TWEE toefen topen-EEN
Ie
M
„MAG IK EVEN STOREN, HEREN?"
Enkele opmerkingen over de
logica in de taal
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1S51
Een vraag van ds G. van Veldhuizen
aan commissaris Voordewind en
Willem van Iependaal
JJET IS ALTIJD 'n beetje riskant, zo schrijft ds G. van Veldhuizen in „De
Hervormde Kerk", om je in een hevige discussie te mengen. Is het een
woordenwisseling tussen twee pooiers of nog erger: tussen 'n pooier en
'n juffrouw, die zeer bepaalde betrekkingen met hem onderhoudt dan
loop je een aardige kans om uit de twee strijdenden een aggressief eenheids
front te zien groeien. En zijn er twee gentlemen in debat, dan weet je uit
ervaring, dat ze met zeer hoog opgetrokken wenkbrauwen een indringer
verbaasd zullen aanstaren, om vervolgens in een. ander vertrek hun me
ningsverschillen verder uit te vieren.
Aan de andere kant. de schrik èn de lem's eigen Tante Sjaan uit Zuid, die
dat woord nam en sprak: „Daar leit dat
1nou, en nou zal ik jullie eens even
vertellen wat hij allemaal in zijn teven
heeft uitgevreten Waarop ze vijf
minuten oreerde over alle Willem's
schanddaden waarvan ze nochtans
maar de beste helft wist om vervol-
pleiter der boeven, Commissaris H.
Voordewind èn Willem van Iependaal
hebben nu langzamerhand zo luidkeels
hun harten gelucht en via de N.V. Daa-
men zoveel publiek om zich heen getrok
ken. dat ze het me toch maar vergeven
moeten, als ik me er even in meng. Er
komt iets bijhet is net zo'n beetje stil
geworden aan hun stamtafeltje. waar ze
herinneringen zaten op te halen
schien zeggen ze wel in hun hart: „Er
gaat een dominee voorbij - Wa: let
dan om onder die omstandigheden het
derde praatstoeltje te pakken
vertellen?
Toch: ik begin met excuus te vragen.
Vooral aan Willem van Iependaal
wie lk uit zUn eigen mond weet dat h\j
voor mijn standje niet bepaald die
dering heeft welke ik hem toedraag. Ik
verwijt hem dat niet; het zal warempel
mijn eigen schuld wel zijn dat hij in
van zijn boeken, waarin hö een van mijn
boeken onder de literatuurlijst opneemt,
een predikantsfiguur tekent waaraan
letterlijk alles hapert, mankeert
scheef zit. wat maar gevoeglijk raar
kunnen uitvallen. Daar moet ik zelf toe
meegewerkt hebben en dat is een be
paald miserabel gevoel voor me. Hoog
stens kan ik daardoor me verschuilen
als ik nu weer blunders maak achter de
verontschuldiging: „Zelf heb je ons niet
door; laat ons toe u niet door te heb
benMaar griezelig blijft het.
De hele historie ls trouwens griezelig.
U hebt natuurlijk waarde lezer het
heftige gesprek al wel gevolgd,
ders moet u er zo gauw mogelijk kennis
van nemen en „De Commissaris vertelt''
„De Commissaris vertelt verder", „D
Commissaris vertelt door", en „De Com
missaris kan me nog meer vertellen"*)
ijlings aanschaffen en lezen In beide ge
vallen merkt u dan dat het in deze boe
ken over de Misdaad gaat, bekeken door
het oog van politieman en politiecriticus.
Waarbij de eerste verontwaardigd te
keer gaat tegen de boeven, de dieven,
inbrekers, uitbrekers, souteneurs, oi
deugende vrouwspersonen en wat dit
meer zij en hun argeloze, brave, bedro
gen en misleide slachtoffers in liefderijke
bescherming neemt, terwijl de ander toch
werkelijk wel eens wat méér begrip
willen zien voor de misdadiger, en
meer zelfcritiek bi) het haasje', dat
holderdebolder in hun netten rende,
vooral wat meer bescheidenheid bij alle
vernietigende oordeelvellingen over het
schorem, gajes en hoe men dat verder
i wil.
U voelt: dit is een griezelig wespen
nest. Hoor Voordewind aan, en Je geeft
'm zonder meer gelijk en prijst de Sancta
Justitia, die je tegen zoveel booswichten
vol liefde zij het via de Belastingen
niet gratis In bewaring houdt. En
beluister van Iependaal, en je ziet het
smetteloos kleedje van de geblinddoekte
gerechtigheid ineens smoezelig worden,
net als op die wasmiddel-advertenties
elk wit een grauwe kleur krijgt nevens
Xxxx-wit; je zou er haast toe komen Je
tong tegen het Gezag uit te steken, dat
je weer niet doet vanwege de persoon
lijke risico's. Zo staat dan het publiek
als trouwgrage vrijster tussen twee hu-
welijkspretendenten, maar durft ten
slotte noch voor de wind te zeilen, noch
onder de pannen te rusten. Het is allebei
te compromittant
Ondertussen
Ik ben er bij gaan zitten om óók te
vertellen. En laat ik dan maar zeggen
dat u allebei de zaak veel te simplistisch
maakt met dat wit-en-zwart-geklodder.
