Piter Sjoerds Gerbrandy pleitte
de eed in het Fries
voor
Nederlands vlaggeschip wordt in
een nieuw kleed gestoken
Ok roil
zekerheid
2
WOENSDAG 5 DECEMBER K
Declamerende professor in de Kamer
De „stommerd" kon z'n eerste Hollandse
psalm maar niet leren!
(Van onze Parlementsredacteur)
DAT PROF. GERBRANDY een goed en waarachtig Nederlander is, zal
wel niemand willen ontkennen. Gisteren heeft hij echter in de Tweede
Kamer eens te meer bewezen, dat hij dit vooral is, omdat hij een goed en
waarachtig Fries is. Bij de behandeling van de begroting van Justitie hield
hij een vurig pleidooi voor het recht der Friezen, in Friesland de eed in het
Fries af te leggen. Hij deed dit in een rede, die op en top Fries van karakter
was, met juist dat tikkeltje sentiment, dat de Friezen eigen is en met de
humor, die men overal onder het Friese volk aantreft.
Fries is mijn moedertaal, verklaarde
prof. Gerbrandy. Ik spreek nog altijd
Fries met mijn familie. Als ik het niet
deed, zou men denken dat ik rijp was
voor een zeker gesticht.
Hij ging terug tot de tijd dat hij nog
een „lytse Piter" was toen hij op school
voor het eerst hoorde van een paard en
ontdekte, dat dat een „hynder" was en
van een kievit, die hij toen nog niet an
ders kende dan als een „ljip". Hij wees
er op, dat in het Fries verschillende woor
den voorkomen, die in het Hollands niet
zijn te vertalen. Zo kende hij de „tjirk".
waarvan men hem later wel eens verteld
had dat het waarschijnlijk een tureluur
zou zijn. De reeks is nog uit te breiden.
Er zijn bijv. geen Nederlandse woorden
voor „gielgoarde" (plaats in het hooi,
waarin appels gelegd worden om rijp te
worden), „kjetling" (koperen emmer),
„jister" (afgeschoten deel van een stuk
weiland, waar de koeien samengedreven
worden om gemolken te worden).
De professor wees er op, dat twee Pie-
ters vaak samen in de trein reisden, n.l.
Piter Sjoerds Gerbrandy en Piter Jelles
Troelstra. Dan spraken ze nooit anders
dan Fries en niet alleen over koetjes en
kalfjes, maar ook over politiek.
Tante en nicht
r zelfs in de doofpot werden gestopt, gedaan moeten worden.
Er is geen sprake van, dat Fries
een dialect van het Nederlands is.
Fries heeft oudere rechten. In de
taalstamboom verhoudt Fries zich
tot Nederlands als tante tot nicht.
Kostelijk was het verhaal van prof.
Gerbrandy over de student, die het
opnam tegen een vermaarde hoog
leraarsvrouw, die Fries wel een Ne
derlands dialect had genoemd. De
student gaf een college in taalkunde,
dat eindigde met de woorden: „me-
frou, jo moatte tsjin my omke sizze"
(mevrouw, u moet tegen mij oom
zeggen)
Er wordt wel eens beweerd, dat het
gebruik van het Fries schade doet
het Hollands. Uit ervaring wist prof. Ger
brandy echter te vertellen, dat nergens
in Nederland zo zuiver Hollands wordt
gesproken (behalve natuurlijk in de
gaderzaal van de Tweede Kamer) als in
Friesland.
Prof. Gerbrandy declameerde drie cou
pletten van het bekende gedicht van
Guido Gezelle „Het ruisen van het ranke
riet", in de Friese vertaling van Jan Fan
'e Geastmar. Hij vond het in het Vlaams
sl mooi, maar in het Fries sprak dit ge
dicht hem in zijn religieus gevoel nog
veel sterker toe.
Hij herinnerde er aan, hoe hij voor het
eerst op school een psalmvers moest
leren: „Prijst de Heer met blijde galmen."
Het was Sanskriet voor mij. Ik kon het
maar niet leren. Mijn zuster zei ten slot
te: „Schei er maar mee uit. je begrijpt er
niets van, je bent een stommerd,' ver
telde prof. Gerbrandy. Daarop las hij de
zelfde psalm voor in het Fries, in de
vertaling van Fedde Schurer. „Als ik het
zo had mogen leren, dan was het kunst
stuk in drie minuten volbracht geweest,"
was zijn conclusie.
Juist bij de eed
Juist bij de eed, die ligt op het reli
gieuze terrein, is de vrijheid voor het
Fries zo belangrijk. Het Fries is de om- reeeline
gangstaai van duizenden en honderddui- fia' ten regenn?.
zenden in en buiten Friesland. Daarin is
een machtige litteratuur ontstaan en
grootse poëzie. Het is de omgangstaal, niet
alleen tussen mensen, maar ook met God
In het Fries wordt gebeden, wordt de
bijbel gelezen, wordt door pastoors en
dominees gepreekt. Prof. Gerbrandy toon
de een Friese bijbel, uitgegeven door het
Nederlands Bijbelgenootschap, en hem
aangeboden toen hU terugkeerde uit Lon
denZou het Bijbelgenootschap een
bijbel in het Fries uitgeven, als dat niet
belangrijk was?, vroeg hij zich af.
