Temaak**
TRIUMPH
oAchter Groningse boerderij rond
40 middeleeuwse skeletten
Binnenplaats opgegraven van klooster,
dat in 1507 door Dollard werd overspoeld
men
Koffiebon kan wel verdwijnen,
meent Kamerlid
fapHi
Geen fabrieksarbeid meer voor
14-jarige meisjes
altijd wint
Ok roil
zekerheid
n
ZATERDAG 15 DECEMBER 1951
Meer licht op mysterie van Nieuwolda
LANGZAAM-AAN, stap voor stap, wordt de wetenschap wijzer omtrent
de geschiedenis van de Dollard, die bolle waterzak in Oostelijk Gro
ningen. In opdracht van de Dollardcommissie van het Natuurkundig Ge
nootschap wordt daar nu al jarenlang gespeurd naar vaste lijnen, waaraan
men de historie van dit merkwaardige stukje land kan ophangen. Vóór de
oorlog is prof. dr A. E. van Giffen ermee begonnen. Daarna heeft drs H.
Halbertsma dit omvangrijke werk voortgezet en luttele dagen geleden be
reikte deze jonge conservator van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek een fraai succes door Menterwolde te ontdekken, de
plaats van het Cisterciënserklooster dat in 1507 door de Dollard werd
overspoeld, aldus het Alg. Handelsblad.
De ontdekking geschiedde op het land eindeiijk in November de grote ont-
achter de kapitale boerderij van een
landbouwer onder Nieuwolda en dit dekking werd gedaan: ongeveer
is van het grootste belang, omdat de heerveertig menselijke skeletten werden
T. DaUinga een van die Oldambter gevonden in een put van vijfendertig
hereboeren is met een brede culturele
belangstelling. In de bezettingstijd woon- j bij tien meter. Hier moet de binnen-
de hij een histo- sche lezing bü en hoor- plaats van het klooster Menterwolde
de toen van e*.n vermaard proces, dat geweest
een Groninger raadsheer met Abel i
Derks kinderen had gevoerd over het j Behalve de skeletten, dicht op elkaar
„beklemregt", een huurprivilege dat in uitgestrekt boven de oorspronkelijke
Groningen sedert de kloostertijd tot vrij-klei, de armen gekruist, vond men niets
wel op de dag van heden geldig is ge- meer dan een laagje puin van gladge-
weest uitermate interessant, doch testreken baksteen. Geen scherf, geen
ingewikkeld om hier nader te worden splintertje, geen spijker, niets van dit
uiteengezet. alles. De skeletten zijn naar het lnsti-
Het bleek, dat tot het land van Abel tuut van prof. Van Giffen te Groningen
Derks kinderen een stuk behoorde, dat gebracht en de put kon weer worden
die olde Stoeve werd genoemd. dichtgegooid. Maar de wetenschap weet
Nu wist men van een aantekening in
een sol ter (psalmboek) dat de eerste drie -
abten van Menterwolde op de Olde
Stoeve zouden zijn begraven, „in het
diepst van de Dollard, in een vledder
uiterdijke ach-
van Menterwolde een
der dertig kloosters, die in feite de
grondslag hebben gelegd van Groningen
als land-bouwprovincie bij uitnemendheid.
Nonnen naai eigen
klooster
Tenslotte moge hier dan een kort
historisch overzicht volgen. Menterwolde
op de plaats Campis Sylvae (Camp-
woude) was oorspronkelijk een Benedic
tijner dubbelklooster (voor mannen èn
vrouwen), maar omdat zich daar minder
gewenste toestanden voordeden, kwamen
in 1259 enige monniken van de strengere
Cisterciënser abdij Aduard orde op zaken
stellen in dier voege, dat de nonnen
naar een eigen klooster in Midwolda
moesten verhuizen. Menterwolde werd
een Cisterciënser („grauwe") monniken
klooster en centrum van een uitgestrekt
landbouwbedrijf op prachtige vette klei
grond. Maar in 1399 moesten ook zij van
Menterwolde weg wellicht wegens de
vele overstromingen van de dolle Dul-
lart om zich in het veiliger gelegen
Termunten (of Munterna) te vestigen,
waar bovendien nieuw land viel te ont
ginnen. In het begin van de 16de eeuw
is daarop heel Menterwolde weggespoeld.
Binnenkort nu jal ook het klooster
Munterna worden onderzocht: het is
mogelijk, dat daar méér dan alleen
skeletten worden gevonden. Groningen
is zeer belangstellend en de heren van
het Oudheidkundig Bodemonderzoek
worden er met open armen ontvangen.
Geen wonder, dat zij er met plezier
werken, in dat gebied vol boeiende Mid
deleeuwse historie, fascinerend stoer als
zijn machtige bakstenen kerken wijd en
zijd verspreid en, niettegenstaande zijn
bekende nuchterheid, zo vol sluimerende
geheimen, al of niet te boek gesteld.
In 10 maanden meer dan
50.000 woningen
In de eerste tien maanden van dit jaar
zijn 50.765 gezinnen aan een nieuwe wo
ning geholpen. Er kwamen namelijk in
totaal 47.713 huizen gereed, waarvan
3542 duplexwoningen. Voor October wa-
deze cijfers: 5282 (vorig jaar 4955)
woningen, waarvan 355 (v.j. 444) duplex
woningen. In deze maand werd dus huis
vesting gevonden voor 5637 gezinnen
tegen 5399 in October van het vooraf
gaande jaar. Sedert de bevrijding zijn
195.355 gezinnen aan een nieuw huis ge
holpen.