Daar heb je nu die boeven ze zijn
noch heilige verdrukte onschuld noch
louter gemene boosaardigheid. Toevallig
heb ik er eentje gekend, die me dat
duidelijk aan mijn verstand priegelde.
Willem heette hU zijn achternaam
doet er hier niet toe. Hij had kanker en
moest sterven. Toen moest ik bij hem
komen en hij zei: „Meneer, jij zegt altijd
dat Onze Lieve Heer alles ken, niet?" Ik
knikte, want dat zeg ik inderdaad. Htf
vervolgde: „Dan moet je nou aan Hem
vragen of ik beter mag worden
De vraag overrompelde me en ik wist
er geen raad mee, want als alle dokters
iemand opgegeven hebben, denk je met
al Je overtuiging en geloof tenslotte
toch altijd weer, dat die het enkel bU
het rechte eind hebben. Wat ik zei, maar
Willem weerlegde: „Meneer, nou geen
smoessies; het kén of het kén niet, en
Je hebt gezegd dat het kèn, en dan moet
Je nou bidden ook
Toen had ik niet langer de moed om
dat te weigeren' en we hebben het God
gevraagd "en telkens weer gevraagd, net
zo lang totdat de dokter zei: „Vandaag
loopt het ófMaar toen ik de vol
gende morgen naar Willem kwam kijken,
waren er geen lakens voor de ramen,
maar zat hij parmantig op in zijn bed
en verwelkomde me met een „Ha, ka
meraadMeer zei hjj eerst niet,
w-ant hij was bezig met een dozijn ge
bakjes en een gerookte paling, hetgeen
een vreemde ziekenkost is voor iemand,
die de nieuwe dag niet halen zou. Maar
toen hij genoeg daarvan had opgegeten
hij had niet gauw genoeg zei hij:
„Nou heb lk gezien dat het waar is dat
Hij het kèn En nou ken het mijn niet
meer schelen of ik dood ga, maar nou zal
lk jou eens vertellen wie en'wat ik ben
en wat ik al zo heb uitgehaald
Ik zal niet oververtellen wèt dat al
lemaal precies was; in elk geval meer
dan genoeg om er een heel boek over
te vullen. Maar toen hij klaar was, be
sloot hij: „En nou mot je weer met me
bidden dat Onze Lieve Heer me dat al
lemaal vergeven wil, want nou weet ik
dat Hij dèt óók kenIk kan u zeg
gen, heren èn lezers dat je dan zelf
ontdekt dat je maar een triest klein
mensje bent en er een hele verzameling
eigen schulden op je af komt zetten.
Willem heeft nog een paar maanden
geleefd. Toen is hU ontslapen en begra
ven Met machtig veel eerbetoon, want
hij had tijdens de oorlog dik geld ver
diend en dat alles belegd in een eigen
graf, zodat die teraardebestelling even
best een Minister van Justitie had kun
nen betreffen. Maar bij dat graf heb tk
toen de aardse Gerechtigheid aan het
woord gehoord, In dc gestalte van Wll-
gens over te stappen op de euvelen
de naaste andere familieleden, en hen
de waarheid te zeggen Een zéér naak- I
te, zéér harde waarheid zonder één let- I
ter Frans erbij.
Het was doodstil
De familie zweeg; ze voelden alle-j
maal dat het waar was. Ze zwegen als
een zware jongen tegenover een stort
vloed van bewijsmateriaal. Je eigen
tante zal je ook zo verraden en verko
pen. En de defttee begrafenisondernemer
redde de zaak maar half door zijn lesje
te spuien: „Is er nog iemand onder de
aanwezigen, die iets wil spreken aan
deze geopende groeve?"
„Ja", zei ik toen. „Ja. Mensen, dit ls
de mooiste begrafenis van 'mijn leven.
Anders is het niet zo deftig bij ons op
Crooswijk Of wel deftig, maar niet zo
waar. Anders stoppen ze hun dode lie-\
ver onder de grond met een hele massa
eerbewijzen die ook iedereen niet altijd
helemaal meent. Maar dit was gemeend.
Tante heeft alleen maar één ding ver
geten, en Willem had dat ook bijna ver
geten. Dat is dit: Jezus neemt de zon
daars aanWant we behoeven ons
niets :e verbeelden, maar God is goed.
Kijk, dat wou ik alleen maar even
zeggen. De Commissaris heeft haast
helemaal gelijk, want boeven zijn boeven.
