Jlieutue £eihsdjc ÜTouranl
Amerika volgt politieke paden, die tot
de wereldoorlog hebben geleid
Wist U
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal;
1.72 per maand; ƒ0.40 per week
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per millimeter
(BU contract belangrijke korting)
Two© «n éorfgsf© fcïerrgtmg Xo
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
5tontoosticb is ghfbfeota
tnyn btrt in tegfjeospotT
Groot duel in
Tweede Kamer
McArthur confra Tzuman
„Richt U op Azië, het middelpunt
van de wereldhandel
de handel met het Verre Oosten uit te breiden. Anders zal Europa
in dat gebied de onbetwiste hegemonie in de handel terugwinnen. Als
gevolg daarvan, zou Europa mettertijd ook de morele en politieke leiding
op het Oostelijk halfrond voor zich opeisen. Voorts veroordeelde hij op
felle wijze de politiek van president Truman, die de voorwaarde schept
voor een derde wereldoorlog. Thans wordt in de Ver. Staten dezelfde
weg, dezelfde politieke koers en leiding gevolgd, die Amerika in de
tweede wereldoorlog en het gewapend conflict op Korea hebben gestort.
McArthur sprak deze veroordeling uit in een rede, waarmede hij het
eeuwfeest van Seattle opende.
De generaal betoogde, dat de levens
standaard in het Oosten op een gelijk
peü moest komen met die van het
Westen. De ontwikkeling, teneinde een
oorlog te voorkomen, moet in die rich
ting gaan, dat het verlangen naar een
beter leven in het Oosten, beantwoord
wordt door de, schier onbegrensde,
industriële macht van het Westen. Het
epicentrum van de wereldhandel draait
terug naar Azië en de mogelijkheden
voor de Ver. Staten zijn daar onbegrensd.
Helaas, aldus de generaal, houden som
mige Amerikaanse regeringsleiders hun
ogen voor dit belangrijke feit gesloten,
in de onjuiste veronderstelling, dat uit
breiding van de handel in Europa en het
Midden-Oosten op de voorgrond moet
Mossadeq verlaat
Amerika
Maar geen oplossing voor
het olieconflict
De Perzische premier vertrekt Zondag
uit Washington. Op weg naar huis zal
hij een bezoek brengen aan Egypte. Het
Amerikaanse ministerie van Buitenland
se Zaken heeft inmiddels bekend ge
maakt, dat uit het bezoek van Mossadeq
geen nieuwe basis voor een oplossing
van het Brits-Perzische oliegeschil *s
voortgevloeid. De besprekingen hebben
drie weken geduurd. Desondanks blijft
men vertrouwen, dat partijen nader tot
elkaar zullen komen.
Mossadeq heeft tot Truman een per
soonlijk verzoek gericht, om financiële
hulp. Perzië heeft reeds van het inter
nationale monetaire fonds een noodlening
ontvangen van 8.750.000 dollar. De rege
ring hoopt nu nog van de Amerik. Ex
port en Import Bank een lening van 25
millioen dollar te ontvangen. In Perzië
zelf verwacht men, dat bij de komende
verkiezingen de communisten zullen
winnen, omdat men de regering te slap
staan. De handel op Azië is in de ge-
ichiedenis hoofdzakelijk een Europees
monopolie geweest, door „koloniale'"
banden beschermd. Dit monopolie nu ii
opgeheven met het ten onder gaan var
de koloniale heerschappij, ma de tweede
wereldoorlog, en mag nooit weer her
steld worden.
Voorts veroordeelde hij de zwakke
Amerikaanse politiek ten opzichte
Rusland, critiseerde het verschaffen
wapens aan een communistisch land,
dus vermoedelijk Joegoslavië, en de
tegenzin om hetzelfde te doen, voor
•rikbaar anti-communistische landen.
Hier doelde McArthur waarschijnlijk op
Spanje. Wij kunnen niet tevreden zijn
een Amerikaanse regering, die wel-
ir haar toewijding aan de vrede
uitbazuint, maar tegel ij-kent ij d maatrege
len treft, die onverbiddelijk tot oorlog
lelden. Wij 9taan sceptisch, aldus het be
toog, tegenover de bemoeizucht van
Amerika met buitenlandse twisten, in
plaats van het land op hoog moreel peil
te houden als een „onpartijdig en recht
vaardig arbiter" in internationale ge-
sohillen.