Van de 5282 woningen, die in October
gereed kwamen, verrezen er 337 (v.j. 318)
in Den Haag, 383 (v.j. 467) in Rotterdam
en 769 (v.j. 618) in de rest van Zuid-
Holland.
Eerste ionde van Landbouwdebat
Ontdekking in oude
papieren
Om kort te gaan: de heeT Dallinga
raadpleegde thuis een stapel oude papie
ren en kwam tot de ontdekking, dat hij
op het land woonde van wijlen Abel
Derks kinderen. Dan herinnerde hij zich
plotseling hoe hij als jongeman, in 1912,
eens een aantal schedels had gevonden
bij het verrichten van draineringswerk-
zaamheden. Op last van de politie had
hij die vondst toen onmiddellijk moeten
begraven in verband met deopen
bare zedelijkheid. Thans waarschuwde
hij de heer Halbertsma, die de leiding
had van opgravingen bij het naburige
verdwenen nonnenklooster Midwolda en
bij de kerk, die ten Noorden van dit
dorp moet hebben gestaan
achtige kerk met liefst vier torens,
eeuwen geleden om onnaspeurlijke reden
afgebroken.
Zoals gezegd: voetje voor voetje
werd het secure werk volbracht tot
Advertentie)
^tNUGGtT ctoe*-'
Acht kleuren, één prijs: 28 cent
En ons antwoord
(Vervolg van pap. 1).
JDeze veteranen willen nu ons volk
opwekken uit zijn ingezonkenheid. Maar
dan moeten we er toch aan herinneren,
dat ons volk de laatste Jaren herhaalde
lijk is opgeroepen en bij meer dan één ge-
legenheid de kans heeft gehad om te
laten zien dat het uit de dommel was
ontwaakt. Dat was bij de verkiezingen.
Een aangelegenheid van partijen? Waar
lijk niet alleen en niet allereerst. Ook
een kans voor heel het volk om duidelijk
te doen blijken, dat het met name Iets
anders wilde dan het tot dusver gevoer
de regeringsbeleid
Maar het volk heeft dat niet laten
zien en zeker niet op genoegzaam duide
lijke wijze. Reeds daarom moet deze
actie van deze veteranen op een nieuwe
teleurstelling uitlopen. Trouwens de aan
gewezen weg is een andere.
of meer duidelijke, politieke doelstellin
gen. Dat heeft in de geschiedenis der
volken al heel wat verdriet opgeleverd,
vooral wanneer deze legioenen na enige
tijd belanden in de machtssfeer van po
litieke instellingen van de ergste soort-
De weg is wél: de gerechtvaardigde
teleurstelling over de gang van zaken
omzetten in een grote en vooral actieve
belangstelling voor zaken, die met het
beleid van land en volk samenhangen-
Dat is, kort en krachtig gezegd, belang
stelling voor de politiek.
De teleurstelling over de gang van
zaken moge triest zijn zij is ook
waardevol. Want het zullen niet de
slechtsten zijn, die gevoelens van be
zorgdheid in zich voelden opkomen. Hun
energie zou niet op de juiste manier wor
den aangewend, wanneer zij nu (want
daarop zou het neerkomen) bij elkaar te
hoop zou den lopen en met elkaar zou
den samenklitten. Daarmede is nog geen
land gebaat geweest.
Wat zij behoren te doen. is ia het be
staande stelsel hun jonge geestkracht
dienstbaar maken aan hun land. niet in
de laatste plaats door middel van be
staande politieke organisaties. Van die
organisaties mag gevergd worden, dat zij
aan de meestal door en door gezonde
nationale aspiraties dezer jonge mensen
een open oor zullen verlenén.
worden uitgevoerd.
Meer papier uit eigen land
De heer Borst (Comm.) zag in de op
voering van de productiviteit in de land
bouw een samenhang met de militaire
oorlogsvoorbereiding. De heer Van Dis
(SGP) bezwoer de minister, de inenting landbouw-egalisatiefonds.
Meerderheid geeft voorkeur aan één garantie
prijs voor melk
(Van onze Parlementsredacteur)
GISTERMIDDAG heeft de Tweede Kamer zich bezig gehouden met de be
groting van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. De Kamer heeft
nu in eerste instantie het hare gezegd. Volgende week vergadert zij ook op
Maandag. Dan is, 's middags om twee uur, minister Mansholt aan het woord.
Eerst iets, dat de huisvrouwen wel zal tegen het bezuinigen op zgn. cultuurtech-
interesseren: de heer Cornellssen (VVD) nische werken. Investeringsbeperking
heeft gevraagd, de distributie van koffie j heeft in feite toch niet plaats, omdat de-
op te heffen. H(j had daar allerlei rede- zelfde werken nu in D.U.W.-verband
nen voor, o.a. dat lang niet iederèen zijn
bonnen helemaal besteedt.