En van Iependaal heeft ook haast hele
maal gelijk, want er zitten stapels
prachttrekjes ln de grootste boef, en dat
die geen kans krijgen komt óók door
opvoeding en door milieu, en menig
politieman heeft niet die aparte genade
gave van God gekregen al zijn ze er
gelukkig wel dat ze een beginnellng-
in-het-vak niet breken maar reclasseren.
Maar te-gelijk zijn ze er beiden tóch óók
een beetje naast. Omdat je een mens
nooit recht doet, als je hem niet ziet als
weggelopen kind van God.
En nu, heren, mag ik u wel bedanken
voor al het andere wat u zei. Willem
van Iependaal voor dat pleidooi voor
een hesef van verantwoordelijkheid je-
ten der weinige overgebleven Nederlanase schaapherders, de 81-jarige Mouw,
die zich met zijn dieren ook wel eens in de omgeving van Den Haag heeft
vertoond, trekt nu door Harlingen. Met zijn kudde heeft hij de verre tocht
gemaakt via de Noord-Oost-polder. Voorlopig blijft de herder in Friesland.
Van zijn plannen, om over de afsluitdijk naar Noord-Holland te gaan, ziet hij
voorlopig maar af.
DE VOEDING VAN
BEJAARDE MENSEN
„Opa woont bij ons in". Zoiets hoort I
men in deze tijd van woningnood dik
wijls vertellen. En vaak houdt opa, al
i. hij dan al in de zeventig, zich nog
flink en kras en zou hij er niet op ge
steld zijn om in het gezin van zijn kin
deren als een patiënt vertroeteld
den! Tooh merkt hij aan allerlei dingen
wel dat hij zo jong niet meer is: hij
wat kouwelijk geworden en het eten v
harde korstjes, machtige spijzen, el te
brood of bijv. het drinken van koude
limonade geeft hem vaak moeilijkheden.
Willen wij onze opa een goede oude dag
bezorgen, dan moeten wij met al deze
dingen een beetje rekening houden,
der dat hij er zelf veel van merkt!
Met het oog op de kouwelijkheid
>n we voor een kopje thee of koffie of
tn beker warme melk op vaste tijden
vooral ook kort
en liefst een warm hapje bij de
broodmaaltijd. Yoghurt of karnemelk ge
niet ijskoud, maar warmen zf
vóór door de fles bijv. even in lauw water
te zetten.
Als ontbyt hebben vele oudere n
-aag een bord pap; dat geeft geen
lijkheden bij het kauwen en maakt het
...vendien gemakkelijk om dagelijks een
portie melk te gebruiken. Want melk is
ouderen een heel belangrijk
voedingsmiddel, evenals kaas en groente.
Zo mogelijk geven we hun tevens af en
ei en wat fruit en verder een
stukje vlees of vis op zijn tijd.
Van aardappelen; brood en andere
meelspijzen zullen oude mensen vaak
"eine hoeveelheden gebruiken.
Daarover hoeft U zich niet ongerust te
maken, want doordat zij zich meestal
minder inspannen en bewegen dan vroe
ger hebben zij ook minder „brandstof-
hun voedsel nodig. Met het oog
iaarop moet de voeding van oude men-
ïiet teveel vet bevatten. Boven
dien zijn machtige spijzen en gebakken
gerechten met dikke bruine korsten voor
hen vaak zwaar verteerbaar. Maak daar-
bijv. stamppot niet te vet en te stijf
(gebruik er liever boter of margarine
of spek voor) en week hardge
bakken korstjes door het gerecht even
/en of door er saus of jus over
te scheppen. Hardgeroosterde toast en
gebrood zijn voor de meeste oude
nsen ongeschikt, evenals vers brood,
dat verstopping in de hand werkt. Som
mige bejaarden verdragen ook bruin-
brood slecht, evenals de schilletjes van
P3ulvruchten, krenten en rozijnen en
allerlei koolsoorten (behalve bloemkool
i zuurkool).
Groenten moeten ook de oudjes dage
lijks, liefst in een flinke hoeveelheid, ge
bruiken; de vitamines en voedingszouten
daaruit houden hen fit en beschermen
hen tegen allerlei infecties. Heel goed
neer opa's maag deze nog ver
draagt, slaatjes van rauwe groenten
Cs winters bijv. van witlof met appel of
biet of van de gele harten van andijvie
met geschrapte wortel). Snijdt de rauwe
groenten hiervoor wel heel fijn! Fruit
doet uit voedingsoogpunt dezelfde dienst
rauwe groente.
Een overvloed van specerijen, zoals
peper en mosterd, is nooit goed. Daar opa
meestal toch erg gesteld is op een pittige
smaak van zijn eten, kunnen wij beter
flink wat onschadelijke tuinkruiden (pe
terselie. selderij, kervel, bieslook, tijm,
d en bijv. een gefruit uitje of stukje
rei, tomaten of laurierblad gebruiken
m de spijzen te kruiden.