De eed is het aanroepen van God, het
ls een stuk geloofsbelijdenis van de Her
vormde en Gereformeerde kerken. Prof
Gerbrandy wees op het geknoei met de wen«e"iïl geen sprake'toien ','Jn.
de Anti-Revolutionnaire woordvoerder
revolutionnair. Dit deed de heer Scheps
(arb.) opmerken, dat dat feitelyk critiek
was op het beleid van de voorzitter, die
die „revolutionnaire taal" had laten pas
seren. Aan het eind van de rede
heer Roolvink kwam de voorzitter
ook op terug en liet hy de spreker zeg
gen, „dat hy het niet ernstig had be
doeld." Wat trouwens uit het vervolg van
zijn rede duideUjk was gebleken: hij had
niet anders gedaan, dan een woordspeling
gebruiken. De heer Roolvink was het im
mers geheel met prof. Gerbrandy eens:
de Friezen willen niets anders dan „bet
eigene" beleven. Daar kan iets goeds uit
voortkomen en men moet hun stil hun
gang laten gaan.
De Hoge Raad heeft eens beslist, dat
iemand die de Nederlandse taal niet
machtig is, de eed niet in het Nederlands
behoeft af te leggen. Met dit gelukkige
arrest, zei mr Roolvink, is bewezen, dat
de Nederlandse eedsformule geen sacrale
in zichzelf heilige formule is. Daar
om is er ook geen bezwaar tegen, de eed
in het Fries af te leggen. Hy geloofde
er niets van, dat het gebruik van het
Fries de taaleenheid in gevaar zou
brengen.
Ook de heer Vonk (v.v.d.) wees op
de betekenis van de Friese taal, die
ook door niet-Friezen moet worden
erkend. Hij wilde graag het oordeel
van minister Mulderije horen over
de houding van de Heerenveense
kantonrechter, die geen Friese ver
klaringen wenste te aanvaarden en
daarmee de feitelijke oorzaak is ge
worden van de rechtszaak tegen de
journalisten Fedde Schurer en Tjeb-
be de Jong.
Jkvr. Wttewaall van Stoetwegen (c.h.)
was verbolgen over het feit, dat zaken,
door de enquête-commissie voor vervol
ging aanbevolen, niet.eens in de ijskast,
terwyl Fedde Schurer wegens belediging
van de rechterlyke macht reeds binnen
een maand werd veroordeeld. Ook de
heer Burger (arb.) vond dit maar vreemd.
Over de rest van het debat kunnen wy
kort zyn, omdat wy daarop vermoedelyk
kunnen terugkomen by de beantwoording
door minister Mulderye. Dit antwoord
werd reeds vanmorgen gegeven, nadat de
heer Scheps (arb.) nog enkele opmer
kingen had gemaakt over de vreemde
lingenpolitiek.
De heer Bachg (k.v.p.) vroeg naar wet-
telyke maatregelen tegen onwettige sta
kingen.
De waarheid in
Waarheid"?
„De
De heer Burger (arb.) deed de sug
gestie, via de persraad het Commu
nistische dagblad te verplichten, drie
maanden lang, drie maal per week
op de gehele voorpagina een deel van
de handelingen der Tweede Kamer
op te nemen, om de lezers te kunnen
laten lezen, wat er werkelijk gezegd
was. Tijdens dit betoog ontstond er
nogal enig rumoer in de communis
tische banken.
De heer Stokvis (comm.) was uiteraard
tegen elk stakingsverbod en vroeg
nestie voor de zgn Indië-deserteurs.
Mevr. Ploeg-Ploeg (arb.) hield een
onverdienstelijke maidenspeech, al heb
ben wij wel enig bezwaar tegen haar stel
ling, dat het concubinaat niet in alle op
zichten (bijv. bij ongeneeslijke krankzin
nigheid van de andere echtgenoot) als
onzedelijk valt aan te merken.
Baron Van der Feltz (c.h.) drong even
eens aan op de totstandkoming van een
stakingswet, omdat door het aanzetten tot
stakingen de kracht onzer verdediging in
gevaar wordt gebracht.
De heer De Haas (k.v.p.) vroeg
betere maatregelen tot het tegengaan
de verspreiding van pornografische lec
tuur, terwyi de heer Verkerk (a.r.) zich
keerde tegen hazardspel, voetbalpools
premieleningen.
Jkvr. Wttewaall van Stoetwegen vroeg
of het aantal ontvluchtingen verband
houdt met het nieuwe gevangenisregiem
en ds Zandt (s.g.p.) fulmineerde tegen de
verplichting, die aan de landbouwers
wordt opgelegd om hun vee te laten in
enten tegen t.b.c.
Door verschillende sprekers, het uit
voerigst door mr Vonk (v.v.d.), Is ge
sproken over de zaak-Menten. HU vond
dat de zaken tegen de hierbU betrokken
journalist en de rechter-commissarls te
Haarlem niet behoren te worden gesepo
neerd. Ook de zaak-Schallenberg had
veler aandacht. Algemeen was men van
oordeel, dat hierover meer mededelingen
Vragen in Tweede Kamer
Wilde minister een hoogleraar
flink laten aanpakken?