Tenslotte waarschuwde hij voor de
despotisch toegepaste macht om belas
tingen te heffen, die, als uit de historie
gebleken was, de voornaamste oorzaak
vormde voor politieke revoluties.
Grondwetswijziging
Prinses 3 jaar later
meerderjarig
Om de leeftijd waarop Prinses Beatrix
meerderjarig wordt te verhogen van 18
tot 21 jaar, zal eind November een acht
ste wetsontwerp tot wijziging van de
grondwet worden ingediend. De regering
hoopt over dit onderwerp spoedig het
advies van de overzeese rijksdelen in
de West te ontvangen.
Artikel 31 van de rondwet luidt thans:
„De Koning is meerderjarig als zijn
achttiende jaar vervuld is. Hetzelfde
geldt van de Prins van Oranje en van
de dochter des Konings, die vermoede
lijk erfgenaam is van de kroon, in geval
deze regent worden."
Het woord „achttien" zal thans dus
worden veranderd in „één-en-twintig".
Dr ir M. H. Domme wordt
75 jaar
Vrijdag a.s. wordt dr ir M. H. Damme,
oud-directeur-generaal van de P.T.T.,
Dr Damme is in Breda geboren en
heeft gestudeerd aan de Polytechnische
school te Delft, waar hij in 1898 het
diploma werktuigkundig ingenieur be
haalde. Van 1899 tot 1925 werkte hij in
Indiië, o.a. als hoofd der Staatsspoor
wegen. Verder
cond hij
lossing
vraagstuk der
spoor- en tram
lijnen te Sema-
rang. In 1925
werd hij direc
teur-generaal
der P.T.T. ir
Nederland.
Onder zijn lei
ding is het
Staatsbedrijf
j geheel gereor
ganiseerd en
noderniseerd.
Veel heeft dr
Damme gedaan
voor de ontwikkeling van het luchtpost-
verkeer tussen Nederland en Indonesië.
In de winter 1940'41 werkte hij me
aan de inrichting van een geheim telex-
zendstation achter de netten van hel
door de Duitsers beheerde A.N.P.
In 1938 verleende de Technische Hoge
school te Delft aan de heer Damme het
eredoctoraat. In 1939 is hij gedurende
korte tijd minister geweest in het vijfde
kabinet-Colijn.
Hij is ridder in de o-rde van de Neder
landse Leeuw, commandeur in de orde
van O.N., officier in de kroonorde van
België, wegens zijn verdiensten voor de
luchtvaart ontving hij de gouden C. J.
Snijders-medaille.
De bronzen ere-medaille van de
Orde van O.N. is verleend aan J. v. Loef
te Leiden, ambachtsman I bij de NZHVM.
Evenals Churchill
Dr Drees in Januari
naar Truman
De minister-president, dr W. Drees,
heeft thans een uitnodiging van presi
dent Truman aanvaard, om in Januari
s. een bezoek aan de Verenigde Staten
m Amerika te brengen.
De datum van aankomst en bijzonder
heden over het reisprogramma in de
V.S. zullen later bekend worden ge
maakt. Aldus deelt de Regeringsvoor
lichtingsdienst mee.
(Zoals men weet zal ook de Engelse
premier Churchill begin Januari een be
zoek aan Truman brengen. Red.)
„Voor het kind"
Eerste kijkwedstrijd van
Ned. televisie
Na de opening van het kinderpostkan
toor te Amsterdam, een unicum in de
postzegelwereld, brengt de kinderpost
zegelactie deze week nog een tweede
nieuwtje: de televisie zal Vrijdagavond
de eerste kijkwedstrijd ..voor het kind"
verzorgen. Bijzonderheden van deze
wedstrijd worden tijdens de uitzending
bekend maakt. Iedere kijker wordt
geraden tevoren een mapje stadsgezich
ten van het Nederlandse comité
kinderpostzegels in huis te halen. Onder
de inzenders van de goede oplossingen
worden fraaie prijzen verloot.