Met een beetje zorg kunnen we de
ivensavond van onze ouders zoveel pret-
ger maken; en hebben zij dat na een
werkzaam leven niet verdiend?
Beukenootjestyd
Nu de beuken hun driekante bruine
zaadjes weer laten vallen, willen wij nog
waarschuwen tegen het eten
grote hoeveelheden
handjevol (pl.i
vertellen.
gens de medemens. En Commissaris,
voor feitelijk datzelfde pleidooi,
geeft toch zo tussen de bedry
nette mensen, die de kat in het donker
knijpen, duchtig op hun schijnheilige
daakjes. En u lezers, voor uw luisteren
naar de derde stem. Waarbij ik tegen u
nog apart zeg: „Wanneer u nu geen
ernst maakt met die verantwoordelijk
heid jegens de naaste, dan i^ het ónze
schuld als Voordewind en Van Iependaal
eenstemmig zeggen: „Gepreek; maar
wat koop je ervoor?"
G. VAN VELDHUIZEN
De Commissaris vertelt, 8e druk
f 6.90. De Commissaris vertelt verder,,
6e druk f 6.90. De Commissaris ver
telt door, 2e druk f 7.90. De Com
missaris kan me nog meer vertellen,
2e druk f 7.90.
„De wilde ganzen jacht" door
Rex Warner, uitgave: Wereld-
Bibliotheek, Amsterdam Ant
werpen.
Een zeer vreemde roman heeft Rex
Warner met dit boek de wereld ingezon
den. Vreemd, omdat zijn voorstelling
van zaken en zijn uitbeeldingsvorm zi
bizar zijn als wij nog nergens troffen
In de bandomslag wordt gesproken vai
een surrealistische roman wellicht met
toekomstvisioenen. Nu het zij
konden dit realisme niet verteren. De
noodzaak van dit .soort surrealisme lijkt
ons bovendien niet aanwezig vant het
toekomstbeeld, dat de schrijver ophangt
is zo ver gezocht, dat niet alleen alle
grenzen en normen van de huidige
samenleving ontbreken, maar het wil ons
voorkomen, dat Warner is uitgegaan van
het idee, hoe abnormaler, hoe mooier1
H. L.
Avonturen In lautjeputje door
C. Wilkeshuis en Piet Broos.
Uitg. My. De Tijdstroom,
Lochem.
C. Wilkeshuis heeft een boek vol
gezellige kabouterverhalen geschreven,
die erg geschikt zijn om aan de kleintjes
bij een wandeling door park of bos na
te vertellen. Wat spreekt meer tot de
verbeelding van de kleuters, dan die
kleine puntmutskereltjes, die achter
iedere grashalm en achter ieder takje
verborgen kunnen zijn. Die nooit te lui
zijn J
qNDER DEGENEN die enigszins
kunstig van nature zijn. vindt
velen die gaarne de taal geheel
aan regels zouden willen binden, n
die de taal tot een soort van wiskunde
•zouden willen maken. Nu weten zij. di-
mijn stukken gerégeld lezen, wel dat ik
er ver van af ben. te willen zeggen:
..Schrijf, zoals je spreekt", terwijl mer
dan onder spreken moet verstaan elke
mogelijke spraakuiting van de slordige
of onwetende af tot de nauwkeurige
geletterde toe. Maar, al ben ik niet
reid elke soort spreektaal als maatstaf
voor het schrijven aan te nemen, toch
kan ik mij evenmin scharen onder df
vanen van hen, die van elke uitdruk
king en van elk woord maar dadelijk
weten te zeggen: „Dit is goed Neder
lands en dat niet" Hierbij maakt mer
dan vooral fouten, indien men de logica
als uitgangspunt neemt. Want deze schiet
vaak schromelijk te kort bij het bepaler,
van wat goed en niet goed is. Ik wil als
bewijs voor mijn bewering een klein
gebied der taal bespreken Ik bedoel dc
zogenaamde contradictio in terminis
(tegenspraak in de woorden) Men zegt
namelijk allerlei dingen, die logisch ge-
J j dacht volkomen onmogelijk zijn en niet
0 temin onberispelijk Nederlands Op al
lerlei terreinen komt dit voor. Iemand
krijgt b.v. bij de tandarts een goudploro-
bering Maar plomb betekent lood en dus
zou dit iets zijn dat goud en lood tegelijk
was. Hoe komt men aan deze uitdruk
king? Eenvoudig doordat lood dikwijls
gebruikt wordt om iets dicht te maken
en dus bij het woord plombering vee'
meer de gedachte aan het dichtmaken
dan aan het metaal op de voorgrond
is getreden.