Wijziging van dividendbeperking zal spoedig
voorgesteld worden
(Van I
Parlementsredacteur)
over elk der jaren 1948 en 1949 zal vermoedelijk nog dit jaar een feit
worden. Dit verklaarde minister Lieftinck gisteravond in de Tweede Kamer
bij de behandeling van de begroting van Financiën. Voorts kondigde hij
aan, dat binnenkort een wijziging van de dividendbeperking wordt inge
diend. De speculatiebelasting kan aan de orde komen bij de in voorbereiding
zijnde herziening van de inkomstenbelasting.
De minister herinnerde
/erbod van het belenen van effecten
eeds sedert 1 Januari j.l. is opgeheven.
Nel is gehandhaafd het verbod van aan-
effecten anders dan met eigen
wordt overwogen
vergoeding van ingeleverde
ïiarken voor hen, die in de dertiger ia-
aen naar Duitsland zyn gegaan omdat
er in Nederland geen werkgelegenheid
iioor hen was en die geen gebruik heü-
i en gemaakt van de in 1936 in het
clearingverdrag met Duitsland opgeno
men transferbepaling.
Uitvoerig heeft prof. Lieftinck gespro-
;n over de effectenregistratie. Het is
moeilijk hiervoor een oplossing te vin
oen. omdat de opvattingen lynrecht te
genover elkaar staan. Moeizaam wordt
an een wettelijke regeling voor het
effende rechtsherstel gewerkt. Van
jitegrale vergoeding, zoals de heer Wel-
I, dat het moeide indruk. Pas Donderdagavond
gaat hij verder. Voor de minister aar
woord kwam, was nog gesproken door
de heren Janssen (KVP), De Haas (KVP)
Van de Wetering (CH), Hóogcarspel
(Comm.), Welter (KNP), Van Dis (SGPi
en Engelbertink (KVP). Slechts enkele
punten stippen wy aan.
eed, die men zelfs laat afleggen door
mensen, die van God noch gebod weten
Daartegenover stelde hy het geval bij de
behandeling van de rechtszaak tegen Fed
de Schurer. De opgeroepen deskundige
getuige wenste de eed af te leggen in
het Fries, n.l. in de taal, waarin hij dage-
lyks zijn God tegemoet trad. Om toen
alle moeilijkheden te vermyden, heeft hij
de belofte in het Hollands afgelegd. In-
derddaad, hier lag het criterium in de
moeilijkheden en niet in gewetensbe
zwaren tegen het afleggen van de eed
als zodanig.
Geen dode letter
Uitvoerig betoogde prof. Gerbrandy,
dat het recht een levend ding is, dat op
komt uit het volk, dat in verbinding staat
met de geest van het volk. Het is niet
uitsluitend de dode letter van hetgeen
op papier staat. Nu is juist in Friesland
het taalbesef zo sterk opgekomen. Hier
mee moeten de administratie en de rech
terlijke macht rekening houden. De zaak
mag niet gelegd worden op het Pro-
er utusbed van de sacrale formule, als
of de Hollandse eedsformule in zichzelf
heilig is. Daarom behoort de rechter
der meer toe te laten, dat de Friezen de
eed afleggen in hun eigen taal: sa wier
helpe my God almachtig.
Prof. Gerbrandy besloot met een
waarschuwend woord tot regering en
Kamer: denkt er aan, nooit barrières
op te werpen rond de volksziel, dan
kan er een storm worden ontketend,
die kan beuken tegen het schip van
staat. Den heeft men de beweging
niet meer in de hand, de beweging,
die gedragen wordt door waarachtige
Friezen en dus door waarachtige Ne
derlanders.
„Niet ernstig bedoeld"
Ook dhr Roolvink (k.v.p.) i
Jiet „zedelijk recht" op een zodanige
goeding is in Nederland nimmer er
kend, voor welke groep van oorlogsge-
offenen dan ook.
Na middernacht brak de minister
ïede af. Hy maakte een uitermate
Lokte Lieitinck proces uit?
Zo vroeg de heer Van de Wetering
wat er waar is van het bericht, dat
in het dossier van een zaak tegen
een Nijmeegse hoogleraar (bedoeld
is prof. Russell, die is veroordeeld
wegens een artikel in De Telegraaf)
een brief aanwezig was van minister
Lieftinck aan zijn ambtgenoot van
Justitie, waarin hij er op aangedron
gen zou hebben, de hoogleraar „op
spectaculaire wijze aan te pakken".
Ook de positie van de dagbladbedrij
ven in verband met de onrustbarende
stijging van de papierprijzen had weer
de aandacht. Canadese dollars of afschaf-
Feestwijzer
Ontvangt ge van de goede Sint
een pakje dat u moet verrassen,
doe of ge 't heel geweldig vindt,
maak, voor de show, een paar grimassen
en vraag een paar keer: Wat zou 't zijn,
is 't chocolade of marsepein?
Wanneer het dan iets anders ls,
zeg dan: Zeg, was ik even mis.
er.i wordt ook 't kleinst geschenk uw
deel,
herhaal steeds: Nee. da's veel te veel
Betoon ook uw acteer-talent
als ge per se er in moet lopen
met iets, dat ge al jaren kent
dat je overal kunt kopen.
Geeft men een worst van marsepein
dan moogt ge zeggen: Nee, dat zijn
geen echte worstjes, 'k zie het heus,
leem je niet gauw bij de neus.