Spoedig kijkgeld
Tal van Kamerleden wensen blijkens
het Voorlopig Verslag over de begroting
van minister Rutten. dat er met spoed
een wetsontwerp zal worden ingediend
voor het heffen van zg. kijkgeld, waar
door de omroepverenigingen enige ver
goeding kunnen ontvangen voor de hoge
kosten van de televisie-programma's.
Er wordt ook gevraagd naar de tele
visie-nota, die reeds in Mei jl. door
staatssecretaris Cals werd toegezegd.
Ondanks het beroep van Eden
Scheldpartijen in de Assemblée
duren nog steeds voort
Wisjinsky: „de bende van Tsjang zit ineengedoken
op Formosa onder Amerikaans scherm"
"T^E POLITIEKE „HORS D' OEUVRE" in de Assemblée wordt steeds uit-
gebreider. Als belangrijkste gerechten zullen wij worden vergast op:
de kwestie der vrije verkiezingen in geheel Duitsland; de klacht van Joe
goslavië tegen de Kominformlanden; de beschuldiging van nationalistisch
China, dat Rusland het verdrag van 1945 heeft geschonden; het probleem
der Indiërs in Zuid-Afrika. Echter wordt de bespreking over de Chinese
vertegenwoordiging in de Ver. Naties een jaar uitgesteld, evenzo, voor
lopig, de kwestie Marokko. Hoofdschotel blijft: het Westelijk ontwapenings
plan en het Russische vredesplan. In politieke zin leed de Russische dele
gatie enige nederlagen.
Immers het feit, dat de kwestie der'
vertegenwoordiging van communistisch
China in de Assemblée (nationalistisch
Ohnna bezet nog steeds de zetel) voor
een jaar is uitgesteld, betekent, dat daar
op de huidige zitting niet officieel over
gesproken kan worden. De communisten
hebben hier dan ook fel tegen geprotes
teerd. Tot dit besluit kwam men met 37
tegen 11 stemmen bij 4 onthoudingen.
Egypte onthield zich van stemming. Het
betoog van Wisjinsky, dat de huidige
situatie een vernedering voor Peking
betekent, heeft dus niets opgeleverd. Hij
hield een scheldrede op de „bende van
Tsjang Kai Sjek", die ineengedoken op
Formosa zit, zulks onder een „scherm
in Amerikaanse vliegtuigen".
Dean Acheson, de Amerik. min. van
Buit. Zaken, trachtte de Rus aan het
verstand te brengen, dat het Chinese
communisme op Korea het gezag der
Ver. Naties tot het uiterste tart. Derhalve
het onmogelijk, een vertegenwoor
diging van Peking in de V.N. op te
nemen. Acheson vergeleek de rode
Chinezen met „barbaren". Natuurlijk
vond de Amerikaan steun bij de Brit,
terwijl de vrouwelijke gedelegeerde van
Tsjechoslowakije, Wisjinsky te hulp
snelde.
Winkelmeisje neergeslagen
Daders roofoverval in
A'dam gegrepen
De daders van de roofoverval In i
jigarenwinkel aan de Maasstraat te Am
sterdam, waarbij Zaterdagavond de 17-
jarige dochter van de winkelier
neergeslagen toen zij geld wisselde, zijn
thans door de politie gegrepen. Het zijn
twee jongens van 16 jaar en een van
23 jaar. Zij konden worden aangehouden
doordat de winkeliersdochter een tame
lijk goed signalement kon geven. Van de
buit een bedrag van ongeveer f 50
is geen spoor meer te vinden.
Zwarte UNO-kat is geld
waard
De zwarte kat, die Maandagmiddag
tijdens de rede van Eden in de Alge
mene Vergadering van de V-N. te
Parijs, statig met kwispelende staart
over het wereldtoneel schreed, heeft
uit curiositeit een aanzienlijke waarde
gekregen. Een Amerikaan heeft 100
dollar voor de kat geboden. De
eigenares van het restaurant van het
Palais de Chaillot, aan wie de kat
toebehoort, heeft echter geweigerd
haar lievelingsdier voor dit geld af
te staan, aldus De Tel.