Bij het woord aardbeienlimonade heb
ben we een dergelijk geval. Limon be
tekent citroen, maar ook hier is het al
gemene geval voor het bijzondere in de
plaats gekomen en ik geloof niet da'
iemand meent dat het woord daarom on
juist is. Wanneer een blauwbes nog niet
geheel rijp is. spreekt men van een
groene blauwbes, zonder daarbij te be
denken dat iets toch moeilijk groen en
blauw tegelijk kan zijn. De Dultserc
hebben iets dergelijks als ze over rotr
Bucharuckerschwartze spreken, want
ook hier geldt dat iets rood of zwa-'
moet zijn; beide tegelijk kan niet En
wanneer we een vrouw willen prijz-n
cm haar moed. zeggen we: „Ze Is hees
wat mans", ofschoon we nooit van f"
lieve, zachtaardige man zeggen: „Hij
de voorjaarsbloemen
verfje te geven en meer dergelijke kar
weitjes op te knappen?
E. VV.
Edzard Schaper De laatste
Pope. (Uitg. J. J. Romen en
Zn, Roermond. 362 pag
Na de nachtzwarte verschrikking van het
prukkende Bolsjewisme vindt Vader Sera
phim, priester van de Russisch-orthodo>:e
Kerk, een nieuwe gemeente in Port Ju-
minda, een havenstadje in de Noorde
lijkste van de Oostzee-staten. Zijn vro.nv
en zoon heeft hy reeds verloren en
tweede zoon, die men doodwaande,
blijkt later een communistisch spion te
zijn. Doch zwaardere slagen zullen de
priester nog treffen. Het innerlijke ver
zijn kerk wordt gesymboliseerd
door de uiterlijke bouwvalligheid van
het bedehuis. Het interieur wordt ont
luisterd wegens de kerkelijke belasting
schuld. By een poging de laatste kost
baarheden de gouden Miskelk en schotel
de handen van de deurwaarder te
redden, vindt Vader Seraphim's enig
deze nootjes. Êcri gebleven zoon Kolja de dood. Vereen-
gij moet
50 stuks) hiervan zal i zaairia doet de priester na een donkere het leveq te
van winkel Maar daaruit volgt dat
ze voorouders een winkel in 't midden
tan een -traat wel zonderling zou I
ben toegeschenen Zo is het ook met
kerkhof buiten de stad. waar zeker geen
kerk tr vinden was
En wat denkt men van een goudei
oorijzer, een kristallen glas. een koperei
blik
dat bord eigenlijk hout betekenf Dan
beeft men nog de volkomen moderr
zegswijze: een langzaam-aan staking. 1
toch hek geen staking Is. Tot de;
rubriek kan men ook nog rekenen ee
jonge grijsaard en een handschoen, te
wijl een ijzeren kapstok ook volstrel
geen stok is. In de Rooms-Katholieke
kerk doet men in het wierookvat stuk
jes wierook, hoewel een stukje rook on
denkbaar is. Bij het gebruik van het
woord behangsel zullen weinigen er aan
denken dat vroeger tapijten werden ge
bezigd om de kale muren wat te be
dekken Ze werden dan op een korte
afstand van die muren opgehangen on.
te voorkomen, dat ze ginger beschim
•nelen In Shakespeare s ..Hamlet" kom
dit nog duidelijk uit. als Polonius zier
echter het behang heeft geplaatst om
een gesprek af te luisteren, wat hem he'
even kost Men zal wel begrijpen da'
opgeplakt behangsel feitelijk een onmn
lelijkheid is En daar het bloed kruipi
waar het niet gaan kan, wil ik eindigei
met een Zeeuwse uitdrukking. Als eer-
Z,uidbevelander iets heel sterk wil be
amen, dus als hij zo ongeveer wil zeg
?en „Nou. en of!" dan zegt hij Janee
zonder te kennen te willen geven dai
bij tussen een ontkenning en een beves
'icing weifelt.
Bewijzen genoeg om te doen uitkomer
dat de logica de taalgebruiker maar
te vaak in de steek laat!
Den Haag Dr F. C Dominicm h. Sch 342 n h.
Extra-uitkering van Wijers?
De eerste drie kwartalen hebben eer
aanzienlijke stijging gebracht van df
verkoop bij J. P. Wijers' Industrie er
Handelsonderneming N.V. Aan de minis
ter van Financiën is goedkeuring ge
vraagd voor een extra-uitkering uit de
dividendreserve.