Maar is die worst van zeep gemaakt,
doe of ge van begeerte blaakt
en bijt er ook heel even in,
dan krijgt de gever ook z'n zin.
Hebt ge een „echte" Sint gevraagd,
laat het geen oom of buurman wezen,
want zo iets is te veel gewaagd
en doet licht voor mislukking vrezen.
Een kind is crltischer dan gij
en 't lacht om die verkleedpartij
als het „oom Willem" plots herkent.
Hel zegt dan spoedig: „Gekke vent",
en alle overwicht verdwijnt
omdat de Sint schijn-heilig schijnt.
En gaat ge zelf als Sint op weg,
bezoek niet legio gezinnen.
Breng uw bezoek met overleg
en blijf voorts heel de avond binnen.
Wees nu eens niet op 't voordeel uit.
Jaag niet naar nog een extra duit.
Leef u in een familie in.
En ken uit 't hoofd heel het gezin.
Bedenk, dat men van u verwacht
dat gij met grote overmacht
Pa's opvoedkunde completeert,
slechts daartoe wordt g'als Sint vereerd.
ROBBIE RADAR
Nieuw Amsterdam krijgt grote beurt in
Rotterdams dok
ALS de Nieuw Amsterdam, het
vlaggeschip van Nederlands
koopvaardijvloot, eind Januari weer
in de vaart komt, zal het mooie
schip van de Holland-Amerika Lijn
in een nieuw kleed gestoken zijn. Bij
de Rotterdamsche Droogdok Maat
schappij krijgt het zeekasteel thans
een grote beurt.
Alle machines, hoofdmotoren en hulp
motoren worden gerevideerd. Reparaties
worden verricht. Ventilatie en verlichting
worden veranderd. Vier liften worden
vernieuwd en er zal goede zorg worden
besteed aan de bemanningsverbiyven.
Alle hutten, ook de luxe hutten, de
salons, trappenhuizen en vestibules wor
den gerestaureerd, alle bars gemoderni
seerd en het overgrote deel van stoelen,
banken en fauteuils opnieuw gestoffeerd.
De grootste wijziging ondergaat echter
Varkenspest in Zoetermeer
uitgebroken
By de veehouder B. aan de Stations
straat te Zoetermeer is een geval
varkenspest geconstateerd. Dit ls het
eerste geval van deze „iekte in de pro
vincie Zuid-Holland. Naar men ons
da zyde van de Veeartsenijkundige die ïst
in Den Haag meedeelde Letreft het hier
geen verontrustend geval. Maatregelen
om uitbreiding van de ziekte te
komen zijn reeds genomen. Veehouders
dienen van het uitbreken van deze ziekte
aangifte te doen bij de plaatselyke in
specteur.
Meisjes in fabrieken in zeer
ongunstige omstandigheden
Ingrijpende maatregelen noodzakelijk voor
de toekomst van ons volk
De ZEER ONGUNSTIGE OMSTANDIGHEDEN, waarin de fabrieks-
meisjes in Nederland nog verkeren, verplichten on9, in het belang
van de toekomst van ons volk, ingrijpende veranderingen aan te brengen.
Tot deze ernstige conclusie komt mejuffrouw M. J. A. G. Berden in een
prae-advies, dat zij heeft uitgebracht over het onderwerp „De vrouw in het
bedrijf", hetwelk op 14 December in Den Bosch zal worden besproken op
een conferentie van de Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijk Werk.
Van later orde zyn dan: Verbod van
fabrieksarbeid voor 15-jarige meisjes
Mej. Berden noemt als maatregelen
die binnen enkele jaren ter verbetering
kunnen worden uitgevoerd: Verbod van
fabrieksarbeid voor 14-jarige meisjes;
gelyktijdige verruiming van de vor-
mingsmogelykheden voor deze groep;
uitbreiding van Mater Amabllis- en
Zonnebloemscholen; wettelijke regeling
van het partieel onderwys; paedagogi-
sche opleiding van het toezichthoudend
personeel; meer menskundige behande
ling in de ondernemingen.
Ernstige bezwaren tegen
keuringswet tuinbouw
Tegen het ontwerp van de keurings
wet tuinbouwzaden en plantgoed hebben
veel Tweede Kamerleden overwe
gende bezwaren Van enige vertegen
woordigers van de telers is volgens hen
het wetsontwerp geen sprake. Deze
leden begrijpen niet waarom de land-
tuinbouworganisaties niet meer zijn
ingeschakeld en vrezen dat aanvaarding
deze voorlopige regeling zal voor
uitlopen op een regeling waar de orga
nisaties positief tegen zullen zijn, aldus
het voorlopige verslag.
Vergoeding voor onttrekken van
water aan de bodem
Er is een wetsontwerp in voorberei-
ring dat de onttrekking van water aan
de bodem ten behoeve van drinkwater
leidingen regelt. Hierin is de mogelyk-
heid tot schadevergoeding opgenomen
De regering is echter niet genegen de
mogelijkheid tot schadevergoeding vast
te leggen in het ontwerp van de hinder-
zo blykt uit de memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer.