Verschillende sprekers hebben aan
dacht gewijd aan het prijzenbeleid, waar
bij natuurlijk ook de vraag aan de orde
kwam, of er voor de boeren tweeërlei ga
rantieprijs voor de melk moet zijn, een
voor consumptiemelk en een andere voor
industriemelk. De heren De Ruiter (CH)
Biewenga (AR), Den Hartog (VVD) en
Van der Weljden (KVP) gaven de voor
keur aan een enkelvoudig systeem. De
laatste wilde echter wel, evenals trou
wens de heer Den Hartog, een afzonder
lijke behandeling van de boeren, wier
koeien consumptiemelk produceren, bijv.
door het geven van een premie aan hen.
die zich aansluiten bij de Consumptie
Melk Centrale.
Voor ieder volle melk
Wat het algemene prijsbeleid betreft
meende de heer Biewenga (AR), dat er
te veel onzekerheid is ontstaan, door
allerlei wisselingen. Ook de heer Droesen
(KVP) was bang, dat de minister op dit
stuk van zaken op drift is geraakt.
De heren De Ruiter (CH) en Van der
Weljden (KVP) bepleitten het opheffen
van de standaardisatie, zodat ieder in dit
land van melk en honig weer volle melk
kan drinken, in plaats van „melkpoeder
met water". Voor de slanke lijn behoeft
men niet al te bang te zijn. Is Vondeling
(Arb.) was, in tegenstelling tot de meeste
andere sprekers, van oordeel dat de mi
nister in de eerste plaats minister van
voedselvoorziening moet zijn, waaraan
het landbouwbeleid behoort te worden
aangepast.
Vele sprekers juichten 's ministers
standpunt, dat de productie van veevoe
der moet worden opgevoerd, toe.
Nog niet „voor de bakker"?
De heer Biewenga was het niet eens
met het standpunt van de bewinds
man, dat de bakkers volksbrood moe
ten bakken beneden kostprijs. De
jongste maatregelen geven wel enig
soulaas, doch de werking daarvan
moet worden afgewacht.
De heer Kikkert (CH) had, evenals
Voor Jipine Nichtegiltn
Bellis
UNIVERSEELVOER
Een nachtegaal uit Yokohama,
Zong: „Ver is de berg Fuji Yama,
Ver mijn ouderlijk huis
Maar 't prachtvoer van SLUIS,
Brengt vreugd in dit vreemd panorama'
Partijvoorzitter Andriessen:
K.V.P. voert steeds een
eigen politiek
De K.V.P. kon zich tijdens de afgelopen
jaren aan het meedragen van een groot
stuk verantwoordelijkheid niet onttrek
ken zonder daarbij de belangen van het
land te schaden. Dus verantwoordelijk
heid plaatste haar meermalen voor pijn
lijke beslissingen, waaraan zij ondanks
alle te verwachten critiek haar mede
werking moest verlenen. Zij heeft ech
ter steeds haar beleid bepaald, afgaande
op eigen program en beginselen en met
inachtneming van wat het welzijn van
het land eiste. Dit zei de voorzitter van
de K.V.P., de heer W. J. Andriessen, gis
teravond in Utrecht op de partijraadsver
gadering, die vandaag werd voortgezet.
Op deze vergadering werden het alge
meen staatkundig program en het verkie
zingsreglement behandeld.
Minister Rutten uit militaire dienst
Aan de minister van Onderwijs. Kun
sten en Wetenschappen, prof. dr F J. Th.
Rutten,-js op zijn verzoek eervol ontslag
uit de militaire dienst verleend. Hij was
reserve-kapitein bij het regiment Lim
burgse Jagers.
Van het erf van
Beroepinqswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Soest (vac.-E. Groe-
neveld) B. Maarsingh te Coevorden.
Bedankt: voor Rotterdam-Charlois
(vac.-D. Westerveld) A. Makkenze te
Ameide en Tienhoven.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te New Westminster
Brits Columbia, Canada) P. Lok te
Stadskanaal.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Meppel D. H. Biesma
tc Hoogeveen.
Bedankt: voor Doesburg D. Henstra
te Broek op Langendijk.
imen van de Remonstrantse
i A Dorhout Mees.
(Advertentie)
Een voortreffelijk middel
tegen asthma
Wellicht heeft U reeds talloze mid
delen tegen asthma gebruikt, zonder
werkelijk verlichting te vinden. Toch i
bestaat er een product dat z\jn doel-
treffendheid bewezen heeft en dat aan
tienduizenden asthmalijders verlich
ting heeft gebracht. Het zijn de Adozo
tabletten. Eén Adozo tablet bij het
opstaan genomen verzekert U een dag
zonder aanvallen; één tablet bij het
naar bed gaan, een rustige nacht.
Probeer de Adozo tabletten en U zult
zelf zien, dat hun uitwerking wonder
baarlijk is. Adozo is verkrijgbaar bij
elke apotheker en drogist.
van rundvee tegen t.b.c. niet verplicht te
stellen voor boeren, die daar gewetens
bezwaren tegen hebben.
Ook de hoge papierprijzen kwamen
weer aan de orde. Het was de heer En-
gelbertink (KVP), die. er op wees, dat
veel hout moet worden ingevoerd, ook
voor de papierfabricage. Hij meende, dat
de Nederlandse houtproductie nog wel
met 50 a 100 pet kan worden opgevoerd,
hetgeen een deviezenbesparing van mil-
lioenen met zich zou brengen.