Pogingen tot aanranding
in Wassenaar
Tijdens de afgelopen dagen zijn in Was
senaar 's avonds verschillende dames
lastig gevallen door een wielrijder. De
dader kon nog niet worden opgespoord
doordat de politie pas enkele ure
het gebeurde werd gewaarschuwd,
commissaris van politie verzoekt dames
die verder nog worden lastig gevallen
onmiddellijk via de dichtstbijzijnde tele
foon de politie te waarschuwen (tel. I
Scheepvaartberichten
AFIENA 31
Armilla 1 te Singapore Arnedijk 2 p Azi
BARRACUDA 1 te Colchester Macchui 1
Essequibo rivier. Blltar 2 p Malta. Bo
koop 31 v Tampa Caltex Delft 2 p Fin
slerre Camphuys 1 te Makassar. Coolh:
JUPITER 2 te
KORTENAER
LANGLEESCOT 1
Zanzibar. Lai
inskei
MEERKERK 2 v Antwerpen n A'dam.
NESTOR 1 v Algiers n R'dam.
ORION 2 te Lissabon.
RODE ZEE met ss Vincent" op 31 op 37 27
N 5 54 O Ridderkerk 2 te Genua
5AROENA 30 v Mirl Scherpendrecht 2 te
Sidon. Stanvac Benakat 30 v Pladjoe
Stanvac Djirak 30 v Singapore. Stanvac
Talang Akar 31 te Pt Swettenham Sunet-
ta 2 p Azoren n Curacao
TANKHAV IN II 30 p Singapore Tarla 1 p
Pt de Galle n Singapore. Tjibadak 2 te
Djakarta. Tjlbesar 1 te Singapore Tyne
UNI 27 v N Orleans n Pt Cabezas.
VAN HEUTSZ 30 te Singapore. Van Rte-
beeck 1 te Soerabaja.
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN.
KATWIJK AAN ZEE. 3 Nov. Vangstber.
uit volle zee: uit halve vleet: Kw 14—25 k.
Kw 23—34 k. Kw 25—22 k. Kw 138—17 k, Kw
3—45 k. Kw 6—30 k. Kw 7-34 k, Kw 47—40
k. Kw 54—8 k. IJm 74—56 k. IJrp 283—70 k.
Kw 144—56 k. Kw 86—60 k. Kw 83—25 k. Kw
67—60 k. Kw 48—34 k. Kw 38—45 k. Kw 18—
k. Kw 29—60 k. Kw 32—40 k. Kw 49—60
Kw 41—30 k. Kw 4450 k. Kw 15—50 k.
v 86—60 k. Kw 110—40 k. Kw 175—40 k,
r 45—34 k. Kw 151—70 k. Kw 161—50 k.
Kw 170—30 k. Kw 141—20 k uit 20 n. Kw 42-
Kw 73—60 k. Kw 2—60 k. Kw 5—60
k, Kw 40—25 k. Kw 43—60 k. Kw 127—10 k.
Kw 167—70 k. Kw 37—85 k, Kw 70—85 k. Kw
139-50 k, Kw 159—50 k, Kw 147 g.v. Gem.
'angsten: Vlaardingen. Katwijk en Schev
6 kantjes uit halve vleet.
IJ MUIDEIN, 3 Nov Bes. trawlers Ro 53—
600, 1 trawler 16800. loggers Kw 84—4900,
78—5340. 168—8000. 22—5400, 122—9600. 40—
1750. kotters: Kw 35—1180. 128—150. 12—1150.
1—1080, Wr 67—2740. Ro 2—2160. HD 125—
2440. IJm 11—3290. 52—1240.
SCHEVENINGEN. 3 Nov Sch 78—60 k hvl.
Sch 87—60 k hvl. Sch 200—120 k hvl. Sch
195—20 k hvl. Sch 246—10 k hvl. Sch 254 n
h. Sch 56 def. mo- I
tor, Sch 159—20 k hvl, Sch 229—60 k hvL
Sch 106—40 k hvl, Sch 339—60 k th.st.. Sch
366—25 k hvl, Sch 104—25 k hvl, Sch 332—60
k hvl. Sch 39—20 k hvl. Sch 264—25 k uit 60
n. Sch 4 n h. Sch 77—65 k th.st., Sch 181—10
k. Sch 199—25 k, Sch 32—50 k hvl, Sch 49—
34 k. hvl. Sch 132—50 k th.st.. Sch 133—25
k hvl. Sch 189—34 k hvl. Sch 233—15 k hvl.
Sch 185—36 k hvl. Sch 5—10 k hvl. Sch 9—17
k hvl. th.st.. Sch 30—40 k hvl. Sch 37—40 k
hvl, Sch 69—17 k hvl. Sch 130—1 k 10 n.
Sch 236 n h. Sch 399—40 k hvl. Sch 79—1 k.
Sch 141—10 k hvl. Sch 186 n h gister 340 k.
Sch 284—20 k hvl. Sch 361—50 k uit 60 n.