Advertentie i
fing van de omzetbelasting op adverten
ties werden opnieuw bepleit. Alleen de
heer Hoogcarspel (Comm.) kwam met
andere oplossing: subsidie aan de
dagbladbedrijven. Terecht verzette de
heer Weiter zich hiertegen: dat zou
ongewenste band scheppen tussen
pers en overheid.
met gelijktydige verlenging van de leer
plicht: verhoging van de waardering
voor de industriële arbeid; verbetering
van het lager onderwys.
Porf. dr W Banning wyst er in
zyn prae-advies op dat de inneriyke
belevingswereld van het fabrieksmeisje
wel zeer ver van de arbeid af staat; haar
bestemming is in het gezin. Van enorme
betekenis noemt hy het, hoe deze span
ningen worden opgelost.
Prof. dr J. Waterink schrijft o.m
dat de meisjes, die in haar puberteits
jaren haar intrede doen in het bedryf,
weinig voorbereiding hebben op het ge
zinsleven en de moederschap.
Verder zijn er prae-adviezen van mej
H. Hymans en mej. A. J. Ligthart. Mej
L i g t h a r t legt er de nadruk op, dat
voor veel meisjes ook het kantoorwerk
mechanische routine-arbeid is. die tn
wezen niet van de fabrieksarbeid ver
schilt Innerlijke binding aan het werk
ontbreekt bij beide soorten vrywel
geheel.
de Grand Hall in de eerste klasse, welke
o.a. met een „air-conditioning"-systeem
wordt uitgerust. In verband met deze mo
dernisering wordt het bekende plafond,
dat de menselyke levensloop voorstelt,
verwyderd en een nieuw plafond aange
bracht. Het gehele interieur van deze hall
wordt grondig gewijzigd en de zaal wordt
volgens nieuwe opvattingen gedecoreerd.
De beste kunstenaars werken er aan mee
Op 29 Januari zal het schip klaar lig
gen voor de eerste reis in 1952 in de
transatlantis he dienst, om daarna van
New York uit enige tochten met toeristen
te maken in de Amerikaanse wateren.
Onderwijzers stellen voor:
In de vacantietijd toch
naar school?
Een commissie uit de Nederlandse
Onderwyzersvereniging heeft zich bezig
gehouden met het probleem van de
schoolvacanties. Als een „ideaal,
niet voor onmiddellijke invoering
de hele linie geschikt is", oppert de
oommissie het plan om de school
Juli en Augustus als 1 e e rinstituut te
sluiten maar als opvoedingsinstituut
haar taak te laten voortzetten.
Kinderen, voor wie aangetoond wordt,
dat zy hun vrye tyd op verantwoorde
wijze besteden, kunnen in die twee
maanden verlof krygen, als de ouders
dit wensen; kinderen die geen verlof
hebben gekregen, zyn verplicht op
school te komen
Het personeel krijgt de maand Juil
of de maand Augustus vacantie; iedere
maand een deel van het personeel.
Tijdens de vacantiemaanden worden
de kinderen bezig gehouden met school-
wandelingen, uitstapjes, fietstochtjes,
museumbezoek, sport en spel, handen
arbeid, lezen, dam-, schaak- en andere
spelen, volksdansen, enz.
Enkele schoollokalen zullen Ingericht
moeten worden voor handenarbeid,
derleeszaal, recreatiezaal; sportvelden
en speelweiden zullen ten dienste moe
ten staan van groepen schoolkinderen
Aldus de voorstellen van deze com-
W. C. A. Riem Vis voorzitter
Ned. Blindenwezen
De heer P. L. de Gaay Fortman te
Zeist heeft wegens zijn hoge leeftyd zyn
functie als voorzitter van de stichting
Het Nederlandse Blindenwezen neerge
legd. Tot zyn opvolger is benoemd de
W C. A. Riem Vis te Den Haag,
directeur van de gemeentelijke dienst
voor sociale belangen.
Deze stichting is het overkoepelende
lichaam van alle organisaties van en
blinden.
Prot. Chr. Bond van Vervoer
personeel
Gisteren kwam de Prot. Chr. Bond
van Spoor-, Tram- en ander Vervoer
personeel in Utrecht in buitengewone
algemene vergadering byeen.
Ais gevolg van de wijziging van de
statuten en het huishoudeiyk reglement
naam van de vereniging nu Prot.
Ohr. Bond van Vervoerspersoneel.
De nieuwe naam houdt tevens reke
ning met de gewyzigde omstandigheden,
die zich in de loop der jaren in deze
organisatie hebben voltrokken Een an
der belankrijk besluit is. dat de bond In
het vervolg om de twee jaar in alge
mene vergadering zal samenkomen.
Het lied der aetherqolven
>rgengebed
ZendersluiUng 9 00 Nieuws 9.10 Voor ae
hulsvrouw. 9 35 Gram. NCRV. 10 00 GewUde
muziek. 10 30 Morgendienst. KRO 1100 uur
Voor de zieken 12 03 Lunchconcert 12 55
Zonnewijzer 100 Nieuws. 1.20 Radio Phnn
Orkest'. NCRV: 2 00 Gram. 2 40 Voor de
vrouw 3 10 Planokwartet 3 45 Vocaal en
semble. 4 00 Bijbellezing. 4.30 ZendersluiUng.
