Voor schooHijd
in
Een Christelijke school
in 't hartje van Frankrijk
11^5
J_JET BELANGRIJKSTE overzeese gebiedsdeel van Frank
rijk is nog steeds Algerië in Noord-Afrika. Van de oude
Barbarijse staten neemt Algerië het centrale gedeelte in.
Slechts zeer langzaam dringen Westerse invloeden binnen in
de levenssfeer van de Algerijnen. Niet altijd is het even
rustig in Algerië, want ook hier is een deel der bevolking
toegankelijk voor extremistische invloeden en het groeiende
nationalisme bezorgde reeds in 1944 aan De Gaulle de nodige
zorgen. De foto's op deze pagina werden genomen in Tozeur,
in het Zuiden van Algerië en zij laten iets zien van de school
jeugd. Een naar onze begrippen nogal bont en armelijk
gekleed stelletje jongens en meisjes, maar in de algemene
armoede van duizenden Algerijnen valt een gerafelde jas,
van een oude jutezak gemaakt, nauwelijks op.
Pas op voor scholieren" f
Warme voeten in het hete zand
mamm fppp W&
l J E? 1 5
Bijlage van de „Nieuwe Leidsche Courant" van Zaterdag 15 December 1951
PRACHTIGE PRESTATIE VAN NEDERLANDSE BOEREN
Maar hef Vaderland moet helpen I
VIJFHONDERD kilometer diep in Frankrijk is
slechts luttele jaren geleden een Christelijke
school tot bloei gekomen. Voorjaarsbloesems, die
Maartse stormen en Aprilsneeuw moeten door
staan. Een plantje van Nederlandse boeren, die
ver van het vaderland het beste hebben medege-
Bovenstaande foto werd genomen tijdens het
bezoek van mr. C. G. W. H. baron van
Boetzelaer van Oosterhoüt, Ned. gezant te
Frankrijk (rechts). De gezant in gesprek met
dr. J. W. Marmelstein (links) en ds. H. J. Winter.
bracht dat Nederland geven kan: hun geloofsle
ven, een erfenis van Franse hervormers en mar
telaren. Uit het vergoten bloed bloeit nieuw leven
op in een land, dat tot heidendom dreigt te ver
vallen.
Het is reeds 28 jaren geleden, dat Zeeuwse
boeren, de familie Quaak, nieuw land zochten.
Nederland was toen reeds overvol. Ook toen kon
den de jonge boerenzoons in hun eigen land geen
grond meer krijgen. De Quaaks waren de pioniers,
die zich in Frankrijk vestigden en hun voorbeeld
werd door menige Nederlandse boer gevolgd. Zij
wonen over geheel Frankrijk verspreid, door reus
achtige afstanden gescheiden, vooral in de depar
tementen Yonne en Dordogne. Het is overmij-
delijk, dat zij binnen enkele generaties Fransen
worden. Maar aan één ding willen de Protestanten
onder hen vast houden, hoe groot de moeilijkheden
ook zijn: aan hun geloofsleven.
Wat dit wil zeggen, begrijpt men wanneer men
weet. dat zij pas in 1946 een eigen dominee kre
gen. Voor die tijd moest ds Maaskant vanuit Pa
rijs voor alle boeren werken. Deze bezat geen ei
gen voertuig en moest te fiets en te voet geheel
Frankrijk afreizen. In 1946 vestigde ds Winter zich
te midden van de Nederlandse boeren, die in
Yonne wonen. Zijn eerste zorg was, dat er een
school kwam. Oude reformatoren hebben reeds
verklaard, dat de school het voorportaal is van
de kerk en ds Winter is van mening, dat de kerk
niet bestaan kan zonder school.
De predikant kreeg zijn kans, toen hij vernam
dat het chateau de Paron te koop was. Dit kasteel
is gelegen op enkele kilometers van Sens, ander
half uur sporen van Pafrjs, waar alle spoorweg
verbindingen van het gehele land te samen ko
men. Prachtig centraal gelegen dus, in het de
partement van de Yonne, waar 100 Nederlandse
boerengezinnen wonen, die tezamen wel 500 zielen
tellen. In Januari 1949 werd dit buitengoed met
7 ha park en groententuin voor 6 millioen franc
66.000) gekocht. In enkele dagen tijd hebben
de Nederlandse boeren dit bedrag bijeengebracht,
hoewel zij niet welvarend zijn en met veel te-'
genspoed te kampen hebben. De welgestelden on
der hen kan men gemakkelijk aftellen op vijf
vingers van één hand. Geen offers waren echter
te veel. Eén boer verkocht zijn horlogeketting om
zijn bijdrage te kunnen geven.
Men was er qchter bij lange na niet. Grote kosten
moestén worden gemaakt om het landhuis ge
schikt te maken als school en internaat. Mevr.
H. J. Nederbragt, dochter van de vroegere am
bassadeur in Tsraël, wist in Nederland 40.000
voor dit doel bijeen te zamelen.
Men was er echter toen bij lange na niet en
nog steeds steekt men in de schuld voor ver
bouwingswerkzaamheden. En zelfs als dat bedrag
bijeen is, worstelt men met de grote moeilijkheid,
dat de Nederlandse boeren het verblijf van hun
kinderen op die school niet kunnen betalen. De
schoolkwestie vormt op dit ogenblik het ondebwerp
van een felle strijd in het Parlement en het ziet
er niet naar uit, dat die gewonnen zal worden.