Ook over de tuinbouw is opnieuw door
verschillende sprekers het nodige ge
zegd. Zo meende de heer Biewenga (AR),
dat de minister Tiogal ln het vage is ge
bleven met betrekking tot de garantie
prijzen in de tuinbouw. Grote waarde
ring had hij voor het werk, dat de tuin
bouw zelf verricht heeft t.a.v. het prij
zenbeleid, door de vorming van garantie
fondsen.
De heer Groen (KVP) vroeg bijzondere
aandacht voor de zgn. koude grond-be-
drijven. De héej* Emmens (Arb.) meen
de, dat de voorwaarden van het borg
stellingsfonds vïnracht moeten worden.
Hij bepleitte instelling van een tuinbouw.'
egalisatiefonds als onderdeel van hét1
Zevenhonderd deskundigen wensen
Congres in Den Bosch (in aanwezigheid van
de Koningin) komt op voor het kind
ZEVENHONDERD MANNEN EN VROUWEN bedrijfspsychologen en
maatschappelijke werkers - hebben het gisteren op een congres in
Den Bosch opgenomen voor het misdeelde kind uit de onderste laag van het
arbeidersmilieu. Zij hebben elkaar gevonden in de mening: 14-jarige
meisjes mogen niet in de fabriek werken; 15-jarigen alleen op vergunning
en onder voorwaarde dat zij een halve.dag per week vrij krijgen voor on
derwijs, dat haar vormt voor haar toekomstige taak in het gezin.
De Koningin woonde de middagverga
dering van dit congres bij, dat de titel
droeg: „De vrouw in het bedrijf" en ge
organiseerd was door de Nederlandse
Vereniging voor Maatschappelijk Werk
en haar zusterorganisatie voor bedrijfs
psychologie. De voorzitter van laatstge
noemde vereniging, professor dr J.
Waterink, noemde H.M. „leidster en sym
bool van alle werkende vrouwen in Ne
derland". De Koningin was gezeten tus
sen haar commissaris in Noord-Brabant,
prof. dr J. E. de Quay, en mr S. J. R. de
Monchy, oud-burgemeester van Den Haag
en voorzitter van de andere organiserende
vereniging.
Aan het slot van het congres verenigde
men zich met een voorstel van prof.
commissie van deekun-
de heer Engelbertink (KVP), bezwaren digen (uit wetenschap en practijk)
afgerond plan zal maken om de alge
mene wensen te verwezenlijken.
Het fabriekskind stond op dit congres
in het middelpunt van de besprekingen,
die gevoerd werden naar aanleiding van
de prae-adviezen, waarvan wij in ons
blad van 5 December melding maakten.
Vooral het advies van de inspectrice van
de arbeid mej. M. J A. G. Berden trok
de aandacht. De wens van het werkver
bod voor 14-jarigen en leerplicht (gedu
rende vier uur per week) voor 15^jarige
fabrieksmeisjes, had zijn grond in haar
prae-advies.
De wettelijke voorschriften zullen
eventueel 3000 k 4000 veertienjarige en
ongeveer 15.000 vijftienjarige meisjes be
schermen. Deze regelingen kunnen even
tueel worden getroffen bij algemene
maatregel van bestuur, zoals is vastge
legd in de Arbeidswet-1919.
VIRGINIA 80 ct.
Het lied der aethergolven
ZONDAG 16 DECEMBER 1951
HILVERSUM I. 402 m.
NCRV: 8.00 Nieuws 8.15 Gram 8.30 Morgen
wijding 9.15 Vocaal kwartet KRO: 9.30
Nieuws 9.45 Gram 9.55 Hoogmis 11 30 Gram
11 40 Strijkorkest, harp en fluit 12.35 Gram
12.40 Amusementsmuziek 12.55 Zonnewijzer
1.00 Nieuws 1.10 Lunchconcert 135 ,.Uit het
der 1
150 1
soliste 2.30 Vierhandig pianospel 3.00 „Kamp-
vurei langs de evehaar", causerie 3 15 So
praan en piano 3.40 Gram 4.10 Katholiek
thulffront 4.-0 Sport 30 Vespers 1KOR: 5.00
Jeugddienst 6 15 Causerie voor de zieken
NCRV: 7 00 Kerkkoor en orgel 7 15 „Het
Evangelie ln het Oude Testament", causerie
7.30 Nieuws KRO: 7 45 Reportage 7 52 Boek
bespreking 8 05 De gewone man 8 12 Geva
rieerd programma 10 45 Avondgebed 11.00
Nieuws 11.15—12 00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM U. 298 mi
VARA: 8 00 Nieuws 8718 Gram 8 35 Vëllig-
helds!pttj*tjè 8 45 Orgelspel-91)2"Sport -9 05
Gram 9 45 „Geestelijk leven", causerie VPRO:
10.00 „Geef het door" 10.05 Voor de jeugd
IKOR: 10.30 Ned. Herv kerkdienst AVRO:
12.00 Ned liedjes en dansen 12 30 „Welk dier
deze wéék?", causerie 12 40 Orgelspel 100
Nieuws 105 Mededelingen 1.10 ..New York
calling"-1:15 Musette-orkest 150 „Even af
rekenen, heren I" 2.00 Gram 2.05 Boekbespre
king 2 30 Concertgebouworkest 3.50 Film 4.05
Dansmuziek 4 30 Sport VPRO: 5DO Toespraak
5.05 „Het Leger des Hells tussen kerk en
wereld", causerie VARA: 5 30 „Monus, de
man van_ de man", hoorspel. 5 50 .Sport J>.15_
Nieuws 6.30 Cabaret 7.00 Amusementsmuziek
7.30 Muzikale causerie AVRO: 8.00 Nieuws
8 05 Weekoverzicht 8.15 Gevarieerde muziek
„Zwaan kleef aan" 9.20 Gram 9.30 „Ma
joor Frans", hoorspel 10.20 Kamerorkest en
solist 11.00 Nieuws 11.15 Voordracht 11.20-
12.00 Gramofoonmuziek.
ENGELAND. BBC Home Service. 330 m.
12.15 Causerie 12r30 Gram 1.10 Crltleken
2.00 Nieuws 2.10 „Country Magazim
'enker
tuin 3.30
iekbespre-
Hoorspel 5.00 Orkestconcer
king 6.00 Voor de kindere
Verslag vergadering V.N 7.35 Orkest- en
koorconcert 8 45 Avonddienst 9 25 Liefdadig-
heidsoproep 9.30 Hoorspel 10.00 Nieuws 10 U
Causerie 10.45 Klankbeeld 11.45 Intermezzc
1152 Epiloog 12.00 Nieuws.
ENGELAND. BBC Light Programme
12.00 Kerkdienst
150 Twintig vrage
2.45 Variété-orkest
ziek 3.30 Interview
12 30 Verzoekprogram
2.00 Amusementsmuz
sn solist 3 00 Lichte mu-
4.30 Hoorspel 5 00 Voor
de vrouw 5.30 Gevarieerd programma 6 00
Vragenbeantwoording 6.30 Gram 7.00 Ge
varieerd programma 7.30 Amusementsmuziek
8.00 Nieuws 8 30 Gevarieerde muziek 9 30
C-immunity hymn singing 10 00 Gevarieerd
programma 1100 Nieuws 11.15 Kinderkoren
11.30 Muzikale causerie 11.45 Orgelspel 12.15
Annie bleef die avond thuis, maar vroög niets. nerilk\iTrtevKdfr%A?OTdSerjndeiBrnaSh0!!- vaït' tf°"2°Ch' zekcrh?id- Hii. zocht zich
"',e_,s.„?JLhad baaf.tiJd'g, Inge- ding ellendig. Waarom niet ronduit gezegd: kelbaar.
iets, dat sterk -en onwan-
licht aangaande zijn voorgenomen antwoord. Zijn
zwijgen bevestigde dat. Annie ging bijtijds naar
bed, de beklemde stemming benauwde haar. Va
der en moeder bleven samen.
„Hoe is het gegaan?"
„Zoals ik me had voorgenomen."
„Zei hij nog wat?"
„Hij vroeg verlof, met Annie te corresponde-
ren. Dat heb ik toegestaan."
„Dus ze blijven met elkaar in verbinding. Dan
is het verschil niet groot."
„Hoe zo?"
„Als de verloving was doorgegaan, hadden ze
ook alleen kunnen corresponderen."
„Maar een verloving is een officiële en pu
blieke verbintenis, correspondentie is privé.
Meer niet-"
„Als het te lang duurt, maken we daar een Een
eind aan."
Wo___ - Aciudu. wm, Hy koos geen stelsel, geen bere-
6 J°j met t^t scho°Moon. deneerde theorie, hij koos Iemand. Wist hij iets
ant we hebben een ander op het oog." Dat van Flips twijfel? Neen, niets.
maal niet, zo ie^Boet men niet. Misschien gaat keken in elkanders ogen; ze wilden eikaars ge-
nL^nfcn1dachten Peilendonder gebruik van woorden.
nna inner on eno - j—1 Maar dat ging niet. Ze moesten wat zeggen.
Maar geen van beiden had bijtijds het juiste
nog jong en wispelturig, uit het oog uit het hart.
K. JONKHEID
schaal dat eindigt. *1» oorloe 1940 bezint.
woord bedacht, om te beginnen. Zo liepen
een ogenblik te zwijgen, onzeker, verward, ver
legen.
Flip begon. „Je vader heeft bezwaar gemaakt
tegen onze verloving. Hij vindt ons te jong."
„Ik weet het."
„Maar we kunnen elkaar schrijven."
„Ja, dat maakt verschil. Of liever, het maakt
nu weinig verschil, of we verloofd zijn of niet.
We moesten ons toch bepalen tot corresponden
tie
„Dat is zo. Maar ik houd van vastheid. Zeker-
met- Annie niet. heid is maar alles. Een verloving is vast. En
,Dat zal niet meevallen. Een brief schrijven Wispelturig? Nee dat zijn
en verzenden kan ongemerkt geschieden." En die Worre ook niet. Serieus zïjn zïrAllebëh huis
Ook opUWdeanslïa°pkame? werd het gesprek niet begof Praa"e" Zii" m°eder hebben we tóch zekerheid."