6 00 Nieuws 6 15 Voor de Jeugd. 6.50 Leger
des Hells Orkest 7 05 „Levensvragen van
7.20 Verzoekprogramma 4 90 Radiokrant.
8 00 Nieuws 8.10 Gev programma 10 25 Bui
tenlands overzicht 10.45 Avondoverdenking
11.00 Nieuws 11 15—12 00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n <298 tn).
AVRO 7.00 Nieuws 7.15 Ochtendgymnas
tiek 7.30 ZendersluiUng. 9 00 Nieuws 9.10
Morgenwijding 925 Gram. 9.35 Gram 10 50
Voor de kleuters 11 00 Amus.muz 12 00 Orgel
en viool 12 33 Pianospel 12 50 Financieel
weekoverzicht 100 Nieuws. 1.15 Mededeiin-
„U 1
2.00 Causer
4 hij dadelijk: Dat beweert U wel, maar bewijs De directeur zag de zelfbewuste zekerheid, die
Flip was geen jongen met neigingen tot zwaar- het eens! zich spreidde over het uiterlijk van zijn oud-
wichtig gepieker. Maar toch bleef het hem de En hij constateerde, dat elk concreet bewijs leerling. Even later nam hij afscheid met een
hele week bij is het zo? Is het niet zo? Ik ontbrak. Geloven? Natuurlijk. Maar wat wij ge- hartelijke handdruk en in zijn hart de overtui-
moet het weten. Het is belangrijk genoeg. Als loven, moet toch aannemelijk zijn en een grond- ging: Die kerel brengt het ver.
het om heel ons leven gaat, en om de eeuwig- slag voor zekerheid onder zich hebben. In het Toen volgde een prettige tijd. Vacantie.
heid, daarvoor moeten we tóch vaste grond on- dagelijks leven gelooft men toch ook niet alles De familie ging niet op reis. De financiën wa
der de voeten hebben. Zou er in de bibliotheek zonder onderzoek! En opnieuw nam hij zich ren niet ruim. En alle kinderen gingen nog op
de H.B.S. een boek zijn, dat hem het ant- voor: Ik moet zekerheid hebben.
woord kon geven? Waarschijnlijk niet. Had va-
der geen boeken? Niet veel. Alleen kantoorboe- K. JONK HE ip
ken!
Maar op zolder stond een kistje met boeken
van grootvader, heel dikke oude boeken. Daar
zou hij eens in snuffelen.
Maar eerst moest het eind-examen achter
de rug.
In diezelfde week was hij jarig. Achttien jaar.
Zijn vrienden kwamen hem feliciteren.
„En nu maar op hoop van een schitterend
school.
Flip bleef ook thuis. Maar hij ging veel naar
buiten, hij hield van de natuur. En hij wilde
genieten van de korte vrijheid, die hem nog
restte. Ook nam hij zich voor, voorlopig niet te
prakkezeren over de kwestie van geloven of
zeker weten Voor zijn besef waren dat nog al
tijd twee dingen, die tegenover elkander ston
den, inplaats van naast elkaar.
Hij had van plant- en dierkunde genoeg ge
leerd, om te weten, hoe prachtig in de natuur
BB alles in elkaar zit, op elkaar is aangewezen en
eind-examen I Dat zal een daverende dag geven, Een verhaal dat eindigt, als oorlog 1940 begint, elkander aanvult. Dat sloot toeval uit. Dat wees
Flippie!" op leiding en wijsheid van een Schepper. Dat
„Natuurlijk! Een knalfuif!" riep een der an- Toen kwam het eind-examen, met serieus wer- steunde hem wel. Maar in de vacantie wou hij
deren. ken, met mondeling en schriftelijk onderzoek en daar niet over denken. Daar bleef hij bij. Zijn
Dat klonk wat al te studentikoos. Flip zei met gunstige uitslag. Het diploma was behaald! sterke wil stelde hem daartoe in staat,
niets. Moeder glimlachte en bewoog haar hoofd Hij ging naar de directeur van de H B S., om Op een fietstocht, die hij maakte, ging hij lo
op een manier, die voor de fuif niet hoopvol was zijn cijferlijst te tonen en te vertellen van het formeren aan het kantoor van de Petroleum
In elk geval gaf de verjaardag afleiding. En examen. Maatschappij De vacantietijd liep ten einde,
het naderende eind-examen bracht spanning, dus De directeur was niet verrast. „Ik wist wel, „Hebt U gesolliciteerd?"
er bleef geen tijd om te piekeren. dat je slagen zou. Daarom heb ik ook je naam Flip vertelde, hoe het geval zat.
Alleen op de Zondagen was het moeilijk. Dan genoemd bij de directie van de Petroleum Maat „Wacht U maar op bericht- U krijgt een op-
begon het in de kerk. Vroeger had hij onnaden- schappij Heb je eenmaal een plaats in de olie, roep."
kend alles aangenomen, of eigenlijk onnadenkend dan ben je voor je leven onderdak. Die Maat- Nu wist hij tenminste Iets, al had hij het voor-
alles laten liggen Maar nu vroeg hij zekerheid schappij verschaft haar personeel de grootst lopig niet verder kunnen brengen dan tot een
Kwam dit, doordat hij ouder werd? mogelijke zekerheid Vaste betrekking, flink sa- kort gesprek met de portier aan de buitendeur
Het was opmerkelijk. Hij zocht zekerheid, laris, een rustige oude dag met ruim pensioen." van het gebouw,
maar het resultaat van zijn zoeken was twijfel. Flips ogen werden nog vastberadener. Rustig De oproep kwam. 's Morgens om negen uur
Hij luisterde in de kerk veel beter dan vroeger, en sterk keek hij de directeur aan en zijn blik aanwezig zijn.
bet Fries op. Wel noemde hij de taal van Maar als de prediker iets positiefs zei, dacht verzekerde: Bij mij zal het niet haperen.