Steeds weer gaat de strijd tussen het
Westelijke en het Oostelijke blok in de
Assemblee. Toen Wisjinsky heftige be-
uitte tegen het punt, door een
onderzoek i-n te laten
stellen naar de toestanden in Oost-
West-Duitsland voor algemene verkie
zingen, kwam het oude paradepaardje
de dag, namelijk: het terugtrekken
alle bezettingstroepen uit Duitsland
Zoals hierboven reeds gemeld, werd
het punt Duitsland op de agenda ge
plaatst met 47 tegen 6 stemmen, met 2
onthoudingen.
Ondanks de protesten van Russische,
Tsjechoslowaakse en Poolse zijde, werd
Joegoslavische klacht tegen de
Kominformlanden op de agenda geplaatst
44 tegen 5 stemmen, bij 4
onthoudingen. Het beroep van Eden op
de afgevaardigden, de scheldpartijen te
staken, heeft nog niet veel geholpen. Zo
sprak de Rus Sobolef als volgt: „Tito
zijn bende zijn betrokken in een sam
ering met Amerika, om van de Joego-
sla'ven kanonnenvocr te maken". Dit soort
buitensporige uitdrukkingen zal stellig
niet leiden tot een verzoening der twee
partijen.
Alle 68 agendapunten zijn thans goed
gekeurd. Tijdens de afwezigheid var
Eden, zal deze worden vervangen door
Selwyn Lloyd, de Engelse minister van
Staat voor buitenlandse aangelegenheden.
Eden moet deelnemen aan het grote
debat in het Lagerhuis.
In totaal 65 doden
Kardinale fout der bromfietsers:
geen voorrang geven
Sinds de verschijning van de fietsmotor
meer dan 1500 ongelukken
Telde i
het gehele jaar 1950 in
land 1727 ongelukken met bromfiet-
in de eerste helft van 1951 bedroeg
dit aantal reeds 1598. In 1950 werden
36 bromfietsers gedood, 425 ernstig en
303 licht gewond, in de eerète helft van
1951 verloren 23 bromfietsers bij onge
lukken het leven, werden er 373 zwaar
gewond en 281 licht gewond.
Deze cijfers heeft het C.B.S. thans be
kend gemaakt Het blijkt dat de brom
fiets sedert haar verschijnen op de Ne
derlandse wegen onder zijn berijders
1514 slachtoffers heeft geëist, onder wie
65 doden en 828 zwaar gewonden.
Een vergelijking met rijwielongelukken
leert, dat er in de eerste helft van dit
jaar 13 ongelukken per 1000 bromfietsen
zijn gebeurd, tegen 2 ongelukken per
1000 fietsen. Maar dit verschil tussen
bromfietsen en gewone fietsen is lang
opmerkelijk wanneer men de ge
volgen vergelijkt. Op de 100 bromfiets-
ongelukken waren er nl. 43 doden en
gewonden, en op de 100 rijwiel
ongelukken 42.
In de gehele door het C.B.S. onder
zochte periode van Januari 1949 tot en
met Juni 1951 was 70 procent van de
omgekomen bromfietsers ouder dan
50 jaar. Dit percentage is in de eerste
helft van 1951 gedaald tot 17. Daaruit
concludeert de A.N.W.B. dat de oudste
groep zich in toenemende mate van de
bromfiets heeft afgewend.
Verreweg de meeste ongelukken ge
beurden in grotere gemeenten. De toe
ristenbond maakt daaruit op dat een ver
wijzing van de bromfiets naar het fiets
pad geen afdoende oplossing is, omdat
fietspaden meestal in en om de dorpen
Niet-voorrang verlenen is een van de
kardinale fouten die bromfietsers plegen
te maken, zo is voorts uit dit statistisch
onderzoek gebleken. Daaruit trekt de
A.N.W.B. nog de slotsom dat het hoog
tijd wordt voor een duidelijke wettelijke
Vandaag is de kleine, parmantige
Prins Charles van Engeland 3 jaar
geworden. Het hele Engelse volk
deelt in de vreugde van het konink
lijk gezin.
regeling, en verder dat nog i
al te
vaak goede remmen en een mogelijkheid
tot ontkoppeling van de hulpmotor ont
breken. Ook zouden bromfietsen volgens
de A.N.W.B. niet voldoende van gewone
fietsen te onderscheiden zijn.