Van de Franse protestanten kan men niets ver
wachten, zo lang zij niet voor het Christelijk on
derwijs zijn gewonnen. Van de Nederlandse re
gering kan men ook geen hulp .verlangen, aange
zien het onderwijs op Franse voet wordt gegeven,
in het Frans en onder een Frans hoofd.
Hulp van Christelijk Nederland is hier on
misbaar en daarom heeft zich een vereniging ge
vormd van vrienden van Paron, die onder de
energieke leiding van de heer Van Eek, Kleiweg
226a, Rotterdam-Hillegersberg een grote vlucht
begint te nemen, doch nog vele maleh groter moet
Tussen golvende heuvels, temidden van een
prachtig park krijgen Nederlandse kinderen in
Frankrijk onderwijs op een groots landhuis. Zij
genieten een onderwijs, dat beter is dan op ver-
•schillende Franse scholen. Zij ontvangen dit in een
omgeving, die werkelijk Christelijk is, waar licht
en vrolijkheid heersen en een diep en enthousiast
geloofsleven. Het zijn pionierskinderen, zonen en
dochters van boerengeslachten, die de polders aan
de zee ontrukten, die de Haarlemmermeer heb
ben bewoonbaar gemaakt. De school draagt de
naam van de grote hervormer Beza, die in de
omgeving geboren is.
Sens is een mooie Franse stad, in welker om
geving veel Nederlandse boeren wonen. De Van
Striens, de Van Melles, Dijkstra's, enz. In het
nabije Villeneuf de 1' Archeveque woont ds Win
ter aan de Place de la Republique. Niet ver van
daar is het mooie park van het Chateau de Pa
ron, een groot landhuis, met prachtige zalen voor
lessen en slaapgelegenheid. Hier is het internaat
gevestigd, waar 30 Nederlandse boerenkinderen
uit alle delen van Frankrijk, benevens 10 Franse
en 4 Amerikaanse kinderen het afgelopen cursus
jaar les hebben gehad. De leiding van de school
is bij dr J. W. Marmelstein, in iedere zin des
woords een jongeman van tegen de 70 jaar, die
38 jaar als leraar heeft gewerkt aan de 1ste Chris
telijke H.B.S. te Amsterdam, de H.B.S. van Kol-
kert. Hij was er de man niet naar om rustig van
zijn pensioen te genieten. Hij trok er op uit en
begon een nieuw bestaan.
Paron heeft niets van het naargeestige, dat eigen
pleegt te zijn aan inrichtingen zonder subsidie,
die leven moeten van de zware offers van de
kleine man. Personen als ds Winter, dr Marmel
stein, de chatelaine mevr Nederbragt, haar help
ster mej Van Kempen, en de gehele jonge staf,
hebben hier een geest geschapen, welke Paron
tot een onvergetelijke herinnering maakt voor ieder,
die het eenmaal heeft bezocht.
De kinderen zijn daar in internaat, want de
dichtsbijzijnde boeren wonen nog altijd 30 tot 49
km ver. Gelukkig kan een deel hunner Zondag9
naar huis omdat de Zaterdag een vrije dag is,
doch een twintigtal blijft Zondags over. Dat is
Kamperen in het park.
niet erg, want er is amusement genoeg. Zater
dags kunnen zij spelen in het park, de beek af
dammen, enz. J3e jeugdige staf zorgt, dat zij zich
niet vervelen en zij worden goed cn met toewij
ding verzorgd.
Het onderwijs geschiedt in het Frans. Tenge
volge van het voorgeschreven Franse lesrooster
is het niet mogelijk veel uren in de week aan
het Nederlands te geven. Men beperkt er zich
daarom toe, hen goed en duidelijk' Nederlands
te leren lezen. Bijbels onderwijs is ondanks de
vele bepalingen mogelijk omdat het van staats
wege verstrekte rooster elke dag een kwartier
voorschrijft voor de „moraal". Maar van onschat
bare betekenis is, dat zij in een omgeving ver
keren, waar zij Nederlandse boeken lezen, waar
zij elke dag de Bijbel horen en de Christelijke
liederen en psalmen zingen. Waar elke Zondag
kerk wordt gehouden. Aansluiting op Nederlands
onderwijs is niet mogelijk.
Het Frans, dat de kinderen op Paron leren,
is bijzonder goed, zodat zelfs een Franse autori
teit een compliment maakte over het accent, waar
aan verschillende provinciale scholen wel eens een
voorbeeld mochten nemen. De kinderen worden
op deze wijze weer leermeesters van hun ouders.
Tot nog toe was het niet mogelijk jonge kinde
ren aan te nemen doch er komt dit jaar een klas
voor kinderen van vijf tot zes jaar.
In de vacantietijd hoopt men Nederlanders (o.a.
studenten) gelegenheid te geven op Paron te ver
toeven. Zij zullen na afloop steeds naar Paron
terugverlangen. Ook worden er volgend jaar
goedkope excursies georganiseerd, waarbij men
tevens Parijs te zien krijgt. Reims (met cham
pagnekelders en kathedraal) en de beroemde ba
siliek van Vezelay, in welks nabijheid Beza gebo
ren is. Doch Paron vormt het hoogtepunt.