(Wordt vervolgd)
2.15 Gra
2 45 Gra
2 30 „De z
i. 3.00 Voor
c Sa ff ra
4 00 Politie
ZendersluiUng. 6.00 Nieuws 6 .5
ugd 6 40 Surinaamse volksmu
ziek 6 55 Voor de kinderen 7 00 Gesproken
brief uit Londen 7.05 AVRO-Allerlel. 7 10
Amus. muziek 7 40 „Helicon' rubriek van
kunst en cultuur 8 00 Nieuws 8 05 Radio
Phllh orkest. 9.05 „Wat er aan vast zit",
klankbeeld 9 35 Orkestconcert. 10.10 Act
10 15 „Dit ls mijn lievelingsmelodie", enquête
10 45 Voordracht 1100 Nieuws 11.15 Sport
11.30—12 00 Gramofoonmuziek.
ENGELAND BBC Home Service. 330 m.
12 00 Voor de scholen 1.00 Amus muziek
1.20 Voor de boeren 1 30 Voor de arbeiders
2 00 Nieuws 2 10 Mededelingen 2 20 Film
3 00 Schoolradio. 4 10 Hoorspel 4 40 Orkest-
concert 5 45 Causerie 6 00 Voor de kinde
ren 7.00 Nieuws. 7 15 Sport 7 20 Amus muz
7.45 Voor de boeren. 8 00 Hoorspel 8 30
Strllkkwartet en soliste 9 30 Gev program
10 00 Nieuws 10 15 Parlementsoverzlcht 12 00
iws Verslag VN
INGELAND BBC Light Programme.
00 „Mrs Dale's dagboek" 12 15 Orkes
ert 12 45 Voordracht 100 Parlement!
zicht 1 15 Amus muz. 1 49 Orkesteoi
2 45 Voor de kleuters 3 00 Voor c
45 Dansmuzt'-k 5 15 „Mrs Dal
5 45 Variété orkest 6 15 „Echt
Past" 6 30 Militair orkest en s
1 Voor de Jeugd 7 45 Hoorspel 8
8 25 Sport
jrogram
10.30 Hoorspel
11.15 Act 1120 Dansmuziek. 12 00 Voor
dracht Orgelspel. Nieuws
FRANKRIJK. Nat. rogr. 347 en 249 m
12 30 Operamuziek 1 00 Nieuws. 1 20 Opera
muziek 2 00 Nieuws 2 05 Altvloolrecltal 2 25
Hoorspel 5 10 Orgelconcert 5 55 Gram 6 30
Amerikaanse uitzending 7 00 Lichte muziek
8 00 Orkestconcert 1115 Pianorecital 1130
SS EL 324 en 484 m.
12 15 Omroeporkest
12.34 Voor de landbouwers 12+2 Omroeporn
12 50 Koersen 12 55 Gram. 100 Nieuws 1 18
Vlaamse liederen l 30 Gram 2.00 Klassieke
muziek 3 00 Engelse les 3 15 Gram 3 40
Franse les 4 00 Gev muziek 4.30 Gram 5 0"
Nieuws 5 10 Gram 6 15 StrHkorkest 6 30
Voor de soldaten 7 00 Nieuws 7 30 Kant-
werkstersllederen 7 50 Causerie 8 00 Ver-
zoekprogramma 9 00 Klankbeeld 9 30 Gram
9 45 Act 1100 Nieuws 1115 Kamermuziek
11.00 Nieuws 11 05—12 00 Dansmuziek
BRUSSEL 484 m.
12.05 Omroeporkest 1.0U Nieuws 1.10. 2.15
en 3.00 Gram 3 45 Zang en piano 11.45 uur
Gram 5.00 Nieuws 5.10 Lichte muziek 6 3U
Gram. 7.00 Orgelconcert. 7.30 Gram 7.45 uur
0.00 1
11.00 i
Kerk en School
Beioepingsweik
Ned, Herv. Kerk
r o e p e n te Dordrecht (vac,-
Alers) L. Kievit te Putten.
Eedankt: voor Groningen (vac.-
W. te Winkel) A. J. Jörg te Almt
voor Valburg W Hop te Renswoude.
Geref. Kerken
Beroepen: te Utrecht (als studi
tenpiedikant) dr J. M. van Minnen
Bussum; te Appelscha (tweede pre
kantsplaats, voor sanatoriumarbeid)
van Herksen te Ermelo.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te Zuidwolde T.
Haan te Oldehove; te Einihoven W.
d. Lingen te Alkmaar; te Middelburg
Lok te Stadskanaal-Pekelderweg.
Bedankt: voor Haulerwyk P. Ve
ra te Kantens.
Prof. mr M. G. Levenbach viert
zilveren jubileum
Zaterdag 15_ December a.s. in het
jaar geleden dat de eerste Nederlani
leerstoel in het Arbeidsrecht werd be
door mr Marius G. Levenbach (aan
Amsterdamse Gemeente-universiteit).