Amerik. vliegtuig boven
Frankrijk neergestort?
33 Militairen aan boord
Sinds gistermiddag wordt een Ameri
kaans transportvliegtuig van het type
(een zgn. „Flying Boxcar) vermist,
dat cp weg was van Frankfort naar Bor
deaux.
Aan boord bevinden zich 33 Ameri
kaanse militairen.
Men heeft het vliegtuig het laatst ge
hoord boven het gebied van de Mont
Dore (Noord-Auvergne). Men vreest dat
neergestort. Zes en twintig met ra
dar uitgeruste vliegtuigen van de Ame
rikaanse luchtmacht nemen aan de op
sporing deel.
Mevr. Roosevelt naar
Nederland
Mevrouw Eleanor Roosevelt is voor
emens Vrijdag a.s. Nederland te bezoe
ken. Zij zal enkele dagen als gast van de
Koningin op paleis Het Loo doorbrengen-
Mevrouw Roosevelt wordt Vrijdagmiddag
per vliegtuig uit Parijs op Schiphol ver
wacht. Gedurende drie dagen, 16, 17 en
November zal op het kasteel Het Oude
weer een bijeenkomst worden ge
houden met genodigden van verschillen
de nationaliteit en beroep „teneinde zich
uit te spreken over vredestichting door
oriëntering op de ene aanvaarding, dat
God als grondlegger der wereld onover
winlijk is". De Koningin biedt aan de
deelnemers gastvrijheid op het kasteel
Het Oude Loo.
Om gezondheidsredenen heeft Moh.
Natsir bedankt als voorzitter van het
dagelijkse bestuur der Masjoemi en zijn
bevoegdheden voorlopig overgedragen
Moh. Roem en Prawoto Mangkoe-
sasmito.
Op de Dollard wordt bij de visserij
nog steeds gebruik gemaakt van
de aloude „kraite". Dat is een slik-
slede, waarmee de vissers bij laag
water over de moddervlakten
„steppen" naar de uitgezette /ui-
ken. Hoofdzakelijk gaat het om de
paling bij deze vissers.
Britse luchtbrug
naar Egypte
Nahas Pasja ziet een
catastrophe naderen
Vandaag wordt te Cairo een omvang
rijke anti-Britse demonstratie gehouden
en ook de partijen ln Noord Soedan,
welke voor aansluiting bij Egypte zijn,
bereiden grote betogingen voor. In Is-
mailia hielden Egyptenaren een vracht
auto aan, waarmee exemplaren vai
Engelse „Egyptian Gazette" werden
voerd. De Inhoud van de auto werd
brand. De chauffeur en zijn auto
den vermist. Steeds meer gevallen doen
zich voor, dat Egyptische chauffeurs po
gen Britse militaire voertuigen van de
weg te dringen.
Gisteravond was het zeer rumoerig in
Alexandrië. Meer dan 100.000 Egyptena
ren, ambtenaren, godsdienstleiders, ar
beiders en studenten droegen spandoeken
met leuzen als „Britse onderdrukkers,
verlaat ons land". Gezien de toenemende
spanningen, is de Britse luchtmacht be
gonnen met het overbrengen van
nieuw 2000 militairen uit Engeland
de Suez Kanaal-zone. Premier Nahas
Pasja heeft een felle anti-Britse rede ge
houden. De Westerse politiek in de Ara
bische wereld za) ongetwijfeld tot eer
catastrophe lelden. Aldus de heer Nahas
Pasja, die tevens de fiolen van zijn toorr
uitstortte over de Ver. Naties.
Amerikaanse Congresleden
bij de Koningin
Enige leden van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden verblijven mo
menteel in ons land. Deze parlements
leden behoren tot de immigratie- en
nationalisatiecommissie van het Huis.