Teatnaeht duurde e V F„ k hoor. dat vee. Hoilandse mannen in In- zeker'
°L;;CSLd.UHÏ..1.ang- V00r F"P' voor Ann!e die samenwonen met een bruine vrouw" Ze keeï hem die'ifde „een. IW
„Ja, maar dat is niets voor Flip. Maak je toch
Ook -„-w- uu6siuai u«u leiisunie n
rt?; opgfr,"i"d SartlleëVer: gMt td« ÏUeen'Toili'ovmC":'.' en'onze'^beY Flip.
trekken. Bij zijn thuiskomst had hij hun het on- den kunnen hem vergezellen
mwefedeKd-,^U ^a" Van Warre was een bescheiden man. Zelfs wege wederz«dse bezegehng bleef niet achter-
ren ze geergerd en gegriefd. Wat verbeeldde die tegenover zijn vrouw durfde hij zo iets bijna niet
,Achtte4h|3 .Z1£h meér dan Z1J? Maar zeggen. Zijn schuchtere aard veroorzaakte, dat
Ha tpUiirci! li!!!,66!, griefde, was de vernederen- hij eigenlijk geen zakenman was. Hij was blij, Op een heldere morgen in de nazomer lag aan
rtln iprtSk naa'r ho»Z00n v,ak voor dat F1,P l«ek op zijn moeder. Maar juist de zorg de Parkkade te Rotterdam een groot vracht-
Dae L ?a>MIndln in zijn zaken en zijn gevoel van zwakheid de- schip, zwaar geladen, diep in het wS
De volgende morgen dachten alle partijen nog den hem steeds meer de toevlucht nemen tot twotai vervoiyaj
VI. Op reis.
te muziek 1.00 Nieuws 1.15 Gram 1.30 Voor
de soldaten 2 00 Operamuziek 3 30 Gram 4.00
Voetbalreportage 4 45. 5 00 en 5.30 Gram 5.45
Sport 5.50 en 6.00 Gram 6 30 Godsdienstig
halfuur 7.00 Nieuws 7 30 „De oorlog", ora
torium 9.45 Actualiteiten 10 00 Nieuws 10.15
Verzoekprogramma 11.00 Nieuws 11.05—12.00
iziek.
BRUSSEL. 484 m.
12.08 Omroeporkest en solisten 1.00 Nieuws
l.t„ Verzoekprogramma 2,30 Lichte muziek
3.00 Symphoriie-orkest en soliste 4 30 en 4 45
Gram 5 00 Nieuws 5 10 Jazzmuziek 7.00 Gods
dienstig halfuur 7.45 Nieuws 8.00 Hoorspel
10.00 Nieuws 10.10 Gran) 10.55 Nieuws 11.00
Lichte muziek 1150 Nieuws.
MAANDAG 17 DECEMBER 1951
HILVERSUM I. 402 m.
NCRV: 7.00 Nieuws 7.10 Sport 7.15 Een
woord voor *le dag 730 Zenderslultlng 9.00
.Nieuws 9 10 "Voor de zieken 9.35 Famllie-
competitle 10.10 Orgelspel 10:30 Morgen-
dlenst' 11*00 'Cèiro ën* piano 1L25 Amusements
muziek 12.15 Gram 12.25 Voor boer en tuin
der 1233 Orgelconcert 12.59 Klokgelui 1.00
Nieuws 1.15 Vocaal dubbelkwartet 1.45 Gram
2/J Schoolradio 2.35 Gram 2.45 Voor de
vrouw 3.15 Pianospel 3.30 Kamermuziek 4.00
Bijbellezing 4 30 Zenderslultlng 6 00 Nieuws
6 15 Sport 6 25 „Voor de mannen ln grijs.
school.
Op deze door mej. P. Schmidt geleidt
samenkomst was een grote plaats inge
ruimd voor declamatie en zang. Lenit
Kruikemeier zegde Bijbelse verzen en
Kerstgedichten en ook het Chr. Geref]
zangkoor van Rotterdam-West verleend€
medewerking. Ds J. P. Geels van Rotter
dam-Centrum sprak een slotwoord.
Dankbaarheid bij de
Suriname-zending
Er heerste dankbaarheid op de lSSste*06
ledenvergadering van het Zeister Zen->tinS
dingsgenootschap. Nu bleek, dat gunstige* on'
reacties zijn ontvangen op de jongstel6!1'
publicaties over de noodtoestand in Su-[..c
riname.PinK
Het resultaat was, dat tot nu toe on-fcre5
ó'eveer f6000,- aan grote en kleinere "jï
giften was ontvangen, terwijl men druk
bezig is nieuw j comité's te vormen inL,,,.
verschillende plaatsen. In het bijzonder!^
kon met vreugde worden gewag gemaakt
van het feit, dat het zgn. „Kwartaal-
Kwartje" belangrijke uitbreiding onder-
g;at. Zo zijn de eerste schreden gezet,
op de weg naar een noodzakelijke ver-r Z16
hoging van de financiële bijdragen voorrl
de Suriname-zending, al is men nog langf
6 30
:ngd
koor 7.00 „Volk en 6taat". causerie 7,15 Ei
gelse les 7.30 Gram 7.40 Radiokrant 8.00
Nieuws 810 ..Vijf minuten", causerie 8.15
Knapenkoor 8.45 „Vier gouden banden",
hoorspel 9 39-Vocaal ensemble, cembalo ge
zelschap en solisten 10 00 „Wie waren uw
voorouders?", causerie 10.10 Strijkorkest 10.45
Avondoverdenking 11.00 Nieuws 11.15—12.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II. 298 m.