Tydens een receptie op die dag
Hotel de l'Europe te Amsterdam zal hi
het eerste exemplaar worden overhi
digd van een bundel verzamelde arbei
rechtelyke opstellen van zijn hand. Pi
Levenbach is lid van het College
Rijksbemiddelaars.
- Prof. dr J H W. Verz«l, hoogleraa:
het Volkenrecht aan de Universiteit
Utrecht ts benoemd tot voorzitter van
permanente Oostenrijks-Zwitserse ven
In Brussel ls de Europese etui
conferentie geopend, welke door de
ganisatle der Verenigde Naties ln sam
werking met de Wereldgezondheldsorgs
sa tie, ls Ingericht ter vaststelling van
huidige stand der wetenschap Inzake
medlsch-psychologlsche en sociale ont
PROMOTIES.
NIJMEGEN. 3 Dec. Gepromoveerd e
taude tot doctor ln de letteren en wljal
geerte op proefschrift De
tentlonalltelt by de Rorschach-test, pater
M. Kijm SJ. geboren te Amsterdam.
UTRECHT. 4 Dec. Op het proeft
Enige oncologische onderzoekingen m>
dioactleve zwavel, promoveerde tot i
tn de geneeskunde K. Otten, gebore
C. R-
De promotie van de heer C.
Versteegh te Utrecht, die tot eredoctor
de geneeskunde is benoemd, zal Dinsda
middag 8 Januari in de aula der gej
universiteit van A'dam plaats hebba
KERKELIJKE EXAMENS.
Aan het Remonstrants Seminarium te Ij
den slaagde voor het.propaedeutiscn exam|
de heer G Ch Dulnker
A E Inckel. 's-Gravenhage: cand.
tuigk. Ing. G A Coppoolse. De Bilt. Jl
Kruyt, Heemstede. C MUlenaar, Terneuzi
D de Vries. Bussum: cand ex. vllegtué
lng W Sc
■ex clvtel-tn
A P v
lining.: F Gl
W Landsbes
id-Gastel; lngi
d Hoeven. Hilversum. S A
Delft. J H Valkenhoff Delft
GRONINGEN 3 Dec Bevc
arts: J C M C Breukel, 's-HertogenbOit
UTRECHT. 3 Dec Geslaagd: seml-ar
mej J A Hutter. Zeist, mej G M Ha
Zeist. H J de Voogt. Dordrecht, F B J
Roermond, mej A R v d Linde,
helde: arts-ex Th H H A van
r (L E 'van Westreenen. Nljmegc
A Slmonls, Utrecht, W Holtslag, Uti
rts-ex. J H Bos. Den Haag.
(Adv,
PUROL GENEEST
ruwe huid, ruwe handen, ruwe lippen
Fraude in ziekenhuis te Bakkum
Al jaren diefstallen
uit de keuken
Vier personeelsleden van het prov. z
ker.huis voor geesteszieken Duin e
te Bakkum (N-H.) zijn gearresteerd
®ens diefstallen uit de keuken. In hij
oningen werden grotere en
voorraden levensmiddelen, w
vlees, gevonden, afkomstig uit
ïenhuis.
viertal, dat inmiddels
heeft zich reeds enkele jaren lang i
diefstal van levensmiddelen tt
schuldig gemaakt, is vandaag ter i
schikking gesteld van de officier 1
Justitie te Alkmaar.
Tegen zeven andere personeelslede
die uit deze diefstallen voordeel zoudi
hebben betrokken, is proces verbaal of
gemaakt.
De lederalisatie van
Europa
(Vervolg van pap. 1).
Wellicht zijn er lezers, die ons zoud
willen vragen; maar volgt gy dan
huidige ontwikkeling zonder reser
met vreugde? Ziet gy daarin dan n
krachten werken, waarvan weinig goe
kan en veel kwaads moet worden
wacht? Is er geen gevaar voor de ui
holling van onze nationale souvereiniU
de liquidatie van onze nation»
zelfstandigheid?
(~)P deze en soortgeiyke vragen lui
ons antwoord: ons verheugen ga
gepaard mei beven; wy zien naast
wording de verwording werkzaam,
halve positieve krachten negatieve
actie: wy duchten geen ernstig geva
voor onze nationale souvereiniteit
onze nationale zelfstandigheid, wanne
Regering en volk hun taak verstaan
jrvullen.
Er zijn dus wat men noemt ernstl
sico's Is het echter niet byna stee
in deze bedeling, vooral sinds
verwereidlyking van het leven h
hand ls gaan toenemen? En zou
mogen tegenhouden van medewi
king aan betgeen als zodanig juist
noodzakelyk is? Wij geloven, dat
Bijbel het .ons anders leert: dat deze
zegt; met het oog op mogelyk n
bruik moet gy aan wat goed is en
tijden vragen niet meedoen.
Het Evangelie is een kracht Gods.
r kracht tot reformatie Het Evanf
moet worden uitgedragen en belee
ook in de Europese en internation»
rhoudingen en organen. De krachl
tot reformatie moeten in werking i
den gesteld tegenover de krachten
deformatie Dat is onze opdracht
Godswege. Laat ons aan die opdrac
biddend gehoorzamen. Onze God,
alleen, bepaalt wat uit dit alles volgi
'zal.