Zij zullen een bezoek brengen aan
Koningin Juliana, met minister Joekes
spreken over de Europese overbevolking
en het vluchtelingenvraagstuk en de le
den van de Tweede Kamer ontmoeten-
Zaterdag wordt ook de Australische
minister van Buitenlandse Zaken, de
heer Richard Casey, in ons land
wacht. Op het ogenblik bevindt hij zich
in Parijs als leider van de Australische
delegatie in de algemene vergadering
van de Ver. Naties. Zijn bezoek aan
ons land draagt een particulier karakter
en zal tot Maandag duren.
Conflict over Nieuw - Guinea
wordt thans acuut
Indonesië roept minister Soebardjo terug
In verband met de kwestie Nieuw-Gui- lïnhouden,
>a heeft Indonesië de minister van Bui- hoort
tenlandse Zaken, mr Soebardjo, die in
verband met de vergadering der Ver
enigde Naties, te Partfs vertoeft, terug
geroepen.
Tot nog toe heeft Djakarta geen ant
woord uit Den Haag ontvangen op de
Indonesische eis, dat de kwestie Nieuw-
Guinea binnenkort behandeld zal worden
bij de in Den Haag te voeren besprekin
gen over de unieverhouding.
De Indonesische minister van Voor
lichting, Mononoetoe, heeft verklaard,
dat Indonesië zijn plannen gereed heeft
Dor het geval Nederland mocht weige-
•n, de eis in te willigen-
Hij wilde niet zeggen, wat de plannen
DAT tussen alle belanghebbende orga
nisaties voorlopig overeenstemming is
bereikt over uniforme leveringsvoor
waarden voor slachtvarkens.
DAT de 43-j. Joukje Augustijn—De
Jong te Wilhelminaoord (Dr.) Maandag
in overspannen toestand haar huis verla
ten heeft en sindsdien vermist wordt-
DAT gisteren in Oss de 24.000ste inwo
ner is ingeschreven (1 Jan. 1932: 15 076).
DAT mej. dr H. H. de Wolff van de
apotheek van het ziekenhuis Coolaingel
te R'dam t.g.v. het eeuwfeest van het
ziekenhuis benoemd is tot ridder in de
orde van O. N.
DAT de Nijmeegse slagers op een ver
gadering besloten de vleesprijsverlaging
van 20 pet te handhaven, in navolging
van de slagerij De Bonte Os, al zullen
hierdoor slachtoffers vallen.
DAT de eerste Prinsessekalender 1952
(voor Pro Juventute) Vrijdag door weth.
Steinmetz van A'dam zal worden ge-
kocht in een speciale wagen.
DAT het bladriet, gebezigd als bloe-
mendek voor bolgewassen, dit seizoen
wordt opgekocht voor 27 cent per bos,
d.i. 2 cent meer dan vorig jaar.
DAT de bouw van acht hangars op de
vlieg-bases, Deelen. Gilze-Rijen. Leeu
warden, Twente en Volkel voor f 423.500
is gegund aan de fa H. Pellikaan te Til
burg en een uitbreiding van de Prins
Bernhardkazerne te Amersfoort tegen
f322 600 aan het Ned. aannemersbedrijf
Wego te Breda.
DAT een Arnhemse delegatie een één-
dagsbezoek aan Stockholm heeft ge
bracht voor besprekingen over het
vreemdelingenverkeer.
DAT de Utrechtse garnizoenscomman
dant kol. A. Tolsma benoemd is tot ter
ritoriaal bevelhebber Oost en tot garni
zoenscommandant van Apeldoorn.
DAT in Arnhem drie mnd. gev. straf
en intrekking van het rijbewijs voor 3
jaar werd geëist tegen de 27-j. Venlose
vertegenwoordiger A. A. M., die door
een verkeersfout schuldig zou zijn
de dood van de 21-j. mèj. H. J. van Wees
uit A'dam bij een botsing in Velp,
waarbij nog vier personen, onder wi«
M. zelf, zwaar werden gewond.
de
DAT de gem. Emm en samen
Herv. gemeente een onderzoek zal laten
instellen naar de bevolkingsmentaliteit
in Z. O. Drente, met het oog op de over
gang van landbouw naar industrie.
