor de
ouden van dagen
Het ontspanningsgezelschap Tot Ons
Plezier zorgde gisteren in het Hervormd
tehuis voor ouden van dagen aan de
Kaarsenmakersstraat voor een gezellige
avond. Het programma bestond uit zang,
muziek en toneel. Opgevoerd werd het
blijspel „Myn vriend Leonard", een humo-
mistisch stuk, dat een goede vertolking
kreeg. De spelers mochten de dank van
de directie en het college van regenten
in ontvangst nemen. En natuurlijk ook
van de ouden van dagen zelf, by wie zo'n
avondje er altyd volledig in gaat
Haas was het haasje
Een inwoner van De Zilk, die in de dui
nen menig konijntje verschalkte, zat een
houtje te hakken voor zyn levensgezellin.
Plotseling rende een grote haas. die werd
achtervolgd door een hond, zijn schuur
binnen. Nu zijn de Zilkers gastvrij en ook
thans stond het hart van de man direct
wagenwijd open om de haas van zyn ach
tervolger te verlossen door het dier asyl
te verlenen. Hij sloot de schuurdeur daar-
onmiddellijk tussen beide partyen.
Wat zich in de schuur afspeelde, kunnen
we slechts vermoeden. Zeer waarschijn
lijk heeft de haas het daglicht niet meer
aanschouwd....
„Zijne Excellentie"
Van dokwerker tot gouverneur
Het lykt op het eerste gezicht eerder
:n Amerikaanse mogelijkheid dan een
Engelse, maar het gelukte deze Engelse
oud-dokwerker dan toch maar om via de
party, in dit geval Labour, het te brengen
tot gouverneur van het denkbeeldige
eiland Salva. Of hij het er vier jaar uit
zal houden? Wanneer het doek voor het
laatst valt, is hy er nog, maar gerust voor
de toekomst zyn we niet.
Dat wordt trouwens ook niet verlangd
door Dortohy en Campbell Christie. Dit
stuk is niet geschreven om problemen te
stellen cn op te lossen. De schrijvers
laten alleen maar zien, wat de gevolgen
zyn van het eerste optreden Van deze
gouverneur. De stormloop van een goed
willend en sociale rechtvaardigheid
zoekend mens op de burcht van conventie,
bureaucratie en traditie. Als het nu maar
by een frisse wind gebleven was, maar
het wordt een orkaan, die Salva teistert.
En al de goede bedoelingen ten spyt is
er na drie maanden een hoogst gespannen
toestand, waarbij doden en gewonden
vallen.
Als oud-staker begrijpt de gouverneur
de stakers op de marinewerf beter dan
de anderen, die zich niet van hun ambte-
naar-zyn kunnen los maken en hy wee'
(op zyn manier) de stakers weer aan hel
werk te krijgen.
Veel diepgang heeft het stuk niet er
over vele vragen, die opkomen, dartelt
het rustig heen. Daardoor wint het aan
genoeglijkheid. Het is een „sportief" stuk.
Bij alle verschil van mening weet men
elkaar te waarderen, behalve de vice-
admiraal, die van geen toegeven weten
wil.
Als derde abonnementsvoorstelling in
de serie „Populair Toneel" van K. en O.
gaf de Haagse Comedie onder regie van
Cees L^seur er gisteravond een prima
opvoering van. De personen in dit stuk
zijn vrij eenvoudig van karakter, wat het
spelen niet lustig maakt, maar toch ver
dient de manier, waarop Bob de Lange
en Theo Frenkel de rollen van gouver
neur Harrison en Sir James Kirkman
speelden, grote bewondering. Twee anti
poden. de één een geestelijke houwdegen,
de ander de bedachtzame diplomaat,
maar beiden volkomen eerlyk. ook in
hun spel.
De zaal beleefde veel plezier van Johan
Valk als de chef der politie en Luc Lutx
de butler. Ida Wasserman en Heieen
Pimentel speelden de twee dames-rollen.
Ida Wasserman de vrij onbelangrijke rol
van Lady Kirkman, waarvan ze echter
toch iets goeds wist te maken. In de vrij
korte scènes bouwde ze toch een karakter
op. Heieen Pimentel, als dochter van
Zyne Excellentie, kon niet helemaal los
komen, haar spel bleef wat gemaniëreerd.
Van Willem Deexing was er een aardig
décor met een goede ruimtewerking.