AVRO: 7JH) Nieuws 7 15 Ochtendgymnas
tiek 7 30 Zenderslultlng 9.00 Nieuws 9 10
Morgenwijding 9.25 Gram 9,35 Gram 11.00
„Op de uitkijk" causerie II 15 Radio Phll-
harmonlsch orkest 12 00 Exquise muziek 12.38
1 00 Nieuws 1.15 Mededelingen 130
orkest 2.00
gaat
2 30 Vooi
dracht met harpspel 2 45 Planorecital 3.15
Voor de vrouw 4 00 ..Musicalender 4.30 Zen
derslultlng 6.00 Nieuws 615 Militair
mentaar 6.25 Gram 6 50 Regeringsuitzending:
prof. dr G Stuiveling: „Schrijvers ov
riname en de Nederlandse Antillen'
Muzikale causerie 7.15 Twee bassethoc
plano 7.45 Regeringsuitzending: Ir
Becker: „De verbouw van mais in een
stadium" 8 00 Nieuws 8 05 Ayro-allerlei 8 10
Radioscoop 10 30 Orkestconcert 11.00 Nieuwi
11.15 Dansmuziek 11 45—12.00 Gramofoon
muziek.
ENGELAND. BBC Home Service. 330 m.
12 00 Licnte muziek 12.30 CeUo en plane
100 Zang 125 Gevarieerd programma 2.0(
Nieuws 2 10 Lichte muziek 3 00 Schots or
kest 4.20 Discussie 5.05 Gram 5.30 Inter-
vlws 6.00 Voor de kinderen 7.00 Nieuws 7.15
Sport 7.20 Causerie 7.30 Orkestconc»
srie 8 4!
9.45
arJeerd progrs
ïerlkai
9.15
ENGELAND BBC Light Programme
2.00 Mrs Dale's Dagboek 12.15 Amuse-
mtsorkest en solisten 12 45 Voordrach
vue-orkest en solist 1.45 BBC Welsh Or-
2 45 Voor de kleuters
4.00 i
Amusementsmuziek 4 30 Voor de soldater
4 45 Rhythm ische muziek 5 15 Mrs Dale'i
Dagboek 5 30 Hoorspel 7.00 Zang en gltaai
7.15 Voor de jeugd 7 45 Hoorspel 8 00 Nleuwi
8 25 Sport 830 Wedstrijd tussen jongens-
en meisjesscholen 9 00 Focus 9 30 Hoorspel
10 00 Gevarieerd programma 1100 Nleu
11.15 Actualiteiten 1120 Amusementsmuzl
12 00 Voordracht 12 15 Orkestconcert 12
BRUSSEL. 484 m.
oepurkest 1.00 Nieuws 1.10, 2.15,
4.00 Gram 4.30 Zang en plano
3.0C Nieuws 5.10 en 5 45 Grai
i 9 15 Om
10.55 Nlei
12.05 Omroepui
2.30. 3 00 en 4.00
4.50 Gram 5.00
6.30 Jazzmuziek
Nieuws 8.30 Gra:
Nieuws 10 10 Dai
Gram 11.50 Nleu
BRUSSEL. 324
11.45 Gram 12.10 Bariton en orgel 12.15
Omroeporkest 12 34 Voor di
12.42 Omroeporkest 1.00 Nieuws 1.15 Gram
2.00 Voor de vrouw 3.00 en 4.00 Gi
Internatloi
5.10 Llchti
ïale i
Nie
6 00 Franse les 630 Grai
nciële kroniek 6.30 Voor de soldaten
liws 7.30 Gram 7.50 Radiofeullleton
9.00 Gram 9.45 Actualiteiten 10.00
10.15 „Ziel van mijn land" 11.00
11-05—12.00 Verzoekprogramma.
School en Kerk
Ds B. van Smeden over
„longeren... waarheen?"!
Chr. Geref. meisjes togen
naar Rotterdam
vraag ligt een teleurstelling, omdat alli
in eigen leven en in de Kerk niet
als het volgens de Bijbel moest zijnj
Daarmee begon ds B. van Smeden (uit
Rotterdam-Zuid) gisteravond in de Rot
terdamse Rehobothkerk een rede
de afdeling Zuid-Holland van de
Chr. Geref. Meisjesverenigingei
Meisjes uit heel de provincie waren
bijeen in een sfeervolle samenkomst.
Ds Van Smeden besprak een aantal
vragen, welke met de vraag „Jongere)
waarheen?" samenhangen. Wij zijn hei
geloof in de kracht van de Kerk wel
kwijt, de kracht om in deze wereld
iets te zeggen, aldus spr. Er is maar éénjst:
antwoord: wij komen alleen in de iecht«
weg als we het geloof in het Woord
het middelpunt zetten, het
absolute vertrouwen, dat het Woord
God zijn eigen gang moet gaan in
wereld. Daarmee staan of vallen wij.