Sch 95—17 k hvl, Sch 103—1 k hvl. Sch 180—
17 k hvl. Sch 3—70 k hvl. Sch 6—70 k hvl.
gister 160 k. Sch 21—50 k hvl. Sch 121—30 k
hvl. Sch 302—10 k hvl. Sch 425—17 k hvl.
Sch 333 n h.
LEIDEN, 2 Nov. Groenteveiling: Witte
kool 520—540. rode kool 800—12. gele kool
411. groene kool 9—1420. bloemkool 68.
prei 10—15. kroten 7.70—10. kroten gekookt
19—23, uien 10—25, peen 8—22. spruiten 12—
56. andijvie 8—11 80, stoofSla 16—19. appelen
10—47, peren 16—51, druiven 56—90, snijbo
nen 88—142, stambonen 120—166. witlof 54—
85, spinazie 2853, tomaten 1252, winter
peen 12. bloemkool 8—58. sla 159-13.40,
knolselderie 1—12, peterselie 550. radijs 470—
490. selderie 150—480. bleekselderle 21—35.
peen 16—23.
KATWIJK a. d. RIJN. 2'Nov. Groente\-el-
ling: Waspeen I 14—25, idem II 11—19.
groene kool 990—12 10. andijvie 5—930. sprui
ten I 43-47. idem II 23-30. rode kool 8—
10 60. uien 13—26. kervel 810—830, tomaten
29—51. breekpeen 8—11. kroten 990—10 10.
alles per 100 kg. bospeen 6—25. peterselie
180—590, selderie 560—570. alles per 100 bos.
bloemkool I 16—46, Idem H 8—22. sla 210—
440. allee per 100 stuks.
SCHEVENINGEN, 2 Nov. Besomming log
ger verse haring Sch 312 met f 1400, Sch 36
i 15 r
Sch 120 met f 1700. Voor
vis.
ROEYOFARENDSVEBN. 2 Nov. Bloemen
veilingen: Tros rayonanten 21-54. Chascity
19—38. Goldfinder 22—34, Ronald 16—31,
Daydream 16—62, Wendy 18—28. Harmonious
19—32, Cydonia 18—36. Normandie 16—34.
Stella 22—38, Chloc 32—41. Beryl 38—55. Sa-
•ia 32—41. Ruby 20—33. Minerva 36—41.
Kaufmann 50—56. Glorious 28—62. Mary
35—38, Asp. Plumovis 9—36. Millers-
dijl 5—12. Chocod 7—19. Loveless 9—14. Al-
l 8-11. Perfection 10—19. Elegance 14—
18. Pace 9—15. Twello Roem 16—21. Monu-
.ent 24—27. Kaufmann 10—15.
ROELOF A RENDS VEEN, 2 Nov. Groente-
tiling: Aardbeien 42—83 per 2 ons. toma-
•n A 72—118. B 62—79. C 68—111. CC 10—
id afw. 512, kropsla 50—490. glassla
360—960, bloemkool 12—36, andijvie 5—7,
:roten 5—7 per 100, kassnijbonen 11.30—
1 50. stk 590—600 per 10 kg.
VLAARDINGEN. 3 Nov. VisserJJbericht:
Jinnen van de haringvisserij: VI U5 G v
Hoon met 660 kisten verse haring. Besom-
ïing f7267, dit schip is 2 dagen op zee ge-
.orgen 1 kustvisser met f 183 besomming
IJMUIDEN. 3 Nov Prijzen van gisteren:
er kg Heilbot 2 65—2 45. gr tong 3.05—
85. gr m tong 1 83—1.73, kl m tong 1.52—
139. kl tong I 121—108. II 37—65. tarbot I
541.24: per 50 kg: tarbot II 62, tongschar
7—71. schartong 32—26. kl schol II 29—10.
char 16—8. verse haring 17.50—1350, mi-
reel 20 50—12. gr schelvis 49—41, gr m schei-
is 48—42, kl m schelvis 48—34, kl schelvis
I 46—29, kl schelvis II 25—18, wijting 14—8,
gul 49, midd gul 16—17. poontjes 10.50
tl rode poon II 19—14: per 125 kg: grote
kabeljauw 146—135, gr koolvis zw 66. Aan-
WATERSTANDEN.
DEN HAAG. 3 Nov Mannheim j 88 +0.07.
rier 1 28 —0 22. Keulen 0 86 +009. Ruhrort
71 -*-003, Lobith 8.58 +003. Nijmegen 6.45
—OOI. Arnhem 6 68 —002, Eefde 1 89 —001.
1 16 +005. Namen La Plante 1.55
+015. Borgharen 39 62 +010. Belfeld 10.89
ve 4 62 —002. Lith 0.18 +0 06
zulk
yAAK ONTSTAAT
uitdrukking doordat de stof.
van het een of andere voorwerp oot
spronkelijk werd vervaardigd, door eer
andere is verdrongen. Ik denk b v aar,
pen ijzeren of stalen of bordpapieren
schoenhoorn Dat zelfde geldt van stalen
baleinen. Zoals wel bekend zal zijn. be
tekent balein „walvis" De naam voo>
het geraamte van een paraplu of eer-
korset ontstond, doordat men oorsproo
kelijk de baarden uit de walvisbek vooi
dit geraamte bezigde.