DAT het Eerste Kamerlid J. Reyers
(C.H.) op 1 April 1952 wegens het berei
ken van de 65-jarige leeftijd met pen
sioen gaat als burgemeester van Kamerik
en Zegveld.
DAT cp 3 Dec. Rangoon zal worden
opgenomen in de K.L.M.-luchtverbinding
tussen A'dam en het Verre Oosten.
DAT het door financiële moeilijkheden
geen 1952 (als het 700-j bestaan van de
stad gevierd) doch wel 1966 zal worden
alvorens de toren op de Bredase markt
uit de steigers komt.
DAT de garagebediende T. H. door de
A'damse rchtbank is veroordeeld tot 1
jaar, waarvan 4 maanden voorwaarde
lijk, wegens diefstal van 500 gram blad
goud uit een geparkeerde auto.
DAT de 54-j. A'damse machinist W.
N. V., die een postwissel van de Raad van
Arbeid had vervalst, door de rechtbank
aldaar werd veroordeeld tot 6 maanden,
oorw. en daarmee het 41e
op zijn strafblad kreeg.
in parlementaire kringen
sen, dat de zaak op inte
r.ationaal niveau zal worden gebracht.
De meeste parlementsfracties verton'
zeldzame eensgezindheid, wat betreft
tie scherpe houding van Djakarta tegen
Den Haag.
Het partijloze communistische parle
mentslid Moh. Jamin heeft zijn regering
ragen gesteld over Nederlands plannen
m Nieuw-Guinea in de grondwet op te
lemen. Hij vraagt of het niet het beste
zou zijn de waarnemend Hoge Commis-
aris in Nederland naar Djakarta te ont
bieden, teneinde hem mondeling vragen
stellen. Verder wilde hij weten of het
richt van de „Neue Züricher Zeitung"
.ar is, dat dr Drees bij zijn bezoek aar
'Amerika rret president Truman bespre-
1 ii gen zal voeren over de Nederlands-
Indonesische Unie en Nieuw-Guinea.
Strafvervolging tegen
spion „König"
Die werkte voor dr Neumann va
Tsjechische dienst
Tegen de Nederlander, die er v«
wordt verdacht onder de schuilnaam
König inlichtingen, welke belangen
de Staat betreffen, in handen te hebben
gespeeld van een Tsjechoslowaakse In
lichtingendienst, wordt ter zake dit feit
een strafvervolging ingesteld door de
officier van Justitie in Den Haag.
De verdachte bevindt zich op grond
van deze verdenkingen krachtens bevel
van de Haagse rechtbank in voorlopige
hechtenis.
'I Vaticaaa en vleespiijzen
Volgens een autoriteit van het Vatl-
caan mogen Rooms-Katholieken des
Vrijdags en op andere dagen van ont
houding van vleesspijzen, wel walvis
vlees eten.
Ons onderwijs in
Indonesië
TIJDENS de onderhandelingen op de
R.T.C. in het najaar van 1949 was
het op één punt vrij spoedig eens.
De culturele betrekkingen tussen Neder
land en Indonesië bleken weinig moei
lijkheden op te leveren en in de bijlagen
Unie-statuut vinden we een tweetal be
langrijke artikelen. Artikel 10 geeft de
deelgenoten het recht om op eikaars
grondgebied instituten van onderwijs op
te richten, terwijl het volgende artikel
eens onderschrijft, dat de deelgeno-
elkaar bij de oprichting en instand
houding van dergelijke instituten geen
belemmeringen in de weg zullen leggen.
Dit schept dus de mogelijkheid om het
Nederlandse onderwijs, zoals we dit reeds
vóór de oorlog in Indonesië kenden,
te blijven zetten. Een verschil
springt nu duidelijk in het oog. Was
roeger het onderwijs ook bestemd voor
Indonesiërs en was het ook afgestemd op
hun behoeften, o.a. door het oprichten
de Algemene Middelbare School
(A.M.S.), nu is de zorg voor het Indone
sische onderwijs afgewenteld op de In
donesische regering en rust op de Neder
landers slechts de verantwoordelijkheid
het geven van onderwijs aan de kin
deren van Nederlanders.