„Heb gerust critièk op de kerk en
predikanten. Sta ook open voor critiel
op je critiek. Maar vergeet nooit, dat het-
Woord des Heren wonderen doet, omdat! a^b<
de Here van dat Woord toch alles regeert**
Valt de Kerk je tegen, weet: Jezus Chris-I"
tus is opgewassen tegen iedere situatieT]1^
Ds Van Smeden wees ten slotte op hef5*
belang, dat jongeren in de kerk mi
gaan samenwerken met de ouderen
straks hun plaatsen in te nemen; als gun|r
stig voorbeeld noemde hij de Zondags-^
Leic
irdt i
iter
*Cen 1
al-Tme
"■{nog
de
c ir
Ds H. M. Bielke bracht mede namens
ds P. M. Legêne die ziek is verslag
uit van hun reis naar Suriname, waar
zij de eerste synode van de zelfstandig]»
geworden Creolenkerk bijwoonden. Iei;;
Het comité Surinamezendlng in Den^ i
Haag bood op deze vergadering als wel- no
komstgroet voor ds Legêne en ds Bielke,t ZjJ
een verhoging van de jaarlijkse bijdra-rijpeï
gen, groot ruim f900,-, aan. van honderd|t vo
nieuwe leden en/of contribuanten. wint«
Middenstandsexamen 1952
In 1952 zal het examen voor hetfrten
middenstandsdiploma algemene handels-l n°£
kennis (bij voldoende deelneming) in 47P" de
plaatsen worden afgenomen. Het schrifte-pen:
lijk examen wordt gehouden op 4 en Sn6.1
Juni, het mondelinge gedeelte tussen 21sn
Juli en 9 Augustus. 'e
Nog een gehuwde dominee &tdÓ
r.-k. priester? ,e"r
Bisschop Stohr van Mainz heeft vol^dsj
gens de Daily TeL meegedeeld dat deLn
Paus overweegt een tweede gehuwdeL d
predikant, die tot het Rooms-Katholicis-|het
me is oveirgegaan, tot het priesterschap afKe;
toe te laten. De nieuwe candidaat heeftl
twee kinderen. Hij zou eerst nog tweet"
jaar moeten studeren voordat hij defjLne'
priesterwijding kan ontvangen. LLp®1
De ex-pred. van wie wij gisteren mei-,
ding maakten, is Rudolf Goethe, zoL.
wordt thans uit Mainz gemeld. De naam
van de andere is nog niet bekend gein
maakt.
ONDERWIJSBENOEMINGEN.
Benoemd: tot hoofd aan de CVO-school t
Kollumerzwaag J G Oosterbaan, te Leeu-U
warden (tijd.) tot onderwljzer(es) aan CNS-L
school te Broek op Langendijk mej. J H
van der Bogert, te Schoorl (tijd); aan Chr.,
school te Leiden (Oosterstraat) G Olthof tel
OegstgeesW aan Kon. Julianastraat te Oegst-[
sen (Molenstraat) L.
Groefsema te Groningen.
EXAMENS STAATHUISHOUDKUNDE.
DEN BOSCH. 13 Dec. Geslaagd: G J
denhof. Rhenen. B Ottema, Utrecht,
Oudega, Zaandam.
Zc
r 01-Ln
g[
M.O. EXAMENS
's-GRAVENHAGE. 14 Dec.
akte-ex wiskunde M.O. (KI): W F A DieJapo'
bels te Oudenbosch; W J T Hertoghs t 1°
lendam en G J A Sips te Heerlen.
PROMOTIES
DELFT Ir G S van der Vlies zal Woensl,
dag a s. om 4 uur in de aula van de T H. pro
moveren tot doctor in de technische weten
schap op het proefschrift: De toepassing v
lonenwisselaars bij de sapzuivering in de s~
leerindustrie. Promotor is prof dr lr H. I
UTRECHT. 14 Dec. Gepromoveerd
doctor ln de letteren en wijsbegeerte de
Herm van den Bergh, een der eindredat
ren van de Winkler Prins Lexikon te
sterdam, op het proefschrift GiambattisU.
Castl (1724—1803). Promotor was de bijzon4r
dere hoogleraar prof Romano Guarnlerl.
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. (V.l
cand wis- en natuui
-ienaveen; H O Holtrust,
Ensch. A'dam: J Kolthof. Hoogezand; A M c.^
>ny. Amstelveen en J de Roos. Minnertsga.1
IISCHE EXAMENS
(V.U.). 14 Dec. Geslaagd^ E
tuurk: S R Elgersma. Klaijr
Holtrust. Ermelo; Raden K
AMSTERDAM. (Gem. Univ.), 14 Dec. ~-J
Geslaagd: cand rechten: B A M Korni
H W Oudemans. A'dam; Engels: C Sprc
Haarlem.
GRONINGEN. 14 Dec. - Geslaagd: do-
pharmacie: A Barentsen, Drachten; Candi
wis- en natuurkunde <A): H J BuuremaJ
Coevorden; Artsex le ged: J H W BoeveJ
Enschede; Bevorderd tot arts: mej A Visser,'
Groningen; G E J Pleterse. Den Haag.
ROTTERDAM. 14 Dec. Geslaagd* econ'
weter.sch: H F L Relmus. R'dam; P H dl
Wilde. Delft; A J van Bavel. Rijswijk en
M C P Stapelkamp, R'dam.
MduertentieJ,
LET EE.YS OP
hoe blank en glanzend Uw tanden wor
den en hoe gaaf Uw gebit blijft, wanneer
U poetstmetlVOROL. Tube 93-67-4lct