Ook hoort onder deze groep een pa
pieren of zilveren gulden, want gulden
betekent goudstuk Wij spreken b.v noe
van gulden woorden als we heel mooie
zuivere woorden bedoelen. Een koperen
drinkhoorn is al mede tot deze soort ie
rekenen, evenzeer als een houten dam
steen. Onze Zuiderburen bezigen nog
vaak het woord jongedochter voor een
ongetrouwde vrouw, maar het gevolg
daar"an is dat ze dan ook van een oude
jongedochter spreken, waar wij oude
vrijster zouden zeggen. Ik wil niet be
weren dat deze steeds haar op de tan
den hebben, maar men treft er toch vaak
manwijven onder aan
Dat een aanbidder volstrekt niet altij 1
bidt. blijkt wel uit het feit dat iemand
die een onverwacht blauwtje heeft gf
lopen, licht tot een vloekende aanbidder
kan worden.
Wanneer het ene land de methoden
van een ander overneemt, gebeurt het
vaak dat de oorspronkelijke naam be
houden blijft, al is die dan ook geheel
onjuist geworden, getuige de fabricatie
van Deense Zwitserse kaas.
grijsaard, waaruit blijkt dat men daai
de grondbetekenis van het woord nog
goed voelt In de oren van een Vlamine
moet dan ook de uitdrukking een jonge
ouderling wel wat vreemd klinken.
Winkel betekende vroeger hoek Men
denke b.v aan een winkelhaak in een
kledingstuk En daar de verkoophulzen
toen vaak op de hoek van een straat
waren gevestigd kregen ze de naam
schijn. Door zijn dood verkondigt de
'-] priester het geheim van de opstanding.
ils de graankorrel om
Deze gedachte heeft
periode van gevangenschap nog korte de Finse schrijver Edzard Schaper uit-
ujaug ««iSd tro"w Lhel ambtswerk. Maar in de gewerkt op een even boeiende als fyn-
hoodfpijn. misselijkheid, braken, darm- j Paasnacht. het hoogtyfeest van zijn kerk. zinnige wijze. De roman is knap van oo-
stoornissen en soms zelfs van krampen wanneer "e gelovigen met vaandels en bouw en de strijd van alle figuren is ge-
i bewusteloosheid. brandende kaarsen het stralend verlich- schilderd met een fijn psychologisch pen-
Beukenootjes bevatten n.l. een giftige te bedehuis binnentreden, stort het ver- seel. De vertaling van Frans van Olden-
of. die in water oplosbaar is (deze earie gewelf onder het blijde beleren burg Ermke is. enkele slordigheden daar-
komt dan ook niet voor in de olie die va" de Paasklokken krakend Ineen. Va- gelaten van goed gehalte.
uit de nootjes perst). Door bakken der Seraphim's leven eindigt onder het Een boek om zeker in een tijd van be-
of poffen wordt dit gif niet onwerk- I puin. zinning op het kerkelijk leven te lezen
zaam gemaakt. Tragisch? Ja,
dan toch slechts en te herlezen.
Spiegel-Serie blijft Jaarlijks
belangrijke
voordelen!
Opnienw biedt de Spiegel-Serie U
een prachtig boek voor de helft
van de prijs: f.
-gg-wmMi.mni.il 'i—i mi m awa
LANGE HERMEN door Barend de Graafi
Ee„ vooraanstaand Nederland, %nZZ
voert Barend de de men3 ln zyn kleinheid en
toont zijn "e^'ependa pe» oerkrachten beheersen de
tn zijn grootheid. Welke aut Meu.Atlne Welke godde-
verschrikkelijke en t°ch g d cn godvruchtige Lena
Itjke Pesehikking dr^t «te zachto^ Heripe»?
van Roekei ln dearm g,echta grote schrijvers
eige^'ls^Hy^'^dg'^Pbèen z^.of^nt^eii^weet^ons^daardoor
S«°veer°gSef "Sfbrassende boek bevestigt rüp ta.en,
op overtuigende wflze.
f. 10.30. U krijgt dus feitelijk V
rage voor Uw deelgenootschap. Gee
ooruitbetalingU ^etaall pas na on
e halve prijs. Geen f. 5.40 maart. 2.7
2. J. W. Oor
3. Mildred Lee
Via boekhandel
Spiegel-Serie. O verplicht m
van 4 boeken tiif de Spie
t NIBT gewenst.
jsegglng. Ik zend U nu get
SPIED EL-SERIE - WAQENINQEN