Daartoe richtte men de Stichting voor
Nederlands Onderwijs in Indonesië op,
gevestigd te Djakarta, met als hoofd van
de Nederlandse vertegenwoordiging de
heer Ruys, de vroegere directeur van de
Carpentier Altingstichting. In deze Stich
ting participeren alle Nederlandse on
derwijsinstellingen in Indonesië, terwijl
de Nederlandse regering een subsidie
verleent, die dit jaar ruim zes millioen
gulden bedroeg.
Juist van de zijde van het Nederlandse
bedrijfsleven is men zeer gesteld op dit
onderwijs, omdat het eventuele ontbre-
ervan vele employé'5-met-kinderen
e zou kunnen brengen, hun contrac
ten niet te verlengen of een aanbieding
om in de tropen te gaan werken van de
hand te wijzen. De grote moeilijkheid
de stichting is om voldoende leer
krachten aan te trekken, welke moeilijk
heid vooral voor het middelbaar onder
wijs een rem betekent.
SEDERT kort zijn de nieuwe contrac
ten opgesteld, die een aantal zeer be
langrijke bepalingen bevatten. De tijd
uitzending is bepaald op vier jaar,
twee jaar korter dan vroecer en in de
meeste gevallen ook gunstiger dan de
contracten van particuliere maatschap
pijen. Mocht een bepaalde school worden
afgeschaft, dan neemt de stichting de
aangegane verplichtingen over.
Belangrijk is natuurlijk de salaris-
kwestie en de vraag, of men er mee kan
rond komen. Voor alle betrekkingen
geldt een basissalaris, dat verhoogd
wordt met toeslagen. Deze toeslagen
hangen af van het rayon, waar men komt
te werken, en variëren voor de eerste
200 Rp van 55 pet tot 124 pet. voor de
tweede 200 Rp van 31 pet tot 80 pet en
Dor de rest van 18 pet tot 48 pet. Voor
ïeghuwden wordt dit de helft.
Bovendien wordt een toelage gegeven
in 50 pet van het basissalaris of een
belastingvrije toeslag van 25 pet van het
netto-inkomen. Met al deze toeslagen
komt de werknemer op een salaris, waar
hij er wel zal kunnen komen, maar
ook niet meer dan dat. Sparen in Indo-
is er niet bij en daarom wordt er
door de stichting voor de betrokken leer
kracht gespaard.
In Nederland wordt in guldens een be
drag gespaard, gelijk aan 25 pet van het
totaal gedurende de arbeidsovereenkomst
genoten basissalaris, waarbij een roepiah
gelijk wordt gesteld aan een gulden. De
gelden worden beheerd door de stichting
tot het tijdstip van uitbetaling na afloop
in het contract.
Naast deze 25 pet wordt er nog 20 pet
gespaard van het basissalaris over welk
bedrag de werkgever door middel van
>n volmacht kan beschikken.
Financieel is de zaak dus niet ongun-
ig en de stichting hoopt dan ook de
nodige leerkrachten, voor het volgende
jaar niet minder dan 130 tot 150, te kun-
;n krijgen.
Vanzelfsprekend zijn er ook nadelen;
de veiligheid laat nog al eens te wensen
de huisvesting is vooral in de grote
steden een probleem, maar het zou een
ramp betekenen voor het Nederlandse
onderwijs in de tropen, wanneer men er
niet in zou slagen, genoeg leraren en
onderwijzers in dienst te nemen.
wintertijd
ERRES
leis koudere nacht
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Aanvankelijk opkla-
ringen en in het binnenland
hier en daar mist. Morgen
'°°p van d€ dag weer
toenemende bewolking me:
later, hoofdzakelijk in het
Westen van het land kans op
enige regen. Zwakke tot matige, aan de
ku9t later vrij krachtige wind, krimpend
naar Zuid tot Zuid-Oost. Vannacht iets
kouder, morgen overdag ongeveer dezelf
de temperaturen als vandaag (Opge
maakt te 10 uur.)
ZON EN MAAN
Donderdag: Zon 7.5816.50; maan op
17.12, onder 10.28. 21 Nov. LJC
